DURE ADD ON GENEES- MIDDELEN: RECEPT VOOR EEN BASISREGISTRATIE OP ORDE

Transcriptie

1 40 JAAR NTMA TIJDSCHRIFT VOOR ZORGADMINISTRATIE EN INFORMATIE 153 INFORMATIE JAARGANG 40 JULI 2014 EEN KWARTAALUITGAVE VAN DE VERENIGING VOOR ZORGADMINISTRATIE EN DURE ADD ON GENEES- MIDDELEN: RECEPT VOOR EEN BASISREGISTRATIE OP ORDE DE KASSABON IN DE ZORG. VAN DBC S NAAR DOT EN WEER EEN BEETJE TERUG OVERLIJDEN VAN EEN MINDERJARIGE WAT MOET DE ZORG MET BIG DATA?

2

3 TIJDSCHRIFT VOOR ZORGADMINISTRATIE EN INFORMATIE NR. 153 JULI 2014 EEN KWARTAALUITGAVE VAN DE NVMA VERENIGING VOOR ZORGADMINISTRATIE EN INFORMATIE, JAARGANG 40 REDACTIE NTMA HOOFDREDACTIE Han Runnenberg REDACTIE-SECRETARIAAT Erik Noordhuis REDACTIEMEDEWERKERS Matthieu Dekker Pieter Hooftman Erik Noordhuis Frans van Tilburg REDACTIE-ADRES Erik Noordhuis Rivierduinen Schuttersveld 9 Postbus AK Leiden e.noordhuis@rivierduinen.nl AAN DIT NUMMER WERKTE MEE Herman Pieterse COPYRIGHT 2014 Overname van artikelen is in alle gevallen mogelijk in overleg met de redactie WAT MOET DE ZORG MET BIG DATA? PAG. 18 ABONNEMENTEN Leden van de NVMA ontvangen NTMA gratis. Voor niet-leden bedraagt het abonnementsgeld 26, per jaar, los nummer 9,. Een abonnement kan op elk gewenst tijdstip ingaan. Abonnementen kunnen alleen schriftelijk tot uiterlijk 2 maanden voor het beëindigen van het lopende abonnement worden opgezegd. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch voor een jaar verlengd. LEZERSSERVICE Opgave abonnement en adreswijziging bij: Bureau NVMA Alkmaar E mail: bureau@nvma.nl Ontwikkelingen binnen Functie Waardering Gezondheidszorg (FWG) PAG. 22 VORMGEVING & PRODUCTIE DesignPeople, Amsterdam/Sittard UITGEVER NVMA, Hoorn, DRUK Marcelis Dékavé Alkmaar FOTOGRAFIE Richarde Lotte ADVERTENTIE-COÖRDINATIE Telefoon Telefax Telefoon Telefax DISTRIBUTIE NIC.Oud Direct-mail, Heerhugowaard Startdata zorgadministratieve opleidingen PAG. 29 ISSN

4 Vr a kos l o a! Nieuwe versie AO/IC DOT-Toolkit Op 17 juni was de intervisiebijeenkomst over de AO/IC en DOT. Met de verbodentoegestaan lijst, het zogenoemde Antonius-rapport en de nadere duidingen van de NZa, heeft correct registreren en declareren grote aandacht. Voor 2014 is er een nieuw convenant AO/IC getekend voor de ziekenhuizen. Dit convenant beschrijft de wijze van registratie en facturatie van DBC- en overige zorgproducten. We zien dat de interne controle zich door alle landelijke ontwikkelingen verder ontwikkelt. Is de steekproef nog voldoende om in control te zijn? Hoe kan de IC een (belangrijke) rol spelen in het correct declareren? En welke controlemiddelen past u hierbij toe? Om ziekenhuizen daarin te ondersteunen hebben wij onze AO/IC DOT-Toolkit up-to-date gemaakt. Tijdens de bijeenkomst hebben we hierover gediscussieerd en hebben we de Toolkit uitgedeeld. Heeft u ook interesse in dit onderwerp en was u onverhoopt niet aanwezig? Download het verslag via AO/IC DOT-Toolkit kosteloos ontvangen? Vraag hem aan via samenwerken@qconsult.nl. ICD-10 stappenplan Veel ziekenhuizen zijn druk met het invoeren van de LBZ. Vanaf 1 januari 2015 moet de ICD-10-code op de nota worden vermeld en vanaf wordt de ICD- 10 hoogstwaarschijnlijk aan de bekostiging gekoppeld. Hoe pakt u de ICD-10-registratie op? Q-Consult ontwikkelde 10 stappen waarmee u uw ICD-10- registratie koppelt aan de nota! Interesse in dit stappenplan op mindjoggerformaat? U kunt het opvragen via onze website of via samenwerken@qconsult.nl. Meer weten? samenwerken@qconsult.nl facebook.com/qconsultba Q-Consult

5 INHOUD NTMA JULI 2014 De kassabon in de zorg. Van DBC s naar DOT en weer een beetje terug 4 Marte van Graafeiland, Willem Graafland Actueel: Han Runnenberg geridderd 9 Dure add on geneesmiddelen: recept voor een basisregistratie op orde 10 Yoe Kwa Opleiding Medisch Codeurs VUmc Academie i.s.m. NVMA Academie 17 Redactie Wat moet de zorg met BIG DATA? 18 Victor Meerloo Column: Dienstformulier 20 Viktor Strefonis Rubriek Recht: Overlijden van een minderjarige 21 Ontwikkelingen binnen Functie Waardering Gezondheidszorg (FWG). 22 Cara Batteké Column: Zorg 4.0 de oplossing voor alle zorgen 27 Sam Sterk NVMA - DHD jubileumboek 28 Startdata zorgadministratieve opleidingen 29 Caroline van Vliet NVMA informatiepagina 32 AGENDA Geplande startdatum van de Opleiding tot Zorgadministrateur (Niveau B) start april 2015 afhankelijk van het aantal inschrijvingen. Geplande startdatum van de Opleiding tot Zorgadministrateur (Niveau A) start januari SKZB De Stichting bevordert de kwaliteit van de beroepsuitoefening van zorgadministratieve functionarissen. Meer informatie op pagina 31. ADVERTEERDERS Vossius Consultancy, Q-Consult (2), Allgeier Medical Viewer (14), Studelta (24), Allgeier Scanfactory (30), MarcelisDékavé (33), Jalema (achterzijde) Geplande startdatum van de Opleiding tot Medisch Codeur start januari Zie voor alle opleidingen en/of informeer bij cd.vanvliet@vumc.nl 50 JAAR NVMA & LMR 5 JAAR DHD Op het snijvlak van passie en vakmanschap JUBILEUMBOEK Jubileumboek, 50 jaar nvma & lmr - 5 jaar dhd. Meer informatie op pagina 28 3

6 WILLEM GRAAFLAND, JURIST, NEDERLANDSE ZORGAUTORITEIT. DE KASSABON IN DE ZORG. VAN DBC S NAAR DOT EN WEER EEN BEETJE TERUG... 4 INLEIDING Als je iets koopt in de winkel krijg je een kassabon. Daar staat onder meer op wat je hebt gekocht, op welk moment en voor welke prijs. Dat maakt controle mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan de bon in de supermarkt. Aan de hand daarvan kun je nagaan of je wel hebt meegekregen wat je hebt afgerekend ( er zijn twee netjes mandarijnen aangeslagen in plaats van één ) en of je de juiste prijs hebt betaald ( dit product was toch in de aanbieding? ). Je kunt echter ook denken aan de rekening die je krijgt als je een auto koopt. Je betaalt één bedrag voor één product, eventueel met wat losse extra s zoals stoelverwarming of elek-

