REGIONALE RECHT STUDIEDAGEN. Informatiecentrum voor het bedrijfsrevisoraat Private Stichting naar Belgisch recht

Transcriptie

1 INTERNATIONAL STANDARDS REGIONALE AVONDONTMOETINGEN IAS/IFRS AUDIT CONTROLE FRAUDE RECHT INFORMATIESESSIES WORKSHOPS STUDIEDAGEN FISCALITEIT PERMANENTE VORMING Informatiecentrum voor het bedrijfsrevisoraat Private Stichting naar Belgisch recht

2 Verantwoordelijke uitgever IBR: Marc BIHAIN - Emile Jacqmainlaan 135/1, 1000 Brussel - education@ibr-ire.be Verantwoordelijke uitgever ICCI: Erwin VANDERSTAPPEN - Emile Jacqmainlaan 135, 1000 Brussel - education@icci.be

3 INHOUDSTAFEL Woord vooraf door: Thierry DUPONT, Voorzitter van het ICCI en Daniel KROES, Voorzitter van het IBR Doelstellingen vormingsactiviteiten van het ICCI en van het IBR p. 7 Activiteiten ICCI: Seminaries - Audit - Controle p. 8 - Not for profit p Publieke sector p Fiscaliteit p Recht p Revisor en fraude p Specialisatie IAS/IFRS p International Standards p Workshops p. 31 Studiedagen p. 34 Informatiesessies p. 35 Activiteiten IBR: Regionale avondontmoetingen p. 36 Praktische modaliteiten inzake inschrijvingen p. 37 Norm IBR met betrekking tot de permanente vorming p. 40 Selectie van publicaties van het IBR en van het ICCI p. 43

4 Het programma permanente vorming werd voorbereid door de Commissie Vorming van het IBR en het ICCI. De Commissie Vorming is samengesteld uit volgende leden: de dames Gisèle VANDEWEERD (Voorzitter), Kathleen DE BRABANDER, Annie DE WILDE, Wendy SAMAN, en de heren Pascal CELEN, Faska KHROUZ, Fernand MAILLARD, Luc RAVERT, Luc R. VAN DEN ABBEELE, Lodewijk VERCAMMEN en Han WEVERS. De heer Stef VAN ATTENHOVEN verzorgt het secretariaat van de Commissie Vorming.

5 Brussel, 22 april 2015 Woord vooraf Geachte Confrater, Mevrouw, Mijnheer, Het is ons een genoegen u de komende vormingsactiviteiten van de Stichting Informatiecentrum voor het Bedrijfsrevisoraat (ICCI) en het Instituut van de Bedrijfsrevisoren (IBR) voor te stellen. Het programma 2015-januari 2016 is, zoals de goede traditie het wil, in de eerste plaats afgestemd op de professionele behoeften van de bedrijfsrevisoren, hun stagiairs en professionele medewerkers. De jongste jaren stellen we echter met plezier vast dat we meer en meer mensen bereiken die niet onmiddellijk tot het beroep sensu stricto behoren. Het gaat in het totaal om zo n 8% van de deelnemers. Dit leidt tot interessante, soms onverwachte contacten die ongetwijfeld een meerwaarde zijn voor alle partijen. Seminaries waarop minder dan 70 deelnemers worden verwacht, organiseren we op de zetel van het IBR en het ICCI, dit tot tevredenheid van de meeste deelnemers en ondanks de fileproblematiek in en rond onze hoofdstad. De trein en de metro bieden uiteraard vaak een uitstekend alternatief. De missie van de Commissie Vorming kunnen we als volgt samenvatten: de organisatie van praktijkgerichte seminaries, afgestemd op de behoeften van een grote groep van bedrijfsrevisoren. De actualiteit, de opkomst, de eigenheid vele seminaries rond audit en controle of ISA s worden enkel in het kader van het huidige programma aangeboden, en vooral ook de kwaliteit zijn elementen die voortdurend voor ogen worden gehouden bij de samenstelling van een evenwichtig programma. Daarom is de mening van de deelnemers, uw mening, van het grootste belang. De evaluaties zijn voor de Commissie een onontbeerlijk element om zich een objectief oordeel te vormen over de toegevoegde waarde van een welbepaalde opleiding. Uw ingevuld evaluatieformulier leidt tot kwalitatieve verbeteringen. Bovendien bespreekt de Commissie Vorming al uw suggesties voor nieuwe of te hernemen onderwerpen. Dit betekent een zeer welgekomen input met het oog op de vernieuwing en de verfrissing van het programma. Het programma omvat 74 seminaries die 35 verschillende thema s behandelen. De diverse opleidingsdomeinen behandelen audit en controle, fiscaliteit, recht, ISA s en IAS/IFRS. De hoofdbrok van de seminaries behandelt thema s rond Audit en controle. Tussen deze 35 thema s zijn er enkele nieuwe of hernieuwde thema s die uw bijzondere aandacht verdienen zoals Milieuaudit: basisprincipes en de rol van de bedrijfsrevisor, Behandeling van pensioenregelingen onder BE GAAP en IFRS, Succesvolle overdracht van ondernemingen en het tweetalige seminarie Audit van ziekenfondsen in samenwerking met de Controledienst voor de Ziekenfondsen. De module publieke sector omvat in het komende programma zeven seminaries, is nog meer dan de voorbije jaren afgestemd op de evoluties in de diverse gewesten en bevat een casestudy over de controlebenadering van de naleving van de wetgeving inzake overheidsopdrachten. Ook de seminaries in het domein Recht werden opgefrist met thema s als De impact van huwelijkscontracten op inbreng in natura, quasi-inbreng, erfrecht, aandelen en echtscheiding en Gerechtelijk deskundigenonderzoek: korte inleiding. De antiwitwasproblematiek is niet meer uit de actualiteit weg te branden. Daarom staat net als vorig jaar naast het seminarie ook een workshop op het programma. In het klassieke ISA-programma worden enkel de thema s Toepassing van de ISA s in het kader van de audit van kleine entiteiten en Risicobeoordeling van de audit en antwoorden weerhouden. Maar er is meer. We zorgen voor een e-learning rond Het commissarisverslag volgens de ISA-normen die we u nog voor de zomervakantie willen aanbieden. In het najaar volgt er een workshop rond hetzelfde thema en ook rond het Pack PE-KE organiseren we nog 3 workshops. De confraters wijzen erop dat deze werksessies bijzonder interessant zijn, wat trouwens ook blijkt uit de uitzonderlijk goede evaluaties. Daarom hebben we ook workshops gepland rond Belangenconflicten en misbruik van vennootschapsgoederen en een casestudy rond continuïteitsproblemen. Deze interactieve sessies zijn beperkt tot 30 deelnemers. Indien echter blijkt dat de belangstelling voor een bepaald thema bijzonder groot is, zullen wij, in de mate van het mogelijke, op flexibele wijze trachten een bijkomende sessie te organiseren. Flexibiliteit is ook het kenmerk van onze informatiesessies, waarmee we kort op de actualiteit wensen in te spelen. Zo hadden we zeer recent aanvankelijk slechts één infosessie voorzien rond het ISA-commissarisverslag, maar de massale belangstelling leidde tot twee bijkomende en, het moge gezegd, bijzonder succesvolle sessies. Eind juni vindt een informatiesessie omtrent De bedrijfsrevisor en het beroepsgeheim inzonderheid in het kader van een strafonderzoek plaats.

