Verein Furka-Bergstrecke Sectie Nederland DE TANDSTAAF

Transcriptie

1 Verein Furka-Bergstrecke Sectie Nederland DE TANDSTAAF Nummer 1 -- Maart 2010

2 20 jaar depot Realp In 1991 Stond het depot nog in de kinderschoenen. Bijna 20 jaar later wordt er opnieuw gebouwd. Aan de hoeveelheid bruikbare en minder bruikbare materialen op het terrein is in de tussentijd weinig veranderd... Foto: Jan Rümke Foto omslag: Gerard Geist Foto: Peter Witkop

3 Verein Furka-Bergstrecke Sectie Nederland Om te onthouden 27 maart 2010 Jaarvergadering Sectie Nederland 19 juni 2010 Opening rijseizoen DFB, traject Realp - Gletsch 12 augustus 2010 Opening deeltraject Gletsch- Oberwald Tips voor de agenda? mail naar tandstaaf@furkabahn.nl Wist u dat... Maart Nummer 1 De Sectie Nederland in jaar bestaat? We dat ook gaan vieren? De Sectie Nederland niet alleen naar Dortmund gaat, maar dat ook de Sectie Nordrhein-Westfalen bij Rail 2010 ons bezoekt? De dienstregeling voor 2010 bekend is? De redactie de kopij voor de volgende Tandstaaf graag voor 15 april 2010 in haar bezit heeft? Internet: In dit nummer Van de redactie 2 Van de voorzitter 3 Intermodellbau 2010 Doet u ook (weer) mee? Reisverslag Bijzondere treinen in Thüringen Fronarbeit Opgave voor de werkweken Dienstregeling Belangrijkste Tarieven Algemene informatie Adressen, tips en informatie

4 Van de Redactie Afgezien van de trein en de omgeving, had de foto op de voorzijde van deze Tandstaaf op het moment van schrijven ook vanuit het raam van mijn werkkamer kunnen worden gemaakt. Nederland gaat gebukt onder Alpine weersomstandigheden, en laten we in Zwitserland maar niet vertellen dat 10 centimeter sneeuw voldoende is om het hele spoorwegnet lam te leggen Ook in Zwitserland ligt veel sneeuw en het is dus te hopen dat de komende sneeuwruiming wat gemakkelijker verloopt dan in Inmiddels ligt er weer een nieuwe Tandstaaf voor u, waarin u onder andere een reisverslag van Jacob van der Woude vindt. Deze keer voert de reis ons naar de deelstaat Thüringen in Duitsland, en wel naar de Oberweißbacher Bergbahn en de Schwarzatalbahn. Dit bijzondere kabelspoor en de aansluitende lokaalspoorlijn trekken jaarlijks vele bezoekers en een bezoek loont ook zeker de moeite. Verder zal op 27 maart a.s. de jaarvergadering plaatsvinden, meer daarover leest u ook in deze Tandstaaf en in de uitnodiging die voor alle leden is bijgevoegd is niet alleen het Jaar van Oberwald, maar ook het jaar waarin de Sectie Nederland 20 jaar bestaat. Ook de Tandstaaf viert, zij het na diverse gedaantewisselingen, dit jaar haar 20-jarig bestaan. Dit zullen we zeker niet ongemerkt voorbij laten gaan, momenteel wordt aan de invulling hiervan al gewerkt. Verder heeft de redactie voor u de nieuwe dienstregeling voor 2010 ontcijferd en opgenomen. Ook de nieuwe prijzen zijn toegevoegd. U kunt dus alvast beginnen met sparen... Tussen alle werkzaamheden en de sneeuwbuien door is Diederik in januari ook nog verhuisd. Dat betekent een nieuw redactie-adres, dat u hieronder vindt. De redactie wenst u veel leesplezier, en hopelijk tot ziens op de jaarvergadering! Diederik van Nimwegen VERHUISBERICHT Met ingang van 10 januari 2010 is het redactie-adres: Nieuweweg 45D, 2132 CL Hoofddorp Overige gegevens blijven ongewijzigd 2 De Tandstaaf

