BIJLAGEN. W. Portegijs (SCP) M. Cloïn (SCP) R. Roodsaz (Atria) M. Olsthoorn (SCP) Inhoud

Transcriptie

1 Lekker Vrij!? Vrije tijd, tijdsdruk en de arbeidsduur van vrouwen W. Portegijs (SCP) M. Cloïn (SCP) R. Roodsaz (Atria) M. Olsthoorn (SCP) BIJLAGEN Inhoud Bijlage A Toelichting op gebruikte onderzoeks-/analysemethode... 2 Bijlage A.1 Kwalitatieve dataverzameling: interviews en focusgroepen... 2 Bijlage A.2 Structural Equation Modeling... 4 Bijlage B Aanvullende cijfers... 6 B2 bijlage bij hoofdstuk B3 Bijlage bij hoofdstuk B5 Bijlage bij hoofdstuk Sociaal en Cultureel Planbureau Den Haag, februari

2 Bijlage A Toelichting op gebruikte onderzoeks-/analysemethode Bijlage A.1 Kwalitatieve dataverzameling: interviews en focusgroepen Individuele interviews: werving en selectie Na literatuurstudie zijn zes verkennende, individuele interviews gehouden, aan de hand van een topiclist. Het doel van deze interviews was om met enkele respondenten dieper op het thema van vrijetijd en vrijetijdsbeleving in te kunnen gaan, en daarmee meer inzicht te krijgen in persoonlijke keuzes, opvattingen en ervaringen. Deze respondenten zijn geworven via het netwerk van Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis, en via het persoonlijk netwerk van de onderzoekers. Voorwaarde was wel dat de interviewer en de respondent elkaar nog niet kenden. Voor de interviews zijn mannen en vrouwen gezocht met verschillende werk- en gezinssituaties en leeftijden, omdat uit het Tijdsbestedingsonderzoek blijkt dat de vrijetijdsbesteding (en-beleving) daarmee samen hangen. Er is geselecteerd op de volgende kenmerken: sekse, leeftijd en leeftijd kinderen. Alle geïnterviewde hebben een partner. De volgende personen zijn geïnterviewd: 1. Man, hoog opgeleid, 33 jaar, met partner, een kind van 1 jaar oud en een parttime baan 2. Man, hoog opgeleid, 44 jaar, met partner, drie kinderen van 8, 11 en 12 jaar en een fulltime baan 3. Vrouw, hoog opgeleid, 47 jaar, met partner, kinderen van 11 en 13 jaar en een parttime baan (zzp er) 4. Vrouw, hoog opgeleid, 33 jaar, met partner, zonder kinderen en een fulltime baan 5. Vrouw, laag opgeleid, 36 jaar, met partner, kinderen van 1 en 3 jaar, zonder betaald werk 6. Vrouw, hoog opgeleid, 30 jaar, met partner, kind van 8 maanden en een parttime baan We hebben bewust gekozen om in de onderzoeksgroep geen mannen zonder kinderen toe te voegen, omdat uit het Tijdsbestedingsonderzoek blijkt dat de vrijetijdsbesteding en -beleving van deze groep wezenlijk anders is dan van vaders en van vrouwen. Dit kwalitatieve onderzoeksdeel heeft als doel om inzicht te krijgen in de subtielere verschillen tussen moeders enerzijds en vrouwen zonder kinderen en vaders anderzijds. Samenstelling focusgroepen De groepen zijn samengesteld op basis van enkele gemeenschappelijke kenmerken, zodat de deelnemers zich zo veel mogelijk op hun gemak voelden en zich vrij voelden om hun gedachten en ervaringen met de groep te delen. Hoewel er een bepaalde mate van verschil in de groep nodig is voor een levendige discussie en diversiteit in ervaringen en opvattingen, kunnen te grote verschillen tussen de deelnemers juist belemmerend werken voor het delen van ervaringen en gedachten. Men kan zich bij dan voorbaat ongemakkelijk of onbegrepen voelen (Morgan 1997). We hebben daarom gekozen voor groepen met mannen en groepen met vrouwen, omdat uit het Tijdsbestedingsonderzoek van het SCP blijkt dat er verschillen zijn tussen mannen en vrouwen qua tijdsbesteding en bijvoorbeeld het gevoel van gejaagdheid (Cloïn 2013). Binnen de groepen vrouwen hebben we gekozen voor een groep vrouwen zonder kinderen, een groep vrouwen met één of meerdere kinderen van 10 jaar of jonger en een groep vrouwen met (minimaal) een kind in de tienerleeftijd. Deze indeling naar leeftijd van de kinderen is naar aanleiding van de individuele interviews aangepast en wijkt daar dus iets van af,, omdat uit de interviews bleek dat de verschillen tussen ouders van baby s, peuters en basisschoolkinderen onderling kleiner zijn dan tussen deze groep en ouders met kinderen in de tienerleeftijd (11 tot 18 jaar). Bij de mannen is ook onderscheid gemaakt tussen een groep vaders van kleine kinderen (tot 11 jaar) en een groep vaders van tienerkinderen. Deze gemeenschappelijke kenmerken zijn door de gespreksleiders in de introductie van het interview ook benoemd, voor zover niet duidelijk zichtbaar, om in eerste instantie deze overeenkomst tussen deelnemers te benadrukken en zo de veilige sfeer in de groep te versterken. Deze segmentatie zorgt 2

