Randomized controlled trials
|
|
- Hendrik Michiels
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Randomized controlled trials Er zijn vijf RCT s naar het effect van MDFT afgerond. Twee lopen er nog, waaronder INCANT in West-Europa. De RCT s betroffen als regel de praktijk van alledag. Wat gemeten wordt is effectiviteit (werkzaamheid van alledag) en niet efficacy (werkzaamheid onder laboratoriumcondities ). Onderstaande tabel geeft een overzicht van publicaties gebaseerd op primaire uitkomstgegevens van de Amerikaanse RCT s. Het gaat dus niet om steeds hervertellen van dezelfde data. Na de tabel volgt een bespreking van elke trial, inclusief een opsomming van uitkomsten. De verschillen tussen onderzoeksgroepen zijn statistisch significant. De genoemde meetinstrumenten zijn in het Nederlands vertaald en meestal ook in het Nederlands gevalideerd. In alle trials werd ervoor gezorgd dat de integriteit van de therapieën goed was, dus dat de behandelingen competent en volgens de bedoeling werden uitgevoerd. Tenzij anders vermeld hadden alle onderzochte jongeren verslavingsproblematiek. Alle behandelingen waren geprotocolleerd en alle therapeuten adequaat getraind. MDFT bleek op alle maten minstens even effectief als andere actieve behandelingen, maar meestal beter en duurzamer. Tabel. Publicaties van primaire data uit zes RCT s naar het effect van MDFT RCT 1 MDFT vs. groepsbehandeling. Behandeling van jongeren met beginnend probleemgedrag (1) Resultaten aan eind van behandeling: Liddle HA e.a. Early intervention for adolescent substance abuse: pretreatment to posttreatment outcomes of a randomized controlled trial comparing Multidimensional Family Therapy and peer group treatment. Journal of Psychoactive Drugs 2004; 36: (2) Resultaten na 1 jaar Liddle HA e.a. (in druk) Multidimensional Family Therapy for 1
2 early adolescent substance abusers: Twelve month outcomes of a randomized controlled trial. Journal of Consulting and Clinical Psychology 2008 RCT 2 MDFT vs. Adolescent Group Therapy (AGT) en Multifamily Education Intervention (MFEI) RCT 3 MDFT vs. cognitieve-gedragstherapie (CGT) RCT 4 MDFT preventief op indicatie vs. gebruikelijke zorg RCT 5 MDFT vs. Motiverende gespreksvoering + 5 sessies CGT vs. Adolescent vs. Community Reinforcement Approach (ACRA) Een tweede RCT in hetzelfde project vergeleek 5 sessies CGT met 12 sessies CGT, allebei met motiverende gespreksvoering. RCT 6 (nog lopend) MDFT vs. Gebruikelijke doch opgeschroefde zorg (Enhanced Services as Usual, ESAU) tijdens detentie en nazorg Liddle HA e.a. Multidimensional family therapy for adolescent substance abuse: Results of a randomized clinical trial. American Journal of Drug and Alcohol Abuse 2001; 27: Liddle HA e.a. (in druk). Treating adolescent drug abuse: A randomized trial comparing Multidimensional Family Therapy and Cognitive Behavior Therapy. Addiction 2008 Hogue A e.a. Family-based prevention counseling for high-risk young adolescents: Immediate outcomes. Journal of Community Psychology 2002; 30: 1-22 Dennis M e.a. The Cannabis Youth Treatment (CYT) Study: Main findings from two randomized trials. Journal of Substance Abuse Treatment 2004; 27: Dennis M 30 Month Findings from the Cannabis Youth Treatment (CYT) Randomized Field Experiment. Voordracht American Psychological Association (APA) 110th Annual Conference Chicago, 2002 Liddle HA e.a. Detention to Community (DTC): A familly-based substance abuse, delinquency and HIV prevention intervention for juvenile offenders: Rockville: NIDA,
3 RCT 1 Interventies Twee armen : - MDFT - Groepscounseling voor jongeren (AGT) Zelfde intensiteit: twee sessies per week van anderhalf uur, 12 tot 16 weken lang. Proefpersonen - 83 jongeren - 47% justitiabel - gemiddelde leeftijd 14 jaar - 74% jongens - 3% blank 1, 38% zwart, 53% Latino - 39% gedragsstoornis, 29% ADHD, 9% stemmingsstoornis Setting Centrum voor ambulante behandeling Belangrijkste uitkomstmaten - Intensiteit van de behandeling - Delinquentie: [a] SRD = National Youth Survey Self-Report Delinquence Scale; [b] officiële registraties van de rechtbank - Alcohol- en druggebruik: TLFB (kalender voor registratie per dag) - Welbevinden van de jongere: GAIN = Global Appraisal of Individual Needs - Risico- en beschermende factoren voor het gezin: FES = Family Environment Scale - Risicofactoren leeftijdgenoten: SRD - Risicofactoren school: gestructureerd interview met de jongere (intake en FU) - Psychosociale risico s van alcohol- en druggebruik: PEI = Personal Experience Inventory - Symptomen van psychische stoornissen (YSR) - Intake - Zes weken later - Direct na afloop behandeling - Zes maanden na intake - Twaalf maanden na intake Uitkomsten: uitval Van de jongeren in de MDFT-groep maakte 97 procent de behandeling af, tegen 72 procent bij AGT. 1 Blank : steeds met uitzondering van Latino. 3
4 Uitkomsten: delinquentie Van de jongeren in MDFT rapporteerde 66 procent een delict te hebben gepleegd in de maand voor behandeling. Aan het eind van MDFT was dit 7 procent. Voor de jongeren in de controlegroep (AGT) waren deze cijfers respectievelijk 72 en 22 procent. MDFT reduceerde dus delinquent gedrag sterker dan AGT. Bij 6 en 12 maanden follow-up waren de MDFT-jongeren nog verder omlaag gegaan (verbeterd) op de maat van delinquentiedrag, terwijl bij AGT de score juist steeg. De effectgrootte voor het verschil tussen de groepen) was afgemeten aan zelfrapportage d = 0,31. Volgens de rechtbankstatistieken liepen de jongeren behandeld met MDFT minder kans om opnieuw te worden gearresteerd (OR [odds ratio] = 2,7) of onder toezicht van de reclassering te worden geplaatst (OR = 4,4). Uitkomsten: middelengebruik Bij intake gebruikte 57 procent van de MDFT-jongeren minstens eens per week cannabis in de laatste maand. Aan het eind van de behandeling was dit cijfer gedaald naar 1 procent. De controlegroep ging omlaag van 66 naar 20 procent, dus een geringere afname. Cijfers voor alcohol waren vergelijkbaar. Uitkomsten: welbevinden De GAIN meet of een jongere lekker in zijn vel zit of behoefte heeft aan steun, zorg of begeleiding. Over de