Jaarplan 2012 Jaarplan 2012

Transcriptie

1

2 Fotografie: Henriëtte Guest Ontwerp en opmaak: Prik! media Druk: Multimedia gemeente Den Haag Pag 2.

3 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 > Inleiding en context Inleiding Landelijke uitgangspunten Veiligheidshuizen Missie en visie van het Veiligheidshuis Den Haag Regionale en lokale ontwikkelingen Regionale ontwikkelingen Lokale ontwikkelingen Hoofdstuk 2 > Methodiek Methodiek integrale persoonsgerichte aanpak Methodiek groepsgerichte aanpak Hoofdstuk 3 > Doelen Landelijke doelstellingen Regionale doelstellingen Lokale doelstellingen Doelstellingen casusoverleggen Jeugd Volwassenen Hoofdstuk 4 > Financiën

4

5 Hoofdstuk 1 Inleiding en context 1.1. Inleiding In 2012 worden de huidige politieregio s Haaglanden en Hollands Midden samengevoegd, onder de naam Haaglanden. Binnen het werkgebied van het nieuwe regiokorps Haaglanden zijn drie Veiligheidshuizen actief: Den Haag, Gouda en Leiden. Behalve de politie werken ook andere partners, zoals het OM, het Bureau Jeugdzorg en de Raad van de Kinderbescherming, in heel Haaglanden en zijn ook op dat schaalniveau georganiseerd. Dat versterkt de behoefte aan inhoudelijke en operationele afstemming tussen de drie Veiligheidshuizen. Op het gebied van doelen en ambities, maar ook op dat van aanpak. Met het oog daarop hebben de Veiligheidshuizen Den Haag, Gouda en Leiden een gezamenlijk Meerjarenplan opgesteld. Dat Meerjarenplan biedt een kader, dat in de jaarplannen van de drie afzonderlijke Veiligheidshuizen voor hun eigen werkgebied wordt uitgewerkt. Voor u ligt die uitwerking voor het Veiligheidshuis Den Haag: het. In dit Jaarplan Veiligheidshuis Den Haag 2012 vindt u de doelstellingen voor 2012 en de wijze waarop we die willen realiseren. Daaraan voorafgaand geven wij een korte schets van de belangrijkste landelijke en regionale ontwikkelingen Landelijke uitgangspunten Veiligheidshuizen In een Veiligheidshuis werken verschillende organisaties samen aan een integrale persoonsgerichte aanpak van overlastplegers, delinquenten met een multiprobleem achtergrond en plegers van huiselijk geweld. Doel van deze aanpak is de veiligheid te vergroten en recidive te voorkomen. Een belangrijke reden om het Veiligheidshuis op te richten is de behoefte om de samenwerking binnen en tussen de veiligheidsketen, de bestuurlijke keten, en de zorgketen verder te versterken. In het Veiligheidshuis Den Haag werken de volgende (regionale) ketenpartners samen: Gemeente Den Haag Openbaar Ministerie Den Haag Bureau Jeugdzorg Haaglanden Zuid Holland De Dienst Justitiële Inrichtingen, penitentiaire inrichting Zoetermeer De Dienst Justitiële inrichtingen, Forensisch Centrum Teylingereind Politie Haaglanden De Raad voor de Kinderbescherming Halt Hollands Midden Haaglanden Leger des Heils Jeugdzorg en Reclassering Palier Forensische en Intensieve Zorg Stichting Reclassering Nederland Stichting Wende De Parnassia Bavogroep 5

6 In de nota Naar een landelijk dekkend netwerk uit 2009 wordt de meerwaarde van het Veiligheidshuis als volgt omschreven: Veiligheidshuizen zijn het knooppunt waar preventie, repressie en (na)zorg met elkaar worden verbonden. De integrale aanpak van het Veiligheidshuis richt zich op personen, op groepen (overlastgevende en criminele jeugdgroepen) en op gebieden. Doordat de ketenpartners ook fysiek bijeen worden gebracht leren zij elkaar beter kennen, krijgen zij meer inzicht in wat de partners doen en spreken zij elkaar makkelijker aan. Door de kortere lijnen worden knelpunten sneller zichtbaar en kunnen zij makkelijker bespreekbaar worden gemaakt. De integraliteit en daarmee de kwaliteit van de persoonsgebonden aanpak wordt verhoogd omdat de partners beter bekend zijn met elkaars interventiemogelijkheden en het gebruik dat daarvan wordt gemaakt. Door de gezamenlijke aanpak in het Veiligheidshuis nemen snelheid en efficiency toe. Er ontstaan nieuwe en betere kansen om behalve reactief ook pro-actief te werken, d.w.z. vooraf trajecten voor verschillende leeftijdsgroepen of stadia in de criminele carrière af te spreken die uitgevoerd kunnen worden als dat nodig blijkt. In het Regeerakkoord spreekt de regering uit dat zij door wil gaan op de ingeslagen weg. De komende jaren zullen de Veiligheidshuizen verder worden ontwikkeld. De Veiligheidshuizen gaan een belangrijke rol spelen bij het terugdringen van overlast, huiselijk geweld en criminaliteit. Het samenwerkingsverband van verschillende organisaties gaat hierbij dadergericht te werk Uit: Regeerakkoord kabinet Rutte 1.3. Hoe is dit uitgewerkt in Den Haag? > Missie en visie van het Veiligheidshuis Den Haag De missie geeft aan wat het doel is van een organisatie, de visie beschrijft wat de organisatie gaat doen om dit doel te bereiken. In het Jaarplan 2011 was al een aanzet voor een missie en een visie geformuleerd. Missie en visie zijn in de loop van het jaar met alle samenwerkende partners verder aangescherpt en uitgediept. Belangrijk resultaat van deze exercitie is dat in de herziene missie en visie, zoals die in dit worden gepresenteerd, duidelijker tot uitdrukking wordt gebracht dat het Veiligheidshuis niet voor alle daders en alle leden van criminele en overlastgevende groepen een integrale aanpak op maat biedt. De behandeling van een groot aantal cases heeft laten zien dat veel problemen ook prima door afzonderlijke partners kunnen worden aangepakt, zonder dat opschaling naar het Veiligheidshuis nodig is. De toegevoegde waarde van het Veiligheidshuis komt het meest tot zijn recht als het gaat om daders of overlastplegers die te maken hebben met multiproblematiek. Mensen die problemen veroorzaken hebben vaak ook problemen. Vaak zijn die zo complex en zo ernstig (en liggen ze op zoveel verschillende terreinen) dat de reguliere aanpak, die zich pleegt te richten op één specifiek probleem met voorbijgaan aan de context, voor hen niet werkt. Aanpak van al die met elkaar samenhangende en elkaar versterkende problemen we duiden dit geheel in de rest van dit stuk aan met de term multiproblematiek- is een noodzakelijke voorwaarde voor een duurzame keer ten goede. 6

