rock solid. samen je geloof ontdekken

Transcriptie

1 rock solid samen je geloof ontdekken

2 8. colofon De Rock Solid programma s zij n ontwikkeld door het team kerk in opdracht van Youth for christ. redactie We willen de volgende schrij vers bedanken voor hun creatieve input voor deze Rock Solid jaargang: Marieke Bor Christine Corstanje van Gemeren Kim Goossen Karline van Osnabrugge Jolanda Otter Laura Schiphorst Bernice de Wind eindredactie Marian Timmermans Jan Verduij n theologische ondersteuning J. Breman J. de Jong B. van Putten M. Snaterse D. Vonck vormgeving Rick Sleurink Rianda Tuin uitgave Mei 2014 met dank aan: De enthousiaste vrij willigers die onze programma s hebben geredigeerd! Youth for christ Postbus AB Driebergen Telefoon: kerk@yfc.nl pagina 18 Inleiding

3 De onderdelen van het programma Online Je nodigt de tieners via social media op een originele en pakkende manier uit. Openers Creatieve spellen of activiteiten in de sfeer van het thema om het ijs te breken. spellen Energieke spellen, passend bij de sfeer van het thema. Aankondigingen Het presenteren van de mededelingen op een originele manier. Zo vergeten tieners niet dat ze bijvoorbeeld een opgave-formulier voor kamp in moeten vullen of dat Floris jarig is. Starter Het thema introduceren aan de hand van een spel, activiteit of videofragment. Weerwoord Tieners discussiëren in kleine groepjes. Praatje Aan de hand van praktische tips ontdekken tieners hoe zij zelf met het thema in het dagelijks leven om kunnen gaan. Doe Tieners oefenen dat wat ze tijdens het Praatje geleerd hebben. Preek van de week Tieners ontdekken aan de hand van een Bijbelgedeelte dat het christelijk geloof relevant is voor hun dagelijks leven. Durf ook zelf te delen hoe God in jouw leven werkt. Megabite Een optionele, creatieve verdieping van de Preek van de Week. Re: flect De tieners reflecteren op het thema van de bijeenkomst. Uitsmijter De spetterende afsluiting van de avond met een levendig, snel, soms chaotisch of vies spel. Chill Out Tieners kletsen met cola en chips met jou en elkaar na. Het moment om aan relaties te bouwen en door te praten over het thema van de avond. pagina 10 Inleiding

4 keuzes: kiezen of delen Tieners ontdekken hoe ze keuzes maken en ze aanmoedigen om bij sommige keuzes advies in te winnen. programma onderdeel 81 minuten titel Benodigdheden tijd Opener Kant kiezen Schilderstape, theedoeken, bakken, snoep 6 m. Spel 1 Impulkies Theedoeken, plastic bekers, confetti, mini-zoenen, water 8 m. Spel 2 Kiesadvies Blinddoeken, spekjes 6 m. Aankondigingen Geheime informatie Geen 5 m. Starter Keuzequiz Pennen 7 m. Weerwoord Kiezen of delen Schilderstape 6 m. Praatje Kiestype Geen 6 m. Doe Kiezen voor elkaar Geen 8 m. Preek van de week De juiste keuze Bijbels 8 m. Megabite Your choice Bijbels 8 m. Re:flect Kieskaart Pennen 6 m. Uitsmijter Knopen doorhakken Dropveters, koeken, stoelen 7 m. Online Chill Out

