Methodisch werken in een weerbarstige praktijk. Prof. dr. Koen Hermans

Transcriptie

1 Methodisch werken in een weerbarstige praktijk Prof. dr. Koen Hermans

2 Vertrekpunt: vraag Context : beleidsaandacht voor evidence-based practice JE: tweevoudige vraag IPT wetenschappelijk onderbouwen Effectiviteit aantonen op maat van voorziening en praktijkwerkers

3 Werkingsprincipes van IPT 3

4 Werkt IPT : Nederlands onderzoek (Veerman, 2005) 4

5 Van wat werkt naar hoe werkt het en waarom Klassieke effectiviteitsopvatting: Experimenteel onderzoek (RCT) of veranderingsonderzoek Welke vragen blijven onbeantwoord: Hoe werkt het nu precies? Wat maakt nu dat het werkt? Onder welke omstandigheden werkt het? Welke randvoorwaarden moeten vervuld zijn? 5

6 Samenleving Verwachtingen tov gebruiker Verwachtingen tov hulpverlening Gebruiker Voorgeschiedenis Motivatie Sociale steun Effectieve hulp Professional Vooropleiding Passie Relationele vaardigheden Overheid Structuur overheid Aansturing rol en werking van verwijzer Organisatie Feedback Leiderschap Samenwerking Methodiek

7 Hoe omgaan met complexiteit Groeiende aandacht om complexiteit te erkennen ipv te ontkennen Zoektocht naar aangepaste onderzoeksmethoden ifv: Wat gebeurt er nu precies? Onderbouwen van interventies: wat maakt dat het werkt? Aandacht voor context van interventie: randvoorwaarden Aandacht voor multistakeholderperspectief 7

8 Empowerende academische werkplaats Combinatie van onderzoeksmethoden Observaties van contacten tussen contextbegeleiders en gezin Interviews met ouders Interviews met contextbegeleiders Focusgroepen met cliëntvertegenwoordigers en cliëntorganisaties Focusgroepen met contextbegeleiders om observaties te kunnen interpreteren Focusgroep met management om inzichten te bespreken Bespreking met expertengroep 8

9 Voordelen van werkwijze Draagvlak voor onderzoek Het gaat over het concrete handelen in concrete situaties Niet enkel to prove maar ook altijd to improve 9

10 Maar ook IPT zit niet stil Van IPT naar Wraparound Care KCE : WAC is veelbelovende methodiek 10

11 Wraparound care (Hermanns et al, 2014) 11

12 Nieuwigheden 1 gezin, 1 plan 1 casemanager Samenwerking in team van professionals Haalbaar in Vlaanderen? Positionering van contextbegeleiders in model? 12

13 Intersectoraal samenwerken Samenwerken tussen voorzieningen Samenwerken tussen professionals Samenwerking is geen wonderoplossing Onderschat sectoralitis niet 13

14 Succesfactoren voor samenwerking Gemeenschappelijke doelstellingen : Minimaal: met mekaar kunnen we meer dan alleen Eén, gemeenschappelijke visie is niet noodzakelijk Samenwerken betekent dus niet het opgeven van de eigen identiteit Wat kan elke partij bijdragen aan de realisatie van doelstellingen Formuleer doelstellingen vanuit perspectief van de gebruiker

15 Aansturing en leiderschap Taken leiders : Legitimiteit van samenwerking verzekeren: focus op doelen Organiseren van samenwerking Managen van conflicten Motiveren van leden Gelijke participatie van leden

16 Geëngageerde medewerkers Delen van informatie, kennis, expertise Sense of urgency : samenwerking is nodig om betere resultaten te bereiken Niet enkel trekkers, maar breed draagvlak

17 Relationele kwaliteitscriteria Vertrouwen Geloof in mekaars deskundigheid Realistische verwachtingen over samenwerking Positieve ervaringen uit het verleden Afhankelijk van aansturing Evenwicht in machtsrelaties Ervaren gelijkwaardigheid Duidelijke communicatie Afspraken rond het uitwisselen van informatie

18 En wat heeft gezin en kind/jongere eraan? Leidt samenwerking per definitie tot betere resultaten? En wie bepaalt of resultaten beter zijn? Wanneer meet je effecten van samenwerking? Onderzoeksresultaten spreken mekaar tegen! Gebruikersgerichte vs organisatiegerichte doelen Huidige gebruikers of niet-bereikte?

19 Intersectoraal samenwerken En daar is de trajectbegeleider/casemanager weer WAC en IS gaan ook over verhouding tussen specialisten en generalisten Wie bewaakt het integraal werken? Wie zorgt dat specialisten ingeschakeld worden indien nodig? Aansluitend bij en op leefwereld van gezin Opdracht of opportuniteit voor contextbegeleiders? 19

20 20