Argumentation by Analogy. A Systematic Analytical Study of an Argument Scheme L.J.A. Juthe

Transcriptie

1 Argumentation by Analogy. A Systematic Analytical Study of an Argument Scheme L.J.A. Juthe

2 Analogie-argumentatie Een systematisch-analytisch onderzoek naar een argumentatieschema Samenvatting Analogie-argumentatie is een basisblok in zowel filosofisch en wetenschappelijk denken als in de dagelijkse communicatie, omdat het ten grondslag ligt aan de menselijke denktrant. Het is daarom van uiterst belang om een diep begrip te ontwikkelen van dit argumentatietype. Dit proefschrift is een systematisch-analytisch onderzoek naar het analogie-argumentatieschema met als theoretisch kader de pragma-dialectische argumentatietheorie. Ik doe hierin voorstellen voor betere methoden tot het interpreteren, reconstrueren en evalueren van analogie-argumentatie. Ook is mijn doel een algemeen argumentatiekader te ontwikkelen dat de concepten van geldigheid en inferentie op een samenhangende manier uitlegt. Ik richt me op hoe analogieargumentatie binnen dat kader past, op een manier die consistent is met de pragma-dialectische uitleg van argumentatieschema's en argumentatiestructuren. Ik begin met een algeheel overzicht van de verschillende subtypen van analogie-argumenten die binnen de literatuur bekend zijn. Er bestaat weinig consensus over welke subtypen van analogie-argumenten er bestaan en hoe deze onderscheiden kunnen worden. Verschillende criteria kunnen worden gecombineerd om verscheidene subtypen van analogie-argumentatie te vormen en hetzelfde criterium kan meermalen worden toegepast in hetzelfde type argument. Elk specifiek type argument stelt echter grenzen aan welke criteria kunnen worden toegepast in het vormen van verdere subtypen. Er wordt aangenomen dat de toereikendheid van een classificatie afhangt van het doel van die classificatie in een bepaalde context. Bezien vanuit de argumentatietheorie is het doel van classificatie, bij te dragen aan de interpretatie, analyse, reconstructie en evaluatie van de argumentatie. Het is onmogelijk een argument goed te beoordelen als men niet weet welk argumentatieschema er gebruikt wordt. Het epistemisch criterium voor classificatie zou verschil in toetsingsprocedure moeten zijn, aangezien dit onderscheid een groot verschil maakt in het bereiken van het doel, bij te dragen aan de interpretatie, analyse, reconstructie en evaluatie van argumentatie. Als een bepaalde toetsingsprocedure logischerwijs niet toepasbaar is op een argument, dan moet dit worden bezien als een ander argumentatietype. De toetsingsprocedures verschillen omdat verschillende argumenttypen verschillen in het gebruik van inferentiële principes. Toetsingsprocedures voor subtypen verschillen omdat er een contrasterende specificatie van het inferentiële principe bestaat. Als een argument in twee argumenten opgedeeld kan worden omdat de aanpassingen aan de toetsingsprocedure

