CONCEPT. Rotterdam aan Zee. Een toeristisch recreatief ontwikkelperspectief voor Hoek van Holland

Transcriptie

1 CONCEPT Rotterdam aan Zee Een toeristisch recreatief ontwikkelperspectief voor Hoek van Holland september 2016

2 Colofon Deze nota is vastgesteld op: Dit document is opgesteld door Stadsontwikkeling gemeente Rotterdam Inlichtingen: Stef Poolman tel projectleider: Stef Poolman ontwerper buitenruimte/stedenbouw: Sandra de Bont/ Olga Limarenko lay-out: Kalinka de Bruijn-van Deursen datum: 15 september 2016 CONCEPT

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Bestaande kwaliteiten en lopende ontwikkelingen 2.1 Een overzicht 2.2 Thema s Militaire geschiedenis Ingenieurskunst Natuur en landschap 2.3 Voorzieningen Verblijf Winkels Horeca Bereikbaarheid 2.4 Conclusies 6. Van Ontwikkelperspectief naar uitvoeringsstrategie 6.1 Marketing & Promotie 6.2 Place-making 6.3 Prioritering 6.4 Financieringsstrategie 6.5 Vervolg Participatie belanghebbenden Programma Bijlage 1: Overzicht van gewenste ontwikkelingen 3. Toeristisch recreatief perspectief 3.1 Inleiding 3.2 Militaire geschiedenis 3.3 Ingenieurskunst 3.4 Natuur en landschap 3.5 Samenhang/verbindingen 4. De doelgroep 5. Ontwikkelperspectief per deelgebied 5.1 Draagvlak Ontwikkelperspectief 5.2 Hoek van Holland Zuidwest 5.3 Knoop Badweg/Strandweg 5.4 Fort 1881, Marechausseegebouw en Emmaboulevard 5.5 Zeetoren, strandopgang Rechtestraat en Stuifkenszand 5.6 Vinetaduin en Vafamil 5.7 Het Centrum, het Stationsgebied en de Berghaven 5.8 Oranjebonnen 3

4 4

5 Inleiding Hoek van Holland is één van de kleinere kernen die is gelegen binnen de bestuurlijke grenzen van de gemeente Rotterdam. Deze kleinere kernen hebben als overeenkomst dat zij relatief ver liggen van het centrum van de stad en daardoor niet of nauwelijks profiteren van de voordelen die deelname aan het grootstedelijk weefsel biedt. Met andere woorden; Hoek van Holland moet voor een belangrijk deel voor zich zelf zorgen. De perifere ligging van Hoek van Holland aan de rand van Nederland is zowel een voor- als een nadeel. Het aantrekken van nieuwe economische activiteiten verloopt moeizaam. En de economische ontwikkelingen in het Westland en in minder mate het Havengebied bieden evenmin een rooskleurig perspectief voor de toekomstige werkgelegenheid. Hier staat tegen over dat Hoek van Holland over bijzondere potenties op toeristisch gebied beschikt. Hoek van Holland is méér dan strand en zou zich kunnen ontwikkelen tot een vier-seizoenen badplaats door de verblijfsmogelijkheden uit te breiden en leisure toe te voegen. Deze ambitie is reeds bestuurlijk verankerd in de Gebiedsvisie Hoek van Holland 2030 (2009), de Gebiedsvisie Hoek van Holland (2011) en het Gebiedsprojectplan Hoek van Holland 2015 (2015): Hoek van Holland wordt een onderscheidende vierseizoenenbadplaats en heeft voor zowel inwoners als (verblijfs-) recreanten veel (diversiteit) te bieden. Toerisme wordt voor zowel Hoek van Holland als voor Rotterdam een belangrijke economische motor. Hoek van Holland wordt jaarrond aantrekkelijk voor diverse bezoekers, vanuit het Dorp zelf, de regio, Rotterdam, landelijk en internationaal. Niet iedere kans kan echter zomaar worden omarmd. Kansen moeten worden afgewogen tegen andere belangen. Het maken van dergelijke afwegingen is in deze situatie voorbehouden aan het stadsbestuur van Rotterdam. Om tot weloverwogen keuzes te komen wat nu de beste en meest bestendige kansen voor Hoek van Holland zijn is, mede op basis van onderzoek en aan de hand van heel veel gesprekken met onder andere bewoners, ondernemers, stichtingen, investeerders, etc. het voorliggende ontwikkelingsperspectief voor de komende 15 jaar geformuleerd. Dit Ontwikkelperspectief heeft tot doel aan belanghebbenden duidelijkheid te geven over door de gemeente wenselijk geachte ontwikkelingsrichting en de rol die de gemeente daarin voor zich zelf ziet. Het voorliggende Ontwikkelperspectief is zeker niet bedoeld als blauwdruk voor de toeristische ontwikkeling van Hoek van Holland, maar moet bijdragen aan de voorspelbaarheid van het gemeentelijk handelen bij reeds bekende, maar ook bij nog onbekende, initiatieven op toeristisch gebied. 5

