Permanente vorming. Het Instituut van de Bedrijfsrevisoren Koninklijk Instituut

Transcriptie

1 IBR - IRE Het Instituut van de Bedrijfsrevisoren Koninklijk Instituut Informatiecentrum voor het bedrijfsrevisoraat Private Stichting naar Belgisch recht Permanente vorming

2 Het programma permanente vorming werd voorbereid door de Commissie vorming van het IBR en het ICCI, samengesteld uit de heren P. VAN IMPE (Voorzitter), P. CELEN, G. DESMET, F. KHROUZ, L. RAVERT, K. TANGHE, L. VAN DER LINDEN, H. WEVERS en de dames G. VANDEWEERD en V. WEETS, bijgestaan door de heer S. VAN ATTENHOVEN, Adviseur van het IBR. Verantwoordelijke uitgever IBR: David SZAFRAN - Emile Jacqmainlaan 135/1, Tel Verantwoordelijke uitgever ICCI: Erwin VANDERSTAPPEN - Emile Jacqmainlaan 135, info@icci.be

3 Woord vooraf, 19 april Geachte Confrater, Mevrouw, Mijnheer, Wij hebben het genoegen u de vormingsactiviteiten van de Stichting Informatiecentrum voor het Bedrijfsrevisoraat (ICCI) en het Instituut van de Bedrijfsrevisoren (IBR) voor het jaar voor te stellen. Met deze vormingsactiviteiten wensen wij niet alleen de bedrijfsrevisoren, hun stagiairs en professionele medewerkers te bereiken, maar ieder die zijn kennis over het bedrijfsrevisoraat en aanverwante materies wenst te verdiepen. De organisatie van de seminaries behoort sinds twee jaar tot de activiteiten van het ICCI: zo kunnen universiteiten en andere instellingen nauwer worden betrokken bij de permanente vorming van de bedrijfsrevisoren. De studiedagen, infosessies, regionale ontmoetingen georganiseerd door het IBR en uiteraard ook de algemene vergaderingen, blijven tot de bevoegdheid van het IBR behoren. Seminaries waarop minder dan 70 deelnemers verwacht worden, organiseren we op de zetel van het IBR en het ICCI, dit tot tevredenheid van de meeste deelnemers. Uiteraard beseffen we dat vaak moeilijk bereikbaar is met de auto, maar we brengen in herinnering dat het Noordstation zich op wandelafstand bevindt van het Renaissancegebouw. De Commissie Vorming wenst praktijkgerichte, kwaliteitsvolle seminaries, afgestemd op de behoeften van een grote groep van bedrijfsrevisoren te organiseren. Meer dan ooit zal zij het praktijkgerichte karakter van de seminaries promoten en bewaken. De actualiteit, de opkomst, de eigenheid heel wat seminaries zoals deze rond ISA s, plichtenleer, consolidatie of audit en controle worden enkel in het kader van dit programma aangeboden, en vooral ook de kwaliteit zijn elementen die voortdurend meespelen bij de samenstelling van een evenwichtig programma. Om zich een goed beeld te vormen van de kwaliteit van een gegeven seminarie, is het voor de Commissie Vorming van zeer groot belang om a posteriori over zo veel als mogelijk ingevulde evaluatieformulieren te beschikken. Deze evaluaties zijn onontbeerlijk om zich een objectief oordeel te vormen over de inhoudelijke waarde van het seminarie, de manier van lesgeven en vooral om in de toekomst kwalitatieve verbeteringen aan te brengen. Bovendien worden al uw suggesties door de Commissie behandeld. Daarom wensen we alle deelnemers op te roepen om steeds het evaluatieformulier in te vullen. Zoals elk jaar heeft de Commissie Vorming erover gewaakt dat het seminarieprogramma in overeenstemming is met de norm permanente vorming en met de voorschriften van de IFAC rond permanente vorming (IES 7). Dit programma omvat 74 seminaries die 35 verschillende thema s behandelen. De diverse opleidingsdomeinen behandelen audit en controle, fiscaliteit, plichtenleer, recht, consolidatie, ISA s en de specialisatie IAS/IFRS. IBR - IRE Niet minder dan 30 seminaries behandelen audit en controle. Gezien hun succes en actueel karakter wordt de module publieke sector verder uitgebouwd. De seminaries rond single audit, IPSAS en ESR 2010 normen zullen worden gestoffeerd met praktische voorbeelden. Nieuw zijn seminaries rond de Wetgeving inzake overheidsopdrachten: recht en gevolgen voor externe audit en Performantieaudit in de openbare en non-profit sector. De ISA s worden gebundeld in negen diverse thema s, gericht op de praktijk en aan de hand van casestudies met templates en formulieren. Het seminarie ISA s voor KMO s wordt twee keer geprogrammeerd, niet alleen wegens zijn groot succes, vooral ook om op die manier de interactie te bevorderen.

