SLUITENDE KETEN in de overstap van vo naar mbo in de regio Arnhem 2012

Transcriptie

1 SLUITENDE KETEN in de overstap van vo naar mbo in de regio Arnhem

2 SLUITENDE KETEN in de overstap van vo naar mbo in de regio Arnhem 2012 Een samenwerkingsproject van de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie VSV regio Arnhem & de samenwerkende partners Lerende Regio Arnhem Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 1

3 Inhoud Inleiding Projectopzet Doelen van dit project Betrokken onderwijsinstellingen Regiegroep en projectgroep Sluitende Keten Ambassadeursteam en contactpersonen Resultaatafspraken overstap Werkwijze contactpersonen VO en ambassadeurs voor de overstap in De overstap in beeld Totaal aantal aangemelde leerlingen Gekozen overstap Interventies Het keuzeproces Conclusie Evaluatie Verbeterpunten en aanbevelingen Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 2

4 Inleiding Dit verslag is het achtste verslag van het project Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo, vanaf hier het project Sluitende Keten genoemd. Het is een samenwerkingsproject van de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie VSV regio Arnhem en de samenwerkende partners van de Lerende Regio Arnhem. Het project Sluitende Keten richt zich op het monitoren en indien nodig begeleiden van leerlingen die de overstap maken van het voortgezet onderwijs naar het middelbaar beroepsonderwijs. Voorkomen van voortijdig schoolverlaten is het belangrijkste doel. We weten dat om meerdere redenen de overstap een risicomoment is in de schoolloopbaan van jongeren. Het project maakt voor het tweede jaar gebruik van het programma Sluitende Keten, onderdeel van de Portal Intergrip. De database van dit programma geeft zowel de contactpersonen van het voortgezet onderwijs als de ambassadeurs in het middelbaar beroepsonderwijs actuele informatie over de overstap van de leerlingen. Mede dankzij dit programma is de betrokkenheid van de vo-scholen bij een goede overstap van hun leerlingen toegenomen. Het programma is daarnaast voor de ambassadeurs tijdbesparend, omdat een groot deel van de controle op de overstap naar het mbo automatisch binnen het programma plaatsvindt. In hoofdstuk 1 geven we een samenvatting van de opzet van het project. Wie geïnteresseerd is in de uiteindelijke keuze van de aangemelde leerlingen vindt in hoofdstuk 2 het beeld van de overstap in De evaluatie van het project aan de hand van de resultaatafspraken staat beschreven in hoofdstuk 3. In het laatste hoofdstuk staan verbeterpunten en aanbevelingen. Het projectteam, de ambassadeurs en de projectleider, heeft samen met de vo-contactpersonen voortvarend gewerkt aan het project. Het projectteam is daarbij ondersteund door de vertegenwoordiger van de afdeling Leerlingzaken van de Gemeente Arnhem Ben Klein Breteler, de accountmanager van Intergrip Annet Dankelman en door medewerkers achter de schermen bij zowel ROC A12 als Rijn IJssel. Romy de Rijk, vele jaren ambassadeur namens Team VSV, aanvaardde aan het begin van het project een andere baan. Laura Meijer heeft voortvarend haar taak overgenomen. Dit geldt ook voor Lisa Harms, ambassadeur namens Rijn IJssel, die de vlag overnam van Christa Gertsen. Van de 14 projecten in het land die aangesloten zijn bij Intergrip heeft ons project Sluitende Keten een hoge score behaald bij het definitief maken van de vervolgkeuze van de leerling. We zijn trots op dit resultaat. De projectgroep wenst u veel leesplezier toe. Kees van Breukelen, projectleider Marc Gardien, ambassadeur namens ROC A12 Lisa Harms, ambassadeur namens Rijn IJssel Laura Meijer, ambassadeur namens Team VSV Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 3

5 1. Projectopzet 1.1. Doelen van dit project De volgende doelen zijn gesteld: 1. Het beperken van voortijdig schooluitval: voorkomen dat jongeren ongezien en onbedoeld uit het onderwijs verdwijnen. 2. Het ondersteunen van de overstappers die een steuntje in de rug nodig hebben. Om deze doelen te realiseren worden de bij het project aangemelde leerlingen geregistreerd en gemonitord. Jaarlijks maakt de projectgroep een projectverslag waarin de overstap in beeld wordt gebracht. Dit project draagt bij aan het voorkomen van voortijdig schoolverlaten en het versterken van de beroepskolom vmbo-mbo-hbo Betrokken onderwijsinstellingen Deelnemende scholen voor voortgezet onderwijs Quadraam-scholen Candea College, Saturnus 1 Candea College, Saturnus 3 Het Westeraam Maarten van Rossem Montessori College Arnhem Lorentz Lyceum Olympus College Praktijkschool Produs Symbion t Venster A12 (Arentheem)-scholen Arentheem College Leerpark Presikhaaf praktijkschool Arentheem College Leerpark Presikhaaf vmbo Arentheem College Middachtensingel Arentheem College Titus Brandsma Scholencombinatie de Radar De Radar Velp Scholengroep Over- en Midden Betuwe Hendrik Pierson College Over Betuwe College locatie Bemmel Over Betuwe College locatie Elst Over Betuwe College locatie Huissen Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 4

