BUSINESSCASE LEERWERKBEDRIJF Energie Op Maat. bijlage 1 bij raadsvoorstel Bijdrage Leerwerkbedrijf Energie op Maat

Transcriptie

1 BUSINESSCASE LEERWERKBEDRIJF Energie Op Maat bijlage 1 bij raadsvoorstel Bijdrage Leerwerkbedrijf Energie op Maat

2 -2 - Inhoudsopgave Samenvatting 1. Inleiding 2. Inhoudelijke specificatie 2.1 Probleem of situatieschets 2.2 Doelstelling 2.3 Breder kader of programma, relatie met andere projecten 2.4 Beoogde resultaten en kwaliteitseisen 3. Procesvoering 3.1 Omgevingsanalyse 3.2 Rolneming, partners en andere externe betrokkenen 3.3 Betrokkenheid van de burgers 3.4 Strategische communicatie 4. Beheersaspecten 4.1 Werkorganisatie 4.2 Tijdsplanning mijlpalen 4.3 Financiering 4.4 Risicobeheersing en kwaliteitszorg 4.5 Informatievoorziening Samenvatting In deze notitie wordt een doorstart beschreven van het project Energie Op Maat als leerwerkbedrijf Energie Op Maat. Hierbij blijven de oorspronkelijke doelstellingen gehandhaafd, maar wordt het accent verlegd van armoedebestrijding naar milieu. Door het verbinden van diverse belangen (gemeente, corporaties, onderwijs, commercie), en met de inzet van de in de kadernota voorgestelde middelen ( en 60 per bezochte corporatiewoning) kan dit leerwerkbedrijf zich de komende twee jaar verder ontwikkelen. De inzet is dat het leerwerkbedrijf na deze twee jaar voldoende inkomsten kan genereren om zelfstandig door te gaan. In de bijlage is een bedrijfsplan gemaakt waarin vorming en ontwikkeling van het leerwerkbedrijf Energie Op Maat uitgebreid zijn beschreven.

3 -3-1. Inleiding In 2007 is het project Energie Op Maat gestart. Een project waarmee mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werden opgeleid tot energieadviseur, om vervolgens energiebesparingadviezen te geven aan mensen uit arme wijken. Hiermee wordt het besteedbaar inkomen verhoogt, doordat de mensen minder energielasten hoeven te betalen. De initiatiefnemer hiervan was de Sociale Dienst Drechtsteden (SDD). Omdat de energiebesparing hoger uitviel dan verwacht en er inmiddels meer druk is komen te staan op het behalen van milieudoelstellingen in de stad, zijn in de kadernota middelen ter beschikking gesteld die moeten leiden tot een doorstart van Energie Op Maat. Daarnaast blijkt er een markt te zijn voor milieuopgeleide arbeidskrachten en vraagt het totale succes van Energie Op Maat om opschaling. Met al deze doelstellingen zijn bruggen geslagen naar het onderwijs (het Da Vinci College), de woningbouw corporaties, de sociale dienst (inclusief het Werkgeversservicepunt, WSP) en het bedrijfsleven. Hierdoor wordt het mogelijk een leerwerkbedrijf Energie Op Maat op te zetten, waarbij, behalve het behalen van de milieudoelstelling (6000 huisbezoeken in twee jaar), uitstroom van arbeidskrachten met een afstand tot de arbeidsmarkt mede georganiseerd wordt (minimaal 20 in twee jaar). Bovendien kunnen ook andere doelgroepen (twee kans onderwijs(route 23), MBO studenten) hiervoor opgeleid worden. 2. Inhoudelijke specificatie 2.1 Probleem of situatieschets Het huidige project Energie Op Maat dat onder de directe opdracht van de Sociale Dienst Drechtsteden (SDD) is opgestart in het kader van de armoedebestrijding, loopt 31 december 2008 af. De SDD heeft aangegeven vanaf 2009 ook met het directe opdrachtgeverschap te willen stoppen. Wel wil de SDD vanuit haar reguliere kanalen blijven bijdragen aan de voortgang. Vanuit de kanten van Milieu liggen nieuwe kansen om het project verder op te schalen en uit te breiden. Tevens wordt onderzocht of er vanuit de andere Drechtsteden belangstelling is om aan te haken. 2.2 Doelstelling van het beleidsproces of project De doelstelling is te komen tot de oprichting van een stichting leerwerkbedrijf Energie Op Maat onder auspiciën van het Da Vinci College en een commerciële partner, waarbij de opstartfinanciering via verscheidene kanalen gaat lopen: Gemeente Dordrecht (vanuit Milieu kadernota 2009/2010); Sociale Dienst Drechtsteden (werkeloosheidsbestrijding en re-integratie), de corporaties ( voor bezoeken aan 4200 corporatiewoningen) en op termijn mogelijk enkele andere Drechtsteden. De gemeente Dordrecht, De Sociale Dienst Drechtsteden en de corporaties zullen niet deelnemen in de stichting, maar houden wel toezicht op de inzet van de ter beschikking gestelde middelen. Bij de oprichting van een leerwerkbedrijf is het van belang om niet alleen de instroom van uitvoerenden te regelen, maar vooral ook de uitstroom. Daarmee valt of staat het succes van een dergelijk bedrijf op termijn. Dit betekent dat buiten de opstartfinanciering ook partijen gezocht worden die de afgestudeerden over gaan nemen. 2.3 Breder kader of programma, relatie met andere processen/projecten. Er liggen veel verbanden met andere processen: buiten genoemde processen op het gebied van Milieu en Sociale Zaken en Werkgelegenheid, is er een verband met Economische Zaken voor de doorstroming. Hierbij moet nader worden onderzocht en aangegeven waar behoefte is aan mensen