4 In de rubriek deontologie staat een seminarie op het programma rond de Nieuwe reglementering, momenteel in ontwerp. Nieuw is dat in samenwerking met de FSMA nog een bijzondere cyclus van drie tweetalige seminaries georganiseerd wordt rond de Mifid-gedragsregels. Het bijwonen van deze cyclus is een absolute voorwaarde om bepaalde door de FSMA uitbestede opdrachten te kunnen uitvoeren. Op 23 oktober staat een studiedag rond Overdracht en overname van KMO s Toegevoegde waarde van het due diligence onderzoek op het programma. Het gaat om een gezamenlijke organisatie met UNIZO en UCM, met als doelpubliek niet alleen de bedrijfsrevisoren maar ook de bedrijfsleiders. Tijdens de regionale ontmoetingen, die meetellen voor het verplicht aantal uren permanente vorming van de bedrijfsrevisoren, krijgen de confraters de gelegenheid om in een informele en ontspannen sfeer een discussie te voeren rond thema s die hen nauw aan het hart liggen. Deze formule werd de voorbije jaren bijzonder op prijs gesteld. We wensen tot slot oprecht alle sprekers en medewerkers op deze vormingsactiviteiten te bedanken. Ondanks hun veelal bijzonder drukke agenda maken zij zich vrij om hun kennis en kwaliteiten ten dienste te stellen van het bedrijfsrevisoraat. We bedanken tevens de leden van de Commissie Vorming voor hun inzet bij het opstellen van dit kwalitatief hoogstaand vormingsprogramma, dat gemiddeld geëvalueerd wordt met een quotering van bijna acht op tien. We kijken er alvast naar uit om u binnenkort op één van onze activiteiten te ontmoeten. Thierry DUPONT Voorzitter ICCI Michel DE WOLF Voorzitter IBR

5 Inhoudstafel Permanente vorming IBR - IRE Woord vooraf door Thierry DUPONT, Voorzitter ICCI en Michel DE WOLF, Voorzitter IBR Activiteiten ICCI: Seminaries - Audit - Controle... p. 1 - Fiscaliteit... p Plichtenleer... p Recht... p De revisor en de fraude... p Consolidatie... p Specialisatie IAS/IFRS... p Cyclus... p International Standards... p. 20 Activiteiten IBR : - Studiedagen... p Informatiesessies... p Regionale avondontmoetingen... p. 31 Doelstellingen vormingsactiviteiten ICCI en IBR... p. 32 Praktische modaliteiten inzake inschrijvingen activiteiten ICCI en IBR... p. 33 Norm IBR met betrekking tot de permanente vorming... p. 38 Selectie van publicaties IBR en ICCI... p. 41

6 Audit - Controle Seminaries Bert TRUYMAN Director nterprise Risk Services Control Assurance Deloitte Bedrijfsrevisoren woensdag 12 juni 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw (6 de verdieping), Code : n Audit in een geïnformatiseerde omgeving Dit seminarie zal de impact van een ruim geïnformatiseerde omgeving op het interne beheersingssysteem en bijgevolg op de werkzaamheden van de interne en externe auditor onderzoeken. Vervolgens zal worden getracht een antwoord te formuleren op volgende vraagstukken: de invloed van een geïnformatiseerde geïntegreerde benadering op de verschillende bedrijfscycli en de impact op de controlewerkzaamheden van de auditor; de controles van informaticatoepassingen voor niet-technici en de impact hierop van ERP ( nterprise Resource Planning)-systemen; de controles van informaticatoepassingen voor niet-technici en de impact die cloud computing hierop kan hebben; de wijze waarop COBIT, het referentiekader van de Information Systems Audit and Control Association (ISACA) de stappen van de controle kan onderbouwen wanneer het beheer van informatiesystemen een belangrijke factor in de interne beheersing is. De theoretische uitgangspunten worden geïllustreerd aan de hand van concrete controlestappen en praktijkvoorbeelden. Gislenus BATS rebedrijfsrevisor Nathalie BLAUWBLOMME Advocaat Uniqum Honoré & Partners advocaten donderdag 13 juni 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw (6 de verdieping), Code : n Ontbinding en vereffening van een onderneming Ter zake zal in het seminarie worden uitgegaan van de wettelijke bepalingen - Wetboek van vennootschappen - in samenlezing met de Normen inzake de controle bij het voorstel tot de ontbinding van vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid alsmede een aantal praktische toepassingen inzake de optimalisatie van vereffeningen vanuit juridisch, vennootschapsrechtelijk en fiscaal standpunt. Inhoudsopgave: 1. Wettelijk kader: Wetboek van vennootschappen - toelichting relevante artikelen; 2. Normen inzake de controle bij het voorstel tot ontbinding van vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid - belangwekkende aandachtspunten in de normen, meer specifiek met betrekking tot de controle van de volledigheid en de juistheid van de betreffende staat van activa en passiva in discontinuïteit ; 3. Belangwekkende aandachtspunten inzake de vereffening van vennootschappen: kan een vennootschap in vereffening haar boekjaar nog verlengen? kan een vennootschap in vereffening haar vennootschapsvorm nog wijzigen (bijvoorbeeld van NV naar BVBA)? kan een vennootschap in vereffening nog een disproportionele inkoop eigen aandelen verrichten? voorschot - deeluitkering in het kader van een vereffening. kan een vennootschap in vereffening nog een inbreng in natura doen van haar activa? specifieke aandachtspunt bij de behandeling van liquidatieboni in hoofde van een vennoot/ aandeelhouder die zelf een vennootschap is. 1