6 Overige VO-scholen Dorenweerd College Groenhorst College vmbo Het Rhedens Scholengemeenschap Mariëndael Scholen voor middelbaar beroepsonderwijs Rijn IJssel ROC A12 Groenhorst College Helicon Opleidingen In het projectjaar 2012 hebben daarmee alle scholen behorende tot de RMC-regio Arnhem, behalve de Radar Oosterbeek, deelgenomen aan dit project. De leerlingen van Liemers College Didam en Zevenaar zijn gecontroleerd door Profijt. 1.3 Regiegroep en projectgroep Sluitende Keten De regiegroep wordt gevormd door de programmamanagers Lerende Regio Arnhem Joep Staps en John van der Meer en de RMC-coördinator regio Arnhem Ton van den Hoven. De regiegroep treedt op als opdrachtgever namens de Lerende Regio Arnhem en de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie VSV van de regio Arnhem. De projectgroep heeft tot taak een projectplan op te stellen, het project uit te voeren en te rapporteren aan de regiegroep. De projectgroep bestaat uit: Kees van Breukelen, projectleider Marc Gardien, ambassadeur vanuit ROC A12 Lisa Harms, ambassadeur vanuit Rijn IJssel Laura Meijer, ambassadeur vanuit Team VSV 1.4 Ambassadeursteam en contactpersonen Vanuit Rijn IJssel en ROC A12 zijn er twee ambassadeurs benoemd, respectievelijk Lisa Harms en Marc Gardien. Laura Meijer is de derde ambassadeur vanuit Team VSV. Iedere school voor voortgezet onderwijs heeft voor dit project een contactpersoon aangewezen. Deze worden hierna aangeduid als vo-contactpersonen. 1.5 Resultaatafspraken overstap Registreren van alle overstappers voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs, praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs eind leerjaar 4 (bij het praktijkonderwijs eind leerjaar 4 of 5) met hun keuze voor een vervolgopleiding. 2. Aanbrengen of laten aanbrengen van verbeteringen in zowel het gebruikte excelformat als de database, waardoor de controle en de rapportage verbeterd worden. Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 5

7 3. Stimuleren dat er sprake is van een 100% bezetting van de LRA-scholen behorende tot de RMC-regio. 4. Controleren van alle aangemelde leerlingen door de ambassadeurs in de periode juni-november van het rapportagejaar. 5. Begeleiden en monitoren van overstappers. 6. Melden van leerlingen die niet voldoen aan de leer- of kwalificatieplicht bij leerplichtambtenaren van de betreffende gemeenten. 7. In kaart brengen van de ondernomen interventies door de ambassadeurs. 8. Rapporteren aan de regiegroep in december Een ingevulde database aan het eind van het project, waaruit blijkt dat controle heeft plaatsgevonden. 1.6 Werkwijze contactpersonen VO en ambassadeurs voor de overstap in 2012 Conform het projectplan zijn de volgende activiteiten uitgevoerd. 1. Op 9 februari en 8 maart 2012 zijn bijeenkomsten gehouden voor de interne LRAcoördinatoren en de vo-contactpersonen. Onderwerpen: De plaats van het project Sluitende Keten als een van de projecten om voortijdig schooluitval te voorkomen. De wijze van aanleveren van leerlinggegevens, tijdpad en afspraken. Het werken met de database Intergrip De rapportage van de overstap van de leerlingen op schoolniveau in het projectjaar Het aanleveren van de leerlinggegevens door de vo-contactpersoon in een vast excelformat; informatie over de leerlingen die dat schooljaar de school verlaten. Het gaat om de volgende gegevens: naam adres woonplaats woongemeente geboortedatum telefoonnummer en eventueel mobiele nummer adres burgerservicenummer ilt-code 1 man/vrouw naam vo-school klas leerjaar naam contactpersoon vo-school De bij het secretariaat van de LRA aangeleverde excelformats zijn vervolgens na controle door Intergrip ingelezen in de database. 1 De Integrale leerlingen telling (Ilt) geeft door een code de opleiding, leerweg en leerjaar in het vmbo weer. Dit gegeven is nodig om het project Uitval en Switch binnen de Portal uit te kunnen voeren. Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 6

8 3. VO-contactpersonen hebben vervolgens rechtstreeks in de database de keuzes vermeld die de leerlingen hebben gemaakt voor een vervolgopleiding. 4 In de periode daarna hebben zowel de vo-contactpersonen, de ambassadeurs en leerplichtambtenaren activiteiten ondernomen om de leerlingen goed te begeleiden bij de overstap. 5. Voor, tijdens en na de zomervakantie hebben de ambassadeurs zich geconcentreerd op de leerlingen die niet automatisch door het programma op definitief zijn gezet, d.w.z. dat zij geplaatst zijn op een mbo. Daarbij is de volgende taakverdeling afgesproken De ambassadeurs van Rijn IJssel en ROC A12 hebben onderling alle participerende vo-scholen verdeeld en zijn integraal verantwoordelijk voor de eigen vo-scholen, d.w.z. zij zorgen ervoor dat de overstap van elke leerling van de aan hen toegewezen scholen is gecontroleerd. Leerlingen met wie geen contact mogelijk blijkt te zijn of die niet op een school zijn gestart, worden gemeld bij de ambassadeur van Team VSV. Kwalificatieplichtige leerlingen jonger dan 18 jaar worden direct doorgespeeld aan de contactpersoon Leerlingzaken van de gemeente Arnhem of aan leerplichtambtenaren van buiten Arnhem. Hiertoe is een protocol opgesteld. De ambassadeur monitort het onderzoek of de begeleiding door leerplicht. Kwalificatieplichtige leerlingen ouder dan 18 jaar worden gemeld bij RMC/Team VSV. Zij neemt de laatstgenoemde groep jongeren op in de RMC-database INFRA en benadert/begeleidt hen volgens de werkprocedures van Team VSV. 6. Om zicht te krijgen op de ondersteuning door de ambassadeurs, zowel op de aard als de omvang, hebben de ambassadeurs hun interventies in de database vastgelegd. De ambassadeur namens Team VSV heeft de meldingen bij leerplicht en Team VSV gedocumenteerd. 7. De projectleiding is met regelmaat bijeen gekomen om de voortgang van het project te bespreken. 8. Door de mailfunctie in de database zijn de vo-contactpersonen en de directieleden van deelnemende scholen met regelmaat op de hoogte gehouden van de stand van zaken en om medewerking verzocht om het project te doen slagen. Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 7

