Tekst: Toespraak burgemeester Cees van der Knaap Onderwerp: Nieuwjaarsreceptie Datum: Vrijdag 6 januari 2017 Locatie: Cultura, Ede

Transcriptie

1 Tekst: Toespraak burgemeester Cees van der Knaap Onderwerp: Nieuwjaarsreceptie Datum: Vrijdag 6 januari 2017 Locatie: Cultura, Ede Laat ik eerst beginnen u allen een voorspoedig 2017 toe te wensen. Telkens weer begin ik zo mijn nieuwjaarstoespraak. En ieder jaar is het gemeend. Een periode afgesloten; een nieuw jaar voor de boeg. Het is voor mij altijd een bijzonder moment om u toe te spreken aan het begin van een nieuw jaar; aan het begin van Vorig jaar stond mijn verhaal onder meer in het teken van de rumoerige jaarwisseling in de wijk Veldhuizen. Vernielingen, relletjes. Het was zeer onplezierig en onrustig. De steen die de politieauto raakte, waarin ik ook zat, liet ik zien als symbool voor wat hulpverleners meemaken op een dergelijke avond. Dat had een grote impact. Gelukkig was de afgelopen jaarwisseling een totaal andere. Het was er één zoals het moet zijn. Niet alleen in Veldhuizen. In heel Ede vierden mensen feest, zoals een feest gevierd moet worden. Het schadebedrag is met euro te hoog, maar gelijk aan vorig jaar. En veel minder dan de jaren daarvoor. Politie, brandweer, ambulancepersoneel en onze eigen toezichthouders waren natuurlijk aanwezig en moesten af en toe in actie komen. Maar de ontspannen sfeer waarin dit allemaal gebeurde, was niet te vergelijken met die van vorig jaar. De wijk Veldhuizen en haar inwoners verdienen een compliment. Blij - en vol waardering - ben ik over de inzet in Veldhuizen van Samenstede, de koepel van Marokkaanse organisaties. Zij heeft zich ingespannen de vooral Marokkaanse jongeren een programma aan te bieden. Dit sloeg aan bij de jeugd en zorgde ervoor dat zij niet op straat hun vertier hoefde te zoeken. Lekker voetballen in De Peppel en daarna een feest in De Kei. Bij deze waardering wil ik ook de 60 buurtvaders betrekken. Zij hebben in Veldhuizen én in Zuid urenlang in mist en kou rondgelopen om een oogje in het zeil te houden. Graag een applaus voor deze mensen. Zij hebben dat meer dan verdiend. Ik spreek de hoop uit dat deze ontspannen sfeer zich uitstrekt over het komende jaar. Dat verdient de wijk Veldhuizen, die vorig jaar te vaak negatief in de belangstelling heeft gestaan. Terwijl het de bewoners zelf zijn die altijd zeggen: het is zo n mooie wijk. De negatieve sfeer leidde in de gemeenteraad van Ede een aantal keren tot de stelling dat Ede in Nederland een slecht imago heeft. Daaraan heb ik mij geërgerd. Omdat wij zelf dat beeld vaak naar buiten toe uitdragen en dat beeld dus zelf bevestigen Gelukkig kom ik regelmatig mensen tegen die een ander beeld uitdragen. Die wel enthousiast zijn over Ede. Vaak bewoners, die ik ontmoet tijdens mijn werk. Nieuwjaarstoespraak / burgemeester Cees van der Knaap / 6 januari 2017 / Cultura Ede 1