hele trial bezien nam het welbevinden van de jongeren sneller en sterker toe bij MDFT dan bij AGT (d = 0,54). Uitkomsten: andere risicofactoren Intrapersoonlijk: MDFT en AGT zwakten allebei internaliserende symptomen af. MDFT overtrof AGT in vermindering van externaliserende symptomen (meer dan een halve standaarddeviatie beter). Gezin: De cohesie in het gezin nam tijdens MDFT toe, met 8 procent, bij AGT daarentegen af (-3%). Het effect hield stand bij 6 en 12 maanden follow-up (d = 0,27). Leeftijdgenoten: MDFT beperkte sterker dan AGT de omgang met delinquente leeftijdgenoten: 68 procent reductie tegen 54 procent. Na afsluiting van MDFT gingen de jongeren nauwelijks nog met delinquente leeftijdgenoten om (3% tegen oorspronkelijk 71%), bij AGT wat vaker (18%). Het contrast tussen beide behandelingen nam bij langere follow-up (6 en 12 maanden) toe ten gunste van MDFT (d = 0,67). School: Tijdens toepassing verbeterden beide behandelingen de schoolprestaties. MDFT drong sterker dan AGT verstorend gedrag in de klas terug. Daarna bleef het met de MDFT-jongeren goed gaan, terwijl de scores bij AGT verslechterden (d = 0,35). 4
5 Conclusies MDFT in vrij korte versie en zonder de in de praktijk gebruikelijke intensiteit (meerdere sessies per week en niet alleen op kantoor) was effectief op alle uitkomstmaten, waaronder delinquentie en omgang met delinquente leeftijdgenoten. Op bepaalde maten was de effectgrootte van MDFT (d) meer dan behoorlijk, gezien het feit dat ook de controlebehandeling actief was. Als de MDFT-groep uit dit onderzoek wordt vergeleken met vergelijkbare Amerikaanse jongeren uit grote peilingen, dan stijgt de geschatte effectgrootte navenant: d = 5,8. RCT 2 Interventies Drie armen : - MDFT 16 weken - Groepscounseling voor jongeren (AGT) 14 tot 16 weken; met individuele training in vaardigheden - Counseling voor gezinnen in groepsverband (MEI) 16 weken Proefpersonen adolescenten - 61% justitiabel - gemiddelde leeftijd 15,9 jaar - 80% jongens - 51% blank, 18% zwart, 15% Latino, 6% Aziatisch Setting Centrum voor ambulante behandeling Belangrijkste uitkomstmaten - Uitval uit behandeling - Externaliserend probleemgedrag, gemeten met de Acting Out Behaviors (AOB) schaal: antisociaal, agressief of seksueel ongepast gedrag; problemen met andere jongeren; woedeaanvallen; impulsiviteit; stemmingswisselingen - Alcohol- of druggebruik: zelfrapportage en urinetests - Schoolprestaties: rapportcijfers - Functioneren van het gezin: Beavers Interactional Competence Scales (deel) - Begin behandeling - Einde behandeling - Zes maanden na afloop behandeling - Twaalf maanden na afloop behandeling Uitkomsten: uitval 5
6 Van de jongeren in MDFT maakte 30 procent de behandeling niet helemaal af, bij de andere gezinsbenadering (MEI) was dit 35 procent. Een significant hoger percentage (47%) viel uit bij AGT. Uitkomsten: externaliserend probleemgedrag Alle drie de behandelingen resulteerden in afname van acting out, maar bij MDFT het meest. Percentage afname gemeten van intake tot 1 jaar follow-up (FU) na therapie: 24 procent MDFT, 18 procent AGT, 14 procent MEI. Uitkomsten: middelengebruik Ook hier hadden alle behandelingen effect, maar MDFT het meest. Afname (geconsumeerde hoeveelheid) van intake tot 1 jaar FU: 57 procent MDFT, 42 procent AGT, 28 procent MEI. Uitkomsten: rapportcijfers op school Schoolprestaties gingen vooruit bij MDFT (48% van intake tot 1 jaar FU), minder bij AGT (22%) en niet bij MEI (-3%). Uitkomsten: functioneren gezin Er werd verbetering geconstateerd bij MDFT (24% van intake tot 1 jaar FU) en niet bij AGT (3%) en MEI (-24%). Conclusies MDFT was op alle uitkomstmaten effectiever dan twee andere actieve behandelingen tot minstens een jaar na afsluiten van de therapie. De grootte van het effect was bescheiden, maar het ging hier om een betrekkelijk korte versie van MDFT. Noot Bij 29 MDFT-gezinnen uit deze studie is procesonderzoek gedaan [Schmidt e.a., 1996]. Tweederde van de ouders liet verbetering zien op opvoedvaardigheden. Die vooruitgang hing samen met reductie van probleemgedrag bij de jongere. RCT 3 Interventies Twee armen : - MDFT - Individuele cognitieve-gedragstherapie (CGT) voor jongeren Zelfde intensiteit: 60 tot 90 sessieminuten per week. Proefpersonen adolescenten - 48% justitiabel - gemiddelde leeftijd 15,4 jaar - 81% jongens - 18% blank, 72% zwart, 10% Latino 6
7 Setting Centrum voor ambulante behandeling Belangrijkste uitkomstmaten - Alcohol- en druggebruik: TLFB (kalender voor registratie per dag) - Psychosociale risico s van alcohol- en druggebruik: PEI =Personal Experience Inventory - Begin behandeling - Einde behandeling - Zes maanden na afloop behandeling - Twaalf maanden na afloop behandeling Uitkomsten: intensiteit van de behandeling Behandeling werd gezien als een continuüm. Jongeren die in behandeling toestemden volgden in doorsnee 8 sessies en dit verschilde niet tussen MDFT en CGT. Uitkomsten: middelengebruik Beide behandelingen beperkten de frequentie van middelengebruik, maar MDFT leidde vaker tot abstinentie en verminderde sterker dan CGT problemen verbonden aan middelengebruik. Bij 1 jaar follow-up gebruikte 64 procent van de MDFT-jongeren zelden of nooit alcohol of drugs. Bij CGT was dit cijfer 44 procent. Wat problemen verbonden aan consumptie betreft (PEI), deed MDFT het over de tijd gezien op deze maat beter dan CGT. De twee behandelingen verschilden niet in effect bij het afsluiten van de therapie, maar in de 6 en 12 maanden daarna kreeg MDFT de overhand (effectgrootte ten gunste van MDFT d = 0,39 bij 6 maanden en 0,59 (behoorlijk groot verschil) bij 12. Conclusies MDFT presteerde beter dan CGT op maten van middelengebruik, zeker op langere termijn. Ook hier ging het om een korte versie (omwille van vergelijkbaarheid met CGT werd MDFT niet ingezet op volle kracht: meerdere sessies per week, ook thuis bij het gezin). In een afzonderlijke analyse keken de onderzoekers naar de justitiabele subgroep. Die profiteerde ook van behandeling, met name van MDFT. Maar de terugdringing van problemen verbonden aan druggebruik verliep in deze groep langzamer dan voor alle jongeren samen. Dit illustreert nogmaals dat delinquentie en verslavingsproblematiek elkaar versterken. RCT 4 Interventies Twee armen : 7