6 6

7 2. Bestaande kwaliteiten en lopende ontwikkelingen 2.1 Een overzicht Hoek van Holland is de badplaats van Rotterdam. Strategisch gelegen aan de Nieuwe Waterweg en bij de ingang van de haven altijd een plek van betekenis geweest. Een plek die ook constant in beweging is geweest. Niet alleen de kust zorgde voor zijn eigen dynamiek maar ook de aanwezigheid van de mens heeft het landschap zichtbaar veranderd. De aanleg van de Atlantikwall, de ingenieurskunst van de Nieuwe Waterweg en Maeslantkering en de aanleg van de Van Dixhoorndriehoek in de jaren 70 waardoor de kustlijn enige kilometers zeewaarts is verschoven en er een bijzonder duingebied is ontstaan. Een van de weinige plekken in Nederland waar werken en recreëren in de duinen en aan het strand zo dicht bij elkaar gelegen zijn en voor diegene die het waarderen een prachtige skyline opleveren. Hoek van Holland zelf, het lieflijke dorpje achter de dijk en de duinen en omringt door duinen en bossen, de kassen van het Westland en de polders aan de oostkant. Maar het voorzieningenniveau staat onder druk en de toeristische bezoeker wordt onvoldoende verleid om naar Hoek van Holland te komen doordat de kwaliteit van verblijfsvoorzieningen, winkels en horeca te wensen over laat. Om een goed beeld te krijgen wat er ontbreekt in Hoek van Holland is een inventarisatie gemaakt van huidige, aanwezige kwaliteiten en ontwikkelingen in Hoek van Holland die van belang zijn voor toerist en recreant. De inventarisatie is gerubriceerd aan de hand van enkele thema s en naar de aard van de voorzieningen. Het overzicht biedt geen uitputtende opsomming, maar geeft wel de belangrijkste zaken aan. 2.2 Thema s Militaire geschiedenis Hoek van Holland heeft een rijk cultuurhistorisch verleden. Het dorp telt tal van gebouwen, bouwwerken en musea die herinneren aan de ontstaansgeschiedenis en het militaire verleden van het dorp. De musea zijn echter niet dagelijks geopend. In de winter is het merendeel zelfs gesloten en danken hun bestaan aan de inzet van vrijwilligers. Er is helaas nauwelijks sprake van enige samenwerking en samenhang tussen de musea. Ieder vertelt zijn eigen verhaal: slechts een klein stukje van het complete verhaal van de geschiedenis van Hoek van Holland. Met het oog op het toeristen en het kunnen aanbieden van een slecht weerprogramma is het belangrijk om hier verandering in aan te brengen. 7