7 De aanpak is gericht op het aanpakken van problemen op verschillende leefgebieden. De volgende leefgebieden kunnen worden onderscheiden: Delictgedrag Systeem/sociale relaties Dagbesteding (b.v. werk, opleiding, en/of zinvol bezig zijn gedurende de dag) Financiën Woon/thuisstuatie Houding en gedrag Gezondheid Juist voor deze doelgroep kan de combinatie van kennis en expertise die bij de partners in het Veiligheidshuis aanwezig is en daar kan worden gebundeld het verschil maken. Het Veiligheidshuis concentreert zich dus op de moeilijkste groep. De samenwerkende partners ontwikkelen criteria om vast te stellen wanneer iemand voor een integrale aanpak in aanmerking komt. Tegen die achtergrond zijn missie en visie van het Veiligheidshuis opnieuw geformuleerd. > Missie De centrale doelstelling van het Veiligheidshuis Den Haag is het terugdringen van ervaren overlast en onveiligheid. De samenwerkende partners binnen het Veiligheidshuis maken met elkaar afspraken met het oog op een aanpak op maat aan individuele daders en leden van dadergroepen die te maken hebben met multiproblematiek. Het Veiligheidshuis doet zelf geen uitvoerend werk, maar zorgt ervoor dat de uitvoerende partners elkaar beter en sneller kunnen vinden vanuit een gedeelde visie over problematiek én oplossingsrichting. De inzet die via het Veiligheidshuis wordt geregisseerd zorgt voor een positieve gedragsverandering bij de doelgroep en levert daarmee een substantiële bijdrage aan de objectieve en subjectieve veiligheid in Den Haag. Een blijvende gedragsverandering komt niet zomaar tot stand. In de meeste gevallen zal het nodig zijn veel te investeren in het scheppen van voorwaarden om herhaald afglijden te voorkomen. Die voorwaarden zijn gericht op het bieden van een zodanige structuur dat betrokkenen hun leven weer op de rails kunnen zetten en houden. Bijvoorbeeld door te zorgen voor werk, een opleiding, een huis, behandeling van een verslaving of van psychische problematiek, het versterken van sociale vaardigheden enz. De focus op daders met multiproblematiek maakt duidelijk dat het Veiligheidshuis niet voor elke dader een integrale aanpak verzorgt. Soms is straf afdoende, of is het effectiever om iemand eerst zijn straf te laten uitzitten en pas dan (in het kader van de nazorg voor ex-gedetineerden) een hulpaanbod te doen. > Visie Het Veiligheidshuis concentreert zich op mensen die herhaaldelijk in de fout gaan. Een relatief klein aantal mensen is verantwoordelijk voor een groot deel van de delicten. Het aanpakken van veelplegers en recidivisten heeft daarom het hoogste rendement. Om dit doel te bereiken kiest het Veiligheidshuis voor een integrale aanpak gericht op een persoon of een systeem. Dat is een technische term voor de omgeving waarin een persoon functioneert. In de regel hebben we het als we het over systeem hebben over het gezin waarvan hij/zij deel uitmaakt, maar het kan ook gaan om de (jeugd)groep waartoe hij/zij behoort of om een bepaald gebied. Bij de aanpak van huiselijk geweld staat steeds het systeem (gezin) centraal. Bij de aanpak van andere delicten en overlast wordt naar andere gezinsleden gekeken als dat nodig is voor een effectieve aanpak van de dader. De aanpak is integraal omdat zij zich richt op multiproblematiek en omdat veel verschillende instrumenten kunnen worden ingezet: strafrechtelijke, bestuursrechtelijke en civielrechtelijke interventies, maar ook (na) zorg- en hulpverleningstrajecten. De integrale aanpak vanuit het Veiligheidshuis heeft een meerwaarde ten opzichte van de inspanningen van de afzonderlijke samenwerkende partners. 7

8

9 Het Veiligheidshuis verbindt de zorgketen, de bestuurlijke keten en de justitieketen, zorgt ervoor dat de interventies van de partners op elkaar worden afgestemd en trekt trajecten los die binnen de reguliere werkwijze vastlopen. Onverminderd de prioriteit voor veelplegers en recidivisten kan ook voor daders die minder vaak (of zelfs voor het eerst) met de politie in aanraking komen een persoonsgerichte aanpak worden ontwikkeld, als sprake is van multiproblematiek. De kenmerken van de dader geven de doorslag, niet alleen het (min of meer toevallige) aantal aanhoudingen. De meerwaarde van het Veiligheidshuis ligt in de integrale aanpak van personen (en systemen) die veel problemen hebben en daardoor ook voor veel problemen zorgen. Het zijn die personen (en systemen) bij wie de reguliere aanpak in de straf- bestuurlijke- of zorgketen niet werkt of niet volstaat en voor wie een integrale aanpak is vereist. De partners die samenwerken in het Veiligheidshuis kunnen personen voordragen voor een integrale aanpak via het Veiligheidshuis als de verwachting bestaat dat de reguliere benadering voor hen niet zal werken en als zij passen binnen de prioriteiten en criteria die op voorstel van het Directeurenoverleg door de Driehoek zijn bepaald. Op die manier wordt gewaarborgd dat de integrale aanpak wordt ingezet voor de juiste mensen (en systemen). Het opstellen en uitvoeren van individuele plannen van aanpak binnen de door de Driehoek gestelde kaders vindt plaats in nauwe samenwerking tussen meerdere instellingen en instanties, elk met inachtneming van zijn eigen taken, verantwoordelijkheden en expertises. Innovatie en creativiteit staan hierbij hoog in het vaandel. Voortdurend wordt gezocht naar nieuwe, onorthodoxe mogelijkheden voor effectieve gedragsbeïnvloeding. Het scheppen van voorwaarden voor de duurzaamheid van die gedragsverandering is daarbij een belangrijk aandachtspunt. Definities We proberen in dit jaarplan het gebruik van vakjargon tot een minimum te beperken. Toch valt daaraan niet volledig te ontkomen. In dit katern geven we een definitie van de belangrijkste vaktermen, zoals overeenge komen tusen de (samenwerkende partners in de) drie Veiligheidshuizen in Haaglanden: Gezamenlijk: door verschillende betrokken instanties in samenhang handelen. Integrale aanpak: gezamenlijke analyse van een problematische situatie, gezamenlijke doelstelling en overeenstemming over de grote lijnen van de aanpak. Multiproblematiek : problemen op meerdere leefgebieden Gedragsbeïnvloeding: het proces dat ertoe leidt dat iemand zijn leven weer op de rails krijgt zodat het risico op recidive wordt geminimaliseerd. Belangrijk aandachtspunt daarbij is het scheppen van voorwaarden om een positieve gedragsverandering ook duurzaam te laten zijn. Procesregisseur : regiehouder op proces en gemaakte afspraken, voorzitter van casusoverleggen. Ziet toe op analyse op hoofdlijnen van problematiek, doelstellingen en aanpak. Uitvoeringsregisseur : medewerker van de organisatie die meest van doen heeft in een casus en toeziet op de operationele samenwerking per casus. 9

