proefprogramma voor de rooms-katholieke kerk Rock Solid samen je geloof ontdekken

Transcriptie

1 voor de rooms-katholieke kerk Rock Solid samen je geloof ontdekken

2 Rock Solid is een clubconcept voor binnen- en buitenkerkelijke tieners in de leeftijd van jaar. Tieners ontdekken op een laagdrempelige manier wie Jezus is en wat geloven voor hen kan betekenen in het dagelijks leven. Dit doen ze aan de hand van thema s als: seks, identiteit, oorlog & vrede en complimenten. Gekke spellen, relaties, sociale vaardigheden en geestelijke- en levenslessen staan centraal. Opzet programma Elke Rock Solid avond is volgens eenzelfde structuur opgebouwd. De structuur geeft duidelijkheid en veiligheid voor de tieners.

3 De onderdelen van het programma Online Je nodigt de tieners via social media op een originele en pakkende manier uit. Openers Creatieve spellen of activiteiten in de sfeer van het thema om het ijs te breken. spellen Energieke spellen, passend bij de sfeer van het thema. Aankondigingen Het presenteren van de mededelingen op een originele manier. Zo vergeten tieners niet dat ze bijvoorbeeld een opgave-formulier voor kamp in moeten vullen of dat Floris jarig is. Starter Het thema introduceren aan de hand van een spel, activiteit of videofragment. Weerwoord Tieners discussiëren in kleine groepjes. Praatje Aan de hand van praktische tips ontdekken tieners hoe zij zelf met het thema in het dagelijks leven om kunnen gaan. Doe Tieners oefenen dat wat ze tijdens het Praatje geleerd hebben. Preek van de week Tieners ontdekken aan de hand van een Bijbelgedeelte dat het christelijk geloof relevant is voor hun dagelijks leven. Durf ook zelf te delen hoe God in jouw leven werkt. Megabite Een optionele, creatieve verdieping van de Preek van de Week. Re: flect De tieners reflecteren op het thema van de bijeenkomst. Uitsmijter De spetterende afsluiting van de avond met een levendig, snel, soms chaotisch of vies spel. Chill Out Tieners kletsen met cola en chips met jou en elkaar na. Het moment om aan relaties te bouwen en door te praten over het thema van de avond.

4

5 Geld SOLID DONNIE DOEL Tieners ontdekken welke rol geld speelt in hun leven en denken na hoe ze met geld om willen gaan. PROGRAMMA 73 MINUTEN Onderdeel Titel Benodigdheden tijd Online Opener Munthandel Dropmunten, zakjes, werkblad 6 m. Spel 1 Wisselkoers Dropmunten 4 m. Spel 2 Dubbel of niets Dropmunten, plastic bekertjes, tape 6 m. Aankondigingen Geldjacht Geen 6 m. Starter Krenten of centen Werkblad, pennen 8 m. Weerwoord Jackpot Geen 5 m. Praatje Meer is minder Laptop, geluidsversterking, beamer 6 m. Doe Op een rijtje Bord of flap-over, werkblad, pennen 8 m. Preek van de week Money can t buy love Bijbel, kaars, lucifers 6 m. Megabite Alles op marktplaats Bijbels 6 m. Re:flect Arm of toch rijk? Pen, papier 4 m. Uitsmijter Smokkel waar? Solid Euries, verkleedkleren 8 m. Chill Out