4 -4 - met kennis van bewoners, milieu en energiebesparing. Zo zijn er inmiddels contacten gelegd met Eneco die op middellange termijn behoefte heeft aan technisch personeel. 2.4 Beoogde resultaten en kwaliteitseisen De beoogde kwaliteiten bestaan uit de volgende zaken: - Het oprichten van een leerwerkbedrijf op het gebied van milieu, energiebesparing en milieueducatie. - Het doen instromen van kandidaten vanuit verschillende achtergronden, zoals werkelozen met een afstand tot de arbeidsmarkt; vrouwen, die na vervulling van de kindertaken weer willen gaan werken, maar ervaring missen, 45-plussers, jongeren die voor tweede kansonderwijs in aanmerking komen, MBO-ers die zich op dit gebied verder willen bekwamen. - Het doen uitstromen van potentiële werknemers die op het eerste en tweede niveau zijn opgeleid eerste niveau milieuadviseur (LBO+): het zelfstandig kunnen geven van eenvoudige adviezen op het gebied van huishoudelijke energiebesparing en het kunnen aanbrengen van eenvoudige hulpmiddelen; tweede niveau o.a. EPA-adviseur 1 (MBO): het zelfstandig kunnen geven van adviezen op het gebied van (bouwkundige) energiebesparing. Het kunnen aangeven van het huidige energielabel dat aan een woning kan worden toegewezen. Het aangeven van maatregelen welke genomen kunnen worden om op een hoger energielabel te kunnen komen. Uitstroom kan op diverse manieren georganiseerd worden. Hierbij zal o.a. het Werkgeversservicepunt een rol vervullen. 3. De procesvoering 3.1 Omgevingsanalyse en rolneming Het krachtenveld waarin de oprichting van een leerwerkbedrijf moet plaatsvinden is erg divers: Allereerst de noodzakelijke politieke wil, welke zich op diverse velden bevindt: Onderwijs, Milieu, Sociale Zaken, Economische Zaken. Op al deze velden is medewerking en samenwerking nodig om dit initiatief van de grond te krijgen. Niet alleen lokaal, maar ook regionaal. Onderwijsinstellingen, naast het Da Vinci College ook andere instellingen, om de onderwijskundige doelstelling (jeugd in een vroeg stadium bewegen het milieu en de gevolgen daarvan te omarmen) en opleidingen te verzorgen op dit gebied; Corporaties en ondernemers die zich in mindere of meerdere mate met milieu bezig houden. Zij moeten aangeven aan wat voor mensen zij behoefte hebben, zodat er een doorstroming vanuit het leerwerkbedrijf op gang kan komen. 3.2 Betrokkenheid van de burgers Burgers worden op allerlei gebied betrokken bij het milieu. Opschaling van het huidige project zal er voor zorgen dat meer burgers op de hoogte raken van diverse vormen van energiebesparing. 3.4 Strategische communicatie Om succes te verzekeren zal er een communicatieplan moeten worden gemaakt; immers het gehele krachtenveld en ook de burgers moeten goed op de hoogte worden gebracht van dit initiatief en de rol die zij in het totale proces dienen te vervullen. 1 EPA = Energieprestatie-advies

