2. Beantwoording ingediende technische vragen ten behoeve van technische rondvraag Geen.

Transcriptie

1 Notulen 8e vergadering, 21 oktober 2015 Commissie Financiën Aanwezig: Voorzitter: C. van der Burgt Commissiegriffier: J. Hendriks Wethouder: P. Smeulders Adviseurs: R. Bruijnzeel Leden: J. van Aert (HA), S. van de Brug (VVD), M. Maas (GL), S. van Lierop (FVvL), M. van der Pijl (PvdA), M. Rieter (Helder Helmond), A. Spierings (Lokaal Sterk), S. Stevens (D66), A. Spruijt (SP), P. Vervoort (CDA) Notuliste: P. van Moorsel Afwezig m.k.: F. Mol (Senioren 2013), A. Raaijmakers (CDA) 1. Opening, mededelingen en vaststelling agenda De voorzitter heet de aanwezigen van harte welkom en opent de vergadering. Er wordt melding gemaakt van de afwezigen. De agenda wordt conform vastgesteld. 2. Beantwoording ingediende technische vragen ten behoeve van technische rondvraag Geen. 3. Verslagen De notulen van de vergaderingen van 1 april 2015 en 17 juni 2015 worden conform vastgesteld. 4. Presentatie Vennootschapsbelasting door dhr. J. Brands In antwoord op de vraag van mw. Van der Pijl over detachering zegt dhr. Brands dat voor zover het gemeentelijk uitbesteed personeel betreft dit tot op heden niet belastingplichtig was voor de vennootschapsbelasting. Dhr. Stevens stelt de vraag of activiteiten met elkaar verrekend mogen worden. Dhr. Brands antwoordt dat de gemeente voor het totaal één aangifte doet. Dhr. Vervoort vraagt naar het verschil tussen de commerciële en de fiscale openingsbalans. Dhr. Brands antwoordt dat dit verschil nog niet 100% duidelijk is. Daar zijn nog gesprekken over. Een handreiking volgt.. Fiscaal gezien zal er in ieder geval een andere waardering komen dan de huidige waardering. In antwoord op de opmerking van mw. Spierings over de vele onduidelijkheden zegt dhr. Brands dat het doen van de aangifte vaststaat. De verdere uitwerking en interpretaties moeten nog duidelijk worden. Dhr. Stevens vraagt naar de gevolgen voor het grondbedrijf. Dhr. Brands antwoordt dat deze gevolgen nog niet bekend zijn. De handreiking volgt hoogstwaarschijnlijk vóór 1 november a.s. Men is er nog niet uit hoe bijvoorbeeld omgegaan zal worden met waarderingen. De belastingsdienst is er wel op gespitst om goede afspraken te maken; zij hebben er belang bij dat de aangiftes er goed uitzien gezien de hoge werkdruk bij de belastingdienst. Er is op dit moment echter nog veel onduidelijk en doorrekeningen zullen nog gemaakt moeten worden. In antwoord op de vraag van dhr. Rieter zegt dhr. Brands dat VpB staat voor vennootschapsbelasting. Dhr. Rieter vraagt naar mogelijke creativiteit met betrekking tot publieke taken. Dhr. Brands antwoordt dat dit in feite geldt voor alle activiteiten. De vraag is hoe de eigen organisatie op de meest gunstige wijze in te richten is. Dhr. Van de Brug stelt de vraag wanneer er een helder beeld is van de gevolgen. Dhr. Brands antwoordt dat, zodra er meer bekend is, daarover gerapporteerd zal worden. De echte gevolgen worden pas in 2017 duidelijk. Rond januari 2016 zal wel ongeveer in beeld zijn welke activiteiten ondernemersactiviteiten gaan worden. Een verdere inschatting is gedurende de bestuursrapportages te maken. In antwoord op de vraag van mw. Maas over Deloitte en eventueel fiscaal advies zegt dhr. Brands dat Deloitte de begeleiding bij de workshops heeft verzorgd. Geprobeerd zal worden in eigen beheer de aangifte te doen. Bij eventuele vragen die zich zullen gaan voordoen zal misschien ter ondersteuning en te zijner tijd advies worden ingewonnen bij een accountant of een fiscaal bureau. Commissie Financiën Blz. 1