7 Seminaries Audit - Controle Ondernemingen in moeilijkheden Aan de hand van praktijkervaringen wordt een beleidsvisie voorgesteld ten aanzien van de ondernemingen in moeilijkheden. Hierbij komt onder meer aan bod: de werking van de dienst handelsonderzoek, de houding en de verantwoordelijkheden van de bestuurders en de rol van de bedrijfsrevisor bij een onderneming in moeilijkheden. De ervaringen inzake de wet betreffende de continuïteit van de ondernemingen van 31 januari 2009 worden besproken, hierbij worden onder meer enkele knelpunten bij de toepassing besproken en de rol van de bedrijfsrevisor bij een onderneming die toepassing vraagt van de wet van 31 januari Guido DE CROOCK Voorzitter Rechtbank van Koophandel te Dendermonde dinsdag 18 juni 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw (6 de verdieping), Code : n 2

8 Audit - Controle Seminaries Patrick VAN BOURGOGNIE Bedrijfsrevisor NV KPMG VIAS Christophe VANHEE Wetenschappelijk medewerker UGent Kenneth VERMEIRE Bedrijfsrevisor CVBA KPMG Bedrijfsrevisoren dinsdag 19 november 2013 Duur : 09u30-17u30 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n Controle in de not-for-profit sector (mutualiteiten, sociale fondsen, vzw s, sociale huisvestingsmaatschappijen, gesubsidieerde scholen) Niettegenstaande de controle in de not-for-profit sector grote gelijkenissen vertoont met deze in ondernemingen, verschillen ze in een aantal belangrijke opzichten van elkaar. In dit seminarie wordt vooreerst dieper ingegaan op een aantal algemene verschillen en worden een aantal gevoeligheden/ particulariteiten belicht. Zo zijn er voor bepaalde entiteiten een aantal verschillen voortvloeiende uit hun verenigingsstatuut (bv. toepassing alarmbelprocedure) en zorgt het feit dat dergelijke instellingen in grote mate gesubsidieerd worden voor een bijkomende specificiteit (bv. bepaalde sectorale wetgeving). In het tweede deel van het seminarie wordt dieper ingegaan op de specifieke boekhoud-, rapporterings- en controleregels van deze instellingen. Concreet zullen o.a. een aantal bepalingen aan bod komen uit: Fondsen voor bestaanszekerheid - Wet van 7 januari 1958 betreffende de fondsen voor bestaanszekerheid; - KB van 15 januari 1999 betreffende de boekhouding en de jaarrekening met betrekking tot de Fondsen voor bestaanszekerheid. Vlaamse sociale huisvestingsmaatschappijen - MB van 29 oktober 2010 tot nadere invulling van de regels inzake de indeling van de verrichtingen in de financiële administratie, de boekhoudkundige waarderingsen rubriceringsregels, de financiële rapportering aan de Vlaamse overheid en de boekhoudkundige organisatie van de sociale huisvestingsmaatschappijen. Vlaams gesubsidieerd onderwijs - Decreet van 15 juli 2005 betreffende het onderwijs XV; - Boekhoudkundige modellen van de gesubsidieerde scholen - Toepassing van artikel X.5 van het decreet van 15 juli 2005 betreffende het onderwijs XV; - Besluit van 3 februari 2006 van de Vlaamse Regering houdende de controlemaatregelen inzake de aanwending van de werkingsmiddelen in het vrij gesubsidieerd onderwijs. Mutualiteiten - Wet van 6 augustus 1990 betreffende de ziekenfondsen en de landsbonden van ziekenfondsen; - Erkenningsreglement van 27 januari 1992 voor de uitoefening van de functie van revisor in een ziekenfonds of een landsbond van ziekenfondsen.kb van 21 oktober 2002 tot uitvoering van artikel 29, 1 en 5, van de wet van 6 augustus 1990 betreffende de ziekenfondsen en de landsbonden van ziekenfondsen. 3

9 Seminaries Audit - Controle Controleaanpak van ziekenhuizen en rusthuizen In dit seminarie bespreken we het verloop van een typische externe auditcyclus bij ziekenhuizen en rusthuizen. Na een korte verwijzing naar het wettelijk kader, willen we vooral ingaan op de belangrijkste aandachtspunten bij de praktische uitvoering van de interim audit en de eindejaarscontrole in ziekenhuizen en rusthuizen. Hierbij zullen onder meer aan bod komen: invloed van de ziekenhuisfinanciering op de ziekenhuisboekhouding, de controle en attestatie van de Centrale Inning, het nazicht van de inhaalbedragen,... Dit seminarie is bedoeld als een grondige kennismaking met de typische aspecten van ziekenhuis- en rusthuisaudits, evenals een (zeer praktische) opfrisser voor al wie reeds enige ervaring heeft in de ziekenhuissector en de sector van de rusthuizen. Joseph-Michel BOES Bedrijfsrevisor BVBA BO S Joseph-Michel Bedrijfsrevisor Patrick VAN BOURGOGNIE Bedrijfsrevisor NV KPMG VIAS dinsdag 25 juni 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw (6 de verdieping), Code : n Analyse van de belangrijkste adviezen van de CBN (update) De Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN) heeft als taak door middel van adviezen en aanbevelingen bij te dragen tot het ontwikkelen van de leer van het boekhouden en de beginselen te bepalen van een regelmatige boekhouding. Hiermee vervult de Commissie haar taak als Belgische standard setter. Sinds de herschikking van de Commissie in 2008 werden reeds heel wat nieuwe of herziene adviezen gepubliceerd, in belangrijke mate op vraag van ondernemers, werknemers en beroepsbeoefenaars zoals accountants, boekhouders en bedrijfsrevisoren. Tevens heeft de Commissie reeds een aantal wetswijzigingen voorbereid. Rond deze wetswijzigingen werden tevens passende adviezen gepubliceerd om de toepassing van de nieuwe wettelijke bepalingen te duiden. De CBN neemt bovendien deel aan de Europese vergaderingen waar momenteel wordt gewerkt aan het voorstel voor een nieuwe accounting richtlijn ter vervanging van de huidige Vierde en Zevende Richtlijn die de bepalingen voor respectievelijk de enkelvoudige en de geconsolideerde jaarrekening omvatten. Tijdens dit programma staat de spreker zowel stil bij een aantal recente CBN-adviezen alsook bij de Europese evolutie van het boekhoud- en jaarrekeningenrecht. Sadi PODEVIJN Secretaris-generaal Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN) vrijdag 28 juni 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw (6 de verdieping), Code : n 4