5 Van de Voorzitter Het is het begin van een enerverend jaar voor de VFB/DFB, na 28 jaar zal er eindelijk weer een trein uit Gletsch het station van Oberwald binnen gaan rijden. Ik moet eerlijk zeggen dat het mij zeer verbaasde dat in de voorlopige dienstregeling er sprake is van een aangepaste regeling voor de 2e helft van het rijseizoen, en er echt vanuit gegaan wordt dat regelmatig de treinen van Realp naar Oberwald rijden. Ik hoop van harte dat dit ook waar te maken is. Een ander hoogtepunt van dit jaar is uiteraard het 20-jarig bestaan van de sectie Nederland. De najaarsbijeenkomst zal op feestelijke wijze hieraan gewijd worden en uiteraard hoopt het bestuur op een hoge opkomst van de leden, we laten op dit moment echter nog niet los wat we van plan zijn. Binnenkort houden we uiteraard weer onze voorjaarsvergadering, ook dit jaar weer in Arnhem. De gebruikelijke agendapunten zullen behandeld worden, inclusief de agenda voor de Delegiertenversammlung. Twee weken voor onze vergadering is Rail 2010 in Houten. De laatste jaren kon een afvaardiging van onze sectie aanwezig zijn op Intermodellbau in Dortmund, in samenwerking met onze collega s van de sectie Nordrhein- Westfalen. In het kader van deze Europese samenwerking worden de rollen deze keer omgedraaid en zal een deel van de modulebaan van onze Duitse vrienden aanwezig zijn tijdens Rail Deze samenwerking zou een goed voorbeeld moeten zijn voor Zwitserland, daar lijkt met regelmaat de samenwerking op sectie-niveau ver te zoeken. Ik hoop veel van onze leden te zien op Rail en verwacht er nog meer op onze voorjaarsvergadering.. Hans Croes Nummer 1, maart 2010 Zouden de Tandstaven ook dit jaar weer op ons liggen te wachten? 3

6 Intermodellbau Dortmund Doet u ook (weer) mee? Ook dit jaar vindt in Dortmund weer de grootste internationale (model-) spoorbeurs van Europa Intermodellbau 2010 plaats. De VFB sectie Nordrhein-Westfalen zal dit jaar wederom aanwezig zijn met hun modelbaan en ook is de sectie Nederland weer uitgenodigd om met onze stand en DVD mee te doen aan het spektakel, Dit jaar heeft de sectie Nordrhein-Westfalen een grote en mooie standplaats weten te bemachtigen, in hal 4 vlak naast één van de ingangen van de beurs. In tegenstelling tot vorig jaar is er meer ruimte en ook voldoende ruimte voor de stand van de Sectie Nederland. De Sectie Nordrhein-Westfalen neemt haar zeer fraaie modelbaan van de Furka-Bergstrecke weer mee. Deze zal (onder voorbehoud) ook te zien zijn op Rail 2010 in Houten, waar we dit jaar een vergelijkbare samenwerking op gaan zetten. Ook dit jaar zijn we dus weer op zoek naar enthousiaste leden om één of meerdere dagen onze stand te bemannen, waarbij het uiteraard ook mogelijk is om de beurs zelf te bekijken (gratis!). Mocht u het ook leuk vinden om één of meerdere dagen naar Dortmund af te reizen dan kunt u zich opgeven via onderstaande contactgegevens. De beurs vindt plaats van 14 tot en met 18 april 2010, voor meer informatie kunt u kijken op internet: Opgave is mogelijk via: Jeroen Wolff Jacob Catsstraat HA Delft Tel: pr@furkabahn.nl 4 De Tandstaaf