6 In de eerste helft van december organiseren we samen met het IAB en het BIBF een studiedag rond de Wet Continuïteit Ondernemingen, waarvan de problematiek gezien de conjunctuur ook in 2015 heel actueel blijft. Ten slotte zijn er de regionale ontmoetingen, een uitgelezen gelegenheid om in een gezellige sfeer van gedachten te wisselen met confraters en elkaar beter te leren kennen en begrijpen. Rest ons alle sprekers en medewerkers aan deze vormingsactiviteiten van harte te bedanken. Het beroep heeft nood aan mensen die hun kennis, die vaak ook een passie is, willen delen. We bedanken ook de Voorzitster, de leden van de Commissie Vorming en de personeelsleden die de vormingsactiviteiten op praktisch vlak met hun goede zorgen omkaderen. Inzet, dynamisme en streven naar kwaliteit zijn voor hen geen holle begrippen maar een dagdagelijkse bekommernis. We zien u binnenkort ongetwijfeld op één van onze activiteiten! Thierry DUPONT Voorzitter van het ICCI Daniel KROES Voorzitter van het IBR

7 Doelstellingen van de ICCI- en van de IBR-vormingsactiviteiten Het ICCI en het IBR willen de bedrijfsrevisoren, hun stagiairs en andere medewerkers, alsook alle geïnteresseerde personen inzake het bedrijfsrevisoraat de volgende vormingsactiviteiten voor aanreiken: 1. ICCI-activiteiten: seminaries, studiedagen en informatiesessies 2. IBR-activiteiten: regionale avondontmoetingen De seminaries beogen het updaten en het uitdiepen van de kennis van thema s met betrekking tot controle, audit, fiscaliteit, recht, de revisor en de fraude, de specialisatie in internationale normen zoals de IAS/IFRS en ISA s en de workshops. Er wordt daarbij zoveel mogelijk uitgegaan van concrete situaties. Het aantal deelnemers voor de praktijkgerichte werkseminaries is beperkt. Bij de studiedagen staat de algemene informatieoverdracht centraal rond een onderwerp dat naast bedrijfsrevisoren ook niet-bedrijfsrevisoren aanbelangt. Zowel externe sprekers als bedrijfsrevisoren voeren het woord. De studiedagen hebben tot doel een ruim publiek te bereiken en een ontmoetingsforum te creëren. De ontmoetingen met beroepsbeoefenaars van dezelfde streek tijdens een informeel diner, waarbij informatie wordt uitgewisseld, hebben de permanente verbetering van de beroepsuitoefening als doelstelling. De nieuwe formule, waarbij de confraters de gelegenheid krijgen om een diepgaande discussie te voeren met Raadsleden, genoot vanaf 2010 een groot succes en zal ook zo opnieuw worden georganiseerd. De avondontmoetingen richten zich tot bedrijfsrevisoren. De informatiesessies zijn gericht aan bedrijfsrevisoren, hun stagiairs en aan de medewerkers van de bedrijfsrevisorenkantoren (volgens artikel 139 van het Wetboek van vennootschappen). Deze bijeenkomsten zijn van beperkte duur en behandelen actuele thema s die rechtstreeks verband houden met het beroep. 7

8 Audit - Controle Bedrijfsrevisor en ondernemingsraad: nieuwe vuistregels Dirk CLEYMANS Bedrijfsrevisor - CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren Christine DARVILLE Executive Manager - VBO Bergie VAN DEN BOSSCHE Medewerkster voor economische en financiële informatie van de Dienst Onderneming - ACV Nationaal Paul VAN GEYT Expert accountancy en audit Datum : donderdag 29 oktober 2015 Duur : 09u30-17u30 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n Het doel van deze dag is de wettelijke taak van de commissaris (bedrijfsrevisor) met betrekking tot de ondernemingsraden toe te lichten in al zijn aspecten. Hierbij wordt voor elk van de onderwerpen, uitgaande van de wettelijke regelingen, de praktische toepassing en de pedagogische benadering en actie van de commissaris toegelicht door vertegenwoordigers van het beroep, de werkgeversorganisatie VBO en de vakbondsorganisatie ACV. Het is eveneens de bedoeling om een reflectie, reactie en discussie op gang te brengen over de manier waarop de bedrijfsrevisor zich moet en/of kan bewegen in deze wettelijke taak en dit tussen de verschillende belanghebbende partijen. Alle vragen van de deelnemers zijn uiteraard welkom. Het geheel wordt geleid door de voormalige verantwoordelijke van de economische inspectie van de ondernemingsraden die de acties van de overheid ter zake zal kaderen. Ondernemingen in moeilijkheden en de nieuwe wet op de continuïteit van ondernemingen Aan de hand van praktijkervaringen wordt een beleidsvisie voorgesteld ten aanzien van de ondernemingen in moeilijkheden. Hierbij komt onder meer aan bod: de werking van de dienst handelsonderzoek, de houding en de verantwoordelijkheden van de bestuurders en de rol van de bedrijfsrevisor bij een onderneming in moeilijkheden, welke al dan niet toepassing vraagt van de wet betreffende de continuïteit van de ondernemingen. De ervaringen, knelpunten en de rechtsspraak inzake de wet continuïteit ondernemingen worden besproken. Verder wordt ingegaan op het opstellen van een (uitvoerbaar) herstelplan, waarbij de rechten van alle schuldeisers worden gerespecteerd. Guido DE CROOCK Wn. Voorzitter - Rechtbank van Koophandel te Dendermonde Filip DE MEY Bedrijfsrevisor - CVBA Moore Stephens Audit Datum : dinsdag 10 november 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw Code : n 8

