VISITATIERAAD SOCIALE HUISVESTINGSMAATSCHAPPIJEN KANDIDAATSTELLINGSFORMULIER BESTE PRAKTIJKEN

Transcriptie

1 KANDIDAATSTELLINGSFORMULIER BESTE PRAKTIJKEN Proficiat! De visitatiecommissie stelde bij de prestatiebeoordeling van uw SHM in 2012 of 2013 een goede praktijk vast. Met dit formulier kan u zich kandidaat stellen voor de Prijs voor de Beste Praktijk Indien de visitatiecommissie meer dan één goede praktijk bij uw maatschappij vaststelde, kan u zich meerdere keren kandidaat stellen (één formulier per goede praktijk). De bedoeling van dit formulier is dat de jury (en later de woonactoren en andere geïnteresseerden) een goed zicht krijgen op, en aan de slag kunnen met, de goede praktijk, zonder dat ze daarvoor het visitatierapport moeten lezen. Wees daarom zo specifiek en concreet mogelijk. Hou ook rekening met contextfactoren die u van belang vindt om tot deze goede praktijk te komen. Enkel op basis van de gegevens op dit formulier zal de jury goede praktijken nomineren voor de Beste Praktijk Prijs De gegevens die u in dit formulier invult, worden digitaal verwerkt. Daarom vragen wij u om dit document in Word-formaat op te sturen naar gerard.van.bortel@visitatieraad.be. Indien u wenst, kan u ook een bijlage toevoegen die uw kandidaatstelling ondersteunt (foto, analyse, voorbeelddocument, ). Uw kandidaatstelling dient u uiterlijk op 15 december 2013 op te sturen. Definitie Een goede praktijk is een werkwijze die aantoonbaar resultaat heeft opgeleverd en die in een bepaalde context een zeer effectieve en efficiënte aanpak is gebleken en daarom als een voorbeeld onder de aandacht van de SHM s en andere woonactoren wordt gebracht. Uw gegevens Naam SHM De Dendermondse Volkswoningen Maatschappelijke zetel Dendermonde Contactpersoon Piet Pauwels Telefoon adres piet.pauwels@dendermondsevolkswoningen.be Visitatierapport van 1 juli 2013 Uw goede praktijk zoals opgenomen in het visitatierapport De Dendermondse Volkswoningen heeft een project opgezet om, samen met het CAW, hoogbejaarde huurders uit hun sociaal isolement te halen. Door deze 20 hoogbejaarden regelmatig te bezoeken, kon men deze bejaarden begeleiden in het onderhoud van hun woningen. Op die manier werd zowel een sociale doelstelling nagestreefd en kon men tezelfdertijd mogelijke leefbaarheidsproblemen door slecht onderhouden woningen oplossen of voorkomen. Beide doelstellingen werden voor deze 20 huurders bereikt (zie OD 4.4). Mits hiervoor bijkomende financiële ondersteuning wordt voorzien, is dit een goede praktijk bij deze sociale huisvestingsmaatschappij. Eventuele aanvullingen door de visitatiecommissie Duid aan voor welke prijs u zich kandidaat stelt met deze goede praktijk: Beste Praktijk Prijs op het vlak van beschikbaarheid van woningen Beste Praktijk Prijs op het vlak van kwaliteit van woningen en woonomgeving 1