3 contrasteren, is dat reden de argumenten te interpreteren als twee contrasterende subtypen. Door het type of subtype van een argument te bepalen, weet de analist hoe en aan de hand van welke standaarden het argument geëvalueerd kan worden. Deze conclusie is volkomen consistent met de pragma-dialectische theorie over welk criterium gebruikt moet worden om verschillende argumentatietypen te onderscheiden. Analogie-argumentatie kan in de pragma-dialectische argumentatietheorie gedefinieerd worden als argumentatie waarvan het argumentatieschema werkt met een vergelijking tussen twee of meer zaken; de overdracht van aanvaardbaarheid van het argument naar het standpunt wordt mogelijk gemaakt door een vergelijking die wordt uitgedrukt in de verbindingspremisse tussen de argumentatie en het standpunt. De standaardweergave van dit argumentatieschema is: 1. Y geldt voor X [Standpunt] omdat: en: 1.1 Y geldt voor Z [ Argument ] 1.1' Z vergelijkbaar is met X [verbindingspremisse] Binnen de pragma-dialectische argumentatietheorie bekijkt men vergelijkbaarheid aan de hand van relevante overeenkomstigheid. In dit proefschrift stel ik dat relevante overeenkomstigheid bekeken moet worden aan de hand van twee cruciale verbanden, namelijk dat relevantie wordt gereduceerd tot een determinatief verband, en overeenkomstigheid wordt gereduceerd tot een één-op-één-verhouding tussen elementen die in een determinatief verband tot elkaar staan. Elke analogie-argumentatie bestaat uit vier onderdelen en twee cruciale verbanden. Het Target-Subject TS ('X') is het object waaraan een nieuw predicaat het Assigned-Predicate AP, ('Y') wordt toegekend dankzij de Analogue A, 'Z', het onderwerp van vergelijking en de bron van het Assigned- Predicate AP. Binnen de Analogue ('Z') bestaat een element het element dat "bepaalt" dat de Analogue ('Z') het Assigned-Predicate AP ('Y') heeft. Het eerste cruciale verband is dit determinatief verband tussen het element en de Assigned-Predicate AP ('Y') van de Analogue. Deze determinatie kan verschillen in soort (causaliteit, correlatie, superveniëntie, inferentie, etc.) en wat betreft kracht (bepaald vs. onbepaald). Het tweede cruciale verband is het verband van de één-op-éen-verhouding tussen het element en een tegenhangend element * in het Target-Subject, wat betekent dat het tegenhangend element * hetzelfde determinatieve verband heeft met een mutatis mutandis één-op-één overeenkomstig Assigned-Predicate* in het domein van het Target-Subject. Zodoende wordt de overeenkomstigheid geanalyseerd als een één-op-éénverhouding tussen elementen in twee verschillende objecten de Analogue and het Target-Subject die het mogelijk maakt dat de determinatieve band wordt overgedragen naar het Target-Subject tussen een tegenhangend element * en een tegenhangend Assigned-Predicate*. De vergelijking kan worden teruggebracht tot een gelijkheid van verbanden tussen elementen in twee contrasterende objecten. Dit betekent dat een vergelijking niet simpelweg erop gebaseerd is dat de Analogue een overeenkomst van het eerste niveau heeft met het Target-Subject, zoals verkregen door een één-op-één-verhouding tussen verschillende elementen. Met deze analyse van de pragma-dialectische concepten "vergelijkbaar en relevante overeenkomstigheid kan het argumentatieschema worden verfijnd tot:

4 1. Het Target-Subject TS heeft het Assigned-Predicate AP * 1.1 Het element van het Analogue A- element bepaalt het Assigned-Predicate AP van de Analogue A 1.1' Het element van de Analogue A staat in een één-op-één-verhouding tot element * van het Target-Subject TS De inferentie is weergegeven in de volgende figuur: Analo gieargu mente n gebrui ken een argu menta tiesch ema met een uniek type infere ntieel principe dat niet terug te brengen is tot een ander type. Argumentatie die geïnterpreteerd is als gebruikmakend van een ander schema waaronder deductieve argumenten moet soms opnieuw worden geïnterpreteerd als analogie-argumentatie, met een andere uitkomst van de kritische discussie. De inferentie van analogieargumentatie is een materiële inferentie en behoort tot een categorie van schema's die substantiële argumentatieschema's genoemd zouden kunnen worden, omdat een materiële inhoud cruciaal is voor de werking van de inferentie van een dergelijk schema. Analogie-argumenten zijn materieel geldig vanwege een determinatief verband en een relatie van éénop-één-verhoudingen in de objecten van vergelijking. Er zijn vier verschillende subtypen van analogieargumentatie te onderscheiden vanuit dit basisconcept van analogie-argumentatie, door de criteria inferentiemodus en domeinbeperking toe te passen. De één-op-één-verhouding in alle typen analogieargumentatie is altijd gelijk, maar het determinatieve verband kan bepaald of onbepaald zijn. Als een analogie-

