Duikgeneeskunde. Een duik in het onbekende? Gorinchem Goes Venetië November 2016

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Duikgeneeskunde. Een duik in het onbekende? Gorinchem Goes Venetië November 2016"

Jonas de Croon
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Duikgeneeskunde Een duik in het onbekende? Gorinchem Goes Venetië November 2016

2 Inhoud Even voorstellen. Geschiedenis. Het moderne duiken. Duikfysiologie (beknopt). Duikersziekten. Behandeling van een duikongeval Vragen.

3 Even voorstellen Erik van den Broek Anesthesioloog Beatrixziekenhuis Gorinchem Geneeskunde: Maasticht Specialisatie: Nijmegen Sportduikarts, lid NVD PADI Master Scubadiver Trainer

4 Even voorstellen Geschiedenis. Het moderne duiken. Duikfysiologie (beknopt). Duikersziekten. Behandeling van een duikongeval. Vragen.

5 Geschiedenis Al eeuwen lang probeert de mens te duiken. 500 BC Grieken beschrijven duiken voor het eerst BC Er word al regelmatig bergingswerk verricht Eerste duikklok Eerste druktank wordt gebouwd Het element zuurstof wordt ontdekt. V.a 1800 Luchtpompen worden ontwikkeld.

Geschiedenis 1840 Siebes ontwikkelt pak met helm. 1841 Ontwikkeling caisson.

1869-1883 Brooklyn Bridge wordt gebouwd.

6 Geschiedenis 1840 Siebes ontwikkelt pak met helm Ontwikkeling caisson Pneumatische geneeskunde is populair Brooklyn Bridge wordt gebouwd. Werklui uit caisson introduceren de term Bends. Men dacht dat max. diepte 120 voet was Eerste ademautomaat Paul Bert beschrijft oorzaak caissonziekte.

7 Geschiedenis 1878 Eerste SCUBA systeem wordt ontwikkeld Zuurstofvergiftiging wordt beschreven Jean Yves Cousteau en Gagnan ontwikkelen moderne duik apparatuur Eerste Europese conferentiegeneeskunde.

Geschiedenis Paul Bert (1833-1886): Beschrijft

8 Geschiedenis Paul Bert ( ): Beschrijft caissonziekte als gevolg van stikstof. Zijn advies: Langzaam opstijgen. Gebruik O2 aan de oppervlakte. Grondlegger moderne hyperbare fysiologie.

Geschiedenis John Scott Haldane (1860-1936):

9 Geschiedenis John Scott Haldane ( ): Arts en wetenschapper. Veel onderzoek naar gaswisseling. Ontwikkelde de eerste duiktabellen. Dit gaf enorme vooruitgang bij korte duiken.

10 Geschiedenis Na de tabellen van Haldane volgde nog vele andere. Deze tabellen worden nu nog steeds gebruikt in de moderne duikindustrie. Maken het duiken veiliger. Maar het zijn rekenmodellen!

11 Even voorstellen. Geschiedenis. Het moderne duiken. Duikfysiologie (beknopt). Duikersziekten. Behandeling van een duikongeval. Vragen.

12 Het moderne duiken Beroepsmatig: Offshore. Inshore. Caissons. Defensie. Brandweer.

13 Het moderne duiken Hobbymatig: Sportduiken. Technisch duiken: Extreem diep. met speciale apparatuur en gasmengsels. Grotduiken. Freediving.

14 Het moderne duiken Het normale sportduiken komt het meest voor. Wordt beoefend door zeer diverse populatie. Verschillende niveau s. Diverse vormen van opleiding.

16 Het moderne duiken Ook in Nederland veel beoefend. Hierdoor ook duikongevallen. Registratie duikongevallen: DOSA.

17 Het moderne duiken Aantal actieve duikers 2010: Maken duiken. Aantal ongevallen 2009: 69

20 Het moderne duiken Er wordt dus veel gedoken. Weinig omgevallen. Deel van de ongevallen = onschuldig. Echter wel kans om als arts ooit met duikongeval te maken te krijgen.

21 Even voorstellen. Geschiedenis. Het moderne duiken. Duikfysiologie (beknopt). Duikersziekten. Behandeling van een duikongeval. Vragen.