2 En ook mensen die in onze gemeente op vakantie zijn, dan wel Ede of één van de dorpen bezoeken. Dat betreft niet alleen mensen die op witte fietsen rijden in het Nationale Park de Hoge Veluwe om te genieten van de natuur en vervolgens van kunst in Museum Kröller-Müller Nee, ook gewoon in de Dorpsstraat van Lunteren. Of bij het drinken van een kopje koffie drinken op het terras van Oscar in Ede. Gezellig hier. En mooi. En je wordt zo vriendelijk geholpen in de winkels. Mensen hebben hier nog tijd voor je, zeggen ze er achteraan. Trots zijn op je eigen stad dan wel je eigen dorp is iets wat de Veluwenaar niet eigen is. In ieder geval draag je dat niet uit. Veranderen hoeft niet. En doe verder maar gewoon. En dat moet anders, is mijn mening. Want er zijn voorbeelden genoeg, waar wij met elkaar trots op mogen zijn. En als we dat met elkaar uitdragen, dan heeft dat positieve effecten op de ontwikkeling van Ede en de dorpen. Economisch, maatschappelijk, toeristisch, enzovoort. En graag laat ik u de voorbeelden zien. Het is inmiddels bijna vijf jaar geleden dat de gemeenteraad de Visie Ede 2025 omarmde. Een overkoepelende koers voor de toekomst van Ede. Een kompas met doelstellingen en keuzes voor Ede. Met zes centrale thema s: Veluwse Poort, Kenniscampus/Kennisas Ede-Wageningen, Food, Regio FoodValley, Levendig Centrum en Sociaal Domein. Onderwerpen als duurzaamheid, vitale dorpen, buitengebied en goed wonen voor iedereen zijn belangrijke onderdelen. Aan de hand van deze Visie Ede2025 hebben wij steeds meer zichtbaar gemaakt dat onze gemeente een plek is waar veel te doen is. Waar mensen goed kunnen wonen, waar bedrijven zich graag vestigen, waar inwoners goede banen vinden en waar uitgaan op meerdere plaatsen kan. Graag ga ik de diverse thema s een voor een bij u langs. Daarbij laten we mooie beelden zien. Truus Lockhorn is even als voice-over mijn sidekick >>> Nieuwjaarstoespraak / burgemeester Cees van der Knaap / 6 januari 2017 / Cultura Ede 2

3 Laten we beginnen bij de Veluwse Poort: Dé plek die op dit moment de toekomst van Ede markeert is het Akoesticum in de gerestaureerde Prins Mauritskazerne. Een landelijk trainingscentrum voor podiumkunsten, geopend door onze Koning Willem-Alexander. Een fantastische plek om te zijn. Er omheen gebeurt van alles. De herontwikkeling van de voormalige Enka-fabriek en de oude kazernes is in volle gang. Er staan inmiddels meer dan 100 woningen op de kazerneterreinen. Wij werken aan de realisatie van het World Food Center, straks de blikvanger van het gebied. Alles wat te maken heeft met kennis en food krijgt daar een plek. Diverse topbedrijven en de provincie Gelderland hebben zich gecommitteerd aan het WFC. De eerste bedrijven staan op punt zich te vestigen. De Fietser in de Enka fabriekshal is geopend. Ook hier is de authentieke uitstraling helemaal intact gelaten. En dat allemaal rond een gloednieuw intercitystation Ede-Wageningen, klaar over enkele jaren. Straks is de Veluwse Poort eenvoudig te bereiken. Met de auto via de nieuw aan te leggen Parklaan of wandelend vanaf het nieuwe stationsplein. We reizen door naar de Zandlaan: Daar begint de Kennisas tussen de campus van Ede naar die van de Wageningen Universiteit. Onze Kenniscampus is één en al bedrijvigheid. Prachtige scholen, huisvesting voor studenten en veel faciliteiten voor de leerlingen en studenten, die kunnen studeren van mavo tot hbo. Een blikvanger wordt de nieuwe topsporthal in Deze as tussen Ede en Wageningen staat voor een netwerk van bedrijven, overheid en kennisinstellingen die elkaar versterken. Een plek waar vernieuwingen in voedselproductie het licht zien. Een plek waar bedrijfsleven en onderwijs elkaar ontmoeten. En zo is Ede de proeftuin van de Wageningen Universiteit. Ontwikkelingen op gebied van duurzame voedselbereiding worden hier uitgewerkt op specifieke opleidingen zoals de minor Food aan de Christelijke Hogeschool Ede, maar ook in Ziekenhuis Gelderse Vallei, het voedingsziekenhuis van Nederland. En hoe kan het ook anders: de eerste officiële Gezonde Schoolcampus helemaal volgens de richtlijnen van het Nationaal Voedselcentrum, is te vinden in Ede. En zo komen we uit bij het thema Food. Met een World Food Center en een Kennisas gericht op Food is het snel duidelijk: Food vormt één van de belangrijkste thema s van de gemeente Ede. En we barsten van de ambitie. We zijn de eerste gemeente in Nederland met een foodwethouder. We zijn de eerste gemeente in Nederland met een integrale voedselvisie, die nadrukkelijk economie en maatschappij met elkaar verbindt. Maar Food gaat niet alleen om kennis en innovatie. Food gaat ook over gezond en duurzaam eten. En daarom willen we dit thema ook belangrijk én zichtbaar maken voor onze inwoners. Nieuwjaarstoespraak / burgemeester Cees van der Knaap / 6 januari 2017 / Cultura Ede 3

