Cockerill hof. WIT architecten

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Cockerill hof. WIT architecten"

Raphaël Martens
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Cockerill hof WIT architecten Op het einde van de Kapelstraat in Hoboken staat het landhuis Cockerillhof. Deze voormalige directeurswoning van de Cockerill Yards dateert van eind 19de - begin 20ste eeuw. De scheepswerf Cockerill Yards die van 1873 tot 1982 in Hoboken gevestigd was, heeft de geschiedenis van district Hoboken sterk bepaald. Nadat het pand zijn oorspronkelijke functie had verloren, werd het nog een aantal jaren gebruikt door het district, maar na een brand in 1985 stond het leeg en verloederde het zienderogen. De oorspronkelijke tuin wordt nu gebruikt als buurtparkje. Het brengt groen op loopafstand van de omliggende straten. Omwille van de zeer slechte staat van het gebouw, ijverde Monumentenzorg voor snelle actie. AG VESPA besliste om het gebouw te renoveren en om te vormen tot twee appartementen, met respect voor de oorspronkelijke staat. Op hetzelfde perceel werd nog een nieuw volume met drie woningen gebouwd omwille van de financiële haalbaarheid van het project. Na een minicompetitie tussen drie ontwerpbureaus uit de pool voor ontwerpers, kwam WIT architecten met het winnend ontwerp. Joris Moonen van WIT architecten licht het ontwerp toe. Een eerste belangrijke vraag bij de opdracht was hoe de nieuwe woningen zich zouden verhouden tot het buurtpark. De privé functie wordt immers opnieuw geïntroduceerd, wat ons dwingt om na te denken over de relatie met het publieke park. Wij hebben gekozen voor een muur die de scheiding tot een lijn verdunt. Hierdoor kan toe-eigening van de bewoners én van de parkgebruikers maximaal zijn. Voetballen in het park kan tot tegen de muur. Een grote schuifpoort naar de gemeenschappelijke tuin kan open of gesloten zijn, naargelang de keuze van de bewoners. Een tweede vraag had betrekking tot het collectief gebruik. We hebben voorgesteld om een collectieve tuin voor de vijf woningen te maken die de schakel vormt tussen het publieke karakter van het park en het privé gebruik van de woningen. De invulling van de tuin wordt aan de bewoners overgelaten. Daarnaast is de kelderverdieping van de directeurswoning gemeenschappelijk. Hier is plaats voor een fietsenberging, sanitair en aansluiting voor een kitchenette en wasmachine die gedeeld kan worden door alle bewoners. Het souterrain geeft direct toegang tot het park en zou bijvoorbeeld bij een buurtfeest als annex van het park gebruikt kunnen worden. Oud en nieuw Joris: Verscheidene toevoegingen zoals de achterbouw aan het huis en de tijdelijke constructies in de voortuin hebben het perceel van de Cockerillhof in de loop der jaren grondig aangepast. Met de introductie van het nieuwe volume, een tweede huis, en de afscheiding met het park trachten we de situatie te corrigeren en opnieuw een heldere opbouw van het bouwblok te verkrijgen. De oorspronkelijke voortuin wordt ook hersteld door de ruimte in te richten als erf waar geparkeerd kan worden. De passiefhuis standaard voor het nieuwe woonvolume heeft de oriëntatie van het nieuwe gebouw in de noordoostelijke hoek van het perceel mee bepaald. Het zijn drie zuid georiënteerde, grondgebonden woningen met hun toegang aan de straat, terwijl de eetkeuken uitgeeft 1

2 Inplantingsplan Cockerillhof op de gemeenschappelijke tuin. De drie woningen zijn volgens eenzelfde typologie opgebouwd. Een centrale steektrap doorkruist de verticaal georganiseerde ruimtes en mondt uit in een privaat dakterras. Elisabeth Mercelis is de projectleider bij AG VESPA en vertelt over het project. Elisabeth: De directeurswoning is geen beschermd monument, maar heeft een belangrijke socio-culturele waarde omwille van de industriële geschiedenis van Hoboken. Er is heel uitgebreid gestudeerd op de mogelijkheden van de renovatie. De buitengevel is gerestaureerd naar zijn oorspronkelijke staat. Omwille van de slechte staat van de binnenstructuur is er uiteindelijk voor gekozen om die volledig te vervangen. In samenspraak met Monumentenzorg is de indeling in drie traveeën wel behouden, zodat het majestueuze karakter van de woning bewaard blijft. Ook de oorspronkelijke vloerniveaus zijn gerespecteerd, wat de woningen een erg ruimtelijk gevoel geeft. Elk appartement heeft een groot balkon dat uitkijkt over het park. Door het hoogteverschil is er voldoende privacy. Joris: Vroeger was de inkomhal monumentaler, maar we moesten steeds een evenwicht zoeken tussen het behoud van de historische situatie en de eisen van het hedendaagse wonen. De ruimtelijkheid van de inkomhal hebben we wel zoveel mogelijk proberen behouden. De traphal heeft grote ramen naar de twee appartementen wat het gemeenschappelijke karakter van het gebouw versterkt. Co-housing AG VESPA start in het najaar met de verkoop van de vijf woningen. Enkel groepen kandidaten die zich engageren tot de koop van de vijf woningen zullen een bod kunnen doen. Elisabeth: We zien dit project als een kans om te experimenteren met co-housing. Omwille van de relatie van het gebouw met het buurtparkje en de medium schaal van het project, vraagt de verkoop van deze woningen om een eigen aanpak. Dit is een primeur voor AG VESPA. Klassieke co-housing projecten zijn het resultaat van lange en intensieve trajecten die door de toekomstige bewoners worden opgezet. Met dit traject willen we testen of er ook interesse is voor een sleutel-op-de-deur variant van co-housing. De inbreng van de bewoners in het bouwproject wordt beperkt tot de inrichting van de casco-ruimtes. Dit levert niet alleen tijdswinst op voor de kopers, maar maakt samen kopen ook juridisch en financieel eenvoudiger. We zijn benieuwd hoeveel kandidaat-bewonersgroepen 2