10 1.4. Regionale en lokale ontwikkelingen Regionale ontwikkelingen Een aantal landelijke, regionale en lokale ontwikkelingen kan van invloed zijn op de positie van het Veiligheidshuis en de betrokkenheid van ketenpartners. De landelijke ontwikkelingen voor de komende jaren worden besproken in het Meerjarenplan Veiligheidshuizen Haaglanden. De regionale en lokale ontwikkelingen die specifiek voor het Veiligheidshuis Den Haag van belang zijn, worden hier kort aangestipt. > Samenwerking tussen de drie Veiligheidshuizen in de regio Haaglanden Verschillende dragende partners in het Veiligheidshuis werken regionaal. De politie krijgt door de nieuwe korpsenindeling straks een groter werkgebied. Het OM werkt nu al voor heel dit gebied. Dat geldt ook voor een aantal hulp- en zorginstellingen. Dat maakt het nodig om goede samenwerkingsafspraken te maken tussen de drie Veiligheidshuizen (Den Haag, Gouda en Leiden) die actief zijn in de nieuwe politieregio Haaglanden. In het Meerjarenplan Veiligheidshuizen Haaglanden is een aantal onderwerpen benoemd waarop de samenwerking zich de komende jaren gaat richten. Voorrang wordt gegeven aan informatieverzameling en verwerking, automatisering en stroomlijning van bedrijfsprocessen. > Samenwerking binnen de Haagse regio Beleidsdoel van het rijk is dat elke gemeente in Nederland gebruik moet kunnen maken van het aanbod van een Veiligheidshuis. Dat kan bijdragen aan het oplossen van veiligheidsvraagstukken die voor kleinere gemeenten afzonderlijk lastig aan te pakken zijn. Op dit moment is er in de Haagse regio nog geen dekkend netwerk. De regiogemeenten zijn nog niet aangesloten bij het Veiligheidshuis Den Haag. Het Veiligheidshuis Den Haag spant zich in om de omliggende gemeenten te blijven informeren over haar prestaties en producten. Het Veiligheidshuis stelt zich daarbij uitnodigend op. De regiogemeenten kunnen te allen tijde aansluiten bij het Veiligheidshuis, als zij dat willen. Zie verder par Lokale ontwikkelingen > Gemeentelijk veiligheidbeleid: extra inzet Veiligheidshuis bij de aanpak van criminele en overlastgevende groepen en overvalcriminaliteit In de beleidsbrief Hoofdlijnen Veiligheidsbeleid van de gemeente Den Haag is de ambitie geformuleerd dat alle criminele jeugdgroepen in Den Haag binnen twee jaar worden aangepakt. In het Veiligheidshuis wordt voor álle groepsleden (zowel de voortrekkers als meelopers) een passende aanpak afgesproken. Deze aanpak kan bestaan uit een combinatie van straf, werk, zorg, opleiding en vrije tijdsbesteding. Daarbij wordt ook gekeken naar een niet-strafrechtelijke aanpak, bijvoorbeeld door vroegtijdig zaken als gedragsproblematiek en schooluitval te signaleren en hierop adequaat te reageren zodat verder afglijden wordt voorkomen. Het Veiligheidshuis screent alle leden van de criminele jeugdgroepen, maar neemt niet iedereen zelf in behandeling. Ook hiervoor geldt: alleen als sprake is van multiproblematiek en alleen als een lopend strafrechtelijk traject daarmee niet wordt doorkruist. Resultaat van de screening kan ook zijn dat een jongere afdoende kan worden bediend door één instellling of instantie, al dan niet aangesloten bij het Veiligheidshuis. Het Veiligheidshuis bewaakt dat er niemand tussen de wal en het schip valt en dat iedereen een aanbod krijgt dat op zijn situatie aansluit. 10

11 Belangrijk speerpunt in de beleidsbrief is verder de aanpak van overvalcriminaliteit, waaronder straatroof. Alle personen die worden opgepakt voor straatroof worden direct gemeld bij het Veiligheidshuis. Voor degenen met multiproblematiek wordt vanuit verschillende invalshoeken - strafrecht, zorg, openbare orde - een op maat gesneden plan van aanpak gemaakt en uitgevoerd. > Decentralisatie jeugdzorg In het Regeerakkoord is aangegeven dat de jeugdzorg in zijn totaliteit wordt gedecentraliseerd. Die decentralisatie omvat tevens jeugd-lvg, jeugd-ggz, jeugdbescherming, jeugdreclassering en JeugdzorgPlus. Uiterlijk in 2016 moet de decentralisatie van alle onderdelen van de zorg voor jeugd gerealiseerd zijn. Er komt een nieuw wettelijk kader voor de jeugdzorg. Daarin worden individuele aanspraken uit de huidige wet- en regelgeving niet één op één overgeheveld. Dit kan consequenties hebben voor het recht op jeugdzorg. Vóór de zomer 2012 wordt duidelijk of voor specifieke doelgroepen afwijkende maatregelen moeten worden getroffen en zo ja, om welke groepen en welke maatregelen het dan gaat. Uitgangspunt blijft dat alle zorg voor jeugd wordt overgeheveld, tenzij er op basis van het onderzoek zwaarwegende redenen zijn (gelet op het specialistische karakter) de zorg niet te decentraliseren. De gemeente Den Haag moet nog beslissen over de toekomstige organisatie van de jeugdzorg in Den Haag. Belangrijke randvoorwaarde voor de te maken keuze is dat waarborgen aanwezig zijn voor een optimale samenwerking met het Veiligheidshuis. > Bezuinigingen De gemeente koopt bij instellingen individuele trajecten in om daarmee invulling te geven aan de plannen van aanpak die in het kader van de persoongebonden aanpak van delinquenten en overlastgevers worden opgesteld. Deze trajecten zijn onder meer gericht op het verkrijgen van vaardigheden die nodig zijn voor de beoogde duurzame gedragsverandering. Eind 2010 heeft het Rijk besloten de Montfransgelden te beëindigen. Uit deze middelen werd het merendeel van deze individuele trajecten bekostigd. Op het moment dat het Haagse college-akkoord tot stand kwam, was deze rijksbezuiniging niet voorzien. Het Haagse college heeft besloten dat er middelen beschikbaar moeten blijven voor de inkoop van individuele trajecten. Om dit mogelijk te maken stemt het college ermee in dat de gemeentelijke middelen voor veiligheid die zijn toegekend voor het jaar 2011 over een langere periode mogen worden uitgesmeerd. Dat maakt het mogelijk de rijksbezuiniging voor een groot deel op te vangen. Het is essentieel voor een succesvolle aanpak vanuit het Veiligheidshuis dat mensen die via het Veiligheidshuis in aanmerking worden gebracht voor een traject ook snel daarmee kunnen starten. Daarom doet het Veiligheidshuis een klemmend beroep op de gemeente Den Haag om zich ervoor in te spannen dat ook in komende jaren voldoende trajecten beschikbaar blijven voor degenen die door het Veiligheidshuis daarvoor worden geïndiceerd. 11

12 jaarplan

13 Hoofdstuk 2 Methodiek 2.1. Methodiek integrale persoonsgerichte aanpak Voor iedere persoon die bij het Veiligheidshuis wordt aangemeld wordt vastgesteld of hij in aanmerking komt voor een integrale aanpak. Dat gebeurt aan de hand van een aantal factoren. Belangrijkste daarvan is dat sprake moet zijn van multiproblematiek: er moeten meerdere problemen zijn op de verschillende leefgebieden. Daarnaast wordt bekeken wat het goede moment is voor de uitvoering van zo n aanpak. Een uit te zetten aanpak moet bijvoorbeeld niet worden doorkruist door de tenuitvoerlegging van een straf. Als dat aan de orde is vindt behandeling op een later moment plaats, in het kader van de nazorg. In de periode zal prioriteit worden gegeven aan de personen bij wie behalve van multiproblematiek ook sprake is van een hoog risico op recidive en het ontwikkelen van een criminele carrière. Juist voor deze gevallen kan de meerwaarde van het Veiligheidshuis als knooppunt van expertise en informatie optimaal tot zijn recht komen. Om de integrale aanpak in het Veiligheidshuis te intensiveren, moet een focus worden aangebracht, zodat de capaciteit van de partners zo gericht mogelijk kan worden ingezet. Vanuit alle casusoverleggen wordt meegewerkt aan de formulering van de focuscriteria. Hierdoor wordt een goede instroom in de overleggen en een heldere prioritering van casus gerealiseerd. Als iemand geschikt wordt geacht voor een integrale aanpak wordt een probleemanalyse gemaakt aan de hand van de diverse leefgebieden. In Den Haag gebeurt dat aan de hand van een vaste vragenlijst die diverse leefgebieden bestrijkt. Zo n analyse kan alleen tot stand komen als de partners de inhoudelijke informatie die daarvoor nodig is met elkaar delen. Op basis van de gemaakte analyse spreken de partners met elkaar af wat de doelstellingen van de intregrale aanpak zijn. Meestal gaat het om een algemene (eind)doelstelling, gericht op de persoon en soms ook op het gezin waarvan hij deel uitmaakt, en doelstellingen per (volgens de analyse) relevant leefgebied. Per doelstelling worden de acties en instrumenten benoemd die worden ingezet om de gewenste situatie tot stand te brengen. Ook wordt afgesproken wie wat gaat doen ( namen en rugnummers ). Al deze afspraken worden gemaakt in het casusoverleg. Die concrete werkafspraken per leefgebied duiden we verder aan met de vakterm proces. De analyse en de afspraken worden vastgelegd in het registratiesysteem van het Veiligheidshuis. Streven is om de hierna beschreven werkwijze te hanteren. De samenwerkende partners zullen deze deels nog nader moeten uitwerken en bestuurlijk bekrachtigen. Per casus worden een integrale probleemanalyse en een plan van aanpak opgesteld. Dat proces wordt geleid door een procesregisseur. De procesregisseur zorgt er ook voor dat voor elke casus een uitvoeringsregisseur wordt aangewezen. De uitvoeringsregisseur ziet erop toe dat het plan van aanpak overeenkomstig de in het casusoverleg gemaakte afspraken wordt uitgevoerd. Als hij daarbij tegen knelpunten aanloopt die hij niet zelf kan oplossen schaalt hij op naar de procesregisseur. De procesregisseur brengt de betrokken partijen bij elkaar en schakelt zo nodig hun managers in. Als dat niet tot overeenstemming leidt kan verder worden opgeschaald, naar de ketenmanager. Leidt ook dat niet tot een oplossing dan neemt de ketenmanager contact op met de betrokken ketenpartnerdirecteur(en). 13