6 INTRODUCTIE Geld heeft een grote invloed op tieners. Het bepaalt veel alledaagse, praktische dingen. Bijvoorbeeld hoe vaak je nieuwe kleren kunt kopen, of welk merk schooltas je krijgt. Als je geen smartphone hebt, kun je ook niet in de WhatsApp-groep, en word je buitengesloten. Tieners zijn hier erg gevoelig voor. Bedrijven weten dat als geen ander, en spelen daar vaak op slinkse wijze op in. Elk jaar organiseert het Nibud De week van het geld. Tieners leren op school hoe je op een goede manier met geld om gaat. Sparen en niet meer uitgeven dan je inkomsten. Het lijkt simpel, maar zelfs slimme, rijke, volwassen mensen kunnen voor een economische crisis zorgen Het praktische gedeelte leren de tieners op school. Dit programma heeft een aantal praktische onderdelen die daarbij aansluiten. De tieners krijgen meer inzicht in hun inkomsten en uitgaven. Er zijn daarnaast ook ethische en morele vragen rond geld. Vragen als: Waarom zou je meer geld willen? Hoeveel risico neem je daarbij? Tot hoever kun je gaan? En natuurlijk, wat kun je in de Bijbel erover vinden? Leiderstip: Om extra competitie toe te voegen, kunnen de tieners Solid Euries winnen. Zie het werkblad. Kopieer dit voldoende om uit te kunnen delen tijdens het programma! ONLINE Nodig je tieners persoonlijk en via sociale media uit. Vertel dat er een megagrote geldprijs te winnen is! OPENER MUNTHANDEL Zorg voor dropmunten. Maak vier zakjes. Kopieer het werkblad. Knip de Solid Euries uit. Tieners nemen risico en gokken. pagina 6 6 MIN. Deel de tieners in vier teams. Geef elk team een zakje dropmunten. Verdeel de dropmunten zodat elke tiener er minimaal één en maximaal vijf heeft. Laat het andere team niet zien hoeveel munten je in je hand hebt. Bij het startsignaal loopt iedereen door de ruimte heen. Bij het stopsignaal raadt de tiener hoeveel munten degene die tegenover hem staat in zijn hand heeft. Als je het goed hebt, krijg je de munten van de ander. De ander mag daarna raden. Als hij het goed heeft, krijgt hij de munten weer terug. Als je blut bent, ga je zitten. Het team dat aan het eind van het spel het meeste muntgeld heeft, wint 500 Solid Euries! Proefprogramma - Geld: Solid Donnie

7 SPEL 1 WISSELKOERS Zorg voor dropmunten. Tieners nemen risico s om zoveel mogelijk geld te verzamelen. Maak twee teams. Laat hen in een rij staan, achter elkaar. De achterste krijgt een dropmunt en legt die op zijn voorhoofd. Degene die voor hem staat, houdt zijn handen op zijn rug om de munt op te vangen. Als hij de munt vangt, legt hij hem op zijn eigen voorhoofd. Hij laat hem weer vallen zodat degene vóór hem de munt kan opvangen. Zo geven de tieners de munten in een rij door naar voren. Het team dat de meeste munten naar de voorste persoon door kan geven, wint 500 Solid Euries. SPEL 2 DUBBEL OF NIETS 4 MIN. 6 MIN. Zorg voor dropmunten en twee plastic bekertjes. Maak met tape een startlijn. Zet de bekers op twee meter afstand van de startlijn. Tieners ervaren spanning en nemen risico om geld te sparen of kwijt te raken. Maak twee teams. Geef elke tiener twee dropmunten. Ga achter de startlijn staan. Gooi je dropmunt in het bekertje, dan win je er twee bij! Als je mist, ben je je munt kwijt. Zorg dat iedereen aan de beurt komt. Welk team eindigt met de meeste munten? Zij krijgen 100 Solid Euries. Welke tiener heeft na het stopsein de meeste munten? Hij krijgt 200 Solid Euries. Leiderstip: Je kunt deze activiteit uitbreiden door je tieners te laten beleggen. Bijvoorbeeld: als jij twee dropmunten in het bekertje doet, en een ander direct daarna raak gooit, verdubbel je je munten! Rock Solid: samen je geloof ontdekken pagina 7

