Humor is relativering bij uitstek. En daar is steeds minder gevoel voor.

Transcriptie

1 Dienstnummer: 1233 zondag: naamgeving en besnijdenis datum: plaats: De Bron, Assen Schriftlezingen (onderstreept = hoofdlezing): Numeri 6: 22-27; Lucas 2: 21 liederen: Lb 218; ps 8c; Zingenderwijs 21; Lb 512:1-5; DV 321 eventuele bijzonderheden: Gemeente van Jezus Christus 1. Ik vind het geen fijne tijd voor humor. Humor is relativering bij uitstek. En daar is steeds minder gevoel voor. Nee, dat is niet míjn conclusie na een paar oudejaarsconferences; dat zie Herman Finkers in het kerstnummer van mijn krant. a. Geen fijne tijd voor humor, voor relativering; want, de nuance is weg, zo lichtte hij toe. De nuance is weg en overal zie je extremisme; niet alleen maar bij radicale islamisten, maar net zo goed bij al die schreeuwers op sociale media met hun scheldpartijen en verwensingen aan het adres van 'de linkse elite', of bij de intellectuele voorhoede van ons land die religie gelijkstelt met geweld en concludeert dat de wereld beter af zou zijn zónder godsdienst. b. Steeds minder gevoel voor humor en relativering. Voor Finkers is het een belangrijke reden om zijn 'Missa in Mysterium' op poten te zetten, een Latijnse en Gregoriaanse hoogmis. Als je het nog niet gezien hebt op tv moet je gauw op 'Uitzending gemist' kijken. Vooral als je niks hebt met liturgie en een zorgvuldige, rustige, uitgebalanceerde kerkdienst niet meer vindt passen in deze tijd, in 2017.

2 2 Met in je achterhoofd wat de scholieren zeiden die Finkers had gevraagd mee te zingen in de mis en daarvoor van tevoren te oefenen: we worden er rustig van, zeiden ze, en ja, dat bedoelden ze positief. (ik zeg het er maar even bij voor de mensen die denken dat je jongeren voortdurend moet entertainen met de meest wilde dingen ) 'Missa in Mysterium', een eerbetoon aan het Mysterie, want het leven is een geheim, aldus Finkers; en voor hem is die mis een tégengeluid, iets waarmee hij tegen de tijdgeest ín gaat. Immers: het is geen tijd voor humor, voor relativering 2. Als een cabaretier dat zegt, en dan ook nog eens een cabaretier die soms lijkt op een pastoor en die serieus met geloof bezig is-, als zo iemand dat zegt, dan schrik ik. Dan schrik ik, want ik geloof in humor en humor en geloof hebben voor mij veel met elkaar te maken. En, er komt een vraag boven: kunnen wij nog wel met geloof en met humor het nieuwe jaar in? Kunnen geloof en humor ons helpen om vol vertrouwen en zonder angst aan 2017 te beginnen? a. Natuurlijk, er is genoeg om ons zorgen over te maken. Misschien wel heel persoonlijk:

3 3 hoe ziet mijn eigen toekomst eruit? Hoe zal het gaan met mijn gezondheid of met de gezondheid van mijn partner, of mijn kinderen, of mijn ouders? Zal ik m'n baan houden? Kunnen we ons hoofd financieel boven water houden? Hoe zal het verder gaan met m'n relatie, m'n huwelijk? Zal het lukken met school, met m'n studie? b. Er is genoeg om je zorgen over te maken. Ook in de kerk. Steeds minder mensen doen nog mee; we zien het ook in onze eigen wijkgemeente. Waar gaan we als De Drieklank naar toe in dit nieuwe jaar? Geloof wordt steeds meer achter de voordeur teruggedrongen. En is er even niks te melden dan gaat Trouw wel rellerig doen over de scriba van de PKN die voor scheuring zou zorgen... c. Er is genoeg om je zorgen over te maken. Ook in de wereld. Komend jaar zijn er verkiezingen in Duitsland, Frankrijk, en in ons eigen land: zal het populisme het gaan winnen? Hoe zal het gaan op wereldschaal met alfamannetjes Trump en Erdogan en Poetin op de apenrots? Zal de opwarming van de aarde eindelijk omgedraaid kunnen worden door het akkoord van Parijs, of nemen té veel landen en té veel bedrijven en té veel mensen de ernst ervan niet serieus? Al die vluchtelingen -of ze nou op de vlucht zijn voor oorlogsgeweld of voor armoede-, al die vluchtelingen voor wie wij letterlijk en figuurlijk