9 2. De overstap in beeld Voor de weergave van de resultaten is dezelfde structuur als die van de afgelopen jaren gehanteerd. Bij meerdere tabellen zijn de gegevens van 2011 en 2012 naast elkaar gezet. Bij vergelijking van de gegevens tussen de projectjaren moet rekening worden gehouden met verschillen als gevolg van het al dan niet deelnemen van scholen Totaal aantal aangemelde leerlingen In totaal zijn er 2001 leerlingen door de contactpersonen van de deelnemende scholen voor voortgezet onderwijs gemeld. Wegens het afronden van de procenten op tienden van het totaal, zal het getal dat bij totaal wordt vermeld soms niet volledig corresponderen met de betreffende optelling. Totaal School voor voortgezet onderwijs Aantal 2011 % van totaal Aantal 2012 % van totaal Quadraam-scholen totaal , ,7 Montessori College Arnhem 46 2,4 77 3,5 t Venster 165 8, ,9 Maarten van Rossem 87 4, ,6 Olympus College 78 4,0 76 3,8 Het Westeraam 119 6, ,2 Lorentz Lyceum 76 3,9 57 2,8 Produs 4 0,2 31 1,5 Wethouder Bronkhorstschool (Pasklaar) ,9 0 0 Candea College, Saturnus ,9 Candea College, Saturnus ,1 92 4,6 Symbion 24 1,2 48 2,4 A12 (Arentheem-scholen) totaal , ,8 Arentheem College Middachtensingel 55 2,8 66 3,3 Arentheem College Titus Brandsma 86 4,4 98 4,9 Leerpark Presikhaaf pro 52 2,7 58 2,9 Leerpark Presikhaaf vmbo 124 6,4 94 4,7 Scholencombinatie de Radar 76 3,9 61 3,0 De Radar Velp 76 3,9 61 3,0 De Radar Oosterbeek 0 0,0 0 0,0 Scholengroep Over- en Midden Betuwe , ,4 Over Betuwe College Huissen 83 4, ,1 Over Betuwe College Elst 44 2,3 49 2,4 Over Betuwe College Bemmel 126 6, ,7 Hendrik Pierson College 172 8, ,2 Overige VO-scholen , ,0 Scholengemeenschap Mariëndael 0 0,0 12 0,6 Groenhorst College vmbo 76 3,9 74 3,7 Dorenweerd College 52 2,7 45 2,2 Het Rhedens 152 7, ,4 Totaal aantal aangemelde leerlingen , ,0 2 In 2012 samengevoegd met de leerlingen van het Maarten van Rossem Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 8

10 Man/vrouw 2011 % 2012 % Man , ,0 Vrouw , ,0 Totaal , ,0 Het aantal mannelijke leerlingen is dit jaar evenals het voorgaande projectjaar groter dan het aantal vrouwelijke leerlingen, al is het verschil iets afgenomen. Woongemeente Van de 2001 leerlingen wonen er 1845 in de RMC-regio Arnhem oftewel 92,7%. Dat was vorig jaar 92,1%. Woongemeente in alfabetische volgorde Aantal % Aantal % Arnhem , ,9 Duiven 171 8, ,1 Lingewaard , ,1 Overbetuwe , ,5 Renkum 82 4,2 79 3,9 Rheden , ,0 Rijnwaarden 6 0,3 4 0,2 Rozendaal 1 0,1 4 0,2 Westervoort 128 6, ,9 Zevenaar 48 2,5 43 2,1 Overige gemeenten buiten de RMC-regio ,8 Totaal , ,0 Hieronder een overzicht van gemeenten behorende tot Overige gemeenten uit bovenstaande tabel met meer dan 15 leerlingen woonachtig in desbetreffende gemeenten. Het percentage is berekend vanuit het totaal aantal leerlingen. Woongemeente in alfabetische volgorde Aantal % 2012 Doesburg 30 1,5 Montferland 25 1,2 Neder-Betuwe 28 1,4 Kwalificatieplicht Leerlingen behoren te voldoen aan de leer- en kwalificatieplicht. Dit betekent dat zij leerplichtig zijn tot het einde van het schooljaar waarin ze 16 jaar worden. Leerlingen die op hun 16 de nog geen startkwalificatie hebben, blijven kwalificatieplichtig tot de dag waarop ze 18 jaar worden of tot het moment dat ze wel een startkwalificatie hebben gehaald. De kwalificatieplicht geldt niet voor leerlingen van het praktijkonderwijs in het bezit van een getuigschrift of diploma. Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 9