8 - MDFT als geïndiceerde preventie (bij jongeren met een hoog risico op probleemgedrag) voor toepassing bij het gezin thuis - Gebruikelijke voorzieningen In 3 tot 4 maanden tijd 15 tot 25 sessies. Proefpersonen leerlingen - gemiddelde leeftijd 12,5 jaar - 44% jongens - 97% zwart Setting Thuis Belangrijkste uitkomstmaten - Antisociaal gedrag op school [Steinberg vragenlijst] - Antisociaal gedrag van leeftijdgenoten: vragenlijst Oregon Social Learning Center - Alcohol- en druggebruik: schaal van de National Drug Abuse High School Survey - Psychische stoornissen: DISC-2 (jongerenvariant van DSM-IV, in te vullen door jongere en ouders) - Verbondenheid met aan school [Steinberg vragenlijst] - Rapportcijfers - Functioneren van het gezin, zoals gemeten in de Chicago Youth Development Study - Positieve relaties met leeftijdgenoten: vragenlijst Oregon Social Learning Center - Voor de interventie - Meteen na de interventie Uitkomsten Jongeren in de MDFT-conditie deden het na de interventie beter dan de anderen op drie maten: - Relatie met antisociale leeftijdgenoten - Zelfbeeld - Verbondenheid aan school. Conclusies MDFT is toepasbaar als preventieve interventie op indicatie onder schoolleerlingen. Het gaat hier om een effect op risicofactoren, niet om uitgekristalliseerd probleemgedrag. RCT 5 8
9 Interventies In feite twee trials. Nummer 1: - MDFT, 12 tot 15 sessies, eens per week - 5 sessies motivatieverhoging + CGT - Adolescent Community Reinforcement Approach (ACRA): 10 sessies met de jongere, 4 met familie/verzorgers Nummer 2: - 5 sessies motivatieverhoging + CGT - 12 sessies motivatieverhoging + CGT Behandeling duurde steeds 12 tot 13 weken behalve bij de korte variant van CGT (de helft). Er was geen verschil in uitkomst tussen 5 en 12 sessies motivatieverhoging plus CGT. Daarom laten wij dit onderscheid hier buiten beschouwing. Proefpersonen adolescenten - 62% justitiabel - gemiddelde leeftijd 15 tot 16 jaar - 81% jongens - 61% blank, 30% zwart - 33% internaliserende stoornis, 61% externaliserende stoornis Setting Centrum voor ambulante behandeling; thuis Belangrijkste uitkomstmaten - Uitval uit behandeling - Stoornissen in alcohol- en druggebruik: GAIN - Frequentie van alcohol- en druggebruik: TLFB - Begin behandeling - Drie maanden later - Zes maanden later - Negen maanden later - Twaalf maanden later - Dertig maanden later Uitkomsten: uitval Van de jongeren In MDFT maakte 70 procent de behandeling volledig af tegen 60 procent bij CGT (5 sessies) en 61 procent bij ACRA (verschil statistisch niet significant). Uitkomsten: alcohol- en druggebruik Frequentie van consumptie nam bij alle behandelingen in het eerste jaar af, zonder onderscheid. Het effect hield grotendeels stand tot 30 maanden na intake. 9
10 De behandelingen verminderden ook de aanwezigheid van middelenstoornissen. MDFT deed dit op termijn het best: bijna 40 procent was na 30 maanden nog steeds vrij van symptomen van middelenstoornissen (verslavingsproblematiek). Bij de andere behandelingen lag dit cijfer op 25 tot 30 procent. Conclusies Behandeling was effectief. MDFT onderscheidde zich op langere termijn, zoals ook in ander onderzoek geconstateerd. MDFT was ook het meest kosteneffectief (zie onder). Het betrof hier MDFT in beknotte vorm. MDFT in de praktijk duurt langer en is gerichter. RCT 6 Dit onderzoek loopt nog. Interventies - MDFT te beginnen tijdens detentie en te vervolgen in nazorg - Idem: gebruikelijke doch opgeschroefde zorg. Proefpersonen adolescenten - gemiddelde leeftijd: 15 jaar - 82% jongens - 60% zwart, 17% blank, 22% Latino - 61% cannabisstoornis, 20% alcoholstoornis, 43% gedragsstoornis, 20% ADHD, 74% riskant seksueel gedrag - Begin behandeling - Drie maanden later - Zes maanden later - Negen maanden later Tussentijdse uitkomsten Metingen tot en met zes maanden. MDFT hield 97% van de jongeren/gezinnen in behandeling na ontslag of heenzending uit detentie, dus tijdens ambulante nazorg, meer dan bij gebruikelijke zorg. Druggebruik nam sterker af bij MDFT dan bij gebruikelijke zorg. Dit gold ook voor delinquentie. Seksueel riskant gedrag liep bij MDFT terug en er traden minder vaak seksueel overdraagbare aandoeningen op. 3. Kostenanalyses Gegevens van de RCT s zijn gebruikt voor kostenanalyses volgens het model van DATCAP: Drug Abuse Treatment Cost Analysis Program. 10
11 Een goede vergelijking beperkt zich niet tot de puur klinische kosten, maar neemt ook sociale kosten (verlies van arbeidstijd voor ouders bijvoorbeeld) en opbrengsten (zoals vermindering van schade door delinquentie) in ogenschouw. Volledig compleet zijn de uitgevoerde kostenanalyses nog niet; anders zouden de berekeningen nog gunstiger uitvallen. De beste cijfers stammen uit Amerikaanse onderzoeken waarin ambulante MDFT vergeleken werd met ofwel andere ambulante, ofwel residentiële behandeling. In het eerste geval ambulant tegen ambulant kostte MDFT 164 dollar per week, meer dan tweemaal minder dan de andere ambulante behandeling (365 dollar) per eenheid van gewenste uitkomst. De verhouding was nog gunstiger in het tweede geval: intensieve MDFT versus residentiële behandeling. 383 dollar per week tegen 1068 dollar. 4. Implementatieonderzoek Het grootste onderzoek op dit vlak had tot doel om MDFT te implementeren in doorsnee poliklinieken in de geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg in de Verenigde Staten. Het was opgezet als Interrupted Time Series, met drie fases: (1) baseline, (2) implementatie en (3) duurzaamheid. De trainers en de staf van de poliklinieken waren multi-etnisch en multidisciplinair (psychologen, psychiaters, sociaal werkers, verpleegkundigen) van samenstelling. Jongeren adolescenten - 62% justitiabel - gemiddelde leeftijd 15 jaar - 77% jongens - 1% blank, 13% zwart, 79% Latino - 51% gedragsstoornis, 20% oppositioneel-opstandig, 22% depressie, 10% ADHD - Intake - Een maand later - Einde behandeling - Negen maanden na intake (toen steun van CTRADA was teruggetrokken) Belangrijkste uitkomstmaten - Daadwerkelijke, verantwoorde uitvoering van MDFT door de poliklinieken: dossieronderzoek, rapportages, video-opnames van sessies - Emotionele en gedragssymptomen van de jongeren bij begin en eind van de behandeling: YSR en CBCL - Gebruik van alcohol en drugs: TLFB (begin en eind) en urinetests (doorlopend) 11