8 8

9 2.2.2 Ingenieurskunst In de regio Rotterdam en de provincie Zuid Holland is nergens anders dan rond Hoek van Holland op enkele vierkante kilometers de Nederlandse mentaliteit van het benutten van land en water zo zichtbaar: de geschiedenis van hoe Nederland droge voeten houdt, land wint, inricht en ordent is hier prominent aanwezig (de gegraven Nieuwe Waterweg, de aanleg van de 2 e Maasvlakte en de Maeslantkering) Natuur en landschap Het duingebied dat achter het Noordzeestrand ligt is grotendeels aangewezen als beschermd natuurgebied (Natura 2000). Door het gebied lopen nu enkele wandelen fietspaden. Er worden verschillende natuurwandelingen en excursies onder begeleiding georganiseerd door de duinen, over het strand en in de polder. In het door kassen (noordelijk) en havencomplexen (zuidelijk) en stedelijk (oostelijk) verdicht gebied waarin Hoek van Holland ligt ingeklemd, is het bijzonder dat er nog twee polders zijn die gekenmerkt worden door een open en weids landschap: de Bonnenpolder en de Oranjebuitenpolder. De oorspronkelijke polderverkaveling met landwegen en dijken en spaarzame bebouwing is grotendeels nog in de authentieke setting aanwezig. Een setting, die zich goed leent voor recreatieve activiteiten. 2.3 Voorzieningen Verblijf Hoek van Holland heeft een beperkt en kwalitatief matig aanbod aan overnachtings-mogelijkheden. Het Recreatieoord bestaat voor het overgrote deel uit recreatiehuisjes en vaste staanplaatsen voor caravans en is daarmee niet bedoeld voor losse overnachtingen. Een beperkt deel is ingericht als camping voor kortdurend verblijf. Het recreatieoord is bezig met een kwaliteitsslag in het beheer. De bestaande verblijfsmogelijkheden zijn voornamelijk in het dorp te vinden, dat 3 kilometer van het strand ligt. Hierdoor laat Hoek van Holland kansen liggen op toeristische bestedingen. Een recente ontwikkeling is de bouw van tijdelijke vakantiehuisjes op het strand, waarvan de bezettingsgraad doet vermoeden dat voor dit marktsegment veel belangstelling bestaat Winkels Het totaal aan winkelvloeroppervlak in Hoek van Holland bedraagt ca m². Het aanbod aan dagelijkse boodschappen is op peil; het aanbod aan funshoppen ligt echter beduidend lager dan bij vergelijkbare kernen. De toeristische bezoeker wordt op basis van het huidige winkelaanbod niet verleid om naar Hoek van Holland centrum te gaan Horeca Horeca is er in overvloed in Hoek van Holland, maar de uitstraling laat vaak te wensen over en mist profiel om toeristische bezoekers te trekken Bereikbaarheid De bereikbaarheid per auto was het zwakste punt van Hoek van Holland. Vorig jaar is de rotonde bij Westerlee aangelegd, een grote verbetering. Op dit ogenblik wordt de aanleg van de H6-weg voorbereid.. Er is op diverse plekken bij het dorp volop parkeergelegenheid aanwezig. Dit voorjaar is besloten dat het parkeren ook op zomerse dagen gratis is. Dit beleid geldt totdat de Hoekse Lijn gaat rijden. De kwaliteit van het openbaar vervoer wordt sterk verbeterd door het ombouwen van de huidige spoorlijn naar een light rail-verbinding en het doortrekken tot op het strand. Vanuit de Berghaven vaart een Fast Ferry naar de Landtong Rozenburg en de 2 e Maasvlakte, maar helaas (nog) niet naar andere bestemmingen landinwaarts. Hoek van Holland beschikt ook over een aantal mooie fiets- en wandelroutes. Wat echter nog ontbreekt is een fietspad tussen de Badweg en de Nieuwe Waterweg. 2.4 Conclusies De ombouw van het NS spoor tot lightrail verbinding en het doortrekken van deze lijn tot op het strand brengt nieuwe mogelijkheden naar Hoek van Holland. Om dit ten volle uit te nutten is het van belang om een duidelijk toeristisch recreatief perspectief te ontwikkelen en daarbij helder onderbouwde keuzes te maken. Keuzes die recht doen aan het eigene van Hoek van Holland maar ook nieuwe ontwikkelingen mogelijk maken. Naast Zandvoort en Scheveningen is dit de enige badplaats langs de kust waar je met hoogwaardig openbaar vervoer tot op het strand kan komen en de enige plek waar je met een metro tot op het strand kan komen. Binnen een half uur sta je vanaf Beursplein met je voeten in de branding van Hoek van Holland kijkend naar de majestueuze schepen die de haven van Rotterdam binnenvaren. Om deze nieuwe potentie ten volle te benutten is het belangrijk in te zetten op de onderscheidende kwaliteiten van Hoek van Holland aan de hand van de 3 thema s Militaire Geschiedenis, Ingenieurskunst en Natuur en Landschap. Nieuwe voorzieningen voor verblijf, winkels, horeca en evenementen die op deze thema s inhaken verdienen de voorkeur. impressie nieuw station 9

