Beheer- en uitvoeringsplan spelen!

Transcriptie

1 dk Beheer- en uitvoeringsplan spelen!

2

3 - Beheer en uitvoeringsplan spelen! Gemeente Barneveld Titel: Beheer en uitvoeringsplan spelen! Subtitel: Opdrachtgever: Gemeente Barneveld Opdrachtnemer: OBB Ingenieursbureau Opgesteld door: OBB: E.G. Oost-Mulder Gemeente Barneveld: I. Albers Datum: juli 2016 Project: Aantal pagina s: 52 Beheer- en uitvoeringsplan spelen

4 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING EN AFBAKENING Aanleiding en status Doel Areaal Tafelgesprekken beheer Leeswijzer 4 2. VEILIGHEID Attractiebesluit en zorgplicht Risicomanagement Inspectie Opleiding en begeleiding medewerkers 6 3. BELEID Speelruimtebeleid Overige beleidskaders 7 4. BEHEER Onderhoudsniveau Levensduur Onderhoudstaken Beheertaken Uitbesteden INRICHTING Inrichtingsprincipes Informele plekken Formele plekken HUIDIG AREAAL Plekken en toestellen Speelprikkels Speelondergronden Leverancier en materiaaltype Financiële kengetallen ONDERHOUDSTOESTAND Leeftijd areaal Meldingen Analyse inspectieresultaten BUDGETTEN Inventariswaarde en levensduur Vervangingskosten Onderhoudskosten Beheerkosten Begroting 2016 en verder Begroting versus raming OMVORMINGEN Investering en vervanging tot Inkoop speelvoorzieningen Omvormen naar basisvoorzieningenniveau Uitvoeringsraming Consequenties voor beheer AANPAK IN JAARFASEN Participatie bij uitvoering Aanpak per jaarfase 30 Beheer- en uitvoeringsplan spelen

5 Kop ivm pagina 30 BIJLAGEN 31 BIJLAGE I. DEFINITIES EN BEGRIPPEN 33 BIJLAGE II. REIKWIJDTE ATTRACTIEBESLUIT 34 BIJLAGE III. RISICO ANALYSE 35 BIJLAGE IV. VOORBEELD LOGBOEK 36 BIJLAGE V. INSPECTIES 43 BIJLAGE VI. ONDERHOUDSMAATREGELEN 44 BIJLAGE VII. ALGEMEEN PROGRAMMA VAN EISEN 45 BIJLAGE VIII. KENCIJFERS GEMEENTEN 46 BIJLAGE IX. DOORKIJK VERVANGING 47 BIJLAGE X. OVERZICHT BUURTEN IN JAARFASEN 48 BIJLAGE XI. AREAAL EN NORMEN 49 Beheer- en uitvoeringsplan spelen

6 1. INLEIDING EN AFBAKENING 1.1. Aanleiding en status Aanleiding voor het opstellen van dit beheer- en uitvoeringsplan is het Speelruimteplan Dit beheerplan is de basis voor het beheer en geeft de globale planning voor de uitvoering weer Doel Omdat veiligheid en functionaliteit van groot belang zijn voor de speelvoorzieningen is borging hiervan een speerpunt. Doel van dit beheerplan is om inzichtelijk te krijgen of de beheerinspanningen en - budgetten in evenwicht zijn met de beheerbehoefte. Daarnaast geeft het plan een aanzet tot een uitvoeringsplan voor het speelruimteplan Areaal Dit zijn alle speeltoestellen en speelondergronden zoals opgenomen in GBI in beheer bij afdeling Beheer Openbare Ruimte. In totaal staan verspreid over circa 217 speelplekken in Barneveld circa 740 speeltoestellen en ligt er vierkante meter speelondergronden (april 2015). Niet inbegrepen zijn de speeltoestellen en -ondergronden op afgesloten schoolpleinen en sportcomplexen Tafelgesprekken beheer Om te komen tot het beheerplan zijn in januari 2016 tafelgesprekken gehouden met Teamleider bedrijfsbureau, Teamleider sportvelden, begraven en spelen, Beleidsmedewerker groen en spelen, beide inspecteurs speeltoestellen, Adviseur beheer openbare ruimte en de Groenontwerper. Ook is het concept beheerplan met een deel van deze werkgroep doorgesproken Leeswijzer In Bijlage I is een lijst opgenomen van definities en begrippen. Deze kan geraadpleegd worden indien het gebruikte jargon onbekend is. Verder biedt de inhoudsopgave een goed en snel beeld van de inhoud. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

7 2. VEILIGHEID De doelgroep (en hun ouders) moeten erop kunnen rekenen dat de speciaal voor spelen aangebrachte speelvoorzieningen veilig zijn. Daarmee wordt overigens niet bedoeld dat alle risico s vermeden kunnen worden. De risico s dienen echter beheersbaar en herkenbaar te zijn voor de doelgroep (spelende kinderen van 0-18 jaar). Risico s zijn nooit volledig uit te sluiten en tevens zijn ze een wezenlijk onderdeel van het spelen en horen ze bij het leerproces en de ontwikkeling Attractiebesluit en zorgplicht De wettelijke verplichting voor de veiligheid van speeltoestellen is in het bijzonder geregeld in het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen van maart 1997 (WAS) en de Europese Normen (o.a. NEN- EN tot en met en 1177 van juni 2009). In dit zogenoemde Attractiebesluit zijn de wettelijke bepalingen voor aansprakelijkheid en veiligheid vastgelegd. Een speeltoestel mag bij redelijkerwijze te verwachten gebruik geen gevaar opleveren voor de veiligheid of gezondheid van personen. Informele speelruimte valt niet onder het Attractiebesluit, terwijl deze wel veel speelwaarde biedt. Bij het aanbrengen van (in)formele speelprikkels en door derden geplaatste objecten in de openbare ruimte moet worden nagegaan of deze al dan niet WAS-plichtig zijn (zie voor een stroomschema hiervoor Bijlage II). Uiteraard heeft de gemeente altijd de algehele Zorgplicht voor de openbare ruimte Aansprakelijkheid Indien er sprake is van een ongeval door een gebrek aan het speeltoestel of een onveilige ondergrond, dan is degene die het toestel voorhanden heeft altijd als eerste aansprakelijk. Er is enkele jurisprudentie rondom de aansprakelijkstelling voor speeltoestellen aanwezig. Daaruit blijkt steeds weer dat de eigenaar van het speeltoestel als eerste aansprakelijk is. Deze verantwoordelijkheid is conform en aanvullend op de risicoaansprakelijkheid die wordt omschreven in het Burgerlijk Wetboek. De eigenaar van het toestel, in dit geval de gemeente Barneveld, moet kunnen aantonen dat alles in het werk is gesteld om de veiligheid te waarborgen. Het Attractiebesluit zorgt hiermee voor een onderhoudskader en een minimaal onderhoudsniveau. De veiligheid is geborgd, gezien het Attractiebesluit, als deze handelingen zo vaak als nodig worden uitgevoerd. Indien een speeltoestel op gemeentelijke grond wordt geplaatst door bijvoorbeeld een particulier, school, speeltuin- of sportvereniging, wordt het toestel automatisch eigendom van de gemeente. De juridische term hiervoor is natrekking. De gemeente kan bij ongevallen met speeltoestellen in de openbare ruimte dus altijd (mede) aansprakelijk worden gesteld. Dit is de reden waarom toestellen geplaatst door bewoners niet zomaar kunnen worden getolereerd zonder overleg en/of inschatting van veiligheidsrisico s. Een trampoline, glijbaan of ander object moet s avonds worden opgeruimd. Als blijkt tijdens een inspectie dat een object niet veilig is, moet hiervan melding worden gemaakt en een passende actie worden ondernomen. Hetzelfde geldt voor hutten door kinderen gebouwd. Als deze gevaarlijke situaties opleveren zullen ze moeten verdwijnen. Zo niet dan kunnen ze best even blijven staan. Om dit te kunnen inschatten kan een zogenaamde risicoanalyse worden gemaakt Risicomanagement Het risicomanagement in gemeente Barneveld is erop gericht kinderen de ruimte te geven om grenzen te verleggen, te onderzoeken en uitdaging te vinden tijdens het spelen, maar ook op het voorkomen van risico s die voor kinderen niet inschatbaar/herkenbaar zijn en daardoor wellicht ernstig of blijvend letsel veroorzaken. Onderdelen van dit risicomanagement zijn inspecties in het kader van het Attractiebesluit (zie ook Bijlage III) en risicoanalyse van speelsituaties in het veld. Een risicoanalyse is gericht op het in beeld brengen van mogelijke speelrisico s in de openbare ruimte. Een risico is de kans dat iets zich voordoet maal de impact van eventueel letsel. Een eenvoudig voorbeeld hiervan is opgenomen in Bijlage III. Een aanvaardbaar speelrisico is een risico dat geen aanleiding geeft tot ernstige ongevallen, is te herkennen en de speelwaarde verhoogt. Sommige risico s kunnen door het nemen van maatregelen eenvoudig van onaanvaardbaar tot aanvaardbaar worden teruggebracht. Een voorbeeld hiervan is het verwijderen van een plank waar spijkers uitsteken op ooghoogte. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