10 Audit - Controle Seminaries Frank HAEMERS Juridische dienst BIBF Piet HEMSCHOOTE Bedrijfsrevisor CVBA rnst & Young Bedrijfsrevisoren dinsdag 10 december 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw (6 de verdieping), Code : n Antiwitwassen: gemeenschappelijke reglementering voor de drie instituten met betrekking tot nieuwe wetgeving in ontwikkeling a) De wet van 18 januari 2010, zoals in werking getreden op 5 februari 2011, heeft een aantal bepalingen van de wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld en de financiering van terrorisme aanzienlijk veranderd voor de bedrijfsrevisoren, accountants en externe belastingconsulenten. De nieuwigheden aangebracht aan het preventief luik van de antiwitwaswet hebben onder andere betrekking op de klantenonderzoeksprocedures in het kader van een risicogerichte aanpak. Het betreft de twee nieuwe verplichtingen om een schriftelijk verslag op te stellen van het onderzoek van de atypische verrichtingen en om een verantwoordelijke aan te stellen voor de controle van de naleving van de verplichtingen van de wet binnen grote structuren. Er kan ten slotte worden aangestipt dat de kennisgevingsplicht ten aanzien van de CFI contrastrijke ontwikkelingen heeft gekend: versterking (bijkomende informatie, anonimiteit), afwijkingen (juridisch advies) en versoepeling (aangifte (tipping off), personen gemachtigd voor de kennisgeving). b) Op grond van artikel 38 van de wet, zoals gewijzigd door de wet van 18 januari 2010, moeten het Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten voor de externe accountants en externe belastingconsulenten en het Instituut van de Bedrijfsrevisoren voor de bedrijfsrevisoren bij reglement de toepassingsmodaliteiten van de verplichtingen bepaald bij hoofdstuk II van de wet van 11 januari 1993 bepalen. In onderhavig geval: klantenonderzoek (identificatie en de hiermee verband houdende identiteitsverificatie) ten aanzien van cliënten, hun lasthebbers en uiteindelijke begunstigden en bewaring van de in het kader van deze identificatie en verificatie verzamelde gegevens en documenten; klantenonderzoek (bestendige waakzaamheid) ten aanzien van verrichtingen en zakelijke relaties en bewaring van de gegevens en documenten in dit verband; verplichtingen inzake interne organisatie (art. 16 tot 19 van de antiwitwaswet). Gelet op het feit dat de uit de wet voortvloeiende vereisten identiek zijn voor de economische beroepen, hebben de drie Instituten eensgezind gekozen voor een gelijksoortige toepassing via een gemeenschappelijk reglement. Elk Instituut heeft zijn eigen norm of bindende richtlijn vastgesteld die vervolgens werd onderworpen aan de voor elk Instituut voorziene procedure. c) Naast deze norm legt de wet de Instituten op om doeltreffende mechanismen in te stellen ter controle van de naleving door hun leden van de verplichtingen bedoeld in hoofdstuk II van de wet, van de kennisgevingsplicht, alsook van de verplichtingen bedoeld in de koninklijke besluiten, reglementen en andere maatregelen genomen ter uitvoering van dezelfde bepalingen van de wet (art. 39 van de antiwitwaswet). De Raad van het IBR heeft beslist dat de periodieke kwaliteitscontroles kunnen volstaan om de doelstellingen van deze reglementering te verwezenlijken, desnoods door aanpassing van de leidraden voor de kwaliteitscontrole. d) Het seminarie bespreekt ook de laatste ontwikkeling op wetgevend vlak in België en Europa (ontwerp 4 antiwitwasrichtlijn). e) We gaan in op de recente ontwikkelingen met betrekking tot rapporteren van ernstige fiscale fraude. Dit seminarie gaat nog niet in op de situaties en de criteria die aanleiding kunnen geven tot een mogelijke rapportering aan de CFI, maar is vooral gericht op de administratieve organisatie om te voldoen aan de risicoanalyse en documentatie voor het aanvaarden van klanten en opdrachten. 5

