Panama Nieuwsbrief Opleidersnetwerk Nummer 22, 21 februari 2008

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Panama Nieuwsbrief Opleidersnetwerk Nummer 22, 21 februari 2008"

Transcriptie

1 Panama Nieuwsbrief Opleidersnetwerk Nummer 22, 21 februari 2008 Met de Panama Nieuwsbrief worden opleiders rekenen-wiskunde en didactiek op de hoogte gehouden van Panama-activiteiten en andere actuele zaken. De nieuwsbrief verschijnt onregelmatig en is ook te vinden op Vragen en reacties zijn welkom via Nationale Rekendagen 2008 Op donderdag 27 en vrijdag 28 maart 2008 vinden de Nationale Rekendagen plaats. Er kunnen nog enkele studenten geplaatst worden die willen helpen bij het conferentiepracticum op donderdag 28 maart. Geïnteresseerde studenten kunnen contact opnemen met Ronald Keijzer of De Nationale Rekendagen worden nu ook aanbevolen door het ministerie van OC&W, zie: Ronald Keijzer, FIsme Grote Rekendag 2008 Op woensdag 16 april 2008 vindt de zesde Grote Rekendag plaats. Om de Grote Rekendag op de scholen uit te voeren is een opdrachtenboek ontwikkeld. Dit boek kan voor 30 euro aangeschaft worden, ook bijvoorbeeld voor de bibliotheek van de opleiding. Speciaal voor studenten zijn de opdrachten en materialen van de Grote Rekendag op cd verkrijgbaar. Op deze cd vindt de student ook de opdrachten en materialen van de afgelopen afleveringen van de Grote Rekendag. Deze cd is voor 10 euro verkrijgbaar. Het boek en de cd kunnen besteld worden via Liesbeth Walther of Op Youtube is een filmpje geplaatst om eenieder op te warmen voor de Grote Rekendag. Zie - zoek bijvoorbeeld op 'grote rekendag'. Rob van Tricht en Ronald Keijzer, FIsme Vierde Volgens Bartjens Studentendag: Meten en Meetkunde Meester Na het succes van de afgelopen drie jaar wordt op donderdag 17 april 2008 de Vierde Volgens Bartjens Studentendag georganiseerd. Een rekendag speciaal voor Pabostudenten met als thema Meten en meetkunde. Op deze studentendag gaan de deelnemers praktisch aan de slag met meten en meetkunde. Mijn toren is het allerhoogste! Jij kan het allersnelste rennen! Hoe krijg ik alles op de foto? Hoeveel vierkante decameters passen er op het schoolplein? Wat is meetkunde en waarom zouden kinderen nauwkeurig willen meten? Welke zinvolle, speelse, uitdagende activiteiten stimuleren kinderen bij de ontwikkeling van hun meet- en meetkundig inzicht en welke rol kun je als leerkracht daarbij hebben? Deze dag wordt speciaal georganiseerd voor Pabo-studenten. Het programma bestaat uit twee ronden met workshops, een plenaire actieve lezing en een practicum onder de titel

2 De uitdaging. Naast een mooi programma bieden we de deelnemers ook koffie/thee, een lunch en een tas vol ideeën aan. Het belooft een inspirerende dag te worden! Meer informatie via de website van Volgens Bartjens ( Daar zal binnenkort ook het volledige programma te vinden zijn. In de bijlage van deze nieuwsbrief vindt u een aankondiging met het (voorlopige) programma in het kort en het inschrijfformulier. De ervaring van de vorige drie Studentendagen (in 2005 met het thema Spel in de rekenles, in 2006 Rekenen en techniek en in 2007 Jong-leren met getallen ) leert dat dag snel vol is. Op dit moment zijn de eerste inschrijvingen al binnen! Wij waarderen het zeer als u uw studenten attent wilt maken op deze speciale dag voor Pabo-studenten! Anneke Noteboom, An te Selle en Marije Bakker, NVORWO Computerspelletjes voor in en om de rekenles De makers van rekenweb.nl zullen komende periode gaan bloggen over computerspelletjes van anderen, omdat er onder die duizenden spelletjes her en der op internet regelmatig een hele leuke (en nuttige) zit. Wij doen dit op: Bij elk spel geven we commentaar hoe wij denken dat het spel ingezet zou kunnen worden bij rekenen-wiskunde (in de les, in de weektaak, buitenschools, enzovoort). Monica Wijers, Frans van Galen en Vincent Jonker, FIsme MILE Door het bestuur van de Vereniging MILE2 is besloten aan het eind van 2008 het MILEproject definitief stop te zetten. Voordat dit zijn beslag krijgt wordt er overleg gepleegd met de leden (de directies van de aangesloten pabo's). Daarnaast is besloten om in samenwerking met de vakdocenten een handboek MILE te maken waarin good practices met MILE en de opleidingsdidactische aspecten hiervan worden beschreven. Ook worden suggesties gedaan om ook in de toekomst met MILE te werken. Dit project wordt uitgevoerd in samenwerking met ELWIeR. De Open Universiteit te Heerlen en het Freudenthal Instituut zijn samen met de Koninklijke Van Gorcum te Assen gestart met een pilot voor een web-based omgeving waarin ook onderdelen van MILE een plaats zullen vinden. Binnenkort zal hierover meer informatie volgen. Jaap den Hertog, projectleider MILE2 Panama website Tot voor kort was er onder Internet Explorer versie 6 een probleem met de weergave van de nieuwe Panama website ( Dit technische probleem is nu verholpen. Een deel van de foto s en materialen van de afgelopen Panamaconferentie is ondertussen op de website geplaatst, zie conferenties > archief conferenties. In de loop van de komende weken wordt dit aangevuld.

3 ELWIeR Conferentie voor lerarenopleiders wiskunde en rekenen ELWIeR staat voor: het Expertisecentrum Lerarenopleiding Wiskunde en Rekenen ( Op vrijdag 28 november 2008 organiseert ELWIeR een conferentie voor lerarenopleiders rekenen-wiskunde en wiskunde aan pabo s, tweedegraads- en eerstegraadsopleidingen. Deze vooralsnog eenmalige conferentie is er op gericht om opleiders in Nederland (en Vlaanderen) gedurende één dag bij elkaar te brengen om gezamenlijke thema's te presenteren en bediscussiëren op het gebied van: opleiden (met o.a. aandacht voor competentiegericht opleiden), onderzoek, materiaal-ontwikkeling en informatie-uitwisseling. Deze conferentie wordt mede georganiseerd door: Panama voor de pabo, SLW voor de tweedegraads lerarenopleidingen, Vadiwulo voor de eerstegraads lerarenopleidingen. Een globaal programma zal mei 2008 bekend worden gemaakt. Inschrijving en een gedetailleerd programma volgen na de zomer. Vincent Jonker, ELWIeR en WIKI vakdidactiek rekenen-wiskunde Vanuit ELWIeR is het initiatief gestart om binnen een 'wiki'-omgeving een lijst met centrale begrippen uit de vakdidactiek vast te leggen. Een eerste begin is al gemaakt, zie: (klik op 'didactiek' onder het kopje algemeen ). Wij zijn thans op zoek naar enkele enthousiaste opleiders, die ons willen helpen bij het verder samenstellen van deze lijst. We merken namelijk dat veel pabo-studenten gebruikmaken van deze wiki. Informatie bij Vincent Jonker Vincent Jonker, ELWIeR Aantal toetskansen WISCAT studiejaar Er was de laatste tijd wat onduidelijkheid over het aantal toetskansen op de WISCAT (en de taaltoets) voor eerstejaars pabostudenten in het studiejaar Zowel de MBO-raad als de HBO-raad hebben op de onduidelijkheid gereageerd met nadere berichtgeving. Samengevat luidt deze: Als studenten voorafgaand aan hun eerste jaar op de pabo, nog in het MBO of VO, al twee toetskansen hebben benut, kan het zijn dat zij in totaal vier maal kunnen deelnemen aan de WISCAT (twee maal op de vooropleiding en twee maal in het eerste jaar op de pabo). Het totaal aantal toetskansen in het eerste jaar op de pabo blijft maximaal drie, maar is voor studenten die al een of twee kansen in de vooropleiding hebben gebruikt maximaal twee. Hieronder leest u de letterlijke berichtgeving van MBO- en HBO-raad.

4 MBO-raad: De MBO Raad heeft met het ministerie van OCW afspraken gemaakt om mbo ers die willen beginnen aan de pabo te helpen bij het behalen van het gewenste taal- en rekenniveau. Het gaat dan om studenten van de opleiding Onderwijsassistent (OA). Zo is het aantal taal- en rekentoetsen verhoogd van drie naar vier momenten. Op deze manier wordt een eventuele achterstand in taal of rekenen tijdig herkend, zodat extra kan worden geïnvesteerd in de competenties van de student. In regionale samenwerkingsverbanden tussen roc s (opleidingen Onderwijsassistent) en de hogescholen (pabo s) wordt extra scholing voor rekenen en taal aangeboden aan de desbetreffende deelnemer. Naast de MBO Raad en OCW is ook de VO-raad betrokken bij de totstandkoming van deze afspraken. Het verbaast de MBO Raad dan ook dat de VVD-fractie het voornemen heeft om de kamer, bij behandeling van de onderwijsbegroting, voor te stellen dat mbo ers die naar de pabo willen, in hun laatste jaar extra taal- en rekenonderwijs moeten krijgen. De afspraak van de MBO Raad met OCW dateert van juli 2007 en wordt geëffectueerd in het studiejaar 2007 / Op basis van de ervaringen bekijken de betrokken partijen of deze wijze van toetsen ook in het studiejaar 2008 / 2009 blijft bestaan. (Bron: HBO-raad: Recent bleek dat er onduidelijkheid bestaat bij diverse lerarenopleidingen basisonderwijs over het aantal toetskansen op de landelijke toetsen reken- en taalvaardigheid in het studiejaar Ook dit jaar hebben de studenten opnieuw drie toetskansen op deze landelijke toetsen. OCW vergoedt deze. Nieuw dit jaar is het feit dat studenten uit het VO en het MBO, op grond van een afspraak tussen een hogeschool en instellingen voor VO of MBO, mogelijk reeds één toetskans voorafgaand aan het studiejaar hebben kunnen benutten. Als studenten op basis van een dergelijke afspraak een toetskans hebben benut én deze niet met goed gevolg hebben afgelegd, dan blijven er slechts twee toetskansen over tijdens het huidige studiejaar. Wij hebben u hierover reeds ingelicht middels de zgn. cesuurbrief van 27 juni In juli 2007 besloot het ministerie voor het studiejaar over te gaan tot een verruiming van deze afspraak waarbij twee toetskansen in het VO en MBO mogelijk werden. Deze extra toetskans zou aan het einde van het derde jaar MBO en het einde van het vierde jaar HAVO geboden kunnen worden. Bij het niet slagen voor deze toets zou remediering kunnen plaatsvinden om vervolgens een tweede toetskans in het vierde jaar van het MBO en het vijfde jaar van de HAVO mogelijk te maken. Op basis van de opgedane ervaringen wordt bezien of deze mogelijkheid voor het studiejaar wordt gecontinueerd. Voor alle duidelijkheid, dit betekent dat, indien een student reeds een of twee toetskansen in het VO of MBO heeft gehad, deze slechts twee toetskansen heeft in het huidige studiejaar. Afgeleid daarvan geldt tevens dat studenten in het studiejaar , indien zij nog niet eerder een toets in MBO of VO hebben afgelegd, recht houden op drie toetskansen op de Pabo. Wij hopen hiermee de eventueel ontstane onduidelijkheid te hebben weggenomen. (Bron: Schrijven van de HBO-raad aan de pabodirecties via op 12 februari 2008) (Deze tekst is overigens niet geheel letterlijk; taalfouten zijn verbeterd.)