12 - Risico- en beschermende factoren voor probleemgedrag (begin en eind; Adolescent en Parent Interviews) Uitkomsten - In MDFT getrainde therapeuten beter te bereiken dat jongeren zich distantiëren van delinquente leeftijdgenoten. - De jongeren gingen vooruit op externaliserende (CBCL) en internaliserende symptomen (YSR en CBCL) en op abstinentie (afblijven van alcohol en/of drugs), - De noodzaak van uithuisplaatsing nam af. Bij intake was 37 procent van de jongeren uit huis geplaatst, bij 9 maanden follow-up was dit gedaald tot 3 procent. - De therapeuten pasten MDFT naar behoren toe en ze bleven dit doen ook toen de trainers van CTRADA/Miami van het toneel waren verdwenen, dus bij 9 maanden follow-up. Conclusies MDFT is implementeerbaar: overdraagbaar op de praktijk van alledag, met uitkomsten gunstig voor beperking van delinquentierecidive. (De INCANT Pilot Study bevestigde die overdraagbaarheid voor West-Europa.) 12
1. Soorten onderzoek. Randomized controlled trials
1. Soorten onderzoek MDFT is bestudeerd in vier soorten onderzoek: Randomized controlled trials (RCT s). In RCT s worden de proefpersonen volgens lot toegewezen aan de experimentele (MDFT) of de controleconditie
Nadere informatieINCANT. International Cannabis Need of Treatment Study. België, Duitsland, Frankrijk, Nederland, Zwitserland
INCANT International Cannabis Need of Treatment Study 2006 2010 België, Duitsland, Frankrijk, Nederland, Zwitserland Het onderzochte behandelprogramma MDFT Multidimensional Family Therapy Gericht op adolescenten
Nadere informatieSymbiose tussen cognitievegedragstherapie. Het voorbeeld van MDFT. Henk Rigter
Symbiose tussen cognitievegedragstherapie en systeemtherapie Het voorbeeld van MDFT Henk Rigter Effectief bij praktisch elke aandoening, stoornis, probleemgedrag. Een panacee. Alle CGT op een hoop gegooid:
Nadere informatieINCANT de International Cannabis Need for Treatment studie
INCANT de International Cannabis Need for Treatment studie Henk Rigter, Craig Henderson, Isidore Pelc, Peter Tossmann, Olivier Phan, Vincent Hendriks, Michael Schaub, Cindy Rowe Ministeries van Volksgezondheid
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra
Nadere informatieScreening van gedragsproblemen en consequenties hiervan op effect van interventies. Walter Matthys
Screening van gedragsproblemen en consequenties hiervan op effect van interventies Walter Matthys Preventie en behandeling Wezenlijk verschillend? Voorbeeld: Coping Power (Minder boos en opstandig) bij
Nadere informatieScreening en behandeling van psychische problemen via internet. Viola Spek Universiteit van Tilburg
Screening en behandeling van psychische problemen via internet Viola Spek Universiteit van Tilburg Screening en behandeling van psychische problemen via internet Online screening Online behandeling - Effectiviteit
Nadere informatieBehandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie
Behandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie Dr Wencke de Wildt Directeur behandelzaken Jellinek GZ psycholoog VGCT 2016 Inhoud 15 jaar cognitieve
Nadere informatiesamenvatting Opzet van het onderzoek
167 Angst en depressie komen vaak voor bij kinderen. Angst en depressie beïnvloeden niet alleen het huidige welbevinden van kinderen, maar kunnen ook een negatieve invloed hebben op hun verdere leven.
Nadere informatieHoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het
Samenvatting Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het individu als op populatieniveau. Effectieve
Nadere informatieKeeping Youth in Play: the Effects of Sports-Based Interventions in the Prevention of Juvenile Delinquency A. Spruit
Keeping Youth in Play: the Effects of Sports-Based Interventions in the Prevention of Juvenile Delinquency A. Spruit Dutch summary De financiële en maatschappelijke kosten van jeugdcriminaliteit zijn
Nadere informatieThe Systematic Activation Method: a Nursing Intervention study for patients with Late Life Depression.
The Systematic Activation Method: a Nursing Intervention study for patients with Late Life Depression. Samenvatting De prevalentie van een ernstige depressie op latere leeftijd varieert tussen de 1 en
Nadere informatieDUURZAME IMPLEMENTATIE: DAT WERKT! Leonieke Boendermaker Lectoraat Implementatie in de Jeugdzorg
DUURZAME IMPLEMENTATIE: DAT WERKT! Leonieke Boendermaker Lectoraat Implementatie in de Jeugdzorg 1 Modules & zorgprogramma s Vraaggericht Kwaliteit Effectiviteit Evidence based werken Professionalisering
Nadere informatieEffectiviteit van de Wiet-Check
Improving Mental Health by Sharing Knowledge Effectiviteit van de Wiet-Check FADO 17 november 2011 Anouk de Gee Cannabis gebruik & jongeren Actueel gebruik (laatste maand) 5,3 % van 12-16 jarigen 20,7
Nadere informatie- 172 - Prevention of cognitive decline
Samenvatting - 172 - Prevention of cognitive decline Het percentage ouderen binnen de totale bevolking stijgt, en ook de gemiddelde levensverwachting is toegenomen. Vanwege deze zogenaamde dubbele vergrijzing
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) Depressieve stoornissen zijn wijdverspreid, hebben nadelige gevolgen voor de kwaliteit van leven van patiënten en hun familieleden. Deze stoornissen worden geassocieerd
Nadere informatieVroeginterventie via het internet voor depressie en angst
Samenvatting 141 Vroeginterventie via het internet voor depressie en angst Hoofdstuk 1 is de inleiding van dit proefschrift. Internetbehandeling voor depressie en angst is bewezen effectief. Dit opent
Nadere informatieSamenvatting (Dutch summary)
Parenting Support in Community Settings: Parental needs and effectiveness of the Home-Start program J.J. Asscher Samenvatting (Dutch summary) Ouders spelen een belangrijke rol in de ontwikkeling van kinderen.