5 -5-4. Beheersaspecten 4.1 Werkorganisatie en stichting Het Da Vinci College, als mede-initiatiefnemer, Aarde-Werk (expertise) evenals een participatie van het bedrijfsleven gaan deel uit maken van het leerwerkbedrijf. Het leerwerkbedrijf kiest de stichting als organisatievorm, en schept voorwaarden op het gebied van middelen en organisatie, het behalen van de doelstelling, het regelen van de doorstroming, uitzetten van een communicatieplan, organiseren van draagvlak enz. Het stichtingsbestuur wordt gevormd door vertegenwoordigers van Da Vinci college en een commerciële partner. De gemeente beperkt zich tot het bijdragen van middelen en het bewaken van de daarmee te behalen doelstellingen. De gemeente Dordrecht en de SDD zullen niet deelnemen in de stichting, maar houden toezicht op de besteding van haar financiële bijdrage aan het leerwerkbedrijf via aan de bijdrage te verbinden rapportages en accountantsverklaring. Ook de corporaties hebben aangegeven zich te beperken tot het bijdragen van middelen, maar kunnen extra inspanning vragen tot het behalen van corporatiedoelstellingen (achter de voordeur, specifieke milieuvragen etc.) 4.2 Tijdsplanning mijlpalen Het leerwerkbedrijf moet uiterlijk in januari 2009 zijn opgericht. Rond mei 2009 moet duidelijk zijn of en hoe het Da Vinci College mensen kan opleiden tot het geven van adviezen op een hoger niveau (vgl EPA). Medio 2010 moet duidelijk zijn of het Leerwerkbedrijf Energie Op Maat zonder substantiële bijdragen in 2011 kan voortbestaan als leerwerkbedrijf. 4.3 Financiering De uitgewerkte begroting is beschreven in het bedrijfsplan Energie Op Maat in de bijlage. Er is uitgegaan van de financiering met middelen die zijn gereserveerd in de Kadernota 2009, voor de jaren 2009 en 2010 De Sociale Dienst Drechtsteden heeft een aantal instrumenten ter beschikking waar het toekomstige leerwerkbedrijf gebruik van kan maken. Er zijn middelen beschikbaar om initiatieven te ontplooien om langdurige werkelozen weer aan werk te helpen. Indien het leerwerkbedrijf ook als (tijdelijk) werkgever kan fungeren, staan daar generieke loonkostensubsidies tegenover, met een bonus wanneer de kandidaat daadwerkelijk aan een baan geholpen wordt binnen een bepaalde periode. Op dit moment wordt wetgeving voorbereid op het gebied van stimulering van de arbeidsparticipatie. Het wetsvoorstel Stap biedt financiële ruimte om (landelijk) WW-ers en/of (gedeeltelijk) arbeidsongeschikten aan de slag te krijgen. Hiertoe krijgt het UWV de mogelijkheid om gericht loonkostensubsidies in te zetten voor uitkeringsgerechtigden die moeilijk aan een baan komen. Deze subsidie bedraagt maximaal 50% van het minimum loon. Daarnaast komen er participatieplaatsen om mensen met een bijstandsuitkering die moeilijk aan een baan komen, ervaring op te laten doen met behoud van de uitkering. Zij krijgen scholing en een premie, zodat zij er ook financieel op vooruit gaan.