11 2.2. Gekozen overstap Bij het opstellen van het beeld van de gekozen overstap hebben enkele veranderingen ten opzichte van de voorgaande jaren plaatsgevonden. Het betreft de stappen Onbekend en Anders. Deze veranderingen beïnvloeden de cijfers van de overstap ten opzichte van de voorgaande jaren. De overstap Onbekend hield in dat deze leerlingen noch waren bereikt door de ambassadeurs, noch door Team VSV (bijvoorbeeld door een huisbezoek). Deze leerlingen werden vervolgens gemeld bij de leerplichtambtenaar en opgenomen onder de overstap Anders (onderdeel: begeleiding door leerplicht). Zo bleef de overstap Onbekend nagenoeg leeg. In 2012 is een protocol opgesteld voor de samenwerking tussen de projectgroep en leerplicht. Terugmelding van de actie van de leerplichtambtenaar aan de ambassadeur Team VSV is onderdeel van dit protocol. Als de ambassadeur Team VSV geen gegevens van de overstap van de leerling van de leerplichtambtenaar heeft ontvangen, is de leerling vermeld onder Onbekend. De andere verandering is het vermelden van de groep leerlingen met een Wajonguitkering. Zij stonden voorheen onder Werk/werkzoekend en zijn nu opgenomen onder Anders (begeleiding door MEE). Door deze veranderingen wordt een zuiverder beeld verkregen van de overstap. De gekozen overstap is in onderstaande tabel weergegeven. Aantal 2011 % Aantal 2012 % Gekozen overstap allen Opleiding ROC/AOC , ,5 ( 2012 incl. VM2) Opleiding VO , ,2 Werk/werkzoekend 36 1,9 44 2,2 Anders 43 2,2 54 2,7 Onbekend 0 0,0 7 0,3 Totaal , ,0 De gekozen overstap toont grote overeenkomsten met die van 2011, met een lichte daling voor de overstap Opleiding ROC/AOC ten gunste van de overstap Opleiding VO. Het gestegen aantal leerlingen onder Onbekend heeft te maken met de hierboven vermelde veranderde systematiek van registreren. De gekozen overstap is in het schema hieronder uitgesplitst naar mannen en vrouwen. Man % Vrouw % Gekozen overstap Opleiding ROC/AOC , ,8 Opleiding VO , ,2 Werk/werkzoekend 31 2,9 13 1,4 Anders 34 3,2 20 2,1 Onbekend 2 0,2 5 0,5 Totaal , ,0 3 Een leerling is ook gerekend tot Opleiding ROC/AOC als hij is toegelaten maar nog niet de onderwijsovereenkomst ondertekend heeft ingeleverd. Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 10

12 Vrouwen kiezen relatief meer dan mannen voor doorstuderen op een roc/aoc en minder voor voortgang in het vo. Ook gaan vrouwen minder werken dan mannen. Hieronder het beeld van de gekozen overstap van de niet-kwalificatieplichtigen. Gekozen overstap niet-kwalificatieplichtigen Aantal 2012 % Opleiding ROC/AOC ,6 Opleiding vo 16 5,8 Werk/werkzoekend 39 14,1 Anders 27 9,8 Onbekend 2 0,7 Totaal ,0 In deze groep is het aantal werk/werkzoekenden groter. Dit is begrijpelijk gezien het aantal niet-kwalificatieplichtige leerlingen van de praktijkscholen (26) in deze groep (zie ook de toelichting bij het inzoomen op de categorie werk/werkzoekend). Op elke overstap wordt hierna afzonderlijk ingezoomd. Overstap Opleiding ROC-AOC 4 Van de in totaal 2001 aangemelde leerlingen hebben er 1651 een keuze gemaakt voor een BVE-instelling. Onderwijsinstelling vervolgopleiding BVE Aantal % Graafschap College 109 6,6 Groenhorst College 45 2,7 Helicon 49 3,0 MBO anders 43 2,6 Rijn IJssel ,2 Rivor 17 1,0 ROC Aventus 25 1,5 ROC A ROC Nijmegen 153 9,3 VM2-opleidingen 36 2,2 Onbekend 5 1 0,1 Totaal BVE ,0 Nieuw ten opzichte van de vorige jaren is de vermelding van leerlingen die een mbo-2 opleiding volgen op een school voor vmbo in het kader van het VM-2 project. Opgemerkt moet worden dat voorgaande tabel geen beeld geeft van de totale instroom bij ROC s en AOC s. Zij betrekken immers ook leerlingen van vo-scholen die niet aan de Sluitende Keten deelnemen. 4 De projectgroep heeft ervoor gekozen om bij dit overzicht geen vergelijking te maken met voorgaande jaren. Dit om te voorkomen dat er verkeerde conclusies worden getrokken. 5 Een ouder geeft vanwege de veiligheid van hun kind de naam van de school niet door. Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 11

