Verslag inspiratiedag lokaal cultuureducatiebeleid

Transcriptie

1 Verslag inspiratiedag lokaal cultuureducatiebeleid P10 Een leuke plek om cultuur te leren en te beleven Op zoek naar inspiratie om de jeugdafdeling te vernieuwen, stootte de bib van Brasschaat op De Bibliotheek van 100 Talenten. Samen met Art Basics for Children ging ze op zoek naar een concrete vertaling. Een enthousiaste stand van zaken voor wie plannen heeft in die richting. Het DKO Berchem richtte samen met een basisschool een muzisch huis op: het Huis van Louiza. Kinderen en leerkrachten ervaren hier tijdens én na schooltijd de rijkdom van kunst en cultuur. Een structurele samenwerking waar beide partners baat bij hebben, die aansluit bij de gedachten van brede school. Sprekers: Goedele Horemans (Bib Brasschaat), Geertje Bruyninckx (coördinator samenwerkingsproject Huis van Louiza) 1 Bibliotheek Brasschaat 1.1 Doel van het initiatief Het doel van dit initiatief was om kinderen de kans te geven ook andere talenten dan taal te ontwikkelen in de bib. Redelijk recent werd daarom de gehele jeugdafdeling vernieuwd. Zie Deelnemers/doelgroep De doelgroep van dit initiatief zijn overduidelijk kinderen. Deze doelgroep werd gekozen omdat hun gedeelte in de bibliotheek erg was veroudert. Men merkte ook dat de jeugdafdeling een zeer kleine oppervlakte van de bib in beslag nam hoewel de meeste leden van de bib tot deze leeftijdscategorie behoorde. 1.3 Verloop van het initiatief Voor de start van dit project had men enkele inspiratiebronnen, namelijk: o Loris Malaguzzi met zijn 100 talenten. Malaguzzi schrijft dat kinderen niet één taal hebben. Ze zijn zeer creatief en leven in fantasiewerelden waar beeld, geluid en dergelijke ook zeer belangrijk zijn. De bib was tot voor kort geen plek waar kinderen deze andere talen konden ontdekken. Men vond er enkel saaie boeken terug. o Howard Gardner spreekt dan weer over meervoudige intelligentie. Buiten het gewone IQ waar men het meestal over heeft, hecht hij ook zeer veel belang aan taalslim, cijferslim, beeldslim, muziekslim, natuurslim, samenslim, beweegslim, bedenkslim. De bib van Brasschaat heeft dan bedacht dat verschillende van deze soorten intelligentie op school worden ontwikkelt, maar niet allemaal. De bibliotheek zou dan een plaats moeten zijn waar die andere talenten verder ontwikkelt kunnen worden. o Men heeft ook inspiratie gehaald bij een gelijkaardig project in Nederland, genaamd Heerhugowaard. Het voordeel dat er in die bib was is dat men daar ruimte had voor een

2 o nieuwbouw. In Brasschaat had men enkel de mogelijkheid om de oude jeugdafdeling opnieuw in te richten. Horemans toonde ook aan dat ze de afdeling in Heerhugowaard wel wat chaotisch vond. Ten slotte is men ook inspiratie gaan halen bij de kinderen zelf. Men heeft gevraagd wat ze graag zouden willen doen in de nieuwe afdeling en hier kwamen onder andere volgende resultaten uit: Tekeningen maken Prijzen winnen Spelen Leren Lezen, voorlezen Samenwerken Na het bestuderen van al deze inspiratiebronnen is men dan op zoek gegaan naar een architect en is men uiteindelijk uitgekomen bij Art Basics for Children. De ruimte is dan als volgt ingericht: Het is een zeer rustige ruimte. Men heeft ervoor gekozen om niet veel kleur te gebruiken, de boeken zouden al genoeg kleur geven aan het geheel. Men heeft heel veel met cirkels gewerkt in de ruimte. Er zijn muren vrij gelaten waar tentoonstellingen kunnen gebeuren. Er zijn schuiven met materiaal om allerlei dingen te doen, die je ook kan meenemen naar de tafel. Er is een speelhuisje, er zijn computerplekjes, er is een striphoek, enzovoort. Ten slotte zijn er ook kamertjes gemaakt van de boekenrekken. Men heeft hierin de rekken iets verlaagt door tekening met magneetstrips op het bovenste schap te hangen. In deze kamertjes staat ook telkens een tafel met stoelen en met heeft ook een opening gemaakt die dan de kamertjes verbind met de volwassenenafdeling. De werking nu zorgt ervoor dat men kinderen individueel kan stimuleren. Nu gebeurt dit bijvoorbeeld met een project rond tollen. Er kunnen ook groepen ontvangen worden. Zij kunnen dan ook workshops doen die mee ontworpen zijn door ABC. Ten slotte is er ook nog de mogelijkheid om zelf te participeren. Er kan heel wat geregeld worden op vraag van de kinderen zelf. 1.4 Sterke punten De sterke punten van dit project zijn geïntegreerd in bovenstaande tekst. Er was nog één apart vernoemd sterk punt en dit is dat men een map in de bibliotheek bijhoud met alle ideeën die men al heeft gehad of uitgewerkt zodat er zeker niets verloren gaat. 1.5 Verbeterpunten Dit project is nog zeer jong en er zijn dus nog een heleboel dingen die verbeterd kunnen worden. Zo moet de rest van het personeel nog leren omgaan met deze aparte hoek. Dit vergt namelijk een hele andere manier van werken en is niet voor iedereen even gemakkelijk. Ook zou men in de toekomst meer willen samenwerken met andere bibliotheken om dit initiatief te verspreiden en te verbeteren. Men heeft ook nog niet de kans gehad om de effecten te meten. Ten slotte is men nu ook bezig om een Speel O Theek in de jeugdafdeling op te richten met educatieve spelen. 1.6 Waardevol voor de locale context, want

