Schrijven: van verslag tot eindwerk do s & don ts Uitbreidingen in druk vijf (september 2012) ten opzichte van druk drie

Transcriptie

1 Schrijven: van verslag tot eindwerk do s & don ts Uitbreidingen in druk vijf (september 2012) ten opzichte van druk drie Aangezien vele studenten en docenten die dit handboek gebruiken mij tijdens lessen en gastcolleges confronteren met vragen en problemen, wordt elke druk uitgebreid. * Vanaf druk vijf, een bijzonder boek De uitgeverij biedt aan docenten en studenten die dit handboek gebruiken, een film én oefeningen aan. In de film van anderhalf uur geeft de auteur een uitlegsessie waarin ze de hoofdlijnen van het handboek benadrukt. De vele oefeningen zijn te vinden op een elektronisch leerplatform, samen met mogelijke oplossingen en feedback. Op die manier kan de leerstof van in het handboek grondig worden ingeoefend. Wie interesse heeft voor dit extra ondersteunend lesmateriaal kan contact opnemen via info@academiapress.be. * Wat is er aangepast in de vijfde druk ten opzichte van druk vier? De bronvermelding werd uitgediept. Er worden nu ook referenties beschreven van lange URL s en documenten met een lange titel die geen auteur vermelden. Ook worden verwijzingen naar sociale media behandeld. Om vlot de bronbeschrijvingen terug te vinden, werd op het einde van het boek een bronnenwegwijzer toegevoegd. Vervolgens werd het hoofdstuk over ideeën formuleren deels herschreven in de vorm van krachtige schrijftips. In dit hoofdstuk wordt nu ook ingegaan op de juiste schrijfstijl in een reflectieverslag en in de tekst op een poster. * Ook aanpassingen ten opzichte van druk drie In druk vier werden ook al zaken toegevoegd: extra voorbeelden van abstracten, schrijfstijl in stageverslag, de opbouw van een tekst in tabellen, meer uitleg over werkwoorden, die-dat, pleonasmen, tautologieën, hen-hun-ze. Alle uitbreidingen in de meeste recente druk ten opzichte van druk drie worden nu verzameld. Druk deze bundel af en voeg die bij jouw editie (druk drie). Op die manier blijf je optimaal op de hoogte zonder dat je een nieuw boek moet aankopen. 1 Bronvermelding in de tekst volgens APA Bronnen met auteur genieten altijd de voorkeur. Soms gebeurt het echter dat geen auteur bekend is. 1.1 Documenten met korte of lange titel, digitaal of niet-digitaal, zonder auteur In de tekst, tussen ronde haakjes: eerste woord (zelfstandig naamwoord) of eerste woorden van de titel (zonder beginlidwoorden en rangtelwoorden) komma jaar van uitgave

2 voorbeeld van document (boek of artikel) met korte titel (Verdedigingstechnieken, 2012). (Mannelijke taal, 2004) Indien het document een erg lange titel draagt, wordt het eerste woord (zelfstandig naamwoord) of worden de eerste woorden als referentie geschreven. voorbeeld van document (rapport) met lange titel (Rapport, 2012). Het rapport dat werd gelezen en gebruikt als bron heeft als volledige titel Rapport over de voor- en nadelen van de APA-stijl ten opzichte van de MLA-stijl in geval van verwijzingen naar lange URL s. Dit rapport verscheen in Indien de volledige titel als referentie zou worden gebruikt, zou er moeten worden geschreven in de tekst tussen ronde haakjes: (Rapport over de voor- en nadelen van de APA-stijl ten opzichte van de MLA-stijl in geval van verwijzingen van lange URL s, 2012). Een dergelijke lange verwijzing in de tekst zelf maakt de tekst slecht leesbaar. voorbeeld van document (rapport) met lange titel - meerdere documenten met zelfde naam in zelfde jaar als bron gebruikt (Rapport, 2012a). (Rapport, 2012b). Indien je meerdere anonieme documenten met zelfde naam uit 2012 hebt gelezen en als bron gebruikt, dan schrijf je een achtervoegsel a, b, c. De oudste publicatie (bv. verschenen in maart 2012) krijgt een a, de tweede oudste (bv. verschenen in juni 2012) een b voorbeeld van document (ministrieel besluit) met lange titel (Ministrieel besluit, 2010, 1 september) De volledige titel van het ministrieel besluit is Ministrieel besluit betreffende de vastlegging van de vorm en de inhoud van het model van het energieprestatiecertificaat van residentiële gebouwen bij verkoop en verhuur en de verklaring op erewoord 1.2 Webpagina, zonder titel en zonder auteur Een dergelijke bron moet worden vermeden. Indien je promotor je toch toelaat om aan die bron te refereren, doe dit dan als volgt.