5 Panama Nieuwsbrief Opleidersnetwerk Nummer 23, 6 maart 2008 Met de Panama Nieuwsbrief worden opleiders rekenen-wiskunde en didactiek op de hoogte gehouden van Panama-activiteiten en andere actuele zaken. De nieuwsbrief verschijnt onregelmatig en is ook te vinden op Vragen en reacties zijn welkom via panama@fi.uu.nl. Basisvaardigheden rekenen en Nederlands in de MBO-opleiding Onderwijs Assistent De Inspectie van het Onderwijs heeft de resultaten van een onderzoek naar rekenen en taal in de opleidingen Onderwijsassistent gepresenteerd. In het onderzoek stonden de volgende vragen centraal: Hoe presteren opleidingen Onderwijsassistent voor wat betreft de basisvaardigheden rekenen/wiskunde en Nederlands? Wat is de kwaliteit van het onderwijs bij de opleiding Onderwijsassistent in de vakken rekenen/wiskunde en Nederlands? Het onderzoeksrapport Basisvaardigheden Onderwijsassistent is te downloaden vanaf de webiste van de Onderwijsinspectie: ijsassistent. Expert-conferentie gecijferdheid aansluiting mbo-pabo Op 9 april 2008 organiseren Kees Hoogland van het APS (Ontwikkelaar Gecijferdheid12 en Gecijferd+) en Ruben IJzerman van Intraquest (Projectleider Gecijferdheid12 en Gecijferd+) een expert-conferentie Gecijferdheid+ over de aansluiting mbo-pabo op het gebied van rekenen en gecijferdheid. Het doel van deze bijeenkomst is het in kaart brengen van effectieve oplossingen, het verwerven van input voor een projectaanvraag en het polsen van bereidheid tot actieve deelname aan zo n project. Zie ook de bijlage bij deze nieuwsbrief. Deelname aan deze conferentie geschiedt op uitnodiging. Er worden maximaal vijftig mbo- en pabodocenten rekenen-wiskunde uitgenodigd die in hun instituut actief zijn op het gebied van aansluiting mbo-pabo of de intentie hebben daar op korte termijn actief in te worden. Van de deelnemers wordt verwacht dat zij enige affiniteit hebben met het ontwikkelen of beoordelen en inzetten van (multimediaal) leermateriaal. Collega s die aan bovenstaand profiel voldoen en in aanmerking willen komen voor een uitnodiging voor deze conferentie, kunnen dit kenbaar maken door zo spoedig mogelijk contact op te nemen met ondergetekende, garssen.fb@hsdrenthe.nl. Francien Garssen, Stenden Hogeschool, pabo De Eekhorst

6 Panama Nieuwsbrief Opleidersnetwerk Nummer 24, 13 maart 2008 Met de Panama Nieuwsbrief worden opleiders rekenen-wiskunde en didactiek op de hoogte gehouden van Panama-activiteiten en andere actuele zaken. De nieuwsbrief verschijnt onregelmatig en is ook te vinden op Vragen en reacties zijn welkom via Aandacht voor rekenvaardigheid en gecijferdheid op de pabo in Een Vandaag Het actualiteitenprogramma Een Vandaag besteedt vanavond aandacht aan rekenvaardigheid en gecijferdheid op de pabo. In het item komen studenten van verschillende pabo s, de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) en Panama aan het woord. Panama in de media Op de Opleidersdag november 2007 heb ik al kort toegelicht welke overwegingen voor mij meespelen bij de vraag of, en hoe, Panama media-aandacht moet zoeken. Panama draagt bij aan goed reken-wiskundeonderwijs (ook) op de pabo. Daarbij spelen veel zaken een rol. Het gebeurt maar al te makkelijk dat allerlei inhoudelijke zaken, verschillende invalshoeken en nuanceringen de berichtgeving in de media niet halen. Dit is een reden om uiterst zorgvuldig te handelen in contacten met de media. Maar de tendens in de berichtgeving over reken-wiskunde op de pabo en niet alleen daar is de laatste tijd overwegend negatief. Er ontstaat een karikaturaal beeld van pabostudenten: ze kunnen niet eens rekenen. Daar is niemand mee gediend. Panama wil bijdragen aan een realistisch beeld. Waar mogelijk willen we inhoudelijke juiste overwegingen en nuanceringen voor het voetlicht brengen. Karl Dittrich, de voorzitter van de NVAO, zei op de Opleidersdag: Zorg dat jullie gehoord worden! Panama gaat media-aandacht dus niet uit de weg, ondanks het risico dat dingen uit hun verband worden gerukt of eenzijdig worden belicht. We proberen dat te voorkomen door een en ander zo zorgvuldig mogelijk voor te bereiden. Het interview met ondergetekende voor Een Vandaag is daarom voorbereid samen met de Panama Kerngroep Opleiders; we hebben in onze laatste bijeenkomst uitgebreid bediscussieerd welke punten we op dit moment naar voren willen brengen. Als u mee wilt denken over dit alles, suggesties wilt geven of anderszins, kan dit via panama@fi.uu.nl. U kunt de gehele Kerngroep Opleiders bereiken via het mailadres dat u vindt op > Opleidersnetwerk. Op deze site kunt u ook zien welke collega uit uw regio participeert in de Kerngroep.

7 Panama Nieuwsbrief Opleidersnetwerk Nummer 25, 21 april 2008 Met de Panama Nieuwsbrief worden opleiders rekenen-wiskunde en didactiek op de hoogte gehouden van Panama-activiteiten en andere actuele zaken. De nieuwsbrief verschijnt onregelmatig en is ook te vinden op Vragen en reacties zijn welkom via Kamervragen over de Wiscat-toets Afgelopen maand zijn in de Tweede Kamer vragen gesteld over de Wiscat-toets. Bijgaand ontvangt u de gestelde vragen, met de antwoorden van minister Plasterk. U leest dat in de Kamervragen Panama wordt aangehaald. Het citaat onder vraag nummer 5 is correct weergegeven, al ontbreekt de context van het gesprek waarin deze uitspraak is gedaan. De vraag onder nummer 4 is mede gebaseerd op Het Kanaal 108: Beleidsagenda lerarenopleiding leidt tot niveauverlaging. Gehanteerde rekenvaardigheids- en gecijferdheidstoetsen (Panama-Post jaargang 26 nr.1). In Panama Nieuwsbrief nummer 24 (13 maart 2008) is toegelicht hoe Panama om gaat met berichtgeving in de media. Dat bijgaande vragen nummer 4 en 5 zijn gesteld, is mede een gevolg van dit beleid. Zoals reeds eerder aangegeven: als u mee wilt denken over dit alles, suggesties wilt geven of anderszins, kan dit via panama@fi.uu.nl. Rapport Onderwijsinspectie over Beleidsagenda Lerarenopleidingen Op 15 april is het rapport Monitor Beleidsagenda Lerarenopleidingen verschenen. Naast andere onderwerpen, is er in dit rapport ook een hoofdstuk opgenomen omtrent de eerstejaars taal- en rekentoets. In de Panama Nieuwsbrief nummer 20 (20 november 2007) is kort verslag gedaan van een bijeenkomst met pabodocenten taal en rekenen-wiskunde in het kader van dit rapport. (Toen was de verwachting nog dat dit rapport in december 2007 zou verschijnen.) Hoofdstuk 4 van het rapport gaat over de eerstejaars toetsen taal en rekenen en hoe daarmee wordt omgegaan door de opleidingen. Hieronder leest u een deel van de conclusie van dit hoofdstuk (stukken over taal zijn weggelaten). De inspectie stelt vast dat de pabo s de afspraken in de Beleidsagenda grotendeels hebben uitgevoerd. De rekentoets is conform de afspraken ingevoerd. (...) Er is bij de opleidingen nog wel behoefte aan landelijke afspraken voor het omgaan met uitzonderingsgevallen, bijvoorbeeld voor studenten met een functiebeperking of studenten die de opleiding graag voor het vak zou behouden. De inspectie vindt het gewenst dat de discussie hierover gevoerd wordt, om te voorkomen dat het beleid van de opleidingen op dit punt uiteen gaat lopen. Verder geven de meeste pabo s aan bezwaren te hebben tegen het adaptieve karakter van de rekentoets. Volgens de afspraken draagt de minister zorg voor een substantiële verhoging van het taal- en rekenniveau van de instromende studenten; hiervoor is door het ministerie van OCW een aantal zaken in gang gezet. De effecten van deze maatregelen zullen echter pas op de langere termijn zichtbaar zijn; het is niet reëel om te verwachten dat het taal- en rekenniveau van instromende studenten in 2009 zal zijn verbeterd. Een voortzetting van de taalen rekentoets na 2008 ligt daarmee in de rede. Een verbetering van het niveau in het toeleidende onderwijs is volgens de inspectie urgent. Een belangrijk effect van de invoering van de reken- en taaltoets, is de toename van de uitval in het eerste jaar. Dit effect doet zich vooral voor onder mbo-instromers en allochtone studenten. Het aandeel van allochtone studenten op de pabo is al laag: zij vormen ongeveer tien procent van de totale pabo-populatie. De opleidingen verwachten dat het aantal allochtone uitvallers nog zal stijgen wanneer een verplichte norm voor de taaltoets wordt ingevoerd. Daarbij komt dat de laatste twee jaar de instroom op de pabo s daalt. Deze situatie vormt een groot maatschappelijk probleem, te meer daar de komende jaren een ernstig tekort aan leraren wordt verwacht. Ervaring heeft geleerd dat bij tekorten in het onderwijs de kwaliteit onder druk komt te staan. Dat moet voor de pabo s op alle mogelijke manieren voorkomen worden. Het primaat moet liggen bij de kwaliteit van de aanstaande leraren, zeker nu er hard gewerkt wordt om deze te verhogen. Er mogen geen concessies worden gedaan aan het niveau van de toekomstige leraren. Bron: Monitor Beleidsagenda Lerarenopleidingen , pg

8 Het gehele rapport is te downloaden vanaf de site van de Onderwijsinspectie via onderstaande link. a_lerarenopleidingen Toetsing rekenen-wiskunde aan het begin en aan het eind van de pabo De bestuurlijke ontwikkelingen wijzen erop dat: [1] de taal- en rekentoets aan het begin van de opleiding voorlopig zullen worden gehandhaafd; en [2] dat voor taal en rekenen aan het eind van de pabo een landelijke kennisbasis wordt vastgelegd, wellicht ook met gezamenlijke toetsingen. In dit verband wijs ik u op het onderstaande. De HBO-raad stelt voor: De (tweedegraads) lerarenopleidingen voor het voortgezet onderwijs leggen voor elk schoolvak vast over welke kennis en vaardigheden toekomstige leraren moeten beschikken voordat zij het diploma behalen. Pabostudenten moeten niet alleen in het begin, maar ook aan het einde van de opleiding aantonen dat zij over voldoende taal- en rekenvaardigheid beschikken. Ook hier wordt het eindniveau landelijk vastgelegd. Bron: Het hele bericht is te lezen op In de notitie Meesterschap. Basis voor een evenwichtige toekomst. Nota lerarenopleidingen. van de HBO-raad wordt zowel ingegaan op instroomniveau als uitstroomniveau van tweedegraads lerarenopleidingen en pabo. Hieronder leest u enkele relevante citaten. Over de taal- en rekentoets aan het begin van de pabo:

9 Bron: Meesterschap. Basis voor een evenwichtige toekomst. Nota lerarenopleidingen, pg 7-8 Over een kennisbasis aan het eind van de pabo: Bron: Meesterschap. Basis voor een evenwichtige toekomst. Nota lerarenopleidingen, pg 12 De gehele nota vindt u op: Panama stelt zich op het standpunt dat bij dergelijke ontwikkelingen de expertise van pabodocenten rekenen-wiskunde moet worden betrokken, zowel op landelijk als op instituutsniveau. Op landelijk niveau zou dat bijvoorbeeld kunnen via de Panama Kerngroep Opleiders en de jaarlijkse Opleidersdag. Panama treedt hiertoe, samen met ELWIeR (het Expertisecentrum Lerarenopleiding Wiskunde en Rekenen), in overleg met politieke en bestuurlijke gremia. Via deze nieuwsbrief wordt u op de hoogte gehouden.