3 Kinderen uit Brasschaat kunnen in/met de bib talenten ontdekken. 2 Het huis van Louiza (academie van Berchem) 2.1 Doel van het initiatief Het doel van dit initiatief is dat men wilt werken aan een goede artistieke opleiding van kinderen, maar dat de drempel om een afdeling van het DKO binnen te stappen voor velen erg hoog ligt. Daarom zorgt de academie van Berchem voor een aantal wijkafdelingen. Zie berchem mw/content/het huis van louiza 2.2 Deelnemers/doelgroep De doelgroep van dit initiatief zijn alle leerlingen van de school waar men mee samenwerkt en eventueel ook omliggende scholen. 2.3 Verloop van het initiatief Men is met dit initiatief begonnen op vraag van de school zelf. Met kreeg de conciërgewoning vlak aan de school ter beschikking en de academie moest dan zorgen voor een interessante invulling hiervan. Men zag dit als een geweldige kans en zo is het Huis van Louiza ontstaan. Men heeft de figuur van Louiza erg uitgewerkt tot een fantastische dame die erg veel heeft gereisd en die dus zeer veel weet en kan. De spreker vergelijk haar ook wel met Pipi Langkous of een witte heks. Deze figuur bepaalt het uiterlijk van het huisje erg mee. Vervolgens is men op zoek gegaan naar twee leerkrachten die het project mee wilden trekken. Men is dan uitgekomen bij iemand die vooral bezig is met beeldende kunst, media en dans (beweging) en een tweede leerkracht die vooral goed is in muziek, theater en taal. Een goede samenwerking tussen deze twee is zeer belangrijk. Hierna is men begonnen met workshops op de school zelf te geven om kinderen warm te maken voor het initiatief en hen te laten voelen wat het juist inhoud. Vanaf begin dit schooljaar is men dan van start gegaan in het huisje zelf. De kinderen kunnen er terecht op dinsdag en donderdag meteen na school. Het is de bedoeling dat men dan nog twee uur creatief bezig is om daarna naar school te gaan. Het initiatief kan ook wel gezien worden als een vervanging van de naschoolse opvang. Het is ook de bedoeling dat het verdergaat dan louter een naschoolse activiteit en daarom zorgt men ook voor navolging op de school zelf. 2.4 Sterke punten Het huis van Louiza ligt vlak naast de school en er zelfs verbinding tussen de twee. Deze verbinding zorgt er dan ook voor dat er ook een duidelijke immateriële verbinding is.