2 Dhr. Rieter merkt op dat je je wellicht al een beeld kunt vormen van de belastingplichtige activiteiten als je bijvoorbeeld gaat kijken naar de jaarrekening Dhr. Bruijnzeel antwoordt dat het weinig zinvol is om naar de jaarrekening 2014 te kijken, omdat de activiteiten voor 2016 anders liggen en actueler zijn dan de activiteiten voor Hij verwacht dat in de bestuursrapportages van volgend jaar de raad wel kan worden geïnformeerd over de hoogte van het te verwachten af te dragen bedrag. In antwoord op de vraag van dhr. Van Aert over doorberekening in bijvoorbeeld de parkeertarieven, zegt dhr. Bruijnzeel dat als er winst gemaakt wordt dit inhoudt dat het tarief hoger is dan het kostprijstarief. Bij verdiscontering moet er dan nog meer worden afgedragen. In antwoord op de vraag van dhr. Spruijt over aanpassing van de tarieven zegt wethouder Smeulders dat structureel uitgegaan wordt van een aantal bedragen in de begroting. Het ligt niet zo eenvoudig door de tarieven te verlagen of te verhogen. Pas ten tijde van de jaarrekening 2016 is bekend wat de gevolgen zijn. De jaarrekening 2016 is het belangrijkste moment zowel inhoudelijk als financieel om te kijken waar we staan. De voorzitter bedankt de heer Brands voor de presentatie en toelichting. 5. Voorstel Min BZK mbt Rekenkamercommissie De fracties zijn unaniem van mening geen aanleiding te zien om de gekozen vorm van een rekenkamercommissie te vervangen door een rekenkamer. Besloten wordt dat de griffier namens de raad een brief opstelt om op vergelijkbare wijze als de bijgevoegde brieven van de gemeente Almere en de gemeente Eindhoven te reageren naar de minister en het parlement. 6. Financiële verordening gemeente Helmond In antwoord op de vraag van dhr. Stevens om het vaststellen van de nota s elk jaar te laten verspringen zegt wethouder Smeulders dat dit niet praktisch is. In de verordening wordt namelijk verwezen naar andere nota s en de samenhang tussen alle nota s dient goed te zijn. Mw. Spierings plaatst de navolgende opmerkingen. Onder artikel 5 staat vermeld minimaal één bestuursrapportage. Haar fractie ziet graag opgenomen dat de behandeling van de bestuursrapportage twee maal per jaar plaatsvindt. Onder artikel 10 punt 4 toezending treasurystatuut eens in de vier jaar ter kennisgeving aan de raad vraagt zij zich af of de raad het statuut niet dient vast te stellen. Onder artikel 13 punt 1 biedt tenminste eens in de vier jaar een nota aan is zij van mening dat dit wel erg weinig is. Onder punt 2 daar waar staat Het Raad biedt is zij van mening dat dit moet zijn Het College biedt. Ook wat dit punt betreft is de fractie voorstander van een tussentijdse update. Voor wat betreft artikel 15 punt 1b wil zij de totale personele lasten graag gesplitst zien. Voor wat betreft artikel 17 ziet zij liever een tussentijdse update van de nota grondbeleid. Voor wat betreft artikel 20 punt 3 stelt zij de vraag of de maatregelen tot herstel in de bestuursrapportage benoemd zullen worden of in ieder geval tussentijds via een raadsinformatiebrief. Dhr. Van de Brug geeft ook de voorkeur voor het twee keer per jaar behandelen van de bestuursrapportage. Voor wat betreft artikel 6 stelt hij de vraag waaraan gedacht moet worden bij het stellen van nadere regels. Voor wat betreft artikel 10 punt 2a vraagt hij zich af of het niet beter is om voor een betere vergelijking drie prijsopgaven te vragen. In antwoord op de vraag van dhr. Van Lierop wat de achterliggende gedachte is bij minimaal één bestuursrapportage per jaar zegt dhr. Bruijnzeel dat minimaal één betekent dat twee altijd mogelijk is. Het college zal hierin nooit afwijken van de wens van de raad. Het is wel zo dat mocht de raad over twee of drie jaar besluiten om in dat jaar slechts één bestuursrapportage te behandelen dat alsdan niet mogelijk zonder aanpassing van de verordening. Dhr. Van Aert en dhr. Vervoort zien ook graag aanpassing naar het twee maal per jaar behandelen van de bestuursrapportage. Wethouder Smeulders antwoordt