9 Audit - Controle Analyse van de belangrijkste adviezen van de CBN (update) Sadi PODEVIJN Secretaris-generaal - Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN) Datum : donderdag 10 december 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Hotel Abbey, Grimbergen Code : n De Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN) heeft als taak door middel van adviezen en aanbevelingen bij te dragen tot het ontwikkelen van de leer van het boekhouden en de beginselen te bepalen van een regelmatige boekhouding. Hiermee vervult de Commissie haar taak als Belgische standard setter. Er werden de laatste jaren heel wat nieuwe of herziene adviezen gepubliceerd, in belangrijke mate op vraag van ondernemers, werknemers en beroepsbeoefenaars waaronder accountants, boekhouders en bedrijfsrevisoren. Tevens werkt de Commissie aan een aantal wetswijzigingen. Rond deze wetswijzigingen zullen, waar nodig, passende adviezen worden gepubliceerd om de toepassing van de nieuwe wettelijke bepalingen te duiden. De CBN neemt bovendien deel aan de Europese vergaderingen waar nieuwe Europese voorstellen worden besproken. Tijdens dit programma staat de spreker zowel stil bij een aantal recente CBN-adviezen alsook bij de Europese evoluties in het boekhoud- en jaarrekeningenrecht. 9

10 Audit - Controle Fusies en splitsingen: wettelijke, boekhoudkundige en fiscale aspecten en aandachtspunten voor de bedrijfsrevisor; cross borders Gislenus BATS Erebedrijfsrevisor Peter VERBANCK Fiscaal Jurist - Verbanck, Plas & Partners Datum : donderdag 8 oktober 2015 Duur : 09u30-17u30 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n Dit seminarie heeft tot doel inzicht te geven in de juridische en technische gevolgen van mogelijke fusie- en splitsingsvormen. Aan de hand van praktische toepassingsgevallen worden volgende topics verduidelijkt: fusie door overneming (waaronder de inbreng van een bedrijfstak); fusie door oprichting van een nieuwe vennootschap; aan een fusie gelijkgestelde verrichtingen; splitsing: - door oprichting van een nieuwe vennootschap; - gemengde splitsing; - gedeeltelijke splitsing; opdracht van de bedrijfsrevisor; verslaggeving en controletaken. De wet van 8 juni 2008 betreffende grensoverschrijdende fusies (B.S. 16 juni 2009) wordt besproken. Verder worden de fiscale aspecten en recente vereenvoudigingsmaatregelen behandeld. Het doel is om samen met de deelnemers te komen tot een samenhangend geheel van inzichten die de deelnemers zullen toelaten om met kennis van zaken de nodige verslaggeving te kunnen verrichten in het kader van fusies en splitsingen. Ten slotte worden de belangrijkste beslissingen van de Dienst voorafgaande beslissing in fiscale zaken kort voorgesteld en toegelicht. 10

11 Audit - Controle Overige éénmalige revisorale opdrachten In dit seminarie worden volgende opdrachten besproken: omzetting van vennootschapsvorm; uitgifte van aandelen zonder nominale waarde beneden de fractiewaarde; wijziging van het maatschappelijk doel; interim-dividend; tegenstrijdig belang van een bestuurder; overdracht van de bestanddelen van een notariskantoor; controle van de bijdragen aan Groen Punt. Gislenus BATS Erebedrijfsrevisor Datum : woensdag 21 oktober 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n Bij iedere opdracht hebben we oog voor het juridisch referentiekader, de opbouw van een dossier, de waarderingsaspecten, de rapportering en de eventuele deontologische aspecten. Ook de fiscaalrechtelijke aandachtspunten inzake mogelijke vennootschapsbelasting, belastingen op de toegevoegde waarde en registratierechten zullen, voor zover van toepassing, nader worden toegelicht. IT-controles in een ISA-context: nieuwe technologie, nieuwe auditrisico s Isabelle MEUNIER Adjunct-Secretaris-Generaal van het IBR, Bedrijfsrevisor Marc VAEL Chief Audit Executive at Smals vzw / President at ISACA Belgium vzw / International Vice-President ISACA Datum : woensdag 2 september 2015 Duur Plaats : 13u30-17u00 Code : n : Renaissancegebouw Bij kwaliteitscontroles worden nog steeds lacunes vastgesteld op het vlak van de controles van informaticatoepassingen. Bovendien stellen we vast dat vele organisaties een beroep doen op externe ICT leveranciers voor hun kritische data (uitbesteding, cloud). Dit seminarie ambieert een minimale IT-auditaanpak bij te brengen aan de hand van een casestudy en concrete, vaak heel actuele praktijkvoorbeelden. Zo kan een brug gebouwd worden tussen financiële audit en IT-audit. Wij hopen onder meer op de volgende vragen een antwoord te bieden: hoe moet ik als bedrijfsrevisor een IT-rapport begrijpen?; welke vragen kan of moet ik als bedrijfsrevisor aan personen van de IT-afdeling stellen?; kan ik als bedrijfsrevisor dezelfde informatie opvragen als de CEO, CFO of COO? 11

12 Audit - Controle Antiwitwassen: regels van toepassing op de bedrijfsrevisoren met betrekking tot de kantoororganisatie en de melding van vermoedens, alsook recente ontwikkelingen Door de opeenvolgende evoluties van de antiwitwaswet zijn de verplichtingen opgelegd aan de bedrijfsrevisoren aanzienlijk verhoogd, vooral met betrekking tot de aanvaarding van klantenrelaties, de selectie en opleiding van het personeel, het klantenonderzoek ten aanzien van de verrichtingen van de cliënten en de verklaring van verdenking aan de Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI). Teneinde aan deze verplichtingen te voldoen, dienen de bedrijfsrevisorenkantoren bijzondere procedures vast te stellen. Het IBR is bovendien wettelijk verplicht om te controleren hoe de bedrijfsrevisoren de wetgeving naleven, met inbegrip van de aanneming en toepassing van bijzondere procedures. Het seminarie zal gericht zijn op de verplichtingen opgelegd aan de revisoren met betrekking tot de aanvaarding van hun klantenrelaties (identificatie, toekenning van een risiconiveau, formele aanvaarding, enz.) en de opsporing en behandeling van atypische verrichtingen, alsook tot de aanneming en toepassing van procedures die het voor de kantoren mogelijk maken om de antiwitwaswet na te leven. Frank HAEMERS Juridische dienst BIBF-IPCF Piet HEMSCHOOTE Bedrijfsrevisor - CVBA Ernst & Young Bedrijfsrevisoren Datum : donderdag 17 december 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw Code : n Ten slotte zal er ook bijzondere aandacht worden besteed aan de controle van de toepassing van de wet die het IBR zal uitvoeren bij de kwaliteitscontroles. Waardering van ondernemingen Hans BUYSSE Partner - SynCap, onderdeel van Clairfield International Boardmember - EFRAG, Vice Voorzitter ABAF-BVFA, bestuurder EFFAS Datum : woensdag 16 september 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw Code : n Objectief: Begrijpen in theorie en praktijk hoe een onderneming wordt gewaardeerd en dit gebruik makend van verschillende methodieken zoals de Discounted Cash Flow (DCF), de intrinsieke waarde, de Adjusted Present Value, en dergelijke. Er wordt uitgebreid aandacht besteed aan deze methodieken, hun sterke punten en hun tekortkomingen. Waarom onderschat een DCF de waardering van de onderneming? Zijn methodieken zoals Economic Value Added dan beter? Daarnaast komen nieuwe waarderingstechnieken aan bod en gaan we dieper in op het vraagstuk van de reële opties. We bekijken de verschillende types en berekenen een aantal voorbeelden. Wie kan dit bijwonen? Accountants en bedrijfsrevisoren die te maken hebben met impairments of met vraagstukken omtrent waardering van aandelen en ondernemingen, financiële directeurs, investor relation officers. Onderwerpen: Dividend Discount Model; Discounted Cash Flow; Economic Value Added; Reële Opties; Waardering binnen fusies en overnames. 12