8 De toezichthouders en beheerders van de gemeente kunnen middels (opfris)cursussen genoeg kennis en ervaring opdoen om dagelijks beheer, inspecties en specifieke situaties als huttenbouw op passende wijze aan te pakken. Bij twijfelgevallen kan een extern deskundige worden benaderd Aanpak hutten en speelgoed Een hut wordt opgeruimd zodra er een te grote hoeveelheid afval in en omheen zwerft of onveilig is en niet met een relatief eenvoudige maatregel veilig te maken is. Ook zodra er de hut niet meer in gebruik of ingestort is. Komende jaren zal gewerkt worden aan een kaart met locaties waar huttenbouw plaatsvindt. Hiermee kan men kijken waar huttenbouw tot problemen leidt en eventueel inzichtelijk maken waar bouw wel en niet getolereerd kan worden. Buitenspeelgoed wordt opgeruimd zodra het gras rond het element hoger is dan gras in de directe omgeving of dit onveilig is. Voor beide situaties geldt dat eventuele omwonenden worden geïnformeerd. Speelgoed wordt nog een maand bewaard op de werf Inspectie De handhaver van het Attractiebesluit, de Voedsel- en Waren Autoriteit (VWA) stelt het verplicht om een digitaal logboek bij te houden. Hierin moet de registratie van inspecties, gebreken, reparaties en ongevallen digitaal worden bijgehouden. In Barneveld wordt gewerkt in GBI. Hiermee is een overzichtelijk (geautomatiseerd) logboek per toestel aanwezig. In Bijlage IV is een voorbeeld opgenomen. Ook vindt er via dit beheersysteem terugkoppeling van reparaties plaats. Dit zorgt voor voldoende managementinformatie. Er wordt drie keer per jaar een functionele inspectie gedaan en één keer per jaar een uitgebreide veiligheidsinspectie. Tot nu toe wordt dit door eigen onderhoudsploeg uitgevoerd die gelijk klein onderhoud uitvoert. Alle onderhoudsmedewerkers, gebruikers en omwonenden samen zorgen voor een dagelijkse visuele inspectie van de voorzieningen op het moment dat zij op de speelplek zijn. Zie ook Bijlage V voor omschrijving inspecties. De onderhoudsmedewerkers houden plekken waar veel vandalisme is extra in de gaten, op aanwijzing van de BOA s, en gaan ook na oud en nieuw een rondje maken om na te gaan of er vandalismeschade is en of dit leidt tot onveiligheid. Ook op basis van meldingen van bewoners wordt nagegaan of er sprake is van onveiligheid Urgentie Worden er gebreken geconstateerd met een hoog veiligheidsrisico, dan worden deze als het een eenvoudige maatregel is, meteen (tijdens inspectie) verholpen. Indien dit niet mogelijk is, wordt het toestel dezelfde dag veiliggesteld door het plaatsen van een bouwhek of door noodreparatie. Afhankelijk van de veiligheidsurgentie en de levertijd van een onderdeel zal het toestel daarna zo spoedig mogelijk worden gerepareerd of (indien niet anders kan) verwijderd. Omwonenden zullen hierover worden geïnformeerd. Bij minder urgente risico s wordt zo spoedig mogelijk na inspectie het correctief onderhoud uitgevoerd met als streven alle maatregelen voor de volgende inspectie gereed te hebben Opleveringsinspectie Bij de oplevering van een speelplek betrekt de toezichthouder de inspecteurs. Zij kunnen beoordelen of een toestel conform certificaat is geplaatst én voldoet aan het WAS op moment van overdracht Opleiding en begeleiding medewerkers De inspecties worden door eigen medewerkers uitgevoerd. Zij hebben hiertoe de SVS*-opleiding gevolgd en gaan jaarlijks op een bijscholing. Hiermee is een voldoende kennisniveau aanwezig. Gezien de meer groene en informele insteek bij de speelruimte is het belangrijk om de medewerkers te leren hoe ze een goede risicoanalyse kunnen maken. Voor het leereffect en het voorkomen van bedrijfsblindheid wordt ieder jaar een tiende deel van de speelplekken voor een uitgebreide veiligheidsinspectie uitbesteed aan een extern deskundige. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

9 3. BELEID 3.1. Speelruimtebeleid In mei 2016 is het speelruimteplan goedgekeurd door de raad. Hiermee wordt een nieuwe weg ingeslagen voor de speelruimte. Doel is om een toekomstbestendige spreiding van speelplekken te realiseren, maar ook om meer uitdaging in de inrichting te brengen voor de jeugd en jongeren. Er zal daarbij meer aandacht zijn voor het informele en natuurlijk spelen. Bij de uitvoering zal meer buurtgericht in plaats van het huidige toestel- of plekgericht worden gewerkt. Het beleid geeft geen aanleiding tot het wijzigen van het onderhoudsniveau of de aanpak zoals die nu wordt gehanteerd bij het beheer. Wel zijn er naar aanleiding van het beleid de volgende veranderingen in het beheer te verwachten: minder speeltoestellen maar meer speelaanleidingen en informele speelplekken die soms specifiek onderhoud vergen; meer werken met risicoanalyses bij vermoede onveiligheid van speelgoed en hutten in de openbare ruimte; veel meer communicatie met bewoners over de speelruimte, een hogere participatietrede voor bewoners dan voorheen; meer buurtgericht werken in plaats van plekgericht of toestelgericht. Bij de uitvoering van het speelruimteplan zullen veel van deze veranderingen worden ingezet door de projectleider die hiermee aan de gang gaat. Daarmee zal al een stuk communicatie van veranderingen naar de bewoners plaatsvinden. Na afloop van het uitvoeringstraject komen deze taken meer bij beheer te liggen. Wel is het zaak om bij ontwerp van zowel de formele als informele speelplekken duidelijke afspraken te maken over beheer- en inrichtingskaders die gemeente Barneveld wil hanteren Overige beleidskaders Speelruimte heeft door de ligging van de speelplekken in de openbare ruimte en het speelgedrag van de kinderen veel raakvlakken met ander beleid. De kinderen spelen namelijk niet alleen op de speelplekken (formele speelruimte), maar gebruiken de hele openbare ruimte als speelruimte (informele speelruimte). Al het beleid voor de openbare ruimte is dan ook medebepalend voor de hoeveelheid speelruimte. De formele speelruimte is ingebed binnen de bestemmingen Groen, Maatschappelijk, Sport en Verkeer. Hier kunnen tot een hoogte van 4 meter vergunningvrij toestellen worden geplaatst, mits de speeltoestellen als specifieke vorm binnen de bestemming op die locatie niet zijn uitgesloten. Op sommige locaties kunnen met vergunning toestellen hoger dan 4 meter worden geplaatst. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

10 Het groenbeleid en waterbeleid bepalen mede de bespeelbaarheid van de buurt. Is er bosplantsoen om hutten in te bouwen, zijn er veldjes om een balletje te trappen en bomen om in te klimmen of om vruchten van te zoeken (eikels, kastanjes e.d.)? En zijn er waterkanten om te vissen en is er water om te varen en zwemmen? Een trend in spelen is het natuurlijk spelen, waarin ook groen en water een prominente plaats hebben. Op veel viswater geldt een vergunningsplicht, maar er zijn stukken open water in de bebouwde kommen waar dit niet van toepassing is. In de APV is opgenomen dat het op de speelplekken verboden is voor honden. Op alle speelplekken staan hiertoe bordjes. Het verkeers- en vervoersbeleid is van belang voor de bereikbaarheid van de speelplekken en bepaalt vaak de speelgrenzen (watergang, 50km-weg, spoorlijn) die door ouders aan kinderen meegegeven worden. Hoe meer barrières, hoe kleiner de speelgebieden. Hoe meer doodlopende wegen en 30kmwegen, hoe geschikter de buurt om door te fietsen of skaten. Verschillende punten uit het coalitieakkoord Samen voor een sociaal en economisch sterk Barneveld kunnen via speelruimte worden gerealiseerd. Dit is vaak in combinatie met andere beleidskaders. Denk daarbij aan punt B3 van programma 1 over preventieve maatregelen om overgewicht bij jongeren tegen te gaan. Verder leent speelruimte zich uitstekend voor participatie, iets wat nadrukkelijk in het coalitieakkoord als wens is geuit. Verschillende treden zijn daarbij denkbaar, tot zelfs het niveau van verantwoordelijk zijn voor speelruimte. Het sport-, jeugd- en recreatiebeleid en speelruimtebeleid versterken elkaar. In het kader van de speelruimte worden openbaar toegankelijke beweegplekken aangeboden die de stap om te gaan sporten en recreëren laagdrempelig maken. Zo liggen er bijvoorbeeld skatevoorzieningen, voetbalvelden en multisportkooien, basketbalveldjes, pannaveldjes en jeu-de-boulesbanen verspreid over Barneveld, die zich ook prima lenen voor georganiseerde sportactiviteiten. Ook de meeste speeltoestellen dagen uit tot bewegen en samen actief bezig zijn. Dit alles naar vrije keus omdat de kinderen willen spelen/recreëren. Spelen draagt bij aan de 30 minuten beweegnorm! Verder zijn er ook raakvlakken met de scholen en schoolpleinen en stedelijke ontwikkelingsplannen. Overal wonen kinderen en bij iedere maatregel in de openbare ruimte is de bespeelbaarheid een vraagstuk. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

11 4. BEHEER 4.1. Onderhoudsniveau Het onderhoud zorgt ervoor dat de plek en het toestel in een voorafbepaalde mate veilig, heel en schoon zijn. Voor speeltoestellen geldt dat het onderhoudsniveau met name wordt bepaald door de functionaliteit en veiligheid. Kinderen moeten kunnen spelen en dit moet veilig kunnen. Daarnaast is beeldkwaliteit van belang: van het toestel, maar vooral ook van de omgeving. Op plekken waar het gras boven de toestellen groeit, hondenpoep of glas ligt zal niet worden gespeeld, hoe mooi een toestel ook is. Als het toestel en bijbehorende ondergrond altijd goed functioneert, voldoet aan de geldende veiligheidseisen, schoon is en goed in de verf zit zal dit toestel een 10 als rapportcijfer krijgen en het onderhoudsniveau 100% zijn (niveau A+). Figuur 1 voorbeeld beeldkwaliteitslat speeltoestellen In Barneveld wordt gewerkt op onderhoudsniveau B (Basis) met een plus. Direct na aanleg ligt daarbij de kwaliteit rond de A+, waarna het niveau door gebruik, het weer en soms wat vandalisme vrij snel naar A zakt. Daar waar weinig gebruik is, een kunststof ondergrond ligt en slijtvaste toestellen staan blijft het beeld lang op niveau A. Soms wordt door een extra inspanning op een B-toestel op een A- plek dit niveau wat langer vastgehouden (de plus van B). Als de plek ouder wordt dan 10 jaar dan zakt deze vaak in niveau B. Niveau C komt soms tijdelijk voor, maar voor maximaal 3 maanden, omdat dan de reparaties naar aanleiding van de inspectie weer zijn uitgevoerd. Niveau D komt gezien de veiligheidseisen niet voor. Intensief gebruik of bepaalde materiaalkeuze kan voor een snellere daling van met name de beeldkwaliteit zorgen. Dit zegt vaak weinig over veiligheid of bespeelbaarheid en het maakt de kinderen vaak niet uit hoe het toestel er uitziet. Het onderhoud van de omgeving (groen en verhardingen) sluit goed aan op het gewenste onderhoudsniveau van de speelvoorzieningen. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

