Manden maken Trots op resultaat

Transcriptie

1 Manden maken Trots op resultaat

2 Manden maken Trots op resultaat

3 Inhoudsopgave Voorwoord 05 Overzichtskaart projecten 06 Sociale Ontwikkeling Kennisinfrastructuur Project 01 Transfercentrum Hoger Onderwijs 08 Project 02 Onderwijsleerbedrijven 10 Project 03 LOC De Grienden Sliedrecht 12 Project 04 LOC Zwijndrechtse Waard 14 Project 05 LOC West-Alblasserwaard 16 Project 06 ICT-platform 18 Sociaal Project 07 Route Project 08 Bijzondere doelgroepen 22 Project 08 a Gezondheidspark Sliedrecht 24 Economie Zakelijke Dienstverlening Project 09 Maasterras 26 Shipping Valley Project 10 Oosteind 28 Project 11 Zeehavens 30 Project 12 Frankepad / Grotenoord 32 Project 13 Onderzoek Groote Lindt 34 Project 14 Haven-Zuid 36 Project 15 Onderzoek naar Het Plaatje 38 Toerisme en Cultuur Project 16 Hofkwartier 40 Project 17 Intree Dordrecht 42 Project 18 Energiehuis 44 Groen Project 23 Dordwijkzone 54 Project 24 Zone Project 25 Recreatief steunpunt Sliedrecht 58 Project 26 Groene Contramal 60 Bereikbaarheid Project 27 HOV-D 62 Project 28 Aansluiting A15 Alblasserdam 64 Project 29 Ambachtsezoom 66 Project 30 Euryza 68 Project 31 Onderzoek parkeervoorziening Papendrecht 70 Project 32 Onderzoek fileprobleem en externe veiligheid 72 Nawoord 75 Voor meer informatie 76 Colofon 78 Toelichting Op de linkerpagina s staan afbeeldingen van de situatie van de projecten per 2004 of Op de rechterpagina s staan afbeeldingen van de stand van zaken per maart Wonen en Groen Wonen Project 19 Onderdijkserijweg 46 Project 20 Klein Koninkrijk 48 Project 21 Studie grondbedrijven 50 Project 22 Noordoevers 52

4 Voorwoord Manden maken Trots op resultaat In 2004 verzamelde ik talrijke initiatieven en ideeën in de regio. Dat leidde uiteindelijk tot een mandje met 32 projecten. Die projecten moesten voor eind 2007 uitgevoerd of begonnen zijn. Begin 2008 blijkt dat bij het merendeel van die projecten te zijn gelukt. De gemeenten in de Drechtsteden keken mee over elkaars schouder en met behulp van de 55 miljoen euro Manden maken-geld werd een investeringsvolume van 300 miljoen euro gegenereerd, afkomstig van gemeenten, provincie, Rijk en private sector. We zijn er nog lang niet, maar we hebben ons hoofd uit de papieren rapporten gehaald en zijn gaan uitvoeren. Daardoor is Manden maken een succes geworden en een leidraad voor verdere regionale samenwerking. Met enige trots presenteer ik u dan ook in dit boek de stand van zaken van de projecten maart 2008 R.J.G. Bandell Voorzitter Drechtstedenbestuur

5 Projecten Manden maken in kaart Drechtsteden maart a Transfercentrum Hoger Onderwijs 02 Onderwijsleerbedrijven 03 LOC De Grienden 04 LOC Zwijndrechtse Waard 05 LOC West-Alblasserwaard 08 A Gezondheidspark Sliedrecht 09 Maasterras 10 Oosteind 11 Zeehavens 12 Frankepad / Grotenoord 13 Onderzoek Groote Lindt 14 Haven-Zuid 15 Onderzoek naar Het Plaatje 16 Hofkwartier 17 Intree Dordrecht 18 Energiehuis 19 Onderdijkserijweg 20 Klein Koninkrijk 22 Noordoevers 23 Dordwijkzone 24 Zone Recreatief steunpunt Sliedrecht 26 Groene Contramal 28 Aansluiting A15 Alblasserdam 29 Ambachtsezoom 30 Euryza 31 Onderzoek parkeervoorziening Papendrecht 32 Onderzoek fileprobleem en externe veiligheid