4 En als het gaat om Food komen we vanzelf terecht op FoodValley. Ede ligt in het hart van FoodValley, inmiddels de internationale topregio voor kennis en innovatie op gebied van voedselproductie. En als het gaat om economische groei hoort FoodValley bij de top-drie regio s van Nederland. Wat begon als een samenwerkingsverband tussen acht gemeenten in het Valleigebied is nu uitgegroeid tot een intensieve samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven, onderwijs- en kennisinstellingen. En het werkt: Bedrijven als Friesland Campina en Unilever gaan onderdelen vestigen op de campus van Wageningen Universiteit. Bedrijven als Albert Heijn en DSM hebben zich gecommitteerd aan het World Food Center. Op naar het Levendig Centrum Meer evenementen en activiteiten vinden in het centrum plaats. Denk aan de Heideweek, Statues by Night en SummerLoversz Dance. De leegstand van winkelpanden is aantoonbaar teruggelopen. En het Maandereind is een mooi voorbeeld van het terugbrengen van sfeer die Ede past. De Markt wordt dit jaar aangepakt om er een gezellig plein van te maken. De Doelenstraat richten we in als Straatje van de Smaak. Allemaal voorbeelden om van het centrum nog meer het kloppende hart van Ede te maken. We verlaten de stad en gaan naar buiten Want Ede is immers meer dan alleen een stad. Kijk naar de natuur, de landschappen en de authentieke dorpen. Want Bennekom is anders dan Harskamp. En Ederveen verschilt echt van Otterlo. Wekerom heeft net als Lunteren zijn eigen identiteit. En dat moeten we koesteren. Verschil mag er zijn. Eén ding is zeker: ons buitengebied is fantastisch. Om te wonen, te wandelen, te recreëren. De Goudsberg in Lunteren is een mooi voorbeeld. Het opgeknapte Middelpunt van Nederland is weer een toeristische trekpleister. Bij al deze onderwerpen vinden we twee dingen belangrijk Sociale cohesie en duurzaamheid. Ook op deze onderwerpen profileert Ede zich. En terecht. Ede wordt gezien als een voorbeeldgemeente op het sociaal domein. Wat we altijd hebben gezegd, doen we ook: Niemand zakt hier door het ijs Ten aanzien van duurzaamheid hebben we grote stappen gezet. Zie bijvoorbeeld het beleid op het gebied van afval en schone energie. En niet te vergeten, onze biomassacentrale. Die heeft het hoogste rendement van Nederland! We willen met Ede tot de top van de duurzame gemeenten gaan horen. Dat vergt heel veel maatregelen: een groen warmtenet, wind, zon, isolatie, bodemenergie, noem het maar op. Om uiteindelijk - in volledig energieneutraal te zijn Burgemeester vervolgt: Als dit geen redenen zijn om trots te zijn op onze stad, op onze dorpen, op onze gemeente. Een interessante vraag is of de Visie 2025 bijstelling behoeft. We denken als college van B en W van wel. We denken na over een vervolgproces. In Ede2025 staat: Ede is een open samenleving. We voelen ons prettig bij de verscheidenheid van de stad. Er wonen mensen met uiteenlopende achtergronden en overtuigingen, die open staan voor anderen. De sterke sociale cohesie is de kracht van Ede. Nieuwjaarstoespraak / burgemeester Cees van der Knaap / 6 januari 2017 / Cultura Ede 4