Nadere informatieEliane Duvekot. Eliane Duvekot
Eliane Duvekot Eliane Duvekot Gezinsinterventies Het belang van een focus René Keet, psychiater GGZ Noord Holland Noord AMC Inhoud presentatie Psychosociale interventies bij schizofrenie Gezinsinterventies
Nadere informatieInterventies voor jji en jeugdzorgplus. Leonieke Boendermaker
Interventies voor jji en jeugdzorgplus Leonieke Boendermaker 20 mei 2009 Evident? 1. Problemen doelgroep 2. Interventies die leiden tot vermindering problemen 3. Noodzaak goede implementatie 2 Om wat voor
Nadere informatieIntegrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP)
Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP) De effectiviteit van een gecombineerde behandeling gericht op problematisch middelengebruik en partnergeweld bij plegers van partnergeweld
Nadere informatieWhen Things are Getting out of Hand. Prevalence, Assessment, and Treatment of Substance Use Disorder(s) and Violent Behavior F.L.
When Things are Getting out of Hand. Prevalence, Assessment, and Treatment of Substance Use Disorder(s) and Violent Behavior F.L. Kraanen Samenvatting Criminaliteit is een belangrijk probleem en zorgt
Nadere informatieAntisociaal gedrag en problematisch middelengebruik. KFZ call
Antisociaal gedrag en problematisch middelengebruik KFZ call 2015-9 Projectgroep Auteurs: Fleur Kraanen, Joan van Horn*, Jan van Amsterdam, Roos Dekker, Juliette Hutten en Lieke Nentjes. Klinische Psychologie,
Nadere informatiePreventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog i.o./onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant
Preventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog i.o./onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant Film: fragmenten Iedereen depressief (VPRO) - Depressie groot
Nadere informatieProefschrift. Cannabis use, cognitive functioning and behaviour problems. Merel Griffith - Lendering. Samenvatting
Proefschrift Cannabis use, cognitive functioning and behaviour problems Merel Griffith - Lendering Samenvatting Het gebruik van cannabis is gerelateerd aan een breed scala van psychische problemen, waaronder
Nadere informatieDE EFFECTIVITEIT VAN ONLINE EN OFFLINE COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE VOOR SUÏCIDE PREVENTIE
DE EFFECTIVITEIT VAN ONLINE EN OFFLINE COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE VOOR SUÏCIDE PREVENTIE SPREKER: JASPER WIEBENGA FUNCTIE: PROMOVENDUS & PSYCHOLOOG, AFDELING PSYCHIATRIE, GGZ INGEEST & VUMC VAN BLENDED
Nadere informatiein hoofdstuk 1 wordt een algemene inleiding voor die proefschrift gepresenteerd. De gebruikte termen worden beschreven en sleutelbegrippen worden
samenvatting samenvatting in hoofdstuk 1 wordt een algemene inleiding voor die proefschrift gepresenteerd. De gebruikte termen worden beschreven en sleutelbegrippen worden geïntroduceerd. Na een korte
Nadere informatieInhoud. Ontgifting en stabilisatie. Observatie en Diagnostiek en Behandeling. Cijfers en Onderzoek. Aanbod Jeugd in Nederland
Polls drugsweb Kun je op eigen houtje van drugs afkomen Ja: 85% Moeten we minder gaan drinken Ja: 57% Bang om verslaafd te worden Ja: 21% Drugs meenemen naar buitenland Ja: 73% Wiet is een harddrug Ja:
Nadere informatierapporteerden. Er werden geen verschillen gevonden in schoolprestaties, spijbelgedrag en middelengebruik tussen de verschillende groepen.
Samenvatting Samenvatting Depressie en angst zijn de meest voorkomende psychische stoornissen in de adolescentie met een enorme impact op het individu. Veel adolescenten rapporteren depressieve en angst
Nadere informatieMindfulness binnen de (psycho) oncologie. Else Bisseling, 16 mei 2014
Mindfulness binnen de (psycho) oncologie Else Bisseling, 16 mei 2014 (Online) Mindfulness-Based Cognitieve Therapie voor kankerpatiënten. (Cost)effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT)
Nadere informatieCognitive behavioral therapy for treatment of anxiety and depressive symptoms in pregnancy: a randomized controlled trial
Cognitive behavioral therapy for treatment of anxiety and depressive symptoms in pregnancy: a randomized controlled trial dr. T. Verbeek arts-epidemioloog Afd. Huisartsgeneeskunde en Epidemiologie 22 januari
Nadere informatieOn Mindfulness and Autism A. Ridderinkhof
On Mindfulness and Autism A. Ridderinkhof Over Mindfulness en Autisme Kinderen met autismespectrumstoornis (ASS) worden gekenmerkt door problemen in de sociale communicatie en interactie, evenals repetitieve,
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 200 NEDERLANDSE SAMENVATTING Duizeligheid is een veel voorkomend probleem bij ouderen. Tot 30% van de thuiswonende ouderen van 65 jaar en ouder ervaart enige vorm van duizeligheid.
Nadere informatieHOOFDSTUK 1: INLEIDING
168 Samenvatting 169 HOOFDSTUK 1: INLEIDING Bij circa 13.5% van de ouderen komen depressieve klachten voor. Met de term depressieve klachten worden klachten bedoeld die klinisch relevant zijn, maar niet
Nadere informatieKindermishandeling: Prevalentie. Psychopathologie
Wereldwijd komt een schrikbarend aantal kinderen in aanraking met kindermishandeling, in de vorm van lichamelijke mishandeling of seksueel misbruik, verwaarlozing, of gebrek aan toezicht. Soms zijn kinderen
Nadere informatieSamenvatting SAMENVATTING Hoofdstuk 1 is de algemene introductie over de inhoud van dit proefschrift. Depressie en angststoornissen zijn de meest voorkomende psychische stoornissen en brengen een grote
Nadere informatieMulti Dimensionele Familie Therapie (MDFT)
Modulebeschrijving Multi Dimensionele Familie Therapie (MDFT) Ambulante Gezinsinterventies INDE Samenvatting 3 A. Modulebeschrijving: probleem, doelgroep, doel, aanpak, materialen en uitvoering 4 1. Risico-
Nadere informatieToegankelijkheid en effectiviteit van de geestelijke gezondheidszorg voor ouderen. Samenvatting
Toegankelijkheid en effectiviteit van de geestelijke gezondheidszorg voor ouderen Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Psychische stoornissen komen geregeld voor bij ouderen (65-plus).