10 Panama Nieuwsbrief Opleidersnetwerk Nummer 26, 16 mei 2008 Met de Panama Nieuwsbrief worden opleiders rekenen-wiskunde en didactiek op de hoogte gehouden van Panama-activiteiten en andere actuele zaken. De nieuwsbrief verschijnt onregelmatig en is ook te vinden op Vragen en reacties zijn welkom via Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen Op de afgelopen Panama-conferentie is het rapport Over de drempels met Taal en Rekenen aangeboden aan de minister en staatssecretarissen van OC&W. Ondertussen is de beleidsreactie van de bewindslieden op dit rapport verschenen. U vindt deze op In de komende weken vindt overleg plaats over de inhoudelijke implicaties hiervan door SLO, Cito, de Landelijke Pedagogische Centra, FIsme, Expertisecentrum Nederlands en CINOP. Year of Mathematics De Duitse overheid heeft het jaar 2008 uitgeroepen tot het Jahr der Mathematik ; het Jaar van de Wiskunde. Er lopen verschillende projecten vanuit het hele land. Zie: Een van de (internationale) projecten is LieZah (Lieblingszahlen, oftewel lievelingsgetallen), van Günter Krauthausen (Universiteit van Hamburg). Via de website kunnen geïnteresseerden een vragenlijst invullen over de eigen lievelingsgetallen (de website is onder andere in het Engels). Op de website is meer te lezen over het project. Iedereen die dat wil (ook pabo-studenten en leerlingen uit de bovenbouw van de basisschool) kan een bijdrage leveren aan dit project door de vragenlijst in te vullen. Maarten Dolk, FIsme Grote Rekendag voor pabo s Op woensdag 8 april 2009 vindt voor de zesde keer de Grote Rekendag plaats. Op die dag gaan - zo is de verwachting - ongeveer 1000 scholen met uitdagende activiteiten aan de slag. In 2009 zijn dat activiteiten rond het onderwerp geld. Steeds meer opleidingen tonen interesse in het materiaal van de Grote Rekendag. Het materiaal wordt dan vooral gebruikt om studenten te interesseren om de Grote Rekendag op hun school vorm te geven. Daarnaast wordt het gebruikt als voorbeeld rond het vormgeven van reken-wiskundeonderwijs en het herkennen van leerlijnen in het materiaal. Het materiaal biedt verder mogelijkheden om met studenten aan de gecijferdheid te werken. Dit jaar is op kleine schaal geëxperimenteerd met de Grote Rekendag op de pabo. We bieden alle opleidingen in 2009 de kans het materiaal te gebruiken tijdens een eigen Grote Rekendag voor de opleiding. In het voorjaar van 2009 kan iedere opleiding zijn eigen Grote Rekendag organiseren. Op deze dag, ergens in de maand maart 2009, zijn (vrijwel) alle studenten van de pabo aan de slag met opdrachten van de Grote Rekendag. Praktisch: De werkbladen en toelichtingen voor alle groepen zijn op cd-rom voor studenten beschikbaar voor een bedrag van 10 euro. De cd s kunnen vanaf oktober 2008 worden besteld en worden medio februari geleverd. Informatie over de Grote Rekendag is te vinden op

11 Medio februari 2009 vindt u op het Rekenweb tips om het materiaal van de Grote Rekendag binnen de opleiding te gebruiken. Vragen graag via rekendagen@fi.uu.nl. In het najaar ontvangt u meer informatie over de Grote Rekendag op de pabo. Ronald Keijzer en Rob van Tricht, GRD/NRD Vacature docent rekenen-wiskunde Op de pabo Arnhem (HAN) is komend studiejaar een vacature voor een docent rekenenwiskunde voor 0,8 fte. In de bijlage van deze nieuwsbrief vindt u de advertentietekst. Frank van Merwijk, HAN Kamervragen over de Wiscat-toets (vervolg) De recent gestelde kamervragen over de Wiscat-toets zijn ondertussen allen beantwoord. In haar antwoorden meldt staatssecretaris Van Bijsterveldt onder meer: Overigens zal Cito, zodra de huidige opgavenbank rekenen ververst is (najaar 2008), een referentietoets samenstellen uit de dan niet meer operationele opgaven en die toets beschikbaar stellen voor studenten. Deze referentietoets bestaat uit de opgaven die het niveau weerspiegelen dat de instromende studenten aan het einde van het eerste studiejaar moet beheersen. Bron: De volledige tekst van de kamervragen en gegeven antwoorden vindt u op en Agenda Vrijdag 28 november 2008 Conferentie lerarenopleiders rekenen-wiskunde ELWIeR, Panama, SLW en Vadiwulo 21, 22 en 23 januari e Panama-conferentie Maart 2009 Grote Rekendag voor pabo s Woensdag 8 april 2009 Grote Rekendag

12 Panama Nieuwsbrief Opleidersnetwerk Nummer 27, 2 juni 2008 Met de Panama Nieuwsbrief worden opleiders rekenen-wiskunde en didactiek op de hoogte gehouden van Panama-activiteiten en andere actuele zaken. De nieuwsbrief verschijnt onregelmatig en is ook te vinden op Vragen en reacties zijn welkom via panama@fi.uu.nl. Panama Kerngroep Opleiders De Kerngroep Opleiders werkt momenteel aan een project omtrent wat een startbekwame leerkracht moet kunnen en kennen op het gebied van rekenen-wiskunde & didactiek en professionele gecijferdheid. Als u wilt bijdragen aan het werk van de Kerngroep kunt u contact opnemen via m.vanzanten@fi.uu.nl. De Kerngroep komt in het studiejaar bijeen op: 11 september oktober november december februari maart april mei juni 2009 Meer informatie vindt u op onder opleidersnetwerk. Oriëntatiecursus voor pabodocenten rekenen-wiskunde en didactiek Binnenkort gaat de werving voor de oriëntatiecursus voor pabo-docenten rekenenwiskunde & didactiek van start. Deze tweejarige cursus bestaat al ruim tien jaar en er zijn al meer dan 200 docenten opgeleid. Onder alle rekendocenten van onze Nederlandse pabo's - voor zover we over het adres beschikken - wordt een folder met aanmeldingsformulier verspreid. Weet jij nog een collega waarvan je vermoedt dat hij of zij nog niet bij ons bekend is? Laat het ons weten! Geef het adres door en wij sturen een folder. Aanmelden voor de cursus kan door een mail te sturen aan J.denHertog@fi.uu.nl. Cursusdata voor zijn: Oriëntatie I 19 september oktober november januari januari maart en 15 mei 2009 Oriëntatie II 12 september september november december januari februari en 24 april 2009 Jaap den Hertog, FIsme Studentenabonnement Volgens Bartjens Zeventien pabo s hebben het huidige studiejaar gebruik gemaakt van een collectief abonnement op Volgens Bartjens. De docenten van deze pabo s spelen tijdens hun colleges in op de discussie, studiestof en rekenvraagstukken van het meest actuele nummer. In de bijlage bij deze nieuwsbrief vindt u informatie over het collectief abonnement op Volgens Bartjens voor het studiejaar Berta Oosterloo, Koninklijke Van Gorcum BV

13 Lerarenbeurs voor onder andere de Post HBO-opleiding Rekencoördinator Leraren kunnen een 'Lerarenbeurs voor scholing' aanvragen als zij hun professionele niveau willen verhogen, hun vakkennis willen verbreden of zich willen specialiseren. Leraren uit het primair onderwijs kunnen deze beurs bijvoorbeeld gebruiken voor het volgen van de Post HBO-Opleiding Rekencoördinator, mits deze wordt verzorgd op een pabo die staat vermeld op een zogenoemde limitatieve lijst van de de Informatie Beheer Groep. Voor zover ik heb kunnen nagaan staan op deze lijst alle pabo s vermeld waarvan een pabodocent de voorscholing heeft gevolgd. Op de website van de Informatie Beheer Groep ( vindt u alle informatie over het aanvragen van een lerarenbeurs, evenals de genoemde limitatieve lijst. Ministerie van OCW start actieprogramma naar wat wel en niet werkt in het onderwijs Om meer evidence-based kennis te verwerven over effectief en efficiënt onderwijs, en meer verbindingen te leggen tussen het onderwijsveld en wetenschappelijke onderzoek is het actieprogramma Onderwijs Bewijs opgezet, een initiatief van OCW. Onderwijs Bewijs richt zich met name op het primair- en voortgezet onderwijs. Onderwijs Bewijs richt zich op de thema s efficiency in het onderwijs en doeltreffendheid begeleiding hoogbegaafde leerlingen. Het thema efficiency in het onderwijs is onderverdeeld in drie subthema s: het lerarentekort, het taal- en rekenonderwijs en de jeugdzorg. Onderwijs Bewijs roept scholen en wetenschappers dan ook op om voorstellen in te dienen voor interventies waarvan zij denken dat deze effectief zullen zijn en waarvan ze willen weten of dit ook daadwerkelijk zo is. De voorstellen moeten aan een aantal criteria voldoen en zullen beoordeeld worden door een onafhankelijke jury. De jury zal uiteindelijk beslissen welke interventies voor financiering in aanmerking komen. In de periode is hiervoor een budget van ongeveer 25 miljoen euro beschikbaar. Kijk voor meer informatie op of stuur uw vraag naar onderwijsbewijs@senternovem.nl. G. van der Beken, SenterNovem Agenda Vrijdag 28 november 2008 Conferentie lerarenopleiders rekenen-wiskunde ELWIeR, Panama, SLW en Vadiwulo 21, 22 en 23 januari e Panama-conferentie Maart 2009 Grote Rekendag voor pabo s Woensdag 8 april 2009 Grote Rekendag

14 Panama Nieuwsbrief Opleidersnetwerk Nummer 28, 18 juni 2008 Met de Panama Nieuwsbrief worden opleiders rekenen-wiskunde en didactiek op de hoogte gehouden van Panama-activiteiten en andere actuele zaken. De nieuwsbrief verschijnt onregelmatig en is ook te vinden op Vragen en reacties zijn welkom via De 27 e Panama-conferentie - 21, 22 en 23 januari 2009 Leren van evalueren - De lerende in beeld bij rekenen-wiskunde Voor goed reken-wiskundeonderwijs is veel nodig. Zo moet de onderwijsgevende, naast onder meer grip op vakinhoud en vakdidactiek, goed zicht hebben op de rekenwiskundige ontwikkeling van zijn leerlingen. Hiertoe worden op allerlei manieren van toetsen tot observeren evaluatiegegevens verzameld. Dit levert veel informatie op, die kan worden gebruikt bij het vervolg van het onderwijsleerproces. Hoe kunnen evaluatiegegevens optimaal worden ingezet? Om welke informatie gaat het eigenlijk bij reken-wiskundeonderwijs? Hoe kan juist die specifieke informatie worden verkregen? Hoe krijgen we de rekenwiskundige ontwikkeling van de leerling optimaal in beeld? Deze en dergelijke vragen staan centraal op de 27 e Panama-conferentie. Daarbij wordt zowel het begrip evalueren als leerling breed opgevat. Op de Panama-conferentie kunt u kennis nemen van nieuwe initiatieven en ontwikkelingen op het gebied van reken-wiskundeonderwijs. Uw bijdrage Bent u bezig met een onderwerp dat interessant is voor collega's? Heeft u een interessant thema waarover u met collega's van gedachten wilt wisselen of discussie wilt voeren? De Panama-conferentie biedt u de gelegenheid waar u naar zoekt. Indien u een werkgroep wilt verzorgen of anderszins een bijdrage wilt leveren vanuit uw werkpraktijk over reken-wiskundeonderwijs in het (speciaal) basisonderwijs, veelbelovende begeleidingsaanpakken, vernieuwende opleidingssettings of ontwikkeling van nieuwe materialen, horen wij het graag. U kunt contact opnemen met de conferentieorganisatie via panama@fi.uu.nl. Bij voorbaat dank! ELWIeR Conferentie voor Lerarenopleiders Wiskunde en Rekenen Op vrijdag 28 november 2008 organiseert ELWIeR (het Expertisecentrum Lerarenopleiding Wiskunde- en Rekenonderwijs) een conferentie voor lerarenopleiders rekenen-wiskunde en wiskunde aan pabo s, tweedegraads- en eerstegraadsopleidingen. Thema s van de conferentie zijn: Over de muurtjes heen kijken Vakkennis Competentiegericht opleiden ELWIeR is bijzonder omdat drie groepen van professionals dicht bij elkaar leven, maar elkaar relatief weinig spreken: pabo-docenten rekenen-wiskunde, docenten 2e graads lerarenopleiding wiskunde en docenten 1e graads lerarenopleiding wiskunde. Op 28 november zijn deze groepen bij elkaar. Het programma zal er op gericht zijn elkaars werk beter te leren kennen. Bovendien zal één uur van het programma een bijzonder karakter krijgen, in de vorm van kennismakingsgesprekken. De conferentieorganisatie heeft twintig voorzitters aangewezen voor evenzoveel groepjes van ongeveer zes mensen. In deze groepjes vertelt ieder over minimaal één ding waar hij/zij trots op is in de opleiding en één ding waarmee geworsteld wordt. Daarna volgt de kernvraag die