13 Audit - Controle Succesvolle overdracht van een onderneming Bruno VERVISCH Zaakvoeder - Vervisch Overnamebegeleiding Datum : woensdag 18 juni 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw Code : n Tijdens dit seminarie zal op een originele en praktische manier ingegaan worden op het proces van overdracht van ondernemingen aan derden. Volgende aspecten die essentieel zijn voor een succesvolle overdracht of overname komen aan bod : Hoe bereid ik mijn onderneming voor op een overdracht?; Hoe verloopt het overnameproces en wat zijn de valkuilen?; Belang van het due diligence onderzoek, de overnameovereenkomst, Dit seminarie wordt geen uitsluitend theoretische uiteenzetting, maar het traject, vanaf de voorbereiding t.e.m. de effectieve overdracht, wordt evenwel overlopen aan de hand van de vele ervaringen uit de praktijk. Milieu-audit: basisprincipes en rol van de bedrijfsrevisor Het doel van onze uiteenzetting is op een bondige wijze op het belang wijzen van een effectieve controle door de revisor op milieuverplichtingen en milieukosten en hoe hij hiervoor kan samenwerken met een specialist aangaande deze materie. Het niet nakomen van bepaalde milieuverplichtingen en/of niet in acht nemen van sommige belangrijke milieukosten kunnen de rentabiliteit, de reputatie en zelfs het voortbestaan van de organisatie in het gedrang brengen: milieuverplichtingen hebben voornamelijk betrekking op het beschikken over alle noodzakelijke vergunningen aangaande de exploitatie van de onderneming (milieuvergunning/omgevingsvergunning) maar ook op het naleven van de administratieve en technische verplichtingen die uit deze vergunningen en de (milieu)regelgeving algemeen voortvloeien. milieukosten zijn die kosten die voornamelijk betrekking hebben op passiva die veroorzaakt worden door vastgestelde bodemverontreinigingen, kosten voor herstel, onderhoud of in regel brengen van emitterende installaties, kosten met betrekking tot verantwoordelijkheden voor het op de markt brengen van bepaalde verpakkingen en producten zoals elektronische apparatuur, chemische producten, enz. Emmanuel RASKIN Business Development Manager AECOM Benelux Datum : donderdag 22 oktober 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw Code : n De spreker zal aan de hand van enkele cases het voorgaande in detail bespreken. 13

14 Audit - Controle Medewerking aan het prudentieel toezicht: recente ontwikkelingen capita selecta Damien WALGRAVE Bedrijfsrevisor - CVBA PricewaterhouseCoopers Bedrijfsrevisoren Raadslid IREFI Datum : woensdag 25 november 2015 Duur : 09u30-17u30 Plaats : Renaissancegebouw Code : n Tijdens deze uiteenzetting wordt stilgestaan bij een aantal belangrijk geachte onderwerpen inzake de medewerking door de erkende revisoren aan het prudentieel toezicht. Naar gelang het belang en de actualiteit kunnen dit zijn: recente ontwikkelingen op het vlak van het Globaal Toezichtsmechanisme (Single Supervisory Mechanism of SSM); de controle van de in het kader van de Targeted Longer-Term Refinancing Operations (TLTRO s) door de deelnemende instellingen gerapporteerde gegevens; maatregelen ter voorbereiding van Solvabiliteit II; recente circulaires van de Nationale Bank van België en de FSMA; recente berichten van het IREFI aan de erkende revisoren, dan wel; recente wetswijzigingen. Behandeling van pensioenregelingen onder BE GAAP en IFRS Inleiding: beknopte beschrijving van het wetgevend kader betreffende aanvullende pensioenen, marktpraktijken en actuariële methodes; Overzicht van de bepalingen betreffende pensioenvoorzieningen in BE GAAP en beste praktijken inzake de waardering van pensioenverplichtingen. Presentatie van de principes voorzien in IFRS/IAS 19 betreffende pensioenregelingen: - - historiek; classificatie van pensioenregelingen (i.e. toegezegde bijdrageregelingen en toegezegd pensioenregelingen); - waardering van de pensioenverplichtingen en de fondsbeleggingen (inclusief individuele verzekeringscontracten); - bepaling van de in de balans opgenomen netto-verplichting (netto-actief) uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen en de lasten opgenomen in de winst- en verliesrekening en in het overzicht van het totaalresultaat; - behandeling van de (Belgische) toegezegde bijdrageregelingen met minimum gegarandeerd rendement; - te verstrekken informatie. Geert DE RIDDER Director, Actuary - CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren Datum : donderdag 27 oktober 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw Code : n 14

15 Audit - Controle Not for profit Controle van de vzw s: audit, boekhoudkundige, specifieke, fiscale en sociale aspecten Emiel DE SMEDT Bedrijfsrevisor CVBA Moore Stephens Audit Datum : dinsdag 24 november 2015 Duur : 09u30-17u30 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n Actualiteiten en aandachtspunten inzake het wetgevend kader voor vzw s: recente (juridische en boekhoudkundige) wijzigingen in de wetgeving: overzicht van de specifieke verplichtingen omtrent het voeren van de boekhouding en de openbaarmaking van de jaarrekening, alsook de controle van de jaarrekening van verenigingen en stichtingen; bijzonderheden van de controleopdracht van de bedrijfsrevisor: de rol van de commissaris en zijn verplichtingen, de onafhankelijkheid, de opdrachtbrief, het commissarisverslag, de bevestigingsbrief, de erelonen van de commissaris, de rol van de commissaris in verenigingen in moeilijkheden en de andere controleopdrachten; controlerisico: specifieke risico s van verenigingen en stichtingen; de adviezen 2014/2015 van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen inzake de non-profitsector; ISA s en controle van de vzw s: specifieke aspecten; andere toepasbare controlenormen (andere opdrachten dan het commissarismandaat); specifieke aspecten van de interne controle van kleine en middelgrote verenigingen en stichtingen; fiscaal recht (rechtspersonenbelasting, vennootschapsbelasting, belasting op de toegevoegde waarde, registratierecht, successierecht, enz.) en sociaal recht: bijzondere kenmerken voor verenigingen en stichtingen; herstructurering van de verenigingen en stichtingen: fusies en splitsingen? inbreng van algemeenheden of van bedrijfstakken in een vereniging?; basisprincipes van de wetgeving op de overheidsopdrachten voor verenigingen en stichtingen. 15