Nadere informatieVroegtijdige interventies in de Belgische context: onderzoek en perspectieven
Vroegtijdige interventies in de Belgische context: onderzoek en perspectieven Herbert Roeyers Onderzoeksgroep Ontwikkelingsstoornissen HGR-CSS Brussel, 20 juni 2014 Vroegtijdige interventie bij kinderen
Nadere informatieSamenvatting Go4it - de effectiviteit van een poliklinische multidisciplinaire groepsbehandeling voor obese adolescenten
Go4it - de effectiviteit van een poliklinische multidisciplinaire groepsbehandeling voor obese adolescenten Overgewicht en obesitas onder Nederlandse kinderen en adolescenten zijn een toenemend volksgezondheidsprobleem.
Nadere informatieStudie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling
Evidence tabel bij ADHD in kinderen en adolescenten (studies naar adolescenten met ADHD en ) Auteurs, Gray et al., 2011 Thurstone et al., 2010 Mate van bewijs A2 A2 Studie type Populatie Patiënten kenmerken
Nadere informatieRunning head: OPVOEDSTIJL, EXTERNALISEREND PROLEEMGEDRAG EN ZELFBEELD
1 Opvoedstijl en Externaliserend Probleemgedrag en de Mediërende Rol van het Zelfbeeld bij Dak- en Thuisloze Jongeren in Utrecht Parenting Style and Externalizing Problem Behaviour and the Mediational
Nadere informatieWERKT DE WEBCARE INTERVENTIE?
WERKT DE WEBCARE INTERVENTIE? Onderwerp: Hoe lees ik een wetenschappelijk artikel? Marjolein Snaterse, docent/onderzoeker Faculteit Gezondheid, Hogeschool van Amsterdam TOCH MAAR WEER: EVIDENCE BASED PRACTICE
Nadere informatieCGt binnen de ambulante forensische GGz: nieuwe ontwikkelingen
CGt binnen de ambulante forensische GGz: nieuwe ontwikkelingen Achtergrond symposium Criminaliteit heeft grote gevolgen voor samenleving: -Fysieke verwondingen -Psychische klachten -Materiële schade -Kosten:
Nadere informatieProject Spelregels Effectief, hoe, en bij wie? Pol van Lier Afdeling Ontwikkelingspsychology, Vrije Universiteit Amsterdam
Project Spelregels Effectief, hoe, en bij wie? Pol van Lier Afdeling Ontwikkelingspsychology, Vrije Universiteit Amsterdam Parent Psychopathology Family Breakup Marital Relationship Neighborhood Extended
Nadere informatie) amarum ( Voorspellers voor uitval uit een eendaagse CGT behandeling voor eetbuistoornis
) amarum ( Voorspellers voor uitval uit een eendaagse CGT behandeling voor eetbuistoornis Maartje Vroling Femke Wiersma Mirjam Lammers Eric Noorthoorn CGT is eerste keuze behandeling 70% reductie in eetbuien
Nadere informatieVerslaving en comorbiditeit
Verslaving en comorbiditeit Wat is de evidentie? Dr. E. Vedel, Jellinek, Arkin 18 november 2014 Comobiditeitis hot 1 Jellinek onderzoek comorbiditeit Verslaving & persoonlijkheid, 1997 Verslaving & ADHD,
Nadere informatieLamotrigine in bipolar depression Loos, Marcus Lambertus Maria van der
Lamotrigine in bipolar depression Loos, Marcus Lambertus Maria van der IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Zedendelicten vormen een groot maatschappelijk probleem met ernstige gevolgen voor zowel het slachtoffer als voor de dader. Hoewel de meeste zedendelicten worden gepleegd door
Nadere informatieTijdig ingrijpen: werkzame ingrediënten voor interventies
Infosheet Tijdig ingrijpen: werkzame ingrediënten voor interventies Tijdig ingrijpen betekent voorkomen dat een de fout ingaat. Wie wil dat niet? Dat is dan ook precies wat deze infosheet beoogt: inzicht
Nadere informatieCALM: MANAGING CANCER AND LIVING MEANINGFULLY FROUKJE DE VRIES EMMA HAFKAMP
CALM: MANAGING CANCER AND LIVING MEANINGFULLY FROUKJE DE VRIES EMMA HAFKAMP WAAROM CALM? Ongeveer 25% van de oncologische patiënten in de palliatieve fase ontwikkelt een depressie of aanpassingsstoornis.
Nadere informatiePatricia van Oppen De impact van depressie op de behandeling van de Obsessieve compulieve Stoornis op lange termijn
Patricia van Oppen De impact van depressie op de behandeling van de Obsessieve compulieve Stoornis op lange termijn 9 november 2012 VU Medisch Centrum/GGZinGeest/Amsterdam Patricia van Oppen 1 Presentatie
Nadere informatieMindfulness bij somatoforme stoornissen. Hiske van Ravesteijn psychiater i.o.
Mindfulness bij somatoforme stoornissen Hiske van Ravesteijn psychiater i.o. Mindfulness-based cognitieve therapie (MBCT) bij somatoforme stoornissen Onverklaarde lichamelijke klachten 20% Persisterende
Nadere informatieHet voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis
Samenvatting Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis Hoofdstuk 1 bevat de algemene inleiding van dit proefschrift. Dit hoofdstuk
Nadere informatiewaardoor een beroerte kan worden gezien als een chronische aandoening.
amenvatting Elk jaar krijgen in Nederland zo n 45.000 mensen een beroerte, ook wel CVA (Cerebro Vasculair Accident) genoemd. Ongeveer 60% van hen keert na opname in het ziekenhuis of revalidatiecentrum
Nadere informatieDynamisch overzicht. Psychologische interventies GGZ. Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016 Pagina 1
Dynamisch overzicht Psychologische interventies GGZ Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016 Pagina 1 Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ U heeft een Basisverzekering bij
Nadere informatieAlcoholpreventie in Nederland en Zweden: It takes two to tango
kind en adolescent jaargang 30 (2009), nr. 4,p.260 265 www.kindenadolescent.nl Alcoholpreventie in Nederland en Zweden: It takes two to tango Reisverslag Ina M. Koning Inleiding Eind 2007 bood Kind en
Nadere informatieDia-Fit: blended-care CGT voor chronische vermoeidheid bij diabetes type 1
Dia-Fit: blended-care CGT voor chronische vermoeidheid bij diabetes type 1 Effecten en verklarende mechanismen Juliane Menting Nivel, Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg NKCV, Nederlands
Nadere informatiePreventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog/onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant
Preventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog/onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant Film: fragmenten Iedereen depressief (VPRO) Wat is een depressie?