7 Tekst: Jacob D. van der Woude Foto s: Arcief VFB Bijzondere treinen in Thüringen (D) Reisverslag De Oberweißbacher bergbahn. Zoals dat vaak gaat reis je in de vakantie door een prachtige omgeving, met als doel een leuk stadje. Ditmaal bezocht ik Bad Blankenburg, een mooie stad ten zuiden van Erfurt, om precies te zijn tussen Ilmenau en Rudolstadt. Zo nu en dan passeer je een spoorwegovergang en dan denk je: Waar gaat die verbinding heen. Je komt door prachtige dorpjes als Langewiesses, Königsee, Rottenbach en Watzdorf. Steeds loopt de spoorweg parallel aan de weg. In Bad Blankenburg toch maar eens naar het station zoeken. We vinden het station in de Bahnhofstrasse op 40. Je kunt vanuit Bad Blankenburg met de trein vele kanten op, Zoals Erfurt, Saalfeld/ Saale en Arnstadt. In het station vind ik een folder over 3 bijzondere historische spoorlijnen, waar ik zomaar aan voorbij ben gereden. Even verderop, in Rottenbach blijkt namelijk de Schwarzatalbahn te beginnen. Dit is een normale spoorlijn die aansluit op de Oberweißbacher Bergbahn. Deze bestaat uit twee delen. Het meest bijzondere deel is het kabelspoor van Obstfelderschmiede naar Lichtenhain. Van daaruit gaat het met een elektrisch lokaalspoorlijntje verder naar Cursdorf, een klein stadje dat enige bekendheid verkreeg door de lokale glasindustrie. Nummer 1, maart

8 Daar moest ik meer van weten, want dan word ik nieuwsgierig. Direct de volgende dag in de auto naar Rottenbach, Parkeerplaats gezocht en dan naar het station. Parkeren vlakbij het station bleek geen probleem te zijn. Wij kochten 2 kaartjes voor alle trajecten en toen was het wachten op de trein. De Schwarzatalbahn De Schwarzatalbahn werd in verschillende fasen aangelegd in de periode Na de Tweede Wereldoorlog kwam de Schwarzatalbahn, net als alle andere spoorlijnen in de DDR, onder het beheer van de Deutsche Reichsbahn (DR) te staan. Na de samenvoeging van de Bondsrepubliek met de DDR werd de lijn dan ook overgenomen door de Deutsche Bahn. De staat van het spoor werd echter steeds slechter en uiteindelijk werd in mei 2000 het gehele traject stilgelegd vanwege achterstallig onderhoud en de slechte staat van het spoor. Gelukkig is de lijn niet opgebroken, maar geheel opgeknapt en werd deze op 15 december 2002 feestelijk heropend. De deelstaat Thüringen was doordrongen van de waarde van de lijn, het moest een toeristische attractie worden van langdurige regionale betekenis. Voor 6 miljoen euro werd het 25 kilometer lange traject opgeknapt en werd nieuw materieel aangeschaft voor de Schwarzatalbahn. Er rijden nu moderne dieseltreinen van de serie Één van de moderne motorwagens van de serie Daarnaast zijn nog twee motorwagens uit de serie 772 (de DR-variant van de bekende Schienenbus) beschikbaar voor bijzondere ritten. Momenteel rijdt men een uursdienst met een maximum snelheid van 60 km per uur en vooral in het zomerseizoen zijn de treinen goed gevuld met toeristen. Het gebied is licht bergachtig en s winters kan er onder andere worden gelanglauft. Voor mensen die niet zo ver weg willen in de winter is dit een goede bestemming. De Oberweißbacher Bergbahnen Als we met de trein uit Rottenbach vertrekken zien meteen hoe mooi de spoorlijn is aangelegd langs de rivier de Schwarza. Na ongeveer 15 km bereiken we het dorpje Obstfelderschmiede waar wij op het stationnetje overstappen op de historische kabelspoorweg. Naast het normale rijtuig voor personenvervoer, is er ook een speciale wagen waar een normaalsporige goederenwagen of een speciaal rijtuig op kan worden 6 De Tandstaaf

