Actualiteiten voorjaar 2017

Transcriptie

1 Actualiteiten voorjaar 2017 Kürt Demeulemeester Studieavond aardappelen Kieldrecht, 7 februari 2017

2 Inhoud Bacterieziekte Plaag Alternaria Pootgoed

3 Bacterieziekten bij aardappelen

4

5

6

7 Klassen bij veldkeuring Maximaal aantal op 1000 planten Klasse PB S SE E A Onzuiver ras 0 0 0,1 0,2 0,5 Virusziekten 0, Bacterieziekten Rhizoctonia Verwelking Voor teelt van pootgoed Voor teelt van consumptie

8 Diagnose - resultaten Vlaams Fonds voor Landbouw & Visserij

9 Dickeya dianthicola Dickeya solani Pectobacterium atrosepticum Pectobacterium wasabiae Pectobacterium carotovorum ssp. brasiliensis

10 Moederpartijen Vlaanderen Officiële bemonstering voor bacterieziek: elke ingevoerde moederpartij eerste inschrijving prebasis (families)

11 Analyse ingevoerde moederpartijen 2016 Dickeya Pcb Pat Pcb&Pat Esp (n=1) Lux (n=1) UK (n=4) F (n=6) NL (n=99)

12 Nieuwe soorten schadelijker? Infectie langs wortels verwelking/stengelnatrot Pectobacterium carotovorum ssp. brasiliensis Opkomend sinds 2012, nu belangrijkse Minder bacteriecellen nodig voor ziekte Bij warm én koel weer Poters zijn niet steriel

13 Beheersing bacterieziek? Poters («goed omgaan met») Na levering Niet afkiemen Rotte verwijderen Droge poters planten Propere machines Percelen Goede structuur (doorwatering) Opgewarmde bodem Opletten met beregening

14 Plaag Ervaringen 2016

15 Een slechte start? (1 maart 2016) De weerkundige winter is voorbij. De winter was uiterst zacht, erg nat en vrij zonnig. Vooral december 2015 was ongemeen zacht. De winter staat op de tweede plaats van zachtste winters ooit sinds het begin van de waarnemingen in Ukkel in 1833.

16 Meldingen 21 april 2016 A = afvalhoop B = bewaaraardappelen O = opslagplanten P = primeurteelt T = tuintje V = vroege teelt

17 Meldingen 23 mei 2016

18 Tielt 31 mei

19 Tongeren 3 juni

20 Meldingen 6 juni 2016

21 Sint-Denijs 8 juni

22 Bossuit 8 juni

23 Meldingen 9 juni 2016

24 Meldingen 13 juni 2016

25 Meldingen 15 juni 2016

26 Helkijn 14 juni

27 Zuid-Oost Nederland 24 juni

28 Mont-de-l Enclus 4 juli

29 Zonnebeke 7 juli

30 En het ziektemodel? Dagelijkse berekening infectiekansen per gemeente (géén zéér zwaar)

31 22 mei 22 juni

32 Waarschuwingsberichten 2016 Waarschuwingsberichten 2016 EERSTE BERICHT - PREVENTIE 1. ALLE PERCELEN 14. TRAGE INCUBATIE 6. 5W CONSTANTE ZIEKTEDRUK 11. ZWARE INFECTIEKANSEN 16. NEVEL & MIST 3. VEEL AANTASTINGEN 8. MINDER INFECTIEKANSEN 13. ZONNIG & WARM 17 May 24 May 31 May 7 Jun 14 Jun 21 Jun 28 Jun 5 Jul 12 Jul 19 Jul 26 Jul 2 Aug 9 Aug 16 Aug 23 Aug 30 Aug 6 Sep 13 Sep 20 Sep 7. 2 DAGEN ZONDER INFECTIE! 10. HOGE T 2. ZÉÉR HOOG RISICO 4. CONTINU BESCHERMING 9. BLADVLEKKEN DROGEN OP 15. NEVEL & MIST (BIJ OPKOMST VOOR 21 MEI) 5. CONTINU BESCHERMING 12. LICHT X DAGELIJKS INFECTIE Maand juni juli augustus september Seizoen Interval (d) 5,2 7,5 7,8 10 6,9

33 1 ste helft seizoen 2016 Waarschuwingsberichten 2016 EERSTE BERICHT - PREVENTIE 1. ALLE PERCELEN 6. 5W CONSTANTE ZIEKTEDRUK 3. VEEL AANTASTINGEN 8. MINDER INFECTIEKANSEN 17 May 24 May 31 May 7 Jun 14 Jun 21 Jun 28 Jun 5 Jul 12 Jul 19 Jul 2. ZÉÉR HOOG RISICO 7. 2 DAGEN ZONDER INFECTIE! 4. CONTINU BESCHERMING 9. BLADVLEKKEN D (BIJ OPKOMST VOOR 21 MEI) 5. CONTINU BESCHERMING

34 Advies in kritieke omstandigheden 1. Zorgen voor maximale terugwerking a.s. cymoxanil (aanwezig in heel wat middelen, o.a. ook Pergovi Flex, Proxanil, Tanos, Kunshi of toevoegen) Infinito 2. Bescherming nieuwe groei Ranman Top, Infinito, Pergovi Flex, Revus, Valis M 3. Bij aantastingen Combinatie cymoxanil + antisporulerend middel (Acrobat, Banjo Forte, Infinito, Orvego Star) Proxanil + Ranman Top Bescherming tijdig hernieuwen (3-4 dagen)

35 Middelen & eigenschappen Of tabel leden PCA

36

37 Herhaling 2016 vermijden? Preventie Afvalhopen Opslagplanten Correct en tijdig behandelen Vanaf 80% opkomst (cymoxanil) Adviesdata + interval respecteren Juiste middel Spuittechniek Rijpaden?