6 Transfercentrum Hoger Onderwijs project 01 Het Transfercentrum Hoger Onderwijs was actief om onderwijs en bedrijfsleven op hbo-niveau bij elkaar te brengen en nieuwe hbo-opleidingen naar de stad te halen. Een moeizaam proces dat langzaam resultaat oplevert. Het Da Vinci College clustert zijn hbo-opleidingen bij de Pabo s aan het Achterom. Hogeschool Wageningen startte een hbo-studie integrale veiligheid in de brandweerkazerne. De Hogeschool Rotterdam wil het praktijkgedeelte van de opleidingen naar Dordrecht overhevelen. Samen met hogeschool InHolland en het Da Vinci College is een MKB-loket opgezet, dat vragen van ondernemers op het aanbod van scholen afstemt

7 Onderwijsleerbedrijven project 02 Met de bouw van het Leerpark krijgen ook de onderwijsleerbedrijven vorm. Zo zijn bijvoorbeeld de kapsalon en het horecabedrijf binnen het nieuwe Da Vinci College van start gegaan. Binnen de bedrijven worden leerlingen van vmbo, mbo en hbo in de praktijk opgeleid. Inmiddels is het Leerpark met 35 bedrijven in gesprek en zijn met 15 ondernemers contracten gesloten. Niet altijd is huisvesting op het Leerpark nodig, bijvoorbeeld als leerlingen op het bedrijf zelf aan de slag gaan. Ook bij de 3 LOC s (zie de volgende pagina s) hebben of krijgen onderwijsleerbedrijven vorm

8 LOC De Grienden Sliedrecht project 03 Volgend schooljaar beschikt het Griendencollege in Sliedrecht over een nieuw schoolgebouw voor praktijkonderwijs. In een speciale vleugel start de school samen met het bedrijfsleven onderwijsleerbedrijven en enkele bedrijven bieden de vmbo ers een werkplek. Via E-learning kunnen ze op hun werkplek via de computer onderwijs volgen. Dankzij individuele leerplannen kunnen de leerlingen van het LOC ongehinderd doorstromen naar het mbo van het Da Vinci College

9 LOC Zwijndrechtse Waard Zwijndrecht project 04 In het nieuwe schooljaar betrekken het Walburgcollege, het Develsteincollege en het Da Vinci College in Zwijndrecht één van de eerste schoolgebouwen in Nederland waar zowel vmbo- als mbo-leerlingen praktijkgericht onderwijs volgen. De klas en de onderwijsleerbedrijven zijn samen met het bedrijfsleven opgezet. Het LOC werd onder meer bekostigd met 2,5 miljoen euro uit Manden maken en door de bouw van 58 woningen naast de school in De techniekvleugel werd na de kerstvakantie al in gebruik genomen en voor de bouwvak is het hele complex klaar

10 LOC West-Alblasserwaard Papendrecht project 05 In 2006 dreigde de vorming van een LOC West-Alblasserwaard nog vast te lopen op gebrek aan samenwerking tussen scholen. Inmiddels hebben die samen met een verhuis-, kringloop- en een technisch bedrijf een loods gehuurd aan de Ketelweg in Papendrecht. Daar starten dit jaar diverse onderwijsleerbedrijven. Te beginnen met vmbo ers van De Lage Waard, Willem de Zwijgercollege, De Grienden en De Sprong en later met leerlingen mbo en hbo van het Da Vinci College

11 ICT-platform project 06 Om scholen, bedrijven en overheden kennis te laten delen kwam de website (Kennis Infrastructuur Drechtsteden) in de lucht, een digitale ontmoetingsplaats voor de regio. De lijst gebruikers en deelnemers is inmiddels lang. Zo maakt het project Integraal Ondernemen Drechtsteden (IOD) er gebruik van om innovatie binnen het bedrijfsleven aan te zwengelen. De ontwikkelingen op ict-gebied stonden en staan niet stil