3 voorbeeld van website, titel van artikel of boek is onbekend: eerste woord (zelfstandig naamwoord) of eerste woorden van de URL (Eindwerken 1, 2010) voorbeeld van website, titel van artikel of boek is onbekend 2 : eerste woord (zelfstandig naamwoord) of eerste woorden van de URL - meerdere publicaties in zelfde jaar met zelfde zelfstandig naamwoord (Technieken, 2009a) 3 (Technieken, 2009b) 4 2 Bronvermelding in de referentielijst volgens APA 2.1 Documenten met korte of lange titel, niet-digitaal, zonder auteur voorbeeld van document met lange titel Studie. (2012). Studie van toekomstige reisfitness-programma s. (2012). Hasselt: Space-Fit-Press Documenten met korte of lange titel, digitaal, zonder auteur voorbeeld van document met korte titel op internet, zonder auteur Terrasbouw. (2009). Geraadpleegd op 5 februari 2011 via voorbeeld van document met lange titel op internet, zonder auteur Smaken. (2007). Smaken, geuren en kleuren van Belgische trappistenbieren. (2007). Geraadpleegd op 13 mei 2009 via Aangezien in de tekst zelf enkel het eerste woord of de eerste woorden stonden vermeld, (Terrasbouw, 2009) en (Smaken, 2007), wordt in de referentielijst op dat woord/ die woorden alfabetisch gerangschikt. 2.3 Webpagina, titel onbekend voorbeeld van een website, zonder artikeltitel en zonder auteur Business. (2010) Geraadpleegd op 16 april Aangezien in de tekst zelf (zie ) de URL verkort werd tot het eerste woord (zelfstandig naamwoord) of de eerste woorden, moet die bron vlot terug te vinden zijn in de referentielijst. In de referentielijst wordt alfabetisch op dat woord - Business, Sprookjes - gerangschikt. 3 Sociale media : Twitter - tweet - blog - forum De term sociale media verzamelt online-platformen waar de gebruikers onderling - onder minimaal toezicht van een professionele redactie - discussiëren, van mening wisselen, berichten plaatsen Ze delen verhalen, kennis en ervaringen. 1 De gebruikte URL is 2 Een dergelijke bronvermelding (zonder artikeltitel en zonder auteur) wordt beter vermeden. 3 De gebruikte URL is gepubliceerd in maart De gebruikte URL is gepubliceerd in juni In de tekst zelf stond (Studie, 2012).

4 Twitter - tweet Twitter is een vorm van sociale media die door een community op het WorldWideWeb gevolgd en gevoed wordt. Volgers lezen alles van de persoon die gevolgd wordt. In vele opleidingen meent men dat tweets geen academische waarde bezitten en dus geen volwaardige bronnen zijn. Toch zijn er onderzoekers die willen refereren aan tweets. Het probleem met het citeren van tweets in wetenschappelijke artikelen is dat het niet zeker is dat de oorspronkelijke tweet kan worden teruggevonden, zelfs al wordt de URL vermeld. De Modern Language Association (MLA) heeft al voorstellen neergeschreven hoe aan die tweets in de MLA-stijl zou moeten worden gerefereerd. APA heeft nog geen officiële regels opgesteld voor referenties van tweets. Op de APAblog wordt wel al informatie verschaft. voorbeeld van een tweet in de tekst (jvanro, 2012, 3 januari). in de referentielijst jvanro. (2012, 3 januari). Uitzoeken van waarden en normen van jongeren in het nieuwe Europa. [Tweet]. Geraadpleegd op 4 januari 2012 via Blog en forum Een blog of bericht op een forum wordt op dezelfde manier als een tweet geciteerd: voorbeeld van een blog in de tekst (Kerkhof, 2010, 20 oktober). in de referentielijst Kerkhof, P. (2010, 20 oktober). Wetenschap in 104 tekens. [Blog]. Geraadpleegd op 15 februari 2011 via tekens/ voorbeeld van een forum in de tekst (Bevernaegie, 2012, 5 mei) in de referentielijst Bevernaegie, B. (2012, 5 mei). Social media for young researchers now. [Forum]. Geraadpleegd op 6 mei 2012 via media#comments