5 INTRODUCTIE Elke dag maak je honderden keuzes. Vaak denk je er niet bij na. Tieners maken ook elke dag keuzes. Zij zitten in een levensfase waarin ze steeds meer leren hoe keuzes en gevolgen met elkaar samenhangen. Ze leren meer eigen keuzes te maken en verbanden te zien. Er is een drang naar onafhankelijkheid en zelfstandigheid aanwezig. Dit gaat met vallen en opstaan, met het maken van keuzes die veel of weinig gevolgen hebben. In dit programma ervaren de tieners bij de spellen verschillende manieren van kiezen. Ze krijgen advies en ervaren wat dat met je keuzes doet. Ze bespreken hoe je tot keuzes komt. Door een quiz leren de tieners welke manier van kiezen bij hen past. Ze krijgen te maken met dilemma`s en lossen die op. Ze kruipen in de rol van een ander en leren dat je ook op andere manieren keuzes kan maken. In de Preek van de week bespreken ze een keuze van Koning Rechabeam. Door slecht advies van vrienden nam hij een besluit met grote gevolgen. Tieners besluiten het programma met een ludiek spel waarin ze leren om knopen door te hakken. ONLINE Stuur een bericht via Twitter, Facebook of WhatsApp. Nodig de tieners uit voor de Rock Solid avond. Geef daarbij vier mogelijke antwoorden. Bijvoorbeeld: A. Ja, natuurlijk kom ik! B. Ja, ik kom als ik mijn huiswerk op tijd af krijg. C. Nee, ik moet op visite bij mijn oma. D. Nee, ik heb straf. OPENER KANT KIEZEN 6 MIN. Voorbereiding Zorg voor tape, theedoeken, twee bakken en snoep. Deel met tape de ruimte in tweeën. Zet aan de ene kant een bakje snoep onder een doek en aan de andere kant een leeg bakje onder een doek. Doel Tieners dwingen om een keuze te maken. Activiteit Laat de binnenkomende tieners kiezen aan welke kant ze willen staan. Ze mogen niet onder de doek kijken. Onthul pas als iedereen er is wat er onder de doek ligt. Vertel Net heb je een kant gekozen. Je wist niet wat de gevolgen van de keuze waren. Daar kwam je later pas achter. Vandaag hebben we het over keuzes. SPEL 1 IMPULKIES 8 MIN. Voorbereiding Zorg voor twee theedoeken, plastic bekers, confetti, minizoenen en water. Maak met tape een speelveld met een startlijn, een middenlijn en een eindlijn. Vul bekers met water, met confetti, met Zoenen en laat er een paar leeg. Zorg dat er net zo veel bekers zijn als dat er tieners komen. Zet de bekers bij de eindlijn. Leg de theedoeken over de bekers. Doel Tieners voelen de gevolgen van een impulsieve keuze. pagina 256 Keuzes: Kiezen of delen

6 activiteit Maak twee teams. Laat beide teams een rij maken achter de startlij n. Na het startsein rent de eerste tiener uit elk team naar de theedoeken, pakt een beker en zet die op zij n hoofd. Daarna loopt hij terug naar zij n team zonder dat het bekertje omvalt. Valt het bekertje om dan moet je nogmaals. Bij terugkomst is de volgende tiener aan de beurt. Het team waarvan als eerste alle teamleden een beker naar de overkant hebben gedragen, wint. vertel Soms maak je een keuze, terwij l je niet helemaal overziet wat de gevolgen daarvan zij n. In dit spel was dat zo. Je ziet niet wat er onder de theedoek zit. Je kiest ervoor het te pakken, zonder te weten of je er vies of nat van kunt worden. Leiderstip: Dit spel zorgt voor viezigheid. Speel het eventueel buiten of plak vuilniszakken op de vloer. spel 2 kiesadvies voorbereiding Zorg voor twee blinddoeken (bv. theedoeken) en spekjes. 6 min. Tieners merken de invloed van advies. activiteit Verdeel de tieners in twee teams. Stel per team een adviseur aan. Blinddoek van elk team één tiener. Spreek met elkaar af wat punt A is en punt B. De geblinddoekte tieners moeten van punt A naar punt B zien te komen. De adviseur van het eigen team geeft goed advies om bij B te komen. De adviseur van het andere team probeert hem verkeerd te laten lopen. De overige teamleden mogen niets zeggen, maar kunnen het advies beïnvloeden door om de tien seconden twee spekjes te voeren aan een van de adviseurs. Het team waarvan de tiener het eerst van A naar B is gekomen, wint. aankondigingen geheime informatie Tieners verwoorden waarom ze tot een bepaalde keuze komen. 5 min. activiteit Ga in een kring zitten. Vertel dat je iets belangrij ks gaat zeggen. Vraag wie het wel en niet wil weten. Fluister het in het oor van de tiener naast je. Hij fl uistert het weer door aan degene naast hem tot de cirkel rond is. Rock Solid: samen je geloof ontdekken pagina 257