15 per groepje tot een produkt leidt: wat is een essentieel onderdeel van de Beleidsagenda Lerarenopleidingen voor wiskunde en rekenen? Deze conferentie wordt mede georganiseerd door: Panama voor de pabo, SLW voor de tweedegraads lerarenopleidingen, Vadiwulo voor de eerstegraads lerarenopleidingen. Vincent Jonker en Ronald Keijzer, ELWIeR Wiki reken-wiskundeonderwijs: enquête In het kader van onder andere ELWIeR onderzoeken we momenteel de mogelijkheden van een landelijke wiki voor reken-wiskundeonderwijs. Er staat een enquête open waarop u kunt aangeven wat er volgens u in een dergelijke wiki allemaal terug te vinden zou moeten zijn. De invultijd is ongeveer twee minuten. In de wiki treft u nu al een uitgebreide bijdrage aan van Nico Olofsen (Ipabo). Verder zijn Ronald Keijzer en Nathalie de Weerd betrokken. Kort en goed. U doet ons een groot plezier als u even surft naar: en daar de enquête invult. Collega s die actief mee willen wiki-en kunnen contact opnemen met ondergetekende via v.jonker@fi.uu.nl. Vincent Jonker, ELWIeR / FIsme Docenten rekenen-wiskunde op de MBO-opleidingen Onderwijsassistent Met Panama-activiteiten willen we ook docenten rekenen-wiskunde op de MBOopleidingen Onderwijsassistent bereiken. Op de afgelopen Panama-conferentie waren voor het eerst collega s van enkele ROC s aanwezig. Om meer collega s te bereiken vragen we uw hulp. Werkt u samen met collega s van een opleiding Onderwijsassistent, bijvoorbeeld in het kader van rekenvaardigheid en gecijferdheid? Wilt u de u bekende namen en mailadressen doorgeven via panama@fi.uu.nl? Deze gegevens zullen worden gebruikt om de collega s te informeren over de Panama-conferentie Bij voorbaat dank! Kamervragen over rekenen-wiskunde op de pabo In 2006 is onder pabo-docenten rekenen-wiskunde & didactiek een enquête afgenomen over rekenvaardigheid en gecijferdheid van instromende pabostudenten. Gegevens vanuit alle pabo s zijn toen vastgelegd in het artikel Rekenvaardigheid en gecijferdheid enquête onder pabo-docenten rekenen-wiskunde & didactiek (Den Hertog, Panama-Post 25[4], 30-34). Een van de conclusies van dit artikel is onlangs aangehaald in nieuw gestelde kamervragen: Wat is uw oordeel over de conclusie van een enquête van het Freudenthal Instituut dat het bijspijkeren zelden adequaat gebeurt vanwege de randvoorwaarden als tijdgebrek, veelal gebaseerd op economische motieven of op verschillen van inzicht tussen het management en de vakdocenten om de problemen aan te pakken en als gevolg van het optreden van een overheid die alleen de politieke problemen beoogt op te lossen? Bron: De volledige tekst van deze kamervragen en de gegeven antwoorden vindt u op Agenda Donderdag 11 september 2008 Startbijeenkomst Kerngroep Opleiders Donderdag 18 september 2008 Panama Adviesgroep Vrijdag 28 november 2008 Conferentie lerarenopleiders rekenen-wiskunde ELWIeR, Panama, SLW en Vadiwulo 21, 22 en 23 januari e Panama-conferentie Maart 2009 Grote Rekendag voor pabo s Woensdag 8 april 2009 Grote Rekendag

16 Panama Nieuwsbrief Opleidersnetwerk Nummer 29, 12 september 2008 Met de Panama Nieuwsbrief worden opleiders rekenen-wiskunde en didactiek op de hoogte gehouden van Panama-activiteiten en andere actuele zaken. De nieuwsbrief verschijnt onregelmatig en is ook te vinden op Vragen en reacties zijn welkom via Bartjens Rekendictee 2008 Stichting Bartjens Rekendictee, coördinatie Zwolle Marketing/VVV Het Rekendictee bestaat uit diverse voorrondes, die allemaal leiden tot de grote finale op 21 november. De voorrondes zijn: Internetdictee op de site van de Stentor, andere GPD Dagbladen in heel Nederland en Kennisnet van vrijdag 10 oktober tot en met vrijdag 10 november. De vijftig beste personen die het rekendictee ook het snelst hebben gemaakt, ontvangen 12 november een uitnodiging om deel te nemen aan de finale op vrijdag 21 november. Scholierendictee van woensdag 5 woensdag 12 november voor 3 e klassen op middelbare scholen in het hele Oosten van Nederland. Per school wordt één deelnemer afgevaardigd naar de finale in Zwolle. Studentendictee van woensdag 5 woensdag 12 november voor de PABOstudenten in het hele land. Doelstelling: alle PABO s in Nederland nemen het rekendictee af en vaardigen per instelling twee studenten af naar de finale. De finale van Het Bartjens Rekendictee is op vrijdagavond 21 november (19.30 uur) in Zwolle bij Hogeschool Windesheim. Totaal 135 deelnemers, waarvan vijftien personen lokale en nationale bekendheid genieten. Vraag: jullie pabo s doen toch ook (weer) mee?? Graag reactie naar Gertrude van Keulen via gertrudevankeulen@vvv-zwolle.nl. Jaap Vedder, Voorzitter Stichting Bartjens Rekendictee ELWIeR conferentie voor Lerarenopleiders Wiskunde en Rekenen ELWIeR (het Expertisecentrum Lerarenopleiding Wiskunde en Rekenen) organiseert in samenwerking met Panama, SLW en Vadiwulo een conferentie voor wiskunde-opleiders (pabo, tweedegraads en eerstegraads). datum: vrijdag 28 november 2008 locatie: Jaarbeurs Utrecht Inschrijving: u kunt zich momenteel al inschrijven op Thema: Over de muurtjes heen kijken Het thema van deze eendaagse conferentie is 'over de muurtjes heen kijken'. We kunnen grofweg drie groepen lerarenopleiders onderscheiden die zich bezighouden met het reken-wiskundeonderwijs: pabodocenten, opleiders voor de tweedegraads sector en lerarenopleiders aan universitaire lerarenopleidingen. De ervaring leert dat deze groepen opleiders elkaar zelden spreken of ontmoeten. Thans is het moment om over de muurtjes te kijken en met elkaar in discussie te gaan, want: de politiek vraagt nadrukkelijk aandacht voor doorlopende leerlijnen; studenten worstelen met doorlopende leerlijnen; ieder vindt en vond manieren om voor rekenen-wiskunde op te leiden binnen een competentiegerichte opleiding. Weten we van elkaar hoe we dit momenteel inrichten?

17 Kortom, de uitdaging van de pabo kent overeenkomsten met de uitdaging van 1 e - en 2 e - graads opleiding en er zijn duidelijke verschillen. Deze ELWIeR-conferentie brengt deze groepen bij elkaar om met elkaar van gedachten te wisselen over het opleiden van docenten voor reken-wiskundeonderwijs, met actuele thema's zoals we ze momenteel kennen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om het vaardigheden-inzicht-debat, competentiegericht opleiden, de rol van ICT en afstemming met andere vakgebieden. Programma Het volgende kunt u in ieder geval verwachten tijdens de ELWIeR-conferentie: een plenaire lezing door Jan van Maanen en Jan Vermunt, Universiteit Utrecht; een plenaire lezing door Lieven Verschaffel, Universiteit Leuven; werkgroepen rond het onderzoek dat binnen ELWIeR wordt verricht; werkgroepen rond het binnen ELWIeR ontwikkelde materiaal; werkgroepen van partners van ELWIeR, zoals Panama en SLW; een activiteit voor alle deelnemers om met collega's van andersoortige opleidingen over muurtjes te kijken. Wat is ELWIeR? ELWIeR ondersteunt een dynamische lerarenopleiding en levert een bijdrage aan de inspiratie van de 'zittende' docenten. Het werk wordt uitgevoerd voor drie gebieden: 1. de Pedagogische academies voor het basisonderwijs; 2. de HBO-lerarenopleidingen; 3. de universitaire lerarenopleidingen. ELWIeR-samenwerking Op deze dag wordt een boekje uitgereikt met de resultaten van twee jaar ELWIeRsamenwerking. Deze ELWIeR conferentie wordt voorbereid door de betrokken netwerken (Panama, SLW, Vadiwulo). De praktische organisatie is in handen van het Freudenthal Instituut (de penvoerder van ELWIeR). Vincent Jonker en Ronald Keijzer, ELWIeR Informatiebijeenkomst Nascholing Speciaal Rekenen Op donderdag 27 november vindt een informatiebijeenkomst plaats over het programma Nascholing Speciaal Rekenen. U ontvangt hierover een brief (zie binnenkort ook Aan die opleiders die op 28 november naar de Elwier-conferentie gaan en die ook geïnteresseerd zijn in het programma Speciaal Rekenen dat op 27 november wordt aangeboden, zou ik willen vragen dit per (b.terlouw@fi.uu.nl) aan mij kenbaar te maken. Voor hen organiseer ik dan later in het schooljaar een ander moment om deze informatie over te dragen. Dit om te voorkomen dat opleiders in één week wel erg vaak af moeten reizen of dat men ongewenst zou moeten kiezen. Belinda Terlouw, projectleider Speciaal Rekenen Vacature docent rekenen-wiskunde op Hogeschool Zeeland Op de Hogeschool Zeeland, afdeling Pabo, is een vacature voor een docent Rekenenwiskunde. Voor de volledige tekst zie bijlage 1 bij deze nieuwsbrief of Françoise Koole, Hogeschool Zeeland

18 Vacature nascholers Met Sprongen Vooruit Menne Instituut BV is op zoek naar enthousiaste opleiders om de nieuw ontwikkelde nascholing "Met Sprongen Vooruit" te gaan geven voor zowel onder-, midden- als bovenbouw. Zie bijlage 2 bij deze nieuwsbrief voor meer informatie. Bent u geïnteresseerd? Neem dan contact op met ondergetekende via info@menneinstituut.nl Leone Menne, Menne Instituut BV. Herhaalde oproep: Docenten rekenen-wiskunde op de MBO-opleidingen Onderwijsassistent Met Panama-activiteiten willen we ook docenten rekenen-wiskunde op de MBOopleidingen Onderwijsassistent bereiken. Op de afgelopen Panama-conferentie waren voor het eerst collega s van enkele ROC s aanwezig. Om meer collega s te bereiken vragen we uw hulp. Werkt u samen met collega s van een opleiding Onderwijsassistent, bijvoorbeeld in het kader van rekenvaardigheid en gecijferdheid? Wilt u de u bekende namen en mailadressen doorgeven via panama@fi.uu.nl? Deze gegevens zullen worden gebruikt om de collega s te informeren over de Panama-conferentie Bij voorbaat dank! Agenda Donderdag 18 september 2008 Panama Adviesgroep Donderdag 9 oktober 2008 Panama Kerngroep Opleiders 5 tot 12 november 2008 Studenten voorrondes Bartjens Rekendictee 2008 Vrijdag 21 november 2008 Finale Bartjens Rekendictee 2008 Donderdag 27 november 2008 Informatiebijeenkomst Nascholing Speciaal Rekenen Vrijdag 28 november 2008 Conferentie lerarenopleiders rekenen-wiskunde ELWIeR, Panama, SLW en Vadiwulo 21, 22 en 23 januari e Panama-conferentie: Leren van evalueren de lerende in beeld bij rekenen-wiskunde 12 februari 2009 Volgens Bartjens NVORWO studentendag Maart 2009 Grote Rekendag voor pabo s Woensdag 8 april 2009 Grote Rekendag