3 daarnaast voor de mogelijkheid om groepen onderling te vergelijken en exploratieve uitspraken te kunnen doen over bijvoorbeeld verschillen naar gender of naar huishoudenstype. Bij de selectie van deelnemers bij focusgroepen is niet zozeer generaliseerbaarheid het streven als wel het beperken van steekproef bias -een te eenzijdig samengestelde onderzoeksgroep, die de diversiteit van de hele bevolkingsgroep onvoldoende weerspiegelt-, door een divers samengestelde onderzoeksgroep (Morgan 1997). Om die te beperken en om een zo breed mogelijk palet aan ervaringen en opvattingen te bereiken, hebben we gestreefd naar variatie binnen de groepen op andere persoonskenmerken, zoals opleidingsniveau, leeftijd, wel of geen betaald werk, fulltime of parttime, in loondienst, als ondernemer met personeel of als zzp-er. Werving van deelnemers focusgroepen De werving is in eerste instantie gestart via internet: een oproep op de website, de facebookpagina en de twitteraccount van Atria. Ook is het verzoek aan diverse websites gestuurd om een oproep of tweet te plaatsen 1. Daarnaast is via de zakelijke en persoonlijke netwerken van de onderzoekers gezocht naar mogelijke respondenten. Vereiste bij de focusgroepen was, net als bij de individuele interviews, dat de deelnemers en de onderzoekers/gespreksleiders elkaar niet kenden, om de dataverzameling zo objectief mogelijk te laten verlopen: de interviewers hadden over alle respondenten dezelfde beperkte mate van voorkennis en voor alle respondenten was de interviewsetting even anoniem. Men kon zich aanmelden via een link naar een korte online vragenlijst, waarbij naast de contactgegevens, de persoonskenmerken konden worden ingevuld, om voor de selectie te gebruiken. Ook kon men kiezen uit een aantal data en locaties voor het focus groep interview. Deze manier van werven leverde enkele respondenten op, maar niet voldoende. Gezien de korte termijn voor de werving is toen besloten om een wervingsbureau in te schakelen, en om de reiskostenvergoeding te wijzigen in een vergoeding van 35 euro per deelnemer. Het wervingsbureau heeft via hun landelijke netwerk van wervers vervolgens de respondenten gevonden, deels door hun bestaande contacten te benaderen en deels door op straat, bij supermarkten e.d. mensen aan te spreken die leken te voldoen aan de selectiecriteria voor de samenstelling van de focus groepen. Voorafgaand aan deze werving is door de onderzoekers per locatie de datum en de gewenste samenstelling van de focus groep bepaald (bv. vrouwen zonder kinderen op de locatie in Den Haag, etc), en is een instructie opgesteld voor de wervers, met een korte toelichting op het onderzoek en de selectiecriteria (zie volgende paragraaf). Er van uitgaande dat een focus groep van circa 8 respondenten optimaal is (Morgan 1997), zijn voor elke groep 10 mensen geworven, met het oog op eventuele uitval. Achtergrondkenmerken deelnemers focusgroepen Om verschillen en overeenkomsten te kunnen ontdekken tussen vrouwen en mannen en om informatie te vinden over het verband tussen het hebben van kinderen en vrijetijdsbeleving, zijn vijf verschillende focus groepen samengesteld, op grond van geslacht, het wel of niet hebben van kinderen en de leeftijd van de kinderen: Focus groep 1 moeders met kinderen tot 10 jaar Focus groep 2 moeders met kinderen van 10 tot 18 jaar Focus groep 3 vrouwen zonder (thuiswonende) kinderen Focus groep 4 vaders met kinderen tot 10 jaar Focus groep 5 vaders met kinderen van 10 tot 18 jaar De respondenten zijn geselecteerd op het hebben van een partner, omdat we ook aspecten als taakverdeling tussen partners en gezamenlijke dan wel individuele vrijetijdsbesteding wilden onderzoeken.. Binnen deze groepen is gezocht naar variatie naar leeftijd, werksituatie, opleidingsniveau en leeftijd van de kinderen en stedelijkheid van de woonplaats, zodat een zo groot 1 Hiervoor zijn websites benaderd die een of meer van de beoogde doelgroepen als lezers/bezoekers hebben (Ouders Online, Ouders van Nu en Voor Werkende Ouders, LOF magazine, Libelle, Margriet, FOK forum). 3