13 Vervolgopleidingen binnen de BVE-sector Onderstaande tabellen geven een overzicht van de verdeling over de sectoren voor wat betreft BVE-instellingen namelijk Rijn IJssel, ROC A12 en het Graafschap College. Rijn IJssel Aantal % Cios, Zorg & Welzijn ,6 Pasvorm 36 4,0 Economie en Uiterlijke verzorging ,3 Educatie & VAVO 3 0,3 Horeca, toerisme, voeding en facilitair ,6 Kunst, Cultuur & Media&Design 71 7,8 Techniek ,4 Totaal Rijn IJssel ,0 ROC A12 Aantal % Handel, Economie & Administratie 58 22,1 Techniek & Technologie 22 8,4 Zorg & Welzijn 65 24,7 ICT, Beeld & Geluid 33 12,5 Horeca, Toerisme, Recreatie & Wellness 22 8,4 Veiligheid & Sport 35 13,3 Mbo opleidingen Arentheem College 28 10,5 Totaal ROC A ,0 Graafschap College Aantal % Economie en dienstverlening 40 36,7 Techniek en informatica 25 22,9 Zorg en Welzijn 35 32,1 Educatie en participatie AKA 1 1,0 Totaal Graafschap College ,0 Overstap Opleiding VO 245 leerlingen zijn alsnog op de oorspronkelijke vo-school gebleven of hebben gekozen voor een andere vo-school. Er zijn meerdere redenen om de studie voort te zetten op een school voor voortgezet onderwijs: opnieuw examen doen voor gezakte leerlingen, verbreding of verdieping van de opleiding op het vmbo of toegang tot het hbo via de havo. In het schema hieronder staat de verdeling van de keus van deze leerlingen. Keus voor opleiding Voortgezet Onderwijs Aantal % Havo andere school 30 12,2 Havo eigen school Vmbo andere school 2 0,8 Vmbo eigen school Totaal ,0 Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 12

14 In het schema hieronder is zichtbaar naar welke school de leerlingen zijn gegaan of gebleven. Onderwijsinstelling vervolgopleiding voortgezet onderwijs Aantal % Arentheem College Leerpark Presikhaaf vmbo 8 3,3 Arentheem College Middachtensingel 17 6,9 Arentheem College Titus Brandsma Candea College Saturnus Candea College Saturnus 3 6 2,4 De Radar Velp 12 4,9 Dorenweerd College 9 3,7 Groenhorst College 7 2,9 Hendrik Pierson College 8 3,3 Het Rhedens Lorentz Lyceum 9 3,7 Maarten van Rossem 6 2,4 Montessori College Arnhem 10 4,1 OBC Bemmel OBC Elst 9 3,7 OBC Huissen 7 2,9 Olympus College 11 4,5 Produs 4 1,6 Symbion 7 2,9 t Venster 8 3,3 Westeraam 13 5,3 Totaal VO ,0 Overstap Werk/werkzoekend Van 44 leerlingen is geconstateerd dat ze werken of werkzoekend zijn. Van deze 44 leerlingen komen 28 leerlingen van het praktijkonderwijs: praktijkschool Arentheem College, Produs en Symbion. De praktijkschool leidt op tot een arbeidsplaats en het werken of zoeken naar werk is een logisch vervolg op deze opleiding. 3 leerlingen komen van het reguliere vo en zijn echter nog kwalificatieplichtig. Zij zijn bekend bij leerplicht. Werk/werkzoekend en school van herkomst Aantal 2012 Arentheem College Leerpark Presikhaaf vmbo 1 Arentheem College Leerpark Presikhaaf pro 6 Candea College Saturnus 1 2 Candea College Saturnus 3 1 De Radar Velp 2 Doorenweerd College 1 Groenhorst College 1 Hendrik Pierson College 3 Het Rhedens 1 Maarten van Rossem 3 OBC Huissen 1 Produs 11 Symbion 11 t Venster 1 Totaal werken/werkzoekend 44 Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 13

15 Overstap Anders Onder Anders vallen 54 leerlingen die een overstap hebben gemaakt die niet onder de eerdere genoemde categorieën valt. Ze zijn bijvoorbeeld verhuisd naar het buitenland, zijn ernstig ziek, krijgen hulpverlening, zijn in militaire dienst gegaan etc. Reden Anders Aantal Met scholing 10 Scholing buitenland 3 Particuliere opleidingen 6 Defensie 1 In begeleiding 33 Leerplichtambtenaar 5 RMC/Team VSV 6 Activiteitencentrum, behandelinstituut, dagbesteding 6 reclassering 1 Wajong (MEE) 15 Verhuisd naar elders 7 Geëmigreerd 5 Naar andere regio in Nederland 2 Overigen 4 detentie 1 zwangerschap 1 overigen 2 Totaal reden Anders 54 In de groep Anders zijn leerlingen die ook enige vorm van scholing volgen, anders dan ROC/AOC en vo. Het zijn leerlingen in de groep met scholing (10 leerlingen) en waarschijnlijk ook in de groep verhuisd naar elders (7 leerlingen). Overstap Onbekend Als de ambassadeurs van Rijn IJssel en ROC A12 geen contact kunnen krijgen met een leerling of er moet verder onderzoek plaatsvinden naar bijvoorbeeld het woonadres of de legitimiteit van werken, geven ze de leerling door aan de ambassadeur van Team VSV. De ambassadeur schakelt ook de leerplichtambtenaar van de desbetreffende RMCgemeente in voor de leerplichtige/startkwalificatieplichtige leerlingen en meldt de leerlingen boven de 18 jaar bij Team VSV. Als de ambassadeur Team VSV geen gegevens over de overstap van de leerling van de leerplichtambtenaar heeft ontvangen, is de leerling vermeld onder Onbekend. In 2012 ging het om 7 leerlingen. Leerlingen gemeld bij Team VSV zijn allen bereikt Interventies Daar waar mogelijk en gewenst ondersteunen van de overstappers die een steuntje in de rug nodig hebben, staat genoemd als een van de doelen van het project. In de database hebben de ambassadeurs van Rijn IJssel, ROC A12 en Team VSV de interventies aangegeven. Daarnaast heeft de ambassadeur namens Team VSV de Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 14