Nadere informatieOuderlijke betrokkenheid en het welzijn van kinderen
Pagina 1 / 17 Ouderlijke betrokkenheid en het welzijn van kinderen Als kinderen meer ouderlijke betrokkenheid ervaren en een betere band met hun ouders hebben, is de kans kleiner dat zij gedragsproblemen
Nadere informatieDr. Barbara van den Hoofdakker, klinisch psycholoog - gedragstherapeut Accare Universitair Centrum Groningen. Lezing GGNet 27 juni 2013 1
Dr. Barbara van den Hoofdakker, klinisch psycholoog - gedragstherapeut Accare Universitair Centrum Groningen Lezing GGNet 27 juni 2013 1 Behandelmogelijkheden bij kinderen met ADHD in de basisschoolleeftijd
Nadere informatiePatient met angststoornis(sen) Video - casus
Behandeling van angststoornissen in de eerstelijnszorg; effectiviteit en toepasbaarheid van Begeleide Zelfhulp Christine van Boeijen Symposium Geen paniek 2010 Voorstellen Christine van Boeijen, psychiater
Nadere informatieDuchenne congres
Duchenne congres 18-05-2019 - De impact van deelname aan klinische studies - Psychologen NMRC kinderen UZ Leuven Gasthuisberg Sam Geuens & Joanna Willen NMRC kinderen & adolescenten - UZ Leuven Gasthuisberg
Nadere informatieE-health4Uth: extra contactmoment vanuit de Jeugdgezondheidszorg voor 15/16 jarigen
E-health4Uth: extra contactmoment vanuit de Jeugdgezondheidszorg voor 15/16 jarigen Effectevaluatie Door: Rienke Bannink (Erasmus MC) E-mail r.bannink@erasmusmc.nl i.s.m. Els van As (consortium Rivas-Careyn),
Nadere informatiePsychologische behandeling voor SOLK-patiënten door de POH-GGZ: resultaten van een rct
Psychologische behandeling voor SOLK-patiënten door de POH-GGZ: resultaten van een rct Kate Sitnikova 8 november 2018 Amsterdam UMC Locatie VUmc Afdeling Huisartsgeneeskunde & Ouderengeneeskunde Sheet
Nadere informatieSaMenvatting (SUMMARy IN DUTCH)
Samenvatting (summary in Dutch) Samenvatting In hoofdstuk 1 wordt de algemene introductie van dit proefschrift beschreven. De nadruk in dit proefschrift lag op patiënten met hoofd-halskanker (HHK) en
Nadere informatieIs cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie?
Nijmeegs Kenniscentrum Is cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie? Jan-Frederic Wiborg, Jose van Bussel, Agaat van Dijk, Gijs Bleijenberg, Hans
Nadere informatieAantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda
Aantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda Waarom video games? Nadelen van huidige interventies Effectiviteit Toegankelijkheid Stigmatisering Didactische
Nadere informatieSPEEDPRESENTATIES Deel 1
Dia 1 SPEEDPRESENTATIES Deel 1 Dia 2 Disclosure belangen sprekers van de speedpresentatie (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld
Nadere informatieSAMENVATTING. Achtergrond en doelstellingen van dit proefschrift
153 SAMENVATTING Achtergrond en doelstellingen van dit proefschrift Angst en depressie zijn de meest voorkomende psychische stoornissen, de ziektelast is hoog en deze aandoeningen brengen hoge kosten met
Nadere informatieAgressiebehandeling in de forensische kinder- en jeugdpsychiatrie
Agressiebehandeling in de forensische kinder- en jeugdpsychiatrie Prof. dr. Chijs van Nieuwenhuizen GGzE centrum kinder- en jeugd psychiatrie Universiteit van Tilburg, Tranzo http://www.youtube.com/watch?list=pl9efc
Nadere informatieScience
Science Fiction ? No Mijlpalen in de behandeling van psychose Lieuwe de Haan, Zorglijn Vroege Psychose Uitvoeren wat we al weten Bron en disclaimer Waar kunnen we de meeste winst halen? I. Hoop II. Zelfvertrouwen
Nadere informatieBalancing the Scale of Responsibility. The Effectiveness of Family Group Conferencing in Child Welfare S. Dijkstra
Balancing the Scale of Responsibility. The Effectiveness of Family Group Conferencing in Child Welfare S. Dijkstra Samenvatting Vanuit de roep voor een effectiever jeugdzorgstelsel is gedurende de afgelopen
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/43602 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Fenema, E.M. van Title: Treatment quality in times of ROM Issue Date: 2016-09-15
Nadere informatiePsychotherapie voor Depressie werkt! Maar hoe?
Psychotherapie voor Depressie werkt! Maar hoe? Effecten en Werkingsmechanismes van Cognitieve Therapie en Interpersoonlijke Therapie voor Depressie Dr. Lotte Lemmens Maastricht University Psychotherapie
Nadere informatieCognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met
Cognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met Autismespectrumstoornissen: ADASS Achtergrond ADASS Veelvuldig voorkomen van
Nadere informatieChapter 9. Summary in Dutch / Samenvatting
Chapter 9 Summary in Dutch / Samenvatting 180 Chapter 9 Cognitieve zelftherapie Een bijdrage voor langdurende behandeling van depressie en angst Hoofdstuk 1 Introductie Zelfhulp netwerken vertegenwoordigen
Nadere informatieBeter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen?
Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Richtlijnen Casus IDDT Richtlijnen, wat zeggen ze niet! Richtlijnen Dubbele Diagnose, Dubbele hulp (2003) British
Nadere informatieProbleemgedrag versus psychiatrie. Congres Simea 7 april 2017
Congres Simea 7 april 2017 voorstellen Pro Persona- de Riethorst; afdeling doven en slechthorenden Alma Gerritsen Maatschappelijk werker en beleidsadviseur afdeling doven en slechthorenden de Riethorst
Nadere informatieEffectief vroegtijdig ingrijpen: Een verkennend onderzoek naar effectief vroegtijdig ingrijpen ter voorkoming van ernstig delinquent gedrag.