22 Duikfysiologie Om duikongevallen te begrijpen is een beetje kennis van de duikfysiologie nodig! Terug naar basale natuurkunde! Hoe zat het ook al weer?

23 Duikfysiologie Atmosferische druk = ± 1 atm. = 1 bar. Per 10 meter dalen in water komt er 1 bar bij.

24 Duikfysiologie Dus op 10 meter is de druk:... Bar. Op 20 meter is de druk:...bar.

25 Duikfysiologie Dus op 10 meter is de druk: 2 Bar. Op 20 meter is de druk: 3 Bar.

26 Duikfysiologie Dus op 10 meter is de druk: 2 Bar. Op 20 meter is de druk: 3 Bar. Houdt dit in uw achterhoofd!

27 Duikfysiologie Wet van Boyle: Wanneer een gas zich in een ruimte bevindt en het volume wordt verminderd zal de druk omgekeerd evenredig toenemen. PxV=C P = absolute druk V = Volume C = Constante

28 Duikfysiologie Wet van Dalton De totaaldruk van een mengsel van gassen is gelijk aan de som van de partiele drukken van de aanwezige gassen. Ptotaal = P1 + P2 + P3 etc. Lucht: 78% stikstof; 21% zuurstof; 1% rest.

Duikfysiologie Wet van Henry: De hoeveelheid van een gas die bij een gegeven temperatuur in een vloeistof oplost, is evenredig met de partiële druk van dat

29 Duikfysiologie Wet van Henry: De hoeveelheid van een gas die bij een gegeven temperatuur in een vloeistof oplost, is evenredig met de partiële druk van dat gas. Hoeveelheid gas die in een vloeistof (of weefsel) wordt opgelost is afhankelijk van: Soort gas, temperatuur, druk, tijd, soort vloeistof en oppervlakte.

30 Duizelt het al? Duikfysiologie

31 Duikfysiologie Duizelt het al? Essentie: Gassen worden opgenomen in weefsels onder druk. De druk neemt toe tijdens afdalen. De druk neemt af bij opstijgen (volume neemt dus toe).

32 Even voorstellen. Geschiedenis. Het moderne duiken. Duikfysiologie (beknopt). Duikersziekten. Behandeling van een duikongeval. Vragen.

33 Duikersziekten Bij het (sport) duiken 3 typen aandoeningen: 1.Aspecifieke aandoeningen. 2.Aandoeningen door verblijf in het water. 3.Aandoeningen door verblijf onder water. Deze laatste zijn duikersziekten

34 Duikersziekten Vier fasen: 1.Compressiefase. 2.Isopressiefase. 3.Decompressiefase. 4.Late fase (hier niet behandeld).

35 Compressiefase Decompressiefase Isopressiefase

36 Duikersziekten Compressiefase: Barotraumata door squeeze. Oor, huid, sinussen, longen etc. Voorkomen: klaren van luchthoudende holtes.

37 Duikersziekten Isopressiefase: Hypothermie. Verdrinking. Uitputting. Stikstofnarcose. Zuurstofintoxicatie.

38 Duikersziekten Hypothermie: Water geleidt warmte 20x beter dan lucht. Afkoeling gaat 20x sneller. In water <34ºC treed afkoeling op. Door verkeerde kleding.

39 Duikersziekten Hypothermie. Veroorzaakt in eerste instantie: Rillen voor warmte productie. Vasoconstrictie om afkoelen te voorkomen. Later: Bewustzijnsdaling. Ritmestoornissen.

40 Duikersziekten Stikstofnarcose: Veroorzaakt door verhoogde partiële stikstofspanning op diepte. Kan bij iedereen optreden. Symptomen: als bij alcoholroes. Gevaar: roekeloosheid. verdwijnt bij opstijgen.

41 Duikersziekten Zuurstofintoxicatie Een verhoogde po2 kan leiden tot klachten. >1,5 atm. al mogelijk. Symptomen: neurologisch, pulmonaal. Maximale duikdiepte met perslucht 60 meter. Verdwijnt bij lagere po2.

42 Duikersziekten Decompressiefase: Barotraumata. Decompressieziekte.

43 Duikersziekten Barotraumata: Tijdens het opstijgen verlaagt de druk en verhoogt het volume van gassen. Indien tijdens het opstijgen niet word uitgeademd ruptuur van luchthoudende delen.