16 Audit - Controle Not for profit Audit van ziekenfondsen De ziekenfondsen spelen een belangrijke rol op het vlak van de maatschappelijke zekerheid, in het bijzonder op het gebied van gezondheidszorg, arbeidsongeschiktheid en invaliditeit. De bedrijfsrevisoren die als commissaris tussenkomen bij mutualistische instellingen hebben meerdere prioriteiten naar voren gebracht naar aanleiding van hun opdrachten bij ziekenfondsen en de periodieke vergaderingen van de werkgroep met de Controledienst voor de Ziekenfondsen (CDZ), de prudentiële controleautoriteit van de sector. Het is wenselijk gebleken voor the IBR en de CDZ om een gemeenschappelijk seminarie van een hele dag te organiseren, samen met het Rijksinstituut voor Ziekte en Invaliditeitsverzekering (RIZIV). Het RIZIV, een hoofdrolspeler van de maatschappelijke zekerheid, is immers betrokken bij de afsluiting van de rekeningen van de Verplichte Verzekering en bepaalt, ten opzichte van de financiële responsabilisering van de verzekeringsinstellingen, de resultaten van de gezondheidszorgactiviteiten van deze instellingen. Het RIZIV voert controles uit over de verzekeringsinstellingen, stelt de nomenclatuur inzake tarifering vast en bepaalt eveneens het tijdstip waarop de nietteruggevorderde bedragen opnieuw worden ingevoerd in de modellen of worden opgenomen onder de administratiekosten van de Verplichte Verzekering. In een context waarin bijzondere aandacht wordt besteed aan de gezondheidszorguitgaven en de doeltreffendheid en efficiëntie van het systeem in zijn geheel zorgt de CDZ voor de evaluatie van de prestatiecriteria inzake het beheer van de administratiekosten van de ziekte- en invaliditeitsverzekering. De boekhoudkundige transparantie van de verzekeringssector blijft overigens een prioriteit. De statuten van elke ziekenfonds dienen te worden goedgekeurd door de CDZ. Deze ziet ook toe op de goede uitvoering van de wetten, reglementen en omzendbrieven die in de sector gelden. Nederlands / Frans: Patrick CAMMARATA Bedrijfsrevisor - CVBA PricewaterhouseCoopers Réviseurs d entreprises Bart DEWAEL Bedrijfsrevisor - CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren Vincent DE WULF Bedrijfsrevisor - BVBA CDP DE WULF & C Déborah FISCHER Bedrijfsrevisor - CVBA RSM InterAudit Marie-Laure MOREAU Bedrijfsrevisor - CVBA Ernst & Young Réviseur d entreprises Kenneth VERMEIRE Bedrijfsrevisor - CVBA Klynveld Peat Marwick Goerdeler - Bedrijfsrevisoren Vertegenwoordigers van CDZ-OCM en RIZIV- INAMI Datum : dinsdag 13 oktober 2015 Duur : 09u30-17u30 Plaats : Renaissancegebouw Code : n/f Voor de bedrijfsrevisoren (IBR) is het noodzakelijk om alle stakeholders bewust te maken van het beginsel van het getrouw beeld, de berekening van de materialiteitsdrempel, de risicoanalyse en de verschillende types te verstrekken verslagen. Met het organiseren van een seminarie van een hele dag hadden de controleurs van het RIZIV, de inspecteurs van de CDZ en de bedrijfsrevisoren als doel om hun vaardigheden en deskundigheid te bundelen en zo de vorming en de wederzijdse kennis te optimaliseren en te coördineren. Dit seminarie zal worden gegeven in het Nederlands en het Frans zonder vertaling. 16

17 Audit - Controle Publieke sector Advanced: Concept en mogelijkheden van single audit + casestudy wetgeving openbare aanbestedingen: een controlebenadering Lieven ACKE (Moderator) Raadslid van het IBR, Bedrijfsrevisor - CVBA Mazars Bedrijfsrevisoren Vertegenwoordigers van het Rekenhof en van de controleactoren Datum : donderdag 12 november 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : ING auditorium Marnixlaan 24, 1000 Brussel Code : n Het Rekendecreet van 8 juli 2011 geeft in artikel 67 een decretale basis aan het concept single audit in de Vlaamse overheid. Het besluit van de Vlaamse Regering van 7 september 2012 betreffende controle en single audit geeft uitvoering aan het Rekendecreet en breidt de taken van de bedrijfsrevisor uit. Dit besluit beoogt zowel het verder optimaliseren van het risicomanagement binnen elke entiteit van de Vlaamse overheid als het stroomlijnen van de controlewerkzaamheden die door de controleactoren worden uitgevoerd in nauw overleg met het Rekenhof. Onder controleactoren wordt verstaan: Audit Vlaanderen (voorheen Interne Audit Vlaamse Administratie); Interne auditfuncties van de Vlaamse rechtspersonen; Afdeling Jaarrekening en Certificering van het departement Financiën en Begroting van de Vlaamse overheid (voorheen IVA Centrale Accounting); Inspectie van Financiën (voor bijzondere audits en auditwerkzaamheden in het kader van Europese structuurfondsen); en Bedrijfsrevisoren. Dit seminarie handelt over de eerste ervaringen met de afspraken over single audit en de audit van de rekeningen 2014 binnen de Vlaamse overheid, de controle van subsidiestromen, PPS en controle een casestudy wetgeving openbare aanbestedingen: een controlebenadering. 17

18 Audit - Controle Publieke sector Concept en toepassingsmogelijkheden IPSAS standaarden + Beleids- en BeheersCylcus en boekhoudkundige aandachtspunten Momenteel groeit de aandacht voor rapportering en audit van overheidsinstellingen, niet in het minst door de financiële crisis en moeilijkheden in de eurozone. Dit doet de belangstelling voor International Public Sector Accounting Standards (IPSAS) toenemen. Geïnspireerd door de IFRS, zijn de IPSAS ontwikkeld sinds 2000 met ondertussen 38 standaarden accrual accounting en één standaard cash accounting. Vlaamse lokale besturen kennen de IPSAS reeds, want ze liggen aan de basis van hun Beleids- en BeheersCyclus. Voor Europa werd reeds een studie ontwikkeld en een publieke consultatie georganiseerd om te komen tot EPSAS = (Europese IPSAS) om de financiële rapportering en controle van de overheden in de Lidstaten transparanter, efficiënter en meer betrouwbaar te kunnen maken. Deze bijdrage licht de aanpak van de IPSAS-standaarden evenals de mogelijkheden tot implementatie toe en geeft een overzicht van de recente ontwikkelingen en de verdere toepassing van de IPSAS-standaarden, waarbij ook gebruik gemaakt wordt van internationale vergelijkende studies. Johan CHRISTIAENS Professor UGent, Bedrijfsrevisor - Ernst & Young Bedrijfsrevisoren Datum : woensdag 18 november 2015 Duur : 09u30-13u00 Plaats : Renaissancegebouw Code : n 18