2 Beste Praktijk Prijs op het vlak van betaalbaarheid Beste Praktijk Prijs op het vlak van sociaal beleid Beste Praktijk Prijs op het vlak van interne werking en financiële leefbaarheid Beste Praktijk Prijs op het vlak van klantvriendelijkheid v Hoe zou u zelf het aantoonbaar resultaat van uw praktijk omschrijven? Vooreerst dient gesteld te worden dat een samenwerking met een CAW meteen ook inhoudt dat niet de SHM maar wél het CAW beschikt over de autonomie inzake het meedelen van privacygegevens aan de SHM (of aan de sector). Dit kan op zich als een sterkte aanzien worden, maar is tegelijk ook een belemmering om doorstroom van resultaten en informatie te garanderen, bijvoorbeeld voor dit project. Wat de precieze impact van ons project is, is op zich moeilijk precies mee te delen, maar is wél in te schatten. Van de door de SHM geselecteerde huurders (een 20-tal) werd alvast (sinds de opstart) geen enkele huurder (later) uit huis gezet, noch ontstond er enige huurachterstal. De vraag is natuurlijk of dit precies door dit project komt. Hoedanook is de SHM er nog steeds van overtuigd dat (navolging van) dit project nodig is en meer en meer aan belang zal winnen. Volgende resultaten zijn voor ons aantoonbaar : A/ Voor het eerst werd een heuse doelgroep afgebakend binnen onze SHM waar onze medewerkers alert voor gemaakt worden en is een profiel merkbaar: a) Oude huurders (75 jaar of ouder) b) die meestal al lang bij de SHM huren ( jaar) c) die zelden klagen (en bijgevolg ook minder gekend zijn bij de SHM) d) en daarom meestal in een verouderde onaangepaste woning wonen e) met respectievelijk 1 of 2 slaapkamers ongebruikt, cv ongebuikt, f) zonder huurachterstal (en bijgevolg ook minder gekend zijn bij de SHM) g) die op alles besparen om toch maar de huur te kunnen betalen h) die sociaal geïsoleerd zijn i) die weinig geletterd zijn (en aan wie de communicatie vanuit de SHM voorbij gaat) j) die bij de minste tegenslag in de toekomst een recurrente huurachterstal opbouwen 2/ Er werd aanklampend gewerkt, zodat alle huurders uit deze doelgroep minstens de kans gekregen hebben om geholpen te worden 3/ De huurders werden via dit project op de hoogte gebracht van alle mogelijke sociale voorzieningen of werden juridisch geholpen of doorverwezen (papieren voor OCMW, poetshulp via OCMW, sociale telefoontarieven, budgetbeheer, hulp bij tegemoetkomingen, mantelzorgpremie, aanvraag pedicure, info over voorlopige bewindvoering, bemiddeling in geschil met Telenet of Nuon, doorverwijzing naar Meldpunt Ouderenmishandeling, verkennen van rechten, inschrijving woonzorgcentrum ) waar het initiatief nooit via hen zou gebeuren. Tegelijk worden de mensen wakkergeschud dat er écht wel iets dient te gebeuren, of dat hulp nodig is. 2

3 4/ Klachten over de SHM werden neutraler opgevangen, technische meldingen gebeurden eindelijk, info over prioritaire mutatie wegens overbezetting werd verstrekt, aanvraag tot omwisseling werden ingediend, waardoor deze mensen kleiner en beter aangepast kunnen gaan wonen. 5/ Zeer oude en onaangepaste woningen die op die manier vrijkomen, worden afgewogen naar eventuele renovatie of openbare verkoop toe. 6/ Men vermijdt een pak negatieve en onterechte commentaren bij een eventuele uithuiszetting van iemand die pakweg 90 jaar oud is, en die ondanks 45 jaar trouw te betalen voor een oude woning, toch wordt uitgedreven wegens het correct toepassen van het debiteurenreglement. Welke concrete acties hebben tot dit resultaat geleid? In bezochten àlle medewerkers van de SHM het hele patrimonium, met de bedoeling om de woningen én hun huurders beter te leren kennen, en een beeld achter de schermen te krijgen bij het papieren /digitale dossier. Naast het noteren van klachten en meldingen op technisch vlak en het omschrijven van structureel-technische problematieken (bv. vocht door koude brug op dezelfde plaatsen van alle woningen in één wijk, ), was het ook de bedoeling om even rond te kijken om het onderhoud van de woning na te gaan én om een babbeltje te slaan met de mensen over de leefomstandigheden en de levenskwaliteit in het algemeen. Dit werd opgelijst en in team besproken, waarbij beslist werd om een (betalende) samenwerkingsovereenkomst aan te gaan met het plaatselijke CAW, en waarbij volgende methodiek werd gebruikt: SHM selecteert op basis van hun controleverslag bewoners wiens levenskwaliteit onder het maatschappelijk aanvaardbare ligt; CAW verkrijgt naam, adres en telefoonnummer van de bewoner. Indien mogelijk deelt DVW ook de timing voor eventuele renovatie of eventuele verkoop mee. CAW start met de hulpverlening. de CAW-hulpverlener neemt contact op met de bewoner en doet een eerste huisbezoek. samen met de bewoner maakt hij een foto van diens levenskwaliteit. Hierbij worden huisvesting, gezondheid, eventuele financiële problemen, netwerk, contacten met buren, familie in kaart gebracht. op basis hiervan biedt de CAW-hulpverlener gepersonaliseerde informatie aan en geeft desgevallend advies. er worden afspraken gemaakt rond welke stappen gezet zullen worden door de bewoner en 3