4 mogelijke diversiteit qua invalshoeken, ervaringen en meningen verzameld zou worden.. Naar de etnische achtergrond is niet expliciet gevraagd bij de werving, maar de wervers hebben er op gelet dat ze niet alleen autochtonen benaderden. Elke focus groep bevatte hierdoor zowel autochtone deelnemers als minimaal twee deelnemers uit migrantengroepen. De helft van de respondenten woont in de plaats waar de focus groep gehouden werd (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Zwolle of Den Bosch), de anderen wonen in een kleinere plaats in de omgeving van die steden. Tabel A.1 Achtergrondkenmerken deelnemers focusgroepen Focus groep 1 Vrouwen 2 Vrouwen 3 Vrouwen 4 Mannen 5 Mannen Leeftijd Arbeidssituatie Opleiding Aantal kinderen per deelnemer Variërend van 29 tot 41 Variërend van 39 tot 53 Variërend van 20 tot 57 jaar Variërend van 30 tot 48 jaar Variërend van 24 tot 52 jaar 2 geen werk 6 loondienst/ ondernemer/zzp-er 3 geen werk 7 loondienst/ ondernemer/zzp-er 3 geen werk (student) 6 loondienst/ ondernemer/zzp-er 2 geen werk 5 loondienst/ ondernemer/zzp-er 3 geen werk, 3 loondienst/ ondernemer/ zzp-er 3 middelbaar (HAVO/MBO) 5 hoger (HBO/ WO) 1 lager (LBO) 6 middelbaar (HAVO/MBO) 3 hoger (HBO) 2 middelbaar (MBO) 7 hoger (HBO/WO) 3 middelbaar (MBO) 4 hoger (HBO/WO) 2 lager (LBO) 3 middelbaar (MBO) 1 hoger (HBO) Leeftijd kinderen 1 tot 3 van 4 maanden tot 8 jaar, merendeel ca. 4 jaar 1 tot 5 Variërend van 3 tot 31 jaar. Merendeel ca. 16 jaar 1 30 jaar 1 tot 5 Variërend van 6 weken tot 25 jaar. Merendeel ca. 5 jaar 1 tot 4 Variërend van 5 tot 28 jaar. Merendeel ca. 14 jaar Bijlage A.2 Structural Equation Modeling In paragraaf 5.4 van het rapport liever vrij!? onderzoeken we de veronderstelde relatie met behulp van zogeheten padmodellen, op basis van Structural Equation Modelling (SEM). Deze padmodellen voeren we uit op het deel van de steekproef van het tijdsbestedingsonderzoek, waarvoor we alle onderzochte variabelen tot onze beschikking hadden. De padmodellen zoals wij ze gebruiken kunnen in essentie gezien worden als een aantal gelijktijdig geschatte regressiemodellen, waarbij het model op basis van de door ons veronderstelde en gespecificeerde relaties een zo goed mogelijke fit probeert te bereiken met de onderliggende covariantiematrix. Hieronder is het volledige door ons gespecificeerde model weergegeven. Belangrijk om op te merken is dat de richting van een pijl de richting aangeeft waarin wij veronderstellen dat de relatie loopt. Wanneer een veronderstelde pijl gepaard gaat met een significant resultaat, betekent dit dat de door ons veronderstelde richting niet uitgesloten kan worden op basis van de gebruikte data. Het is geenszins een bewijs voor de causale richting van de relatie. 4