14 2.2. Methodiek groepsgerichte aanpak Hieronder wordt op hoofdlijnen beschreven hoe wordt bepaald welke jeugdgroepen in aanmerking worden gebracht voor een integrale aanpak en waaruit die aanpak kan bestaan. De lokale Driehoek bepaalt welke groepen worden aangepakt, in welke volgorde dat moet gebeuren en hoe die aanpak er uit ziet. De Driehoek wordt daarbij geadviseerd door het Lokaal Veiligheidsoverleg. Basis voor dat advies is de informatie uit de zogenaamde Beke inventarisatie van jeugdgroepen. Dat is een door het adviesbureau Beke en politie Haaglanden ontwikkelde methodiek om een inschatting te maken van problematische jeugdgroepen en vervolgens de problemen die deze groepen veroorzaken effectief aan te pakken. Via deze methodiek worden problematische jeugdgroepen ingedeeld in hinderlijke, overlastgevende en criminele jeugdgroepen en wordt voor elke groep een passende aanpak ontwikkeld. Met gebruikmaking van de Beke-methodiek wordt tenminste eenmaal per jaar een inventarisatie gemaakt van alle problematische jeugdgroepen in het werkgebied van het Veiligheidshuis. De politie heeft daarbij het voortouw. Voor deze inventarisatie wordt gebruik gemaakt van een gestandaardiseerde vragenlijst. De wijkagent vult die vragenlijst in. Vervolgens wordt andere informatie daaraan toegevoegd: systeeminformatie waarover de diverse ketenpartners beschikken, straatkennis van bijvoorbeeld het jongerenwerk enz. Op basis van het beeld dat daardoor van de groep ontstaat wordt een advies geformuleerd aan de lokale driehoek. De aanpak wordt uitgevoerd onder leiding van de gemeente in een regiegroep waarin o.a. politie en OM vertegenwoordigd zijn. In de aanpak kunnen drie soorten interventies worden onderscheiden: persoonsgericht groepsgericht fysieke en sociale ingrepen in de omgeving waar de groep zich ophoudt. De gemeente voert de regie over de overall-aanpak van jeugdgroepen. Het Veiligheidshuis voert alleen de persoongerichte aanpak uit, de gemeente is eerstverantwoordelijk voor de groepsgerichte interventies en voor de fysieke en sociale ingrepen. Specifiek voor Den Haag is de rol van de stadsdelen. Het Veiligheidsoverleg op stadsdeelniveau adviseert de Driehoek over de groepsaanpak. Het stadsdeel is verantwoordelijk voor de fysieke en sociale ingrepen in de omgeving waar overlastgevende en criminele jeugdgroepen actief zijn. Schematisch kan de methodiek als volgt worden weergegeven: Inventarisatie Beke jeugdgroepen Lokaal veiligheidsoverleg adviseert Persoonsgerichte aanpak (VH) Lokale driehoek maakt keuze jeugdgroep en aanpak Regiegroep ziet toe op aanpak Groepsgerichte aanpak (OOV) Fysiek / sociale ingrepen (stadsdeel) 14

15 Hoofdstuk 3 Doelen Op drie niveaus worden doelstellingen voor het Veiligheidshuis geformuleerd: landelijk (voor de periode ) regionaal (voor de periode ) lokaal (voor het jaar 2012). De lokale doelen staan in dit Jaarplan centraal. Om deze in het juiste perspectief te zetten geven we eerst een schets van de belangrijkste landelijke en regionale doelstellingen Landelijke doelstellingen In het Programma Doorontwikkeling Veiligheidshuizen formuleert het rijk haar ambities voor de Veiligheidshuizen. In 2014 moeten de volgende doelen zijn bereikt: Veiligheidshuizen werken voor meerdere gemeenten. Binnen de door het rijk gestelde kaders en met inachtneming van de tussen de drie samenwerkende Veiligheidshuizen gemaakte proces- en efficiencyafspraken wordt maximaal ingespeeld op lokale beleidsprioriteiten. De aandacht is primair gericht op het voorkomen en tegengaan van ernstige overlast en criminaliteit, waarbij sprake is van hoog risico op recidive en complexe problematiek. Veiligheidshuizen zijn multidisciplinair: justitiële, zorg- en gemeentelijke partners werken samen in het Veiligheidshuis en hebben hun organisatie en werkprocessen daarop toegesneden Basis van de samenwerking binnen het Veiligheidshuis wordt gevormd door heldere afspraken tussen de partners over doelstellingen, participatie van de verschillende partners, regie en sturing, financiering, ICT, gegevensuitwisseling, informatiemanagement en monitoring. Veiligheidshuizen gebruiken een helder besturingssysteem op bestuurlijk, tactisch en operationeel niveau, inclusief een opschalings/escalatieprocedure. Er is op casusniveau een volledig en integraal beeld van de doelgroepen, ook bovenregionaal. Er is (meer) zicht op de effectiviteit van de interventies en het maatschappelijk rendement van de samenwerking. Veiligheidshuizen blijven structureel werken aan innovatieve integrale werkwijzen Regionale doelstellingen De drie Veiligheidshuizen binnen het werkgebied van de politie Haaglanden (Den Haag, Leiden, Gouda) hebben gezamenlijk de volgende prioriteiten vastgesteld: De positie van het Veiligheidshuis als knooppunt van informatie en coördinatiepunt van persoonsgerichte aanpak wordt verder versterkt. De methodiek integrale persoonsgerichte aanpak wordt verdiept. De onderlinge samenwerking tussen de drie Haaglandse Veiligheidshuizen wordt verder uitgebouwd. Bij de bepaling wie voor een integrale aanpak vanuit het Veiligheidshuis in aanmerking komt wordt voorrang gegeven aan personen met een hoog risico op recidive en met multiproblematiek. Daarbinnen wordt prioriteit gegeven aan plegers of verdachten van gewelddadige vermogenscriminaliteit (straatroof, diefstal met geweld). De zichtbaarheid van de Veiligheidshuizen als belangrijke schakel in de aanpak van veiligheidsproblematiek wordt vergroot. 15