19 Audit - Controle Publieke sector Advanced: Bespreking ESR 2010 en aansluiting met boekhoudkundige gegevens + Beleids- en BeheersCylcus en boekhoudkundige aandachtspunten voor revisorale controle van Autonome Gemeente- en Provinciebedrijven Johan CHRISTIAENS Professor UGent, Bedrijfsrevisor - Ernst & Young Bedrijfsrevisoren Kris VAN CAUTER Statisticus, dienst nationale en regionale rekeningen en conjunctuur Nationale Bank van België Christophe VANHEE Wetenschappelijk medewerker UGent Vertegenwoordigers van het Departement Financiën en Begroting van de Vlaamse overheid Datum : woensdag 18 november 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw Code : n Het decreet van 8 juli 2011 houdende regeling van de begroting, de boekhouding, de toekenning van subsidies en de controle op de aanwending ervan, en de controle door het Rekenhof (hierna Rekendecreet) geeft in artikel 67 een decretale basis aan het concept single audit in de Vlaamse overheid. Artikel 67 stipuleert immers dat de Vlaamse Regering de samenwerking tussen de centrale en decentrale auditdiensten en de door haar of door een entiteit als vermeld in artikel 63, aangestelde personen of organisaties die belast zijn met toezicht, controle of audit, en de uitwisseling van controleresultaten, onderling en met het Rekenhof regelt. Artikel 50 van het Rekendecreet behandelt de bedrijfsrevisorale controle. Het besluit van de Vlaamse Regering van 7 september 2012 betreffende controle en single audit geeft uitvoering aan voormelde artikelen en breidt de taken van de bedrijfsrevisor uit. Om de meerwaarde van de werkzaamheden van een bedrijfsrevisor bij een entiteit te verhogen, wordt de opdracht (verslaggeving) van de bedrijfsrevisor bij een entiteit gewijzigd. De focus blijft op financiële audits, met dien verstande dat de bedrijfsrevisor er zal op toezien dat de regels uit het Rekendecreet (inclusief begrotingsuitvoering) en de ESR-normen worden gerespecteerd. In dit seminarie worden de ESR 2010 normen en de aansluiting met boekhoudkundige gegevens besproken. Achtereenvolgens komt de rol van het Instituut van de Nationale Rekeningen, de internationale context en de auditgevolgen en het ESR-vorderingensaldo van de Vlaamse overheid aan bod. Tevens wordt het boekhoudkundig luik (algemene en budgettaire boekhouding) van de Beleids- en BeheersCyclus (BBC) en de grootste verschilpunten op boekhoudkundig vlak tussen BBC en het ondernemingsboekhouden besproken. 19

20 Audit - Controle Publieke sector Advanced: Performantie-audit in de openbare en de non-profitsector Adri DE BRABANDERE Eerste-auditeur-revisor - Rekenhof Eddy VAN LOOCKE Eerste-auditeur-revisor - Rekenhof Danielle VERMAELEN Bedrijfsrevisor - CVBA Ernst & Young Bedrijfsrevisoren Datum : donderdag 19 november 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw Code : n De Internationale Organisatie van Hoge Controle-instanties (International Organisation of Supreme Audit Institutions, INTOSAI), waarvan het Belgisch Rekenhof lid is, omschrijft de performantie-audit als de onafhankelijke beoordeling van de efficiëntie (doelmatigheid) en effectiviteit (doeltreffendheid) van ondernemingen, programma s of organisaties uit de overheidssector, rekening houdend met het zuinigheidsaspect en met het oog op het boeken van vooruitgang. Met andere woorden, de performantie-audit legt de nadruk op de beoordeling van de drie E s : economisch, efficiëntie en effectiviteit met het oog op het uitwerken van aanbevelingen. De Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Canada en de Scandinavische landen waren de pioniers op het gebied van performantie-audit. Al meer dan 10 jaar voert het Rekenhof op regelmatige basis performance audits uit. Het Europees Rekenhof is ook zeer actief in dit domein, meer bepaald door het uitwerken van zijn eigen handboek over performantie-audit. Het spreekt voor zich dat de ontwikkeling van deze praktijk in de komende jaren op grote schaal wordt verwacht. Derhalve dienen de bedrijfsrevisoren klaar te staan om performantieaudits uit te voeren of om hun medewerking hieraan te verlenen. Dit seminarie zal ingaan op de theoretische en praktische aspecten van een performantie-audit op basis van onder meer de INTOSAI-standaarden. Vertegenwoordigers van het Rekenhof zullen de auditprocedure en verschillende vormen van performantie-audit belichten, alsook de technieken die ze hiervoor aanwenden, geïllustreerd met praktijkvoorbeelden. 20

21 Fiscaliteit Update fiscaliteit: recente ontwikkelingen capita selecta. Aandachtspunten voor de bedrijfsrevisor Yves VERDINGH Hoofd van de fiscale afdeling van BNP Paribas Fortis Professor Fiscale Hogeschool Datum : donderdag 3 december 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Hotel Abbey Grimbergen Code : n Bij deze uiteenzetting wordt stilgestaan bij een aantal topics in de vennootschapsbelasting die van belang zijn voor de bedrijfsrevisor. Naargelang het belang en de actualiteit kunnen dit adviezen van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen zijn, dan wel wetswijzigingen, rechtspraak en/of administratieve standpunten. Ook kunnen bepaalde onderwerpen meer grondig worden uitgediept, steeds met een praktische invalshoek als uitgangsbasis. De presentatie zal gebeuren aan de hand van een slidespresentatie, die de nodige verwijzingen bevat naar bijkomende documentatie. Btw-update: special topics van belang bij de audit De btw-wetgeving blijft ons verbazen. Het Belgisch btw-wetboek en zijn koninklijke uitvoeringsbesluiten ondergaan jaarlijks een facelift die niemand kan negeren. De btw-wetgeving is nu een zeer complexe en steeds veranderende materie onder de onmiskenbare invloed van de initiatieven van de Europese Raad. Maar er is meer aan de hand. De Belgische en Europese rechtspraak spelen een belangrijke rol in btwontwikkelingen. De spreker zal de meest relevante btw-actualiteiten toelichten aan de hand van de Belgische en Europese wetgeving en rechtspraak, parlementaire vragen, circulaires, administratieve beslissingen en rulings. Jurgen OPREEL Managing Partner - De btw-lijn Datum : dinsdag 8 december 2015 Duur Plaats : 13u30-17u00 Code : n : DE MONTIL Affligem-Essene 21