4 welke stappen gezet zullen worden door de CAW-hulpverlener. Deze afspraken worden goed opgevolgd door de CAW-hulpverlener en tijdig bijgestuurd en geëvalueerd. De CAW hulpverlener houdt hierbij het verdere aanbod van het CAW en andere diensten hulpverlening (huisarts, thuiszorg, mutualiteiten, OCMW enz.) in gedachten. de CAW-hulpverlener is alert voor signalen van ouderenmisbehandeling en psychische problemen. Hiervoor zijn afspraken rond samenwerking en toeleiding gemaakt met CAWproject ouderenmisbehandeling en met CAW- project geestelijke gezondheidszorg voor ouderen. Indien nodig, wordt beroep gedaan op casemanagement (overleg met andere betrokken hulpverleningsdiensten onder leiding van een neutrale voorzitter), om gepaste hulpverlening te bieden. 1. SHM selecteert huurders 2. CAW krijgt gegevens huurders 9. gebruik casemanagement 3. CAW start hulpverlening 8. signalen psychische problemen opvangen 4. CAW doet 1 ste huisbezoek 7. stappenplan wordt opgemaakt 6. persoonlijk advies en info aan huurder 5. foto van levenskwaliteit huurder Het CAW regio Dendermonde werkt pro actief en aanklampend, wacht niet tot de hulp gevraagd wordt, maar gebruikt onze positie als SHM om vertrouwen te krijgen en te zorgen dat de maatschappelijk noodzakelijke hulp aanvaard wordt. Tussen start en afsluiten van de hulpverlening zitten 3 maand. Indien de timing niet kan gehaald worden, kan uitzonderlijk verlengd worden. Om een dossier af te werken, dient met verschillende variabelen rekening te worden gehouden: de timing voor renovatie, verkoop of verhuis, de gezondheidstoestand, de mentale kracht van de bewoner, eventuele wachtlijsten bij andere diensten maar ook het opbouwen van het noodzakelijke vertrouwen tussen bewoner en CAW-hulpverlener. 4

5 Aantal (aanklampende) huisbezoeken door CAW: gemiddeld 4 Opstart en afsluiten van het dossier wordt gemeld aan Dendermondse Volkswoningen. Bij het afsluiten van het dossier wordt een communicatie gevoerd over de (her)huisvestingsmogelijkheden van de bewoner. Op welke manier hebt u beslist om deze acties te ondernemen en waarom? (Hoe is deze goede praktijk tot stand gekomen? Was dit ingevolge een specifieke beslissing of op andere wijze?) Uiteraard hebben de huisbezoeken aan àlle sociale huurwoningen van onze SHM de ogen geopend, zeker omdat de confrontatie met een dergelijke doelgroep (zie 1) zeer confronterend is en écht een vorm van verdoken armoede en sociale isolatie vormt, waarvoor eigenlijk geen voorzieningen zijn. Binnen Dendermondse Volkswoningen noemen we deze groep wel eens de oudste daklozen in De gesystematiseerde en gestructureerde reeks van afgelegde huisbezoeken in àlle sociale huurwoningen die de SHM verhuurt, gebeurde als volgt: 1. Alle huurders van de huizen werden aangeschreven om hen te melden dat er 14 dagen later een controlebezoek zou worden gebracht door één van de SHMmedewerkers. 2. Naar aanleiding van dit bezoek werd een standaard-checklist ingevuld, met opgave van de technische problemen (infrastructureel groot onderhoud huurdersonderhoud), de wijze van dagdagelijks onderhoud van de woning, de klachten, de aanwezige infrastructuur. 3. Op basis van deze checklisten en de feedback door de medewerker die het controlebezoek heeft uitgevoerd, selecteert de SHM bewoners die in aanmerking komen voor dit project. Naast het sociale aspect, is het een feit dat de staat van de woningen er absoluut op achteruit gaat (wegens niet gebruiken van radiatoren, het niet langer gebruiken van bovenverdieping, ). Op financieel vlak vormt de toepassing van de strikte lijn binnen de SHM om huurachterstal te vermijden en over te gaan tot uithuiszetting, een absoluut risico voor deze mensen. In eerste instantie is het een taak van een SHM om de woonomstandigheden te verbeteren, maar kwam vanuit ons personeel ook de vraag om een initiatief om het welzijn van dit soort huurders te verhogen. Hiervoor werd beroep gedaan op de bijzondere expertise van het Centrum Algemeen Welzijnswerk regio Dendermonde. CAW stapte meteen mee, in het absolute besef dat dit inderdaad een (vergeten)groep sociale huurders is. 5