5 ε Kindgebonden vt (%) Gewenste arbeidsduur ε Mutltitasekn(%) ε Fragmentatie Tijdsdruk Hoeveelheidvrije tijd Achtergrondkenmerekn (huishoudinkomen, opleiding, leeftijd, partner, totaal aantal werkuren) Figuur A.1 Het volledige Structural Equation Model. De rechte pijlen geven gemodelleerde directe relaties weer ( ON relaties in de in bijlage B.5 gepresenteerde output), waarbij de pijlen van de controlevariabelen lichter zijn gemaakt voor de leesbaarheid. De gebogen pijlen geven gemodelleerde correlaties tussen residuen aan ( WITH relaties in de onderstaande output). Deze residuen zijn enkel weergegeven voor variabelen waarvan ze gemodelleerd zijn. Dit model splitsen we in de analyse naar de in de tekst genoemde groepen. 5

6 Bijlage B Aanvullende cijfers B2 bijlage bij hoofdstuk 2 Tabel B2.1 Belang aspecten van de vrije tijd, naar geslacht en leefsituatie (% (heel) belangrijk) Alleenwonend, geen kind 0-11 jr Samenwonend, geen kind 0-11 jr Ouder van kind 0-11 jr vrouw man Vrouw Man doen waar je zin in hebt ontspannen/uitrusten leuke mensen ontmoeten mezelf ontwikkelen Vet= verschil v/m sign op.05. Tabel B2.2 Belang aspecten van de vrije tijd, naar geslacht en opleidingsniveau (% (heel) belangrijk) Laag Middel hoog Vrouw man Vrouw Man vrouw man doen waar je zin in hebt ontspannen/uitrusten leuke mensen ontmoeten mezelf ontwikkelen Vet= verschil v/m sign op.05. Bron: SCP en CBS (TBO 11) Tabel B2.3 Belang aspecten van de vrije tijd, naar geslacht en werkzaamheid (% (heel) belangrijk) niet werkend Deeltijd Voltijd Vrouw man Vrouw Man vrouw Man doen waar je zin in hebt ontspannen/uitrusten leuke mensen ontmoeten mezelf ontwikkelen Vet= verschil v/m sign op.05. Bron: SCP en CBS (TBO 11) Tabel B2.4 Gemiddelde rapportcijfers: Kunt u op een schaal van 0 tot en met 10 aangeven wat uw algemene oordeel is over deze activiteiten (0=enorme hekel/10= erg veel plezier), naar geslacht en leefsituatie Alleenwonend, geen kind 0-11 jr Samenwonend, geen kind 0-11 jr Ouder van kind 0-11 jr Vrouw man Vrouw man vrouw man Betaald werk Betaald werk studie of cursus ten behoeve van werk/ loopbaan Onbetaald werk zorg, opvang en begeleiding van kind(eren) a Huishoudelijk werk Vrije tijd: ontspannen hobby s, het volgen van een vrije tijdscursus, sociale contacten en sport zorg voor hulpbehoevende vrienden of familieleden vrijwilligerswerk a Alleen mannen en vrouwen met een thuiswonend kind (kan dus ook een meerderjarig kind zijn) zijn gevraagd een cijfer te geven voor het plezier dat zij ontlenen aan de zorg, opvang en begeleiding van het kind. De andere activiteiten zijn wel aan alle respondenten voorgelegd, ongeacht of ze daaraan deelnemen of niet. Vet= verschil v/m sign op.05. Bron: SCP en CBS (TBO 11) 6