7 MARTE VAN GRAAFEILAND, ADVOCAAT, PELS RIJCKEN & DROOGLEEVER FORTUIJN. PER 1 JUNI 2014 MOET DE AANBIEDER VAN MEDISCH SPECIALISTISCHE ZORG OP DE REKENING VERMELDEN WELKE ZORGACTIVITEITEN HIJ WANNEER HEEFT VERRICHT. DAT VERSTERKT DE INFORMATIE- EN CONTROLEFUNCTIE VAN DE ZORGNOTA VOOR DE VERZEKERAAR EN DE VERZEKERDE. VOOR DE VERZEKERDE IS HET WEL VAN BELANG DAT DE VERZEKERAAR TIJDIG DUIDELIJKE DECLARATIEOVERZICHTEN VERSTREKT OF WELLICHT EEN STELSEL VAN VOORAFGAANDE GOEDKEURING INTRODUCEERT. ZINNIG EN ZUINIG GEBRUIK VAN DE ZORG ZOU (BETER) KUNNEN WORDEN BEVORDERD DOOR VOORAF INZICHT IN DE KOSTEN TE BIEDEN, MAAR DAT BLIJKT IN DE PRAKTIJK LASTIG. trische ramen. Daarbij hoef je niet te weten wat ieder onderdeel los kost, het gaat om het geheel. Dat is ook hoe DOT werkt, het huidige declaratiesysteem in de medisch specialistische zorg. Er zit echter een verandering aan te komen DE GESCHIEDENIS IN HET KORT Begin 2005 heeft de NZa de DBC-systematiek ingevoerd. Waar voorheen nog tarieven per verrichting golden, werd nu bij zorginhoudelijke prestaties, de zogenaamde DBC s, een bijbehorend tarief vastgesteld. Voor alle behandelingen, onderzoeken, operaties en opnames die de patiënt moest onder- 5

8 Figuur 1: voorbeeldnota gaan voor zijn zorgvraag werd slechts één DBC gedeclareerd. De onderliggende verrichtingen tegenwoordig zorgactiviteiten 1 vormden de bouwstenen van de DBC. Vervolgens werd in 2012 DOT ingevoerd, dat staat voor DBC s Op weg naar Transparantie. Daarin werden de ruim bestaande DBC s vervangen door verbeterde DBC-zorgproducten. 2 De invoering van DOT was in lijn met de adviezen van het College bescherming persoonsgegevens (Cbp) over het DBC-systeem. Vergroving van de informatie in een DBC die aan een verzekeraar werd verstrekt De nieuwe DBC-zorgproducten zouden naast de te behalen privacywinst verder een aanzienlijke verbetering vormen, omdat zij medisch beter herkenbaar zijn en gebaseerd zijn op het internationale diagnosestelsel (ICD-10 4 ). Bovendien zou controle voor verzekeraars eenvoudiger worden. De komst van DOT heeft onder meer tot gevolg gehad dat (nog) minder medische informatie uit de zorgnota kan worden afgeleid. Alleen het grofmazige DBC-zorgproduct en de daarbij behorende gemiddelde prijs is zichtbaar. Patiënten met dezelfde diagnose betalen voor de geleverde zorg hetzelfde bedrag. Het maakt bijvoorbeeld geen verschil of voor een patiënt met een gebroken been twee of tien röntgenfoto s zijn gemaakt. Daarmee zijn we overgestapt van een soort supermarktbon naar de rekening die je krijgt als je een auto koopt. DOT: HET BRENGT NIET ALLEEN MAAR GOEDS... Doordat in DOT de diagnose van de patiënt meer leidend is geworden voor het bepalen van het DBCproduct en er voor deze grofmazige prestatie één prijs in rekening wordt gebracht, zijn de kosten van de geleverde zorg niet altijd meer duidelijk en is de nota minder goed te controleren. De patiënt weet hoe duur de zorg (de auto) is, maar weet niet wat de kosten van de losse verrichtingen (de onderdelen van de auto) zijn. De patiënt krijgt daardoor weinig inzicht in de daadwerkelijke kosten van de geleverde zorg en kan daardoor maar een beperkte bijdrage leveren aan zinnig en zuinig gebruik van zorg. Ook voor zorgverzekeraars heeft de overstap naar DOT negatieve gevolgen gehad. De invoering van DOT had moeten leiden tot een betere controleerbaarheid van de geleverde zorg, maar verzekeraars blijken minder goed dan daarvoor in staat te zijn onverzekerde zorg van verzekerde zorg te onderscheiden. Het komt namelijk voor dat een DBC-zorgproduct deels onverzekerde zorg en deels verzekerde zorg bevat, terwijl dit niet duidelijk terugkomt op de nota. Hierdoor brengt de zorgverzekeraar mogelijk onverzekerde zorg ten laste van de Zorgverzekeringswet, wat in strijd is met diens wettelijke taak die voortvloeit uit deze wet. 6 Figuur 2: wie ontvangt de zorgnota was namelijk een uitdrukkelijke voorwaarde voor het Cbp om met de DBC-systematiek in te stemmen. 3 EEN OPLOSSING? JA Om de hiervoor genoemde knelpunten op te lossen moeten zorgaanbieders voortaan ook op de nota vermelden wanneer zij welke zorgactiviteiten hebben verricht. 5 De verplichting daartoe gaat per 1 juni 2014 in. Er worden drie concrete doelen mee nagestreefd, die zijn terug te voeren op de informatie- en controlefunctie van de kassabon: - Vergroting van het kostenbewustzijn van de verzekerde. Een beter inzicht van verzekerden in de kosten van zorg kan bijdragen aan zinnig en zuinig gebruik van zorg. 6 - Effectievere controle van de nota door de verzekerde. Een beter inzicht in de kosten stelt verzekerden beter in staat onjuistheden in de nota, in het eigen risico en in de eigen bijdragen te signaleren. 7 - Effectievere controle van de nota door de zorgverzekeraar. Met behulp van informatie over geregistreerde zorgactiviteiten kunnen zorgverzekeraars nota s effectiever en gerichter controleren. Daarmee wordt bereikt dat alleen die zorg wordt vergoed die op grond van de zorgverzekering verzekerd is en dat voor de verzekerde zorg het juiste bedrag wordt gedeclareerd en vergoed. 8