6 Worden inzet en resultaat regelmatig in beeld gebracht of vergeleken met andere mogelijkheden? (Op welke manier beoordeelt u zelf de effectiviteit en efficiëntie van deze praktijk?) De samenwerkingsovereenkomst werd op regelmatig basis geëvalueerd en indien nodig bijgestuurd. Daarnaast werd jaarlijks de samenwerkingsovereenkomst geëvalueerd in de Raad van Bestuur en het Directiecomité. Indien wij bij deze evaluaties vaststellen dat de beoogde resultaten bereikt worden, kan de samenwerkingsovereenkomst positief geëvalueerd en verlengd worden. Personeelsproblemen bij het CAW, het feit dat CAW in andere regio s gratis werkte en bij ons niet, en het heikele punt van feedback vanwege privacy-gegevens deden ons besluiten om het project voorlopig on hold te zetten. Toch zullen we de werking hervatten, voor zover door de eigen overheid deze gelden mogen besteed worden als behorende tot de core-business, zeker omdat er weinig alternatieven voorhande zijn. Welke contextfactoren spelen volgens u een belangrijke rol om deze goede praktijk ook bij andere SHM s toe te kunnen passen (organisatiestructuur, omvang van het actieterrein, type van het actieterrein, patrimoniumomvang, gemeentelijke initiatieven, BSO, acties van andere woon- of welzijnsorganisaties, staat van het patrimonium, financieel gezondheid, gemeentelijke, provinciale of gewestelijke bepalingen of regels, huurdersbetrokkenheid of organisatie, ) Gelet op de herkenbare problematiek van vele SHM s en de unieke methodiek van dit project zijn wij er van overtuigd dat dit project overdraagbaar/bruikbaar zal zijn voor een groot deel van de sector. Toch zijn volgende aandachtspunten aan te stippen: 1/ privacy-gevoelige informatie uitwisselen tussen SHM en CAW 2/ subsidiëring én/of bijkomend bekwaam en continue personeelsbezetting vij de partner (in casu CAW) Weet u of deze praktijk (al dan niet in een variante vorm) ook bij andere SHM s wordt toegepast, zo ja, welke? Wij nemen aan dat er wel gelijkaardige (eerder algemene) initiatieven zijn (aanklampend werken, preventie uithuiszetting, ) maar wij denken dat voor deze nieuwe doelgroep nog geen gelijkaardige projecten lopen. 6

7 In voorkomend geval, op welke manier heeft u deze goede praktijk al onder aandacht van andere SHM s gebracht? Dat project werd reeds besproken met samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en werd aangemeld bij de Vlaamse Overheid voor subsidies voor lokale projecten armoede bij ouderen 2012 (doch zonder resultaat). Daarnaast werd dit project onder de aandacht gebracht van andere SHM s op de overlegplatformen sociale diensten, georganiseerd door de VMSW. Op basis van welke argumenten vindt u dat juist deze goede praktijk in aanmerking komt voor de Beste Praktijk Prijs? Gelet op de herkenbare problematiek van vele SHM s, de unieke methodiek en de bereikte resultaten van dit project zijn wij er van overtuigd dat dit project overdraagbaar/bruikbaar zal zijn voor een groot deel van de sector. De doorstroming binnen het patrimonium is minstens gevrijwaard, en onderbezetting kan worden aangepakt. Hoedanook staan deze mensen momenteel figuurlijk in de kou, en binnenkort misschien ook letterlijk. Dit kan toch niet voor trouwe sociale huurders die al tig jaren stipt betaald hebben, en die nog steeds vast geloven dat sociaal wonen levenslang is. Heeft u nog andere opmerkingen of suggesties? / 7