7 Tabel B2.5 Verplichte tijd en vrije tijd naar leefsituatie en geslacht Alleenwonend, geen kind 0-11 jr Samenwonend, geen kind 0-11 jr Ouder van kind 0-11 jr vrouwen mannen vrouwen mannen Vrouwen mannen betaald werk Onderwijs Huishouden Zorg voor kinderen totaal verplichte tijd 44,6 44,2 41,1 45,4 52,0 57,8 vrije tijd 44,4 50,0 46,1 47, ,0 Vet= verschil v/m sign op.05. Bron: SCP en CBS (TBO 11) Tabel B2.6 Vrije tijd naar opleidingsniveau en werkzaamheid, vrouwen en mannen Vrouw man Opleidingsniveau Laag 48,9 47,6 Middel 42,8 46,0 Hoog 40,3 41,4 Arbeidsdeelname Voltijd 38,3 39,5 Deeltijd, 40,6 47,0 Niet werkend 51,8 65,5 Vet= verschil v/m sign op.05. Bron: SCP en CBS (TBO 11) 7

8 B3 Bijlage bij hoofdstuk 3 Tabel B3.1 Vrijetijdsbesteding in uren per week, naar geslacht en leefsituatie alleenwonend, geen kind van 0-11 jr. samenwonend, geen kind van 0-11 jr. ouder van kind 0-11 jr vrouw man Vrouw man Vrouw man uren uren Uren uren uren uren Mediagebruik wv. tv-kijken Computer Lezen radio/muziek recreatieve activiteiten en ontspanning wv. eropuit gaan horeca/feestjes uitstapjes cultuurbezoek wv. sport (deelname) wv. overige liefhebberijen hobby en spel klussen, tuinieren, dieren verzorgen amateurkunst (beoefening) wv. uitrusten/niets doen sociale contacten wv. face-to-face huisgenoten Visite ongespecificeerd b wv. Gemedieerd Telefoon Online maatschappelijke participatie wv. vrijwilligerswerk wv. infornele hulp c wv.religieuze praktisering reistijd t.b.v. vrije tijd Totaal d a. Inclusief eenoudergezin (1 man, 16 vrouwen) b. Overige en ongespecificeerde tijd besteed aan sociaal leven, welke niet uitgesplitst kan worden naar contact met huisgenoten of derden. c. Bv.. helpen van de buren, even op de kinderen passen in een ander gezin, op kleinkinderen passen, fysieke zorg, advisering, iemand begeleiden bij een bezoek aan de dokter of helpen met boodschappen doen. d. Het totaal telt niet helemaal op tot het wekelijks aantal uren vrije tijd doordat van enkele activiteiten niet vaststaat bij welk van de categorieën ze horen, zoals overige ongespecificeerde vrijetijdsbesteding. Het verschil bedraagt 0,3 tot 0.5 uur. Vet= sign. op.05 Bron: SCP en CBS (TBO 11) 8

9 Tabel B3.2 Versnippering naar opleidingsniveau en werkzaamheid, naar geslacht naar opleidingsniveau aantal episodes vrije tijd gemiddelde duur episode vrouw man vrouw man laag (124 vrouwen/78 mannen) middel (207 vrouwen/184 mannen) hoog (245 vrouwen/232 mannen) naar werkzaamheid voltijd werkend (114 vrouwen/391 mannen) deeltijd werkend (349 vrouwen/62 mannen) niet werkend (119 vrouwen/46 mannen) Vet= sign. op.05 Bron: SCP en CBS (TBO 11) Tabel B3.3 Zuivere vrije tijd en multitasken, naar opleidingsniveau en geslacht (in percentage vd vrije tijd) laag middel hoog v m v m v m vrije tijd zonder nevenactiviteit 82,6 83,1 77,2 80,0 75,6 79,2 vrije tijd met vrije tijd 13,5 13,2 19,0 16,3 19,2 16,7 vrije tijd met huishouden/zorg 1,6 1,1 1,5 0,7 2,4 1,2 vrije tijd met overige tijdsbesteding 2,3 2,6 2,2 3,1 2,8 2,9 Vet= sign. op.05 Bron: SCP en CBS (TBO 11) Tabel B3.4 Zuivere vrije tijd en multitasken, naar werkzaamheid en geslacht (in percentage vd vrije tijd) niet werkend deeltijd voltijds v m v/m sign? v m v/m sign v m v/m sign? vrije tijd zonder nevenactiviteit * vrije tijd met vrije tijd * vrije tijd met huishouden/zorg * vrije tijd met overige tijdsbesteding totaal vt plus hh/zorg/overig 4,4 3,7 4,5 4,3 4,0 3,9 Vet= sign. op.05 Bron: SCP en CBS (TBO 11) Tabel B3.5 Met wie? Naar opleidingsniveau en geslacht (in % van vrije tijd) laag middel hoog v m sign? v m sign v m sign? vrije tijd alleen vrije tijd met uitsluitend ** partner vrije tijd met uitsluitend ** kind(eren) vrije tijd met partner en * kind(eren) vrije tijd met niet-huisgenoten totaal kindgebonden ** Vet= sign. op.05 Bron: SCP en CBS (TBO 11) 9