22 Fiscaliteit Transfer pricing: actualiteit en praktische toepassingen Dirk VAN STAPPEN Partner at KPMG, Tax & Transfer Pricing Expert Professor Universiteit Antwerpen Datum : woensdag 9 december 2015 Duur Plaats : 13u30-17u00 Code : n : DE MONTIL Affligem-Essene De voortdurende globalisering van de markt heeft ertoe geleid dat er steeds meer internationale transacties (verkoop van goederen, levering van diensten, financiële transacties, enz.) plaatsvinden tussen ondernemingen die behoren tot dezelfde internationale groep. Daarbij is het van groot belang om de transactieprijzen (transfer prices of verrekenprijzen) tussen de verbonden ondernemingen op een consistente wijze vast te leggen volgens marktconforme voorwaarden. Multinationale groepen dienen hierbij het zogenaamde arm s length-principe te respecteren. Tijdens de uiteenzetting zal aandacht worden besteed aan de documentatieverplichtingen en controlepraktijken in de verschillende Europese landen. Daarnaast zullen de werkzaamheden van de OESO (BEPS, Countryby-Country Transfer Pricing Documentation Reporting, Intangibles) en het EU Joint Transfer Pricing Forum, de deskundigengroep over transfer pricing van de Europese Unie, worden toegelicht. Aan de hand van praktijkervaring zal eveneens worden stilgestaan bij het optreden van de Cel Verrekenprijzen van de Belgische belastingadministratie. Tot slot zal dieper worden ingegaan op de mogelijkheden en ervaringen bij het afsluiten van voorafgaande akkoorden of rulings inzake transfer pricing, alsook op de alternatieven om economische dubbele belasting op te lossen. Update fiscaliteit: actualiteit vennootschapsbelasting op inkomsten 2015 Deze update heeft tot doel een gedetailleerd overzicht te geven van de wijzigingen die zich in 2015 hebben voorgedaan op het vlak van de vennootschapsbelasting. Hierbij wordt zowel ingegaan op de wijzigingen op wetgevend en regelgevend vlak als op de ontwikkelingen in rechtspraak, rechtsleer en administratieve standpunten. De materie zal op een praktijkgerichte manier worden behandeld. Hierbij zal de indeling van het aangifteformulier worden gevolgd, zodat de gevolgen van de verschillende ontwikkelingen duidelijk en overzichtelijk kunnen worden weergegeven. Yves VERDINGH Hoofd van de fiscale afdeling van BNP Paribas Fortis Professor Fiscale Hogeschool Datum : woensdag 13 januari 2016 Duur : 13u30-17u00 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n 22

23 Recht Bedrijfsrevisor en vennootschapswetgeving: actualiteit en special topics Lieven ACKE Raadslid van het IBR, Bedrijfsrevisor - CVBA Mazars Bedrijfsrevisoren Datum : dinsdag 19 januari 2016 Duur : 13u30-17u00 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n In dit seminarie komen de recente ontwikkelingen in de wetgeving, rechtspraak en rechtsleer aan bod die van belang zijn voor de commissaris. Omdat gepoogd wordt om zoveel mogelijk in te spelen op de juridische actualiteit, is de specifieke inhoud van dit seminarie momenteel nog niet volledig afgebakend. Burgerrechtelijke en strafrechtelijke aansprakelijkheid van bestuurders (gekozen vragen) De spreker zal aan de hand van enkele concrete voorbeelden de verschillende facetten van de burgerrechtelijke en strafrechtelijke aansprakelijkheid van de bestuurders behandelen. In het bijzonder zullen de volgende punten aan bod komen: de aansprakelijkheid voor tekortkomingen in het beheer, de aansprakelijkheid voor de overtreding van de wet of de statuten van de vennootschap, de buitencontractuele aansprakelijkheid, de bijzondere aansprakelijkheid in het fiscaal en sociaal recht (rsz, voorheffing en btw), en strafrechtelijke aansprakelijkheid (misbruik van vennootschapsgoederen). Er zal eveneens een onderscheid worden gemaakt tussen de verschillende aansprakelijkheidsregimes gedurende de verschillende fases tijdens het leven van de vennootschap: bij de oprichting, bij de werking en bij de stopzetting van haar activiteiten. Dominique BLOMMAERT Advocaat Janson Baugniet - Wetenschappelijk medewerker aan het Instituut voor Financieel Recht van de Gentse universiteit Datum : woensdag 28 oktober 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw Code : n 23

24 Recht Impact van huwelijkscontracten op inbreng in natura, quasi inbreng, erfrecht, aandelen en echtscheiding Eric SPRUYT Notaris-Vennoot Berquin Notarissen cvba, Brussel Prof. KU Leuven, campus Leuven en Brussel- Prof. Fiscale Hogeschool, Brussel en EHSAL Management School (EMS), Brussel Frank BUYSSENS Notaris-Vennoot Buyssens & Glorie, Zwijndrecht Prof. KU Leuven Co-Directeur Leuvens Centrum voor Notariaat, KU Leuven Datum : dinsdag 15 september 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw Code : n Bij een inbreng in natura dient de bedrijfsrevisor van dienst uiteraard een grondig onderzoek te verrichten naar zowel de eigendomsoorsprong van het ingebracht actief als de bekwaamheid tot inbreng vanwege de inbrengende partij. Is de inbrenger gehuwd dan dient uiteraard in dit onderzoek het huwelijksvermogensrecht te worden betrokken. Is de inbrenger alleen-eigenaar van het ingebrachte goed? Of behoort dit tot de huwelijksgemeenschap? Is de co-handtekening of het akkoord van de niet-inbrengende echtgenoot vereist of mag de inbrenger in alle omstandigheden alleen optreden? In dit seminarie zal met de nodige diepgang worden ingegaan op de fundamentele principes van ons huwelijksvermogensrecht, en dit zowel vanuit de regels van primair huwelijksrecht, die van toepassing zijn op alle gehuwden ongeacht het stelsel waaronder ze gehuwd zijn, als vanuit het zogenaamd secundair huwelijksvermogen. Wat dit laatste betreft, zal grondig worden geanalyseerd welke type stelsels er bestaan, welke clausules in huwelijkscontracten kunnen voorkomen en wat in dit verband de specifieke aandachtspunten zijn bij een inbreng in natura van zowel roerende als onroerende goederen. Bovendien dient de bedrijfsrevisor anticipatief rekening te houden met, en zijn cliënt deskundig te informeren over, de eventuele latere gevolgen van een dergelijke inbreng door een gehuwd persoon in geval van echtscheiding of overlijden. Wat gebeurt er met deze aandelen die bij de inbreng zijn verkregen? Dit laatste aspect zal het voorwerp zijn van het tweede deel van het seminarie. 24