dat de verordening in die zin zal worden aangepast. Voor wat betreft het treasurystatuut zegt wethouder Smeulders dat het college en niet de raad bevoegd is om dit statuut vast te stellen. Ter toelichting verwijst dhr. Bruijnzeel naar het gestelde onder artikel 10 punt 4; de raad is te allen tijde bevoegd om bepaalde zaken uit het treasurystatuut in de financiële verordening op te nemen; het wordt dan wel lastiger om jaarlijks het beleid vast te stellen. Voor wat betreft het tenminste eens in de vier jaar aanbieden van de nota s vermeld onder artikel 13 en de nota grondbeleid zegt wethouder Smeulders dat jaarlijks bij de begrotingsbehandeling de meer reguliere onderdelen vast worden gesteld, zoals bijvoorbeeld de grondprijs en het onderhoud kapitaalgoederen. Het eens in de vier jaar aanbieden heeft betrekking op de kaderstukken. In antwoord op de vraag van mw. Spierings licht adviseur dhr. Van Weert toe dat eenmaal per vier jaar het gemeentelijk rioleringsplan wordt vastgesteld en dat het operationele rioleringsplan jaarlijks aan de raad wordt aangeboden en vastgesteld. Commissie Financiën Blz. 2

3 Dhr. Stevens vraagt voor wat betreft het grondbeleid naar meer verdieping en uitbreiding bij de behandeling van de bestuursrapportage. Wethouder Smeulders antwoordt dat dit één van de uitkomsten was van de commissievergadering van 20 oktober jl. Het is niet nodig dit vanavond in de financiële verordening vast te leggen. Dhr. Bruijnzeel verwijst hiertoe naar het gestelde onder artikel 17 punt 2. Wethouder Smeulders zegt dat artikel 13 punt 2 zal worden aangepast zoals hierboven gesteld. Voor wat betreft de personele lasten, vermeld in artikel 15, zegt dhr. Bruijnzeel dat het juist de bedoeling is om een splitsing te maken tussen vast personeel en inhuur derden. Voor wat betreft de nadere regels, vermeld in artikel 6, zegt dhr. Bruijnzeel dat het college de bevoegdheid heeft om nadere aanwijzingen te geven binnen de door de raad aangegeven kaders. In antwoord op de vraag van de fractie VVD of het niet beter is om drie prijsopgaven op te vragen voor het aantrekken van financieringen, zegt dhr. Bruijnzeel dat hier een relatie ligt met het aanbestedingsbeleid. Het betreft hier in ieder geval een minimumeis. Meer dan twee is mogelijk maar de praktijk wijst uit dat er vaak niet meer dan twee zijn. In antwoord op de vraag van mw. Van der Pijl over de vierjaarlijkse vaststelling zegt wethouder Smeulders dat eerdere aanpassingen altijd mogelijk zijn. De raad kan hier te allen tijde het initiatief toe nemen. In antwoord op de vraag van dhr. Spruijt over het aanbieden van een voorjaarsnota in een verkiezingsjaar zegt wethouder Smeulders dat er in een verkiezingsjaar inderdaad geen voorjaarsnota wordt aangeboden. Ter aanvulling hierop zegt dhr. Bruijnzeel dat het altijd mogelijk is om in het verkiezingsjaar een beleidsarme voorjaarsnota op te stellen waarin alleen de financiële kaders worden meegenomen en geen politieke aangelegenheden. In antwoord op de vraag over artikel 20, interne controle, en de maatregelen tot herstel zegt wethouder Smeulders dat ingeval van afwijkingen hiervan melding zal worden gemaakt in de jaarrekening. Vervolgens maken de fracties Lokaal Sterk, CDA, VVD, Helder Helmond en HA een voorbehoud. 