10 K PA R GS VE RD ED IG IN cruciale plek cruciale plek belangrijke plek belangrijke plek 10

11 3. Toeristisch perspectief 3.1 Inleiding Het toeristisch recreatief ontwikkelperspectief zet in op het optimaal gebruik maken van de metroverbinding om dagjesmensen met verschillende interesses naar Hoek van Holland te brengen op een milieuvriendelijke manier. Mensen die het Verdedigingspark willen bezoeken, mensen die al fietsend van de ingenieurskunst willen genieten, mensen die op warme dagen lekker op het strand willen liggen en mensen die de stad even willen ontvluchten en uitwaaien in de duinen. Alle ontwikkelingen worden getoetst of ze een bijdrage leveren aan een van deze thema s zodat het bij elkaar opgeteld meer dan de som der delen wordt. Er is veel unieks in Hoek van Holland aanwezig om toeristen te trekken, het is niet noodzakelijk om ingrijpende bouwplannen te ontwikkelen om van Hoek van Holland een vier-seizoenen badplaats te maken. De metrolijn naar het strand blijft dan de meest ingrijpende ontwikkeling in de omgeving. De kunst is om de ontstaansgeschiedenis en identiteit van Hoek van Holland te herontdekken, om de verborgen schatten zichtbaar te maken en te benutten, zowel ruimtelijk als programmatisch. Met een verdedigingspark in de duinen, een belevingsboulevard langs de Nieuwe Waterweg en een toegankelijke natuur onderscheidt Hoek van Holland zich als badplaats. In ruimtelijke zin betekent dat samenhang en kwaliteit in de buitenruimte, zichtbaarheid en gebruik van uniek erfgoed, en slimme ingrepen op cruciale plekken gerealiseerd moet worden. Deze ingrepen moeten bij het karakter en de schaal van het dorp passen. De cruciale plekken worden ontwikkeld als (vaste) voorzieningen voor de recreanten en dorpsbewoners. Daarnaast kunnen veel recreatieve en culturele activiteiten ook van tijdelijke aard zijn. De van nature aanwezige dynamiek in het gebied leent zich hier voor. Van belang is dat alle ontwikkelingen een bijdrage leveren aan de unieke kwaliteiten van het gebied en de drie onderscheidende thema s die in de volgende paragrafen nader verkend worden. 11