12 4.2. Levensduur In de huidige begroting wordt gewerkt met een gemiddeld benodigd vervangingsbudget. Als uit inspectie blijkt dat een toestel vervangen moet worden, gebeurt dat ook. Tot nu toe werkt deze systematiek goed, omdat er genoeg budgetten beschikbaar zijn. De laatste jaren is er steeds vaker een tekort aan vervangingsbudget. Gekozen wordt dan om een levensduurverlengende maatregel te nemen of als het echt niet anders kan het toestel te verwijderen. De levensduur verschilt per toestel en is afhankelijk van materiaal, gebruik, locatie, type ondergrond, vandalisme en het aandeel bewegende onderdelen. Landelijk gezien gaat een toestelbestand gemiddeld tussen de 12 en 18 jaar mee, afhankelijk van samenstelling van inventaris. Uitgaande van de gestelde levensduur per type toestel zoals opgenomen in Bijlage XI (kolom levensduur) komt de gemiddelde levensduur voor Barneveld op 15 jaar. De valdempende ondergronden worden over het algemeen vervangen bij het vervangen van het toestel Onderhoudstaken Het doel van het onderhoud van speelvoorzieningen is dat de speelvoorzieningen veilig (basisveiligheid) en functioneel (technische kwaliteit) zijn en hun geplande levensduur behalen. Hiermee bieden ze de grootste mate van bespeelbaarheid. Onder onderhoud vallen alle fysieke maatregelen aan het toestel en bijbehorende ondergrond. De onderhoudsbehoefte van een speeltoestel wordt bepaald door locatie, leeftijd, type toestel, type ondergrond, materiaal toestel, gebruiksintensiteit, weersinvloeden en vandalisme. De basis van het onderhoud voor de speeltoestellen is dan ook correctief onderhoud. Dit houdt in dat onderhoud plaatsvindt naar aanleiding van inspecties of meldingen en niet op basis van planmatige onderhoudsrondes. Nadruk ligt hierbij op het veilig en functioneel houden van het toestel. Kleine onderhoudsmaatregelen worden zo mogelijk meteen uitgevoerd tijdens de functionele inspectie. Hieronder vallen ook maatregelen aan de directe speelomgeving die nodig zijn om het spelen veilig te houden. Denk hierbij aan het rapen van glas, wegscheppen van hondenpoep, vlakmaken van een ondergrond of het afknippen van een tak die in de veilige zone komt. Naar de toekomst toe zal er meer aandacht komen voor het nemen van kleine maatregelen die gebreken voorkomen. Deze worden in de inspectie- en onderhoudsronde opgenomen. Grotere onderhoudsmaatregelen vergen vaak onderdelen die besteld moeten worden. Het streven is deze voor de volgende inspectie uit te voeren. Denk aan het vervangen van een ketting van een schommel. Indien de veiligheid niet in het geding is worden maatregelen gebundeld tot een ronde groot onderhoud op plekken waar dit dan nodig is. Ook het schoonmaken van toestellen wordt dan meegenomen. Globaal wordt voor het beheer en onderhoud het volgende schema gehanteerd. onderhoudsproces jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jaarlijkse veiligheids inspectie e 10% externdeskundige d kwartaal inspectie e e e visuele inspecties e/d/b e/d/b e/d/b e/d/b e/d/b e/d/b e/d/b e/d/b e/d/b e/d/b e/d/b e/d/b correctief en preventief (klein) onderhoud e e e e e e e e correctief groot onderhoud e/d e/d e/d e/d preventief groot onderhoud e/d inspectie jaarlijkse veiligheidsinspectie kwartaal functionele inspectie visuele inspectie onderhoud preventief groot onderhoud correctief groot onderhoud correctief en preventief klein onderhoud Figuur 2 globaal jaarschema inspectie en onderhoud uitvoerenden e eigen dienst d extern deskundigen b bewoners Voor het onderhoud wordt zoveel mogelijk gewerkt met originele onderdelen die bij de toestellen horen. Die worden bij de leveranciers van de toestellen of hun onderhoudspartners besteld. Zo mogelijk worden nog goede onderdelen van oude toestellen gehaald als voorraad voor reparatie. In de winter worden soms oude toestellen opgeknapt voor hergebruik. Het onderhoud wordt uitgevoerd door een eigen inspectie- en onderhoudsploeg. Een deel van de grote onderhoudsmaatregelen vergt specialistische kennis en wordt door een deskundig bedrijf of de leverancier van het toestel uitgevoerd. Zie voor een indicatie van maatregelen onderhoud Bijlage VI. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

13 Valdempende ondergronden worden wel planmatig onderhouden. Dit is voor zand en kunstgras uitbesteed. Onderhoud wordt, indien geen onveiligheid ontstaat, zoveel mogelijk gebundeld in de uitvoering. Omgevingsonderhoud van de speelplek valt onder het IBOR-kwaliteitsplan Beheertaken Door de uitvoering van het speelruimteplan zullen de komende 6 jaar de beheeruren gaan toenemen. Dit is bij de ramingen in het speelruimteplan deels ingecalculeerd. Zie hiervoor ook hoofdstuk 9. Daarnaast dienen ook de reguliere beheertaken door te gaan. De beheertaken zijn alle taken die nodig zijn om de toestellen veilig in stand te houden, zijnde geen fysiek onderhoud aan de toestellen. Er zijn daarbij globaal 6 kerntaken te onderscheiden Begeleiding inspecties De veiligheidsinspecties worden door de eigen dienst gedaan en vanaf 2016 voor een klein deel door een extern gespecialiseerd bedrijf. De uren die nodig zijn ter controle en aansturing van deze werkzaamheden zijn beheertaken. Te denken valt onder andere aan de import en export van gegevensbestanden, controle van de kwaliteit en compleetheid van de inspectiegegevens, verslaglegging, overleg en planning Gegevensmanagement De areaalmutaties van de toestellen worden bijgehouden in GBI. Daarnaast worden hierin ook inspectieresultaten bijgehouden alsook onderhoudsmaatregelen en ongevallenregistratie. Gestreefd wordt dit doorlopend te doen. Dit voorkomt onnodig zoeken of achterstand in informatievoorziening. De areaalgegevens zijn van belang voor alle aspecten van het onderhoud en de jaarlijkse bepaling van de budgetten Werkvoorbereiding Het uitvoeren van kleine onderhoudsmaatregelen wordt zelfstandig opgepakt door de onderhoudsmedewerkers. Grote onderhoudsmaatregelen worden gerapporteerd aan de binnendienst en daar wordt besloten welke acties er uitgevoerd dienen te worden. In overleg wordt gekeken of hiervoor een specialistisch bedrijf nodig is. Er worden onderdelen besteld waarna het onderhoud kan worden uitgevoerd. Hierbij wordt werk zoveel mogelijk gebundeld. Voor uit te besteden werkzaamheden worden offertes opgevraagd. Controle vindt dan automatisch plaats bij de volgende inspectie Toezicht Bij realisatie en beheer van speelruimte is goed toezicht onontbeerlijk. De beheerder is volgens het Attractiebesluit verantwoordelijk voor correcte plaatsing van het toestel. Door goed toezicht kunnen uitvoeringsvragen in een vroeg stadium worden ondervangen en dit voorkomt dure oplossingen achteraf. Bovendien is de veiligheid beter geborgd. Door goed overleg met de aannemer kunnen vaak fouten en ongewenste situaties worden voorkomen. Toezicht op onderhoud vindt automatisch plaats door de volgende inspectie. Toezicht op de bestekken wordt door toezichthouders gedaan Meldingen Bewoners doen meldingen van gebreken aan toestellen of uiten een wens of klacht. Deze komen binnen bij het KCC en MOR en worden hier gekoppeld aan de juiste persoon. De binnendienst pakt de melding op en heeft contact met de melder. Zo nodig wordt de buitendienst ingeschakeld. Iedere melding wordt serieus genomen en er wordt - zeker waar twijfel is over de veiligheid - zo spoedig mogelijk actie ondernomen. Meldingen over beschadigingen aan toestellen worden in principe binnen 2 dagen opgepakt, tenzij uitdrukkelijk een gevaarlijke situatie wordt gemeld. In paragraaf 7.2 is een samenvatting van type meldingen opgenomen. Bij onveiligheid wordt er dezelfde dag nog actie ondernomen door de eigen onderhoudsmedewerkers (zie ook paragraaf 2.3.1). Verzoek om een nieuw toestel of verwijdering van een toestel wordt beoordeeld door de beleidsmedewerker spelen. Uitgangspunt hierbij is het speelruimteplan. Er wordt hierover op passende wijze gecommuniceerd met de melder. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

14 Participatie Participatie bestaat op dit moment voornamelijk uit het meedenken bij de inrichting van een nieuwe speelplek, de aanleg of de herinrichting van een plek. Dit varieert van een gesprek met omwonenden tot de keuze uit een drietal ontwerpen. Bij het speelruimteplan hebben bewoners meegedacht en ook naar de toekomst toe zullen bewoners betrokken worden bij de speelruimte. Het opzetten en begeleiden van de participatie vergt de nodige uren, maar zorgt vaak voor beter draagvlak. Bewonersparticipatie bij speelruimte draagt bij aan de leefbaarheid. Speelplekken krijgen een hoger kwaliteitsniveau en worden beter gebruikt. Door verschuiving van formele naar meer informele speelplekken zullen de uren voor begeleiding van bewoners in deze trajecten gaan toenemen Semiopenbare plekken De speelplekken op schoolpleinen en op sportparken vervullen een andere functie dan de openbare speelplekken. Zo wordt een schoolplein tijdens schooltijd gebruikt voor het buitenspelen in de pauzes en worden de plekken op de sportparken eigenlijk alleen gebruikt in de weekenden tijdens wedstrijden en af en toe tijdens de trainingen. De meeste schoolpleinen zijn openbaar toegankelijk. Slechts een paar scholen willen niet dat er op hun schoolplein gespeeld wordt. Als er gespeeld mag worden staat er altijd een bordje met verboden te spelen tussen zonsondergang en zonsopkomst. De grond van de meeste scholen is juridisch eigendom van de school. De uitvoering van het beheer wordt gedaan door een beheercommissie. In contracten is beschreven dat de school verantwoordelijk is voor het beheer van de speeltoestellen. Hierop zijn drie scholen een uitzondering. Doordat de gemeente eigenaar is van de ondergrond is zij hier aansprakelijk (door natrekking). Het beheer en onderhoud van deze schoolpleinen en de sportvelden is een verantwoordelijkheid van afdeling Sociaal Domein Uitbesteden Het onderhoud van de zandondergronden en kunstgrasondergronden wordt uitbesteed via werkomschrijvingen. Voor het uitbesteden van onderhoud- en beheertaken voor de speelvoorzieningen geldt dat via de uitvraag wordt geborgd dat: deskundig of zo nodig specialistisch personeel wordt ingezet; de veiligheid is geborgd; de garantie geldig blijft; de technische levensduur wordt behaald (gemiddeld genomen); er een passende prijs-kwaliteitsverhouding is. Controle op de overeenkomsten vindt plaats door toezicht en de inspecties. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