19 Panama Nieuwsbrief Opleidersnetwerk Nummer 30, 22 september 2008 Met de Panama Nieuwsbrief worden opleiders rekenen-wiskunde en didactiek op de hoogte gehouden van Panama-activiteiten en andere actuele zaken. De nieuwsbrief verschijnt onregelmatig en is ook te vinden op Vragen en reacties zijn welkom via Eindtermen en eindexamens rekenen en taal op de pabo Vandaag is de nieuwe beleidsagenda voor de lerarenopleidingen Krachtig Meesterschap gepresenteerd door staatssecretaris van Onderwijs Marja van Bijsterveldt. In haar toespraak gaf zij aan dat de bedoeling van deze zogenoemde kwaliteitsagenda is, het kwantitatieve tekort aan kwalitatief goede leerkrachten terug te dringen. Naast andere voorstellen en maatregelen, staat er omtrent het eindniveau van het vakgebied rekenen-wiskunde op de pabo onder meer het volgende in de beleidsagenda: De lerarenopleidingen leggen de vereiste kennis vast in een kennisbasis voor alle vakgebieden. De opleidingen voor het VO zijn daar al ver mee. De pabo s zijn begonnen met een kennisbasis voor taal en rekenen, die later wordt uitgebreid met andere vakken. Eind 2008 leggen de pabo s, allereerst voor de vakken rekenen en taal, hun voorstellen voor gezamenlijke eindtermen en toetsen/examens (incl. voorstellen voor de normering) ter goedkeuring aan de staatssecretaris voor en voeren ze uiterlijk studiejaar 2009/2010 in. Bron: Krachtig Meesterschap, OC&W (2008), pg. 20 en 49. De gehele beleidsagenda is te vinden op de website van het ministerie van OC&W via LOBO is gestart met de voorbereidingen voor het ontwikkelen van een kennisbasis taal en rekenen op de pabo. LOBO is voornemens voor het inhoudelijk deel rekenen-wiskunde een beroep te doen op ELWIeR (het Expertisecentrum Lerarenopleidingen Wiskunde en Rekenen). Op vindt u hieromtrent meer informatie. Panama streeft ernaar u met deze nieuwsbrief zoveel mogelijk op de hoogte te houden van deze en andere relevante ontwikkelingen. Als we meer (inhoudelijke) informatie hebben, hoort u zo spoedig mogelijk weer van ons. Agenda Donderdag 9 oktober 2008 Panama Kerngroep Opleiders 5 tot 12 november 2008 Studenten voorrondes Bartjens Rekendictee 2008 Vrijdag 21 november 2008 Finale Bartjens Rekendictee 2008 Donderdag 27 november 2008 Informatiebijeenkomst Nascholing Speciaal Rekenen Vrijdag 28 november 2008 Conferentie lerarenopleiders rekenen-wiskunde ELWIeR, Panama, SLW en Vadiwulo 21, 22 en 23 januari e Panama-conferentie: Leren van evalueren de lerende in beeld bij rekenen-wiskunde 12 februari 2009 Volgens Bartjens NVORWO studentendag Maart 2009 Grote Rekendag voor pabo s Woensdag 8 april 2009 Grote Rekendag

20 Panama Nieuwsbrief Opleidersnetwerk Nummer 31, 6 oktober 2008 Met de Panama Nieuwsbrief worden opleiders rekenen-wiskunde en didactiek op de hoogte gehouden van Panama-activiteiten en andere actuele zaken. De nieuwsbrief verschijnt onregelmatig en is ook te vinden op Vragen en reacties zijn welkom via panama@fi.uu.nl. Uitnodiging Panama-conferentie 2009 Leren van evalueren de lerende in beeld bij rekenen-wiskunde Op 21, 22 en 23 januari 2009 vindt de 27 e Panama-conferentie plaats. Op deze conferentie gaat het om het in beeld krijgen van de rekenwiskundige ontwikkeling van de lerende, ten dienste van het vormgeven van het verdere onderwijsleerproces. De nadruk ligt op de vraag wat de onderwijsgevende kan doen met de informatie die evaluatie oplevert en hoe hij of zij dat kan. Vragen die op de 27 e Panama-conferentie spelen zijn bijvoorbeeld: Hoe krijgen we de rekenwiskundige ontwikkeling van de lerende optimaal in beeld? Welke informatie is daarvoor nodig? Hoe kan juist die specifieke informatie worden verkregen? En: wat gebeurt er met de informatie die evaluatie oplevert; hoe kan deze worden ingezet ten behoeve van het verdere leren? Op de conferentie is ook aandacht voor evaluatie op macro-niveau. Welke informatie biedt actueel en recent onderzoek ons en wat leren wij daarvan om het rekenwiskundeonderwijs verder te verbeteren? Zo zullen bijvoorbeeld de nieuwe TIMSSresultaten (Trends in International Mathematics and Science Study) over de basisschool, die rond de jaarwisseling worden verwacht, worden toegelicht. Meer informatie vindt u op de conferentiewebsite Daar is ook al de conferentie-uitnodiging en een aanmeldingsformulier te vinden. Vacature consultant rekenen-wiskunde bij CINOP CINOP ( is op zoek naar een adviseur met een onderwijsachtergrond en expertise op het gebied van reken(wiskunde)onderwijs. De juiste kandidaat beschikt over een netwerk binnen de overheid en/of het beroepsonderwijs. Zie voor meer informatie de bijlage bij deze nieuwsbrief. Dominique Overwijn, CINOP Vacature Hoofdredacteur rekentijdschrift Volgens Bartjens Volgens Bartjens, het tijdschrift voor reken- en wiskundeonderwijs op de basisschool, is op zoek naar een hoofdredacteur. Na een inwerktijd samen met de huidige hoofdredacteur, kun je op i januari 2009 de hoofdredactie voeren van een inspirerend rekentijdschrift. Zie voor meer informatie de tweede bijlage bij deze nieuwsbrief. Jaap Vedder, voorzitter NVORWO. Agenda Donderdag 9 oktober 2008 Panama Kerngroep Opleiders 5 tot 12 november 2008 Studenten voorrondes Bartjens Rekendictee 2008 Vrijdag 21 november 2008 Finale Bartjens Rekendictee 2008 Donderdag 27 november 2008 Informatiebijeenkomst Nascholing Speciaal Rekenen Vrijdag 28 november 2008 Conferentie lerarenopleiders rekenen-wiskunde ELWIeR, Panama, SLW en Vadiwulo 21, 22 en 23 januari e Panama-conferentie: Leren van evalueren de lerende in beeld bij rekenen-wiskunde 12 februari 2009 Volgens Bartjens NVORWO studentendag Maart 2009 Grote Rekendag voor pabo s Woensdag 8 april 2009 Grote Rekendag

Samenwerkende Lerarenopleidingen. pabo, 2 e en 1 e graads

Samenwerkende Lerarenopleidingen. pabo, 2 e en 1 e graads wiskunde rekenen Beste collega s, Samenwerkende Lerarenopleidingen pabo, 2 e en 1 e graads natuurwetenschappen techniek Op 15 maart j.l. kwam een grote vertegenwoordiging van betrokken hogescholen en universiteiten

Nadere informatie

Wie is de echte rekendocent? Parallellezing 6 december 2011 Congres: Je kunt rekenen op de rekendocent

Wie is de echte rekendocent? Parallellezing 6 december 2011 Congres: Je kunt rekenen op de rekendocent Wie is de echte rekendocent? Parallellezing 6 december 2011 Congres: Je kunt rekenen op de rekendocent Programma Aanleiding Competentieprofiel Nascholing/lerarenopleiding Aanleiding Wat moet ik kennen

Nadere informatie

Panama Nieuwsbrief Opleidersnetwerk Nummer 8, 7 maart 2007

Panama Nieuwsbrief Opleidersnetwerk Nummer 8, 7 maart 2007 Nummer 8, 7 maart 2007 Beste collega, Met de Panama Nieuwsbrief worden opleiders rekenen/wiskunde op de hoogte gehouden van Panamaactiviteiten en andere actuele zaken. De nieuwsbrief wordt verstuurd aan

Nadere informatie

Panama Opleidersdag 1 november 2007. Practicum. Dromen en dilemma s

Panama Opleidersdag 1 november 2007. Practicum. Dromen en dilemma s Panama Opleidersdag 1 november 2007 Practicum Dromen en dilemma s Een dilemma voor de opleider Vraag de doorsnee opleider RW&D om belangrijke leerinhouden voor de pabo op een rijtje te zetten en hij of

Nadere informatie

Beleidsagenda lerarenopleiding leidt tot niveauverlaging

Beleidsagenda lerarenopleiding leidt tot niveauverlaging Het Kanaal nummer 8 Beleidsagenda lerarenopleiding leidt tot niveauverlaging Gehanteerde rekenvaardigheids- en gecijferdheidstoetsen M. van Zanten & P. van den Brom-Snijders Panama/FIsme, Universiteit

Nadere informatie

Beroepsgericht rekenen. 15 november :15-12:45, zaal 1.06 monica wijers vincent jonker

Beroepsgericht rekenen. 15 november :15-12:45, zaal 1.06 monica wijers vincent jonker Beroepsgericht rekenen 15 november 2017 11:15-12:45, zaal 1.06 monica wijers vincent jonker Programma 1. Kennismaking 2. Activiteit: rekenen in beroep 3. Historie 4. Twee dagen, 60 docenten, voorbeelden

Nadere informatie

Zomerschool ROC van Twente

Zomerschool ROC van Twente 2014 Zomerschool ROC van Twente College voor Educatie ROC van Twente 27-3-2014 INHOUD aanleiding... 2 opzet zomercursussen... 3 programma zomercursussen... 4 financieel... 5 Pagina 1 AANLEIDING Het ROC

Nadere informatie

Ontwikkelingen in afstudeerrichtingen lerarenopleidingen HAN ILS. 13 april 2016

Ontwikkelingen in afstudeerrichtingen lerarenopleidingen HAN ILS. 13 april 2016 Ontwikkelingen in afstudeerrichtingen lerarenopleidingen HAN ILS 13 april 2016 Het komende uurtje... 14.15-14.35 uur Implementatie afstudeerrichtingen HAN ILS 14.35 14.45 uur Uitwisseling 14.45-15.05 uur

Nadere informatie

Factsheet Toelatingstoets PABO

Factsheet Toelatingstoets PABO Pabo-opleidingen zitten in de lift De pabo s hebben de afgelopen jaren veel stappen gezet om de kwaliteit verder te versterken, onder meer door de invoering van de toelatingstoetsen. Deze maatregelen betalen

Nadere informatie

Nieuwsbrief VO nr. 5 11 februari 2008

Nieuwsbrief VO nr. 5 11 februari 2008 Nieuwsbrief VO nr. 5 11 februari 2008 In dit nummer Onderzoek bestuurlijke verzelfstandiging /1 Conferentie verbindend leren in Eindhoven /1 Wegens succes: vierde leergang P&O /2 Bijna alle scholen zijn

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG a > Retouradres Postbus 6375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 6375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Protocol PDG en educatieve minor

Protocol PDG en educatieve minor Protocol PDG en educatieve minor 28 april 2014 Inhoud Protocol voor beoordelingen door de NVAO van de kwaliteit van de afstudeerrichtingen algemeen vormend onderwijs en beroepsgericht onderwijs, het traject

Nadere informatie

OPLEIDER IN DE SCHOOL, COACH en OPLEIDINGSCOÖRDINATOR Post-HBO opleidingen

OPLEIDER IN DE SCHOOL, COACH en OPLEIDINGSCOÖRDINATOR Post-HBO opleidingen Professionaliseringsaanbod Pabo 2010 2011 OPLEIDER IN DE SCHOOL, COACH en OPLEIDINGSCOÖRDINATOR Post-HBO opleidingen Inleiding Nieuw in ons aanbod! Een vervolg op de Post-HBO Coach en opleider in de school!