9 Dat de zorgactiviteiten op de nota worden vermeld sluit voor zover het de extra informatieverstrekking aan de verzekerde/patiënt betreft goed aan bij zijn of haar recht om op de voet van artikel 7:456 BW te vragen om inzage in of een afschrift van het dossier dat de medisch specialist met betrekking tot de behandeling van de patiënt bijhoudt. Dat dossier bevat onder meer gegevens over de uitgevoerde verrichtingen. Verzekerden hebben echter ook het recht om niet te weten. We laten dat punt in dit artikel buiten beschouwing. Verder staat het vermelden van zorgactiviteiten in bepaalde gevallen mogelijk op gespannen voet met het belang van de bescherming van de privacy van de patiënt. Naar de privacyaspecten is recent een juridisch onderzoek verricht. 9 Ook op de privacyaspecten gaan we in dit artikel niet verder in. Dat het hiervoor genoemde eerste en tweede doel verwezenlijkt kunnen worden, volgt uit het rapport meldactie Inzicht in Zorgkosten van de Nederlandse Patiënten en Consumenten Federatie (NPCF) van januari Het grootste gedeelte van de deelnemers (59%) is van mening dat inzicht in de kosten ervoor zorgt dat zij beter nadenken over de noodzaak van een behandeling. Voor 32% van de deelnemers geldt dat zij voorafgaand aan een behandeling altijd of meestal informatie over de kosten wensen, 35% wil dat soms. De belangrijksten reden om naar de kosten van een behandeling te vragen is dat deze niet worden vergoed (65%). De gevolgen voor het eigen risico is voor 41% van de deelnemers reden om vooraf iets over de kosten te willen weten. De meeste mensen (65%) houden bij hun zorggebruik altijd of meestal rekening met de zorgkosten. Een ruime meerderheid (62%) vindt het overzicht van de declaraties (vaak) duidelijk, maar er zijn wel verbeteringen mogelijk: - 35% van de deelnemers mist bepaalde informatie op het overzicht; - 32% kan de declaraties niet koppelen aan de zorg die ze hebben gehad; - 25% kent de medische termen niet die worden gebruikt; - 20% snapt de bedragen niet. Het gros van de deelnemers (70%) controleert altijd of meestal of het overzicht van declaraties klopt. De rest doet dat soms of helemaal niet. Op de vraag welke informatie de deelnemers nodig hebben om te kunnen controleren waar een declaratie voor was, noemt 85% de datum van de behandeling of het consult en 70% het soort behandeling. Van de deelnemers die weleens hebben meegemaakt dat het overzicht van de declaraties niet juist was (32%), heeft 57% actie ondernomen door ofwel contact op te nemen met de zorgverzekeraar (41%) ofwel met de zorgaanbieder (16%). De rest deed niets. Het vermelden van juist de zorgactiviteiten geeft verzekerden dus meer inzicht in de zorg die zij hebben genoten. Dit draagt bij aan zinnig en zuinig gebruik van de zorg (doel 1) en stelt verzekerden beter in staat eventuele onjuistheden te signaleren (doel 2). Uit het rapport volgt dat een verzekerde dit laatste ook vaak zal doen. Enkele kanttekeningen hierbij zijn op hun plek. Vaak krijgen verzekerden de zorgnota namelijk niet te zien, maar gaat deze alleen naar de zorgverzekeraar. 11 Dat probleem kan worden ondervangen als verzekeraars de informatie die zichtbaar is op de nota van een zorgaanbieder via papieren declaratieoverzichten en/of de digitale mijn zorgpolis -omgevingen op een duidelijke manier inzichtelijk maken voor hun verzekerden. Dit punt heeft ook de aandacht van de minister van VWS. Zij wil dat verzekeraars een en ander in 2014 realiseren. 12 Voor alle DBC-zorgproducten heeft de NZa inmiddels een consumentenomschrijving gemaakt, zodat de nota ook voor patiënten begrijpelijker wordt. Ook voor de zorgactiviteiten komt er een consumentenomschrijving en dat is ook wel nodig, omdat van veel van de zorgactiviteiten die op de nota vermeld moeten worden niet duidelijk zal zijn wat zij inhouden, zie tabel 1. Natuurlijk zijn er uitzonderingen, zie tabel 2. Tabel 1 Tabel 2 Verder is het van belang dat verzekeraars hun (digitale) declaratieoverzichten zo snel mogelijk ter beschikking stellen. Als dit te lang duurt, weten verzekerden misschien niet meer wat er precies is gebeurd, wat een effectieve controle bemoeilijkt. Ook moet duidelijk zijn waar verzekerden terecht kunnen als zij een onjuistheid hebben gesignaleerd. Voorkomen dient te worden dat verzekerden van het kastje (de verzekeraar) naar de muur (de zorgaanbieder) worden gestuurd. De minister is van oordeel dat de verzekeraar het eerste aanspreekpunt vormt en afgesproken is dan ook dat verzekeraars nagaan in hoeverre de bestaande procedures rondom de melding van onjuiste declaraties duidelijk zijn voor verzekerden. 13 Dat verzekeraars de zorgnota zullen willen controleren is gelet op hun wettelijke taak en financiële belang evident (doel 3). Als de zorgactiviteiten ook op de nota staan, kunnen zij beter nagaan of sprake is van verzekerde zorg en of daarvoor het juiste bedrag wordt gedeclareerd en vergoed. Er komen bijvoorbeeld groen gekleurde zorgactiviteiten, die altijd zijn verzekerd, en rood gekleurde die dat juist niet zijn. Het blijft voor de verzekeraar wel een vraag of de vermelde zorgactiviteiten daadwerkelijk (op een bepaald moment) zijn verricht. Alleen de verzekerde kan dat nagaan. Tot slot wijzen wij op gevallen waarin de verzekeraar de kosten van verleende medisch specialistische zorg zelf volledig uit geïnde verzekeringspremies betaalt, bijvoorbeeld als het eigen risico al is verbruikt. Verzekerden zullen de zorgnota in dergelijke situaties niet snel controleren, aangezien een direct financieel belang ontbreekt. ENKELE SUGGESTIES Om te stimuleren dat meer verzekerden de zorgnota controleren heeft het lid Van der Staaij op 3 juli 2013 een motie ingediend. 14 Daarin verzoekt hij de regering het mogelijk te maken dat verzekerden beloond wor- 7