9 gezet. In de zomermaanden staat hier een open personenwagen op. De wagen en het rijtuig zijn met elkaar verbonden via een staalkabel. Terwijl het ene voertuig stijgt, daalt de andere. Halverwege kruisen ze elkaar op een stukje dubbelspoor met speciale wissels. Deze wissels hebben geen bewegende delen, maar de trein wordt door speciaal geconstrueerde wielen op het goede spoor geleid. Deze wissels zijn uitgevonden door Roman Abt, geen onbekende op het gebied van speciale spoorwegconstructies. De kabelspoorweg heeft een spoorbreedte van mm. De rest van het traject is normaalspoor (1.435 mm). De lengte van de kabelspoorlijn is slechts meter en overwint een hoogteverschil van 323 meter. De lijn heeft een vrijwel constante stijging van 25 %. Er is overdag een halfuursdienst en de reistijd bedraagt 18 minuten omdat de snelheid slechts 1,6 meter per seconde is. De onderstellen van het De Flachstrecke van de Oberweißbacher Bergbahn ligt op een hoogvlakte en biedt daardoor een fraai uitzicht over de omgeving personenrijtuig en van de goederenwagon dateren uit 1923 en zijn nog origineel. De kabelbaan valt dan ook onder de Duitse Monumentenzorg. Bij de modernisering zijn het materieel en de stations wel toegankelijk gemaakt voor rolstoelen. Ook is de hele aandrijving vernieuwd. Deze bevindt zich in het bergstation en is daar ook te bezichtigen. Boven komt men aan op het stationnnetje van Lichtenhain, waar men kan overstappen op de geëlektrificeerde lijn naar Cursdorf. We stappen in een elektrische motorwagen die ons naar Cursdorf zal brengen, een afstand van ongeveer tweeënhalve kilometer over een hoogvlakte. Deze lijn is geëlektrificeerd en rijdt weer op de normale spoorbreedte van mm. Speciaal voor deze spoorlijn zijn drie motorwagens van het type ET 479 gebouwd, die worden gevoed met 600 volt gelijkspanning. De motorwagens zijn in 1982 nieuw gebouwd met standaard onderdelen uit de trams van Gotha. Leuk om te vermelden is dat men in de DDR eigenlijk geen nieuw materieel mocht bouwen, maar dit moest betrekken bij andere socialistische bondgenoten. Op papier zijn het dan ook gerenoveerde oude rijtuigen, in wekelijkheid zijn alleen de trekhaken opnieuw gebruikt. Dit concept werd in de DDR Nummer 1, maart

10 vaker toegepast. Onder de naam Reko werd veel materieel op papier gerenoveerd, terwijl eigenlijk sprake was van nieuwbouw waarbij slechts een paar onderdelen daadwerkelijk werden hergebruikt. De dienstregeling sluit aan op het kabelspoor zodat er elk half uur een verbinding is. De reistijd is iets minder dan tien minuten. Zowel het kabelspoor als de Flachstrecke lopen door een prachtig gebied en zijn een must voor zowel trein- als natuurliefhebbers. De plaatsen Lichtenhain en Cursdorf zijn vrij toeristisch, maar niet al te massaal. Jarenlang heeft de regio verborgen gezeten achter het IJzeren Gordijn, maar geleidelijk wordt het steeds meer ontdekt als een mooi gebied, niet al te ver van huis. Wie meer wil weten, of een reis wil plannen, kan kijken op en op Op het stationnetje van Lichtenhain komen het kabelspoor (links) en het normale spoor (rechts) bij elkaar 8 De Tandstaaf