25 Recht Gerechtelijk deskundigenonderzoek: een korte inleiding Luc RAVERT Bedrijfsrevisor - BVBA RAVERT, STEVENS & C Didier DE BUYST M.Sc. & Ph.D. in Engineering, Certified Mediator for Civil and Commercial Matters VERITAS PER SCIENTIAM Datum : woensdag 7 oktober 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw Code : n Op een halve dag wordt u geloodst doorheen de voornaamste praktische aspecten van de uitvoering van een gerechtelijk deskundigenonderzoek in een burgerlijk geschil vertrekkende vanaf de aanstelling, de provisionering, de aanvaarding, de installatievergadering, het eigenlijke onderzoek, het voorlopig advies, de opmerkingen, het eindverslag en uiteindelijk het visum van de eindstaat van erelonen en kosten. Speciale aandacht zal worden besteed aan de fundamentele pijlers: de tegenspraak, de symmetrie van informatie en de transparantie. Hierbij zullen eveneens praktische aspecten aan bod komen: hoe wordt een installatievergadering geleid, hoe ziet een voorlopig advies eruit, hoe opmerkingen beantwoorden, hoe wordt tegenspraak georganiseerd en wat in geval van handelsgeheimen of van gevoelige bedrijfsinformatie, tot waar gaat transparantie, hoe wordt een beroep gedaan op een technisch adviseur ( sapiteur ) en ten slotte hoe succesvol zijn in het bekomen van een minnelijke regeling. Update arbeidsrecht: wat zijn de recente evoluties op vlak van wetgeving & rechtspraak? Tijdens deze namiddag gidsen de specialisten van het advocatenkantoor Claeys & Engels u doorheen de belangrijkste knipperlichten die u als bedrijfsrevisor voor ogen moet houden bij uw klanten op het vlak van het arbeidsrecht. Bijzondere aandacht zal worden besteed aan de stand van zaken op het vlak van de toepassing en interpretaties van de nieuwe ontslagwetgeving, de nieuwe ontslagmotiveringsplicht, de maatregelen van de federale regering Michel I inzake eindeloopbanen (vervroegd pensioen, SWT,...), aandachtspunten met betrekking tot de sociale verkiezingen in 2016, enz. Dit alles doorspekt met voorbeelden uit de praktijk. Kortom: een goed en praktisch overzicht om de jaarrekening per eind 2015 op te maken en om 2016 alvast goed gewapend te starten. Arnout CRAUWELS Advocaat-Senior associate - CLAEYS & ENGELS Olivier WOUTERS Advocaat-Vennoot - CLAEYS & ENGELS Datum : woensdag 2 december 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw Code : n 25

26 Revisor en fraude Fraude: preventieve controle en knipperlichten (red flags) Luc TOELEN Bedrijfsrevisor - CVBA RSM Bedrijfsrevisoren Datum : woensdag 22 september 2015 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw Code : n De bedrijfsrevisor dient ervoor te zorgen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat die het gevolg zijn van fraude. Hij moet in staat zijn de feiten of omstandigheden te identificeren die aanleiding kunnen geven tot het plegen van fraude of die de mogelijkheid bieden om deze te begaan. Het identificeren en het inschatten van het risico op een afwijking van materieel belang ten gevolge van fraude is niet eenvoudig. Fraude gaat immers over het algemeen gepaard met geraffineerde of zorgvuldig opgezette plannen om de fraude te verhullen, zoals valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten van het boeken van een transactie of opzettelijke verkeerde verklaringen aan de auditor. Dit seminarie heeft tot doel om die onderdelen van de jaarrekening (en de toelichtingen) die het meest gevoelig kunnen zijn voor fraude te bespreken en op zoek te gaan naar knipperlichten (red flags), dit met het oog op het opstellen van een methodologie voor het opsporen van frauderisico s teneinde rekening te kunnen houden met fraude bij de risicoanalyse, het detecteren van fraude, het evalueren ervan en het eraan beantwoorden. Dit thema wordt behandeld aan de hand van ISA 240, 250 en

27 Specialisatie International Accounting Standards / International Financial Reporting Standards De specialisatieseminaries IAS/IFRS hebben tot doel de kennis van de deelnemers met betrekking tot deze normen uit te breiden en de praktische toepassing van deze normen te verduidelijken. Het seminarie eist voorafgaande kennis van de te behandelen normen. Recente ontwikkelingen IAS/IFRS Ignace BOGAERT Bedrijfsrevisor - CVBA Ernst & Young Bedrijfsrevisoren - IFRS Desk Datum : dinsdag 8 september 2015 Duur : 09u30-17u30 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n De IASB heeft een aantal belangrijke standaarden afgerond dewelke de internationale financiële rapportering grondig zullen wijzigingen. We denken onder meer aan opbrengsterkenning, leasing, herziening van het conceptual framework In dit jaarlijks terugkerend seminarie wordt een overzicht gegeven van alle nieuwe (en herziene) standaarden en interpretaties die voor het eerst van toepassing zijn in 2015 of later. Naast dit overzicht van de nieuwe, aangepaste standaarden en interpretaties overlopen wij ook de standaarden die nog niet zijn goedgekeurd door de Europese Commissie, de voorstellen van standaarden en de voorstellen van interpretaties. Na dit seminarie bent u volledig op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het vlak van financiële rapportering in overeenstemming met IFRS. Projet de nouveau cadre conceptuel de l IASB et l approche du résultat (en collaboration avec le Centre Français de Droit Comparé) Dit seminarie zal enkel in het Frans worden gegeven Code : f 27

28 International Standards Toepassing van de ISA s in het kader van de audit van kleine entiteiten Freddy CALUWAERTS Bedrijfsrevisor - BVBA CALUWAERTS & C, bedrijfsrevisoren Jacques VANDERNOOT Bedrijfsrevisor Datum : woensdag 23 september 2015 Duur Plaats Code : 09u30-17u30 : Renaissancegebouw : 15-ISA10n Dit seminarie beoogt een algemeen overzicht te geven van de toepassing van de ISA s bij de controle van de jaarrekening van een kleine entiteit en de invoering ervan te illustreren aan de hand van praktische voorbeelden. De belangrijkste stappen van het controleproces, uitgevoerd overeenkomstig de ISA s, zullen worden behandeld, alsook de documentatievereisten. Verder zullen een aantal concrete voorbeelden van het controleproces worden uitgewerkt, hoofdzakelijk aan de hand van het Pack PE-KE (V3.0) met het oog op het identificeren van adequate en performante controlewerkzaamheden. De belangrijkste verschillen tussen de vorige normen en aanbevelingen en de ISA s zullen ook worden beklemtoond. Dit seminarie wil in de eerste plaats praktijkgericht zijn en de vorming zal op proactieve wijze worden gegeven. Het is noodzakelijk dat de deelnemers de ISA s vooraf doornemen, zodat zij ten volle van de praktische vorming kunnen genieten. 28