10 8 den voor een terechte melding van onjuiste declaraties bij de verzekeraar, bijvoorbeeld door het toekennen van een financiële tegemoetkoming of het (gedeeltelijk) kwijtschelden van het eigen risico. Verder verzoekt hij de regering om vervolgens in overleg te treden met verzekeraars om te bevorderen dat zij actief van die mogelijkheid gebruik maken. De minister heeft in reactie op deze motie gemeld dat genoemde mogelijkheid er al is en het een keuze van de verzekeraars is om daar wel of geen gebruik van te maken. Vervolgens heeft de minister de vraag opgeworpen of de financiële baten van dit extra instrument voor de verzekeraar opwegen tegen de mogelijke hoge uitvoeringskosten die daar als gevolg van het risico op valse meldingen mee gepaard gaan. 15 Dat is een terechte vraag. In de situatie dat een verzekerde de nota niet krijgt, kan mogelijk worden bevorderd dat een verzekerde (nog) vaker een controle verricht als de zorgverzekeraar de rekening eerst ter goedkeuring aan de verzekerde toestuurt en pas daarna voldoet. Die goedkeuring zou bijvoorbeeld kunnen worden verondersteld als de verzekerde niet binnen een vooraf bepaalde periode reageert. Wij hebben er echter geen zicht op of dit niet tot een (te) grote extra administratieve belasting zal leiden. In dit verband dient wel bedacht te worden dat het hiervoor genoemde belang van snelle verstrekking van een duidelijk declaratieoverzicht met dit alternatief komt te vervallen, omdat de verzekerde de zorgnota in een stelsel van voorafgaand goedkeuring immers snel zelf ontvangt. Bovendien wordt bij voorafgaande goedkeuring voorkomen dat de verzekeraar eventueel al gedane onterechte betalingen als onverschuldigd betaald bij de zorgaanbieder moet terugvorderen. Een andere suggestie is om aan de verzekerde voorafgaand aan de te verlenen zorg inzicht in de kosten daarvan te bieden. Dat dit kan bijdragen aan zinnig en zuinig gebruik van de zorg blijkt uit het hiervoor al genoemde rapport van de NPCF. Het is echter alleen mogelijk dat inzicht te bieden in gevallen waarin vooraf duidelijk is wat er aan de hand is en wat er moet gebeuren, zoals bijvoorbeeld bij een knie- of staaroperatie. De minister is in gesprek met zorgaanbieders om deze behandelingen in beeld te brengen. In veel gevallen zal pas gedurende het zorgtraject duidelijk worden welke zorg precies verleend moet worden en welke kosten daarmee gemoeid zijn. Zo kunnen vage buikklachten gedurende het zorgtraject onschuldig blijken, maar kan ook de conclusie worden getrokken dat sprake is van een tumor. Vaak zal van te voren dus geen inzicht in de kosten kunnen worden geboden. Dat betekent dat de zorgnota een grotere informatiefunctie heeft dan anders en deze dus duidelijk moet zijn. Het vermelden van de zorgactiviteiten draagt, mits zij voorzien worden van een consumentenomschrijving, bij aan die duidelijkheid. Wij schrijven dan anders, omdat je normaal gesproken van te voren weet wat iets kost. Zo staat onder de producten in de supermarkt een prijs en dat geldt voor heel veel artikelen. De kassabon vormt dan als het goed is niet meer dan een bevestiging van de prijs. TOT SLOT Om een stabieler, vollediger en transparanter systeem te creëren zijn we van de DBC-systematiek overgestapt naar DOT. Doordat daarmee de diagnose van de patiënt nog meer leidend is geworden voor het bepalen van het DBC-product en er voor deze grofmazige prestatie één prijs in rekening wordt gebracht, zijn de kosten van de geleverde zorg niet altijd meer duidelijk en is de nota minder goed te controleren. Daarom moet de zorgaanbieder per 1 juni 2014 ook vermelden welke zorgactiviteiten hij op welk moment heeft verricht. Met andere woorden: de rekening die je krijgt als je een auto koopt, maakt weer plaats voor een soort supermarktbon. We zijn van een fijnmazig verrichtingensysteem naar fijnmazige DBC s gegaan, toen naar het grofmazige DOT, en met de vermelding van zorgactiviteiten gaan we waar het de nota betreft ook weer een beetje terug. Dit hoeft niet per se een slechte ontwikkeling te zijn. Het versterkt immers de informatie- en controlefunctie van de zorgnota voor de verzekeraar en de verzekerde. De verzekeraar kan bijvoorbeeld beter controleren op het onterecht declareren van onverzekerde zorg. Om de informatie- en controlefunctie voor de verzekerde nog meer te verbeteren moet de verzekeraar duidelijke declaratieoverzichten aan de verzekerde verstrekken of wellicht een stelsel van voorafgaande goedkeuring van de zorgnota introduceren. Doel van vermelding van de zorgactiviteiten is ook om zinnig en zuinig gebruik van de zorg door verzekerden te bevorderen. Dat doel zou beter kunnen worden verwezenlijkt door vooraf inzicht in de kosten te bieden, maar dat blijkt in de praktijk lastig. Originele bron: Aflevering 1 van jaargang 2014 van Zorg & Recht in praktijk Het artikel is op persoonlijke titel geschreven. BRON 1 De registratie van verleende medisch specialistische zorg vindt plaats aan de hand van een door de NZa vastgestelde lijst met zorgactiviteiten. Zie voor de lijst met zorgactiviteiten bijlage 3 bij de beleidsregel Prestaties en tarieven medisch specialistische zorg (BR/CU-2111). Van deze zorgactiviteiten moeten zorgactiviteiten per 1 juni 2014 verplicht op de nota vermeld worden. Deze lijst van verplichte zorgactiviteiten is te vinden in bijlage 3 van de regeling Medisch specialistische zorg (NR/CU-240). Om te komen tot een inzichtelijk kostenoverzicht is een selectie van typerende zorgactiviteiten gekozen. De beleidsregel en regeling zijn te raadplegen op 2 Factsheet Vragen over DOT; Wat betekent de invoering van DOT van de Nederlandse Zorgautoriteit, 30 juni Zie bijvoorbeeld het advies van het Cbp 10 februari 2004, kenmerk Z en 12 februari 2007, kenmerk Z Naar verwachting wordt in 2015 volledig geregistreerd op basis van ICD Zie artikel 17.1 van de Regeling medisch specialistische zorg (NR/CU-240). Deze regel is gebaseerd op artikel 38 lid 3 aanhef en onder b Wmg. 6 Circulaire 23 juli 2013 (CI/13/28c), p. 2; Kamerstukken II 2012/13, , nr. 441, p. 1; Kamerstukken II 2012/13, , nr. 30, p. 3; Circulaire 27 september 2013 (CI/13/37c); Kamerstukken II 2012/13, , nr. 53. Zie ook het onderhandelaarsresultaat medisch specialistische zorg 2014 t/m 2017 van 16 juli 2013, paragraaf Circulaire 23 juli 2013 (CI/13/28c), p. 2; Kamerstukken II 2012/13, , nr. 441, p. 1 en 2; Handelingen II 2012/13, 86, p. 31; Kamerstukken II 2012/13, , nr. 30, p. 3; Circulaire 27 september 2013 (CI/13/37c); Kamerstukken II 2012/13, , nr Circulaire 12 april 2013 (CI/13/17c), p. 1-2; circulaire 23 juli 2013 (CI/13/28c), p. 2; Kamerstukken

11 II 2012/13, , nr. 30, p. 3; Circulaire 27 september 2013 (CI/13/37c); Kamerstukken II 2012/13, , nr Het rapport Verplichte vermelding van zorgactiviteiten op nota s voor medisch-specialistische zorg. Juridisch onderzoek voor de Nederlandse Zorgautoriteit van mr. G.R.J. de Groot, R.W. Veldhuis, J.J. Rijken en M.M.C. van Graafeiland wordt medio april 2014 gepubliceerd op de website van de NZa ( 10 In het rapport wordt opgemerkt dat de groep deelnemers van de meld actie niet representatief is voor de Nederlandse bevolking en dat uit de resultaten geen conclusies kunnen worden getrokken over zorggebruikers in het algemeen. Door het grote aantal deelnemers (9236) geven de uitkomsten van de meldactie volgens de auteur(s) van het rapport echter een goed beeld van de ervaringen en mening van zorggebruikers. 11 Zie het overzicht Wie ontvangt de zorgnota? op de vorige pagina. 12 Zie Kamerstukken II 2012/13, , nr. 441, p. 2; Handelingen II 2012/13, 86, p. 31; de ongedateerde brief van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport aan de NZa met kenmerk CZ en Kamerstukken II 2012/13, , nr Kamerstukken II 2012/13, , nr Kamerstukken II 2012/13, , nr Kamerstukken II 2012/13, , nr GERIDDERD Op vrijdag 13 juni 2014 is na de algemene ledenvergadering van de NVMA ons gewaardeerde bestuurslid, Han Runnenberg, letterlijk en figuurlijk in het zonnetje gezet. Geheel verrast was Han toen hij na de vergadering dacht dat hij een rondleiding zou krijgen in het WestFries museum. Niets was minder waar. De burgemeester van Hoorn kwam ons meedelen dat het Zijne Majesteit Koning Willem Alexander heeft behaagd om Johannes Runnenberg toe te laten treden tot de orde van Oranje Nassau. Dit eerbetoon is hem te beurt gevallen vanwege zijn niet te evenaren verdienste voor de vereniging in allerlei functies, commissies en bestuur na zovele jaren. Temidden van zijn familie en vele van zijn vrienden binnen de vereniging heeft hij de versierselen mogen ontvangen uit handen van de burgemeester. Wij zijn trots dat wij binnen de vereniging een ridder in ons midden hebben. Proficiat Han en dat je er veel jaren plezier van mag hebben. ACTUEEL