5 Vuistregel Indien jouw promotor jou de toestemming geeft om sociale media (tweet, blog, commentaar op een forum ) als bron in jouw eindwerk te gebruiken, volg je bovenstaande regels. Aanvaardt hij dat sociale media worden opgenomen in de referentielijst, alfabetisch tussen de andere bronnen? Of wil hij dat die in een afzonderlijke bronnenlijst - Referentielijst - Sociale media bv. - worden verzameld? Vraag dit na! 4 p. 41 Hoofdstuk 3 - Abstract - samenvatting - enkele nieuwe voorbeelden voorbeeld van Nederlands abstract (Burm & Quaegebeur, 2009) Kennis van het snelheidsveld rondom een mechanische tweebladige hartklep is van groot belang als nieuwe hartkleppen worden ontworpen en geoptimaliseerd. Het doel van dit onderzoek was om een experimentele opstelling te ontwikkelen waarmee de vloeistofdynamica voor en na de hartklep wordt bestudeerd. Met behulp van CNC-machining en verschillende rapid prototyping-technieken werd een transparant en vormvast stromingsmodel ontwikkeld. Het model omvat het linkerventrikel, de aorta met sinussen en een kleine uitsparing waarin de prothese kan worden gemonteerd. In de middelste doorsnede werd het tweedimensionale snelheidsveld gemeten met een optische meettechniek, particle image velocimetry. Tijdens voorwaartse stroming vertoonde het snelheidsveld twee jets aan de buitenkant en één centraal in de stroming. De gemeten maximale snelheid bedroeg 1,4 m/s. Terwijl de klep aan het sluiten was, werden wervels in de sinussen waargenomen. De realistische stromingsprofielen in dit model tonen aan dat dit kan dienen als referentie voor de validatie van numerieke stromingssimulaties. voorbeeld van Nederlands abstract (Van Assel, 2009) De elektriciteitscentrale van Rodenhuize produceert sinds 2005 groene energie door biomassa te verbranden onder de vorm van houtpellets. Momenteel is een systeem voorzien dat het debiet aan toegevoerde pellets meet, maar dit is niet nauwkeurig en betrouwbaar genoeg. Informatie over dit brandstofdebiet is nochtans belangrijk om bijvoorbeeld bij de verbranding optimale condities te creëren of het rendement te berekenen. Dit eindwerk heeft als doel een praktische toepasbare methode te vinden om de hoeveelheid biobrandstof accuraat te bepalen die via doseerschroeven wordt toegevoerd. Om deze debietinformatie te verkrijgen, werden drie methodes onderzocht: een berekening, een continue dynamische meting en een grafische voorstelling van het debiet in functie van een aantal parameters op basis van testresultaten. Na studie over de installatie en de beschikbare meetsystemen werd een proefstelling met doseerschroeven ontworpen en gebouwd die in de bestaande installatie worden gebruikt. Hierop werden debietmetingen en testen van een dynamisch debietmeetsysteem uitgevoerd. De debietmetingen hebben tot doel de invloed van verschillende parameters zoals toerental van de schroeven en stofpercentage van de pellets te onderzoeken. De testen met het meetsysteem moesten aantonen of toepassing mogelijk is in de bestaande installatie, met focus op de werking en de nauwkeurigheid in de praktijk. De opgestelde testcurven geven een goed beeld van de invloed van de producteigenschappen op het debiet van de doseerschroeven. Ook de berekende debietgegevens benaderen de werkelijkheid vrij goed. De resultaten wijzen echter wel uit dat het pelletsdebiet, indien dit zeer nauwkeurig gekend moet zijn, het best bepaald wordt door permanente meting.