15 5. INRICHTING In dit hoofdstuk wordt inzicht gegeven in de inrichtingsprincipes voor de speelruimte Inrichtingsprincipes De inzet van vervangingsbudgetten moet zo optimaal mogelijk zijn. Per speelplek zal een programma van eisen worden opgesteld door de gemeente samen met de bewoners. Hierin zijn een aantal standaardeisen opgenomen. Zie hiervoor Bijlage VII. Er wordt bij vervanging niet alleen een-op-een vervangen, maar er worden ook andere afwegingen gemaakt. Dit kan inhouden: a) Het toestel wordt vervangen door een toestel geschikt voor een oudere of jongere doelgroep. b) Het toestel wordt niet op die plek vervangen maar elders op de centrale buurtspeelplek. c) Het toestel wordt helemaal niet vervangen (er staan in verhouding veel meer toestellen dan elders). Daarbij zal steeds minder plekgewijs worden gewerkt en steeds meer buurtgewijs. Hierdoor kan ook invulling gegeven worden aan optie b) en beter meegegroeid worden met de leeftijdsopbouw in een buurt. Bovendien biedt dit veel meer communicatiemogelijkheden met bewoners die meepraten over de speelruimte in de buurt in plaats van, zoals het nu gaat, per plek. Binnen een buurt hebben de speelplekken in het speelruimteplan een status meegekregen. Aan deze status hangen inrichtingsprincipes Informele plekken De informele plekken zijn die locaties waar geen WAS-plichtige speeltoestellen staan Informele speelplek In het bestemmingsplan is aangegeven dat speelvoorzieningen zijn toegestaan binnen de bestemmingen Groen, Maatschappelijk, Sport en Verkeer. Als er geen speeltoestellen staan, wordt deze ruimte gebruikt als informele speelplek. De locatie dient beschikbaar te zijn voor een steunplek in de situatie dat de kinderaantallen toenemen. Om te voorkomen dat een dergelijke plek vervuilt of een andere functie krijgt dan spelen en ontmoeten kan een kindvriendelijke inrichting worden gemaakt met speelprikkels en vrije ruimte voor ouders en omwonenden om speelgoed neer te zetten en activiteiten te organiseren. Deze informele plekken: bevatten geen speeltoestellen conform Attractiebesluit; bieden ruimte voor eigen speelgoed en activiteiten; hebben eventueel speelprikkels die de ruimte reserveren voor spel. Het initiatief voor inrichting van deze plekken ligt bij bewoners. De onderhoudsinspanningen op een informele plek zijn voor de gemeente beperkt tot de standaard onderhoudsmaatregelen. Indien bewoners een inrichting wensen die aanvullend onderhoud vergt, zullen zij dit zelf moeten oppakken of genoegen moeten nemen met een iets lagere beeldkwaliteit Struinplek Struinen is een niet-helder afgebakend begrip in Nederland. Voor een kind gaat het om het zelf ontdekken van processen in de natuur, zoals seizoenen, groeistadia (bladkieming, bloei, vrucht, bladverlies), dierenleven (van insecten tot herten), invloed van temperatuur en weer op de omgeving. Deze beleving kan op verschillende manieren worden gestimuleerd. De struinplekken zijn bestaande percelen ruigte, bos of bosplantsoen of zijn tijdelijke plekken zoals braakliggende terreinen die wachten op Beheer- en uitvoeringsplan spelen

16 nieuwbouw, maar ook aangewezen stukken groen als er elders in het dorp of de buurt geen struingroen is. Een goede struinplek: is groot genoeg en niet (te) aangeharkt; heeft laagtes; regenwater blijft staan en zakt weg in de bodem of bevriest in de winter, kan ik hier oversteken zonder nat te worden (zelf brug bouwen met een gevonden plank); is lekker groen: gras, bloemenmengsels, heesters en bosplantsoen met vruchtdragers en bomen, er komen insecten en vogels op af die ik kan horen en zien, ik kan de vruchten zelf ook eten, ik bouw een hut in de bosjes, het gaat dood als ik iets pluk of afbreek; biedt ruimte om te graven en hutten te bouwen en hiervoor eigen spullen mee te nemen; heeft soms extra speelprikkels: de prikkel heeft een relatie met natuur of educatie, bijvoorbeeld een waterpomp brengt ook water als het even niet regent, toestellen die connectie hebben met wind of licht of geluid (verschillende holle stammetjes klinken anders), keien of een stam over het water, los snoeihout om hutten mee te bouwen enzovoorts. Initiatief en inrichting van deze plekken ligt bij gemeente. De gemeente blijft verantwoordelijk voor het onderhoud, zoals dit nu ook al het geval is en zal door risicoanalyse flexibeler omgaan met eigen inbreng van bewoners door de speelwaarde af te wegen tegen de risico s en de beeldkwaliteit. Dit zal ook helder gecommuniceerd worden naar eventueel klagende omwonenden. Zie ook Kletsplek Dit is een plek voor jongeren om even bij te kletsen of als verzamelpunt om ergens heen te gaan of afscheid te nemen. Naast jongeren gebruiken ook senioren en andere volwassen inwoners deze plekken. Voor deze plekken geldt hoe meer hoe beter. Het zal zorgen voor een meer natuurlijke spreiding van de jongeren en biedt senioren meer rustpunten. Een goede kletsplek: heeft zitaanleidingen voor minimaal 2 personen, dit kunnen banken, maar ook betonelementen of een muurtje zijn; ligt gemakkelijk bereikbaar op punten, op de route, waar geldt zien en gezien worden ; ligt bij voorkeur op een stukje verharding; biedt ruimte voor een paar fietsen/scooters/scootmobielen. Initiatief voor inrichting van deze plekken ligt bij jongeren en senioren. Blijkt er een groot tekort aan dit type plekken in een buurt, dan kan ook gemeente initiatiefnemer zijn. Gemeente doet onderhoud. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

17 5.3. Formele plekken Dit zijn de specifiek aangewezen en ingerichte speelplekken met WAS-plichtige toestellen Steunplek Er zijn buurten waar de kinderdichtheid zo groot is dat er ondersteunende speelruimte nodig is, zeker als deze kinderdichtheid leidt tot een zo grote behoefte dat één centrale buurtplek voor een bepaalde leeftijdscategorie niet voldoende is (te klein, verdringing, sociale obstakels). De steunplekken liggen vaak dichter bij woningen en zijn daardoor ook zelfstandig bereikbaar voor de minder mobiele behoeftegroepen. Ze hoeven minder lang mee te gaan (circa 8 jaar), doordat ze vaak invulling geven aan een tijdelijke extra behoefte door een kinderpiek in bepaalde leeftijdsgroep. De steunplekken zijn geschikt om in te spelen op kortetermijnveranderingen en trends. Ze wandelen als het ware door de wijk en liggen op die plekken waar de tijdelijke behoefte aan speel- of sporttoestellen groter is. Steunplekken geven invulling aan wensen op buurt- en straatniveau. De omwonenden kunnen dan ook een actieve rol spelen bij ontwerp, realisatie en instandhouding ervan. De steunplekken: zijn 250 tot m2 groot, afhankelijk van doelgroep en functie; bieden variatie door minimaal 12 speelmogelijkheden, aangeboden in toestellen (max. 3 toestellen per doelgroep), speelprikkels en omgevingsinrichting; hebben bij voorkeur geen valdempende ondergronden (gras tot 1,5 m); bieden ruimte voor bewegen door aanleidingen zoals belijning of doelpaaltjes; bieden ruimte voor ontmoeting door zitaanleidingen; bieden ruimte voor activiteiten of spelkisten; zijn sociaal veilig, liggen niet achteraf en zijn goed ingepast in de omgeving. Initiatief voor deze plekken komt van bewoners en wordt door gemeente getoetst. Een keer per 5 jaar zal gemeente de kinderaantallen evalueren om na te gaan of de plekken in lijn lopen met bevolkingsontwikkelingen en eventueel zelf initiatief nemen bij grote ongelijkheid in spreiding over doelgroepen. De onderhoudsinspanningen op een steunplek zijn voor de gemeente beperkt tot de standaard onderhoudsmaatregelen. Indien bewoners een inrichting wensen die aanvullend onderhoud vergt, zullen zij dit zelf moeten oppakken of genoegen moeten nemen met een iets lagere beeldkwaliteit Centrale buurtplek Dit zijn de plekken voor de jeugd. Vaak gecombineerd met plek voor kinderen (speelplek) of jongeren (sportplek) of beide. Het zijn grotere plekken met bij voorkeur een centrale ligging in de buurt of het dorp. Ze zijn bereikbaar met zo min mogelijk barrières en bieden ruimte voor veel variatie en uitdaging. De vergrote kans op samenspelen en sociale contacten is de belangrijkste succesfactor voor deze plekken. Er is altijd wat te doen. Een centrale plek kan ook prima functioneren zonder een grote hoeveelheid speeltoestellen. Zo liggen er grote kansen op en in multifunctionele groenstroken, parken en pleinen. Door hier met activiteiten en een specifieke aanleiding (bijvoorbeeld fontein, hoog klimnet, heuvels, water, zand en bosjes) te werken kan een centrale plek relatief eenvoudig worden gerealiseerd. Voor kinderen liggen deze plekken vaak wat verder dan waar ze zelfstandig heen mogen gaan, maar met ouders of oppas (oma of -opa) is het wel de moeite waard er naartoe te gaan. Gezien de actieradius is dit 350 meter, wat maximaal 5 minuten lopen is. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