12 Route 23 project 07 Door hen binnen 8 dagen te begeleiden naar een baan, scholing of hulpverlening slaagde het project Route 23 erin de groeiende jeugdwerkloosheid terug te dringen. De doelstelling was 10 procent minder werkloze jongeren en vroegtijdige schoolverlaters. Tussen 2004 en 2007 liep het aantal ingeschreven jongeren bij het CWI terug van 1108 tot 213 (-80 %) en het aantal jongeren met een bijstandsuitkering van 449 tot 146 (-67 procent). Voor de overblijvende groep zijn eind 2007 mental coaches ingezet. Sinds 1 januari 2008 is Route 23 een vast onderdeel van de Sociale Dienst Drechtsteden

13 Bijzondere doelgroepen project 08 Om de opvang en huisvesting van dak- en thuislozen, verslaafden en mensen met psychische- en gedragsproblemen beter te spreiden over de regio, ondertekenden 21 organisaties, gemeenten, corporaties en zorginstellingen in januari 2007 een convenant. Nieuwe voorzieningen worden aangemeld bij het Meldpunt Huisvesting met Zorg bij Bureau Drechtsteden, dat bekijkt welke gemeente aan de beurt is voor het huisvesten van een voorziening en dat periodiek de spreiding meet. Voor de spreiding van bestaande en nieuwe huisvesting met zorg stelt Manden maken 1 miljoen euro beschikbaar

14 Gezondheidheidspark Sliedrecht project 08 a In de loop van het proces Manden maken deed zich in de gemeente Sliedrecht een interessante ontwikkeling voor vergelijkbaar met de LOC-ontwikkeling. Een gezondheidspark waarin het Albert Schweitzerziekenhuis (ASZ), De Grote Rivieren (DGR) en de gemeente samen werken aan onder meer huisvesting en opvang voor ouderen van DGR, een gezondheidscentrum en een opleidingscentrum. Vanuit Manden maken wordt euro bijgedragen aan de extra kosten voor gebiedsinrichting. De bouwactiviteiten zijn vertraagd. Bekeken wordt in hoeverre het concept kan worden bijgesteld om tot realisering te komen

15 Maasterras project 09 Met vierkante meter kantoren, 1800 woningen en vierkante meter aan andere voorzieningen en bedrijven zal het Maasterras tussen de stations van Zwijndrecht en Dordrecht het zakelijke hart van de Drechtsteden worden. Vanwege de omvang van het project, de risico s van het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor en de fijnstofproblematiek, is zorgvuldigheid van groot belang. Voor de verlegging van de oprit naar de Stadsbrug, een belangrijke voorwaarde voor ontwikkeling van het gebied, is inmiddels een ontwerp

16 Oosteind project 10 Met het ontkurken van een opblaasbare champagnefles opende Papendrecht op 23 januari 2008 de vernieuwde Ketelweg. Daarmee was de eerste fase van de herinrichting van bedrijventerrein Oosteind afgerond. In de tweede fase verhuizen bedrijven naar een betere plek. Zo kan een verhuizing van de Gamma naar het aangekochte terrein van Lingen Beton de entree van Oosteind verfraaien en de geluidsoverlast voor omwonenden verminderen. Op de plek van de bouwmarkt aan het water ontstaat zo ruimte voor watergebonden bedrijvigheid. Binnenkort volgt een politiek besluit over het complete herstructureringsplan

17 Zeehavens project 11 Met de inwerkingtreding van het zonebeheersplan op 1 februari 2008 belemmeren geluidsproblemen niet langer de revitalisering en uitbreiding van de Dordtse Zeehaven. Eindelijk kan de gemeente bedrijven aantrekken voor de nieuwe Prins Willem Alexander-kade, het Duivelseiland en de Kop van de Kilkade. In de Wilhelminahaven mag het Zeehavenbedrijf verder met het ontwikkelen van een containerterminal en in de Julianahaven kan volgens het Masterplan een onderwater zanddepot komen. Ondertussen gaat het opknappen van de wegen door