7. Nota investeringsbeleid Dhr. Vervoort merkt op dat op pagina 3, tweede regel, twee keer rondom vermeld staat in plaats van één keer. Wethouder Smeulders zegt toe dat dit zal worden gecorrigeerd. Voor wat betreft het gestelde op pagina 3, punt 7, stelt dhr. Vervoort de vraag of het extra afschrijven wenselijk is en of in dat geval teruggekomen wordt bij de raad. Wethouder Smeulders antwoordt hierop bevestigend. Voor wat betreft artikel stelt dhr. Vervoort de vraag of bij een tussentijdse wens van de raad om te investeren het nog mogelijk is om dit in de raad te behandelen. Wethouder Smeulders antwoordt hierop bevestigend. Mw. Spierings vraagt met betrekking tot artikel 4.5 naar de reden van het trekken van één lijn bij zowel investeringen met economisch nut als investeringen met maatschappelijk nut. Voor wat betreft artikel stelt zij de vraag of, indien zich omstandigheden voordoen die leiden tot aanpassing van de gemaakte afspraken, daarmee teruggekomen wordt bij de raad. Wethouder Smeulders antwoordt hierop bevestigend. Dhr. Stevens stelt met betrekking tot pagina 7, uitgangspunt 2, de vraag of bij vrijval het kapitaallastenplafond fluctueert. Verder vraagt hij naar uitleg met betrekking tot het gestelde op pagina 18, uitgangspunt 19, derde bolletje. Voor wat betreft deze laatste vraag zegt dhr. Bruijnzeel dat hiermee bedoeld wordt dat wanneer in een bepaald jaar een investering wordt gedaan pas het jaar daarop wordt begonnen met afschrijven. Dit geldt wanneer de investering in het tweede halfjaar begint. Echter, begint de investering in het eerste halfjaar dan wordt na een half jaar begonnen met afschrijven. Dhr. Van de Brug zegt voorstander te zijn van het gefaseerd invoeren van de gewijzigde systematiek, teneinde te voorkomen dat investeringen stil komen te liggen of komen te vervallen. Naar zijn mening zou door vrijvallende kapitaallasten geleidelijk toegegroeid moeten worden naar het mogelijk maken van een jaarlijkse investering van minimaal acht miljoen euro. Verder vraagt hij naar de reden van het versneld tussentijds willen afschrijven. Wethouder Smeulders antwoordt als volgt. De financiële positie van de gemeente is niet meer wat het geweest is. Om die reden is het voorstel om een kapitaallastenplafond in te gaan voeren. Gevolg hiervan is dat er structureel minder geïnvesteerd kan worden. Vervolgens brengt hij het cofinancieringsfonds onder de aandacht. Dit fonds is bedoeld om in te kunnen blijven spelen op kansen die zich voordoen voor de stad. In antwoord op de vraag van dhr. Van de Brug over de hoogte van het fonds zegt wethouder Smeulders dat de hoogte momenteel als reserve in de begroting twee miljoen bedraagt. In antwoord op de vraag van dhr. Spruijt over wie er besluit om hierin een greep te doen, zegt wethouder Smeulders dat het een bevoegdheid van het college is maar dat de raad een voorstel kan indienen bij de begrotingsbehandeling om de huidige bevoegdheid van het college te wijzigen naar een bevoegdheid van de raad. Het is aan de raad om te beslissen hoe zij hiermee om wil gaan. Commissie Financiën Blz. 3

4 Dhr. Vervoort vraagt naar de mogelijkheid om middels een raadsinformatiebrief de raad te informeren over de investeringen uit dit fonds. Wethouder Smeulders zegt dat het cofinancieringsfonds bedoeld is voor substantiële kansen voor de stad die niet in het reguliere investeringsprogramma gedekt zijn. Wethouder Smeulders zal het voorstel over een raadsinformatiebrief mee terugnemen naar het college; hij vindt het een goede opmerking. Het bevordert de transparantie. Mogelijk zal er ten tijde van de begrotingsbehandeling al iets over gezegd worden. In antwoord op de vraag betreffende de componentenbenadering in artikel 4.5 zegt dhr. Bouwmeester dat deze methode het mogelijk maakt om alle onderdelen in een administratie apart inzichtelijk te maken en om één of meerdere van de onderdelen versneld af te schrijven. Wethouder Smeulders zegt dat het kapitaallastenplafond betekent dat de kapitaallasten in de begroting gelijk blijven; de jaarlijkse investeringsruimte daarbij is afhankelijk van vrijval van kapitaallasten; deze vrijval fluctueert. Dit betekent dat er in sommige jaren minder geïnvesteerd kan worden. Dat is de keuze die is gemaakt en die in het coalitieakkoord staat. Het voeren van een solide financieel beleid