18 Centrale plekken worden ingericht in overleg met gebruikers en omwonenden. Door hun functie in de wijk blijft de gemeente eindverantwoordelijke voor de definitieve inrichting. De centrale plekken: zijn minimaal m2 groot en m2 als er sport bij in zit; hebben een goede zonering op spelgedrag en behoeftegroep; bieden variatie door minimaal 36 speelmogelijkheden aangeboden in speeltoestellen (max. 3 toestellen per doelgroep), sport/beweegtoestellen, speelprikkels en omgevingsinrichting; bieden aantrekkelijke speel- en/of sportvoorzieningen die aansluiten op de behoeften met wat grotere, duurdere, meer bijzondere toestellen; bieden ruimte aan spelen en bewegen; bieden ruimte voor ontmoeting door zitaanleidingen (ook voor jongeren); liggen bij voorkeur niet achter de huizen, zijn sociaal veilig; bevatten ontdekruimte (onvoorspelbaar/zelf maakbaar); zijn goed ingepast in de omgeving; bieden veel mogelijkheden voor interactief spel (toestelkeuze); houden rekening met kinderen met een beperking; bieden ruimte voor georganiseerde activiteiten en/of spelkisten of -kasten. Initiatief voor deze plekken ligt bij de gemeente. Met deze plekken zorgt zij voor een gelijke spreiding van speelruimte over doelgroepen. De gemeente zal randvoorwaarden voor inrichting opstellen. Daarbinnen mag de buurt meepraten over invulling ervan. Aanvullend kan de buurt deze plek een plus geven door betrokken te zijn bij gebruik en onderhoud. Daarmee kan dan bij inrichting rekening gehouden worden. De onderhoudsinspanningen op een centrale buurtplek zijn voor de gemeente beperkt tot de standaard onderhoudsmaatregelen. Indien bewoners een inrichting wensen die aanvullend onderhoud vergt zullen zij dit zelf moeten oppakken of genoegen moeten nemen met een iets lagere beeldkwaliteit Bovenwijkse plek Dit zijn de grotere plekken die door hun inrichting een bovenwijkse functie vervullen voor jeugd en jongeren uit de hele gemeente. Op deze locaties kunnen voetbalkooien, skatebanen en grote toestellen staan. Een mogelijke combinatie met verlichting, parkeerruimte en toiletvoorziening in de buurt heeft als locatie de voorkeur. Bij de inrichting van deze plekken moet rekening worden gehouden met vandalismegevoeligheid van voorzieningen door het toepassen van de juiste materialen op de juiste plek. De bovenwijkse plekken: zijn gemiddeld m2 en meer; hebben een goede zonering op spelgedrag en behoeftegroep; bieden ruimte aan minimaal 6 verschillende sporten, aangeboden in toestellen, speelprikkels en omgevingsinrichting; hebben een allweather sportondergrond; kunnen functioneren als verwijsplek voor jongeren (buiten gehoor en zicht woningen); bieden ruimte voor ontmoeting door zitaanleidingen en zo mogelijk een droogstaplek (vast of mobiel), zeker als ze op de rand van of buiten de wijk liggen; zijn sociaal veilig en liggen in het zicht van een doorgaande weg; houden rekening met de behoeften van de meiden, doelgroepen met een handicap en overige gebruikers (volwassen inwoners, ouders, begeleiders); Beheer- en uitvoeringsplan spelen

19 hebben zo gauw hiervoor een mogelijkheid is een kist met onderhouds- en sportmaterialen of worden bezocht door de sport- en spelbus; bieden ruimte voor georganiseerde activiteiten door bijvoorbeeld Be-Active en sportverenigingen. Bovenwijkse plekken worden ontworpen door een professioneel ontwerper in overleg met gebruikers, omwonenden en combinatiefunctionarissen. Door hun functie in de wijk blijft de gemeente eindverantwoordelijke voor de definitieve inrichting. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

20 6. HUIDIG AREAAL In dit hoofdstuk wordt inzicht gegeven in het te beheren areaal (1 januari 2015). Voor meer informatie over areaal en normen zie ook Bijlage XI Plekken en toestellen In totaal liggen er in gemeente Barneveld circa 217 speelplekken verspreid over de verschillende kernen en wijken. In totaal staan er op deze plekken 736 speel- en sporttoestellen. Gemiddeld staan er op een plek 3,4 toestellen voor sport en spel. Dat is lager dan het landelijk gezien gemiddelde van 4 tot 4,5. Van de speelvoorzieningen zijn 459 geschikt voor kinderen, 483 geschikt voor jeugd en 174 geschikt voor jongeren. Veel toestellen zijn geschikt voor meerdere leeftijdsgroepen. type toestel aantal perc. Wipv eren ,5% Wippen 21 2,9% Duikelrekken en bruggen 82 11,1% Balanceren en bokspringen 23 3,1% Glijbanen 66 9,0% Schommels 42 5,7% Draaitoestellen en looptonnen 33 4,5% Klimtoestellen en ruimtenetten 36 4,9% Huisjes 27 3,7% Combinatietoestellen 52 7,1% Sporttoestellen ,6% Skate elementen 6 0,8% Kabelbanen 4 0,5% Zand- en w aterspel 64 8,7% Totaal % Figuur 3 aantal en aandeel toestellen naar type toestel Opvallend is dat 20% van het toestelbestand de speelfunctie wippen heeft. Verder valt het grote aandeel sportvoorzieningen op. Naast de toestellen staat op de speelplekken ook meubilair, zoals banken en hekwerken. Deze vallen niet onder de speelbudgetten Speelprikkels Speelprikkels zijn elementen die aanleiding geven tot spel, maar geen speeltoestel zijn. Zo zijn er zitaanleidingen (straatmeubilair) die aanleiding geven tot spel. Denk aan betonblokken, keien en boomstammen. Parkeermaatregelen zoals palen, keien en biggenruggen geven een aanleiding tot bokspringen en evenwichtsspel. Zo zijn er nog veel meer voorbeelden. Niet alle elementen zijn opgenomen in de inventaris. In de inventaris staan de elementen die op de speelplekken staan. Deze worden in de visuele inspectie meegenomen. speelprikkels aantal kruipbuis 1 poef/paddenstoel 34 (stap)stammen 60 bespeelbare kunst 2 Figuur 4 aantal en type speelprikkels Beheer- en uitvoeringsplan spelen

21 Aantal 6.3. Speelondergronden Speelondergronden zijn te verdelen in ondergronden ten behoeve van de valdemping, ondergronden ten behoeve van sport en overige speeloppervlakten. Waar dit uit het oogpunt van veiligheid nodig is, zijn onder de speeltoestellen valdempende veiligheidsondergronden aangebracht. Dit is het geval bij alle toestellen met een valhoogte van 0,60 meter of meer in verharding en met een valhoogte van 1,50 meter of meer in gras. Uitgezonderd onder de maaiveld-slijtagegevoelige toestellen zoals schommels, draaitoestellen en intensief bespeelde plekken waar handhaving van een grasmat niet mogelijk is. In totaal ligt er onder de speeltoestellen waar nodig circa m2 veiligheidsondergrond. veiligheidsondergrond m2 perc. valdempend zand ,3% houtsnipper: verkleind 216 1,9% zandbakzand ,8% rubbertegels gelijmd ,6% doorgroeimat 6 0,1% kunstgras ,5% gras/grond 565 4,9% totaal % Figuur 5 areaal ondergronden Veel toegepaste ondergronden zijn valdempend zand en kunstgras. In groene situaties wordt tot 1,50 m gras gebruikt en bij hogere valhoogte valdempend zand of houtsnippers. In nieuwe situaties wordt daarnaast kunstgras toegepast. De rubber tegels zullen langzaam verdwijnen vanwege de slechte valdemping. Het zandbakzand wordt samen met het valdempend zand onderhouden, maar wordt meegeteld bij de toestellen. De sportondergronden bestaan met name uit kunstgrastrapvelden, maar ook asfalt en tegels op verharde sportplekken kunnen hieronder gerekend worden Leverancier en materiaaltype In totaal hebben afgelopen jaren zeker 16 verschillende leveranciers hun producten geleverd in gemeente Barneveld. In onderstaande figuur is de top 5 van leveranciers aangegeven. Samen leverden zij ruim 515 van de 736 toestellen. Van 221 toestellen is onbekend wie de leverancier is. 35 Aantal toestellen per leverancier Plaatsingsjaar onbekend Kompan Nijha Proludic C.A. Boer IJslander Figuur 6 top 5 grootste leveranciers afgelopen jaren Beheer- en uitvoeringsplan spelen

22 Diversiteit aan leveranciers geeft vrijheid in ontwerp, maar maakt het onderhoud ingewikkelder door een keur aan materialen en onderdelen. Vanwege de inkoopregels zal de diversiteit in de toekomst afnemen door een beperkter aantal leveranciers dat plaatst binnen een raamovereenkomst Financiële kengetallen Wordt de huidige inventaris afgezet tegen de recente toestelprijzen, dan bedraagt de totale inventariswaarde van de speelvoorzieningen (zie Bijlage XI). soort aantal eenheid waarde speeltoestel 564 stuks sporttoestellen 172 stuk speelprikkels 97 stuks veiligheidsondergrond m totaal Figuur 7 inventariswaarde Teruggerekend naar de toestellen is de gemiddelde toestelprijs op dit moment Gemiddeld ligt deze prijs in Nederland tussen de en met een gemiddelde van De toestelprijs ligt onder de marge. Dit komt door een relatief groter aandeel goedkopere toestellen zoals wipveren, duikelrekken en voetbaldoelen. De veiligheidsondergronden bedragen circa 35% van de inventariswaarde. Gemiddeld ligt dit in Nederland tussen de 35% en 45% voor valdempende ondergronden. Wordt er meer met kunstgras dan zand gewerkt, dan zal dit percentage stijgen. In de gemeente Barneveld wonen circa kinderen van 0 tot en met 18 jaar. De gemiddelde investeringswaarde per kind bedraagt daarmee 198. Dit is lager dan het landelijk gemiddelde van ongeveer 230, maar verschilt zeer sterk per gemeente. Zie ook Bijlage VIII. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

23 Aantal 7. ONDERHOUDSTOESTAND 7.1. Leeftijd areaal De leeftijd, en daarmee plaatsingsjaar, van het toestel bepaalt in grote mate de vervangingsbehoefte en onderhoudsbehoefte. Hoe ouder de toestellen, hoe groter de onderhoudsbehoefte en vervangingsbehoefte. 70 Toestellen naar plaatsingsjaar onbek end voor 1999 Figuur 8 plaatsingsjaren toestellen In Figuur 8 is te zien dat de investeringen redelijk gespreid hebben plaatsgevonden en dat er weinig toestellen ouder dan 15 jaar zijn. De meeste toestellen gaan tussen de 10 tot 18 jaar mee, afhankelijk van weer, materiaaltype, gebruik, locatie en ondergrond, vandalisme en onderhoud. De gemiddelde leeftijd van de toestellen en ondergronden is 8 jaar. Naarmate een toestel ouder wordt neemt de kwaliteit ervan af. Visueel wordt het toestel minder aantrekkelijk en uiteindelijk gaan onderdelen kapot. Oude toestellen kennen over het algemeen meer gebreken dan nieuwe en daarmee soms ook een verminderde functionaliteit of veiligheid. Van veroudering is op dit moment geen sprake in Barneveld Meldingen In 2015 werden er rond de 140 meldingen gedaan. Niet alle meldingen zijn op inhoud opgeslagen, daarom is van 35 meldingen niet na te gaan waarover het ging. Er zijn 28 meldingen over kapotte toestellen, glas/vuil/onveiligheid en onderhoud al dan niet door vandalisme. In totaal 21 vragen over renovaties van speelplekken en 19 vragen die te maken hadden met nieuwe of andere toestellen (wens/beleid). Figuur 9 meldingen naar aard en jaar aantal Plaatsingsjaar type melding MOR 2015 KCC 2015 MOR 2016 KCC 2016 kapot toestel glas/vuil/onveilig onderhoud 11 4 renovatie 21 wens/beleid leveranciers 13 spelbus e.d. 4 overlast 3 5 onbekend 35 9 totaal meldingen Er zijn vooralsnog geen conclusies te trekken over de onderhoudstoestand uit deze meldingen. Wel is te zien dat er minder meldingen zijn tot en met mei Beheer- en uitvoeringsplan spelen