6 voorbeeld van Engels abstract (Burm & Quaegebeur, 2009) Knowledge of the velocity field in the region of a mechanical bileaflet heart valve is of major importance for designing and optimising new heart valves. The aim of this research was to develop an experimental setup for studying the fluid dynamics distal and proximal to the heart valve. Using CNC and various rapid prototyping techniques a rigid transparent flow model was developed. It contains the left ventricle, the aorta with its sinuses, and some space to mount the valve prosthesis in between. The two dimensional velocity field was measured in the mid section via an optical measurement technique, particle image velocimetry. During forward flow, the velocity field showed one central and two side orifice jets. The maximum velocity equalled 1.4 m/s. Sinus vortices were seen during valve closure. The realistic flow profiles observed in the model prove that this model may serve as a reference tool for validating computational flow simulations. voorbeeld van Engels abstract (Van Assel, 2009) The Rodenhuize power plant produces green energy since 2005, by burning wood pellet biomass. Currently there is a system that measures the flow of supplied pellets, but the results are not accurate and reliable enough. However, information about this fuel flow is important to create optimal combustion conditions and to perform yield calculations. This dissertation aims to find a practical method to determine the accurate amount of bio fuel, supplied by a screw-feeder dosage unit. To obtain this information about the flow, three methods were investigated: calculation, an online dynamic measuring system and a graphical representation of the flow according to some parameters based on testing results. After a study on the installation and available measuring systems, a test unit including the screw feeder used in the actual installation was designed and built. On this testing unit, flow measurements as well as tests on an online measuring system were performed. The flow measurements should indicate the impact of varying parameters like the screw rotation speed and the rate of wood dust present in the pellets. The tests were to demonstrate the measurement system applicable in the existing installation, with focus on the operation and accuracy in practice. The curves deduced from tests demonstrated the influence of the product specifications on the mass flow of the dosage screw feeders. In addition, the calculation on the mass flow turned out to be rather accurate. Nevertheless, the results indicate a need for constant measurement when the mass flow has to be known exactly. p. 42 Abstract - kernwoorden - enkele nieuwe voorbeelden voorbeeld van kernwoorden bij een Nederlands abstract (bij eerste Nederlandse voorbeeld) mechanisch - hartklep - vloeistofdynamica - rapid prototyping - stromingsmodel - linkerventrikel - aorta - particle image velocimetry - numerieke stromingssimulaties voorbeeld van kernwoorden bij een Nederlands abstract (bij tweede Nederlandse voorbeeld) groene energie - biomassa - houtpellets - brandstofdebiet - doseerschroeven

7 van kernwoorden bij een Engels abstract (bij eerste Engelse voorbeeld) mechanical - heart valve - fluid dynamics - rapid prototyping - flow model - left ventricle - aorta - particle image velocimetry - computational flow simulations voorbeeld van kernwoorden bij een Engels abstract (bij tweede Engelse voorbeeld) green energy - biomass - fuel flow - dosage screw feeders

8 5 Hoofdstuk 4 - Stijl in stageverslag - p. 109 Studenten hebben vaak de neiging om van een stageverslag een uitgesproken persoonlijk werk te maken. Aangezien aan hen wordt gevraagd samen te vatten wat zij tijdens hun stageperiode hebben gedaan en aangezien enkel zij bepaalde taken hebben volbracht, menen ze dat ze een soort dagboek moeten schrijven. Een stageverslag moet echter ook - zoals een eindwerk of een ander verslag - in een onpersoonlijke, wetenschappelijke stijl worden geschreven: de nadruk ligt op de boodschap, niet op de schrijver. Het is onvermijdelijk dat in dit soort verslag sporadisch naar de persoon (de stagiair, de schrijver van dit stageverslag, jij dus) zal worden verwezen. te persoonlijk Tijdens mijn stage in de firma Mijn stageleider Ik ben naar het bedrijf gegaan en heb daar volgende testen gedaan. beter: onpersoonlijk Tijdens de stage De stageleider In het bedrijf werden volgende testen gedaan. Er wordt niet in dagboekvorm geschreven. Schrijf ook enkel relevante informatie neer. te persoonlijke stijl en te veel irrelevante informatie Ik ben vandaag zoals afgesproken om 8.30u. aangekomen bij LYBRA. De bedrijfsleider Jan Weegschaal verwelkomde mij in zijn kantoren en gaf mij onmiddellijk een korte inleiding. Ik was onmiddellijk verrast door de open indeling van de bureaus en het vele daglicht dat door de ramen binnenkomt. Nadat ik was voorgesteld aan de verschillende werknemers kreeg ik een bureau toegewezen waar ik mocht plaatsnemen. Ik kreeg te horen dat ik vooral zou gaan samenwerken met Charel aan betondossiers. Aangezien ik niet onmiddellijk wist wat men daarmee bedoelde, kreeg ik een aantal mappen met informatie om dit eens te bekijken zodat ik mezelf kon inwerken in de materie. Dit heeft de hele werkdag geduurd. Ik heb verschillende mappen met informatie bekeken. beter: minder persoonlijke stijl en bundeling relevante informatie Na een korte rondleiding in het bedrijf LYBRA door de bedrijfsleider Jan Weegschaal werd de stageopdracht verduidelijkt: samenwerken met Charles aan betondossiers. Wegens te weinig voorkennis over deze materie werd mij de nodige informatie ( over en ) ter beschikking gesteld. Reflectierapport 6 In bepaalde opleidingen moeten studenten een persoonlijke reflectie neerschrijven, soms na elke stap, na elke actie in hun onderzoeksvraag. Studenten kunnen onmogelijk op een onpersoonlijke manier hun eigen mening neerschrijven. Toch mag het ook weer geen persoonlijk dagboek worden met een opsomming van onnodige gegevens. Het is wenselijk om duidelijk een onderscheid te maken tussen de acties die werden ondernomen en de eigen reflectie. Zo kan bv. na de beschreven actie en na één witregel de reflectie cursief 6 Elke opleiding geeft een eigen benaming aan dit deel van het werkverslag waar de studenten hun leereffecten neerschrijven.

