Samenvatting van de info-namiddag VOORBIJE ACTIVITEITEN. PRAAT VOOR JE GAAT - Tine De Vlieger 21 NOVEMBER

Transcriptie

1 VOORBIJE ACTIVITEITEN PRAAT VOOR JE GAAT - Tine De Vlieger 21 NOVEMBER Aan enthousiasme ontbreekt het Tine zeker niet. Dat ontdekten we al snel toen ze ons op een heel overtuigde manier vertelde hoe belangrijk het is om tijdig na te denken over je levenseinde. Ik hoor je al denken: Er zijn wel leukere zaken om over na te denken. En toch waren we die namiddag met een honderdtal aanwezigen om naar de lezing van Tine te komen luisteren. Mensen plannen van alles, zei Tine, hun agenda, hun loopbaan, hun vakantie Sommige mensen treffen regelingen voor de verdeling van hun erfenis na hun dood. Het enige wat ze vaak nalaten te plannen is de zorg van hun levenseinde, ze vergeten hun eigen wensen en verwachtingen op voorhand te bespreken en door te geven. Tine benadrukte dat vroegtijdig stilstaan bij het levenseinde mensen in staat stelt om hun wensen i.v.m. toekomstige zorg kenbaar te maken. Ze legde uit hoe belangrijk dit is op het moment dat er geen beslissingsvermogen meer is en er belangrijke medische beslissingen moeten worden genomen. Ze verduidelijkte het onderscheid tussen een vertrouwenspersoon en een vertegenwoordiger, palliatieve zorg en palliatieve sedatie en gaf toelichting bij het invullen van een wilsverklaring. Samengevat kwam het erop neer dat in zo n wilsverklaring vooral moet worden vermeld wat we NIET willen dat er aan medisch handelen in bepaalde situaties gebeurt. Na de pauze was er nog voldoende tijd voor het stellen van prangende vragen: - Waar kunnen we terecht voor het invullen van een wilsverklaring, waar vinden we het document? - Moeten kinderen op de hoogte zijn van de wilsbeschikking? - Wat is een voorwaarde voor ondraaglijk lijden en wie stelt dit vast? - Kan men vooraf aangeven dat met in CODA wil terechtkomen? - Bestaat er een lijst van huisartsen die openstaan voor euthanasie? - Meer info vindt u op onze OKRA-website: Liliane Samenvatting van de info-namiddag Tijdige zorg voor het levenseinde Palliatieve Hulpverlening Antwerpen vzw Tine De Vlieger

2 algemeen coördinator Doel van de namiddag Informatie geven over zorgmogelijkheden vanuit de wettelijke kaders Rechten van de patiënt Kan je een medische behandeling weigeren? Een wilsverklaring opstellen, invullen is zinvol? Wat is palliatieve zorg? Kan euthanasie op voorhand geregeld worden? Wat is palliatieve sedatie? Mensen plannen van alles: Hun agenda, hun loopbaan, hun vakantie De meeste mensen treffen regelingen voor de verdeling van hun erfenis na hun dood. Het enige wat ze vaak nalaten te plannen is de zorg van hun levenseinde, je eigen wensen en verwachtingen op voorhand bespreken en doorgeven. Een feit De bevolking: - Steeds meer vragen bij het levenseinde. -Wens naar levenskwaliteit en zorgkwaliteit. -Wens naar informatie over zorgmogelijkheden. -Wens naar voorkeursplaats om te overlijden. Zorggevers en hulpverleners: -Voorbereid zijn op vragen. -Weten wat de zorgmogelijkheden en beperkingen zijn. -Wens om kwaliteitszorg op maat aan te bieden. Praten over levenseinde Dat is voor later, Ik voel me nu gezond, Ik wil er niet (nu nog niet) mee bezig zijn, Moet ik daar op voorhand over nadenken? Gaat er dan niemand voor mij zorgen als ik niet lang meer te leven heb? Is een wilsverklaring opstellen verplicht? Ik wil mijn mogelijkheden voor een goede dood op voorhand kunnen bespreken. Vroegtijdig stilstaan stelt het individu in staat om zijn/haar wensen ivm toekomstige zorg (ook aan het levenseinde) kenbaar te maken, voorafgaand aan het (eventueel tijdelijk) moment dat er geen beslissingsvermogen meer is en er medische beslissingen dienen te worden genomen. Wat maakt vroegtijdige zorgplanning mogelijk (VZP) Open dialoog Familie en behandelende arts Bespreken Wensen Maken van keuzen Wat bespreek je/ kan besproken worden Zelf geformuleerde wensen en bepalingen wilsverklaringen,levenstestament Beslissingen mbt het medisch handelen die genomen worden door anderen dan de zieke omdat er geen weet is van vooraf vastgelegde wensen en keuze PEG sonde bij slikproblemen, weigeren van voedsel Tracht therapeutische hardnekkigheid te voorkomen. Stimuleert onderhandelen van zorg op geregelde tijdstippen en volgens het consensusmodel overleg met patiënt of diens wettelijk vertegenwoordiger Voor wie VZP? Iedereen Kwetsbare en oudere personen Studies tonen aan dat sterven en dood niet zo delicaat ligt als hulpverleners denken Voorspellen welke behandelingen patiënten aan het einde van hun leven nog wensen is afhankelijk van: Leeftijd; De ziekte(n), Medische mogelijkheden: (in)vasieve zorg, curatieve-palliatieve zorg, Emoties: draagkracht en last! hopeloosheid, Geïnformeerde toestemming. Een wilsverklaring is geen bestelbon voor de dood. Dr. A Mullie, voorzitter van de Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen Recht op gezondheidsinformatie Vertrouwenspersoon