38 Alternaria

39 Alternaria spp. in aardappel een toenemend probleem in Vlaanderen? middelen tegen P. infestans worden meer en meer specifiek gebruik van mancozeb e.a. daalt stikstofbemesting nauwkeuriger hogere (gemiddelde) temperaturen, meer extreem weer?

40 Naar een beredeneerde en kennisgestuurde aanpak van Alternaria in aardappel ( ) Marc Goeminne 1 Pieter Vanhaverbeke 1 Kürt Demeulemeester 2 Bernard De Baets 3 Sofie Landschoot 3 Jasper Carrette 3 Michiel Vandecasteele 3 Kris Audenaert 3 Geert Haesaert 3 o uitgebreide monitoring o epidemiologie o diagnose en populatiestudie o ontwikkeling adviesmodel met de financiële steun van Arysta LifeScience BASF Bayer CropScience Belchim Boerenbond De Aardappelhoeve Lutosa PhytoSystem Sanac IWT Alternaria december 2015 Syngenta Taminco Warnez

41 : opvolging van > 120 percelen per seizoen diverse veldproeven wekelijkse beoordelingen + nemen van bladstalen (vlekken) registratie van teeltmaatregelen en weersgegevens

42 Analyse bladvlekken

43 Alternaria in de praktijk 2013 zeer lage aantasting géén epidemische ontwikkeling (Onbehandelde velden : < 0,2% ziekte, 2 de helft september) 2014 lage tot matige aantasting start epidemische ontwikkeling op 20/8 (Onbehandelde velden: 0,1-5,0% ziekte, 1 ste week september) 2015 laag niveau van ziekte aantasting late start van de epidemie, > 31/8, maar soms explosief (Onbehandelde velden: 1-9% ziekte [75%!], op 10 september) 2016 laag niveau van ziekte aantasting late start epidemie, 4 de week augustus, sterke afrijpend gewas (Onbehandeld : < 2% ziekte op 8 sept, met >85% afrijping)

44 start of epidemic:

45 (~ max. vlekgrootte) vorming van sporendragers + sporulatie sporenpotentieel verspreiding (wind en regen) vlekgroei toevoegen van fysiologische weerstand van het gewas met invloed op de infectie kieming infectie bladnat temperatuur + gewasgevoeligheid!

46

47 eerste adviesberichten Alternaria in Nieuwsbrief PCA van 18 juli en 26 juli

48 F129L mutatie in A. solani isolaten: verminderde gevoeligheid Sterk verminderde gevoeligheid voor zowel strobilurines (azoxystrobine, pyraclostrobine) niet dosis afhankelijk - als voor niet-strobilurine QoIfungiciden (famoxadone, fenamidone) Daarnaast is ook een sterk verminderde gevoeligheid vastgesteld voor SDHI-fungiciden (boscalid) Combineren en afwisselen met contact fungiciden (mancozeb, chloorthalonil) is noodzakelijk Synergistisch effect is mogelijk, vb. Tanos + Shirlan (own field trials 2014 and 15)

49 Fungiciden 2015

50 Fungiciden 2016 FRAC Guidelines: QoI fungiciden alleen in menging met partners die bijdragen aan een effectieve controle

51 praktijk Afrijpingsziekte: Fysiologische weerstand >= klimaat factoren of inoculum Teeltrotatie Behandelingen concentreren op het einde van het seizoen Populatie: steeds meer isolaten me verminderde gevoeligheid QoI en SDHI fungiciden. Model in ontwikkeling

52 Pootgoed

53 Groeischeuren

54 Aanpassing keuringsnormen Nederland 8 december 2016 Vlaanderen 10 januari 2017 Klasse B Maximaal 1,5 cm diep (ipv 0,5 cm) Hogere klassen? waardering II (enkel binnenland) Eénmalig Alle klassen Max. 1,5 diep (ipv 0,5 cm) 1,5 cm of dieper = extern gebrek (max. 3%) Extra controle bij rhizoctonia Eénmalig

55 Snijden pootgoed

56 Persbericht risico s snijden Risico op verspreiding schimmels, bacteriën Niet toegelaten voor vermeerdering Goede praktijken snijden Vegaplan Gezond pootgoed Ideale temperatuur 12 C Ontsmetten Quarantaine-ziekten & solidariteitsfonds Bron: persbericht FAVV, 30 januari 2017

57 Bedankt voor uw aandacht