16 Om deze ambities te realiseren gaan de veiligheidshuizen Gouda, Den Haag en Leiden de komende jaren intensiever samenwerken. In eerste instantie vooral op de terreinen informatiecoördinatie, optimalisering van werkprocessen, automatisering, monitoring en evaluatie, aanpak van privacyvraagstukken, deskundigheidsbevordering en communicatie. Bij de beschrijving van de lokale doelen voor 2012 wordt dit verder uitgewerkt Lokale doelstellingen 2012 In deze paragraaf worden doelen benoemd voor het Veiligheidshuis. De doelen voor de casusoverleggen staan in paragraaf 3.4. Overkoepelend uitgangspunt is dat voor iedereen die in aanmerking komt voor een persoonsgerichte aanpak een plan van aanpak wordt gemaakt met concrete doelstellingen op de relevante leefgebieden en heldere afspraken tussen de verschillende partners over wie wat gaat doen. Resultaat van de gezamenlijke inspanningen moet zijn dat de betrokken persoon niet meer recidiveert en geen criminele carrière ontwikkelt. De belangrijkste aandachtspunten voor 2012: Doelgroepen & Prioritering Zichtbaarheid Informatiecoördinatie Automatisering Monitoring en evaluatie Samenwerking met andere gemeenten in de Haagse regio Professionalisering Verbetering aansluiting bij primaire processen van de ketenpartners Uitbreiding en verbetering samenwerking met de zorg Doorontwikkelen van de organisatie(structuur) en aansturing Verbetering samenwerking groepsaanpak tussen gemeente en Veiligheidshuis. > Doelgroepen en prioritering Het Veiligheidshuis richt zich op daders met een multiprobleem achtergrond: mensen met problemen op verschillende leefgebieden die met elkaar samenhangen en elkaar versterken. Zo nodig richt de aanpak zich niet alleen op een dader, maar ook op het systeem (het gezin) waarvan hij deel uitmaakt. Daarmee wordt voorkomen dat ook jongere gezinsleden, zoals jongere broertjes, afglijden naar overlast en criminaliteit. Per situatie en per persoon wordt op basis van een integrale probleemanalyse vastgesteld welke doelen worden gesteld op welke leefgebieden, en welke partner welke activiteiten gaat verrichten. Conform de gemeentelijke beleidsbrief Hoofdlijnen Veiligheidsbeleid wordt prioriteit gegeven aan daders van straatroof, overvallen en diefstal met geweld, en aan leden van criminele en overlastgevende groepen. > Zichtbaarheid Het Veiligheidshuis is onvoldoende zichtbaar voor zowel de ketenpartners als voor de omliggende gemeenten en uiteindelijk de burgers. Deze laatste categorie is niet de eerste die aan zou moeten slaan op de term Veiligheidshuis, maar zou wel het effect van het Veiligheidshuis moeten voelen en zien in de leefomgeving. Om het Veiligheidshuis meer zichtbaar te maken voor de betrokken organisaties en daadwerkelijk die deuren te kunnen openen die normaliter dicht blijven, moet het Veiligheidshuis meer naar buiten treden met concrete producten en resultaten. Het is belangrijk dat het Veiligheidshuis een sterker profiel krijgt in de stadsdelen. Een goede relatie met de stadsdelen is een noodzakelijke voorwaarde om snel te kunnen inspelen op de actualiteit. Daarom presenteren de gemeentelijke medewerkers die in het Veiligheidshuis de aanpak van groepen trekken zich als aanspreek- 16

17 punt voor de stadsdelen. Deze accounthouders hebben als taak om duidelijk te maken voor welke problemen het Veiligheidshuis kan worden ingezet, hoe het Veiligheidshuis werkt en wat de resultaten daarvan zijn. Op die manier wordt zichtbaar wat het Veiligheidshuis voor het stadsdeel kan betekenen en wordt de toegankelijkheid van het Veiligheidshuis verbeterd. Ook door snel in te spelen op actuele meldingen versterkt het Veiligheidshuis zijn positie ten opzichte van de stadsdelen. De andere ketenpartners gaan in 2012 bezien in hoeverre het nodig en zinvol is dat ook zij inspanningen verrichten om de zichtbaarheid en de aanspreekbaarheid van het Veiligheidshuis te vergroten voor decentraal werkende eenheden van hun organisatie. Dat moet leiden tot een plan van aanpak met concrete actiepunten. > Informatiecoördinatie Er zijn nu nog (te) grote verschillen in werkwijze. Er zijn afspraken gemaakt om hierin meer uniformiteit te brengen. Zo is er een modeldossier opgesteld, dat met ingang van 2012 gefaseerd wordt ingevoerd in de diverse casusoverleggen. Daardoor is verzekerd dat steeds kan worden beschikt over alle relevante informatie. Alle organisaties gaan werken in het informatiesysteem van het Veiligheidshuis, waardoor de informatie tijdig en volledig beschikbaar is. > Automatisering In 2012 zal het Veiligheidshuis Den Haag gebruik gaan maken van het landelijke systeem GCOS. Waar zinvol en mogelijk wordt bij de invoering van dit systeem samengewerkt met het Veiligheidshuis Leiden, dat al een paar maanden eerder overgaat op GCOS. 6 > Monitoring en evaluatie In 2011 is een start gemaakt met een landelijk ontwikkeltraject dat moet leiden tot betere en meer eenduidige informatievoorziening over de resultaten die met de samenwerking in de Veiligheidshuizen worden geboekt. Het ontwikkeltraject wordt uitgevoerd door het Verwey-Jonker Instituut. Het Veiligheidshuis Den Haag is een van de koplopers waarin een door het Verwey-Jonker Instituut ontwikkeld model wordt uitgetest voorafgaand aan landelijke invoering. Dat gebeurt door het nauwgezet in kaart brengen van de verschillende stappen die in een aantal casus worden gezet. > Samenwerking met andere gemeenten in de Haagse regio Voor een goede positionering van het Veiligheidshuis Den Haag is mede van belang welke bijdrage wordt geleverd aan de veiligheid in de Haagse regio. In 2012 zal de focus komen te liggen op de regionale verbreding van het Veiligheidshuis. In 2011 is gestart met een regionale verkenning op het gebied van de gemeentelijke taak om nazorg aan ex-gedetineerden te leveren. In 2012 zullen de regiogemeenten bij de ontwikkeling van het inhoudelijke aanbod voor kortgestraften worden betrokken. Punt van aandacht daarbij is dat goed inzicht wordt gegeven in de resultaten van het Veiligheidshuis en in de meerwaarde voor de regiogemeenten om zich bij deze aanpak aan te sluiten. 6 GCOS biedt één geautomatiseerde ondersteuning voor casusoverleggen in meerdere domeinen. Het legt landelijke dwarsverbanden tussen de volgende domeinen: Openbare orde en veiligheid (bijvoorbeeld voor de kaders: huiselijk geweld, het veelplegers overleg en andere overleggen in Veiligheidshuizen); Jeugdstrafrecht (de kaders: Justitieel Casus Overleg en het Netwerk- en Trajectberaad in het kader van nazorg); Jeugdbescherming (het kader: Casusoverleg Bescherming). 17

18 > Professionalisering Begin 2012 geeft de Universiteit van Amsterdam een training aan voorzitters en deelnemers van casusoverleggen. Doel daarvan is hen handvatten te geven om de rollen die zij in de casusoverleggen voeren optimaal te kunnen vervullen. De voorzitters van de casusoverleggen ontmoeten elkaar regelmatig om kennis en ervaring uit te wisselen. In 2011 hebben de voorzitters van de casusoverleggen deelgenomen aan een interregionale intervisiebijeenkomst. Voortzetting van deze bijeenkomsten in 2012 wordt aangemoedigd. > Verbetering aansluiting bij primaire processen van de ketenpartners Bij het vastlopen van een casus in een van de ketens, of bij een specifieke ketenpartner, heeft het Veiligheidshuis doorzettingsmacht om de casus los te trekken. Om daarvan optimaal gebruik te kunnen maken verdient het aanbeveling dat de primaire processen van het Veiligheidshuis zoveel mogelijk aansluiten op die van de partners. Samen met de ketenpartners wordt een plan gemaakt om de inzet en betrokkenheid van de ketenpartners bij het Veiligheidshuis inzichtelijk te maken. > Uitbreiding en verbetering samenwerking met de zorg Nog niet alle partners die nodig zijn voor een integrale persoonsgerichte aanpak zijn al (voldoende) bij het Veiligheidshuis aangesloten. De komende jaren zetten wij ons in om met hen concrete samenwerkingsafspraken te maken. Het gaat daarbij in ieder geval om Den Haag Op Maat, de gemeentelijke dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten, de JeugdGGZ en instellingen die zorg verlenen aan mensen met een lichte verstandelijke beperking. Die afspraken moeten het mogelijk maken meer en betere interventiemogelijkheden te krijgen op relevante leefgebieden als financiën, dagbesteding en gezondheid. > Doorontwikkelen van de organisatie(structuur) en aansturing Sinds de start van het Veiligheidshuis is het aantal deelnemende partners gegroeid en zijn steeds verfijndere afspraken gemaakt over de wijze van samenwerking. Dat proces gaat de komende jaren verder door. Die ontwikkelingen hebben gevolgen voor de eisen die aan het besturingsmodel van het Veiligheidshuis moeten worden gesteld. Inzet is een beperkte lean and mean ondersteuning van de ketensamenwerking door een aantal algemene functies (ketenmanager, informatiemedewerkers, procesmanagers). 18