12 bestaande kwaliteit referentie 12

13 PA RK GS IN DE DI G VE R 3.2 Militaire Geschiedenis Dankzij de strategische ligging kon Hoek van Holland de afgelopen twee eeuwen rekenen op de aanleg van een fiks aantal fortificaties en uitkijkposten. Met het Fort 1881 en de Atlantikwall heeft Hoek van Holland twee belangwekkende monumenten aan de hand waarvan de geschiedenis van verdedigingswerken kan worden verteld en beleefd. Ook landmarks als de troposcatter en de zeetoren maken het verleden in het landschap zichtbaar. De specifieke identiteit van elke kustplaats versterken bij ontwikkeling en herstructurering - dit is een koers voor de Hollandse kust in het Masterplan Kunst en Erfgoed in opdracht van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (2014). Het Masterplan is een lange-termijnvisie en een denkrichting over de manier waarop kustversterking en ruimtelijk-economische opgaven kunnen worden ingezet om de gebiedsidentiteiten langs de kust te versterken. Het masterplan illustreert met een ontwerpverkenning hoe bij de verdere ontwikkeling van Hoek van Holland de eigenheid van de kustplaats met zijn maritieme en stoere karakter - identiteit van Verdedigingsbaken - verder versterkt kunnen worden: het Verdedigingspark. Op dit moment is in opdracht van de gemeente Rotterdam een cultuurhistorisch onderzoek gestart voor Hoek van Holland. Dat gaat niet alleen over de aanwezige monumenten, bouwwerken en relicten maar vooral ook over de gelaagdheid van de gebiedskarakteristiek, bestaande initiatieven van lokale erfgoedpartijen, projecten en ideeën die met elkaar én met de cultuurhistorie in verband gebracht kunnen worden. Kortom, het specifieke verhaal van Hoek van Holland - in materiële én immateriële zaken zal zichtbaar en beleefbaar gemaakt worden. Hierbij worden de belanghebbenden in het cultureel erfgoed betrokken. De resultaten van dit onderzoek zullen inzicht bieden in de opbouwverbanden en onderscheidende kwaliteiten van het gebied. Die aanbevelingen zullen niet enkel fysiekruimtelijk van aard zijn maar vooral ook worden gericht op de kansen en mogelijkheden van het erfgoed voor de lokale economie en het toerisme. De te verwachten resultaten zullen richting geven aan hoe het thema Verdedigingspark zowel ruimtelijk als programmatisch de identiteit en aantrekkingskracht van Hoek van Holland als recreatief gebied kan versterken. Hieruit verwachten we voldoende input te krijgen voor het uitwerken van het thema Verdedigingspark. Uitwerking en ontwikkeling van dit thema bieden een grote kans voor Hoek van Holland om een onderscheidende badplaats te worden. De Atlantikwall, het Fort 1881 met educatiecentrum, horecagelegenheid in de voormalige officierskantine, muziekbunker, marechaussegebouwen, Verdedigingsmuseum, Zeetoren en diverse bunkers bieden daarvoor uitgelezen kansen. Naast het toegankelijk en zichtbaar maken door goede routes te ontwikkelen is het van belang dat bij herontwikkeling van het militaire erfgoed dit met respect maar ook met durf gebeurt. Een interessante referentie van een vergelijkbare opgave is de succesvolle herontwikkeling van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Zuidelijke Waterlinie. Met ingrepen variërend van toevoegen van groot en kleinschalig programma tot het realiseren van nieuwe natuur is een nieuwe betekenis gegeven aan beide Waterlinies en kunnen de militaire bouwwerken en omliggende landschappen voor de toekomst behouden blijven. 13