11 Seminaries Audit - Controle Inbreng in natura, quasi-inbreng en uitbreng Na een korte toelichting over de bepalingen van het Wetboek van vennootschappen en over de inhoud van de norm van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren inzake inbreng in natura en quasi-inbreng, komen de volgende aandachtspunten aan bod: 1. de beschrijving van de inbreng en de quasi-inbreng; 2. de waardering van de inbreng en de quasi-inbreng; 3. de als tegenprestatie te verstrekken vergoeding en de toebedeling van aandelen overeenkomstig het huwelijksvermogensstelsel van de inbrengers. Gislenus BATS rebedrijfsrevisor woensdag 4 september 2013 Duur : 09u30-17u30 Plaats : Renaissancegebouw (6 de verdieping), Code : n In dit seminarie wordt tevens aandacht besteed aan de wisselwerking tussen o.m. de personenbelasting, de vennootschapsbelasting (waardering en afschrijvingen), BTW wetgeving en registratiewetgeving met betrekking tot inbreng in natura en quasi-inbreng en uitbreng in natura. Structuur van de uiteenzetting : 1. Inbreng bij oprichting en quasi-inbreng: vennootschapsrechtelijke benadering met onder meer aandacht voor vrijstellingsregels inzake het opstellen van een controleverslag; bedrijfseconomische benadering van de waardering: - inbreng of quasi-inbreng van een handelsfonds; - inbreng of quasi-inbreng van een onroerend goed; fiscale benadering; boekhoudkundige benadering. 2. Inbreng naar aanleiding van een kapitaalverhoging: vennootschapsrechtelijke benadering; bedrijfseconomische benadering van de waardering en tegenprestatie; fiscale benadering; boekhoudkundige benadering. 3. Inbreng / quasi-inbreng bij vrije beroepen: problematiek van de waardering en de tegenprestatie van de inbreng in natura door het toekennen van aandelen; problematiek van de variabele vergoeding voor de immateriële vaste activa goodwill van een vrije beroeper. 4. Uitbreng in natura: aandachtspunten vanuit vennootschapsbelasting, registratierecht, BTW, enz. 6

12 Audit - Controle Seminaries Nederlands: Gislenus BATS rebedrijfsrevisor Peter VERBANCK Fiscaal Jurist V RBANCK, PLAS & PARTN RS dinsdag 15 oktober 2013 Duur : 09u30-17u30 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n Fusies en splitsingen : vennootschapsrechtelijke en revisorale aspecten, boekhoudkundige en fiscale aspecten; cross borders Volgende topics worden behandeld: de vennootschapsrechtelijke basisregels; boekhoudkundige aspecten; revisorale aspecten; fiscale aspecten. Naast fusies komen gelijkgestelde verrichtingen, zoals de geruisloze fusie of vereniging van alle aandelen in één hand, ruimschoots aan bod. De wet van 8 juni 2008 betreffende grensoverschrijdende fusie wordt besproken alsmede de bepalingen van de wet van 30 december 2009 betreffende de mogelijkheid tot vereenvoudigde fusie en de wet van 8 januari 2012 met betrekking tot de vereenvoudigde verslaggeving bij fusies en splitsingen. Gislenus BATS rebedrijfsrevisor donderdag 3 oktober 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n Overige éénmalige revisorale opdrachten In dit praktijkseminarie worden aan de hand van een casestudie volgende opdrachten besproken: uitgifte van aandelen zonder nominale waarde beneden de fractiewaarde; opheffing of beperking van het voorkeurrecht; kapitaalverhoging bij middel van openbare inschrijving en conversie van obligaties; wijziging van het maatschappelijk doel; interim-dividend; attestatie van de 75%-regel bij inbreng van aandelen; uitkoopbod; erkenning als aannemer; Stock Option Plan; toegestaan kapitaal van een NV; wijziging van de rechten of vervanging van de rechten van een NV; uitgifte van converteerbare obligaties of van warrants; persoonlijk belang van een bestuurder; overdracht van de bestanddelen van een notariskantoor; controle van de bijdragen aan Groen Punt. Bij iedere opdracht hebben we oog voor het juridisch referentiekader, de opbouw van een dossier, de waarderingsaspecten, de rapportering en de eventuele deontologische aspecten. 7