12 Dure add on 1 WAT IS HET PROBLEEM? De kosten van geneesmiddelen zijn in de meeste gevallen onderdeel van de integrale kosten van een DBC-zorgproduct. Bepaalde geneesmiddelen zijn echter dermate duur dat de NZa heeft bepaald dat deze geneesmiddelen als zogenaamde add-on bij het DBC-zorgproduct mogen worden gefactureerd. De NZa publiceert jaarlijks de lijst met dure en weesgeneesmiddelen die bij een bepaalde indicatie als add-on mogen worden gefactureerd. Met de introductie van add-ons voor geneesmiddelen in 2012 zijn ook bepaalde dure geneesmiddelen die 10

13 HET AANDEEL VAN GENEESMIDDELENKOSTEN IN HET BUDGET VAN ZIEKENHUIZEN IS NA DE INVOERING VAN DOT ENORM GESTEGEN: VAN CA. 4% TOT SOMS WEL 10%. VOOR ZIEKENHUIZEN EEN BELANGRIJKE REDEN OM DE BASISREGISTRATIE VAN MET NAME DE DURE EN WEESGENEESMIDDELEN ( ADD-ONS ) OP ORDE TE KRIJGEN. EEN BASISREGISTRATIE DIE NIET OP ORDE IS, LEIDT TOT VERLIES VAN OPBRENGSTEN TERWIJL DE KOSTEN WEL GEMAAKT ZIJN. geneesmiddelen recept voor een basisregistratie op orde WAT HOUDT HET REGISTREREN VAN ADD-ONS EIGENLIJK IN? WELKE FINANCIËLE RISICO S ZIJN DAAR VERBONDEN? WELKE GEVOLGEN HEBBEN DE DOOR DE NZA AAN- GEKONDIGDE VERANDERINGEN IN HET ADD-ON GENEESMIDDELENBELEID VOOR 2015 VOOR ZIEKENHUIZEN? HOE KAN EEN ZIEKENHUIS DEZE REGISTRATIE OP ORDE BRENGEN? DIT ARTIKEL GAAT IN OP DEZE VRAGEN EN BESCHRIJFT EEN BEST PRACTICE BIJ DE ISALA KLINIEKEN IN ZWOLLE ROND DE REGISTRATIE VAN ADD-ONS. via de polikliniek aan ambulante patiënten worden verstrekt overgeheveld naar het budget van de ziekenhuizen. Het gaat om TNF-alfaremmers (middelen tegen o.a. reuma), orale cytostatica (middelen tegen kanker), groeihormonen en recentelijk fertiliteithormonen. Deze overheveling betekent dat de openbare apotheken en poliklinische apotheken die deze geneesmiddelen verstrekken, de kosten hiervan vergoed krijgen via het ziekenhuis. Het ziekenhuis declareert vervolgens het middel als add-on bij het DBC-zorgproduct. Hierdoor is het aandeel van de kosten van geneesmiddelen in het budget van het ziekenhuis enorm gestegen. Waar 11

14 Figuur 1: overzicht van de processen, de gegevensstromen en de betrokken ICT-systemen bij het voorschrijven, verstrekken en factureren van (dure) geneesmiddelen. de kosten van geneesmiddelen voorheen ca. 4-5% van het budget bedroegen, is dit percentage na de introductie van add-on geneesmiddelen en de overheveling van de poliklinisch voorgeschreven middelen naar het ziekenhuisbudget, sterk gestegen. Bij sommige ziekenhuizen tot wel 10% van het budget. Het gaat om bedragen van enkele tientallen miljoenen s per jaar. Grip hebben en houden op de registratie en daarmee de facturatie van de add-on geneesmiddelen was altijd al van belang. Maar de recente ontwikkelingen onderstrepen nogmaals de noodzaak en de urgentie daarvan. Dit artikel vertelt wat meer over de achtergronden van de registratie van add-on geneesmiddelen en de veranderingen die door de NZa zijn aangekondigd voor 2015, en beschrijft een best practice hoe de Isala klinieken (Zwolle) de basisregistratie van add-ons op orde heeft gebracht. 2 REGISTRATIE (ADD-ON) GENEESMIDDELEN Verstrekking en facturering geneesmiddelen Geneesmiddelen die de artsen voorschrijven aan klinische patiënten worden verstrekt door de ziekenhuisapotheek. Medicatie die in de polikliniek of bij ontslag wordt voorgeschreven, wordt verstrekt door stadsapotheken en/of de poliklinische apotheek. De kosten van de medicijnen die door de stadsapotheek en de poliklinische apotheek zijn verstrekt, worden bij de zorgverzekeraar of bij de patiënt zelf gedeclareerd. Ziekenhuizen krijgen de kosten van geneesmiddelen vergoed als onderdeel van het tarief van een DBC-zorgproduct en hoeven deze niet apart te declareren. De kosten worden vaak intern doorbelast, zeker bij ziekenhuizen met een RVE-structuur (resultaat verantwoordelijke eenheden). Tot aan de invoering van DOT in 2012 kregen ziekenhuizen 80% van de kosten van dure geneesmiddelen vergoed conform de NZa-regeling dure en weesgeneesmiddelen. Zij kregen deze vergoeding op basis van de inkoopfacturen. Daarna is de situatie gewijzigd. Facturering van add-on geneesmiddelen Na in de invoering van DOT mogen ziekenhuizen de dure en weesgeneesmiddelen factureren als add-on bij een DBC-zorgproduct. Dit geldt niet alleen voor de klinisch verstrekte add-ons maar ook voor de dure en weesgeneesmiddelen die aan patiënten vanuit de polikliniek zijn voorgeschreven en door stadsapotheken/polklinische apotheek zijn verstrekt. In de praktijk betekent een en ander dat het ziekenhuis deze geneesmiddelen kosteloos levert aan de stadsapotheken en de kosten als add-on bij een DBC-zorgproduct declareert bij de zorgverzekeraar. Deze wijze van verstrekken en declareren waar meerdere partijen bij betrokken zijn, zorgt voor een complexe situatie. Figuur 1 geeft op hoofdlijnen een overzicht van de processen, de gegevensstromen en de betrokken ICT-systemen. - Artsen schrijven voor via een elektronisch voorschrijfsysteem (EVS). Het EVS is onderdeel van ofwel een geïntegreerd ZIS/EPD of een ziekenhuisapotheeksysteem (ZAIS). - De (overgehevelde) add-on geneesmiddelen worden verstrekt door stads-/poliklinische apotheken. Zij registreren dit in hun apotheeksysteem (AIS). De registratie van de middelen gebeurt op basis van het ZI-nummer: een unieke artikelcode die gehanteerd wordt in het landelijke geneesmiddelenbestand G-Standaard. Dit is de eenheid van taal die met betrekking tot geneesmiddelen in Nederland wordt gehanteerd. - De ziekenhuisapotheek levert de voorgeschreven geneesmiddelen af voor toediening aan de patiënt. Vaak moeten deze middelen door de ziekenhuisapotheek nog worden bereid voordat ze kunnen worden toegediend. Zoals bijvoorbeeld bij de cytostatica-kuren. - Daarna volgt de facturering van de add-ons die door de ziekenhuis apotheek en de stads-/ poliklinische apotheken zijn verstrekt. De stads-/ poliklinische apotheken leveren de benodigde informatie op papier of in Excel aan het ziekenhuis. Een geautomatiseerde koppeling met de openbare apotheeksystemen is er niet. - Het registreren van add-ons ten behoeve van de facturering is een arbeidsintensief en foutgevoelig proces (zie de toelichting in kader). Bovendien is de eenheid van taal bij de facturering van DOT de zorgactiviteit. Dus de verstrekte hoeveelheid moet worden vertaald naar aantal van een zorgactiviteit. Deze zorgactiviteit moet vervolgens gekoppeld worden aan het subtraject van de DBC waar de patiënt de behandeling voor ondergaat. - Ten behoeve van de interne doorbelasting van de kosten van geneesmiddelen (add-on en gewone geneesmiddelen) levert de ziekenhuisapotheek informatie aan de financiële administratie aan. De basis voor de interne verrekening is de inkoopprijzen die via de facturen in de systemen van de financiële administratie worden verwerkt. Voor ziekenhuisapotheek heeft de invoering van het factureren van add-on geneesmiddelen grote gevolgen gehad. Zij moesten hun registratie zodanig inrichten dat op patiëntniveau gefactureerd kan worden. Het feit dat de ziekenhuisapotheek ook moet zorgen voor de add-on registratie en facturatie van geneesmiddelen die door anderen, namelijk de stads-/ poliklinische apotheken zijn verstrekt, maakt het proces extra complex. Bovendien hebben ziekenhuisapotheken geen enkele ervaring met factureren voor geleverde geneesmiddelen aan patiënten; zij hebben dit immers nooit hoeven te doen. 12