5 argument een bepaald determinatief verband heeft, is het een argumentatie naar sluitende analogie. Als een analogie-argument een onbepaald determinatief verband heeft, is het een argumentatie naar niet-sluitende analogie. Het verschil tussen deze subtypen is, dat hoewel analogische inferentie altijd weerlegbaar is, een argumentatie naar sluitende analogie ondersteuning van het standpunt garandeert als de premissen intact blijven, waar een argumentatie naar niet-sluitende analogie alleen de kans op ondersteuning van het standpunt verhoogt, zelfs als de premissen intact blijven. Analogie-argumentatie kan ook daarin verschillen, of de vergelijking over meerdere domeinen wordt verspreid of dat deze binnen eenzelfde domein blijft. Zodoende is er argumentatie naar zelfde-domein sluitende analogie, zelfde-domein niet-sluitende analogie, ander-domein sluitende analogie en ander-domein niet-sluitende analogie. Ook stel ik dat het analogische schema dat in dit onderzoek is ontwikkeld, voldoende flexibel en verfijnd is om accuraat complexe vergelijkingen weer te geven waarvoor de huidige analogie-argumentatieschema's niet afdoende zijn. In dit proefschrift presenteer ik een uniform model dat de inferentierechtvaardiging in argumenten uitlegt als verschillende vormen van een algemeen concept van geldigheid. Elk schema heeft een eigen inherente geldigheidsstandaard schema-specifieke geldigheid en formele geldigheid is slechts één vorm van geldigheid. Een geschikt en correct toegepast argumentatieschema betekent dat de verbindingspremisse van de argumentatie het argument als het geaccepteerd wordt ceteris paribus tot een reden voor aanvaarden van het standpunt maakt, terwijl een ongeschikt of onjuist toegepast argumentatieschema dat niet zal doen. Dit is het algemene idee van geldigheid waarvan vele vormen van geldigheid zijn afgeleid. Zodoende impliceert het algemene concept van geldigheid dat elk type argumentatieschema aanvaardbaarheid aan het standpunt verleent in zulke mate als wordt toegestaan door de eigen aard van het inferentieel principe van het schema. Een formeel geldig deductief argument, bijvoorbeeld, zal onweerlegbaar aanvaardbaarheid aan het standpunt verlenen in dezelfde mate van aanvaardbaarheid als die van het argument, terwijl een geldige argumentatie naar niet-sluitende analogie weerlegbaar aanvaardbaarheid verleent in mindere mate dan het argument. Een argument naar sluitende analogie verleent weerlegbaar aanvaardbaarheid aan het standpunt in de mate waarin het argument aanvaardbaar is. Er bestaan verschillende typen argumentatie omdat elk type argumentatie deze overdracht van aanvaardbaarheid aan het standpunt bereikt via verschillende principes en modi. Elk argumentatieschema (waaronder ook formeel geldige redeneringsschema's ) is een vorm van een algemene geldigheid waardoor een uniform geheel ontstaat van argumentatieschema's, geldigheid en inferentie. Een groot deel van dit proefschrift verduidelijkt hoe complexe analogie-argumentatie gereconstrueerd kan worden volgens de voorgestelde bewerking van inferentie-configuratie, die de kritische aspecten van ieder enkelvoudig analogisch argumentatieschema toont. Het feit dat complexe analogie-argumentatie bestaat uit vele enkelvoudige analogie-argumenten, die elk een element van één-op-één-verhouding toevoegen, betekent dat een analogie van wisselende overtuigingskracht kan zijn. Ik benadruk ook het belang van onderscheid tussen de logische structuur van argumentatie en de dialectische argumentatiestructuur ervan, en hoe dit zich verhoudt tot de reconstructie van analogie-argumentatie. Ook lever ik meer bewijs voor de stelling dat analogie-argumentatie niet kan worden gereduceerd tot een ander type inferentie. Ik bespreek uitvoerig de methode van het weerleggen van argumenten door het toepassen van een logische analogie, in dit werk weerlegging via parallelle argumentatie genoemd. Analogie-argumentatie heeft bepaalde voordelen boven andere typen argumentatie. Een hiervan is dat analogie-argumenten gebruikt kunnen