19 > Doorontwikkeling samenwerking groepsaanpak gemeente Veiligheidshuis In 2011 zijn eerste stappen gezet in de samenwerking tussen de groepsaanpak van de gemeente Den Haag en het Veiligheidshuis. In de aanpak van de Delftselaan is die samenwerking geïntensiveerd en dit blijkt goede resultaten te hebben. De coördinatie op de persoonsgerichte aanpak blijft ook gedurende de groepsaanpak bij het Veiligheidshuis. Dit wordt bereikt door procesregisseurs (voorzitters van de overleggen) aan te laten sluiten in de Regiegroep (zie hiervoor het schema bij par. 2.2.). Casus: Groepsaanpak Jan Vosstraat In het voorjaar van 2011 maakt de politie Zuiderpark melding van een overlastgevende groep in de omgeving van de Jan Vosstraat in Moerwijk. Besloten wordt om een groepsaanpak te starten. De kerngroep van 8 jongeren wordt in het Veiligheidshuis besproken. Per jongere wordt bekeken welke bestuurlijke en strafrechtelijke maatregelen en welk hulpaanbod nodig en mogelijk zijn. De jongeren en hun ouders ontvangen een burgemeestersbrief. Daarin staat dat ze in de gaten worden gehouden en welke maatregelen zullen worden genomen als zij in hun gedrag volharden. Hulpverleners gaan bij de gezinnen op bezoek. De politie stelt per jongere een dossier samen voor het OM ter voorbereiding van eventuele strafrechtelijke maatregelen. De straatcoaches hebben intensief contact met de leden van de groep. Inzet daarvan is toeleiding naar zorg. Niet alle jongeren staan daar aanvankelijk voor open. Het lukt de straatcoaches uiteindelijk om hun weerstand te overwinnen, zodat zij toch gaan meewerken aan zorg. Het Veiligheidshuis bewaakt de nakoming en de resultaten van de tussen de professionals gemaakte afspraken. Resultaat van deze inspanningen is dat het sinds de zomer weer rustig is op straat. De jongeren veroorzaken geen overlast meer. Vier jongeren zitten in een hulpverleningstraject, een vijfde gaat een opleiding volgen. Vastgesteld wordt dat het niet meer nodig is om ook nog bestuurlijke maatregelen in te zetten. De ontwikkelingen worden nog een tijdlang gevolgd. Als het rustig blijft en de hulpverlening aanslaat wordt de aanpak geëvalueerd en vervolgens afgebouwd Doelstellingen casusoverleggen Binnen het Veiligheidshuis bestaan verschillende casusoverleggen. Hieronder wordt kort samengevat om welke overleggen het gaat, wat daar gebeurt en wat de belangrijke actie- en/of verbeterpunten voor het jaar 2012 zijn Jeugd > RJO en JJO Het risicojongerenoverleg (RJO) en het justitiële jongerenoverleg (JJO) gaan in 2012 nauwer met elkaar samenwerken. Doelstelling is de twee overleggen op vergelijkbare manier op te zetten en de onderlinge afstemming te versterken. Het RJO richt zich op first offenders en leden van overlastgevende groepen, het JJO op jongeren met een justitieel kader. Ambitie is om JJO en RJO te laten samengaan in één integraal jongerenoverleg. Dat betekent onder meer dat risicojongeren en de harde kern van jeugdgroepen op dezelfde manier in het Veiligheidshuis worden besproken. Over de manier waarop en het tempo waarin dat zal gebeuren wordt in 2012 een voorstel gedaan. In de tussentijd wordt gewerkt aan de vergroting van de efficiency van beide overleggen. Resultaat moet zijn dat er niet allen wordt overlegd en afgestemd, maar dat de betrokken partners gezamenlijk een plan van aanpak per jongere opstellen en ook concrete afspraken maken over wie wat doet en hoe de voortgang en de resultaten worden gemonitord. Ander belangrijk beoogd resultaat van deze efficiencyslag is dat het mogelijk wordt alle geprioriteerde problematische groepen (dat zijn er acht tot tien per jaar) mee te nemen. Tenslotte is belangrijk dat de doorloopsnelheid wordt vergroot, zodat daders, slachtoffers en samenleving eerder weten waar ze aan toe zijn. 19

20 Bij het RJO doen we dat onder meer door extra accent te leggen op de kwaliteit van de voorbereiding. Om een voorbeeld te geven: Halt HMH screent alle jongeren die een Haltafdoening hebben gekregen op risico s, met behulp van het landelijk ontwikkelde signaleringsinstrument, en brengt jongeren bij wie een risico op recidive wordt gesignaleerd in het RJO in. Als sprake is van een zorgvraag of behoefte bestaat aan opvoedingsondersteu - ning van de ouders brengt Halt dit in bij het CJG. In 2012 start Halt HMH met een proef waarbij jongeren (en eventueel de ouders) worden nagebeld na de verwijzing naar het CJG of het Veiligheidshuis. Jongeren worden alleen in het RJO besproken nadat minimaal één partner contact heeft gehad met de ouders. Ook worden ouders vooraf op de hoogte gesteld van de bespreking van hun kind in het Veiligheidshuis. Het werkproces van actuele meldingen wordt aangescherpt zodat de snelheid van behandeling omhoog gaat. Casus: Een agressieve verwarde jongeman Op 7 oktober 2011 wordt een casus aan de orde gesteld van een verwarde jongeman. De 17 jarige jongen zou in het verleden een psychose hebben gehad waarna hij (vrijwillig) bij de Jutters is opgenomen. Omdat hij geen gebruikt maakt van zijn medicatie vertoont hij agressief gedrag. Hij is teruggezet van vwo naar havo maar accepteert dat niet. Hij heeft de mentor gedreigd met een schietpartij op school, onder verwijzing naar schietincidenten op scholen elders. De directeur van de school meldt dit bij de politie. De politie informeert de burgemeester en de gemeentelijke contactpersoon Radicalisering en Terrorisme. Onderzocht wordt of de jongen toegang heeft tot legale vuurwapens. Mede omdat kort tevoren het schietincident in Alphen aan den Rijn heeft plaatsgevonden neemt het OM de zaak zeer ernstig op. De OM-vertegenwoordiger in het RJO geeft opdracht om een risicoanalyse te laten maken, zodat de dreiging beter kan worden ingeschat. Op 12 oktober komt het RJO bijeen. De gemeente zit voor; verder zijn aanwezig vertegenwoordigers van het OM, de politie, het JIT, RN, Palier, Leerlingzaken, Raad voor de Kinderbescherming, Jutters, BJZ, de jeugdregisseur en een zorgcoördinator van de betreffende school. Centraal staat of de jongen een gevaar vormt voor zichzelf en zijn omgeving en welke hulpverlening moet worden ingezet. Vastgesteld wordt dat er geen direct aanwijsbaar risico is. Wel is het nodig om direct, en fors, in te grijpen. Het blijkt dat de jongen al geruime tijd niet meer in contact staat met de hulpverlening en ook al zes maanden zijn medicatie niet meer neemt. Besloten wordt om twee sporen te volgen. Er wordt contact opgenomen met de jongen met het dringende advies om hulp te aanvaarden. Parallel daaraan wordt ook uitgezocht welke dwangmogelijkheden er zijn als hij niet meewerkt en wordt een traject uitgestippeld om zo nodig hulpverlening op te leggen. Op 1 november 2011 heeft de jongen een gesprek met een psychiater gehad. Deze stelt vast dat er geen reële kans bestaat op agressief of suïcidaal gedrag. De jongen stemt in met vrijwillige deelname aan een behandeltraject. Dit traject is inmiddels gestart. Het Veiligheidshuis monitort de vorderingen. 20