13 Seminaries Audit - Controle Administratief recht (overheidsopdrachten) en gevolgen voor de externe audit De bedrijfsrevisor, die werkzaam is in de publieke sector, wordt meer en meer geconfronteerd met de reglementering inzake de overheidsopdrachten. Een basiskennis van deze reglementering dringt zich op. Niet alleen is deze kennis nuttig wanneer een revisor wenst mee te dingen voor een opdracht tot aanstelling van een commissaris in de schoot van een publiekrechtelijke rechtspersoon die onderworpen is aan de overheidsopdrachtenreglementering. Maar bovendien is deze kennis ook onmisbaar in het kader van de uitvoering van een opdracht die onder het toepassingsgebied van het Rekendecreet valt (zogenaamde single audit ). In het seminarie wordt ingegaan op de belangrijkste aspecten van de overheidsopdrachtenreglementering. Daarbij wordt uitgegaan van de wet van 15 juni 2006 overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten die (uiteindelijk) in de zomer van 2013 in werking zou treden, en de uitvoeringsbesluiten. Topics zijn onder andere het personeel en materieel toepassingsgebied van de overheidsopdrachtenreglementering, de gunningsprocedure en de gunningswijzen. Specifieke aandacht wordt besteed aan de nieuwigheden in de nieuwe reglementering Günther L HEUREUX Advocaat PUBLIUS advocaten avocats lawyers woensdag 20 november 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw (6 de verdieping), Code : n Performantie-audit in de openbare en de not-for-profit sector In België worden nog betrekkelijk weinig performantie-audits in de openbare en de not-for-profit sector uitgevoerd maar dit is zeker geen nieuwe materie op internationaal of Europees vlak. De Internationale Organisatie van Hoge Controle-instanties (International Organisation of Supreme Audit Institutions, INTOSAI), waarvan het Belgisch Rekenhof lid is, omschrijft de performantie-audit als de onafhankelijke beoordeling van de efficiëntie (doelmatigheid) en effectiviteit (doeltreffendheid) van ondernemingen, programma s of organisaties uit de overheidssector, rekening houdend met het zuinigheidsaspect en met het oog op het boeken van vooruitgang. Met andere woorden, de performantie-audit legt de nadruk op de beoordeling van de drie E s : economisch, efficiënt en effectief met het oog op het uitwerken van aanbevelingen. Thans zijn meer bepaald het Verenigd Koninkrijk, Canada en de Scandinavische landen koplopers op het gebied van performantie-audit. Het Europees Rekenhof is ook zeer actief in dit domein, meer bepaald door het uitwerken van zijn eigen handboek over performantie-audit. Het Rekenhof en het Agentschap Interne Audit van de Vlaamse Administratie (IAVA) voeren op regelmatige basis performantie-audits uit maar het spreekt voor zich dat de ontwikkeling van deze praktijk in de komende jaren op grote schaal wordt verwacht. Derhalve dienen de bedrijfsrevisoren klaar te staan om performantie-audits uit te voeren samen met het Rekenhof, IAVA en de interne auditdiensten van openbare besturen en van instellingen uit de non-profitsector of om hun medewerking hieraan te verlenen. Dit seminarie zal ingaan op de theoretische en praktische aspecten van een performantie-audit op basis van de INTOSAI-standaarden en van het door het Europees Rekenhof gepubliceerd handboek. Daarnaast zullen ook een aantal praktijkvoorbeelden worden uitgewerkt door vertegenwoordigers van het Belgisch Rekenhof en van het IAVA. Eddy GUILLIAMS Administrateur-generaal Interne audit van de Vlaamse administratie (IAVA) Danielle VERMAELEN Bedrijfsrevisor CVBA rnst & Young Bedrijfsrevisoren Vertegenwoordigers Rekenhof dinsdag 26 november 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw (6 de verdieping), Code : n 8

14 Audit - Controle Seminaries Lieven ACKE (Moderator) Raadslid van het IBR, Bedrijfsrevisor CVBA MAZARS Bedrijfsrevisoren Gonda COCK Administrateur-generaal Agentschap Centrale Accounting van de Vlaamse overheid Marc DE WOLF erste-auditeur-directeur Rekenhof Tony MORTIER Inspecteur van Financiën Vlaamse overheid Daniel KROES Ondervoorzitter van het IBR, Bedrijfsrevisor CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren Martine VERLUYTEN Voorzitter Auditcomité van de Vlaamse Administratie Vertegenwoordigers twee nieuwe pilootprojecten woensdag 11 december 2013 Duur : 13u30-17u0 Plaats : KBC Bank te (Havenlaan 2, 1080 ) Code : n Advanced: Concept en mogelijkheden van single audit Het decreet van 8 juli 2011 houdende regeling van de begroting, de boekhouding, de toekenning van subsidies en de controle op de aanwending ervan, en de controle door het Rekenhof (hierna Rekendecreet) geeft in artikel 67 een decretale basis aan het concept single audit in de Vlaamse overheid. Artikel 67 stipuleert immers dat de Vlaamse Regering de samenwerking tussen de centrale en decentrale auditdiensten en de door haar of door een entiteit als vermeld in artikel 63, aangestelde personen of organisaties die belast zijn met toezicht, controle of audit, en de uitwisseling van controleresultaten, onderling en met het Rekenhof regelt. Artikel 50 van het Rekendecreet behandelt de bedrijfsrevisorale controle. Het besluit van de Vlaamse Regering van 7 september 2012 betreffende controle en single audit geeft uitvoering aan voormelde artikelen en breidt de taken van de bedrijfsrevisor uit. Dit besluit beoogt zowel het verder optimaliseren van het risicomanagement binnen elke entiteit van de Vlaamse overheid als het stroomlijnen van de controlewerkzaamheden die door de controleactoren worden uitgevoerd. Onder controleactoren wordt verstaan: Interne Audit Vlaamse Administratie; Interne auditfuncties van de Vlaamse rechtspersonen; IVA Centrale Accounting; Inspectie van Financiën (voor bijzondere audits en auditwerkzaamheden in het kader van Europese structuurfondsen); en Bedrijfsrevisoren. Het uitvoeringsbesluit vereist dat de controleactoren het Rekenhof nauw zouden betrekken bij de controlewerkzaamheden en rekening houden met de auditverplichtingen die Europa aan haar lidstaten oplegt in het kader van de financiële rapportering van de overheden. Dit seminarie handelt over het concept en de mogelijkheden van single audit in de Vlaamse overheid en heeft als doelstelling te komen tot een gezamenlijke risicoanalyse van alle controleactoren en het Rekenhof. Het gaat niet om een theoretische uiteenzetting, maar aan de hand van praktijkcases zal worden geïllustreerd wat de resultaten van een concrete samenwerking tussen een aantal controleactoren kan inhouden. Bijzondere aandacht gaat naar de definitie van de controletaak van iedere controleactor, de responsabilisering van het lijnmanagement, de uitwisseling van en afstemming van de risicoanalyse, kennis van mekaars referentie- en normenkaders, het permanent dossier van de rechtspersonen, de informatie-uitwisseling en het voortbouwen op elkaars controleresultaten. 9