met een sluitende begroting betekent minder mogelijkheden om te investeren. Door op een andere manier om te gaan met de reserves en door de keuzes die zijn gemaakt om andere bedragen vrij te laten vallen, kunnen in ieder geval de ambities voor onze stad de komende jaren gerealiseerd worden. Dhr. Bruijnzeel voegt hieraan toe dat in de nu voorliggende nota meerdere lijnen zijn ingezet waardoor er goede afwegingen gemaakt kunnen worden; dat is het uitgangspunt van de nota. Voor wat betreft het versneld afschrijven zegt dhr. Bouwmeester dat dit zinvol kan zijn, omdat daarmee versneld kapitaalruimte vrij gespeeld wordt. Het versneld afschrijven is alleen mogelijk bij investeringen met maatschappelijk nut. Binnen het kapitaallastenplafond krijg je daarmee ruimte om nieuwe investeringen te doen. Voor wat betreft investeringen met maatschappelijk nut voegt dhr. Bruijnzeel toe dat de commissie BBV bezig is om het onderscheid tussen economisch nut en maatschappelijk nut voor wat betreft de afschrijvingstermijnen te laten vervallen. Mw. Spierings verwijst naar pagina 28 en stelt de vraag wat wordt bedoeld met gebouwen tijdelijk. Wethouder Smeulders zegt dat hiermee tijdelijke gebouwen worden bedoeld die niet binnen de normale termijn worden afgeschreven maar binnen een veel kortere periode. Dhr. Bouwmeester voegt hieraan toe dat in het geval een tijdelijk gebouw tussentijds een andere bestemming krijgt opnieuw gekeken gaat worden naar de waarde en of er extra moet worden afgeschreven. Voor wat betreft pagina 29 en het diftar-systeem merkt zij op dat de gemeente hier geen gebruik van maakt. Wethouder Smeulders zegt dat diftar niet ingevoerd gaat worden. Het betreft hier de containers. Mw. Van der Pijl merkt op dat voor wat betreft de bestuursrapportages en het vaststellen van de begrotingswijzigingen zij graag zou zien dat deze in aparte besluiten opgenomen worden en daarmee, indien daarom gevraagd wordt, dieper behandeld kunnen worden. Dhr. Bruijnzeel verwijst naar de eerder deze avond besproken financiële verordening. Daarin worden een aantal zaken vastgelegd voor wat betreft de bestuursrapportages. Hij verwijst naar het gestelde in artikel 5 punt 3 van de financiële verordening. Dit artikel komt tegemoet aan de wens om de begrotingswijzigingen in aparte beslispunten duidelijk te maken. Mw. Van der Pijl zegt dat er meer tijd nodig is om een en ander in de commissie te kunnen bespreken. Nu is dat bij de bestuursrapportage niet mogelijk, temeer omdat de gegevens pas kort voor de behandeling wordt toegestuurd. Er zou naar haar mening daarom een extra raadscyclus ingebouwd moeten worden. Dhr. Bruijnzeel is van mening dat het goed zou zijn daar in een volgende commissievergadering over van gedachten te wisselen. Wethouder Smeulders doet vervolgens het voorstel om een extra commissievergadering te plannen ná de presentatie van de bestuursrapportage en vóór de raadsvergadering. De fracties staan achter dit voorstel. Op de vraag van dhr. Van Aert of ingeschat kan worden hoe het kapitaallastenplafond zich ontwikkelt, antwoordt wethouder Smeulders bevestigend. Hij zegt toe een overzicht aan de commissie te doen toekomen. Vervolgens maken alle fracties een voorbehoud. 8. Nota reserve- en voorzieningenbeleid Op de vraag van mw. Spierings en dhr. Vervoort over artikel punten 2 en 3 antwoordt wethouder Smeulders als volgt. Door een looptijd af te spreken, is er druk om de ambitie waar de reserve voor bedoeld is binnen drie jaar te realiseren. Hij verwijst naar bijlage 1A van de begroting. In deze bijlage staan vermeld de looptijden van de reserves. De mogelijkheid om aan te geven dat een looptijd langer of korter moet duren, is via het indienen van een amendement tijdens de begrotingsbehandeling op 5 november a.s. Commissie Financiën Blz. 4