7 Sla de tieners over die het niet wilden weten. Herhaal dit tot je alle aankondigingen hebt gehad. Vraag aan degene die het niet wilden weten of ze het nu wel willen horen en waarom. Laat de andere tieners het hen in hun oor fl uisteren wanneer ze het nu wel willen weten. starter keuzequiz voorbereiding Kopieer het werkblad en zorg voor pennen. 7 min. Tieners ontdekken hoe ze tot keuzes komen. activiteit Geef alle tieners het werkblad en vraag hen de test in te vullen. Bespreek de uitslag. Laat iedere tiener vertellen welk kiestype hij is. Vertel dat ze bij het Praatje meer horen over wat dit betekent. Leiderstip: Benadruk direct dat er geen goed of fout is bij het invullen van de test. Het is geen wedstrij d. weerwoord kiezen of delen voorbereiding Verdeel de ruimte met tape in twee delen: ja en nee. 6 min. Tieners verwoorden hoe en waarom ze tot keuzes komen. activiteit Lees onderstaande vragen voor. - Je hangt met je gezicht boven een vers gedraaide paardenvlaai. Er gooit iemand een baksteen naar je hoofd. Buk je of niet? - Je beste vriend/vriendin heeft je een geheim verteld. De politie staat bij je op de stoep en wil weten wat het geheim is. Vertel je het wel of niet? - Er komt een zwerver op straat naar je toe. Hij vraagt je om vij f euro omdat hij al twee dagen niks gegeten heeft. Jij hebt net vij f euro van je moeder gehad om een boodschap te halen. Geef je het geld aan de zwerver of niet? Vraag aan de tieners een kant te kiezen. Praat in kleine groepjes verder hoe ze tot die keuzes komen. praatje kiestype 6 min. voorbereiding Kopieer het werkblad. Let op, je hebt de kopieën van het werkblad ook nodig tij dens de Doe en de Re:fl ect. pagina 258 Keuzes: Kiezen of delen

8 Doel Tieners leren dat ze op verschillende manieren keuzes kunnen maken. Vertel Bij de keuzequiz hebben jullie ontdekt dat er vier type kiezers zijn. Ik stel ze aan jullie voor: Snelle Jelle, Arie Alleskiezer, Meegaande Mieke en Twijfelende Tinie. Iedereen van jullie is uniek. Iedereen heeft een eigen karakter, een eigen persoonlijkheid. Iedereen kiest ook op een andere manier. Laten we verder kennismaken met onze type kiezers. Licht in je eigen woorden het werkblad toe en de omschrijvingen bij de types. Deel wat voor beslistype jij bent en waaruit dit bijvoorbeeld blijkt. DOE KIEZEN VOOR ELKAAR Voorbereiding Leg de gekopieerde kaartjes van het Praatje klaar. 8 MIN. Doel Tieners leren op een nieuwe manier keuzes maken. Vertel Je gaat nu op een andere manier keuzes maken dan je gewend bent. Probeer je goed in je rol in te leven. Activiteit Laat alle tieners zich verdelen over de kiestypes. Dus alle Snelle Jelle s bij elkaar, alle Tinie`s, et cetera. Geef iedere groep vervolgens een andere rollenkaart. Leg uit dat ze gaan oefenen met een andere rol. Snelle Jelle wordt Meegaande Mieke. Twijfelende Tinie wordt Arie Alleskiezer. Meegaande Mieke wordt Snelle Jelle. Arie Alleskiezer wordt Twijfelende Tinie. Geef ieder groepje de opdracht een rollenspel te spelen. Speel zelf de verkoper. Geef ieder groepje steeds een andere casus. Jullie gaan een nieuwe spelcomputer kopen. Jullie gaan een wasmachine kopen. Jullie gaan een fiets kopen. Jullie gaan een nieuwe middelbare school uitkiezen. Moedig de tieners aan om allemaal mee te doen. Laat alle groepjes aan de beurt komen. PREEK VAN DE WEEK DE JUISTE KEUZE Voorbereiding Zorg voor Bijbels. Denk na over een keuze die jij samen met God hebt gemaakt. 8 MIN. Doel Tieners aanmoedigen God bij hun keuzes te betrekken. Lees 1 Koningen 12:1-15 Rock Solid: samen je geloof ontdekken pagina 259