10 Tabel B3.6 Met wie? Naar werkzaamheid en geslacht a (in % van vrije tijd) niet werkend deeltijd voltijd vrouw man vrouw man vrouw man vrije tijd alleen vrije tijd met uitsluitend partner vrije tijd met uitsluitend kind(eren) vrije tijd met partner en kind(eren) vrije tijd met niet-huisgenoten totaal kindgebonden Vet= sign. op.05 a Niet werkende/in deeltijd werkende mannen te gering om te vermelden. Bron: SCP en CBS (TBO 11) 10

11 B5 Bijlage bij hoofdstuk 5 Vrije tijd met kind of gezin, voorkeur voor rust, en tijdsdruk. Tabel B5.1 De relatie tussen tijd doorgebracht met kind of gezin en tijdsdruk (model 1), en uitgesplitst naar mensen die wel of geen voorkeur hebben voor drukte (model 2). 1 2 Tijdsdruk Tijdsdruk Percentage vrije tijd met kind of gezin 0.221*** Voorkeur voor rust (ref: voorkeur voor drukte) (-1.87) Voorkeur voor rust*percentage vrije tijd met kind of gezin _cons 33.59*** 36.10*** N t statistics in parentheses + p<0.1, * p<0.05, ** p<0.01, *** p<0.001 Tabel B5.2 Resultaten voor het Structural Equation Model, niet uitgesplitst naar het hebben van een jong kind en niet uitgesplitst naar geslacht. Hierbij moet opgemerkt worden dat voor een efficiënte schatting een aantal variabelen gehercodeerd is: het aantal uren vrije tijd is door 100 gedeeld, het aantal episodes is door 10 gedeeld, en het aantal gewenste werkuren uren eveneens. Verder zijn de tijd die met het gezin en/of kind worden doorgebracht met 3 vermenigvuldigd, evenals de tijd die gemultitasked wordt. Deze variëren van 0-3. De daadwerkelijke geschatte coëfficiënten zijn weergegeven als Model Estimate. Deze zijn voor de directe effecten omgerekend tot de Calculated coëfficiënts die ook in de tekst beschreven zijn. MODEL RESULTS Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) ON Calculated coëff. Model Estimate Model S.E. Model Est./S.E. P-Value (two-tai) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen)

12 Tijdsdruk (schaal 0-100) ON Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Multitasken (% van totale vt)} Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) ON Tijdsdruk (schaal 0-100) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Multitasken (% van totale vt) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Multitasken (% van totale vt) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Hoeveelheid vrije tijd (uren) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) WITH Hoeveelheid vrije tijd (uren) Multitasken (% van totale vt) Multitasken (% van totale vt) WITH Hoeveelheid vrije tijd (uren) Intercepts Tijdsdruk (schaal 0-100)

13 Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) ON Multitasken (% van totale vt) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Residual Variances Tijdsdruk (schaal 0-100) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) ON Multitasken (% van totale vt) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) MODEL FIT INFORMATION Number of Free Parameters 55 Loglikelihood H0 Value H0 Scaling Correction Factorfor MLR H1 Value H1 Scaling Correction Factorfor MLR Chi-Square Test of Model Fit Value Degrees of Freedom 2 P-Value Scaling Correction Factor for MLR RMSEA (Root Mean Square Error Of Approximation) Estimate Percent C.I Probability RMSEA <= Chi-Square Test of Model Fit for the Baseline Model Value Degrees of Freedom 45 P-Value