11 Opgave voor de werkweken Fronarbeit 2010 Inmiddels is de indeling van de werkweken (Fronarbeit) voor 2010 vanuit Zwitserland bekendgemaakt. Ook dit jaar gaat de Sectie Nederland weer drie weken (week 21, 34 en 35) de handen uit de mouwen steken in Zwitserland. U kunt zich dus opgeven voor de werkweek van uw keuze. Dit kan bij de coördinator Fronarbeit: Hans Croes (adres zie pagina 12), of direct bij de betreffende groepsleider: Week 21: Paul Olijslagers Week 34: Hans Croes Week 35: Peter Westmijze Wilt u meer weten over de Fronarbeit? Neem dan contact op met Hans Croes. Ook tijdens de jaarvergadering vertellen we u graag meer. Heeft u uw contributie al betaald? Bij de Tandstaaf van december 2009 was een overzicht hiervoor bijgevoegd. Bent u dit overzicht kwijt of heeft u vragen, neem dan contact op met de penningmeester van de Sectie Nederland (adres zie pagina 12) Nummer 1, maart

12 Vooraankondiging Op 30 oktober zal de Sectie Nederland haar 20- jarig bestaan vieren. Dit zal gebeuren met een feestelijk en gevarieerd programma waarin wordt teruggeblikt op 20 jaar Sectie Nederland. Noteer dus alvast in uw agenda: 30 oktober :00-20:00 Gebouw De Uithoek, Arnhem GEZOCHT: Foto s uit 2008 en 2009 voor de Tandstaaf Heeft u foto s? Mail dan naar tandstaaf@furkabahn.nl 10 De Tandstaaf

13 DFB Dienstregeling 2010 Traject Realp - Gletsch v.v. Rij dagen: Vrijdag, Zaterdag en Zondag van 19 j uni t/ m 3 oktober 2010 Dagelijkse ritten van 2 juli t/m 8 augustus 2010 Reserver en wordt dringend aanbevolen! Realp DFB V 10: 15 14: 15 1 Tiefenbac h DFB V 10: 35 14: 35 1 Furka DFB A 11: 05 15: 05 1 Furka DFB V 11: 25 15: 25 1 Muttbac h-bel védèr e A 11: 35 15: 35 1 Gletsch DFB A 12: 00 16: 00 1 Gletsch DFB V 11: : : 40 4 Muttbac h-bel védèr e V 11: : : 00 4 Furka DFB A 11: : : 15 4 Furka DFB V 12: : : 40 4 Tiefenbac h DFB A 12: : : 00 4 Realp DFB A 12: : : 25 4 Bijzonderheden: 1. Op vrijdag en zat erdag van 2 juli t/ m 7 augustus Op zat erdag en z ondag van 3 juli t/ m 8 augus tus Op vrijdag, zat erdag en z ondag van 19 juni t/ m 4 juli 2010, Dagelijks van 5 j uli t/m 15 augustus Op vrijdag, zat erdag en z ondag van 20 augustus t/ m 3 okt ober 2010 Traj ect Gletsch - Oberw ald v.v. Rij dagen: Vrijdag, Zaterdag en Zondag van 20 august us t/ m 3 oktober 2010 Gletsch DFB V 08: 55 10: 35 12: : 05 Ober wald DFB A 09: 25 11: 05 12: : 35 Ober wald DFB V 09: 50 11: 25 13: : 00 Gletsch DFB A 10: 20 11: 50 14: : 30 Bijzonderheden 5. Doorgaande trei n van/ naar R ealp Dienstregeling Gletsch - Oberwald v. v. is onder voorbehoud Belangrijkste Tarieven 2010 Traj ect 2 e kl asse Enkel e r eis 2 e kl asse Retour 1 e kl asse Enkel e r eis 1 e kl asse Retour Realp - Gletsch v. v. CHF 57,00 CHF 94,00 CHF 95,00 CHF 156, 00 Realp - Fur ka v. v. CHF 37,00 CHF 59,00 CHF 62,00 CHF 98,00 Realp - Ober wald v. v. CHF 73,00 CHF 121, 00 CHF 121, 00 CHF 200, 00 Gletsch - Ober wald v. v. CHF 33,00 CHF 50,00 CHF 55,00 CHF 83,00 Gletsch - F urka v. v. CHF 35,00 CHF 55,00 CHF 58,00 CHF 91,00 Nummer 1, maart