9 Vertel Rechabeam volgt zijn vader Salomo op als koning. Hij is nog maar nét koning, of hij staat al voor een moeilijke keuze. Zijn volk is ontevreden. Zij betalen veel belastinggeld aan de koning en moeten daar heel hard voor werken. Jerobeam komt namens het volk vragen of dit wat minder mag. Als de koning de belasting verlaagt, zal het volk de koning weer dienen. Dan zullen ze voortaan doen wat de koning van hen vraagt. Rechabeam zegt dat hij bedenktijd nodig heeft. Hij gaat raad inwinnen, advies vragen. Hij vraagt raad aan twee groepen mensen: de oudsten, dit zijn de raadgevers van zijn vader, en zijn vrienden. Vervolgens kiest hij om te doen wat zijn vrienden hem aanraden. Hij verzwaard de belasting zodat de mensen nóg meer moeten betalen, en nóg harder moeten werken. Een keuze met enorme gevolgen. Hierdoor valt zijn rijk uiteen. Jij maakt ook elke dag keuzes. Grote keuzes en kleine keuzes. Welke kleren trek ik vandaag aan? Naar welke school wil ik na groep acht? Je middelbare schoolkeuze heb je vast niet alleen gekozen. Je hebt raad ingewonnen, je laten adviseren. Waarschijnlijk door je ouders, juf, meester of vrienden. Naast je ouders en vrienden is er nog Iemand die je graag advies wil geven: God. God wordt in de Bijbel ook wel Wonderbare Raadgever genoemd. Hij wil graag betrokken worden bij jouw keuzes. De grote én de kleine keuzes. Hij geeft je goede raad, als je Hem opzoekt. Als je naar Hem luistert en Hem betrekt in de dingen die je doet. Dit kun je doen door de Bijbel te lezen. Je kunt daarbij aan God je vraag voorleggen en Hem vragen om je te helpen om in de Bijbel naar antwoorden te zoeken. Je kunt je vragen ook in gebed aan God stellen en luisteren naar wat God tegen je zegt. Vertel een persoonlijk verhaal uit jouw leven. Vertel wanneer je God om raad vroeg en wat de gevolgen van die keuze waren. Vertel dat God ook door mensen heen werkt, maar dat je advies altijd kunt toetsen aan de Bijbel. MEGABITE YOUR CHOICE voorbereiding Zorg voor Bijbels. 8 MIN. Doel Tieners leren dat bij wie ze ook advies vragen, ze zelf verantwoordelijk zijn voor hun keuzes. Activiteit Ga uiteen in kleine groepjes. Bespreek de volgende vragen: Wat maakt een raadgever goed? Wat maakt een raadgever slecht? (Heeft hij bijvoorbeeld het beste met je voor, denkt hij na over gevolgen op de korte of lange termijn, spreekt hij in eigen belang of ieders belang, enzovoort.) Wat vind jij van de keuze die Rechabeam maakt? Wat vind jij het beste advies, het advies van de oudsten of van de vrienden? Waarom? Bij wie win jij raad in als je een belangrijke keuze moet maken? Waarom juist die mensen? Vertel Rechabeam heeft advies ingewonnen en kiest. Hij is verantwoordelijk voor zijn eigen keuze. Hij is er verantwoordelijk voor dat het land uiteen valt. Jij kunt ook advies inwinnen, maar uiteindelijk ben je zelf verantwoordelijk voor je keuze. Als jij iets kiest wat nare gevolgen heeft, is dat jouw keuze en ook jouw verantwoordelijkheid. Daarom is het goed om God bij je keuzes te betrekken. Bij de grote en kleine keuzes. God wil het beste voor jou, dus wil Hij je ook helpen om de juiste keuzes te maken. Lees Spreuken 3:5-6, Psalm 32:8 pagina 260 Keuzes: Kiezen of delen

10 Leiderstip: Het is goed mogelij k hier een keuzemoment in te lassen. Je kunt je tieners uitdagen om God meer te betrekken in hun levens. Stel de vraag wie God meer zou willen betrekken in hun leven. Bid hiervoor met elkaar. re:flect kieskaart voorbereiding Leg de gekopieerde kaartjes van het Praatje klaar. Zorg voor pennen. 6 min. Tieners verwoorden hoe ze keuzes maken. Ook praten ze erover of ze tevreden zij n met hun manier van kiezen of dat ze dit anders willen gaan doen. activiteit Laat de tieners een kaartje van een kiestype kiezen waar ze meer op willen lij ken. Schrij f achterop wat je gaat veranderen in je keuzegedrag. Stop het in je portemonnee of in je telefoonhoesje. uitsmijter knopen doorhakken voorbereiding Zorg voor dropveters en koeken. Zet stoelen klaar. 7 min. Tieners hakken lekkere knopen door. activiteit Geef ieder tweetal een dropveter en een koek. De ene tiener bindt met de dropveter de handen van de andere op de rug aan elkaar met fl ink wat knopen. Degene die zij n handen vrij heeft, gaat op een stoel zitten en krij gt een koek op zij n voorhoofd gelegd. Na het startsein probeer je de koek naar je mond te krij gen, zonder je handen te gebruiken. Als je de koek opgegeten hebt, bevrij d je de ander, maar je mag je handen niet gebruiken. Het team dat als eerst de ander los heeft, is de winnaar. chill out Rock Solid: samen je geloof ontdekken pagina 261