21 Het JJO gaat werken met een veiligheidshuisdossier. In dat dossier wordt op een systematische manier alle relevante informatie over de jongere weergegeven. In het dossier is onder meer te lezen wat de positie van de jongere is op de diverse leefgebieden, welke knelpunten er zijn, welke doelstellingen voor de jongere zijn afgesproken en hoe het plan van aanpak en uit ziet. Het veiligheidsdossier is een voorloper van het dossier dat thans op landelijk niveau wordt ontwikkeld in het kader van het nieuwe uniforme monitoringssysteem GCOS. Een andere inrichting van het overleg maakt het mogelijk meer jongeren te bespreken en tegelijkertijd meer tijd vrij te maken voor elke bespreking. Dat doel wordt gerealiseerd door meer maatwerk. Er wordt niet meer elke maand over elke jongere gesproken, maar alleen als daar aanleiding voor is. In het casusoverleg staan de criminogene factoren centraal. Dit zijn de kenmerken of omstandigheden die kunnen bijdragen aan het plegen van delicten. Of, anders geformuleerd, de risicofactoren die de kans op herhaling van crimineel gedrag vergroten. De interventies vanuit het Veiligheidshuis spelen waar mogelijk op deze factoren in. Het JJO spant zich in om alle relevante partners aan tafel te krijgen die een bijdrage kunnen leveren aan het opstellen van een succesvol plan van aanpak, ook nu nog niet vertegenwoordigde partijen zoals de gemeentelijke diensten OCW, SZW en BSD en de Raad voor de Kinderbescherming. Een aantal van deze partijen neemt wel al deel aan het RJO. Casus: Een recidivist Een jongen van 17 jaar met inmiddels 10 parketnummers wordt aangemeld bij het Justitieel Jongerenoverleg (JJO). Hij loopt in het zwaarste traject van de jeugdreclassering: ITB harde kern. Vader zit in de gevangenis. De jongen heeft een strak rooster waar hij zich aan moet houden. Hij moet op vaste tijden op vaste lokaties zijn (school, werk, thuis, stage), maar omdat moeder er alleen voor staat is het lastig voor haar om de jongen constant te controleren. Het JJO wijst direct een adoptant toe aan de jongen. In dit geval is dat de wijkagent. Deze houdt de jongere zolang het JJO dat nodig vindt nauwlettend in het oog. Hij dient als extra ogen en oren voor de jeugdreclassering en voor de moeder. Met dit extra toezicht lukt het een tijdlang om de jongen in het gareel te houden. Totdat zijn vader vrij komt, zijn ouders gaan scheiden en hij met zijn moeder moet meeverhuizen. Hij heeft het daar moeilijk mee. Dat is te merken aan een terugval op diverse leefgebieden. Hij blijft zich wel houden aan de afspraken met de jeugdreclassering. Hij maakt zijn school af, maar verschijnt daarna niet meer op afspraken over een vervolgopleiding of een werktraject. Ook stopt hij met zijn traject bij de Brijder en reageert niet meer op contactpogingen van de jeugdreclassering. De jeugdreclassering schakelt de adoptant in, die de jongen op zijn gedrag aanspreekt. Dat leidt niet tot resultaat. In het JJO worden afspraken gemaakt om de jongen langs verschillende kanalen aan te pakken. De jeugdreclassering meldt aan het OM dat de jongen zich niet meer aan de afspraken houdt. De voorzitter van het JJO neemt contact op met de verantwoordelijke afdeling binnen het OM om de zaak zo snel mogelijk op de zitting te krijgen. Dat lukt binnen twee weken. De rechter geeft de jongen een laatste waarschuwing: de eerstvolgende keer dat hij zich niet aan de afspraken houdt moet hij drie maanden zitten. De rechter verlengt de duur van de jeugdreclasseringsmaatregel met nog een jaar, waardoor er meer tijd is voor de jeugdreclassering om aan een duurzame gedragsverandering te werken. Nu duidelijk is dat verschillende partijen hem in de gaten houden en samen ervoor zorgen dat op iedere nalatigheid van zijn kant snel actie volgt houdt de jongen zich sindsdien aan de afspraken. > Justitieel Casus Overleg (JCO) en ZSM Het JCO is een afdoeningsoverleg waarin strafzaken (misdrijven) tegen minderjarigen worden besproken. Bij de bespreking van de strafzaak wordt gezocht naar een afdoening op maat waarbij zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met de persoonlijke omstandigheden van de jeugdige. Het JCO wordt voorgezeten door het OM. Het OM ontwikkelt momenteel in vijf parketten, waaronder Den Haag, een pilot met een nieuwe werkwijze die moet leiden tot een aanzienlijke versnelling in het afdoeningsproces en sterke vermindering van de administratieve last. Essentieel aspect van deze werkwijze, genaamd ZSM, is dat het strafrecht selectief wordt ingezet. Als er andere, betere oplossingen zijn dan het strafrecht kunnen OM en politie in een vroeg stadium daarvoor kiezen. Om een goede keuze mogelijk te maken wordt alle relevante informatie zo spoedig mogelijk 21