24 7.3. Analyse inspectieresultaten In het tweede kwartaal van 2016 is een functionele inspectie van de speeltoestellen uitgevoerd. In totaal zijn er bij 52 toestellen en 44 ondergronden gebreken met een risico geconstateerd. Bij sommige toestellen en ondergronden zijn meerdere opmerkingen gemaakt. Voor deze toestellen en ondergronden wordt aangegeven dat de veiligheid in meer of mindere mate in het geding is en maatregelen nodig zijn. Tijdens de inspectie zijn 20 maatregelen uitgevoerd om een deel van deze veiligheidsrisico s op te lossen. De helft van de gebreken komt voor aan houten toestellen en de andere helft aan de wat oudere metalen toestellen. In onderstaande tabel is een samenvatting weergegeven van de gebreken naar plaatsingsjaar van het toestel. Deze geven het meeste inzicht in de onderhoudstoestand. gebreken: scherpe delen verstikkingsgevaar instabiele fundering beklemmingsgevaar splinter losse delen bodemmateriaal ongelijk obstakels verkeerd materiaal valruimte onvoldoende totaal per plaatsingsjaar: Figuur 10 beschadigingen naar plaatsingsjaar Uit de tabel blijkt geen relatie tussen leeftijd en gebreken. Opvallend is zelfs het groot aantal gebreken aan toestellen geplaatst in de afgelopen 5 jaar. Dit zijn met name houten toestellen. Gebreken kosten drie keer geld; ten eerste: bewoners gaan klagen, ten tweede: de constatering van het gebrek en ten derde: het oplossen van het gebrek. Aan 32 toestellen en ondergronden zijn kleine onderhoudsmaatregelen getroffen. Dit waren maatregelen om onderhoudszaken op te lossen die geen gebreken veroorzaakten. Van circa 40 toestellen is aangegeven dat er rot in zit of ze op zijn en dat de komende jaren hier grote onderdelen vervangen moeten worden of het hele toestel aan vervanging toe is. Aandachtspunt is dat 464 toestellen geen typeplaatje hebben, wat conform WAS wel nodig is. Al met al is het aantal gebreken overzichtelijk en komen gebreken met kans op overlijden en blijvend letsel niet voor. Voor de volgende inspectie zijn alle gebreken weer opgelost. Het onderhoud lijkt goed bij. Sommige gebreken aan toestellen en ondergronden worden pas opgelost bij vervanging of de eerstvolgende grootonderhoudsronde. Dit kan omdat het gebrek een aanvaardbaar risico bevat Ondergronden Het gebruik van zand als valdempende ondergrond is steeds minder gewenst vanwege hygiëneregels. Daarom worden de meeste zandondergronden naar de toekomst toe vervangen door kunstgras. Alleen daar waar de speelwaarde belangrijker is (natuurlijk spelen en zandbakken) zal het zand blijven bestaan. De rubber tegels zullen ook langzaam vervangen worden door kunstgras. Uit metingen op andere plekken in Nederland blijkt dat de valdempende waarde van de rubbertegels met de leeftijd behoorlijk afneemt, waardoor er risico s ontstaan. Het onderhoud van de ondergronden is verder goed op orde waardoor de valdemping en de kwaliteit goed blijft. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

25 Aantal 8. BUDGETTEN De kosten zijn berekend volgens voor gemeente Barneveld op maat gemaakte normen zoals opgenomen in Bijlage XI. Het gaat hier om de benodigde structurele kosten die nodig zijn om de huidige inventaris veilig in stand te houden Inventariswaarde en levensduur Het vervangingsbudget is gekoppeld aan de inventaris en de levensduur van de inventaris. De waarde van de inventaris is berekend aan de hand van de aanwezige toestellen en ondergronden volgens de tabel in Bijlage XI. De totale inventariswaarde is op dit moment totalen aantal waarde speeltoestel (st) sporttoestellen (st) speelprikkels (st) veiligheidsondergrond (m2) totaal toestellen en ondergronden Figuur 11 Tabel inventariswaarde 2015 De gemiddelde toestelprijs bedraagt op dit moment wat iets onder gemiddeld is voor Nederland 1. Dit komt door het relatief grote aandeel goedkopere wipveren en doelen op grastrapvelden. De waarde van de ondergronden ten opzichte van de inventariswaarde is 32% wat iets onder gemiddelde ligt voor Nederland 2. Door bij de plaatsingsjaren van de toestellen de theoretische levensduur op te tellen kan het theoretische vervangingsjaar worden bepaald. Gemiddeld genomen gaan de toestellen in gemeente Barneveld 15 jaar mee. 70 Toestellen naar vervangingsjaar onbekend voor aantal Vervangingsjaar Figuur 12 aantal te vervangen toestellen per jaar 1 Zie ook Bijlage VIII. 2 Tussen 35% en 45% afhankelijk van aandeel zandondergronden (goedkoper) en kunstgras/rubber (duurder). Als dit aandeel groter wordt dan 45% is het goed om na te gaan waarom er zoveel geïnvesteerd wordt in de ondergronden ten opzichte van de toestellen en of dit het waard is qua speelwaarde. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

26 Voor gemeente Barneveld blijkt dat 44 toestellen theoretisch vervangen hadden moeten zijn. Deze toestellen blijken een langere levensduur te hebben dan verwacht of zijn door levensduurverlengende maatregelen langer in stand gehouden dan de theoretische technische levensduur. Toch zullen deze toestellen de komende beheerperiode vervangen moeten worden. De achterstand is nu nog te overzien en leidt op dit moment door onderhoudsinspanningen en materiaalkeuze niet tot gevaarlijke situaties. Van 31 toestellen is het plaatsingsjaar en daarmee het vervangingsjaar onbekend Vervangingskosten In onderstaande figuur zijn de toestellen gekoppeld aan de vervangingsbedragen voor de komende beleidsperiode onbekend voor totaal toestellen ondergrond structureel Figuur 13 vervangingsbehoefte in euro's Bij het vervangen van het toestel wordt vaak gelijktijdig de ondergrond vervangen. Deze kosten lopen dan ook mee in het vervangingsschema voor de toestellen. De behoefte aan vervanging is de komende jaren onder gemiddeld, na 2019 loopt dit weer op. Dit is goed verklaarbaar vanuit de plaatsingsjaren, waaraan te zien is dat vanaf 2004 een toename aan investeringen is geweest. Deze, waaronder ook duurdere combinatietoestellen, komen dus nu terug in het vervangingsschema. Gemiddeld genomen zou er jaarlijks nodig zijn voor vervanging. Het gemiddelde lijkt hoog ten opzichte van de behoefte de komende jaren. Maar in het gemiddelde is ook de vervangingsbehoefte van na 2026 meegerekend, hier loopt de behoefte op tot boven de lijn. Zie hiervoor de grafiek met doorkijk tot 2031 in Bijlage IX Onderhoudskosten Op basis van kencijfers zijn in Bijlage XI de onderhoudskosten voor het betreffende toesteltype weergegeven. Met de huidige inventaris leidt dit tot de onderhoudskosten zoals aangegeven in onderstaande tabel. Onderhoud uren/bedrag Onderhoud uren [aantal] Kosten (incl. uren): Uren [kosten] Onderhoud materiaal Vandalisme 5% van onderhoud (incl. uren) totaal Figuur 14 onderhoudskosten speelruimte Binnen de onderhoudskosten vallen alle uren, materiaal en materieel dat nodig is voor het uitvoeren van de fysieke maatregelen om het toestel in stand te houden, inclusief de onderhoudsinspecties. Het Beheer- en uitvoeringsplan spelen

27 vandalisme is separaat in beeld gebracht. Het gehanteerde uurtarief 3 voor onderhoud is Beheerkosten Onder de beheertaken vallen alle uren die niet worden besteed aan fysieke maatregelen voor het toestelonderhoud. Hieronder vallen de jaarlijkse externe inspectie, gegevensmanagement, werkvoorbereiding, toezicht en meldingen en participatie. Beheer Figuur 15 uren en kosten beheer speelruimte Deze calculatie is gebaseerd op een landelijk gemiddelde van 3% van de inventariswaarde (beperkte vervangingsparticipatie). Het gehanteerde uurtarief 3 voor beheer is Begroting 2016 en verder uren/bedrag na omvorm Beheer uren [aantal] Beheer [kosten] De begroting speelvoorzieningen is vastgesteld bij het beleidsplan in In 2016 bedraagt de begroting in totaal De investeringen, beschikbaar gesteld in het beleidsplan 2009 voor een periode van 10 jaar, komen nog ter beschikking in 2017, 2018 en 2019 en de beschikbare budgetten zullen dan stijgen naar Begroting versus raming Figuur 16 begroting 2016 en 2017 t/m 2019 inclusief beleidsinvestering begroting 2016 begroting 2017,2018 en 2019 met investering salarissen en vaste (reiskosten)vergoedingen advieskosten/uren beheer materiaalkosten onderhoud openbare ruimte/vandalisme investering nav beleid vervanging (o.a. kunstgrasspeelveld en toestellen) totaal In het product spelen zijn uren onderhoud en beheer opgenomen (salarissen) en daarnaast materiaalkosten (onderdelen toestellen, ook bij vandalisme), advieskosten en een kostensoort onderhoud openbare ruimte. Uit onderhoud openbare ruimte worden de kosten betaald voor het vervangen van zand bij zandondergronden en zandbakken en het reinigen van zandingestrooide kunstgras ondergronden (materiaalkosten ondergronden, ook bij vandalisme). De investering speelruimtebeleid is een budget van Dit jaarlijks vrijkomende investeringsbedrag is bedoeld om omvormingen en herinrichtingen, die voortkomen uit de beleidsdoelstelling van het beleidsplan , van te betalen. Doordat de investering in 2016 is uitgesteld loopt deze nog tot De reguliere vervangingsinvesteringen voor (kunstgras) speelondergronden en speeltoestellen bedragen In de praktijk moeten ook de omgevingsinrichting van de speelplekken en aanvullende wensen van bewoners hieruit bekostigd worden Begroting versus raming Wordt de begroting afgezet tegen de geraamde werkelijk benodigde kosten, dan is dit als volgt: 3 Dit is het gemiddeld externe tarief van de medewerkers die deze taken vervullen in de gemeente Barneveld, zoals aangegeven door de afdeling financiën. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