8 AANKONDIGINGEN GELDJACHT Tieners ervaren dat spanning en snel handelen wat op kan leveren. Maak twee teams. Laat de tieners op jacht gaan naar de voorwerpen die jij noemt. Het team dat als eerst het voorwerp aan je geeft, krijgt Solid Euries. Zorg dat je door middel van de voorwerpen je mededelingen kunt doen. Bijvoorbeeld: 1,75 in kleingeld (Vanavond hebben het dus over geld.) Een rekening Een pion (Beurt overslaan, volgende week geen club.) Zelf verder in te vullen STARTER KRENTEN of CENTEN Kopieer het werkblad voor elke tiener. Zorg voor pennen. Tieners ontdekken welke geld-types er zijn en delen waar zij het meest op lijken. Maak kleine groepjes. Geef elke tiener een werkblad om in te vullen. Laat de tiener vertellen op welk geld-type zij het meest lijken. Is hij het ermee eens, of niet? Als zij dit gedaan hebben, verdienen zij 100 Solid Euries. WEERWOORD JACKPOT Tieners denken na over wat zij met veel geld zouden doen. Behoud de groepjes van de Starter. Beantwoord met elkaar de volgende vragen: Stel, je wint een miljoen euro. Wat zou je er mee doen? Zou je een deel op de bank zetten om te sparen? Zou je een deel weggeven? Zo ja, aan wie? Als je zo rijk bent, ben je dan automatisch gelukkig? Waarom wel/niet? PRAATJE MEER IS MINDER pagina 8 6 MIN. 8 MIN. 5 MIN. 6 MIN. Zoek op het filmpje MTV Cribs Africa op. Zorg voor een laptop en geluidsversterking. Als je een grote groep hebt, kan een beamer handig zijn. Proefprogramma - Geld: Solid Donnie

9 Tieners ontdekken dat zij in een rijk land geboren zijn en daardoor meer geld en spullen hebben dan leeftijdsgenoten in armere landen. Vertel Wij horen bij de rijkste landen ter wereld: wij zijn het derde rijkste land. Er is veel geld om te verdienen en uit te geven. Laat het filmpje MTV Cribs Africa zien. Leg uit Het is niet eerlijk verdeeld in de wereld. Helaas. Als je om je heen kijkt, zie je al dat sommige mensen minder eten, kleren en spullen hebben dan anderen. Als je over de hele wereld kijkt, zie je dat nog veel meer! Miljarden mensen leven in armoede. Zonder geld. Wat hebben wij het dan goed! Een bekende vrouw die arme mensen hielp (Moeder Teresa) zei: Alles wat jij dubbel hebt, mist iemand anders. Dat betekent dus dat als jij thuis vijf paar schoenen hebt, vier kinderen in de wereld rondlopen zonder schoenen. Denk even aan hoeveel kleren en spullen jij thuis hebt. Vraag de tieners wat zij van die uitspraak vinden. DOE OP EEN RIJTJE 8 MIN. Zorg voor een bord of flap-over en pennen. Teken het schema zoals op het werkblad. Kopieer het werkblad voor elke tiener. Tieners krijgen inzicht in hun inkomsten en uitgaven en denken na over wat ze echt nodig hebben. Maak kleine groepjes. Geef elke tiener een werkblad. Laat hen het zo goed mogelijk invullen. Bespreek met elkaar de uitkomsten. Hoeveel geld geef je waaraan uit? Waarom? Spaar je ook? Waarvoor wel/niet? Sluit af door te bespreken welke dingen uit je rijtje je écht nodig hebt. PREEK VAN DE WEEK MONEY CANT BUY LOVE Zorg voor een Bijbel, een kaars en lucifers. Tieners leren dat Jezus de relatie met God verkiest boven geld of spullen. Laat een tiener de kaars aansteken. Open na het aansteken je Bijbel. 6 MIN. Rock Solid: samen je geloof ontdekken pagina 9