14 bestaande kwaliteit 14

15 3.3 Ingenieurskunst De haat-liefdeverhouding tussen het land en het water manifesteert zich in de oost-westelijke richting van Hoek van Holland, aan de waterrand. Hier is goed zichtbaar hoe ingenieus en complex het systeem is dat Nederland droog houdt. Het sluitstuk in de Nieuwe Waterweg, de Maeslantkering, is een bijzonder voorbeeld van ingenieuze Nederlandse waterbouw. Echter, de identiteit van Hoek van Holland als een waterwerk/havenplaats strekt zich uit vanaf het gemaal bij het Oranjekanaal tot het uiterste bereikbare punt op het Noorderhoofd, maar liefst 7 km lang. Hoek van Holland is een kustplaats met direct zicht op de Nieuwe Waterweg, waaraan het dorp zijn ontstaan te danken heeft. Deze kenmerkende watearrand, die de meest stoere en interessante zone is met uitzicht op indrukwekkende passerende schepen, de Europoort en de Tweede Maasvlakte, moet tot een aantrekkelijke wandelroute getransformeerd worden: een robuuste en representatieve promenade. Bijzondere functies, zoals botenspotplekken, mogen hierbij niet verdwijnen. Een schakeling van Noorderhoofd - Emmaboulevard/parkhaven- via de Delflandsedijk (Vuurtoren)- Maeslantkering wordt versterkt door op elke plek ruimte en faciliteiten te bieden voor passende functies (tijdelijk en vast). Het thema Ingenieurskunst moet tot uitdrukking komen in de zone langs het water door informatieve en beleefbare momenten voor de bezoekers te creëren, waarbij de waterwerken worden ervaren vanaf beschutte en open plekken. Deze waterrandzone ligt door de infrastructurele oost-west verbindingen en structuren geïsoleerd ten opzichte van het dorpscentrum en de gebieden in noordelijke richting. Op een aantal plekken is het van belang deze waterrand door logische routes te koppelen aan de volgende plekken: met het duinengebied en de Strandboulevard, met de duinen bij het Oude dorp, met het dorpscentrum (via het station HvH Haven), met de vertrekpunten van kleine lokale (Fast Ferry s) en grote internationale schepen (Stenaline). Verder naar het oosten, bij het Oranjekanaal, verbindt de nieuwe bijzondere fietsbrug over het spoor(metrolijn) de unieke Hoekse recreatieve Oranjebonnenpolder. 15

16 bestaande kwaliteit referentie 16

17 3.4 Natuur en landschap Het huidige landschap in en rond Hoek van Holland kan van west naar oost grofweg in drie zones worden verdeeld. De eerste zone omvat het strand en het duingebied. De tweede zone wordt gevormd door het dorp en de derde zone bevat de polders. De verschillende landschapstypen in en rond Hoek van Holland hebben een divers palet aan flora en fauna tot gevolg. Het gebied kent enkele ecologisch waardevolle plekken zoals het Staelduinse Bos, het duingebied, de Hoekse Bosjes en de Oranjeplassen. Het respecteren van deze waardevolle plekken is uitgangspunt. Het toevoegen van nieuwe bebouwing kan alleen op die plekken waar dit niet in strijd is met de waardevolle biotopen. Het nieuwe station aan het strand is de startmotor voor een nieuwe generatie strandtoeristen met bredere interesses: behalve strand ook sportactiviteiten, natuur en cultuurhistorie. Door de metrolijn tot aan het strand te trekken komen de duinen ook binnen handbereik van een grotere groep bezoekers. Het brede duingebied langs de zee (Van Dixhoorndriehoek, het Vinetaduin en de Kapittelduinen natura 2000-gebied) maakt Hoek van Holland groen en ruig. Het grootste gedeelte van het gebied is vrij te bezoeken. Dat maakt het duingebied met zijn landschappelijke en natuurwaarden (vegetatie, vogels, zoogdieren, amfibieën en reptielen) kwetsbaar. Door het padennetwerk strategisch te verbeteren, de recreant te informeren over de natuurwaarden, de bezoekers te lokken met interessante en afwisselende routes naar bijzondere plekken waar iets te doen is, houden we het duinenlandschap gaaf en intact. sterker. De recreant beleeft en ervaart het duinenlandschap als pure ontspanning. Voor de Bonnenpolder en Oranjebuitenpolder is een apart ontwikkelplan gemaakt hoe dit gebied kan transformeren naar een gemengd agrarisch recreatief gebied. 3.5 Samenhang/verbindingen De gelaagdheid van thema s en functies versterkt de recreatieve aantrekkingskracht en verbreedt de doelgroep van dagjesmensen en bewoners maar bedient ook de bezoekers die voor langere tijd willen verblijven. Ondanks dat de verschillende thema s om andere strategische ingrepen en benaderingen vragen is het noodzakelijk om ze juist ook in elkaars verlengde te zien. Waar kunnen ze elkaar juist versterken en waar kunnen bredere dwarsverbanden gelegd worden? Dit geldt zowel op fysiek vlak door het realiseren van een herkenbare kwaliteit in de openbare ruimte en het realiseren van (ontbrekende) routes, als op programmatisch vlak door de samenwerking van personen en organisaties. Bij de twee strandopgangen worden recreatieve knooppunten ontwikkeld met een eigen signatuur. De Badweg kent meer diverse voorzieningen met het metrostation en horeca en winkels, de Rechtestraat ontwikkelt zich als sportieve knoop. Door de voorzieningen rondom deze knooppunten te concentreren wordt het contrast met de ruige natuur 17