5 Dhr. Bruijnzeel voegt hieraan toe dat, indien de omstandigheid zich voordoet dat een reserve van rechtswege dreigt te vervallen op 1 januari, reeds ten tijde van de tweede bestuursrapportage de raad gevraagd kan worden de reserve te verlengen. Dit teneinde vrijval in de jaarrekening te voorkomen. Op deze wijze wordt aan de voorkant gewerkt in plaats van aan de achterkant via een nieuwe resultaatbestemming. In antwoord op de vraag van dhr. Spruijt zegt wethouder Smeulders toe om bij een onttrekking uit het cofinancieringsfonds de raad door middel van een raadsinformatiebrief daarover te informeren. Na enige discussie tussen dhr. Rieter en dhr. Vervoort over de (on)mogelijkheid om een raadsinformatiebrief te bespreken in een eerstvolgende commissie- of raadsvergadering, zegt wethouder Smeulders dat naar zijn mening de raad deze mogelijkheid altijd heeft. Vervolgens maken alle fracties een voorbehoud. 9. Jaarplanning P&C ter toelichting Besloten wordt, zoals eerder besproken bij agendapunt 7, om in de jaarplanning 2016 twee extra vergaderingen van de commissie financiën op te nemen ter bespreking van zowel de 1 e als de 2 e bestuursrapportage. 10. Treasurystatuut ter toelichting Mw. Spierings stelt met betrekking tot artikel 3 de vraag wanneer het college het zinvol vindt dat de raad zijn wensen en bedenkingen kenbaar maakt. Wethouder Smeulders antwoordt ingeval van politiek-gevoelig te nemen besluiten. Voor wat betreft artikel 4 punt c stelt mw. Spierings de vraag of, indien gekozen wordt voor het uitzetten van gelden bij een ander openbaar lichaam, de raad daar enig inzicht in krijgt. Dhr. Bruijnzeel licht toe dat deze situatie zich kan voordoen indien een andere gemeente geld nodig heeft. Het college moet daar dan wel toestemming voor geven. Dat is wat hier bedoeld wordt. In antwoord op de vraag van mw. Spierings over de treasurycommissie, zegt wethouder Smeulders dat het verslag van zijn kwartaaloverleg met de treasurycommissie altijd naar het college gaat. Het kwartaaloverleg is altijd op detailniveau, inzicht van de raad daarbij is overbodig want de financiering wordt altijd zo voordelig mogelijk gedaan. Dhr. Bruijnzeel voegt hieraan toe dat in de begroting en in de jaarrekening met de raad op hoofdlijnen wordt gedeeld wat er in de treasurycommissie besproken is. Voor wat betreft de vraag van mw. Spierings over het door de raad vaststellen van het treasurybeleid, zoals vermeld op pagina 6, zegt wethouder Smeulders dat de raad het treasurybeleid op hoofdlijnen vaststelt via de financiële verordening. In de financiële verordening staan in artikel 10 de kaders van het treasurybeleid genoemd. Tot slot geeft dhr. Bruijnzeel een toelichting op de keuze voor de andere methode voor wat betreft de tweede bestuursrapportage. Aan de reserves worden nu maximale bedragen toegekend. In de jaarrekening wordt een eventueel extra bedrag dat nodig is, verrekend. Hiermee bereik je dat er een zuiver resultaat wordt voorgelegd. Een aparte toelichting volgt in de jaarrekening. Op deze wijze is er een betere inkadering, terwijl alle mogelijkheden nog worden opengehouden. In antwoord op de vraag van dhr. Vervoort zegt dhr. Bruijnzeel dat in de tweede bestuursrapportage een indicatie gegeven wordt van het bedrag dat maximaal in de jaarrekening ten laste of ten gunste van de reserve komt. Hiermee wordt vanuit het budgetrecht de raad beter in positie gebracht dan voorheen. Dit is ook in lijn met de nota reserve- en voorzieningenbeleid. Tot slot zegt dhr. Bouwmeester dat voor wat betreft de lijst in de bestuursrapportage het niet de volledige lijst betreft maar slechts de afwijkingen die nog niet in de begroting zijn opgenomen. 11. Sluiting De voorzitter bedankt de aanwezigen voor hun inbreng en sluit de vergadering om uur. Commissie Financiën Blz. 5