10 Lees Lucas 12:16-21 Vertel Veel geld hebben, betekent niet automatisch dat je geen zorgen hebt, of dat je niet ziek kunt worden. Ook al ben je multimiljonair, je kunt je geld niet meenemen als je dood gaat, zegt Jezus. Sommige dingen kun je niet verdienen, kun je niet kopen met geld. Bijvoorbeeld geluk, gezondheid, of een lieve familie. Deze dingen zijn wel belangrijker dan geld, toch? Vraag de tieners of zij liever rijk en doodziek, of arm en zo gezond als een vis zijn. Ook God is niet te koop. Als je God niet kent, mis je een heleboel! Een van de mooiste dingen die je krijgt als je God leert kennen, is Zijn aanwezigheid. Dat betekent dat je weet dat Hij altijd dicht bij je is. Zo kun je Hem beter leren kennen, bijvoorbeeld door te bidden. Dat noemen we een relatie met God. Niet alleen voor nu, maar voor eeuwig. Dat betekent ook als je het moeilijk krijgt, je ziek wordt of dood gaat. Dan laat je al je spullen achter. Maar dan mag je voor altijd bij God zijn! Niet omdat je dat gekocht hebt met veel geld, maar omdat God dat graag wil. Een relatie met God, die voor altijd dichtbij je is. Wil jij dat ook? Leiderstip: Je kunt de Preek van de week afsluiten met gebed. In het gebed kun je even stil worden en ruimte laten zodat tieners kunnen vragen of God dichtbij hen wil komen. Als dit te spannend is, kan jij dat voor hen doen. MEGABITE ALLES OP MARKTPLAATS Zorg voor Bijbels. Tieners ontdekken dat Jezus soms vraagt om moeilijke keuzes te maken. Lees samen Marcus 10: Maak kleine groepjes. Vertel Deze jonge man was rijk. Hij vond het moeilijk om alles wat hij had te verkopen. Zou jij iets kunnen verkopen wat belangrijk voor je is, als iemand van wie je houdt dat van je vraagt? Als jij de jonge man uit dit verhaal was, wat zou jij dan doen? Alles verkopen en direct terugrennen naar Jezus. Er eens goed over nadenken. Rustig aan dingen beginnen te verkopen en afscheid nemen. Niks verkopen. Dan maar niet het eeuwig leven krijgen of het leven binnengaan. Iets anders, namelijk Licht je antwoord toe. pagina 10 6 MIN. Proefprogramma - Geld: Solid Donnie

11 RE:FLECT ARM OF TOCH RIJK? Maak van papier zes strookjes. Zet op elk strookje een van de volgende woorden: Geld, God, Familie, Vrienden, Liefde, Geluk. Tieners geven geld letterlijk een plek in hun leven. Geef elke tiener de zes strookjes. Laat hen het meest belangrijke bovenaan leggen, en het minst belangrijke onderaan. Welke plek geven zij geld in hun leven? Laat hen er een foto van maken met hun mobiel, als ze die hebben. Leiderstip: Reken de keuzes van de tieners niet goed of fout. Dit is de keuze die zij op dit moment maken. Laat tieners ook niet elkaars keuze afkraken. Zorg voor veiligheid in je groep. UITSMIJTER SMOKKEL WAAR? Zorg voor Solid Euries en verkleedkleren. Tieners sluiten de avond gezellig en waardevol af. 4 MIN. 8 MIN. Maak twee teams. Elk team krijgt evenveel Solid Euries. Het ene team gaat naar de gang. Daar verdelen en verstoppen zij de Solid Euries in hun (verkleed)kleren. Dit mogen ze overal op hun lichaam verstoppen. Zolang het maar gezocht kan worden zonder iemand in verlegenheid te brengen. (Dus niet in ondergoed, et cetera.) Laat de tieners één voor één de ruimte binnen. Het andere team (de douane) krijgt vijftien seconden om de tiener te fouilleren. Daarna beslissen ze: óf ze laten hem door, óf ze houden hem aan. Aanhouden betekent één hele minuut doorzoeken. Aanhouden mag je maximaal twee keer doen. Als de douane geld vindt, mogen ze het houden. Als het ene team geweest is, wissel je met het andere team. Het team dat het meeste geld als douane heeft opgehaald, wint! Het winnende team wint de geldprijs: Al de Solid Euries (en natuurlijk wat lekkers)! CHILL OUT Rock Solid: samen je geloof ontdekken pagina 11