16 aanmelding bij leerplicht (jonger dan 18 jaar) en RMC/VSV (ouder dan 18 jaar) gedocumenteerd. 6 Aard van de interventies Totaalaantal % Aangemeld bij leerplicht door Team VSV 37 6,4 Aangemeld bij Team VSV 15 2,6 Brief verstuurd 20 3,5 verstuurd ,5 Gesprek met de decaan 16 2,8 Gesprek met de leerling 4 0,7 Gesprek met de ouders 7 1,2 Huisbezoek 1 0,2 Poging telefonisch contact 64 11,1 Telefonisch gesprek ,1 Totaal ,0 Overzicht aantal leerlingen gemeld bij leerplichtambtenaren van de RMC-gemeenten Gemeente Aantal leerlingen Arnhem 19 Duiven 4 Lingewaard 3 Over Betuwe 3 Renkum 3 Rheden 3 Overige gemeenten buiten de RMC-regio 2 Totaal 37 In de meeste gevallen bestaan de eerste interventies uit telefonisch contact zoeken met de leerling. Als dit niet lukt, wordt een andere interventie ingezet. Daarbij is de decaan van de school (veelal de vo-contactpersoon) of de administratie ook een belangrijke partner in het controleren en begeleiden van de overstap. De bereikbaarheid van leerlingen en ouders is vaak moeilijk. De beste tijd hiervoor is aan het begin van de avond. Uitleg over de rol van de ambassadeur en de doelstelling van het project is daarbij van groot belang. Daarna is er meestal sprake van grote medewerking en wordt de interventie vanuit het project ook gewaardeerd. Als de ambassadeurs van Rijn IJssel en ROC A12 geen contact hebben kunnen krijgen (3 telefonische interventies op verschillende tijden en brief en/of ), wordt de leerling gemeld bij de ambassadeur van Team VSV. De volgende tabel geeft het beeld van het aantal interventies per school. Aangezien de mate van interventies meerdere oorzaken kan hebben, kunnen hieraan dan ook geen conclusies worden verbonden. 6 Het bestand van aanmeldingen bij leerplicht (<18 jaar) en RMC (>18 jaar) is samengevoegd met de overige interventies in de database. Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 15

17 School voor voortgezet onderwijs Aantal leerlingen 2012 Aantal leerlingen met interventie(s) Aantal interventies Arentheem College Middachtensingel Arentheem College Titus Brandsma Arentheem College Leerpark Presikhaaf pro Arentheem College Leerpark Presikhaaf vmbo Candea College, Saturnus Candea College, Saturnus De Radar Velp Dorenweerd College Groenhorst College vmbo Hendrik Pierson College Het Rhedens Het Westeraam Lorentz Lyceum Maarten van Rossem Montessori College Arnhem Olympus College Over Betuwe College Huissen Over Betuwe College Elst Over Betuwe College Bemmel Produs Scholengemeenschap Mariëndael Symbion t Venster Totaal Het betreft 578 interventies bij 291 leerlingen, waarvan bij ruim 50 leerlingen 4 of meer interventies hebben plaatsgevonden. Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 16

18 2.4. Het keuzeproces In het programma Intergrip worden van de aangemelde leerlingen drie zaken geregistreerd: 1. de vervolgkeuze, 2. de aanmelding bij een mbo, 3. de definitieve plaatsing (via de mbo-check of handmatig door de ambassadeur). Het project is gestart op 9 februari Daarna hebben de vo-scholen de leerlingen aangemeld en vervolgens heeft de vo-contactpersoon de keuze van de leerling ingebracht in de database. Vervolgens hebben mbo-scholen de aanmelding in behandeling genomen en zijn keuzes van leerlingen definitief geworden. Leerlingen die niet gecontroleerd worden door de mbo-check, zijn door de ambassadeurs na controle handmatig op definitief gezet. In de grafiek hieronder is het verloop van dit proces in de tijd zichtbaar Voor het begin van de grote vakantie (1 juli 2012) is van bijna alle leerlingen de vervolgkeuze bekend (98%), maar van slechts 39% is de keuze definitief. Een oorzaak kan zijn dat de definitieve plaatsing nog niet administratief is verwerkt op de mbo s. Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 17