14 Over Ons - VFB Sectie Nederland Informatie over de v ereniging Oprichting De vereniging is opgericht op 12 mei 1990, als onderdeel van de Zwitserse Verein Furka- Bergstrecke (VFB) Missie De Verein Furka-Bergstrecke Sectie Nederland zet zich in voor het behoud van de historische Furka-Bergstrecke in Zwitserland. De vereniging De VFB Sectie Nederland is onderdeel van de internationale vereniging VFB. De VFB biedt haar leden op allerlei manieren de gelegenheid om zich actief in te zetten binnen de vereniging en informeert hen via het Nederlandse blad De Tandstaaf, het Zwitserse blad Dampf an der Furka en via internet. Giften Giften voor de Sectie Nederland zijn altijd van harte welkom op rekening t en name van Verein Furka-Bergstrecke Sectie Nederland te Almelo. Kijk voor meer informatie op onze website, nl Fronarbeit (vrijwilligerswerk) Een belangrijke taak van de vereniging is het onderhoud van de spoorlijn. Hiervoor reizen jaarlijks vele vrijwilligers af naar Zwitserland om zo actief een bijdrage te leveren aan het behoud van de lijn. Ook u kunt meehelpen! Kijk voor meer informatie op onze website, Bestuur Voorzitter Hans Croes Rietgors XC Mijnsheerenland tel voorzitter@furkabahn.nl Secretaris Peter Westmijze Keizershof DK Arnhem tel secretaris@furkabahn.nl Penningmeester en ledenadministratie Gerard Geist Wanschersdwarsweg NS Almelo tel penningmeester@furkabahn.nl ledenadministratie@furkabahn.nl Public Relations Huig van der Marel Utrechtsestraat LV Arnhem tel beurs@furkabahn.nl Jeroen Wolff Jacob Catsstraat HA Delft tel pr@furkabahn.nl Colofon De Tandstaaf Is een uitgave van de VFB Sectie Nederland en verschijnt 4 keer per j aar. Abonnement Een abonnement op de T andstaaf kost 10,- per kalenderjaar (buiten Nederland 13,50). Samen stelling: Diederik van Nimwegen Jeroen Wolff Eindredactie: Het bestuur Redactie-adr es: Diederik van Nimwegen (Gewijzigd) Nieuweweg 45D 2132CL Hoof ddor p tel tandstaaf@f urkabahn.nl Adverteren Mail naar t andstaaf@f urkabahn.nl, of neem cont act op met Diederik van Ni mwegen Lid w orden? Als u het werk van de vereniging wilt steunen, kunt u lid wor den. Als lid krijgt u altijd als eerste de act uele infor mati e en krijgt u korting bij diverse s ponsoren én bij de DFB in Zwitserland. Ook kunt u als lid de handen uit de mouwen steken tijdens één van de Fronarbeit- weken i n Z witserland en z o bijdragen aan het behoud van de spoorlijn. Het lidmaatsc hap van de VFB kost u slechts 40,- per kalenderjaar. Een familielidmaatschap kost 60,- (bei den excl. Tandst aaf) W ilt u lid worden, of wilt u meer informatie, dan kunt u contact opnemen met de penningmeester. Weet u iemand (of uzelf) met interesse voor treinen of een ontspannende wer kweek? Meldt hem of haar dan nu aan!

15 Het aftellen is begonnen In 1991 was van een heropening van Gletsch - Oberwald nog lang geen sprake. Inmiddels is het aftellen wel begonnen, een mooie gelegenheid om weer eens een foto te plaatsen van dit schitterende deel van de Bergstrecke. (foto Jan Rümke)

16