12 Rock Solid werkblad: Munthandel

13 1. Je krijgt 100 van je oma, wat doe je ermee? Bedankt oma, nu kan ik mijn ouders terugbetalen. Ik koop iets leuks. Wat ik overhoud, spaar ik. Rock Solid werkblad: Krenten of centen Ben jij een krent of gulle vent (of vrouw natuurlijk)? Doe de test! Ik geef het diezelfde dag nog uit. Dat geld kon ik goed gebruiken! Ik zet het op mijn spaarrekening. 2. Leen jij wel eens geld uit? Ja, maar ik maak wel duidelijke afspraken over terugbetalen. Nee, daar begin ik niet aan. Ik ben meestal zelf ook blut! Als ik het heb, is het geen probleem. 3. Je wilt een nieuwe smartphone. Hoe pak je dat aan? Ik neem de oude van mijn vader over. Ik ga onvoorbereid naar een winkel en beslist in vijf minuten. Ik weet al wat het nieuwste model is: die wil ik hebben. Ik vergelijk de aanbiedingen en kies de beste deal. 4. Waarom zoek jij een bijbaantje? Werken? Liever niet, dat doe ik later nog lang genoeg! Dan kan ik sneller sparen. Omdat ik graag makkelijk wil kunnen kopen wat ik hebben wil. Op die manier doe ik vast werkervaring op voor mijn cv. 5. Je gaat wat drinken met een groepje vrienden. Wat doe jij? Ik geef mijn laatste tientje uit en trakteer. Ik stel voor om een gezamenlijke pot te maken. Ik wacht tot iemand vraagt of ik iets wil drinken. Ik vraag meteen wat iedereen wil hebben en koop er ook wat chips bij.

14 Rock Solid werkblad: Krenten of centen Vervolg van de test Weet jij hoeveel je per maand uitgeeft aan je mobiel? Ja, ik check regelmatig zodat ik weet waar ik aan toe ben. Veel, maar ik heb het ervoor over. Ik doe zoveel mogelijk met gratis apps en open netwerken. Geen idee eigenlijk Je gaat voor het eerst snowboarden. Hoe kom je aan je spullen? De snowboard leen ik van een vriend. De rest koop ik in de uitverkoop. Snowboarden kan toch ook in mijn spijkerbroek? Ik wil niet voor gek lopen en koop nieuwe spullen van de goeie merken. De dag voor vertrek loop ik een sportzaak in en vraag daar wat ik nodig heb. 8. Later... Heb ik een villa, sportwagen en een zwembad. Heb ik een leuk gezin en een baan waarmee ik genoeg verdien om me geen zorgen te hoeven maken. Wil ik graag op wereldreis. Ik heb alleen het geld nog niet. Kan ik meteen mijn huis inrichten, want daar spaar ik nu al voor. 9. Je bent je brood vergeten mee te nemen naar school. Wat doe je? Ik koop bij wijze van uitzondering een broodje in de kantine. Ik fiets in de pauze snel even terug naar huis of vraag of mijn moeder het komt brengen. Ik koop iets lekkers in de binnenstad. Dat doe ik ook wel eens als ik wél brood mee heb... Ik koop een koek en vraag of één van mijn vrienden nog wat over heeft. Ik geef hen ook wel eens wat.

15 de Uitslag van de test... Rock Solid werkblad: Krenten of centen Geld-warhoofd Als je geld hebt, ben je het ook zo weer kwijt. Vaak weet je niet meer waar het zo snel gebleven is. Je hecht niet al te veel waarde aan veel geld of mooie spullen. Je koopt graag cadeautjes voor jezelf of voor anderen. Je vergeet makkelijk dat je ook nog geld voor andere dingen nodig had. Je hebt soms een baantje. Maar zodra het je verveelt, ben je weer weg. Je bent vaak blut en daardoor mis je ook een boel leuke dingen. Spaarvarken Het liefst zou je al je geld op je rekening laten staan! Maar als je dan toch geld uit moet geven, ga je op zoek naar koopjes. Je kiest voor een baantje met een vast inkomen zodat je precies weet wat er binnenkomt. Je weet hoeveel er op je spaarrekening staat. Je vindt het heerlijk als de rente bijgeschreven wordt. Hoewel je vrienden graag bij je aankloppen voor geldtips, vinden ze het wel een beetje saai dat je erg zuinig bent... Rekenmeester Je wilt lekker leven, maar dat hoeft niet altijd veel te kosten. Jij weet die duurdere spijkerbroek perfect te combineren met dat goedkope shirtje. Als je een keer een grote uitgave hebt gedaan, doe je het daarna even rustig aan. Door je inkomsten en uitgaven in balans te houden, kun je kiezen voor het leukste baantje. Ook al verdient dat misschien iets minder. Big spender! Jij wilt alles! Er goed uitzien, een kamer vol mooie spullen. Alleen het beste is goed genoeg voor jou. Je geniet echt van lekker winkelen. Je wilt dat ook graag aan je vrienden laten zien. Je weet dat je graag geld uitgeeft. Daarom kies je voor een baantje met een goed inkomen. Werk hoeft voor jou niet leuk te zijn, als het maar goed verdient.