15 REGISTRATIE VAN ADD-ONS Onderstaand voorbeeld illustreert de complexiteit van het registreren van add-ons bij met name kuren. Het voorbeeld betreft de situatie dat de bereiding van een kuur met hetzelfde geneesmiddel voor meerdere patiënten wordt gecombineerd ( pooling ). - De arts schrijft Docetaxel voor aan patiënt-a, patiënt-b en patiënt-c in een dosering van resp. 145 mg, 124 mg en 185 mg. - Docetaxel is verkrijgbaar in flacons van o.a. 80mg/4ml en 140mg/7 ml. De totaal voorgeschreven dosis bedraagt 454 mg. De apotheek gebruikt voor de bereiding 1 flacon van 80mg/4ml en 3 flacons van 140mg/7 ml: in totaal wordt 500 mg gebruik en de totale spillage is 46mg. - Voor de facturatie mag de werkelijk verbruikte hoeveelheid worden geregistreerd. Bij zorgactiviteit (=Docetaxel toedieningsvorm infusievloeistof, per gebruikte eenheid van 1 mg) moet de volgende aantallen worden geregistreerd: - Patiënt-A: 161 x zorgactiviteit (= spillage) - Patiënt-B: 136 x zorgactiviteit (= spillage) - Patiënt-C: 203 x zorgactiviteit (= spillage) - Deze zorgactiviteit wordt gekoppeld aan het subtraject van de DBC waar de patiënt voor wordt behandeld. Deze en de andere zorgactiviteiten worden met de diagnose naar de DOT-grouper gestuurd die daaruit het DBC-zorgproduct afleidt en het add-on product daar aan koppelt. Beiden worden aan de zorgverzekeraar gefactureerd. Vanaf naar verwachting 2015 verandert de registratie. Er wordt niet meer op zorgactiviteit geregistreerd maar op het verpakkingniveau van het product wat werkelijk is gebruikt (= ZI-nummer). Dit betekent dat voor de add-on registratie de inhoud van de gebruikte flacons over de 3 patiënten moet worden verdeeld, inclusief de spillage. De gebruikte producten zijn: 1: Docetaxel Actavis infvlst. conc. 20 mg/ml, flacon 4 ml (ZI= ) 2: Docetaxel Actavis infvlst. conc. 20 mg/ml, flacon 7 ml (ZI= ) Het per patiënt berekenen en registreren welke hoeveelheden uit welke flacons zijn gebruikt (incl. spillage) maakt de registratie van kuren nog veel complexer en daardoor foutgevoeliger. 3 FINANCIËLE RISICO S Ziekenhuizen die de registratie van add-on geneesmiddelen niet op orde hebben lopen, zeker gezien de vele miljoenen euro s die hiermee gemoeid zijn, een aanzienlijk financieel risico. Waar liggen de risico s? - Niet alle verstrekkingen van dure-/weesgeneesmiddelen worden geregistreerd en daardoor ook niet gefactureerd. Het gevolg is dat tegenover de inkoopkosten geen opbrengsten staan. Dit risico is het grootst bij leveringen die via de stads-/poliklinische apotheek lopen. - Gefactureerde add-ons moeten worden terugbetaald aan zorgverzekeraars omdat niet kan worden aangetoond dat de add-on voor de juiste indicatie is voorgeschreven. In de NZa-beleidsregels is per geneesmiddel bepaald voor welke indicaties de add-on vergoeding geldt; andere indicaties komen niet voor vergoeding in aanmerking. Met het factureren van het betreffende middel als add-on geeft een ziekenhuis impliciet aan dat het voor de toegestane indicatie is voorgeschreven. Bij nacontroles vragen zorgverzekeraars het ziekenhuis om aan te tonen dat het middel rechtmatig is gedeclareerd. Zo niet, dan moet dit worden terugbetaald. - De add-on wordt te laat geregistreerd of aangeleverd (door de stadsapotheek/poliklinische apotheek) en het betreffende DBC-zorgproduct is al gefactureerd. Om de add-on als nog te factureren moet eerst een creditnota voor het DBC-product worden gestuurd naar de verzekeraar en vervolgens opnieuw worden gefactureerd met de add-on. De kans dat dit proces van crediteren en herdeclareren niet of niet volledig gebeurt, is aanzienlijk waardoor het ziekenhuis inkomsten mis loopt. - Er wordt een te lage prognose gegeven van de kosten voor add-on geneesmiddelen bij de contractonderhandelingen met verzekeraars omdat de registratie van deze middelen niet op orde is. Wanneer blijkt dat het werkelijke verbruik (veel) hoger is dan het geprognosticeerde verbruik, zal dit tot financiële problemen leiden vooral wanneer lumpsum afspraken zijn gemaakt met de verzekeraars. - Er is onvoldoende inzicht in de kosten en opbrengsten van dure-/weesgeneesmiddelen. Dit is vaak een gevolg van het feit dat bij de start van de facturering van add-ons te weinig rekening is gehouden met de complexiteit van de registratie, de diverse ICT-systemen die daarbij betrokken zijn en dat er onvoldoende afstemming is geweest tussen de ziekenhuisapotheek en de financiële administratie. 4 VERANDERING IN ADD-ON BELEID IN 2015 De NZa heeft recentelijk samen met veldpartijen een nieuw bekostigingsbeleid 1 voor intramurale farmacie voorgesteld. Op moment van schrijven van dit artikel is nog geen besluit genomen over de invoeringsdatum: 1 januari 2015 of toch - vanwege de grote impact - een jaar later. Dit nieuwe beleid heeft als kenmerken: - Er komt meer vrijheid voor het veld om (dure) geneesmiddelen als add-on te laten opnemen door de NZa. Minstens één zorgaanbieder en minstens één zorgverzekeraar kunnen een add-on aanvraag indienen bij de NZa. De NZa neemt besluit over wel/niet opnemen als add on na consultatie. - Het detailniveau waarop een add-on wordt vastgesteld, wordt lager namelijk op verpakkingsniveau van het product: 13