4 Het feit dat men een echt huis tot hun beschikking heeft is ook een zeer groot voordeel. Men heeft dan ook de huislijke gewoontes overgenomen zoals schoenen en jas uitdoen als je binnenkomt. Hen heeft de verschillende kamers ook een aparte betekenis kunnen geven. o Onthaal: Hier hangen kapstokken en worden de kinderen ontvangen met een hand van de leerkracht. o Ideeënkamer: In deze kamer kan men brainstormen. Hier worden de kinderen warm gemaakt voor projecten. Men zorgt er ook steeds voor dat de kinderen zelf heel veel inbreng geven in hun projecten. Deze ruimte is niet enkel de begin maar ook de eindruimte. Men kan er zijn werk tentoonstellen en opvoeringen doen. o Keuken: Deze ruimte is heel klein, te klein om kookprojecten met de kinderen te doen. Het wordt vooral gebruikt voor kinderen die zich even willen afzonderen. Het is een zeer intieme ruimte. o Trap: Dit dient als verbindend element in het huis. Kinderen gaan hier zitten als ze niet kunnen kiezen tussen de activiteiten, maar het kan ook gebruikt worden als tribune voor voorstellingen. o Ruimte boven: Deze ruimte wordt gebruikt als atelier voor beeldende werken. Men heeft bij de inkleding ook gezorgd voor gerecupereerde materialen zoals oude encyclopedieën die kunnen zorgen voor inspiratie. o Badkamer: In deze ruimte hangen heel wat kledingstukken en accesoires. o Zwarte ruimte: Dit is een kleine ruimte die volledig beschildert is met bordverf en kan dus gebruikt worden voor dramaopdrachten en voorstellingen. Men kan dan decors op de muren tekenen. Geertje Bruyninckx ziet dit huisje als een unieke plek om talenten te ontwikkelen. 2.5 Verbeterpunten Het project is nog niet zo heel lang bezig dus men weet nog maar zeer weinig over de effecten ervan. De administratieve kant van het huisje is ook zeer ingewikkeld doordat verschillende artistieke onderdelen anders zijn gereglementeerd en omdat men hier alles door elkaar haalt. Men werkt hier niet in hokjes. 2.6 Waardevol voor de locale context, want Kinderen ontdekken een buurtgericht zinvol naschools aanbod. De samenwerking DKO en school biedt toekomstmogelijkheden. 3 Vragen en bedenkingen van de deelnemers 3.1 Brasschaat Moet de toekomstige Speel O Theek ter plaatse blijven of zal men het ook kunnen ontlenen? o Het zal de bedoeling zijn dat er ter plaatse mee wordt gewerkt, eventueel met begeleiding. Werken de scholen mee? Komen ze regelmatig met een klas naar de bibliotheek? o Dit gebeurt niet zoveel en het is dan ook een werkpunt dat er in de toekomst meer overleg moet komen tussen beide partijen. Soms gebeurt het ook dat er een klas op bezoek komt zonder dat de bib hier iets over weet. Als er wordt opgemerkt dat een kind een speciaal talent heeft wordt dit dan doorverwezen naar een plek waar dit extra ontwikkeld kan worden.

5 o Dit gebeurt eigenlijk niet. Men zou dit kunnen doen als hier vraag naar was. In de toekomst zou men dit wel verder willen uitwerken, maar dit moet nog onderzocht worden. Er komen wel heel veel ideeën van de kinderen zelf en hierin wordt dan vaak verdergegaan. 3.2 Huis van Louiza Het huisje zorgt voor een naschoolse opvang, maar eens men gestart is wordt er wel verwacht dat men twee uur intensief meewerkt. Wordt het dan niet zwaar voor de kinderen? o Nee, alles verloopt zeer ontspannen. De kinderen zijn er ook echt thuis en krijgen steeds een drankje en koekje bij aanvang. In het begin kwam er ook wel wat opstand van de ouders aangezien het veel minder flexibel is dan de gewone opvang, maar dit is nu ook veel minder. Hebben jullie geen schrik dat het na een tijdje een gewone opvang wordt? o Nee, door de workshops die men eerst heeft gedaan weten de kinderen waar men aan begint. De leerkrachten waren ook aanwezig bij de inschrijvingen en hierdoor heeft men ook een beetje kunnen selecteren. De leerkrachten wisten namelijk welke kinderen dit zouden volhouden en welke niet. Is het dezelfde groep voor een heel jaar? o Ja, zo kan er een band worden opgebouwd en dit werkt zeer goed bij projecten. Proberen jullie alle kinderen aan te trekken? o Ja, er wordt wel inschrijvingsgeld gevraagd. Dit bedraagt 81 voor een heel jaar. Mensen met een kleiner inkomen betalen 51 en voor de allerarmsten worden extra subsidies gevraagd zodat iedereen er terecht kan. Er staat ook wel een limiet op het aantal kinderen. Voorlopig komt men hier nog niet aan, maar veel meer kinderen is niet mogelijk in het kleine huisje. Wordt er enkel samengewerkt met deze school? o Voornamelijk wel. Het is moeilijk om andere kinderen aan te trekken omdat de les meteen van start gaat na de gewone schooldag en dit zorgt vaak voor problemen in verband met verplaatsing, maar iedereen is welkom. Zijn er ook lessen tijdens de vakantie? o Voorlopig nog niet. Het idee hiervoor speelt al wel in de hoofden van de organisatoren.