5 Deze visie kan wat mij betreft onveranderd blijven staan in welk toekomstprogramma van Ede dan ook. Dames en heren, Ik kom zo langzamerhand aan het eind van mijn verhaal. Begin 2016 telde de gemeente Ede inwoners. Dat zijn er nu Dat betekent een groei van bijna inwoners. Vorig jaar zaten we qua groei op een gelijk niveau. Ik verwacht dat we in 2017 groeien naar inwoners. De dalende lijn van het aantal inbraken sinds 2013 heeft zich vorig jaar helaas niet doorgezet. In 2013 waren er 893 inbraken. In 2014 waren dat er 489. En in 2015 was er een aantal van 396 En afgelopen jaar een aantal van 464 inbraken. Een stijging van 68. Daarmee zijn we weer op het niveau van Graag doe ik een oproep aan inwoners om er zelf alles aan te doen om inbraken te voorkomen. Een inbraak heeft immers grote impact op mensen. De website van de politie heeft tips en via de website van de gemeente Ede zijn de WhatsApp-groepen te vinden. Tot slot: Burgemeester zijn betekent een baan vol afwisseling en met veel uitdagingen. Met afscheid nemen was ik dan ook niet bezig. Tot het moment dat ik eraan herinnerd werd hoelang ik eigenlijk al werkzaam ben. Dat was halverwege vorig jaar. Op een zaterdagmiddag in Lunteren. In zaal Floor werden leden van het CNV in het zonnetje gezet omdat ze 50 jaar of langer vakbondslid waren. Ik was een van die leden. Tijdens de bijeenkomst kwamen veel herinneringen over de vakbeweging bij mij boven. Ik ben in mijn jonge jaren niet alleen kaderlid geweest; ik heb ook twee decennia voor de Christelijke vakbeweging mogen werken. Boeiende tijden waren dat. Vooral in de tijd dat ik werkzaam was als vakbondsbestuurder in de Rotterdamse haven. Enerzijds snoeihard en recht voor zijn raap. Anderzijds kameraadschap, met elkaar strijden voor de goede zaak. Daarna was ik een kleine 20 jaar actief in allerlei politieke functies. Tel daarbij op de beginjaren van mijn carrière bij Vroom en Dreesmann, de Koninklijke Landmacht en de Douane en je komt boven de 50. Het vakbondsspeldje kwam mij toe. Ik vond het een leuke bijeenkomst met oude bekenden en na afloop reed ik met een goed gevoel terug naar Bennekom. Maar na Lunteren begon ook het denken. Hoe lang wil ik eigenlijk nog doorgaan?. Wanneer ga ik met pensioen? Nieuwjaarstoespraak / burgemeester Cees van der Knaap / 6 januari 2017 / Cultura Ede 5

6 Als burgemeester mag je tot je 70e jaar door. Maar is dat verstandig? Wordt het niet tijd om plaats te maken voor een jongere burgemeester van Ede? En om te gaan genieten van een andere invulling van mijn leven. Samen met mijn vrouw heb ik uiteindelijk de knoop doorgehakt. In overleg met de Commissaris van de Koning, de heer Cornielje, is gekozen voor mijn vertrek op 1 september De gemeenteraad heeft dan voldoende tijd om tot een keuze te komen voor een nieuwe burgemeester. En hij of zij heeft dan genoeg tijd om kennis te maken met de raad en de inwoners van onze gemeente. Zodat hij of zij na de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018 goed is ingewerkt, de gemeente goed kent en zijn of haar rol kan spelen bij de coalitieonderhandelingen. Zoals ik in het begin al zei: mijn speech begin ik ieder jaar met dezelfde woorden. Maar deze keer is dat wel voor het laatst geweest. Dit was mijn laatste nieuwjaarstoespraak. Het is nog geen september; ik ben nog niet weg. Tot 1 september zet ik me voor 100 procent in voor de gemeente. Terugblikken doe ik daarom nog niet. Dat komt allemaal wel bij mijn afscheid. Bedankt voor uw aandacht. Een fijne avond verder. Nieuwjaarstoespraak / burgemeester Cees van der Knaap / 6 januari 2017 / Cultura Ede 6