6 -6 - Het Wetsvoorstel Stap is voor spoedadvies naar de Raad van State gestuurd en gaat daarna naar de kamers. De verwachting is dat deze wet in 2009 van kracht wordt. Binnen de gemeente Dordrecht is positief gereageerd op een doorstart van Energie Op Maat. De claim die hiervoor gelegd is in de Kadernota 2009 is positief beoordeeld. Dit geeft een substantiële bijdrage per afgelegd energieadvies. Ook de corporaties zullen bijdragen, wat een sluitende begroting oplevert voor het leerwerkbedrijf voor de komende twee jaar (bijlage 1). Verdere financiering (bedrijfsleven?) zal verder moeten worden onderzocht en moet er uiteindelijk toe leiden dat het leerwerkbedrijf zelfstandig kan voortbestaan 4.4 Kwaliteitszorg en risicobeheersing Kwalitatief zullen de opgeleiden moeten voldoen aan de vragen van de markt, als het kan op twee niveaus MBO niveau 1-2 (energieconsulent, assistent monteur) en mogelijk vanaf 2010 MBO 3-4 (EPA-advisering en/of bouwkundige advisering). Het risico bestaat dat niveau MBO 3-4 niet of onvoldoende van de grond komt. Het Da Vinci College moet daar uiterlijk in mei 2009 uitsluitsel over geven. Het leerwerkbedrijf valt of staat met een goede doorstroming van de te re-integreren mensen en andere soorten leerlingen. Omdat daar op voorhand ook het grootste risico ligt voor de langere termijn, zal de doorstroom ook als eerste georganiseerd worden. Dit betekent dat er een behoeftepeiling zal worden gedaan bij potentiële afnemers. Hierbij wordt gesproken met woningcorporaties, energiebedrijven (zoals Eneco), maar ook bouwmarkten en installatiebedrijven. Om het bedrijfsleven te binden aan dit leerwerkbedrijf, zal een geschikte commerciële partner worden gezocht die participeert in het stichtingsbestuur. Het Werkgeversservicepunt (WSP) zal helpen met het opzetten van arrangementen, waarbij de doorstroom goed geregeld wordt. Het leerwerkbedrijf gaat als re-integratiebedrijf functioneren. De mensen die aangeleverd worden vanuit de sociale dienst komen meteen in dienst van het leerwerkbedrijf. Zeker in het begin zal er sprake zijn van een lage cashflow, doordat loonkostensubsidies achteraf worden uitbetaald. Dit kan voorkomen worden door de gemeentelijke bijdrage voor 2009 al in januari als voorschot ter beschikking te stellen van het leerwerkbedrijf. De re-integratiemensen krijgen een jaar loonkostensubsidie als zij binnen dat jaar uitstromen naar een betaalde baan. Wanneer dit niet lukt, moet de werkgever hen nog minimaal een jaar in dienst houden. Hiertegenover staan dan geen inkomsten. Het leerwerkbedrijf kan dit voorkomen door deze mensen elders (tegen betaling) te detacheren. Indien het WSP onvoldoende mensen kan aanleveren met een afstand tot de arbeidsmarkt, of mensen die korter dan een jaar werkeloos zijn, kan geen of deels een beroep worden gedaan op loonkostensubsidie. In dat geval kan er voor gekozen worden meer studenten in te zetten, als stageplek, of moet gekeken worden of er meer onderwijsinstellingen kunnen aanhaken. De huidige instrumenten voor re-integratie lopen in 2009 af. Er komt dan een nieuwe vormgeving voor re-integratie. In het slechtste geval kan de loonkostensubsidie dan verdwijnen. De SDD kan dan in haar beleid rekening houden met dit initiatief en wegen aanwijzen om (bijtijds) aan te haken aan de nieuwe vormgeving. Indien de (overige) Drechtsteden aan dit initiatief aanhaken, zal opschaling in de breedte (meer steden tegelijkertijd) noodzakelijk zijn. Hiervoor zijn meer mensen tegelijkertijd nodig. Dit vraagt op dat moment goed overleg met andere steden en het WSP Het kan zijn dat er niet genoeg middelen binnenkomen, om het leerwerkbedrijf zelfstandig te laten voortbestaan. In dat geval zal het leerwerkbedrijf na twee jaar ophouden te bestaan.

7 Informatievoorziening Het is belangrijk om juist in de eerste fase een goede informatievoorziening op te zetten voor potentiële afnemers. Ook is het belangrijk voortdurend de publiciteit te zoeken bij het behalen van nieuwe mijlpalen en bij successen.