9 worden weergegeven. Let er wel op dat het reflectieverslag niet bulkt van té persoonlijke, volkomen irrelevante gegevens. voorbeeld van studente lerarenopleiding Situering van een praktijkervaring Dit werkverslag gaat over een les lichamelijke opvoeding voor de 3e graad (5e en 6e leerjaar samen). Het thema van de les was voorbereidingsoefeningen voor verspringen. De leerlingen hadden al meerdere lessen i.v.m. dit thema gekregen. Deze les werkte toe naar het uiteindelijke verspringen zoals het bij atletiek ook gedaan wordt. Het was een les van 125 minuten. Beschrijving van de ervaring De les was goed voorbereid. Het doel was om al het materiaal op voorhand klaar te zetten maar dat bleek niet mogelijk te zijn. De leerkracht lichamelijke opvoeding stelde voor om dit samen met de leerlingen te doen tijdens de les zelf. Na de opwarmingsoefening - waarvoor veel ruimte nodig was - werd de zaal in orde gemaakt samen met de leerlingen. Dia ging echter minder vlot dan verwacht omdat de leerlingen bij elke post uitleg nodig hadden. Na die voorbereiding bleef er slechts nog twintig minuten voor de eigenlijke les. De leerlingen hebben in die korte tijd hard hun best gedaan om alle opdrachten tot een goed einde te brengen. Daarna moesten de leerlingen nog opruimen. Reflectie over het eigen functioneren Ik vond het jammer dat ik de les niet kon uitvoeren zoals ik ze had voorbereid. Ik had voorzien om de materialen op te ruimen met de leerlingen. Materialen uitzetten met leerlingen is tijdverlies. Het is onmogelijk om op twee plaatsen op hetzelfde moment aanwezig te zijn: aan de leerlingen uitleggen welk voorwerp ze moeten nemen uit het materialenlokaal en waar ze het in de zaal moeten plaatsen. Indien de sportleerkracht me - voor de les - kort had geholpen dan was at vlug in orde geweest. Nu is er een heel belangrijk deel van de les verloren gegaan. Op het moment zelf heb ik mijn best gedaan om voor elke situatie die voorkwam zo snel mogelijk een oplossing te verzinnen. Dat zorgde uiteraard voor de nodige stress. Tijdens de turnles heb ik wel ingezien op welke manier ik oefeningen kan aanpassen om ze nog beter en leerrijker te maken. Zo weet ik nu ook dat papieren plakband op de vloer krijtlijnen kunnen vervangen. Ik heb vooral geleerd dat de leerlingen probleemloos de toestellen na de les terugplaatsen, maar dat de toestellen wel op voorhand moeten worden klaargezet. Tekst op een poster Welke schrijfstijl gebruik je in een poster? Een persoonlijke stijl? Een onpersoonlijke? Meestal geven studenten een mondelinge presentatie over hun eindwerk aan de hand van een powerpointpresentatie. Tegenwoordig echter wordt steeds vaker aan studenten gevraagd om hun eindwerk voor te stellen met een poster. Het is niet de bedoeling om in deze handleiding uitvoerig in te gaan op het ontwerp van een poster. Op het internet is er veel informatie beschikbaar. Ongetwijfeld zal jouw opleiding ook de noodzakelijke - vereiste - gegevens verschaffen. Het is logisch dat op een poster volgende zaken moeten worden vermeld: titel (onderzoeksvraag bv.), auteur, inleiding, gegevens, resultaten, conclusie. Misschien wil jouw opleiding dat ook de belangrijkste referenties worden opgegeven. Vraag na wat op de poster moet worden geschreven.