28 Begroting versus raming Figuur 17 begroting versus raming begroting 2016 begroting 2017,2018 en 2019 met investering raming nodig huidig salarissen en vaste (reiskosten)vergoedingen advieskosten/uren beheer materiaalkosten onderhoud openbare ruimte/vandalisme investering nav beleid vervanging (o.a. kunstgrasspeelveld en toestellen) totaal De geraamde onderhoudskosten liggen met iets lager dan de begroting. Dit is verklaarbaar omdat in de praktijk blijkt dat een deel van het onderhoudsgeld ook wordt besteed aan kleine vervangingen en bewonerswensen. De onderhoudsbehoefte (salarissen + kosten) verschilt per jaar, afhankelijk van de uitkomsten van de inspecties en meldingen. De vervangingssituatie is goed op orde. Er is geen achterstand in vervanging. De beschikbare budgetten voor vervanging en investeringen naar aanleiding van beleid waren tot en met en geraamd wordt dat met jaarlijks voldoende vervangingsbudget aanwezig is. De raming gaat uit van puur vervangen van toestellen en ondergronden, maar in de praktijk komen ook vaak kosten voor beplanting, verharding en straatmeubilair voor. In 2016 is er een vervangingsbudget van Dit is gezien de huidige inventaris gemiddeld te weinig. Er wordt uitgegaan van de gemiddelde vervangingsbehoefte op de begroting en in de raming. Zoals te zien is in Figuur 13 ligt de werkelijke vervangingsbehoefte komende jaren wat lager en wordt hiermee gerekend in de volgende hoofdstukken. In 2017 tot en met 2019 zal het restant van de beleidsinvestering nog vrijkomen. Daarna is deze investering niet meer beschikbaar. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

29 9. OMVORMINGEN Uit de speelruimteanalyse blijkt dat er een grote behoefte leeft onder de inwoners van Barneveld naar meer uitdagende speelruimte en ook meer ruimte voor natuurlijk spelen en eigen initiatieven. In het verleden werd alleen gesproken over één type speelplek, wat naar de toekomst toe anders zal zijn. Er zullen meerdere typen speelplekken onderscheiden worden. Om deze omvorming te kunnen realiseren zijn aanvullende investeringen nodig Investering en vervanging tot 2016 De investeringen de laatste jaren vonden met name plaats in de nieuwbouw. Daarnaast was er jaarlijks een budget van vanuit het vorige speelruimtebeleid om speelplekken te renoveren. Dit budget is ook daadwerkelijk besteed op die plekken waar de vervangingsbehoefte het grootst was. In principe vindt vervanging plaats als de toestellen bovenmatige instandhoudingkosten met zich mee brengen. Dit zijn vaak de oude toestellen of in een enkel geval toestellen beschadigd door vandalisme of zeer hoge gebruiksdruk. In de toekomst zal dit zo blijven, maar zal er meer gekeken worden naar de principes uit Inkoop speelvoorzieningen De inkoop van de speeltoestellen gaat via minicompetities als onderhandse aanbestedingen. De gemeente of bewoners kiezen daarbij het ontwerp dat ze het beste vinden. Door het uitvoeringstraject van het nieuwe speelruimteplan worden de inkoopbedragen hoger en wordt voor een periode van 48 maanden de Europese drempel gehaald. Dit biedt de kans om voor het project raamovereenkomsten te sluiten met een aantal vaste leveranciers, die goed aansluiten bij de beoogde werkzaamheden. Hierbij wordt gezocht naar projectpartners die speel- en sporttoestellen, straatmeubilair en veiligheidsondergronden kunnen leveren, maar ook in staat zijn mooie speellandschappen te maken en dus sterk zijn in groene en grijze werken. Naast leveringen en werken zullen ook diensten worden verlangd als ontwerp, werkvoorbereiding en participatie. Bij het contractbeheer is het van belang dat de garantiebepalingen goed worden meegenomen bij het uitvoeren van het onderhoud Omvormen naar basisvoorzieningenniveau Om invulling te geven aan de behoeften en te blijven meegroeien met de doelgroepen is naar aanleiding van de speelruimteanalyse een omvormingsvoorstel gedaan. Deze omvorming is in onderstaande tabel samengevat. Woonplaats huidig via omvorming een basisvoorzieningenniveau: ruimtereservering: formele plekken totaal formeel bovenwijks centrale steun informele speelplekken Barneveld De Glind Garderen Kootwijk Kootwijkerbroek Stroe Terschuur Voorthuizen Zwartebroek gem./totaal Figuur 18 tabel ontwikkelingsrichting Met de omvorming neemt het aandeel formele speeltoestellen af van 217 naar 159. In de tabel is te zien dat dit vooral in Barneveld en Voorthuizen het geval is. Om deze plekken te kunnen opheffen zijn wel investeringen nodig. Ten eerste om de centraal liggende speelplekken op te waarderen of in te richten voor een bredere doelgroep en ten tweede om deze informele speelplekken samen met bewoners vorm te geven. Op de informele plekken staan geen speeltoestellen die onder het Attractiebesluit vallen. Deze plekken zijn te zien als een reserveringsruimte voor de steunplekken. Zo kan er ingesprongen worden op wensen en bevolkingsontwikkelingen. Voor de uitwerking van de analyse zie separate Bijlage analyse speelruimte behorende bij Speelruimteplan Beheer- en uitvoeringsplan spelen

30 9.4. Uitvoeringsraming Meegroeien met leeftijd en het bieden van uitdaging is van groot belang voor succesvolle speelruimte. Zonder ontwikkeling is het onmogelijk om vorm te geven aan nieuwe ontwikkelingen en wensen van bewoners. Bovendien geeft het ruimte op de begroting, omdat de structurele kosten ook na 2025 zullen dalen. jaar nodig vervanging besparing vervanging nodig onderhoud beschikbaar vervanging beschikbaar investering beschikbaar onderhoud verschil investering omvorming extra nodig totaal Figuur 19 raming begroting en investering bij uitvoering omvorming De kolom nodig vervanging is de vervangingsbehoefte zoals aangegeven in de grafieken in paragraaf 8.2. Daar zijn de staven onbekend en voor 2016 verspreid over 10 jaar ( ) aan toegevoegd. De kolom besparing vervanging zijn de toestellen die in het basisvoorzieningenniveau niet nodig zijn en dus niet vervangen hoeven worden (hier komt investering omvorming tegenover). Voor de kolom nodig onderhoud is gerekend met de geraamde onderhoudsbehoefte volgens de normentabel in Bijlage XI. Beschikbaar zijn structureel voor vervanging en voor onderhoud. De jaarlijkse beleidsinvestering van schuift een jaar door en is in 2017, 2018 en 2019 nog beschikbaar. Het verschil tussen nodig en beschikbaar geeft aan of er de komende jaren budget resteert of budget te kort is voor vervanging en onderhoud. Positief verschil kan ingezet worden voor het realiseren van de omvorming. In totaal is er dan over 10 jaar gerekend in plaats van maar nodig omdat de vervangingsbehoefte en onderhoudsbehoefte lager is dan het beschikbaar budget. In 2016 en in 2022 is er minder nodig dan de begroting (donkere vakjes in Figuur 19). Samen in totaal De wens is om na een jaar uitvoeringsvoorbereiding in 2016 (aanbesteding en opstarten communicatie en participatie) het project in 5 jaar uit te voeren van 2017 tot en met Bovenop de begroting is dan de komende 6 jaar extra nodig en de vier jaar daarna extra. Gaan we ervan uit dat de huidige investeringen in ieder geval een optie zijn om door te zetten na 2019, dan moeten er voor de komende 10 jaar minus ( x 6) is extra aangevraagd worden ten opzichte van de huidige begroting Consequenties voor beheer Het beheer wordt afgestemd op de buurtgewijze aanpak. De veiligheidsinspecties gaan gewoon door volgens het schema. Het onderhoud wordt aangepast. Aan alle toestellen die in de uitvoeringsplanning zitten zullen geen grote onderhoudsinvesteringen meer worden gedaan. Ze worden of met eenvoudige maatregelen veilig gemaakt of indien dit niet kan, vast verwijderd. Vervangingen van sommige toestellen worden uitgesteld en sommige vervroegd. Hiermee wordt het mogelijk per buurt te werken en budgetten te bundelen. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

31 10. AANPAK IN JAARFASEN De jaarplanning is opgesteld naar een aanpak per buurt. De plekken waar een beleidsmaatregel nodig is en/of waar vervanging nodig is komen aan bod de komende jaren. Daarnaast is een min of meer evenredige werkdruk uitgangspunt in aantal plekken en investeringen. Barneveld moet gezien de grootte wel verdeeld worden over de vijf projectjaren. Voor een overzicht van buurten zie Bijlage X. AANTAL PLEKKEN INVESTERINGEN speelruimteplan vervanging jaarfase totaal nieuw renovatie informeel totaal2 plekken maatregelen incl. ondergr totaal: Figuur 20 verdeling plekken en investeringen over jaarfasen In het eerste jaar (2017) wordt een deel van Barneveld gedaan en daarnaast een dorp. In het tweede jaar (2018) komt een groot deel van Barneveld aan bod exclusief de nieuwbouw. In het derde jaar (2019) Voorthuizen en Kootwijkerbroek. De Burght is in het vierde jaar gepland zonder andere wijken of dorpen, omdat hier ook een aantal jongerenplekken binnen vallen. In het laatste uitvoeringsjaar (2021) staan de overige dorpen en nog twee buurten uit Barneveld op de planning Participatie bij uitvoering Er wordt een communicatieplan gemaakt voor het hele project dat ruim 5 jaar duurt. Hierin moet nagedacht worden over: informeren over proces aanpak stakeholders (kinderen, volwassenen, jongeren, leveranciers, aannemers, direct omwonenden etc.) mate van participatie (mee-ontwerpen, iets kiezen, inzien en opmerking maken) Facebook, internet en website (stand van zaken project) kranten (projectpagina) enquêtering werkvormen reactiemogelijkheden indien men op bepaalde data verhinderd is verwachtingsmanagement Insteek is een buurtgewijze aanpak. Hiermee wordt de communicatie vergemakkelijkt en kunnen inrichtingsbeslissingen voor de hele wijk (alle gebruikers) gecombineerd worden. Aandachtspunt in dit proces is het belang van de kinderen. Zij spelen buiten en dienen dus in grote mate mee te bepalen hoe die speelruimte eruitziet. Vaak sneeuwen zij onder in dit soort processen en is het goed speciale kinderbijeenkomsten te organiseren. Deze input kan dan meegenomen worden als randvoorwaarde bij het ontwerp. Vaak zijn er 2 typen participanten. De actief betrokken mensen die alle bijeenkomsten er zijn en de passief betrokken mensen. De passieve participanten willen een ontwerp komen bekijken en wellicht nog een keuze maken. De actieve participanten willen betrokken worden bij het opstellen van het ontwerp en eventuele keuze. Wel is een vooraf bepaald helder proces met tijdsduur nodig om te voorkomen dat het te veel tijd kost. Zeker waar het gaat om kleinere budgetten of eenvoudige maatregelen. In de eerste uitnodigingsbrief dient al aangegeven te worden dat bewoners actief kunnen participeren en hoe. Bijvoorbeeld dat ze een tekening kunnen opvragen en zelf al met de buurt een ontwerp gaan maken als voorbereiding of dit na de eerste avond mogen doen. Of door een ontwerpsessie al te plannen na de eerste bijeenkomst, waar mensen zich dan voor kunnen opgeven op de eerste bijeenkomst. Ook moet in de eerste brief al helder aangegeven worden wat de randvoorwaarden zijn voor deze plek (renovatie en vervanging, toestellen verwijderen en speels inrichten of nieuw in te richten). Beheer- en uitvoeringsplan spelen