16

17 Door add-ons op een zo laag mogelijk niveau vast te stellen en ook op dit niveau te declareren is er maximale duidelijkheid over wát er is verbruikt en welk maximumtarief daarvoor geldt. Daarnaast bepaalt de NZa niet meer voor welke indicatie het geneesmiddel een add-on is. Dit betekent niet dat de indicatie geen rol meer speelt bij een add-on. De arts dient namelijk bij het voorschrijven vast te leggen voor welke indicatie de add-on wordt voorgeschreven. VWS is bezig met het opstellen van een beleid voor indicatieregistratie en komt met een tabel voor de indicaties. Naar verwachting zullen zorgverzekeraars bepalen voor welke indicaties het add-on geneesmiddelen wordt vergoed. 5 WAT BETEKENT DE KOMENDE WIJZIGING IN DE PRAKTIJK? Deze wijziging in het beleid heeft grote impact op de werkprocessen en de ICT-systemen in de ziekenhuizen. Hoewel op het moment van schrijven van dit artikel de nieuwe NZa-beleidregel nog niet is gepubliceerd, is wel bekend wat de hoofdlijnen van de veranderingen zijn. Registratie op ZI-nummer in plaats van als zorgactiviteit De verstrekking van add-on wordt niet meer als aantal bij zorgactiviteit geregistreerd, maar als hoeveelheid van een geneesmiddel uit een bepaalde verpakking (hoeveelheid bij een ZI-nummer). De achterliggende reden is dat de apotheek exact kan registreren welke hoeveelheden uit welke verpakking(en) is gebruikt voor de bereiding en hoeveel de spillage bedraagt. Dit vraagt een meer gedetailleerde registratie dan nu het geval is (zie kader). Nu hoeft de apotheek immers alleen de hoeveelheid bij een zorgactiviteit vastleggen. Deze wijziging heeft de grootste impact op de registratie en de managementoverzichten (zie verder). Het voordeel is wel dat voor de declaratie van add-on geneesmiddelen dezelfde eenheid van taal gebruikt wordt als in de rest van de farmacie, namelijk het ZI-nummer. Het omrekenen van verstrekking van addon uit de stadsapotheken en de poliklinische apotheek (ZI-nummers) naar zorgactiviteiten hoeft dan niet meer te gebeuren. Verplicht registreren van de indicatie Het registreren van de indicatie wordt verplicht. VWS zal hiertoe een richtlijn publiceren en een tabel beschikbaar stellen. Tot nu toe is het niet verplicht om vast te leggen voor welke indicatie een add-on geneesmiddel is voorgeschreven. Er wordt impliciet van uit gegaan dat wanneer een geneesmiddel als add-on wordt gedeclareerd, deze ook conform de geldende indicatie is voorgeschreven. In de praktijk controleert de zorgverzekeraar wel de rechtmatigheid van de declaratie. Het verplicht worden van de registratie van de indicatie betekent een extra registratieve last voor de voorschrijver en daardoor weerstand bij de invoering. Koppeling aan zorgtraject of subtraject; geen afleiding via de Grouper Ook met het nieuwe beleid zal de add-on gekoppeld moeten worden aan het DBC-zorgproduct van de patiënt. Er is een voorstel gedaan om de koppeling op zorgniveau te doen in plaats van op subtraject-niveau zoals nu het geval is. Hiermee wordt voorkomen dat er niet kan worden gedeclareerd omdat het subtraject leeg is. Er is nog geen besluit genomen over deze verandering. Een ander belangrijk verschil met de huidige situatie is dat de add-on geneesmiddelen niet meer naar de DOT-grouper gestuurd hoeft te worden. Beide veranderingen lijken niet veel impact te hebben op de werkprocessen, echter wel op de ICTsystemen. Zij moeten de add-ons als ZI-nummers kunnen vastleggen, declareren volgens de farmaciestandaard (zie hierna)en de management overzichten hierop aanpassen. Declareren met declaratiestandaard farmacie De declaratie van add-on geneesmiddelen zal naar alle waarschijnlijkheid gebeuren via de farmacie (AP) standaard en niet meer via de ziekenhuis (ZH) standaard van Vektis. Hiermee wordt de declaratie van geneesmiddelen uit het ziekenhuis gelijkgetrokken met de declaratie vanuit de openbare farmacie. De verandering hebben een grote impact op de facturering vanuit het ZIS en de financieel administratieve systemen omdat met een andere Vektis-standaard moet worden gedeclareerd. De impact voor het ziekenhuis is bij de start groot, omdat het gebruik van de nieuwe Vektis-standaard getest moet worden met het ZIS en de interne systemen. Als het eenmaal operationeel werkt, is de impact gering. Managementoverzicht (zorgprofielen) Wanneer add-on geneesmiddelen niet meer als zorgactiviteiten worden geregistreerd, ontbreken ze in het zorgprofiel van een DBC-zorgproduct. Het zorgprofiel is de set van zorgactiviteiten die uitgevoerd zijn bij het diagnosticeren en behandelen van de patiënt voor de desbetreffende DBC-zorgproduct. Wanneer het geneesmiddel niet meer als zorgactiviteit wordt geregistreerd maar als ZI-nummer komt deze niet meer automatisch voor in het zorgprofiel. Daarvoor moet het systeem die de management informatie levert worden aangepast. Ook de aanlevering aan de DIS (landelijke DBC datawarehouse) zal door de ZIS-leverancier moeten worden aangepast. Kortom, de impact op de (interne) ICT-systemen is groot, maar op de werkprocessen gering. Onderhandelingen met verzekeraars Het nieuwe beleid maakt de weg vrij naar meer bilaterale prijsafspraken over add-ons tussen ziekenhuis en zorgverzekeraar. De verwachting is dat, net als voor de geneesmiddelen in de eerste lijn, zorgverzekeraars kortingen gaan bedingen op de vergoedingstarieven. Dit legt opnieuw de nadruk op de noodzaak om het juist, volledig en tijdig registreren van add-on geneesmiddelen op orde te krijgen. 6 BEST PRACTICE ADD-ON GENEESMIDDELENREGISTRATIE Bij de Isala klinieken (Zwolle)heeft -begeleid door Inview- een project gelopen om de basisregistratie van met name de add-on geneesmiddelen, te verbeteren. Doel van het project was het op orde brengen van de registratie van (dure) geneesmiddelen zodat zowel de facturatie als de interne doorbelasting van de kosten juist, tijdig en volledig plaatsvindt. Daarnaast dient het inzicht in het verloop van de kosten en opbrengsten van geneesmiddelen te worden verbeterd. 15