3 Zicht vanaf de spoorweg Zicht vanaf het buurtpark 3

4 zich zullen aanbieden. Als de interesse voldoende groot is, hopen we private ontwikkelaars te enthousiasmeren voor dit soort concepten. Grond-en pandenbeleid Het project Cockerillhof wordt gerealiseerd binnen het Grond-en Pandenbeleid waarbij kwaliteitsvolle en betaalbare woningen worden gebouwd in wijken die te maken hebben met verloedering en leegstand. Met deze strategische ingrepen draagt AG VESPA bij aan het herstel van het stedelijk weefsel. Deze doelstelling speelt ook mee in de Kapelstraat in Hoboken, waar een aantal jaar geleden veel winkelpanden te kampen hadden met leegstand. Ook de verkrotte toestand van het Cockerillhof droeg bij aan de verloedering van de plek. Het project geeft een belangrijke impuls aan de buurt. Ilse Peleman is programma-expert van het Grond-en Pandenbeleid bij AG VESPA: We willen een kwaliteitsvol alternatief kunnen bieden aan mensen die op zoek zijn naar meer rust en groen, maar die toch nog in een verstedelijkte omgeving willen wonen. Zo willen we vermijden dat zij nog verder van de stad gaan wonen waardoor de druk op de open ruimte en de mobiliteit hoger wordt. We geloven ook dat de nieuwe collectieve woonvormen een alternatief kunnen zijn voor het overheersend model van de bel-etage wijken van de 20ste-eeuwse gordel die aan vernieuwing toe zijn. De realisaties van het Grond-en Pandenbeleid vonden de laatste decennia vooral plaats in de 19de-eeuwse wijken van de stad zoals Borgerhout en Antwerpen-Noord. AG VESPA heeft de ambitie om nu ook in de 20ste-eeuwse gordel van de stad projecten te realiseren. In tegenstelling tot de kleinschalige woningen in de 19de-eeuwse gordel, zijn er in de 20ste-eeuwse gordel kansen voor schaalvergroting en het experimenteren met nieuwe woonvormen. Die tussenschaal laat immers toe om nieuwe typologieën te ontwikkelen met meer collectiviteit en meer groen. De traphal in de directeurswoning heeft grote ramen naar de twee appartementen De vijf woningen hebben toegang tot de gemeenschappelijke binnenkoer 4

Het gelijkvloers appartement in de directeurswoning. Zicht op het terras aan het buurtpark. De drie woningen in het nieuwe volume zijn volgens eenzelfde typologie opgebouwd.

5 Het gelijkvloers appartement in de directeurswoning. Zicht op het terras aan het buurtpark. De drie woningen in het nieuwe volume zijn volgens eenzelfde typologie opgebouwd. Een centrale steektrap doorkruist de verticaal georganiseerde ruimtes en mondt uit in een privaat dakterras. Tekst: Valerie Van de Velde Beelden: WIT architecten Voor meer info over dit artikel: 5

Vergelijkbare documenten

DE STAD MECHELEN VERKOOPT. Huis van Lorreinen 6 casco-units. Hoek Scheerstraat - Frederik de Merodestraat 2800 Mechelen

DE STAD MECHELEN VERKOOPT. Huis van Lorreinen 6 casco-units. Hoek Scheerstraat - Frederik de Merodestraat 2800 Mechelen Hoek Scheerstraat - Frederik de Merodestraat 2800 Mechelen Inlichtingen: www.mechelen.be/huisvanlorreinen > ALGEMEEN > SITUERING Compact wonen in schaduw van Sint-Romboutstoren Het is een nieuw woonproject