19 In de periode 1 juli 1 oktober moet van bijna tweederde van de leerlingen de keuze nog definitief worden gemaakt. Dit is gezien de periode van de zomervakantie lastig zowel voor de leerling, de scholen en het projectteam, met kans op ongewenste schooluitval. Het verloop van aanmelding, behandeling en definitieve plaatsing is voor 2012 bijna gelijk aan De projectgroep herhaalt opnieuw de aanbeveling uit de voorgaande projectverslagen: op scholen voor vo zou voor 1 april de overstap bekend moeten zijn; de mbo s zouden voor 1 juli de intake moeten hebben afgerond Conclusie Het beeld van de overstap gedurende de jaren is vrij stabiel. Ongeveer 97% van de leerlingen studeert verder, dit is inclusief de leerlingen die vallen onder de categorie anders en waarschijnlijk doorstuderen. Met het programma Intergrip is zichtbaar hoe de opgave en afhandeling van de overstap verloopt. Zo is zichtbaar dat pas tegen het eind van het schooljaar de overstap van alle vo-leerlingen bekend is en in de periode 1 juli 1 november, in ieder geval administratief, de keuze van de leerling definitief gemaakt kan worden. Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 18

20 3. Evaluatie Algemeen Het is de achtste keer dat het project Sluitende Keten in deze vorm en omvang in de regio Arnhem is uitgevoerd. Het project is een van de projecten in het kader van het terugdringen van voortijdig schoolverlaten binnen de regio Arnhem en 1 van de 14 gelijksoortige projecten in het land. Hieronder volgt de evaluatie van de projectdoelen en afspraken. Verbeterpunten en aanbevelingen volgen in hoofdstuk 4. Evaluatie projectdoelen De volgende doelen zijn gesteld: 1. Het beperken van voortijdig schooluitval: voorkomen dat jongeren ongezien en onbedoeld uit het onderwijs verdwijnen. 2. Het ondersteunen van de overstappers die een steuntje in de rug nodig hebben. De ambassadeurs hebben meer tijd kunnen besteden aan het ondersteunen van de jongeren bij de overstap. Het effect van deze ondersteuning is dat, hoewel moeilijk kwantificeerbaar, leerlingen een betere keuze voor een vervolgopleiding hebben kunnen maken. De ambassadeurs zijn erin geslaagd de overstap van bijna alle leerlingen te controleren en te monitoren. Het doel dat jongeren bij de overstap niet ongezien mogen verdwijnen, wordt hiermee gerealiseerd. Resultaatafspraken De volgende resultaatafspraken zijn gemaakt: 1. Registreren van alle overstappers vmbo, praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs eind leerjaar 4 (of het laatste jaar van de opleiding) met hun vervolgopleiding. Scholen hebben door het aanleveren van een ingevuld excelbestand de benodigde gegevens tijdig aangeleverd. 2. Aanbrengen of laten aanbrengen van verbeteringen in zowel het gebruikte excelformat als de database, waardoor de controle en de rapportage verbeterd worden. Er zijn slechts kleine wijzigingen aan gebracht. De accountmanager van Intergrip is met regelmaat aanwezig geweest tijdens het overleg van de projectleiding, mede om nieuwe ambassadeurs goed in te werken. 3. Stimuleren dat er sprake is van een 100% bezetting van de LRA-scholen behorende tot de RMC-regio. Slechts 1 school heeft geen gegevens aangeleverd, daarmee is de bezetting bijna 100%. Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 19

21 4. Controleren van alle aangemelde leerlingen door de ambassadeurs in de periode juni-november van het rapportagejaar. Alle leerlingen zijn gecontroleerd. Het merendeel van de mbo-leerlingen is gecheckt met behulp van de database. Aan scholen is met regelmaat gevraagd om de leerlingen die blijven op het vo (eigen of andere school) zelf te controleren en wijzigingen door te geven aan de betrokken ambassadeur. 5. Begeleiden en monitoren van overstappers. De ambassadeurs hebben met grote regelmaat de database gecontroleerd en interventies uitgevoerd. 6. Melden van leerlingen die niet voldoen aan de leer- of kwalificatieplicht bij leerplichtzaken en RMC. De ambassadeur Team VSV heeft is in samenwerking met de vertegenwoordiger Leerlingzaken Gemeente Arnhem afspraken gemaakt over het aanmelden van leer- of kwalificatieplichtige leerlingen. Hiertoe is een protocol opgesteld. De samenwerking tussen leerplicht en het project is hiermee aanzienlijk verbeterd. 7. In kaart brengen van de ondernomen interventies door de ambassadeurs. In de database zijn de ondernomen interventies vastgelegd. Daarnaast heeft de ambassadeur namens Team VSV de contacten met de leerplichtambtenaren en begeleiding door RMC gedocumenteerd. 8. Rapporteren aan de regiegroep in december De concept-rapportage is voor vaststelling aangeboden aan de programmamanager LRA en de coördinator RMC. Het vastgestelde rapport wordt verzonden aan de scholen. In de begeleidende brief naar vo-contactpersonen en de schooldirecties wordt aangegeven dat elke vo-contactpersoon op een eenvoudige wijze een rapportage van de overstap kan maken van de eigen school. 9. Een ingevulde database aan het eind van het project, waaruit blijkt dat controle heeft plaatsgevonden. Vanuit de database is een exportbestand gemaakt van de beste keuzes van de leerling en de gepleegde interventies door de ambassadeurs. Dit exportbestand is opvraagbaar. Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 20