18 Frankepad / Grotenoord project 12 Om scheepswerven en watergebonden bedrijven meer ruimte te geven op bedrijventerrein Frankepad/Grotenoord wil Hendrik-Ido- Ambacht andere bedrijven en kantoren verplaatsen naar het nieuwe terrein Langeweg-Zuidwende. De grond daarvoor is al aangekocht en de ontsluitingsweg Ambachtsezoom ligt er al. Na vaststelling van het bestemmingsplan kan de uitvoering en de verhuizing beginnen. Voor de herstructurering van Frankepad/ Grotenoord sluit Ambacht zich aan bij de regionale strategie om verouderde bedrijfsterreinen in de Drechtsteden te revitaliseren

19 Onderzoek Groote Lindt project 13 Dankzij een bijdrage van Manden maken kon Zwijndrecht laten onderzoeken hoe de verouderde industrieterreinen Groote Lindt en De Geer opgepept kunnen worden en weer aan de eisen van deze tijd kunnen voldoen. Begin 2007 resulteerde dat in een herstructureringsplan. Daarna is Zwijndrecht begonnen met het herinrichten van wegen, het inspecteren en vervangen van riolen, het verbeteren van de veiligheid, groenonderhoud en het aanspreken van ondernemers. Net als bij de Dordtse Zeehavens kwam er onlangs een oplossing voor de geluidsproblemen. Uiteindelijk vergen alle maatregelen een investering van een fors aantal miljoen euro

20 Haven-Zuid project 14 Mede dankzij de bijdrage van Manden maken ligt er sinds eind 2007 een stedenbouwkundige visie voor de Haven-Zuid in Alblasserdam op tafel. Een grote scheepswerf wil de oude terreinen van Verolme en Van der Giessen de Noord overnemen. Een hotel met een transferium kan de bezoekers aan de molens van Kinderdijk opvangen en er kunnen allerlei voorzieningen komen om nog meer toeristen te trekken. Verder voorziet het plan in een nieuwe brandweerkazerne, een aanlegplaats voor de waterbus en een gezellige jachthaven. Eind 2008 stelt gemeenteraad het bestemmingsplan vast

21 Onderzoek naar Het Plaatje project 15 Het voormalige Plaatje van Volker Stevin in Sliedrecht kan in de toekomst een cluster innovatieve bedrijven in de scheepvaartbranche huisvesten. Zij zullen een strategische alliantie vormen en hun kennis delen met de regio. De Drechtsteden is zo enthousiast over het onderzoek dat het project een extra bijdrage van euro uit Manden maken krijgt. Ook wordt voor het Plaatje subsidie aangevraagd uit het Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Bijdragen van de provincie en Rijk zijn nodig om de tekorten op te vangen

22 Hofkwartier project 16 Het Dordtse Hofkwartier wordt stukje bij beetje omgevormd tot een historische, toeristische trekpleister. In de Statenzaal kunnen bezoekers horen en zien hoe Willem van Oranje er in 1572 steun kreeg voor de oorlog tegen Spanje. De Kloostertuin wordt momenteel opnieuw ingericht en de uitbreiding van het Dordrechts Museum gestart. Met de vestiging van Regionaal Cultuurhistorisch Centrum DiEP in de Statenschool, een Kunstkerk en winkels en horeca in het Sinterklaashuis ontstaat in 2010 een complex van (inter)nationale allure

23 Intree Dordrecht project 17 Op 21 april 2007 opende Intree zijn deuren aan de Spuiboulevard in Dordrecht. In de ontvangsthal van stad en regio verwelkomen de VVV, het Evenementenbureau en de Stichting Dordrecht Marketing toeristen en ondernemers, woningzoekenden en andere bezoekers. Zo nodig worden ze doorverwezen. In de kelder worden in de kluizen van het voormalige bankgebouw de schatten van Dordrecht getoond. Manden maken droeg met 1 miljoen euro bij aan de totstandkoming van Intree