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF NVORWO - november 2017

NIEUWSBRIEF NVORWO - november 2017 ! NIEUWSBRIEF NVORWO - november Onderwerpen Nieuwe NVORWO-bestuursleden gezocht vanaf 2018 Vacature - Professionele ondersteuning van het bestuur gezocht Visietekst NVORWO t.b.v. Curriculum.nu Congres

Nadere informatie

In dit nummer. Nieuw opleidingsaanbod VOS/ABB Consulting. Nieuwsbrief VO nr. 18 20 mei 2008

In dit nummer. Nieuw opleidingsaanbod VOS/ABB Consulting. Nieuwsbrief VO nr. 18 20 mei 2008 In dit nummer Nieuw opleidingsaanbod VOS/ABB Consulting /1 Onderzoek naar belemmeringen bij stapelen /2 Invoering van één landelijk digitaal spijbelloket /2 Onderzoek naar efficiency in het onderwijs /2

Nadere informatie

Nieuwsbrief December 2018

Nieuwsbrief December 2018 Nieuwsbrief December 2018 Inhoudsopgave 2018 Ook in het afgelopen jaar hebben we weer gemerkt dat het samen opleiden van leerkrachten basisonderwijs ons steeds weer voor nieuwe uitdagingen plaatst. En

Nadere informatie

Tevredenheid over start en ontwikkeling op de arbeidsmarkt

Tevredenheid over start en ontwikkeling op de arbeidsmarkt Tevredenheid over start en ontwikkeling op de arbeidsmarkt Hbo ers uit sector Onderwijs vaker tevreden... 2 Tweedegraads lerarenopleidingen hbo en lerarenopleidingen kunst/lo het vaakst tevreden... 4 Afgestudeerden

Nadere informatie

Activiteitmail maart 2016 Jaargang 13 nr. 2

Activiteitmail maart 2016 Jaargang 13 nr. 2 Activiteitmail maart 2016 Jaargang 13 nr. 2 Voor u ligt de Activiteitmail. De Activiteitmail is een actuele nieuwsbrief van De Activiteit, het landelijk centrum voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs. Middels

Nadere informatie

Wiskunde en informatica: innovatie en consolidatie Over vragen in het wiskunde- en informaticaonderwijs

Wiskunde en informatica: innovatie en consolidatie Over vragen in het wiskunde- en informaticaonderwijs Tijdschrift voor Didactiek der β-wetenschappen 22 (2005) nr. 1 & 2 53 Oratie, uitgesproken op 11 maart 2005, bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar Professionalisering in het bijzonder in het onderwijs

Nadere informatie

"Daarbij moet het koppie gewoon zijn werk doen"

Daarbij moet het koppie gewoon zijn werk doen "Daarbij moet het koppie gewoon zijn werk doen" Jan van de Craats BON-symposium, Rotterdam, 31 maart 2012 Kwaliteit van opleidingen en docenten Kwaliteit van opleidingen en docenten Kwaliteit van de PABO

Nadere informatie

Rekenen in het MBO

Rekenen in het MBO Rekenen in het MBO 1 2 Wat komt aan de orde? Actuele ontwikkelingen Rekenen in het MBO waarom eigenlijk? Rekenen in het MBO belangrijke aandachtspunten Rekenen in het MBO actuele ontwikkelingen waarom

Nadere informatie

Deze brochure is een uitgave van het Programmabureau Onderwijs Bewijs in samenwerking met het Ministerie van OCW.

Deze brochure is een uitgave van het Programmabureau Onderwijs Bewijs in samenwerking met het Ministerie van OCW. Deze brochure is een uitgave van het Programmabureau Onderwijs Bewijs in samenwerking met het Ministerie van OCW. Programmabureau Onderwijs Bewijs Agentschap NL Postbus 93144 2509 AC Den Haag onderwijsbewijs@agentschapnl.nl

Nadere informatie

Ik tel tot 10! Volgens Bartjens Studentendag vrijdag 15 april 2016. Rekendag voor Pabo-studenten Thema: Ik tel tot 10!

Ik tel tot 10! Volgens Bartjens Studentendag vrijdag 15 april 2016. Rekendag voor Pabo-studenten Thema: Ik tel tot 10! Volgens Bartjens Studentendag vrijdag 15 april 2016 Ik tel tot 10! Wat: Rekendag voor Pabo-studenten Thema: Ik tel tot 10! Plaats: CPS, Amersfoort (8 min. lopen vanaf NS Amersfoort-Schothorst) Wanneer:

Nadere informatie

Studiekeuzecheck Hogeschool ipabo

Studiekeuzecheck Hogeschool ipabo Studiekeuzecheck Hogeschool ipabo Inhoud Informatie over de opzet studiekeuzecheck Informatie over devoorbereiding Studiekeuzecheck: de dag zelf Studiekeuzecheck: de terugkoppeling van het resultaat Checklist:

Nadere informatie

Een succesvol traject ter voorbereiding op de taaltoets

Een succesvol traject ter voorbereiding op de taaltoets Tenslotte demonstreren we u de online databank op de website van de Nederlandse Taalunie. U kunt Lezen in het basisonderwijs, evenals Schrijven in het basisonderwijs, downloaden van de volgende websites:

Nadere informatie

(registeropleiding Post-HBO)

(registeropleiding Post-HBO) De coördinator Taal Kenniscentrum de Kempel Deurneseweg 11 5709 AH Helmond 0492-514400 Helga van de Ven h.ven@kempel.nl De coördinator Taal Kenniscenter de Kempel 2016 (registeropleiding Post-HBO) 1 De

Nadere informatie

toetsresultaten vmbo en mbo in de regio Den Haag oktober 2011

toetsresultaten vmbo en mbo in de regio Den Haag oktober 2011 TAAL EN REKENEN VAN BELANG toetsresultaten vmbo en mbo in de regio Den Haag oktober 2011 INHOUD Inleiding... 5 Hoofdstuk 1 Resultaten VMBO in de regio Den Haag... 7 1.1 Totaal overzicht van de afgenomen

Nadere informatie

najaar 2010 Bijeenkomst steunpunt taalenrekenenvo Freudenthal Instituut

najaar 2010 Bijeenkomst steunpunt taalenrekenenvo Freudenthal Instituut najaar 2010 Bijeenkomst steunpunt taalenrekenenvo Freudenthal Instituut Waarom? de aanleiding Wie gaat wat doen? wiskunde of schoolbreed Rol van de docent Wat ga je inzetten? materialen, ook ict Doelgroepen,

Nadere informatie

Graag informeren wij u via deze e-nieuwsbrief over schoolzelfevaluatie voor SO en SBO, proeftoetsen VSO

Graag informeren wij u via deze e-nieuwsbrief over schoolzelfevaluatie voor SO en SBO, proeftoetsen VSO E-nieuwsbrief speciale leerlingen Graag informeren wij u via deze e-nieuwsbrief over schoolzelfevaluatie voor SO en SBO, proeftoetsen VSO Dagbesteding en Arbeid, Hét Congres en nog veel meer. Stuur deze

Nadere informatie

Vooruitgang geboekt op ambities sectorakkoord

Vooruitgang geboekt op ambities sectorakkoord 1 DECEMBER 2016 Vooruitgang geboekt op ambities sectorakkoord Ruim twee jaar na het afsluiten van het sectorakkoord vo zijn er positieve resultaten bereikt en is er veel vooruitgang geboekt op de thema's

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 0 03 7 93 Werken in het onderwijs Nr. 44 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Waardevol reken-wiskundeonderwijs. Kenmerken van kwaliteit. Vakmanschap van de leerkracht

Waardevol reken-wiskundeonderwijs. Kenmerken van kwaliteit. Vakmanschap van de leerkracht Waardevol reken-wiskundeonderwijs Rekenen-wiskunde is een kernvak op de basisschool. Het staat iedere dag op het programma en er wordt een substantieel deel van de onderwijstijd aan besteed. Terecht; in

Nadere informatie

Projectplan. 1 - Praktische gegevens Plaats Pilot Den Haag. Projectleider. Arno van Houwelingen / Peter Eskens. Deelnemende instellingen

Projectplan. 1 - Praktische gegevens Plaats Pilot Den Haag. Projectleider. Arno van Houwelingen / Peter Eskens. Deelnemende instellingen Projectplan 1 - Praktische gegevens Plaats Pilot Den Haag Projectleider Arno van Houwelingen / Peter Eskens Deelnemende instellingen Haagse Hogeschool J. Westerdijkplein - namen en adressen 75 van de deelnemende

Nadere informatie

Datum Uitnodiging subsidieaanvraag Regeling versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen

Datum Uitnodiging subsidieaanvraag Regeling versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Aan: penvoerders opleidingsscholen en contactpersonen lerarenopleidingen Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl Onze

Nadere informatie

R. Keijzer, E. de Goeij, V. Jonker, J. Kaskens, M. Kool & M. Wijers 1. Discussie

R. Keijzer, E. de Goeij, V. Jonker, J. Kaskens, M. Kool & M. Wijers 1. Discussie Over de muurtjes - verslag van een discussieronde tijdens de ELWIeR-conferentie R. Keijzer, E. de Goeij, V. Jonker, J. Kaskens, M. Kool & M. Wijers 1 1 Inleiding Op vrijdag 22 november 2013 vond de vierde

Nadere informatie

Opleiding rekenen mbo

Opleiding rekenen mbo Opleiding rekenen mbo Fokke Munk, Rinske Stelwagen, Monica Wijers, Vincent Jonker 22-1-2015, 13:00-14:15 Inhoud 1. De opleiding c.q. nascholing 2. Waarom praktijkonderzoek? 3. Discussie 1 Wat is een goede

Nadere informatie

De rekentoets. Een dure misrekening. Heemskerk, 11 januari Jan van de Craats. Universiteit van Amsterdam

De rekentoets. Een dure misrekening. Heemskerk, 11 januari Jan van de Craats. Universiteit van Amsterdam De rekentoets Een dure misrekening Heemskerk, 11 januari 2016 Jan van de Craats Universiteit van Amsterdam De titel van dit verhaal is ontleend aan een item in de uitzending van Brandpunt op 17 maart 2015.

Nadere informatie

Meten en Meetkunde Meester

Meten en Meetkunde Meester Volgens Bartjens Studentendag vrijdag 10 april 2015 Meten en Meetkunde Meester Wat: Thema: Plaats: Wanneer: Tijd: Kosten: Aanmelden en informatie: Rekendag voor Pabo- studenten Meten en meetkunde CHE,

Nadere informatie

Expertconferentie Gecijferdheid + Woensdag 9 april 2008

Expertconferentie Gecijferdheid + Woensdag 9 april 2008 Expertconferentie Gecijferdheid + Woensdag 9 april 2008 Doelgroep: Docenten uit mbo en pabo die in hun instituut actief zijn in de aansluiting mbo-pabo of de intentie hebben daar op korte termijn actief

Nadere informatie

Nieuwsbrief passend onderwijs

Nieuwsbrief passend onderwijs Januari 2014 Update: Week van passend onderwijs Uitgelicht Update: Week van passend onderwijs De eerste 50 scholen en samenwerkingsverbanden hebben zich aangemeld voor de Week van passend onderwijs (24-28

Nadere informatie

Maatwerk voor nieuwe ROS-adviseurs Informatiebijeenkomst en Leergang 2013

Maatwerk voor nieuwe ROS-adviseurs Informatiebijeenkomst en Leergang 2013 Maatwerk voor nieuwe ROS-adviseurs Informatiebijeenkomst en Leergang 2013 Leergang Procesbegeleiding samenwerking, organisatie en innovatie in de eerste lijn voor nieuwe ROS-adviseurs (code L13-2) Voor

Nadere informatie

1. De opbrengsten van de aanbevelingen van de commissie Bruijn

1. De opbrengsten van de aanbevelingen van de commissie Bruijn Bestuurlijke afspraken tussen de HBO-raad en de Minister van Onderwijs Cultuur en Wetenschap, naar aanleiding van het advies Vreemde ogen dwingen van de Commissie externe validering examenkwaliteit hoger

Nadere informatie

Inhoud educatie-opleidingen, toetsing en certificering

Inhoud educatie-opleidingen, toetsing en certificering Inhoud educatie-opleidingen, toetsing en certificering In iedere FAQ-lijst vindt u eerst de lijst met vragen, zodat u de voor u interessante vragen en antwoorden op de pagina s hierna makkelijk terug kunt

Nadere informatie

PLATFORM REKENDOCENTEN BVMBO WELKOM!