14 Tabel B5.3 Resultaten voor het volledige Structural Equation Model, wel uitgesplitst naar het hebben van een jong kind, maar niet naar geslacht. Hierbij moet opgemerkt worden dat voor een efficiënte schatting een aantal variabelen gehercodeerd is: het aantal uren vrije tijd is door 100 gedeeld, het aantal episodes is door 10 gedeeld, en het aantal gewenste werkuren uren eveneens. Verder zijn de tijd die met het gezin en/of kind worden doorgebracht met 3 vermenigvuldigd, evenals de tijd die gemultitasked wordt. Deze variëren van 0-3. De daadwerkelijke geschatte coëfficiënten zijn weergegeven als Model Estimate. Deze zijn voor de directe effecten omgerekend tot de Calculated coëfficiënts die ook in de tekst beschreven zijn. MODEL RESULTS Group ZJK 14 Calculated coeff. Model Estimate Model Est./S.E. P-Value (two-tail) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) ON Model S.E. Hoeveelheid vrije tijd (uren) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Tijdsdruk (schaal 0-100) ON Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Multitasken (% van totale vt)} Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) ON Tijdsdruk (schaal 0-100) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Multitasken (% van totale vt) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Multitasken (% van totale vt) ON

15 Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Hoeveelheid vrije tijd (uren) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) WITH Hoeveelheid vrije tijd (uren) Multitasken (% van totale vt) Multitasken (% van totale vt) WITH Hoeveelheid vrije tijd (uren) Intercepts Tijdsdruk (schaal 0-100) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) Multitasken (% van totale vt) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Residual Variances Tijdsdruk (schaal 0-100) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) Multitasken (% van totale vt) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Group MJK Calculated coeff. Model Estimate Model Est./S.E. P-Value (two-tail) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) ON Model S.E. Hoeveelheid vrije tijd (uren) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Tijdsdruk (schaal 0-100) ON Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Hoeveelheid vrije tijd (uren)

16 Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Multitasken (% van totale vt)} Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) ON Tijdsdruk (schaal 0-100) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Multitasken (% van totale vt) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Multitasken (% van totale vt) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Hoeveelheid vrije tijd (uren) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) WITH Hoeveelheid vrije tijd (uren) Multitasken (% van totale vt) Multitasken (% van totale vt) WITH Hoeveelheid vrije tijd (uren) Intercepts Tijdsdruk (schaal 0-100) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke

17 arbeidsduur) Multitasken (% van totale vt) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Residual Variances Tijdsdruk (schaal 0-100) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) Multitasken (% van totale vt) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Number of Free Parameters 110 Loglikelihood H0 Value H0 Scaling Correction Factorfor MLR H1 Value H1 Scaling Correction Factorfor MLR Chi-Square Test of Model Fit Value Degrees of Freedom 4 P-Value 0 Scaling Correction Factor for MLR Chi-square contributions from each group ZJK MJK RMSEA (Root Mean Square Error Of Approximation) Estimate Percent C.I Probability RMSEA <= Chi-Square Test of Model Fit for the Baseline Model Value Degrees of Freedom 90 P-Value 0 17

18 Tabel B5.4 Resultaten voor het volledige Structural Equation Model, niet uitgesplitst naar het hebben van een jong kind, maar wel naar geslacht. Hierbij moet opgemerkt worden dat voor een efficiënte schatting een aantal variabelen gehercodeerd is: het aantal uren vrije tijd is door 100 gedeeld, het aantal episodes is door 10 gedeeld, en het aantal gewenste werkuren uren eveneens. Verder zijn de tijd die met het gezin en/of kind worden doorgebracht met 3 vermenigvuldigd, evenals de tijd die gemultitasked wordt. Deze variëren van 0-3. De daadwerkelijke geschatte coëfficiënten zijn weergegeven als Model Estimate. Deze zijn voor de directe effecten omgerekend tot de Calculated coëfficiënts die ook in de tekst beschreven zijn. MODEL RESULTS Group MAN Calculated coeff. Model Estimate Model Est./S.E. P-Value (two-tail) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) ON Model S.E. Hoeveelheid vrije tijd (uren) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Tijdsdruk (schaal 0-100) ON Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Multitasken (% van totale vt)} Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) ON Tijdsdruk (schaal 0-100) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Multitasken (% van totale vt) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Multitasken (% van totale vt) ON 18