22

23 door de betreffende ketenpartners beschikbaar gesteld. Behalve OM en politie zijn of worden de advocatuur, de Rechtspraak, de Reclassering, Slachtofferhulp Nederland en de Raad voor de Kinderbescherming bij de pilot ZSM betrokken. De ervaringen en resultaten van ZSM zullen grote invloed hebben op de inrichting en werkwijze van het JCO. Daarom wordt er in 2012 op aangestuurd om goede aansluiting te krijgen op het ZSMproject. > Nazorg minderjarige ex-gedetineerden De Raad voor de Kinderbescherming is als casusregisseur voorzitter van het Netwerk- en Trajectberaad (NTB) ten behoeve van de nazorg aan jongeren die vastzitten (of hebben gezeten) in een justitiële jeugdinrichting. In het Trajectberaad wordt maatwerk geleverd voor elke individuele jeugdige. Afgesproken wordt welke problemen worden aangepakt en wie dat gaat doen. Belangrijk accent in 2012 wordt het zodanig vergroten van de efficiency in de casusbesprekingen dat meer diepgang kan worden bereikt en het zwaartepunt komt te liggen bij de mensen met multiproblematiek. De deelnemende partijen stellen samen vast of de beoogde doelen zijn bereikt en of vervolgacties nodig zijn Volwassenen > Algemeen De aanpak van (zeer actieve) veelplegers blijft voortdurend in ontwikkeling. Successen in vorige jaren worden daarbij meegenomen. Uit de groep personen die in aanmerking komt voor een integrale aanpak wordt een nadere selectie gemaakt van de mensen die problemen hebben op alle leefgebieden. Deze groep mensen met multiproblematiek krijgt net dat beetje extra aandacht dat het verschil kan maken. We gaan meer dan tot nog toe inspelen op de actualiteit. Een aantal categorieën van personen is benoemd die het komende jaar extra aandacht zullen krijgen. Daarbij gaat het om de mensen die de zwaarste misdrijven plegen of de meeste overlast veroorzaken: overvallers, geweldplegers, hooligans, overlastgevende bedelaars, leden van criminele jeugdgroepen en leden van de overlastgevende groepen van wie de stad de meeste last heeft. Niet ieder van hen komt in aanmerking voor een integrale aanpak. Bepalend daarvoor is of er sprake is van multiproblematiek (men zal op minimaal twee leefgebieden problemen moeten hebben) en of de aanpak het strafrechtelijke traject niet doorkruist. De lokale Driehoek bepaalt,op advies van het Directeurenoverleg, welke categorieën van personen voorrang krijgen. Casus: De uitzetting van een Irakese man Een Irakese man zal worden uitgezet naar Irak. Hij heeft gedreigd dat hij zijn kinderen naar Irak zal ontvoeren. De politie signaleert dit bij het Veiligheidshuis. De man is daar al bekend, als pleger van huiselijk geweld. De casus wordt besproken in het casusoverleg Volwassenen. Besloten wordt deze zaak op de voet te volgen, mede omdat gevreesd wordt dat betrokkene zichzelf en zijn gezin iets kan aandoen. Er wordt intensief overlegd tussen de politie, het maatschappelijk werk en het bureau jeugdzorg, de dienst Terugkeer en Vertrek van het ministerie van Binnenlandse Zaken, onder leiding van de gemeentelijke afdeling Openbare Orde en Veiligheid. Er worden verschillende ontvoeringsscenario s doorgenomen. Bij elk scenario worden passende maatregelen bedacht. Afgesproken wordt dat tenminste één van de betrokken organisaties om de andere dag contact opneemt met het gezin om de situatie te peilen. Zo kan de vinger aan de pols worden gehouden zodat tijdig kan worden ingegrepen als dat nodig is. Ook de marechaussee wordt ingelicht, voor het geval dat betrokkene een poging doet om samen met zijn kinderen het land te verlaten. Omdat het maanden duurt voordat een vertrekdatum wordt vastgesteld blijven de stress en onzekerheid bij het gezin groot en moet de hoogste staat van paraatheid worden gehandhaafd. Op 31 oktober 2011 vindt de uitzetting plaats. De politie begeleidt de man naar Schiphol. Ook zijn gezin gaat mee, om daar afscheid te nemen. Bureau Jeugdzorg vergezelt het gezin en geeft steun. 23

24 jaarplan

25 De beschikbare trajecten worden doorgelicht op doelmatigheid en doeltreffendheid. Daarmee is in 2011 al een start gemaakt, maar dit blijkt een zo complexe opgave dat pas in de loop van 2012 conclusies kunnen worden getrokken. De uitkomsten van deze doorlichting worden betrokken bij het formuleren van een inkoopbeleid. De doorlichting zal ook zichtbaar maken voor welke categorieën van personen op dit moment nog geen, of geen voldoende, aanbod beschikbaar is. In 2012 gaan we de besproken mensen informeren over het feit dat hun gegevens vastgelegd en bewerkt worden. Met het oog daarop zullen alle (juridische) werkprocessen worden aangescherpt. In 2011 is een start gemaakt met de werkgroep Privacy. Conclusies die uit de activiteiten van deze werkgroep voortvloeien zullen waar mogelijk een plek krijgen in de organisatie van de werkzaamheden. > Nazorg volwassen ex-gedetineerden De gemeente is verantwoordelijk voor het coördineren van de nazorg. Om die taak naar behoren te kunnen vervullen moet er een volledig beeld zijn van alle ex-gedetineerden met een hulpvraag. Inzet is om in de loop van 2012 te regelen dat in de toekomst zoveel mogelijk gedetineerden nog tijdens de detentie worden bezocht. Door hen persoonlijk te spreken ontstaat een veel completer beeld dan er nu is. Nu zijn vooral degenen in beeld die een complexe hulpvraag hebben of die na hun invrijheidsstelling nog onder toezicht staan. De nieuwe outreachende werkwijze zorgt ervoor dat er ook gerichte aandacht kan worden gegeven aan kortgestraften en first offenders. Er is behoefte aan verschillende aanpakken, die rekening houden met specifieke problemen en omstandigheden. Er zitten in de doelgroep bijvoorbeeld nogal wat mensen met een lichte verstandelijke beperking. Die gedifferentieerde aanpak wordt werkendeweg ontwikkeld, rekening houdend met wat we tegenkomen in de persoonlijke contacten met de doelgroep. De nazorg wordt gecoördineerd vanuit het Veiligheidshuis, maar ingevuld met prestaties, producten en diensten van gemeentelijke diensten als SZW, DSO en OCW en derden, zoals zorginstellingen. Op beleidsniveau wordt in 2012 gewerkt aan de totstandkoming van een gezamenlijke visie op inhoud en financiering van het nazorgpakket. Om te garanderen dat alle noodzakelijk geachte elementen van dit pakket op het juiste moment kunnen worden geleverd kan het nodig zijn om voor de klanten van het Veiligheidshuis trajecten in te kopen bij diensten. Het besluit om dat te doen wordt genomen door de Bestuursdienst, op voorstel van het Veiligheidshuis. Inkoop van extra trajecten kan bijvoorbeeld worden overwogen als het risico dreigt dat de hulpverlening stagneert doordat er onverantwoord grote gaten vallen tussen de programmaonderdelen. Er worden in 2012 goede afspraken gemaakt om dat inkoopproces te stroomlijnen. Wezenlijk element van de nazorg is (het scheppen van voorwaarden voor) duurzame gedragsbeïnvloeding. Dat krijgt vanaf 2012 aandacht naast de faciliterende onderdelen van de nazorg (huisvesting, ID-bewijs, inkomen en schuldhulp). Bij alle nazorgtrajecten is het einddoel dat de deelnemer een zinvolle dagbesteding heeft en kan houden. Dat blijkt namelijk het meest effectieve middel om de kans op recidive te verkleinen. De gemeente Den Haag stelt in de jaren 2012 en 2013 een aanvullende bijdrage beschikbaar voor de coördinatiekosten, ter compensatie van de verlaging van de rijksbijdrage. 25

26 > Huiselijk Geweld De nota Aanpak Huiselijk Geweld biedt het kader voor de aanpak van huiselijk geweld in de Haagse regio. Een van de vijf speerpunten in deze nota is verdere verankering van de aanpak van huiselijk geweld in het Veiligheidshuis. Doel daarvan is dat bij de aanpak van huiselijk geweld niet alleen gebruik kan worden gemaakt van het instrumentarium op het gebied van zorg en opvang, maar ook van strafrechtelijke en bestuursrechtelijke instrumenten. Daardoor kan effectievere druk worden uitgeoefend op plegers om hulp te aanvaarden en een ingezet hulptraject ook af te maken. Een strafrechtelijke stok achter de deur draagt eraan bij dat hulp minder makkelijk wordt geweigerd of voortijdig afgebroken. Dat moet leiden tot minder recidive en doelmatiger gebruik van hulpverleningsgeld. Overleg over een sterkere verbinding van hulpverlenings- en strafrechtketen voor de aanpak huiselijk geweld is inmiddels gestart. De coördinatie van de aanpak van huiselijk geweld, waaronder ook die van de inzetting van de zorg in samenhang met het Tijdelijk huisverbod, vindt fysiek al plaats vanuit het Veiligheidshuis. De relatie met de andere partijen in het Veiligheidshuis zal de komende jaren verder worden geformaliseerd. Daarbij gaat het onder meer om het maken van onderlinge afspraken over gegevensuitwisseling, het ontwikkelen van criteria voor opschaling van cases huiselijk geweld naar het Veiligheidshuis en de deelname van het Steunpunt Huiselijk Geweld in het casusoverleg binnen het Veiligheidshuis. Bij deze formalisering wordt vanzelfsprekend rekening gehouden met de regels rond privacy. 26