44 Duikersziekten Longbarotraumata: Pneumothorax. Mediastinaal emfyseem. Gas-embolie. Ook mogelijk in andere luchthoudende lichaamsholten.

45 Duikersziekten Middenoor. Sinussen. Maag/darm. Gebit.

46 Duikersziekten Decompressieziekte: Wet van Henry. Op diepte 20 m, (3 atm) kan er 3 maal zoveel stikstof in de weefsels oplossen. Er zijn snelle (bloed, longen) en langzame weefsels (bot). Naarmate duiktijd langer is raken langzame weefsels verzadigd.

47 Duikersziekten Decompressieziekte: Als duiker opstijgt: overvloed stikstof wordt uitgeademd. Voor het uittreden van gas uit langzame weefsels is echter tijd nodig. Bij te snel opstijgen ontstaat stikstof overdruk. Door de overdruk komt stikstof als belletjes in het bloed terecht.

48 Duikersziekten Deze bellen kunnen overal ontstaan, arterieel, veneus of extravasculair.

49 Duikersziekten Deze belletjes kunnen verschillende klachten geven. Afhankelijk van locatie waar ze zitten: Jeuk (huidbelletjes). Gewrichtsklachten. Centraal zenuwstelsel. Long. Hart.

50 Duikersziekten Voorkomen: langzaam opstijgen. Aan duiktabellen houden.

51 Duikersziekten Risicofactoren: vermoeidheid. Slechte conditie. Adipositas. Temperatuur. Foramen Ovale.

52 Even voorstellen. Geschiedenis. Het moderne duiken. Duikfysiologie (beknopt). Duikersziekten. Behandeling van een duikongeval. Vragen.

53 Behandeling Eerste hulp: verleen gewoon eerste hulp. Treat first what kill s first. Zuurstof is must. Zuurstof wordt ook door duikers ter plaatse vaak toegediend. Werk vlg ATLS methode.

54 Behandeling Barotraumata: behandeling is afhankelijk van ernst en plaats van het trauma.

55 Behandeling Decompressieziekte: Behandeling is afhankelijk van ernst van de aandoening. Zuurstof competitief verdringen van stikstof. Behandeling doormiddel van recompressie in tank. Patiënt wordt weer op druk gebracht en langzaam naar de oppervlakte geleid.

56 Behandeling

57 Behandeling Diverse mogelijkheden van behandeling: Veel gebruikt. -18 meter uur / 4.45 uur. Afwisselend zuurstof / lucht.

58 Behandeling

59 Behandeling

60 Behandeling Welke tabel gebruikt wordt is afhankelijk van: Duikprofiel. Ernst aandoening. Conditie patiënt.

61 Behandeling Behandeling in tank vaak meerdere sessies. Niet altijd restloze genezing.

62 Behandeling Hoe sneller recompressie hoe beter. Tanks met veel ervaring duikers: Duikmedisch Centrum in Den Helder. AMC.

63 Behandeling Bij twijfel over duikongeval: Neem contact op met: Duikmedisch Centrum Den Helder. tel / Vraag naar dienstdoende duikarts.

64 Behandeling Verzamel gegevens over duik (duikcomputer): diepte. duur. herhanlingsduik. duikomstandigheden. Overleg deze met de dienstdoende duikarts.

65 Afsluiting Meer weten? Duikkeuringen (gaan) doen Duikgeneeskunde theorie en Praktijk. Nederlandse Vereniging voor duikgeneeskunde:

66 Vragen?

67 Dank voor uw aandacht!

Vergelijkbare documenten

Geschreven door Administrator vrijdag 20 februari 2009 23:30 - Laatste aanpassing vrijdag 20 februari 2009 23:45

Geschreven door Administrator vrijdag 20 februari 2009 23:30 - Laatste aanpassing vrijdag 20 februari 2009 23:45 De wet van Boyle Bij gelijkblijvende temperatuur varieert het volume van een gas omgekeerd evenredig met de absolute druk. P1 x V1 = P2 x V2 Hetgeen gebruikt kan worden bij het berekenen van het luchtverbruik.