19 Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Hoeveelheid vrije tijd (uren) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) WITH Hoeveelheid vrije tijd (uren) Multitasken (% van totale vt) Multitasken (% van totale vt) WITH Hoeveelheid vrije tijd (uren) Intercepts Tijdsdruk (schaal 0-100) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) Multitasken (% van totale vt) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Residual Variances Tijdsdruk (schaal 0-100) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) Multitasken (% van totale vt) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Group VROUW Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) ON Hoeveelheid vrije tijd (uren) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Tijdsdruk (schaal 0-100) ON Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Multitasken (% van totale vt)} Opleidingsniveau (5 cat)

20 Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) ON Tijdsdruk (schaal 0-100) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Multitasken (% van totale vt) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Multitasken (% van totale vt) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Hoeveelheid vrije tijd (uren) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) WITH Hoeveelheid vrije tijd (uren) Multitasken (% van totale vt) Multitasken (% van totale vt) WITH Hoeveelheid vrije tijd (uren) Intercepts Tijdsdruk (schaal 0-100) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) Multitasken (% van totale vt) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Residual Variances 20

21 Tijdsdruk (schaal 0-100) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) Multitasken (% van totale vt) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Number of Free Parameters 110 Loglikelihood H0 Value H0 Scaling Correction Factorfor MLR H1 Value H1 Scaling Correction Factorfor MLR Chi-Square Test of Model Fit Value Degrees of Freedom P-Value Scaling Correction Factor for MLR Chi-Square Contributions From Each Group MAN VROUW RMSEA (Root Mean Square Error Of Approximation) Estimate Percent C.I Probability RMSEA <= Chi-Square Test of Model Fit for the Baseline Model Value Degrees of Freedom P-Value

22 Tabel B5.5 Resultaten voor het volledige Structural Equation Model, voor vrouwen zonder jonge kinderen (VZJK), vrouwen met jonge kinderen (VMJK), mannen zonder jonge kinderen (MZJK), en mannen met jonge kinderen (MMJK). Hierbij moet opgemerkt worden dat voor een efficiënte schatting een aantal variabelen gehercodeerd is: het aantal uren vrije tijd is door 100 gedeeld, het aantal episodes is door 10 gedeeld, en het aantal gewenste werkuren uren eveneens. Verder zijn de tijd die met het gezin en/of kind worden doorgebracht met 3 vermenigvuldigd, evenals de tijd die gemultitasked wordt. Deze variëren van 0-3. De daadwerkelijke geschatte coëfficiënten zijn weergegeven als Model Estimate. Deze zijn voor de directe effecten omgerekend tot de Calculated coëfficiënts die ook in de tekst beschreven zijn. MODEL RESULTS Group VZJK 22 Calculated coeff. Model Estimate Model Est./S.E. P-Value (two-tail) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) ON Model S.E. Hoeveelheid vrije tijd (uren) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Tijdsdruk (schaal 0-100) ON Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Multitasken (% van totale vt) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) ON Tijdsdruk (schaal 0-100) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Multitasken (% van totale vt) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Multitasken (% van totale vt) ON

23 Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Hoeveelheid vrije tijd (uren) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) WITH Hoeveelheid vrije tijd (uren) Multitasken (% van totale vt) Multitasken (% van totale vt) WITH Hoeveelheid vrije tijd (uren) Intercepts Tijdsdruk (schaal 0-100) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) ON Multitasken (% van totale vt) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Residual Variances Tijdsdruk (schaal 0-100) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) Multitasken (% van totale vt) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Group VMJK Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) ON Hoeveelheid vrije tijd (uren) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Tijdsdruk (schaal 0-100) ON Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Multitasken (% van totale vt)

24 Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) ON Tijdsdruk (schaal 0-100) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Multitasken (% van totale vt) Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Multitasken (% van totale vt) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Hoeveelheid vrije tijd (uren) ON Opleidingsniveau (5 cat) Leeftijd (jaren) Partner (0=nee, 1=ja) Feitelijke arbeidsduur (uren per week) Huishoudinkomen (6 klassen) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt) WITH Hoeveelheid vrije tijd (uren) Multitasken (% van totale vt) Multitasken (% van totale vt) WITH Hoeveelheid vrije tijd (uren) Intercepts Tijdsdruk (schaal 0-100) Hoeveelheid vrije tijd (uren) Fragmentatie vrije tijd (aantal episodes) Gewenste arbeidsduur (mutatie t.o.v. feitelijke arbeidsduur) Multitasken (% van totale vt) Kindgebonden vrije tijd (% van totale vt)