18 Figuur 2: situatie met gescheiden registratiestromen voor add-on en reguliere ( gewone ) geneesmiddelen, waarbij een registratiesecretariaat de regie heeft over de aanlevering, registratie en declaratie van add-ons. 16 De uitgangssituatie bij Isala was vergelijkbaar met de situatie zoals geschetst in figuur 1: - De leveringen van de reguliere (niet add-on) geneesmiddelen en een deel van de add-on geneesmiddelen werden geregistreerd in het ziekenhuisapotheeksysteem. In die registratie ontbrak de overgehevelde add-ons die door de eigen poliklinische apotheek werden verstrekt. - Ten behoeve van de facturering werden de leveringen van add-ons van het ziekenhuisapotheeksysteem en de verstrekkingen vanuit de poliklinische apotheek, handmatig ingevoerd in het ZIS. Dit gebeurde door apotheekmedewerkers die het naast hun andere werkzaamheden deden. - De interne doorberekening van de kosten van addon gebeurde op basis van de leveringen vanuit het ziekenhuisapotheeksysteem en vanuit de gefactureerde bedragen. Door de wijze waarop de informatie werd aangeleverd kon er op patiëntniveau geen verband worden gelegd tussen de interne doorbelasting aan de RVE s en wat er werkelijk gefactureerd is. Het controleren of alle verstrekkingen van add-on geneesmiddelen ook werkelijk zijn gefactureerd was hierdoor ook moeilijk te realiseren. De basis voor het verbeteren van de registratie is het introduceren van gescheiden registratiestromen voor respectievelijk add-on geneesmiddelen en reguliere ( gewone ) geneesmiddelen (zie figuur 2). - Er is een apart registratiesecretariaat (1 fte) opgezet binnen de Klinische farmacie die er voor moet zorgen dat alle add-ons die door de ziekenhuisapotheek, stadsapotheken en/of poliklinische apotheek aan klinische en poliklinische patiënten zijn verstrekt tijdig en volledig zijn ingevoerd en worden aangeboden voor facturering. Zij zorgen ook voor verwerking van de uitval. - Verder zijn verbandscontroles opgezet en ingevoerd om dit proces te controleren en te beheersen. Het registratiesecretariaat heeft nauwe relatie met de afdeling productieregistratie & controle. Deze registratie van de add-ons is tevens de basis voor de interne doorbelasting. - Om een goed inzicht te krijgen in de kosten en de opbrengsten van add-on geneesmiddelen, is het nodig dat bij de add-on zorgactiviteit wordt gespecificeerd welke verpakking(en) van welke fabrikant/ leverancier hiervoor gebruikt dan wel verstrekt is. Ofwel, welke ZI-nummer is verstrekt bij de betreffende zorgactiviteit. Immers de inkoopprijzen zijn alleen bekend op het ZI-nummer niveau. Met name bij de registratie van bereidingen zoals cytostatica-kuren, kost deze manier van registreren meer tijd. Per patiënt moet immers worden gespecificeerd uit welke flacons (= ZI-nummers) welke hoeveelheid is gebruikt om de kuur te bereiden. Vooral wanneer er sprake is van pooling van bereidingen is dit werk arbeidsintensief en foutgevoelig door de handmatige bewerkingen (zie kader). Door het ontbreken van een systeem om dit werk te ondersteunen, gebeurt de registratie in Excel en wordt het bestand later geuploaded naar het ZIS voor facturatie. Middels controlemaatregelen is gezorgd voor het minimaliseren van fouten bij de registratie. Daarentegen levert het registreren van ZI-nummers bij zorgactiviteiten van add-ons die door de stads-/ poliklinische apotheek zijn geleverd weinig meerwerk op: zij leveren de informatie over de verstrekking al aan op ZI-nummer. - Daarnaast zorgt het registratiesecretariaat ook voor levering van informatie naar aanleiding van informatieverzoeken van interne partijen (RVE s, RvB/directies) en externe partijen (zorgverzekeraars, NZa, VWS). Het project heeft gezorgd voor borging dat de verstrekking van alle add-on geneesmiddelen ook werkelijk gefactureerd worden. Daardoor heeft het ziekenhuis beter en sneller inzicht gekregen van de werkelijke kosten van de add-ons op patiënt- en DBC -niveau. Een bijkomend voordeel is dat met deze gedetailleerde manier van registreren van de add-on verstrekkingen het ziekenhuis geheel is voorbereid op de registratieve veranderingen in TOT SLOT In veel ziekenhuizen ligt de kennis over de declaratie van DOT en add-on geneesmiddelen bij de financieel-administratieve afdelingen (productieregistratie, zorgadministratie). Terwijl de kennis over de details van geneesmiddelenregistratie (G-Standaard, ZI-nummers) doorgaans bij de apotheek ligt. Nauwere samenwerking tussen deze twee werelden is nodig om de basisregistratie van geneesmiddelen op orde te brengen en te houden. Het opzetten van een registratiesecretariaat voor add-ons is een stimulans om de samenwerking tot stand te brengen. DANKWOORD Dit artikel is tot stand gekomen met dank aan Sa-y-na Milliard MSc, Adviseur Productieregistratie en controle bij de Isala Klinieken in Zwolle. OVER DE AUTEUR Yoe Kwa is senior adviseur bij inview, adviesbureau voor organisatie, informatisering en automatisering in de zorg (zie Hij was projectleider voor het optimaliseren van de add-on registratie in de Isala klinieken. Voor meer informatie: y.kwa@inview.nl of BRON 1 Zie: bekostiging_geneesmiddelen_in_de_medisch_ specialistische_zorg.pdf

19 Medisch Codeurs MEDISCHE CODEURS VERVULLEN EEN BELANGRIJKE ROL IN DE DAGELIJKSE GANG VAN ZAKEN IN HET ZIEKENHUIS OF INSTELLING. ZIJ ZORGEN ONDER ANDERE VOOR EEN GOEDE VERTALING VAN DIAGNOSEN VAN PATIËNTEN IN EEN DAARBIJ PASSENDE DIAGNOSECODE GEBASEERD OP ACTUELE CLASSIFICATIE- EN CODESTELSELS EN CONFORM DE AFSPRAKEN BINNEN EN BUITEN DE INSTELLINGEN. De zorg voor patiënten is complex en de diagnosestelling is daardoor ook complex. Per 2014 moeten Nederlandse ziekenhuizen medische gegevens aanleveren voor de database Landelijke Basisregistratie Ziekenhuiszorg (LBZ). Een onderdeel van de LBZ vormt diagnoseregistratie volgens het internationaal gebruikte codestelsel ICD-10. Registratie van de correcte ICD-10 codes en aanvullende medische gegevens is daarbij gebonden aan (inter)nationale registratieafspraken en -regels. Als medisch codeur heeft u alle deskundigheid in huis op het gebied van deze ICD-10 en LBZ registratieregels. U codeert niet alleen, maar signaleert en analyseert ook (al dan niet steekproefsgewijs) problemen in de registratie, zodat de registratie op de langere termijn ook verbeterd kan worden. U werkt nauw samen met diverse disciplines om zo eventuele verbeteringen voor de kwaliteit van registratie bij de verschillende specialismen door te kunnen voeren. De vaardigheden die u hiervoor nodig heeft vindt u terug in de lessen die u gaat volgen. PROGRAMMA De opleiding biedt de volgende lessen aan: - meest recente medische terminologie - anatomie en pathologie - codering volgens het ICD-10 systeem - wet- en regelgeving - communicatie - casuïstiek De opleiding is op MBO+ niveau DOELGROEP U kunt instromen als u werkzaam bent als medewerker van de afdeling zorgadministratie/- registratie, polikliniek assistent, medewerker die belast is met het coderen en registreren van medische gegevens, doktersassistent, verpleegkundige of als u een medische of paramedische achtergrond heeft. Mocht u een andere achtergrond hebben dan volgt eerst een gesprek om te zien of u geschikt bent voor deze opleiding. Start opleiding: zie website. Bij de intake wordt duidelijk of u vrijstelling krijgt voor de module medische terminologie en pathologie. In dat geval start u twee maanden later. Duur: 10 dagen Kosten: 2350,- Plaats: VUmc Academie De Boelelaan 1109, 1081 HV Amsterdam Informatie en inschrijving Barbara Wendt, opleidingsadviseur Tel. (020) of b.vanderpluim@vumc.nl 17

20 WAT MOET DE ZORG MET BIG DATA? VICTOR MEERLOO, BUSINESS CONSULTANT, SMART INFORMATION SOLUTIONS, VIANEN 18