Effectief vroegtijdig ingrijpen: Een verkennend onderzoek naar effectief vroegtijdig ingrijpen ter voorkoming van ernstig delinquent gedrag. Samenvatting De Top600 bestaat uit een groep van 600 jonge veelplegers
Nadere informatieStepped care behandeling voor paniekstoornis
Stepped care behandeling voor paniekstoornis Een vergelijking van een 10-weeks begeleide zelfhulp, zo nodig gevolgd door protocollaire CGT, vergeleken met TAU. M. Kampman, A.J.L.M. van Balkom, T. G. Broekman,
Nadere informatieSAMENVATTING. MVW_proefschrift_170x240_17042013.indd 172
SAMENVATTING MVW_proefschrift_170x240_17042013.indd 172 ALIFE@WORK DE EFFECTEN VAN EEN LEEFSTIJLPROGRAMMA MET BEGELEIDING OP AFSTAND VOOR GEWICHTSCONTROLE BIJ WERKNEMERS ACHTERGROND Overgewicht, waarvan
Nadere informatieSamenvatting 127 SAMENVATTING
Samenvatting 127 SAMENVATTING Dankzij recente verbeteringen in diagnostiek en behandeling is het aantal mensen dat kanker overleeft toegenomen. Een subgroep van de overlevenden van kanker heeft langdurig
Nadere informatieEindrapportage Project preventie schooluitval leerlingen bij SWV Gorinchem & SWV-ND. Folkert van Oorschot, Bsc
Eindrapportage Project preventie schooluitval leerlingen bij SWV Gorinchem & SWV-ND Folkert van Oorschot, Bsc Datum: 5 September 2018 Introductie Binnen het onderwijs zijn er leerlingen met uiteenlopende
Nadere informatieAngst & Verslaving. Angst en verslaving 10 oktober 2014 Bouwe Pieterse, psychiater
Angst & Verslaving Angst en verslaving 10 oktober 2014 Bouwe Pieterse, psychiater Inhoudsopgave Achtergrond Etiologie Epidemiologie Diagnostiek Behandeling Kushner ea Multidisciplinaire Richtlijn alcohol
Nadere informatieMiddelengebruik en verslaving bij LVB
Middelengebruik en verslaving bij LVB 14 februari 2019 Impulsdag, Gent Dr. Neomi van Duijvenbode Psycholoog i.o.t. GZ-psycholoog Senior onderzoeker n.vanduijvenbode@tactus.nl Verslaving bij LVB Adolescenten
Nadere informatieParent-Child Interaction Therapy (PCIT) Interventie na of ter preventie van kindermishandeling. Mariëlle Abrahamse, AMC De Bascule
Parent-Child Interaction Therapy (PCIT) Interventie na of ter preventie van kindermishandeling Mariëlle Abrahamse, AMC De Bascule AMC De Bascule o Mariëlle Abrahamse o Dr. Ramón Lindauer Universiteit Twente
Nadere informatieBehandeling van het acute herseninfarct
Behandeling van het acute herseninfarct VPL symposium 14-03-2014 Puck Fransen, onderzoeker neurologie, Erasmus MC Inhoud Achtergrond (epidemiologie/etiologie) Behandeling endovasculaire behandeling Huidige
Nadere informatieParent-Child Interaction Therapy (PCIT) met complimenten gedragsproblemen te lijf, (hoe) werkt dat? Mariëlle Abrahamse, AMC De Bascule
Parent-Child Interaction Therapy (PCIT) met complimenten gedragsproblemen te lijf, (hoe) werkt dat? Mariëlle Abrahamse, AMC De Bascule AMC - De Bascule o Mariëlle Abrahamse o Dr. Ramón Lindauer Universiteit
Nadere informatieMarijn Nijboer Orthopedagoog i.o.t. GZ-psycholoog Accare UCKJP
Marijn Nijboer Orthopedagoog i.o.t. GZ-psycholoog Accare UCKJP INHOUD Impulsief en agressief gedrag; normaal op jonge leeftijd? Alarmsignalen Verwijzen? Werkwijze team jonge kinderen zorglijn ADHD en gedragsstoornissen
Nadere informatieIndividuele Rehabilitatiebenadering (IRB) IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek. Individuele Plaatsing en Steun (IPS)
IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek Individuele Rehabilitatiebenadering (IRB) Jooske van Busschbach A. Dennis Stant 2 H. Michon 3 M van Vugt 3 W. Swildens 4. RGOc/UMCG, Hogeschool Windesheim
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20683 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Griffith-Lendering, Merel Frederique Heleen Title: Cannabis use, cognitive functioning
Nadere informatieMistral DTOX, een goed begin is het halve werk. Edwin Spapens GZ-Psycholoog Mistral DTOX & Mistral Kliniek
Mistral DTOX, een goed begin is het halve werk. Edwin Spapens GZ-Psycholoog Mistral DTOX & Mistral Kliniek Cluster jeugd Preventie, inclusief minimale interventie van 1-3 gesprekken I- hulp (ambitie ook
Nadere informatieHuisarts of hometrainer?
Huisarts of hometrainer? In het literatuuroverzicht werden zes studies opgenomen. Vier studies onderzochten het effect van training op ziekteverzuim, drie daarvan bestudeerden tevens de effecten op klachten
Nadere informatieNieuwe oudercursus vergeleken met bestaande interventies
foto: Catrien Ariëns Nieuwe oudercursus vergeleken met bestaande interventies De plaats van PMTO Door Simone Hordijk 30 De Amerikaanse oudercursus PMTO is vorig jaar in Nederland geïntroduceerd. Er zijn
Nadere informatiezeer jeugdige delinquenten in nederland: een zorgwekkende ontwikkeling? theo doreleijers lieke van domburgh vumc amsterdam
zeer jeugdige delinquenten in nederland: een zorgwekkende ontwikkeling? theo doreleijers lieke van domburgh vumc amsterdam samenwerkingsverband vu medisch centrum amsterdam Prof. Dr Th. Doreleijers, kinder-
Nadere informatieStaat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst!
Staat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst! KLINISCHE BEHANDELING: ALS U DE CONTROLE OVER UW LEVEN TERUG WILT Onderdeel van Arkin Stoppen met alcohol of drugs en uw manier
Nadere informatieChild Safety Now. Towards Effective Case Management for Families in Child Protection and Youth Parole Services I. Busschers
Child Safety Now. Towards Effective Case Management for Families in Child Protection and Youth Parole Services I. Busschers Samenvatting Dit proefschrift gaat over casemanagement van gezinnen binnen jeugdbescherming
Nadere informatie