18 18 verschillende leefstijlen

19 4. De doelgroep De gemeente Rotterdam wil dat Hoek van Holland jaarrond aantrekkelijk wordt voor diverse bezoekers. Het bureau voor Ruimte &Vrije tijd heeft in 2013 in opdracht van de toenmalige deelgemeente en marktpartij KSR een onderzoek gedaan naar (toeristische) leefstijlen conform de Leisure Leefstijlenmethodiek. Dit heeft geresulteerd in een advies om investeringen en inspanningen primair te richten op de zogenaamde gele doelgroep. Mensen die in deze categorie vallen zijn levensgenieters. Zij houden van (met anderen) actief en sportief bezig zijn. Het zijn vaak jonge gezinnen die gezellige drukte zoeken. Recreëren is lekker eten, genieten en leuke dingen doen. Zij beschikken over iets meer budget dan gemiddeld. En komen vooral voor het strand. Hoek van Holland heeft deze doelgroep gezien de huidige voorzieningen (vooral het strand en de strandtenten) veel aantrekkelijks te bieden op het gebied van dagrecreatie. Meer diversiteit in het aanbod, ook naar het verblijf, kan zorgen voor een extra aantrekkingskracht en een kruis-bestuiving tussen bestaand en nieuw aanbod. De identiteit en uitstraling (robuust, stoer en rauw) van Hoek van Holland past goed bij deze doelgroep. Voorbeelden van aantrekkelijke voorzieningen voor deze doelgroep zijn: Een groot en divers aanbod van sportieve (beach) mogelijkheden Een gezinscamping met veel faciliteiten, maar ook de luxe van een volledig ingerichte tent Veel activiteiten en amusement op de camping, eigentijds en cool voor kinderen, zoals bijv. een subtropisch zwemparadijs en animatie. Een kindvriendelijk bungalowpark met veel faciliteiten (en service zoals bedden opmaken en stofzuigen). Iets eigens en bijzonders in de inrichting van het bungalowpark en de bungalow zelf (geen eenheidsworst). Goed eten en drinken. Een hotel met familiekamers. Het realiseren van nieuw verblijf draagt bij aan de ontwikkeling van een divers jaarrond aanbod voor dagrecreatie (leisure), zodat degenen die langer willen verblijven ook voldoende dagbestedingsmogelijkheden hebben. Op basis van wat er nu al is, kan worden gedacht aan een Havenexperience, een Westlandexperience, (beach-) sportactiviteiten, creatieve en kook-workshops, golfclinics, strandpicknick in combinatie met beachsporten en verder alles waar met groepen een belevingsvol dagdeel mee kan worden gevuld. Voor voldoende aanbod in de winter en bij slecht weer kan worden gedacht aan overdekt/indoor spelen, gaming, zwemmen, indoor-sporten maar ook aan sauna, wellness en beauty aanbod et cetera. 19