PLATFORM REKENDOCENTEN BVMBO WELKOM! PLATFORM REKENDOCENTEN BVMBO WELKOM! PROGRAMMA Voorstelronde Rekenstarter Platform Rekendocenten BVMBO De rekendocent en Agenda Rekenonderwijs OCW De rekendocent en het Rekenplan MBO raad Input voor het

Nadere informatie

Doel van de werkgroep

Doel van de werkgroep Opbrengstgericht werken vraagt om een onderzoekende leraar In ieder geval voor rekenen-wiskunde Ronald Keijzer lector rekenen-wiskunde Hogeschool IPABO R.Keijzer@hs-ipabo.edu Gerard Boersma docent rekenen-wiskunde

Nadere informatie

Rondom Rekenen VO/MBO. Op weg naar topdocenten rekenen mbo. Thema 1: De eigenheid van de mbo-student Een mbo-leerling heeft geen achterstand rekenen

Rondom Rekenen VO/MBO. Op weg naar topdocenten rekenen mbo. Thema 1: De eigenheid van de mbo-student Een mbo-leerling heeft geen achterstand rekenen Rondom Rekenen VO/MBO Op weg naar topdocenten rekenen mbo Thema 1: De eigenheid van de mbo-student Een mbo-leerling heeft geen achterstand rekenen + (inspireert me tot actie) * Dit wil ik bespreken! *

Nadere informatie

HOE ZIT HET MET HET VAK INFORMATICA IN DE BOVENBOUW?

HOE ZIT HET MET HET VAK INFORMATICA IN DE BOVENBOUW? Beste F.A.M. Peeters, lidnummer 1207 van i&i Nu in heel Nederland de lessen weer zijn begonnen vragen we graag een minuutje van uw tijd. Uw vakvereniging wil voorop lopen in de slag om de leraarskwaliteit.

Nadere informatie

Enkele rekenexperts, docenten en andere betrokkenen. Rekentoetswijzercommissie voortgezet onderwijs. Expertmeeting rekentoetsen vo

Enkele rekenexperts, docenten en andere betrokkenen. Rekentoetswijzercommissie voortgezet onderwijs. Expertmeeting rekentoetsen vo Uitnodiging Aan Enkele rekenexperts, docenten en andere betrokkenen Van Rekentoetswijzercommissie voortgezet onderwijs Datum 16 maart 2011 Agenda Expertmeeting rekentoetsen vo Datum overleg 12 april 2011

Nadere informatie

Spellingcontrole mag aan voor kandidaten met dyslexie. Afschaffing loting bij opleidingen met een numerus fixus

Spellingcontrole mag aan voor kandidaten met dyslexie. Afschaffing loting bij opleidingen met een numerus fixus Voortgezet Onderwijs 19 februari 2016 Inhoud Algemeen Meer maatwerk voor leerlingen Overgang po-vo Spellingcontrole mag aan voor kandidaten met dyslexie Rekenresultaten 2015 per school Scholen aan de slag

Nadere informatie

Rekenvaardigheden toetsen in een mbo koksopleiding

Rekenvaardigheden toetsen in een mbo koksopleiding Rekenvaardigheden toetsen in een mbo koksopleiding Mark Hoogenboezem, ROC Midden Nederland (met aanvullingen vanuit de docenten opleiding rekenen mbo: Vincent Jonker, Fokke Munk, Rinske Stelwagen, Monica

Nadere informatie

Vragen stellen in de reken-wiskundeles

Vragen stellen in de reken-wiskundeles Vragen stellen in de reken-wiskundeles Marc van Zanten, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling SLO & Universiteit Utrecht: Panama, O&T, Faculteit Sociale Wetenschappen Inleiding Dit hoofdstuk

Nadere informatie

Rekendocent VO/MBO. 14 december 2016 Karen Heinsman Minor Rekendocent VO-MBO - Steunpunt 2016

Rekendocent VO/MBO. 14 december 2016 Karen Heinsman Minor Rekendocent VO-MBO - Steunpunt 2016 Rekendocent VO/MBO 14 december 2016 Karen Heinsman Programma Wat heeft u met rekenen? Aanleiding Wetgeving Inhoud en opzet opleiding Ervaringen op het ROC-MN Wat heeft u met rekenen? En met welke vraag

Nadere informatie

Van opleiding tot school: waar leer ik differentiëren?

Van opleiding tot school: waar leer ik differentiëren? Van opleiding tot school: waar leer ik differentiëren? Johan Vos, inspecteur VO Annelies Bon, inspecteur HO 31 mei 2017 Inhoud 1.Wat is differentiëren? 2.Differentiatie in het VO 3.De mening van afgestudeerden

Nadere informatie

AGENDA nr. 19 NIEUWS. JARIG Lisa Oskam 24 juni groep 5/6 Nanou Lazoe 27 juni groep 3. Dinsdag 27 juni Donderdag 29 juni GMR-vergadering

AGENDA nr. 19 NIEUWS. JARIG Lisa Oskam 24 juni groep 5/6 Nanou Lazoe 27 juni groep 3. Dinsdag 27 juni Donderdag 29 juni GMR-vergadering AGENDA nr. 19 Dinsdag 20 juni schoonmaakavond Woensdag 21 juni inloopochtend Maandag 26 juni studiedag Dinsdag 27 juni staken Donderdag 29 juni GMR-vergadering Vrijdag 30 juni rapporten mee Vrijdag 30

Nadere informatie

Cursus rekendidactiek. Bijeenkomst 6 26 februari 2013 monica wijers, vincent jonker Freudenthal Instituut

Cursus rekendidactiek. Bijeenkomst 6 26 februari 2013 monica wijers, vincent jonker Freudenthal Instituut Cursus rekendidactiek Bijeenkomst 6 26 februari 2013 monica wijers, vincent jonker Freudenthal Instituut Rekenen uit de krant Huiswerk Zwakke rekenaars Bekijk samenvatting van het protocol ERWD voor

Nadere informatie

Laaggecijferdheid. 16 januari 2019 Conferentie NT1. Vincent Jonker Wim Matthijsse

Laaggecijferdheid. 16 januari 2019 Conferentie NT1. Vincent Jonker Wim Matthijsse Laaggecijferdheid 16 januari 2019 Conferentie NT1 Vincent Jonker v.jonker@uu.nl Wim Matthijsse wim.matthijsse@gmail.com Kennismaking Wat vind/lijkt je aantrekkelijk bij het begeleiden van volwassenen

Nadere informatie

Reken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand

Reken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand Reken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand Presentatie Alledaags Rekenen Nieuwegein woensdag 21 november 2012 Giel Hanraets en Vincent Jonker deel 0 PROGRAMMA Programma 1. Korte schets van de

Nadere informatie

PRO-U: PROFESSIONALISERING IN HET ONDERWIJS JAARPROGRAMMA

PRO-U: PROFESSIONALISERING IN HET ONDERWIJS JAARPROGRAMMA EEN SAMENWERKING TUSSEN VAKGROEP ELAN EN PRE-UNIVERSITY VAN DE UNIVERSITEIT TWENTE PRO-U: PROFESSIONALISERING IN HET ONDERWIJS JAARPROGRAMMA 2018-2019 PRO-U: PROFESSIONALISERING IN HET ONDERWIJS Over Pro-U

Nadere informatie

Servicedocument bij de Kamerbrief van 5 juli 2019: reactie ministers op Kamervragen over rekenen in het vo en mbo.

Servicedocument bij de Kamerbrief van 5 juli 2019: reactie ministers op Kamervragen over rekenen in het vo en mbo. Servicedocument bij de Kamerbrief van 5 juli 2019: reactie ministers op Kamervragen over rekenen in het vo en mbo. In dit servicedocument treft u een samenvatting van de hoofdlijnen voor het vo aan. De

Nadere informatie

Cursus Rekencoördinatoren

Cursus Rekencoördinatoren Cursus Rekencoördinatoren ROC Albeda College 22 september2011 Bijeenkomst 1 Monica Wijers, Vincent Jonker, Freudenthal Instituut Een boek reken-wiskundeonderwijs aanpassen, inpassen, toepassingen (redactie

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2010 194 Wet van 29 april 2010 tot vaststelling van regels over referentieniveaus voor de taal- en rekenvaardigheden van leerlingen (Wet referentieniveaus

Nadere informatie

Informatieblad Rekenen September 2012 Locatie Zusterstraat Schooljaar VWO, HAVO, MAVO en VMBO

Informatieblad Rekenen September 2012 Locatie Zusterstraat Schooljaar VWO, HAVO, MAVO en VMBO Informatieblad Rekenen September 2012 Locatie Zusterstraat Schooljaar 2012-2013 VWO, HAVO, MAVO en VMBO Informatieblad Rekenen, Johan de Witt, locatie Zusterstraat, september 2012 1 Beste ouder en/of verzorger,

Nadere informatie

Vierdejaars en de kennisbasistoets zwakke rekenaars in pabo 4

Vierdejaars en de kennisbasistoets zwakke rekenaars in pabo 4 Vierdejaars en de kennisbasistoets zwakke rekenaars in pabo 4 Gerard Boersma, HAN Pabo (Ronald Keijzer, Hogeschool ipabo) Overzicht Inleiding Onderzoeksvraag Methode Bevindingen Vragen en discussie Inleiding

Nadere informatie

filmpje bewindslieden (http://www.taalenrekenen.nl/)

filmpje bewindslieden (http://www.taalenrekenen.nl/) SLO oktober 2009 filmpje bewindslieden (http://www.taalenrekenen.nl/) Achtergrond Nederland heeft een goed onderwijssysteem. Maar, er is maatschappelijke zorg over de kwaliteit van het reken- en taalonderwijs.

Nadere informatie

Het veranderen van de cesuur voor de instaptoets rekenen-wiskunde

Het veranderen van de cesuur voor de instaptoets rekenen-wiskunde Het veranderen van de cesuur voor de instaptoets rekenen-wiskunde Ronald Keijzer, ipabo Amsterdam Samenvatting Studenten aan de Nederlandse lerarenopleiding basisonderwijs leggen in het derde studiejaar

Nadere informatie

Colofon: Datum: september Notitie Rekenbeleid

Colofon: Datum: september Notitie Rekenbeleid Colofon: Datum: september 2016 Notitie Rekenbeleid 2016-2017 Inhoud Inleiding... 2 Beoogde referentieniveaus voor rekenen... 3 Doelstelling... 3 Rekentoets en de overgangsnormen... 3 Rekentoets en de slaag/zak-regeling...