16 Rock Solid werkblad: Op een rijtje dit zijn mijn inkomsten dit zijn mijn uitgaven

17 Geld SOLID DONNIE DOEL Tieners ontdekken welke rol geld speelt in hun leven en denken na hoe ze met geld om willen gaan. PREEK VAN DE WEEK MONEY CANT BUY LOVE Zorg voor een Bijbel, een kaars en lucifers. Tieners leren dat Jezus de relatie met God verkiest boven geld of spullen. Laat een tiener de kaars aansteken. Open na het aansteken je Bijbel. Lees Lucas 12: MIN. Vertel Veel geld hebben, betekent niet automatisch dat je geen zorgen hebt, of dat je niet ziek kunt worden. Ook al ben je multimiljonair, je kunt je geld niet meenemen als je dood gaat, zegt Jezus. Het kan natuurlijk ook heel positief zijn als je veel geld hebt. Je kunt je geld gebruiken om goede dingen te doen. Wat voor goeds kun je doen als je veel geld hebt?

18 Het is heel belangrijk om te leren hoe je op de juiste manier met je geld omgaat en hoe je daarmee schatten op aarde kunt verzamelen (een mooie telefoon, mooie kleding, later een mooie auto en een mooi huis enzovoorts). Maar als je alleen maar aardse dingen zoekt, is je hart vooral gericht op het materiele. Bijvoorbeeld op je telefoon. Je wordt er door in beslag genomen. Je bent vele uren per dag aan het spelen met de telefoon. Je sms t en appt en je denkt bijna nergens anders meer aan. Maar word je daar nu echt gelukkig van? Jezus vraagt om je hart te richten op de hemel. Hij wijst je op dingen die veel belangrijker zijn dan je telefoon, dingen die je niet met geld kunt kopen, maar die toch goud waard zijn en je gelukkig maken. Je hart richten op de hemel betekent bijvoorbeeld: liefde hebben voor God, je naaste liefhebben en helpen, vrede brengen, trouw zijn, rechtvaardigheid, helpen armoede bestrijden Schatten verzamelen in de hemel is dát doen waardoor de aarde steeds meer op de hemel gaat lijken. En je zult zien: je wordt er een stuk gelukkiger van! Lees Matteüs 25:31-40 Ook al zie je misschien niet altijd resultaat van al je inzet, weet dat God je zal belonen. Hij zal je gelukkig maken. Daar mag je op vertrouwen. MEGABITE ALLES OP MARKTPLAATS Zorg voor Bijbels. Tieners ontdekken dat Jezus soms vraagt om moeilijke keuzes te maken. Lees samen Marcus 10: Maak kleine groepjes. Vertel 6 MIN. Deze jonge man was rijk. Hij vond het moeilijk om zijn aardse schatten los te laten voor een schat in de hemel. Zou jij iets kunnen verkopen wat belangrijk voor je is, als je iemand van wie je houdt daarmee kunt helpen? Als jij de jonge man uit dit verhaal was, wat zou jij dan doen? A. Alles verkopen en direct terugrennen naar Jezus. B. Er eens goed over nadenken. Rustig aan dingen beginnen te verkopen en afscheid nemen. C. Niks verkopen. Dan maar niet het eeuwig leven krijgen of het leven binnengaan. D. Iets anders, namelijk Licht je antwoord toe. Sluit af met gebed. Vind je het moeilijk om zelf woorden te vinden? Bid dan dit gebed: Goede God, Dank U voor alle schatten die wij op aarde al verzameld hebben. Wilt U ons helpen om ons ook te richten op schatten in de hemel? Dat we tijd vrij maken voor U, dat we goed voor onze medemensen zorgen. Dan kunnen we bouwen aan een gelukkige wereld voor iedereen. Wij danken U dat u ons daarbij wilt helpen. Amen Bid samen het Onze Vader. pagina 18 Proefprogramma - Geld: Solid Donnie