3 = patiënt is wilsbekwaam Gezondheidsinformatie, toestemmingsgerichte informatie Patiëntendossier (inzage/afschrift) Klachtrecht Vertegenwoordiger = patiënt is wilsonbekwaam In principe alle rechten! Uitzondering: art.15 (actieve levensbeëindiging) VOORAFGAANDELIJK NEGATIEVE WILSVERKLARING MET HET VERZOEK OM BEPAALDE MEDISCHE TUSSENKOMSTEN NIET MEER TE STELLEN. [ Gelieve deze verklaring eigenhandig over te schrijven en aan te vullen] Ondergetekende, Mevr. / Mr...., verzoekt voor het geval zij/hij niet meer in staat is tot enige wilsuiting en zich in een volgende fysieke en/ of mentale toestand verkeert [ Omschrijf zo exact mogelijke de toestand die u in gedachte heeft] dat volgende medische handelingen niet meer worden aangevat [omschrijf zo exact mogelijk welke interventies niet meer mogen plaatsvinden] Mogelijke interpretatieproblemen van deze wilsverklaring dienen uitdrukkelijk besproken te worden met.(echtgenoot, wettelijk samenwonende partner, dochter, vriend, benoemde vertegenwoordiger...) en/of (huisarts, specialist, echtgenoot, wettelijk samenwonende partner, dochter, vriend, benoemde vertegenwoordiger..) De persoonlijke gegevens van de ondergetekende luiden als volgt:? naam en voornaam:? hoofdverblijfplaats:? volledig adres:? identificatienummer in het Rijksregister:? geboortedatum en geboorteplaats: Ondergetekende verklaart dat deze verklaring vrij en bewust werd opgesteld. Deze negatieve wilsverklaring heeft bindende kracht, zoals is bepaald door artikel 8.4 wet betreffende de rechten van de patiënt van 22 augustus Datum, plaats, handtekening en naam, 5 Medisch begeleid sterven 3 mogelijkheden 1. Afzien van levensverlenging (curatie) 2. Laat het leven het leven zijn zoals het voor mij is voorgeschreven : COMFORT op alle vlakken; geen verlenging, geen verkorting (PZ) 3. LevensVERKORTING (euthanasie) Mensen denken dat ze een bepaalde medische behandeling of euthanasie kunnen eisen, maar dat kan niet. Dr. A Mullie, voorzitter van de Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen 1. Levensverlenging Levensdrang en mogelijkheden sterk aanwezig CURATIE > CURE > GENEZEN Er worden dagen aan het leven toegevoegd 2. Geen verlenging, geen verkorting Wanneer start palliatieve zorg? GEEN GLAZEN BOL De zieke en alle betrokkenen zijn het er over eens dat: -De ongeneeslijke aandoening evolueert naar een (pré)terminaal stadium; -De zorgaanpak evolueert van cure naar CARE -De totale zorgbehoefte intensifieert.

4 Palliatieve Zorg "Palliatieve zorg is alles wat nog dient gedaan te worden als men denkt dat er niets meer kan gedaan worden" Cicely Saunders, grondlegger van de palliatieve zorg Palliatieve Zorg -deskundige begeleiders; -gestructureerd en georganiseerd; -op weg naar vermaatschappelijking; -een recht; -maatwerk; -ook rouwzorg. Palliatieve sedatie: Het opzettelijk toedienen sedativa in doseringen en combinaties die vereist zijn om het bewustzijn van de terminale patiënt zoveel te verlagen als nodig om één of meer refractaire symptomen op adequate wijze te controleren. Broeckaert B. Medically mediated death: from pain control to euthanasia. 13th World Congress on Medical Law, August 2000, Helsinki. Book of Proceedings 2000a; 1:100 j Een veel gestelde vraag Je wenst niet af te zien. Moet je dan de euthanasie verklaring invullen? Neen, je hebt altijd het recht op de beste en de meest menswaardige zorg, op pijnstilling en comfort. Dat moet je niet vragen, want dat moet men je bieden. Levens verkorting Geen menswaardige levenskwaliteit onvoldoende COMFORT Geen ++ beïnvloeding van welbevinden : fysiek, psychoemotioneel, sociaal, spiritueel, men vraagt actieve tussenkomst voor een levensbeëindiging Wilsverklaring euthanasie Je kan voor euthanasie kiezen als je nog bewust bent. Als je je wil niet meer kan uitdrukken, geldt een schriftelijke wilsverklaring inzake euthanasie enkel als je onomkeerbaar niet meer bij bewustzijn bent. Twee getuigen nodig waarvan 1 geen materieel belang heeft bij je overlijden. Wat kan de arts doen? Patiëntenrechten Euthanasie altijd in overleg en met toestemming Sedativa Euthanatica verdoven doden, terminaal (niet-)terminaal, omkeerbaar onomkeerbaar Besluit: Leef vandaag maar denk aan morgen en praat voor je gaat. -Lichamelijke klachten en ongemakken nemen toe -Mentale capaciteiten kunnen afnemen -De kans neemt toe dat de zorgbespreking en het nemen van behandelingsbeslissingen in je plaats gebeuren Bespreek je waarden met je naasten Maak je mee betrokken in je zorg. Dank jullie wel voor de aandacht en het luisteren! Palliatieve Hulpverlening Antwerpen vzw UA/Campus 3 Eiken Gebouw Fc, Fort VI Edegemsesteenweg 100, bus Wilrijk Verder nog enkele websiteadressen waar men kan vragen achter documentatie, wilsverklaring, wilsverklaring euthanasie, aanstellen wettelijk vertegenwoordiger:

5