24 Energiehuis project 18 Met de huisvesting van poppodium Bibelot en de culturele activiteiten van ToBe in het Energiehuis, waar de popcentrale al gevestigd is, verandert de voormalige elektriciteitscentrale aan de Noordendijk in Dordrecht in het culturele hart van de toekomstige wijk Stadswerven. Vanwege de vondst van asbest en de daaropvolgende sanering, de oplopende kosten en het besluit om de muziekschool van ToBe niet mee te verhuizen, is de verbouwing van het Energiehuis vertraagd. De uitvoering van de renovatie start in

25 Onderdijkserijweg project 19 Met het opkopen en slopen van bedrijven creëert Zwijndrecht de ruimte voor nieuwe woningen en een dijkpark tussen de Ringdijk en de Burgemeester de Bruïnelaan. De eerste 7 woningen kwamen in november 2006 gereed. Na de sloop en het bouwrijp maken van de zuidelijke driehoek kan de projectontwikkelaar in augustus 2008 beginnen met de bouw van 30 woningen. In 2010 volgen de aanleg van een dijkpark, het opknappen van de Emmastraat en de overige nieuwbouw

26 Klein Koninkrijk project 20 Als het terrein van de bedrijven HKS en Heuvelman vrijkomt, heeft Binnenmaas de ambitie op de locatie watergebonden bedrijvigheid te vestigen in combinatie met ligplaatsen voor de binnenvaart en woningbouw. Dit concept past binnen de geluidcontour, zoals vastgelegd in het zonebeheerplan voor de Dordtse Zeehaven. Er is draagvlak voor de herontwikkeling bij verschillende instanties. De provincie wordt nog gevraagd zich positief uit te spreken. Hierna kan het lopende haalbaarheidsonderzoek naar de herontwikkeling van Klein Koninkrijk worden afgerond en het vervolgproces in gang worden gezet

27 Studie grondbedrijven project 21 In het kader van PALT is onderzoek bij corporaties en gemeenten gedaan naar hun financiële positie. Dit heeft geresulteerd in de rapportage Zicht op vermogen. In een vervolgonderzoek zal een verdiepingsslag gemaakt worden. Daarbij worden gedacht aan een gezamenlijke strategie voor het aanleggen en herstructureren van bedrijventerreinen en kantorenlocaties. In dat kader kan tevens een verkenning van de wenselijkheid en reikwijdte van een regionaal grondbeleid plaatsvinden. Afstemming met het traject voor het opstellen van het bedrijfsplan ROM-D is van belang. Ook op bovenregionaal niveau vinden allerlei ontwikkelingen plaats die in dit verband relevant zijn. Zo zal in de loop van 2008 de Grondexploitatiewet (Grex-wet) van kracht worden. Ook dit wordt meegenomen

28 Noordoevers project 22 Na 15 jaar plannen maken is de Regionale Ontwikkelings Maatschappij Drechtsteden (ROM-D) begonnen met het bouwrijp maken van de Noordoevers. De aangekochte scheepswerf Van der Pol en recyclingbedrijf Van Dalen worden gesloopt. Met de andere bedrijven wordt onderhandeld. Na de bodemsanering en het bouwrijp maken start in juli 2009 de bouw van de eerste 300 woningen bij het Zwijndrechtse Noordpark. Hendrik-Ido-Ambacht en Zwijndrecht hebben inmiddels hun bestemmingsplannen klaar voor 1300 nieuwe woningen, een jachthaven, een museum, een getijdengebied en 14 hectare bedrijfsterrein

29 Dordwijkzone project 23 De versnipperde parken en sportcomplexen in Dordrecht vormen voortaan één aaneengesloten groene ader door de stad. Niet alleen voor de egeltjes, ook voor fietsers en andere recreanten. De deelprojecten Twintighoevenweg, Dubbelmondepark en de ecologische zone Stevensweg-west zijn gereed. De aanleg van de fietsbrug over de Vlij werd onlangs stilgelegd op last van de Raad van State. Pas als die er ligt, is het project Dordwijkzone afgerond