10 Onthoud vooral dat de tekst op een poster goed zichtbaar moet zijn vanop 5 meter. Aangezien een poster - net zoals een powerpointpresentatie - een visueel krachtig middel is, volg je de belangrijkste regels als voor een powerpointpresentatie. Schenk daarom aandacht aan volgende raadgevingen: Zorg voor een zeer duidelijke structuur. Hou je tekst zo eenvoudig mogelijk. Gebruik maximaal 1000 woorden. Schrijf bij voorkeur geen volzinnen. Verkort de titel zodat die in het oog springt. Schrijf geen verklarende voetnoten, afkortingen, onbekende acroniemen Denk grafisch: gebruik grafieken, afbeeldingen die je boodschap verduidelijken. Gebruik een ongeschreefd lettertype 7 zoals arial, calibri Zorg voor een rustig en aangenaam beeld: 40% witruimte 40% grafische invulling 20% tekst Welke schrijfstijl wordt nu gehanteerd in de tekst op de poster? Hou de regels om zakelijk en duidelijk te formuleren 8 voor ogen, dus: Formuleer zakelijk (dus onpersoonlijk) duidelijk en exact taalkundig juist in de juiste tijd 7 In hoofdstuk 6 - Uiterlijke vormgeving - Opmaak - Letters wordt voorgesteld om voor een eindwerk een geschreefd lettertype (Times New Roman ) te gebruiken omwille van het leesgemak. Voor powerpointpresentaties en voor posters echter zijn ongeschreefde letters duidelijker en visueel sterker. 8 De regels om goed te formuleren worden uitvoerig besproken in dit hoofdstuk (Hoofdstuk 4 Ideeën formuleren).

11 6 p. 153 Hoofdstuk Tabellen Indien er in de cellen een doorlopende tekst staat, lijn je enkel links uit. Indien er geen doorlopende tekst is, kan je kiezen: ofwel centreer je het woord in de tabel ofwel lijn je ook links uit. Enkele voorbeelden: Voorbeeld 1 van tabel met doorlopende tekst in cellen (kolom vier) en niet-doorlopende tekst (kolommen een, twee en drie) Tabel 5 - Winnaars Nobelprijs Letterkunde Jaar Taal Naam Reden 2008 Frans J.M.G. Le Clézio Ontdekt een humaniteit buiten en onder de heersende beschaving Duits Herta Müller Tekent het landschap van de ontheemden op Spaans Mario Vargas Llosa Brengt machtsstructuren en scherpzinnige beelden van het verzet en de nederlaag van het individu in kaart. Indien er getallen in de cellen zijn, lijn je rechts uit. Bij decimale tekens zorg je voor dezelfde eenheid, met andere woorden: schrijf evenveel cijfers na de komma. Voorbeeld 2 van tabel met getallen (met decimale en niet-decimale tekens) Tabel 10 - Voedingswaarde van enkele voedingsmiddelen voedingsmiddel eenheid standaardhoeveelheid Kcal eiwit koolhydraat vet aardappelkroket gram ,0 28,2 12,0 ananas gram ,6 11,6 0,0 andijvie gram ,8 2,1 0,2 aardbeien gram ,0 5,0 0,0 berlinerbol gram ,5 39,1 23,1 Voorbeeld 3 van tabel met getallen (enkel decimale tekens) Tabel 34 - Inkomsten Bellavista week 5 (2 mei tot en met 8 mei 2011) data inkomsten in EUR maandag 2 mei ,75 dinsdag 3 mei ,00 woensdag 4 mei ,10 donderdag 5 mei ,05 vrijdag 6 mei ,00 zaterdag 7 mei ,10 zondag 8 mei ,90