11 Rock Solid werkblad: Keuzequiz KEUZEQUIZ 1. Je vriendin belt en nodigt je uit voor de bioscoop. Eigenlijk moet je een toets leren. Je staat er niet heel goed voor. Ga je mee? Ja, ik ga mee. Ik sta morgen wel vroeger op om te leren. Nee, ik moet nu echt een voldoende halen. 2. Een klein jongetje vraagt om jouw voetbalplaatjes. Geef je ze? Nee, ik geef ze niet en bedenk een smoes om van hem af te komen. Ik geef mijn plaatjes weg, ik had me voorgenomen om wat liever te zijn voor anderen. 3. Je kunt iemand zijn krantenwijk overnemen. Doe je het? Ja, het verdient goed en ik kan mijn energie ook eens kwijt. Nee, dat vroege opstaan is niets voor mij. 4. Impulsief kiezen doe ik: Bijna nooit Te vaak 5. Je kunt onverwachts met een goede vriend mee op vakantie. Ga je mee? Misschien, ik ga er nog een nachtje over slapen. Ik beslis als ik weet waar we heen gaan. 6. Beter kiezen dan helemaal geen keuze maken. Ben je het daar mee eens? Eens Twijfelen maakt je gek. Oneens Er wordt vaak iets te snel besloten. 7. Ik kies met het oog op de toekomst. Ja, dat doe ik meestal. Nee, ik leef nu. 8. Meestal vraag ik ook naar de mening van anderen als ik een keuze maak. Ja, dat vind ik echt belangrijk. Nee, ik onderzoek het liever zelf. 9. Spijt van een keuze heb ik: Soms, al denk ik goed over de gevolgen na. Nooit, al pakt het soms minder goed uit. 10. Weet je al of je de volgende Rock Solid komt? Dat weet ik nog niet hoor, dat is nog zover weg! Natuurlijk!

12 Rock Solid werkblad: Keuzequiz uitslag van de keuzequiz Heb jij de meeste Arie Alleskiezer Je bent een gemakkelijke kiezer. In je kast staan waarschijnlijk de nodige miskopen, want je beslist impulsief. Anderen kunnen je overhalen en beslissen doe je vaak op je gevoel. De mening van anderen is belangrijk voor je. Bij twijfel kan die de doorslag geven. Let op dat je de mening van anderen niet teveel gewicht geeft. Uiteindelijk ben je zelf verantwoordelijk voor je eigen keuzes. Jouw uitdaging is om bij de keuzes die je maakt te kijken naar de gevolgen voor de lange termijn. Heb jij de meeste Snelle Jelle Jij bent een kordate beslisser. Anderen spelen nauwelijks een rol in de keuzes die je maakt. Je besluit zelf of de keuze jou aanspreekt en waarom wel en niet. Zelf heb jij zelden spijt van een beslissing. Als je keuzes niet goede uitpakken, dan accepteer je dat. Fouten maken mag. Let op dat jouw keuzes ook gevolgen kunnen hebben voor anderen. Jouw uitdaging is om ook kleine details en de gevolgen daarvan mee te nemen bij het maken van een keuze. Heb jij de meeste Meegaande Mieke Jij bent een gedegen beslisser. Je weegt zorgvuldig de voor- en nadelen af en denkt oplossingsgericht. Je hoort graag van anderen hoe zij erover denken, maar verliest je niet in de details. Let op dat je niet te toegeeflijk bent naar anderen. Bedenk zelf wat jij wilt. Gelukkig is het zo dat als je eenmaal je keuze hebt gemaakt, je standvastig blijft. Jouw uitdaging is dan ook om flexibel te zijn, nadat je een keuze hebt gemaakt. Heb jij de meeste Twijfelende Tinie Je bent geen gemakkelijke beslisser. Meestal gaat er een periode van twijfel en grondig onderzoek vooraf. Impulsieve aankopen doe jij zelden. Je richt je in beslissingen op de toekomst en denkt goed na over de gevolgen voor jezelf en anderen. De keuze maak je meestal alleen. Let op dat je niet te lang op internet rond surft om allerlei onderzoek te doen naar de beste aankoop. Jouw uitdaging is om eerder knopen door te hakken en te accepteren dat een foute keuze echt geen ramp is!

13 Rock Solid werkblad: Kiestype Arie Alleskiezer Kiest gemakkelijk Impulsief Je bent over te halen Beslist op gevoel Mening van anderen is belangrijk Snelle Jelle Kordate beslisser Maakt zelfstandig keuzes Heeft zelden spijt Fouten maken mag Let op de gevolgen voor anderen Meegaande Mieke Gedegen beslisser Weegt zorgvuldig voor- en nadelen af Oplossingsgericht Luistert naar anderen Is toegeeflijk Standvastig na keuze Twijfelende Tinie Beslist niet gemakkelijk Twijfelt Doet grondig onderzoek Baseert beslissingen op de toekomst Denkt goed na over gevolgen Maakt keuzes alleen