6 worden om elk type argument te weerleggen, zelfs prima facie goed in elkaar zittende deductieve argumenten. Een ander is dat ze inspelen op onze concrete intuïtie. In dit proefschrift beschrijf ik uitvoerig en gedetailleerd hoe men analogie-argumentatie kan evalueren en doe ik voorstellen voor verdere analytische hulpmiddelen door de introductie van een model waarin elk type argumentatieschema schema-specifieke correctheidsvoorwaarden inhoudt. Volgens dit model houdt de argumentatieschemaregel in dat elk schema zijn eigen cruciale correctheidsvoorwaarden heeft, gespecificeerd aan de hand van het specifieke inferentiële principe dat in de verschillende schema's actief is. Deze correctheidsvoorwaarden worden geschapen door uit te zoeken wat constitutioneel inherent is aan de argumentatieschema's en aan elke enkelvoudige argumentatie. De tegenargumenten tegen analogieargumentatie werken door het falsificeren van een of meer van deze correctheidsvoorwaarden. De toetsingsprocedure voor analogie-argumentatie moet onderscheid maken tussen de rol van kritische vragen en de rol van tegenargumenten. De rol van kritische vragen moet worden gezien als het aanwijzen van de correctheidsvoorwaarden als cruciale punten die verdere steun behoeven of kwetsbaar zijn voor tegenargumenten. De rol van tegenargumenten moet worden gezien als de methode waarmee getoond wordt dat kritische vragen toereikende antwoorden ontberen, door het falsificeren van een of meer van deze schemaspecifieke correctheidsvoorwaarden. Kritische vragen kunnen gezien worden als de kritische reacties van de antagonist, die staan voor negatieve redenen dat de bewijslast bij de protagonist van de analogie-argumentatie blijft liggen. Als de antagonist deze kritische vragen poogt te beantwoorden, resulteert dat in complexe analogieargumentatie. Tegenargumenten kunnen daarentegen gezien worden als de kritische reacties van de antagonist, die staan voor de inzet van positieve redenen die lastiger te neutraliseren zijn dat de analogie die de protagonist in zijn argumentatie naar voren brengt, onjuist is. Als middel om beide typen kritische reactie te boven te komen, zal het resultaat complexe analogie-argumentatie zijn. Een succesvol tegenargument bewijst dat een analogie-argument de argumentatieschemaregel heeft geschonden door het falsificeren van de schema-specifieke correctheidsvoorwaarden voor analogieargumenten. Er zijn zes van deze tegenargumenten en elk type werkt door het falsificeren van één van de correctheidsvoorwaarden. Te weten: Het aanvallen van de overeenkomsten in abstractie; de inzet van een tegenanalogie; het zelfverslaand maken van de analogie; het tot absurditeit reduceren van de analogie; de inzet van een analogie van de tweede orde; en het geven van een analoge parallel aan het argumentatieschema die absurd is ( weerlegging via parallel argument ). Deze tegenargumenten zijn in essentie verschillende typen van tegenwerping die op verschillende manieren werken en die niet in andere termen dan de door henzelf omvatte kunnen worden omschreven. Het model biedt ook verdere verfijning en aanvullende inhoud voor de betekenis van de stelling dat een argumentatieschema geschikt en correct toegepast is. Volgens de standaardaanpak van de pragma-dialectiek is een argumentatieschema geschikt en correct toegepast als de voor het argumentatieschema relevante kritische vragen naar tevredenheid kunnen worden beantwoord. Dit model stelt dat een argumentatieschema slechts geschikt en correct toegepast is als de argumentatie schemaspecifiek geldig is. Argumentatie is slechts schemaspecifiek geldig als zij voldoet aan de schemaspecifieke correctheidsvoorwaarden. Een argumentatieschema beantwoordt zijn kritische vragen slechts naar tevredenheid als het voldoet aan de schemaspecifieke correctheidsvoorwaarden. Zodoende staan de argumentatieschemaregel, de kritische vragen,

7 de schemaspecifieke correctheidsvoorwaarden en het tegenargument in nauwe verhouding tot elkaar.