4 4 allerlei hekken en grenzen opwerpen-, over hen kun je toch niet alleen maar humoristisch doen? En, inderdaad, dat extremisme inclusief het terrorisme dat eruit voortkomt, zal dát ooit gerelativeerd kunnen worden? 3. Geen tijd voor humor en relativering: kunnen we dan in deze tijd wel met vertrouwen en geloof het nieuwe jaar in? Jazeker wel. Jazeker kan dat wel. Want Gód laat ons met zíjn 'humor' en 'relativering' niet in de steek. Het kind dat op de achtste dag besneden wordt en dan de naam 'Jezus' krijgt: dat is Gods 'gein', Gods 'genade' waarmee Hij met ons het nieuwe jaar ingaat. En Gods zegen, zijn Naam die Hij op ons legt: dat is de 'relativering', want daarmee legt Hij een relatie met ons, verbindt Hij zich met ons, gaat Hij met ons mee, zal Hij er zijn voor ons in het nieuwe jaar. 4. Gein genade, relativering relatie: is dat alleen maar een beetje spelen met woorden? Nee. a. Want het kerstevangelie zoals Lucas dat vertelt, waarvan dat ene vers over de besnijdenis en naamgeving van het kerstkind de afsluiting is-, dat kerstevangelie is het humorvolle en genadige verhaal dat de wereld op z'n kop zet; het verhaal dat spot met keizer Augustus wiens geboortebericht ooit was verkondigd

5 5 als het 'evangelie' dat de 'redder van de wereld' geboren was; het verhaal dat spot met die macht en kracht van keizers en generaals en van al die kereltjes bovenop een Trump-tower of met ontbloot torso bovenop een paard-, dat kerstverhaal spot ermee door te vertellen dat het échte evangelie van de échte redder het verhaal is van dat kleine en kwetsbare kind dat ergens achteraf geboren wordt midden in de beestenboel; een evangelie dat zulke randfiguren als de hersers dan ook nog eens als éérsten te horen krijgen. Ja, redding, bevrijding, ons heil: dat hangt allemaal níet af van macht en kracht, maar juist van weerloosheid, kwetsbaarheid, machteloosheid. Want: dat weerloze, kwetsbare kind, híj is de werkelijke redder van de wereld, van hém hangt ons heil af, in hém wordt Gods genade vlees en bloed. Uit de mond van dìt kind zal in elk gevál het lied klinken dat Gods vijand beschaamt en zijn tegenstanders tot zwijgen brengt... Je hoort het in de naam die het kind krijgt: Jezus. Jezus: God redt betekent die naam. Jezus: God bevrijdt, zo wordt zijn naam geroepen, zoals er letterlijk staat. Want dat is zijn 'roeping': om de wereld te redden, om mensen te bevrijden, in Gods Naam ; daar wordt ie voor 'benoemd': om Gods Naam wáár te maken, om Gods 'heil en zegen' allerwegen op aarde machtig te laten zijn

6 6 Dat is Gods 'gein': Hebreeuws voor 'genade'... b. En weet u wat dan het mooie is? Ook wíj -u, jij, ik-, ook wij krijgen die Naam van God op ons gelegd. Elke keer als de zegen over ons wordt uitgesproken, 'uitgeróepen' zou ik bijna zeggen-, elke keer als die zegen over ons wordt uitgesproken krijgen wij die Naam van God op ons gelegd, zo horen we in Numeri: Leggen zullen ze mijn naam op de zonen Israels; Ík zal hen zegenen! Elke keer als het aan het einde van de kerkdienst klinkt: De Heer zegene u en Hij behoede u, dan krijgen ook wij elke keer die Naam van God op ons gelegd. En zo worden we gezegend; zo krijgen we Gods heil en zegen mee; zo maakt God zijn Naam waar ook voor ons. Ik zal er zijn voor jou, betekent die Naam van God; 'Ik hou je de hand boven het hoofd', 'Ik ben bij je' 'Ik ga met je mee'. Zo verbindt God zich aan ons, vernieuwt Hij elke keer weer zijn relatie met ons, 'relativeert' Hij ons Zo worden we gezegend; zo worden ook wij 'benoemd', 'geroepen' om christen te zijn, om als 'naamgenoten' van Jezus

7 7 zelf ook bevrijdend en reddend, tot zegen te zijn; geroepen om Gods Naam op aarde waar te maken, om die Naam machtig te maken allerwegen op aarde 5. Gemeente, zal 2017 een tijd worden voor humor en relativering? Een jaar van genade en zegen? Ja, ik geloof van wel. Want ook dit nieuwe jaar is weer een 'jaar onzes Heren', een jaar waarin God zijn Naam op ons legt, elke zondag opnieuw: Ik zal er zijn voor jou... Een jaar dus waarin wij gezegend wórden, en... tot zegen kunnen zíjn, voor de mens naast ons, voor de stad, voor het land. Gezegend, in Jezus' Naam! AMEN.