32 10.2. Aanpak per jaarfase In basis bestaat een aanpak iedere jaarfase uit: 1. bepalen randvoorwaarden 2. startbijeenkomst 3. ontwerpparticipatie en ontwerp 4. terugkoppeling ontwerp 5. uitvoering Fase plekcheck randvoorwaarden startbijeenkomst ontwerpparticipatie terugkoppeling ontwerpen uitvoering Figuur 21 globale planning jaarfase Bepalen randvoorwaarden De plekken in de jaarfase worden langsgelopen. Er wordt een programma van eisen en wensen vanuit de gemeente geformuleerd. Er wordt definitief besloten welke toestellen vervangen worden en welke werkzaamheden aan groen en verhardingen meegenomen moeten worden. De doelgroep wordt vastgelegd. Ook worden potentiele bijkomende knelpunten in kaart gebracht (bijv. bomen, afvalcontainers, jongerenoverlast, klagende bewoner), zodat hier voor de eerste bewonersavond goed over nagedacht kan worden en er eventueel andere afdelingen aanwezig zijn. Dit vormt de randvoorwaarden waarbinnen bewoners kunnen participeren. Een rondje kinderparticipatie zou eventueel ook in deze fase passen Startbijeenkomst Als de randvoorwaarden per plek bekend zijn kan een startbijeenkomst met de buurt worden georganiseerd. Hier worden de randvoorwaarden gepresenteerd en de gewenste mate van participatie besproken. Hierin kunnen bewoners kiezen passief of actief betrokken te zijn volgens een van tevoren door de gemeente gepland traject (data en deadlines). Vanaf dit moment kan de buurt op plekniveau input leveren voor inrichting. Aanvullend kan een standaardenquête per plek op internet worden opgezet. Het hele project kan dan dezelfde enquête worden gebruikt. Zo kunnen ook mensen die niet op de avonden zijn input leveren Ontwerpparticipatie en ontwerp Afhankelijk van de betrokkenheid, beschikbaar budget en impact van de wijziging wordt per plek een participatietraject doorlopen. Dit varieert van samen ontwerpen tot kiezen van een toestel. Aandachtspunt hierbij is dat dezelfde mensen over meerdere plekken willen meepraten. Bijvoorbeeld het verwijderen en speels inrichten van het veldje voor de deur en daarnaast de renovatie en vervanging op de centrale buurtplek. Niet voor alle plekken hoeft een uitgebreid ontwerptraject doorlopen te worden. Zie ook Startbijeenkomst Terugkoppeling ontwerp Na het doorlopen van het vooraf bepaalde participatietraject worden als afsluiting alle ontwerpen gepresenteerd in een inloopbijeenkomst of opgehangen ter visie in het gemeentehuis. Iedereen kan zien hoe het gaat worden. Het mooiste is dit voor de zomervakantie te doen. Bij eventuele uitloop zou dit moment ook nog in september kunnen plaatsvinden Uitvoering In het najaar worden de plekken gerealiseerd. Omdat de winter volgt wordt hiermee voorkomen dat er meteen hoge gebruiksdruk is op een nieuwe plek. Het groen kan goed aanslaan en bovendien in het voorjaar nog ingeboet worden. Verder blijven dan de toestellen die gaan verdwijnen de zomervakantie nog op de plekken staan. Kop ivm pagina jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Beheer- en uitvoeringsplan spelen

33 BIJLAGEN Beheer en uitvoeringsplan spelen! Gemeente Barneveld Beheer- en uitvoeringsplan spelen

34 Beheer- en uitvoeringsplan spelen

35 BIJLAGE I. DEFINITIES EN BEGRIPPEN Attractiebesluit of WAS: afkorting voor Warenwetbesluit Attractie en Speeltoestellen, veiligheidswetgeving voor de speeltoestellen en valdempende ondergronden zoals in 1997 ingesteld en regelmatig wordt geactualiseerd. Beheer: alle taken (uren) die nodig zijn de speelvoorzieningen in stand te houden exclusief onderhoud. Formele speelruimte: afgebakende speelplekken met specifiek voor spelen aangebrachte voorzieningen. GBI: Gemeentelijk Beheer Informatiesysteem met kaartkoppeling. IBOR-kwaliteitsplan: plan voor Integraal Beheer van de Openbare Ruimte Informele speelruimte: plekken waar kinderen spelen, maar niet specifiek hiervoor is ingericht. Jeugd: doelgroep van 6 tot en met 11 jaar. Jongeren: doelgroep 12 tot en met 18 jaar. Keuring: eenmalige typekeuring van toestel, volgens de geldende normen, waardoor het toestel een certificaat krijgt conform WAS. Kinderen: doelgroep van 0 tot en met 5 jaar. Onderhoud: alle taken die fysiek aan de speelvoorzieningen worden uitgevoerd. Speelprikkels: voorzieningen zijnde geen speeltoestel conform WAS maar geven wel aanleiding tot spel. Speeltoestel: formele voorziening om op te spelen, zoals opgenomen in GBI. Speelondergrond: verzamelnaam voor alle ondergronden ten behoeve van de speelruimte opgenomen in GBI. SVS*-opleiding: Gecertificeerde opleiding van Stichting Veilig Spelen met examen en jaarlijkse herexamens. De SVS-inspecteur* houdt zich vanuit zijn beroep/functie bezig met de periodieke operationele inspectie van speeltoestellen. Valdempende ondergrond: (WAS-plichtige) ondergrond onder speeltoestel om eventuele val van kind van speeltoestel te dempen. Vervanging: maatregel om nieuw toestel met eventueel bijbehorende ondergrond te plaatsen voor een toestel dat aan het einde van de levensduur is. WAS: Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen van maart In dit zogenoemde Attractiebesluit zijn de wettelijke bepalingen voor aansprakelijkheid en veiligheid vastgelegd. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

36 BIJLAGE II. REIKWIJDTE ATTRACTIEBESLUIT Is er sprake van een constructie of bewerking die door uiterlijke kenmerken of eigenschappen expliciet uitnodigt tot spelen en daardoor (onaanvaardbare) speelrisico s zoals vallen, beknelling of snijden met zich mee kan brengen? Een autogeraamte zou kunnen uitnodigen tot bespelen, een prullenbak bijvoorbeeld niet. JA NEE: Niet onder het WAS Gaat het om een constructie/inrichting die door grootte of gewicht lastig of niet te verplaatsen is door een kind (+/- 5 kg)? Hiermee worden geen speelgoedartikelen bedoeld zoals hobbeldieren, loopwagens en speelgoedauto s, maar wel activity toys. JA NEE: Niet onder het WAS Is de constructie/inrichting permanent bespeelbaar (meerdere keren bespeelbaar) en dus niet van eenmalige aard? JA NEE: Niet onder het WAS Wordt er bij het gebruik van de constructie/inrichting uitsluitend gebruik gemaakt van fysieke kracht van de mens en/of zwaartekracht? JA NEE: Niet onder het WAS Bevindt de constructie/inrichting zich op een terrein voor publiek gebruik? Ook verenigingen met een beperkt aantal leden vallen hier onder. JA NEE: Niet onder het WAS Is er sprake van een constructie/inrichting waarbij de nadruk ligt op ontspanning en vermaak, en niet (primair) op andere functionaliteiten? Voorbeelden: behendigheid, lichaamsoefening en training al dan niet in combinatie met prestatie en/of competitie- of kunst. JA: De constructie/inrichting is hoogstwaarschijnlijk bij fabricage/ontwerp bedoeld als speeltoestel. De constructie/inrichting is hierdoor direct als speeltoestel aan te merken en valt daarmee onder het WAS. Wanneer een constructie als deze op een publiek terrein aanwezig is, is dit terrein als speelterrein te definiëren. NEE: Bevindt de constructie/inrichting zich op een speelterrein. Zijn er al andere speeltoestellen aanwezig? JA: De constructie/inrichting is hoogstwaarschijnlijk niet bij fabricage/ontwerp bedoeld als speeltoestel. Door de plaatsing van het toestel in de buurt van andere speeltoestellen op een publiek terrein en de uiterlijke kenmerken kan het toestel indirect als speeltoestel aangemerkt worden en valt daarmee onder het WAS. NEE: De constructie/inrichting is hoogstwaarschijnlijk niet bij fabricage/ontwerp bedoeld als speeltoestel. Wanneer de constructie/inrichting zich niet op een publiek speelterrein bevindt, valt deze, ongeacht de uiterlijke kenmerken, niet onder het WAS. Beheer- en uitvoeringsplan spelen

37 BIJLAGE III. Zie 2.2 Risicomanagement RISICO ANALYSE Beheer- en uitvoeringsplan spelen

38 BIJLAGE IV. VOORBEELD LOGBOEK Beheer- en uitvoeringsplan spelen

39 Beheer- en uitvoeringsplan spelen

40 Beheer- en uitvoeringsplan spelen

41 Beheer- en uitvoeringsplan spelen

42 Beheer- en uitvoeringsplan spelen

43 Beheer- en uitvoeringsplan spelen

44 Beheer- en uitvoeringsplan spelen

45 BIJLAGE V. INSPECTIES Beheer- en uitvoeringsplan spelen