15 Seminaries Audit - Controle Concept en toepassingsmogelijkheden IPSAS standaarden Momenteel groeit de aandacht voor rapportering en audit van overheidsinstellingen, niet in het minst door de financiële crisis en moeilijkheden in de eurozone. Dit doet de belangstelling voor International Public Sector Accounting Standards (IPSAS) toenemen. Geïnspireerd door de IFRS zijn de IPSAS ontwikkeld sinds 2000 met ondertussen 31 standaarden accrual accounting en één cash accounting. Vlaamse lokale besturen kennen de IPSAS reeds, want ze liggen aan de basis van hun Beleids- en Beheerscyclus. Stemmen gaan ook op in Europa om de IPSAS deel te laten uitmaken van de financiële rapportering en controle van de overheden in de Lidstaten. Deze bijdrage geeft een overzicht van de recente ontwikkelingen en de verdere implementatie van de IPSAS standaarden, waarbij ook gebruik gemaakt wordt van een recente internationale vergelijkende studie. Johan CHRISTIAENS Professor UGent, Bedrijfsrevisor rnst & Young Bedrijfsrevisoren dinsdag 17 december 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw (6 de verdieping), Code : n 10

16 Audit - Controle Seminaries Lieven ACKE (Moderator) Raadslid van het IBR, Bedrijfsrevisor CVBA MAZARS Bedrijfsrevisoren Johan CHRISTIAENS Professor UGent, Bedrijfsrevisor rnst & Young Bedrijfsrevisoren Gonda COCK Administrateur-generaal Agentschap Centrale Accounting van de Vlaamse overheid Mark DEHOUX Wnd. Directeur Begroting en Begrotingscontrole van het Ministerie van het s Hoofdstedelijk Gewest Henk GOOSSENS Directeur Afdeling Jaarrekening en Certifiëring Agentschap Centrale Accounting van de Vlaamse overheid Kris VAN CAUTER Statisticus, dienst nationale en regionale rekeningen en conjunctuur Nationale Bank van België Inge VERSTRAELEN Financieel analist Certifiëring Rechtspersonen Agentschap Centrale Accounting van de Vlaamse overheid Advanced: Bespreking ESR 2010 en aansluiting met boekhoudkundige gegevens Het decreet van 8 juli 2011 houdende regeling van de begroting, de boekhouding, de toekenning van subsidies en de controle op de aanwending ervan, en de controle door het Rekenhof (hierna Rekendecreet) geeft in artikel 67 een decretale basis aan het concept single audit in de Vlaamse overheid. Artikel 67 stipuleert immers dat de Vlaamse Regering de samenwerking tussen de centrale en decentrale auditdiensten en de door haar of door een entiteit als vermeld in artikel 63, aangestelde personen of organisaties die belast zijn met toezicht, controle of audit, en de uitwisseling van controleresultaten, onderling en met het Rekenhof regelt. Artikel 50 van het Rekendecreet behandelt de bedrijfsrevisorale controle. Het besluit van de Vlaamse Regering van 7 september 2012 betreffende controle en single audit geeft uitvoering aan voormelde artikelen en breidt de taken van de bedrijfsrevisor uit. Om de meerwaarde van de werkzaamheden van een bedrijfsrevisor bij een entiteit te verhogen, wordt de opdracht (verslaggeving) van de bedrijfsrevisor bij een entiteit gewijzigd. De focus blijft op financiële audits, met dien verstande dat de bedrijfsrevisor er zal op toezien dat de regels uit het Rekendecreet (inclusief begrotingsuitvoering) en de ESR normen worden gerespecteerd. In dit seminarie worden de ESR 2010 normen en de aansluiting met boekhoudkundige gegevens besproken. Achtereenvolgens komt de rol van het Instituut van de Nationale Rekeningen, de internationale context en de auditgevolgen, het ESR-vorderingensaldo Vlaamse overheid en een toelichting van het s Gewest omtrent de aansluiting met boekhoudkundige gegevens aan bod. woensdag 18 december 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Boudewijngebouw te (Boudewijnlaan 30, 1000 ) Code : n 11

17 Seminaries Fiscaliteit Update fiscaliteit: recente ontwikkelingen capita selecta. Aandachtspunten voor de bedrijfsrevisor. Bij deze uiteenzetting wordt stilgestaan bij een aantal topics in de vennootschapsbelasting die van belang zijn voor de bedrijfsrevisor. Naargelang van het belang en de actualiteit kunnen dit adviezen van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen zijn, dan wel wetswijzigingen, rechtspraak en administratieve standpunten. Ook kunnen bepaalde onderwerpen meer grondig worden uitgediept, steeds met een praktische invalshoek als uitgangsbasis. De presentatie zal gebeuren aan de hand van een slides presentatie, doch er wordt eveneens een uitgebreide bijkomende documentatie voorzien. Yves VERDINGH Hoofd van de fiscale afdeling van BNP Paribas Fortis Professor Fiscale Hogeschool dinsdag 3 december 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n BTW update: Special topics van belang bij de audit Wanneer een audit wordt uitgevoerd, is het belangrijk om na te gaan of er risico s zijn inzake de BTW. Vooral wanneer de onderneming ook handelingen verricht buiten België of goederen verkoopt die intracommunautair geleverd worden, is het aangewezen een aantal zaken na te zien, zoals de BTWverplichtingen in het buitenland, de geldigheid van de BTW nummers van de klanten, de aanwezigheid van transportdocumenten, enz. Voor aankopen bij buitenlandse leveranciers moet de BTW doorgaans door de klant voldaan worden. Ook al is de BTW volledig aftrekbaar, de verlegging van de BTW moet in de aangifte worden opgenomen en boekhoudkundig verwerkt. Een factuur moet een aantal verplichte vermeldingen bevatten opdat de aangerekende BTW in aftrek zou kunnen worden gebracht. Elke belastingplichtige moet ook bedrijfscontroles voorzien die een betrouwbaar controlespoor tussen een factuur en een levering van een goed of een dienst aantoont. Aan de hand van een checklist zullen de voornaamste punten overlopen worden die bij een audit zeker aan bod moeten komen. Patrick WILLE Managing Director TH VAT HOUS Professor VUB, UGent en Fiscale Hogeschool woensdag 4 december 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n 12