30 Zone 70 project 24 Als woonwijk De Volgerlanden klaar is, heeft Hendrik-Ido-Ambacht meteen een groene verbinding tussen De Noord en recreatiegebied Sandelingen-Ambacht. Het eerste deel van dit groene lint van parken, vijvers en ander groen is aangelegd langs de Ambachtsezoom, de weg die in december 2006 werd opgeleverd. Met de bouw van De Volgerlanden krijgen automatisch het Sophiapark en de andere recreatieve voorzieningen in deze ecologische zone 70 vorm

31 Recreatief steunpunt Sliedrecht project 25 Soms kun je als regio mooie plannen maken, maar blijf je afhankelijk van hogere overheden. Sliedrecht wil ten noorden van de Betuwelijn nieuwe sportcomplexen, waterpartijen en een park aanleggen als natuurlijke overgang naar het Groene Hart. Het recreatief steunpunt is onderdeel van het provinciale project Merwedezone, een plan voor natuurontwikkeling en recreatie langs de hele rivieroever. Door vertraging bij dat project moest de regio afwachten en werd de deadline voor Manden maken onhaalbaar

32 Groene Contramal project 26 Met geld van Manden maken worden de versnipperde natuur- en recreatiegebieden in de regio aan elkaar gekoppeld tot 1 groenblauw netwerk: de Groene Contramal. Zo zijn de ecologische zones in Hendrik-Ido-Ambacht en Zwijndrecht met elkaar verbonden en betaalt de regio dit jaar mee aan de ontwikkeling van de Tiendzone in Papendrecht, waar het Groene Hart begint. Ook worden de plannen voor nieuwe natuur en recreatie in het Dordtse buitengebied (De Nieuwe Biesbosch) gepromoot

33 HOV-D project 27 Met 13 miljoen euro voor 10 concrete projecten verbeteren de Drechtsteden hun regionale busnet. Dankzij nieuwe busbanen op de Laan der VN in Dordrecht, de Laan van Walburg in Zwijndrecht en binnenkort op de Burgemeester Keijzerweg in Papendrecht kunnen bussen ongehinderd doorrijden. De aanleg van zo n busbaan tussen Papendrecht en Sliedrecht vormt de opmaat voor de bouw van het nieuwe station Baanhoek. Vanaf mei 2008 kunnen reizigers op de belangrijkste haltes en stations de vertrektijden van hun bussen zien op de nieuwe panelen van het Dynamisch Reizigers Informatie Systeem (DRIS). De komende jaren worden ook de busstations voor de NS in Dordrecht en Zwijndrecht vernieuwd en krijgt de Volgerlanden een centrale halte

34 Aansluiting A15 Alblasserdam project 28 Het eerste project dat mogelijk werd gemaakt door Manden maken was de nieuwe aansluiting van Alblasserdam en Papendrecht op de A15. In 2005 kwam een eind aan opstoppingen op de Edisonweg en Burgemeester Keijzerweg. Dankzij een nieuw kruispunt met bredere ontsluitingswegen kan het groeiende verkeer van en naar de bestaande en nieuweindustrieterreinen tegenwoordig vrij rijden

35 Ambachtsezoom project 29 Een forse bijdrage van de Drechtsteden maakte het in 2006 mogelijk een brede verbindingsweg aan te leggen tussen de nieuwe wijk De Volgerlanden in Hendrik-Ido-Ambacht en de A16. De Ambachtsezoom, cruciaal voor de Vinex-wijk, werd op 13 december 2006 officieel geopend. De bewoners van omgeving Krommeweg hoeven sindsdien niet meer te klagen over verkeersoverlast en bewoners van De Volgerlanden kunnen snel naar hun werk

36 Euryza project 30 Met de aanleg van een damwand langs de Oude Maas begon in september 2007 de bouw van 280 woningen en appartementen, ondergrondse parkeerplaatsen en een plein met winkels en een cultuurhuis op het terrein van de voormalige rijstpellerij Euryza in Zwijndrecht. De verkoop van de eerste 100 woningen is inmiddels gestart. De wijk aan het water vormt straks de ontbrekende schakel tussen de centra van Dordrecht en Zwijndrecht, waarbij de waterbus bewoners en bezoekers de Oude Maas overzet