12 7 Bijlage 1 - Verleden tijd - Voltooid deelwoord - p Vorming met -ge Is de eindklank een van de stemloze medeklinkers van t kofschip (/t/, /k/, /f/, /s/, /ch/, /p/) of de stemloze medeklinker /sj/, zoals in lunchen? Het voltooid deelwoord wordt gevormd door ge-stam-t Voorbeeld ik heb geharkt, ik heb gekaart Is de eindklank niet een van de stemloze medeklinkers van t kofschip (/t/, /k/, /f/, /s/, /ch/, /p/) of de stemloze medeklinker /sj/, zoals in lunchen? Het voltooid deelwoord wordt gevormd door ge-stam-d Voorbeeld dat is gebeurd, ik heb gedweild, zij hebben gekrabd, hij heeft geskied Vorming niet met -ge Niet alle voltooide deelwoorden beginnen met -ge. De meeste werkwoorden die beginnen met de voorvoegsels er-, her-, be-, mis-, ge-, ont- en mis- krijgen geen ge-. Aangezien de stam al uit een voorvoegsel bestaat, wordt niet nog eens het voorvoegsel ge- geschreven. Het voltooid deelwoord wordt gevormd door stam-t ( t kofschip) of stam-d (niet t kofschip) Voorbeeld verroesten - stam: verroest- de auto is verroest gebeuren - stam: gebeur- Het is gebeurd, zei Erik Van Looy Onscheidbare werkwoorden 9 De voltooide deelwoorden van onscheidbare werkwoorden worden niet met -ge gevormd. Het voltooid deelwoord wordt gevormd door stam-t ( t kofschip) of stam-d (niet t kofschip) Voorbeeld vergoeden - stam: vergoed- de schade werd vergoed vernieuwen - stam: vernieuw - de zaak wordt spoedig vernieuwd 9 Scheidbare en onscheidbare werkwoorden. Indien de klemtoon wel op het voorvoegsel van de infinitief valt (bv. oplichten, overzetten) is dit werkwoord scheidbaar: hij licht op, wij zetten over, hij werd opgelicht, wij hebben overgezet). Indien de klemtoon niet op het voorvoegsel in de infinitief valt (bv. ontstoppen, beklemtonen, overleggen, vergoeden, voorspellen, vernieuwen), is dit een onscheidbaar werkwoord: ik ontstop, hij beklemtoont, jullie overleggen, werd ontstopt, heb beklemtoond, hebben overlegd.

13 8 Bijlage 1 - Die - dat - p. 225 We schrijven die als het betrekkelijk voornaamwoord verwijst naar een bepaalde persoon (man of vrouw), personen, bepaalde zaak (mannelijk of vrouwelijk), zaken. De docente De medewerkers die akkoord gaan met de begroting Hij publiceert boeken die aan de basis liggen van De test die verklaarde dat 9 Bijlage 1 - Pleonasme - p. 232 Een eigenschap die het woord in zich draagt, wordt herhaald. Dit gebeurt door een bijvoeglijk naamwoord en een zelfstandig naamwoord, een bijwoord en een werkwoord of een zelfstandig naamwoord en een bijvoeglijke bepaling fout ronde cirkel - hoorbaar geluid (bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord) omhoog lanceren (bijwoord en werkwoord) import uit het buitenland (zelfstandig naamwoord en bijvoeglijke bepaling) fout opnieuw herbeginnen juist opnieuw beginnen herbeginnen 10 Bijlage 1 - Tautologie - p. 232 Een begrip wordt herhaald door een ander woord met dezelfde betekenis. voorbeeld fout Bij sommige klanten, zoals bijvoorbeeld onderwijzers en kunstenaars juist Bij sommige klanten, zoals onderwijzers en kunstenaars Bij sommige klanten, bijvoorbeeld onderwijzers en kunstenaars De grens tussen pleonasmen en tautologieën is niet steeds even duidelijk! In persoonlijke teksten of literaire teksten versterken pleonasmen en tautologieën de gevoelswaarde. In zakelijke teksten zijn ze echter storend en zelfs fout. 11 Bijlage 1 - Hen - hun - ze - p. 234 Indien naar niet-personen (zaken/ dieren) wordt verwezen en indien deze lijdend voorwerp zijn, schrijf altijd ze.

14 voorbeeld De marktonderzoekers zullen de marktgegevens morgen kenbaar maken. De marktonderzoekers zullen ze kenbaar maken. In combinatie met een voorzetsel is ze niet mogelijk. Een constructie met een voornaamwoordelijk bijwoord is dan een oplossing. voorbeeld De fietsen staan tegen de muren. fout: De fietsen staan tegen ze. juist: De fietsen staan daartegen/ ertegen. voorbeeld De paarden staan voor de stallen. fout: De paarden staan voor ze. juist: De paarden staan ervoor/ daarvoor.