18 Fiscaliteit Seminaries Dirk VAN STAPPEN Partner KPMG Tax & Legal Advisory donderdag 5 december 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n Transfer pricing en management vergoedingen De voortdurende globalisering van de markt heeft ertoe geleid dat er steeds meer internationale transacties (verkoop van goederen, levering van diensten, financiële transacties, enz.) plaatsvinden tussen ondernemingen die behoren tot dezelfde internationale groep. Daarbij is het van groot belang om de transactieprijzen (transfer prices of verrekenprijzen) tussen de verbonden ondernemingen op een consistente wijze vast te leggen volgens marktconforme voorwaarden. Multinationale groepen dienen hierbij het zogenaamde arm s length-principe te respecteren. Tijdens de uiteenzetting zal aandacht worden besteed aan de documentatieverplichtingen en controlepraktijken in de verschillende Europese landen. Daarnaast zullen de werkzaamheden van het EU Joint Transfer Pricing Forum, de deskundigengroep over transfer pricing van de Europese Unie, worden toegelicht. Aan de hand van praktijkervaring zal eveneens worden stilgestaan bij het optreden van de Cel Verrekenprijzen van de Belgische belastingadministratie. Tot slot zal dieper worden ingegaan op de mogelijkheden en ervaringen bij het afsluiten van voorafgaande akkoorden of rulings inzake transfer pricing, alsook op de alternatieven om economische dubbele belasting op te lossen. Yves VERDINGH Hoofd van de fiscale afdeling van BNP Paribas Fortis Professor Fiscale Hogeschool woensdag 22 januari 2014 Duur : 13u30-17u00 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n Update fiscaliteit: vennootschapsbelasting 2013 Deze update heeft tot doel een gedetailleerd overzicht te geven van de wijzigingen die zich in 2012 hebben voorgedaan op het vlak van de vennootschapsbelasting. Hierbij wordt zowel ingegaan op de wijzigingen op wetgevend en regelgevend vlak als op de ontwikkelingen in rechtspraak, rechtsleer en administratieve standpunten. De materie zal op een praktijkgerichte manier worden behandeld. Hierbij zal de indeling van het aangifteformulier worden gevolgd, zodat de gevolgen van de verschillende ontwikkelingen duidelijk en overzichtelijk kunnen worden weergegeven. 13

19 Seminaries Plichtenleer Wijziging plichtenleer van de bedrijfsrevisoren De deontologische bepalingen van de bedrijfsrevisor genieten momenteel bijzondere aandacht op Belgisch, Europees en internationaal vlak. Dit seminarie zal het belang van deze bepalingen opgenomen in de verschillende wetgevende, regelgevende en normatieve instrumenten benadrukken en de evolutie ervan beschrijven zowel op Belgisch niveau als op Europees en internationaal vlak. De modernisering van het deontologisch kader van de bedrijfsrevisoren onder de vorm van een deontologische Code zal onder andere besproken worden in het licht van de recente ontwikkelingen op internationaal niveau, en in het bijzonder van de Europese Richtlijn 2006/43/EG van het Europees Parlement en de Raad van 17 mei 2006 betreffende de wettelijke controles van jaarrekeningen en geconsolideerde jaarrekeningen, de Aanbeveling van de Europese Commissie van 16 mei 2002 betreffende de onafhankelijkheid van de met de wettelijke controle belaste accountant in de EU en de ethische Code van 10 juli 2009 van de IESBA (International thics Standards Board for Accountants). Liesbet HAUSTERMANS Bedrijfsrevisor CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren Sandrine VAN BELLINGHEN Algemeen afgevaardigde uropese aangelegenheden van het IBR donderdag 19 december 2013 Duur : 13u30-17u00 Plaats : Renaissancegebouw (6 de verdieping), Code : n Daarnaast zullen praktische toepassingsgevallen dienaangaande worden toegelicht. 14

20 Recht Seminaries Lieven ACKE Raadslid van het IBR, Bedrijfsrevisor CVBA MAZARS Bedrijfsrevisoren woensdag 8 januari 2014 Duur : 13u30-17u00 Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : n De bedrijfsrevisor en de vennootschapswetgeving: actualiteit en special topics In dit seminarie komen de recente ontwikkelingen in de wetgeving, rechtspraak en rechtsleer aan bod die van belang zijn voor de commissaris. Omdat gepoogd wordt om zoveel mogelijk in te spelen op de juridische actualiteit, is de specifieke inhoud van dit seminarie heden nog niet volledig afgebakend. 15