37 Onderzoek parkeervoorziening Papendrecht project 31 Om de parkeerdruk in Dordrecht te verminderen en openbaar vervoer over water te stimuleren, onderzoekt Papendrecht de mogelijkheden om een parkeergarage te bouwen bij de jachthaven en de halte van de waterbus. Het plan is inmiddels onderdeel van een stedenbouwkundige visie op de zuidrand van het centrum, waar de garage opgenomen wordt in de woningbouwplannen. Gelet op het regionale belang kreeg Papendrecht in maart 2007 een bedrag van euro extra uit het investeringsfonds van Manden maken

38 Onderzoek fileprobleem en externe veiligheid project 32 Met de aanleg van een nieuwe fly-over tussen N3 en A16 en de verbreding van de afrit Dordrecht-Centrum en de aansluitende Mijlweg worden binnen 2 jaar de ergste files in de regio opgelost. Manden maken betaalde mee aan het onderzoek. Het kabinet en de provincie betalen samen 30 miljoen euro mee aan de aanleg. De verbreding van de A15 ligt voorlopig stil, al laat Rijkswaterstaat wel onderzoeken uitvoeren naar de knooppunten A15/N3 en A15/A

39 Nawoord Manden maken Trots op resultaat Stevig en flexibel Manden worden dikwijls gemaakt van op zich redelijk kwetsbaar materiaal. Het is het vakmanschap van de mandenmaker dat er voor zorgt dat het materiaal zo in elkaar wordt gevlochten dat er toch een stevig geheel ontstaan. Daarbij is een specifiek kenmerk van manden dat ze niet alleen stevig, maar ook flexibel zijn en als gevolg van die beide eigenschappen een zekere stootvastheid bezitten. Nu Manden maken I de eindstreep nadert, kun je zeggen dat het project als geen ander die specifieke eigenschappen van een stevige en toch flexibele mand vertoont. Het is gelukt al die betrokken bestuurlijke partijen in een kwetsbaar bestuurlijk proces toch ineen te vlechten en er een stevig geheel van te maken. Het bleek ook mogelijk daarbij de nodige flexibiliteit te behouden. Als iets soms niet of niet direct lukte, werden andere wegen gezocht en gevonden. Dat is een groot compliment voor de mandenmakers en degenen die de soepelheid vertoonden zich te laten vervlechten. Wie er het meest mee zijn te feliciteren zijn echter de mensen, bedrijven en instellingen in de Drechtsteden. Zij hebben daarvan profijt in allerlei opzichten en daarom was en is het toch uiteindelijk te doen. J.L. Evertse, contactgedeputeerde Drechtsteden van de provincie Zuid-Holland

40 Voor meer informatie Drechtsteden Noordendijk RR Dordrecht Wonen Ary Blokland Programmacoördinator Bureau Drechtsteden Kennisinfrastructuur / Sociaal Simone Beunke Programmacoördinator Bureau Drechtsteden Groen Rudi Giskes Programmacoördinator Bureau Drechtsteden Economie Willeke Raaijmakers Programmamedewerker Drechtsteden Bereikbaarheid Ary Blokland Programmacoördinator Bureau Drechtsteden Toerisme en Cultuur Rudi Giskes Programmacoördinator Bureau Drechtsteden

41 Colofon uitgave Drechtsteden teksten André Oerlemans eindredactie Ada te Veldhuis vormgeving Impuls Publiciteit, Alblasserdam fotografie Fokko van der Straaten (pagina 9, 11, 13, 15, 17, 23, 27, 29, 31, 33, 35, 37, 39, 41, 43, 45, 47, 53, 55, 57, 58, 59, 61, 63, 65, 67, 69, 71 en 73) Impuls Publiciteit Piet Mes Rien Val druk Drukkerij DeckersSnoeck N.V. datum 19 maart 2008 disclaimer Ondanks alle, aan de samenstelling van dit boek bestede zorg, kan noch de redactie, noch de auteur of de uitgever aansprakelijk heid aanvaarden voor schade die het gevolg is van enige fout in deze uitgave. Tevens kunnen er geen rechten worden ontleend aan de teksten van deze uitgave

42

43