Nadere informatie

Verslag van het Symposium 'Nut en Nadeel van Geschiedenisonderwijs: aanzetten voor een nieuw curriculum' 8 juni 2018 in Amsterdam

Verslag van het Symposium 'Nut en Nadeel van Geschiedenisonderwijs: aanzetten voor een nieuw curriculum' 8 juni 2018 in Amsterdam Verslag van het Symposium 'Nut en Nadeel van Geschiedenisonderwijs: aanzetten voor een nieuw curriculum' 8 juni 2018 in Amsterdam Aanleiding voor het symposium Onder de vlag van Curriculum.nu buigen in

Nadere informatie

1 inleiding. KNAW-advies Rekenonderwijs op de basisschool 1 - analyse en sleutels tot verbetering - KNAW-commissie rekenonderwijs 2

1 inleiding. KNAW-advies Rekenonderwijs op de basisschool 1 - analyse en sleutels tot verbetering - KNAW-commissie rekenonderwijs 2 KNAW-advies Rekenonderwijs op de basisschool 1 - analyse en sleutels tot verbetering - KNAW-commissie rekenonderwijs 2 1 inleiding Bezorgdheid over de rekenvaardigheid van kinderen heeft de laatste jaren

Nadere informatie

Bestuurlijke afspraken over ontvlechting van de Educatieve Faculteit Amsterdam

Bestuurlijke afspraken over ontvlechting van de Educatieve Faculteit Amsterdam Bestuurlijke afspraken over ontvlechting van de Educatieve Faculteit Amsterdam Bijlage bij brief HO/BL/2005/6586 1. Preambule Het College van Bestuur van de Hogeschool van Amsterdam en het College van

Nadere informatie

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Aanmelding voor opleidingen tot vo docent steeds vroeger, pabo trekt steeds minder late aanmelders juni 2009 Inleiding Om de (toekomstige) leraartekorten

Nadere informatie

De kracht van samenwerking

De kracht van samenwerking BRLO De kracht van samenwerking VELON-congres 13 maart 2018 info@brlo.nl Workshop Beroepsregistratie Lerarenopleiders: de kracht van samenwerking! 9.00-10.30 uur Anne Marie Klomp-Pardoel projectleider

Nadere informatie

A. Persoonlijke gegevens

A. Persoonlijke gegevens Windesheim, Gesprek op afstand Zelfevalutie/feedbackformulier Beste (aankomende) student, Hartelijk dank voor het invullen en versturen van het Intakeformulier Afstandsleren School of Education. Per e-mail

Nadere informatie

Versterk β. Gecijferdheid? Wat gaan we doen met het

Versterk β. Gecijferdheid? Wat gaan we doen met het Versterk β Gecijferdheid? Wat gaan we doen met het rekenen in het VO? Universumstudiemiddag St.-Odulphuslyceum, do. 25 september 2008 Waarom wil je eigenlijk iets aan rekenen doen binnen vo? Waarom ga

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 30 234 Toekomstig sportbeleid 31 293 Primair Onderwijs Nr. 143 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter

Nadere informatie

21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs. Maaike Rodenboog, SLO

21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs. Maaike Rodenboog, SLO 21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs Maaike Rodenboog, SLO m.rodenboog@slo.nl SLO, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Onafhankelijke, niet-commerciële positie als

Nadere informatie

Rekencursus - entree. Bijeenkomst 1 2 november 2017 Vincent Jonker Monica Wijers

Rekencursus - entree. Bijeenkomst 1 2 november 2017 Vincent Jonker Monica Wijers Rekencursus - entree Bijeenkomst 1 2 november 2017 Vincent Jonker Monica Wijers 0 Kennismaking Deelnemers Abdel Achahchah Halima Bardaa Stephanie Bottse Miguel Fernandez Anja Grootscholten Bouchra Jaddioui

Nadere informatie

Handleiding Nascholing Digitale Toets Omgeving voor Nascholingsleiders FaSMEd

Handleiding Nascholing Digitale Toets Omgeving voor Nascholingsleiders FaSMEd FaSMEd Prestaties verhogen door formatief toetsen in het reken-wiskundeonderwijs en onderwijs in de natuurwetenschappen Marja van den Heuvel-Panhuizen, Mieke Abels, & Ilona Friso-van den Bos Freudenthal

Nadere informatie

Uw brief van Ons kenmerk Contactpersoon Zoetermeer

Uw brief van Ons kenmerk Contactpersoon Zoetermeer OC enw De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen Europaweg 4 Postbus 25000 2700 LZ Zoetermeer Telefoon (079)

Nadere informatie

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven 10 SPECIFIEKE FACULTAIRE BEPALINGEN Faculteit Educatie A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven Artikel 32 Inschrijving voor cursussen 3A De student is

Nadere informatie

Panama conferentie 18, 19 & 20 januari 2006 Categoriale bijeenkomst opleiders. Werkbijeenkomst leerlandschap rekenen/wiskunde en didactiek

Panama conferentie 18, 19 & 20 januari 2006 Categoriale bijeenkomst opleiders. Werkbijeenkomst leerlandschap rekenen/wiskunde en didactiek Panama conferentie 18, 19 & 20 januari 2006 Categoriale bijeenkomst opleiders Werkbijeenkomst leerlandschap rekenen/wiskunde en didactiek Samenstelling: Marc van Zanten Anneke van Gool Erica Woltjer Hans

Nadere informatie

De kwaliteit van het onderwijs in rekenen en wiskunde

De kwaliteit van het onderwijs in rekenen en wiskunde De kwaliteit van het onderwijs in rekenen en wiskunde A.H. Corporaal Inspectie van het Onderwijs 1 inleiding Ongeveer een jaar voordat het PPON-onderzoek werd uitgevoerd waarover kortelings is gerapporteerd

Nadere informatie

Cursus Rekencoördinatoren

Cursus Rekencoördinatoren Cursus Rekencoördinatoren ROC Albeda College 24 november 2011 Bijeenkomst 3 Monica Wijers, Vincent Jonker, Freudenthal Instituut Een boek http://www.volgens-bartjens.nl/ DE KRANT Zie ook: Nieuwsrekenen.nl

Nadere informatie

Wat heeft dat te betekenen?!

Wat heeft dat te betekenen?! Wat heeft dat te betekenen?! De relatie tussen de ervaren betekenisvolheid van het rekenonderwijsaanbod en de resultaten op rekentoetsen op de pabo Puck Lamers, WO-student Radboud Universiteit Nijmegen,

Nadere informatie

Rekenbeleid. Procesbeschrijving. Versie: 1

Rekenbeleid. Procesbeschrijving. Versie: 1 Rekenbeleid Procesbeschrijving Versie: 1 Taakhouder: H. Cox Gemaakt: April 2016 Geldig tot: Januari 2018 Rekenbeleid HSL Hoe presteert HSL op de basisvaardigheden rekenen en hoe kunnen die prestaties worden

Nadere informatie

Excellente docent in de mbo-praktijk

Excellente docent in de mbo-praktijk Excellente docent in de mbo-praktijk Uitwisseling scholen HU 7 maart 2014 ROCMN P&O 5-3-2014 1 ROC Midden Nederland Profiel: Kwaliteit, kleinschaligheid en persoonlijk contact Nauwe verbinding met regionale

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 31 332 Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen Nr. 87 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 30 april 2018 De vaste commissie voor Onderwijs,

Nadere informatie

DECEMBER 2017 Lisa Jansen-Scheepers HET DRIESLAGMODEL

DECEMBER 2017 Lisa Jansen-Scheepers HET DRIESLAGMODEL DECEMBER 2017 Lisa Jansen-Scheepers HET DRIESLAGMODEL Hoe het drieslagmodel kan worden ingezet ter ondersteuning van het getalbegrip in de realistische rekenles. Het belangrijkste doel van school is niet

Nadere informatie

ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET VIERJAARLIJKS BEZOEK OP O.B.S. DE BONGERD

ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET VIERJAARLIJKS BEZOEK OP O.B.S. DE BONGERD DEFINITIEF RAPPORT ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET VIERJAARLIJKS BEZOEK OP O.B.S. DE BONGERD Plaats : Hijken BRIN-nummer : 18TJ Onderzoeksnummer : 118979 Conceptrapport verzonden op : 26 april Datum schoolbezoek

Nadere informatie

Zij-instroom pabo = leraar in 2 jaar

Zij-instroom pabo = leraar in 2 jaar Zij-instroom pabo = leraar in 2 jaar Leren = durven Informatie voor scholen en schoolbesturen over zij-instroom pabo Inholland Bent u het bevoegd gezag van een instelling in het primair onderwijs en wilt

Nadere informatie

ELWIeR II - voorstel. versie ELWIeR Expertisecentrum Lerarenopleiding Wiskunde en Rekenen

ELWIeR II - voorstel. versie ELWIeR Expertisecentrum Lerarenopleiding Wiskunde en Rekenen ELWIeR II - voorstel versie 2-4- 2010 Algemeen N.a.v. brief OCW 17-12- 2009 (uitnodiging subsidieaanvraag expertisecentra) Periode: 1-8- 2010 tot 1-8- 2012. Tijdpad: o 20100216, projectplan rondsturen

Nadere informatie

Subnetwerkbijeenkomsten. Oktober / November 2010

Subnetwerkbijeenkomsten. Oktober / November 2010 Subnetwerkbijeenkomsten Oktober / November 2010 Subnetwerk Zuid-West 13 oktober 2010 ROC Albeda, Rotterdam Subnetwerk Noord 20 oktober 2010 Nieuwe Buitensociëteit, Zwolle Subnetwerk Zuid-Oost 4 november

Nadere informatie

Regionale subnetwerken rekenen Zwolle Helmond Rotterdam

Regionale subnetwerken rekenen Zwolle Helmond Rotterdam Regionale subnetwerken rekenen 26-01-2016 Zwolle 27-01-2016 Helmond 28-01-2016 Rotterdam Programma 13.00 uur Inloop met koffie/thee 13.30 uur Opening 13.35 uur Stand van zaken 14.15 uur Inleiding thema

Nadere informatie

Voorstel taal- en rekenbeleid [school]

Voorstel taal- en rekenbeleid [school] Inleiding Landelijk Op 27 april 2010 heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel 'Referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen' aangenomen. Het wetsvoorstel treedt op 1 augustus 2010 in werking. De kern van

Nadere informatie

Inleidingen/Workshops AOb/CvE havo/vwo-examenconferentie 7 april 2011. Opening Albert van der Meer, sectorbestuur-vo AOb

Inleidingen/Workshops AOb/CvE havo/vwo-examenconferentie 7 april 2011. Opening Albert van der Meer, sectorbestuur-vo AOb Inleidingen/Workshops AOb/CvE havo/vwo-examenconferentie 7 april 2011 Plenaire inleidingen: Opening Albert van der Meer, sectorbestuur-vo AOb Henk den Boer, Inspectie van het Onderwijs: Actuele ontwikkelingen

Nadere informatie

PO-VO EN HET WAT EN HOE VAN TAAL EN REKENEN

PO-VO EN HET WAT EN HOE VAN TAAL EN REKENEN PROCESBESCHRIJVING AANSLUITING PO-VO PO-VO EN HET WAT EN HOE VAN TAAL EN REKENEN SAMEN LEREN OVER REFERENTIENIVEAUS EN DIDACTIEK OM DE INHOUDELIJKE AANSLUITING TUSSEN PO EN VO IN GORINCHEM EN OMSTREKEN

Nadere informatie

KNAG dag Andreas Boonstra

KNAG dag Andreas Boonstra KNAG dag 2018 Andreas Boonstra 1 Beeldvorming Foto van Pixabay 2 Is er sprake van een kloof? Foto van Pixabay 3 Kennis en vaardigheden?? Is het en/of OF en/en? 4 Eerste jaar Aardrijkskunde op de Katholieke

Nadere informatie

Behoefteonderzoek onderwijs voor professionals

Behoefteonderzoek onderwijs voor professionals Behoefteonderzoek onderwijs voor professionals Geachte heer, mevrouw, HBO-instelling Windesheim staat als kennisinstelling midden in de samenleving en volgt ontwikkelingen in het werkveld op de voet. Wij

Nadere informatie

Zeeuwse opleiding. Welkom op de voorlichtingsavond certificeringstraject

Zeeuwse opleiding. Welkom op de voorlichtingsavond certificeringstraject Welkom op de voorlichtingsavond certificeringstraject Deze opleiding is een initiatief van RPCZ, Scalda, HZ University of Applied Sciences, Kinderopvang Zeeuws-Vlaanderen, Kibeo, Kinderopvang Walcheren,

Nadere informatie

ICLON Powerpoint sjabloon

ICLON Powerpoint sjabloon ICLON Powerpoint sjabloon Een voorbeeld van een ICLON presentatie Piet Presentator & Co Copresentator (ICLON) Coby Collega (Leiden University) Max Medewerker (Instituut voor Cooperatie) [Congresnaam, Plaats,

Nadere informatie