22 4. Verbeterpunten en aanbevelingen De projectgroep adviseert de opzet van het project op hoofdlijnen te handhaven. De volgende punten verdienen aandacht. 1. Voortgang van het werken met het programma Intergrip Voor de effectiviteit van het project en de betrokkenheid van vo-scholen is het zeer gewenst dat het project kan worden voortgezet met het programma Intergrip. Wel moet een duidelijker protocol worden opgesteld voor het verwerken van de gegevens door de ambassadeurs in de database. Dat bevordert de eenduidigheid. Door het gebruik van Intergrip is de overstap van de leerling voor de school dagelijks te volgen. Hierdoor kan ook meer verantwoordelijkheid worden gelegd bij de school bij het begeleiden en monitoren van de overstap, hetgeen ook behoort tot de zorgplicht van elke school voor vo. Verbeterpunt: Het opstellen van een intern protocol voor het eenduidig verwerken van gegevens door de ambassadeurs in de database. Aanbeveling: Het leggen van de verantwoordelijkheid voor het controleren van de overstap van leerlingen naar het vo (eigen of andere vmbo, eigen of andere havo) bij de school zelf. 2. Aangeven risicovolle overstapper Ambassadeurs zouden leerlingen met een risicovolle overstap liever eerder in het vizier hebben gehad. Voor een deel worden deze leerlingen gesignaleerd in het project Warme Overdracht. Aanbeveling: Het signaleren van leerlingen met een risicovolle overstap in samenwerking met het project Warme Overdracht. 3. Leerlingen van het praktijkonderwijs niet meer opnemen in de Sluitende Keten Leerlingen van de praktijkschool vallen worden door de school intensief begeleid bij de overstap en gedurende 2 jaar daarna gevolgd. Het monitoren door de Sluitende Keten is dubbelop. Aanbeveling: Leerlingen van het praktijkonderwijs worden niet meer gevolgd binnen de Sluitende Keten Aanmelden van VO-leerlingen voor 1 april Leerlingen die zich te laat aanmelden op een vervolgschool komen in de problemen met een grotere kans op uitval. Deze problemen ontstaan doordat mbo s een zorgvuldige intake toepassen. Deze intake kost tijd. Leerlingen die eventueel worden afgewezen moeten vaak een nieuwe opleiding zoeken en dit kost opnieuw tijd. Daardoor kan het voorkomen dat leerlingen pas kunnen starten nadat de opleiding al feitelijk is begonnen. Het niet geplaatst worden omdat de opleiding vol is, zorgt ook voor demotivatie. De projectgroep doet opnieuw de volgende aanbeveling aan de LRA: 7 Deze aanbeveling is in overleg met de programmamanagers LRA al geëffectueerd voor het kalenderjaar Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 21

23 Aanbeveling: Spreek met vo-scholen in de LRA af dat zij zorgen dat leerlingen zich voor 1 april hebben ingeschreven voor een vervolgopleiding. Ondersteun hen daarbij en voorkom aanmelding op meerdere mbo s. 5. Deelname door mbo s in de regio aan de mbo-check De administratieve last wordt voor het project enorm omlaag gebracht als mbo s met grote frequentie (minimaal elke week) hun gegevens ter beschikking stellen aan Intergrip. Zeker zo belangrijk is dat door frequente melding de vo-contactpersonen en de ambassadeurs in deze kritieke fase op grond van actuele informatie leerlingen adequaat kunnen begeleiden of in beeld komen bij leerplicht. Frequente melding geldt zeker voor de 4 mbo s binnen de LRA, goed voor de overstap van 63% van de leerlingen. De projectgroep beveelt de LRA aan: Aanbeveling: Spreek af dat de deelnemende mbo s van de LRA wekelijks de gegevens voor de mbo-check inleveren bij Intergrip. 6. Opnemen contactpersoon leerplicht in de projectgroep Leerplicht vervult een grote rol bij het monitoren en begeleiden van de overstap. Deze rol is groter geworden nu de begeleidingsmogelijkheden voor leerlingen jonger dan 18 jaar door Team VSV zijn vervallen. In de periode net voor en na de grote vakantie kan de school de jongere niet begeleiden en is leerplicht een belangrijke schakel in de begeleiding. Zo kan leerplicht leerlingen opsporen waarmee de ambassadeurs geen contact kunnen krijgen. De betrokken leerplichtambtenaar kan ook intermediair zijn naar zijn collega s in andere gemeenten. Leerlingen die rond 1 augustus 18 jaar worden, behoren voor die tijd te worden aangemeld bij leerplicht en daarna bij het RMC. Om te voorkomen dat eerst de leerplichtambtenaar aan de slag gaat en vervolgens na enkele weken de leerling moet worden overgedragen aan het RMC, zou het mogelijk moeten zijn deze leerlingen eerder door het RMC te begeleiden. Aanbeveling: Het structureel opnemen van een contactpersoon leerplicht in de projectgroep Sluitende Keten. Aanbeveling: Het eerder mogen begeleiden van leerlingen die na 1 augustus 18 jaar worden door Team VSV. 7. Zorgplicht ROC/AOC Er zijn leerlingen die voor 1 oktober een al gestarte opleiding op het mbo afbreken en niet verder worden begeleid door het ROC/AOC en/of niet volgens leerplichtwet en RMC wetgeving worden gemeld. Aanbeveling: Mbo s dienen te handelen overeenkomstig de wetgeving. Arnhem, december 2012 Namens de projectgroep Sluitende Keten in de overstap van vo naar mbo, Kees van Breukelen Projectleider Rapportage Sluitende Keten in de overstap vo naar mbo 2012 Pagina 22