KNNV afdeling Haarlem e.o.:

Transcriptie

1 secretarieel jaarverslag Bestuurszaken - Werk & studiegroepen - Bijzondere waarnemingen

2 secretarieel jaarverslag 2014: bestuurszaken (1) Algemeen & natuurbeleving: 254 leden (15 minder dan in 2013). 30 excursies: o elke maand de eerste maandagochtend wandeling met gemiddeld 11 deelnemers per keer. Sinds1998 nog steeds een succes! o 2 publieksexcursies 10 lezingen (w.v. 2x over libellen & 2 x over dagvlinders). Natuurstudie De cursus grassen was zeer succesvol; 12 enthousiaste deelnemers. Handleiding grassencursus KNNV werd herzien en geactualiseerd. Bijdrage aan kadercursus water van plaatselijke IVN. De werkgroepen voor libellen, planten, dagvlinders, padden, wasplaten, zwammen en houtzwammen zetten hun monitoring werk voort. Alle werkgroepen deden verslag.

3 secretarieel jaarverslag 2014: bestuurszaken (2) Natuurstudie (vervolg) Nachtvlinderwerkgroep (nieuw!): o o o Met materiaal, gesubsidieerd door het NPZK, is al een aantal nachten bij het Bezoekerscentrum aan de Zeeweg naar nachtvlinders geïnventariseerd. In verband met de ongewisheden van het weer worden mensen, die zich hebben opgegeven als belangstellend, kort voor een voorgenomen kijkavond per geïnformeerd. Voor zover het weer het toelaat, wordt minstens één maal per maand bij het bezoekerscentrum geïnventariseerd. Gepluimde Spanner

4 secretarieel jaarverslag 2014: bestuurszaken (3) Natuurbescherming: Planten- en paddenstoeleninventarisatie Groenendaal + rapportage aan gemeente Heemstede, deelnemers, bestuur. Reorganisatie website. Vrienden Kennemerstrand: veel beheerwerk in de unieke duinvallei bij Pier van IJmuiden. Paddenwerkgroep Brouwerskolk regelmatig in regionale media. Zichtbaarheid KNNV: De KNNV heeft, zoals elk jaar, weer meegedaan aan het Voorjaarsen Najaarsevenement op Ter Kleef. Daarnaast heeft de vereniging diverse publieksexcursies georganiseerd waar onder voor libellen: AWD 22 juni en Middenduin op 29 juni. Diverse adviezen en commentaren w.o. Natuurbeleidsplan Heemstede. Aandacht voorkomen nieuw insect in Nederland ; Iepenzigzagbladwesp (actie Dik Vonk). Publicatie in Entomologische berichten.

5 Secretarieel jaarverslag 2014: werk/studiegroepen/overig - Plantenstudiegroep, jaarverslag 2014 (Joop Mourik) - Houtzwammen werkgroep KNNV afd. Haarlem, jaarverslag 2014 (Leo van der Brugge) - Zwammen werkgroep Koningshof verslag 2014(Marga Kuyper) - Wasplaten werkgroep verslag 2014 (Harm Snater) - Paddenwerkgroep verslag 2014(Anneke Koper) - Dagvlinder werkgroep verslag 2014 (Pipo Nicolas) - Libellenwerkgroep verslag 2014 (Frans Koning) - Werkgroep Vrienden van het Kennemerstrand, verslag 2014, (Marc Janssen) - Paddenstoeleninventarisatie wandelbos Groenendaal, verslag 2014, (Alfons Vaessen)

6 Plantenstudiegroep verslag 2014 (1) De studiegroep: De Plantenstudiegroep telde twaalf actieve leden en richtte zich op de verspreiding van plantensoorten, vegetatieonderzoek en plantendemografie. De waarnemingen zijn handmatig gedigitaliseerd, opgestuurd naar de Nationale Databank Flora en Fauna en ter beschikking gesteld aan de beheerders. Velddagen voor aspirant floristen, digitalisering van de waarnemingen. AWD: Inventarisatie in 11 km blokken. Determinatie was niet eenvoudig: de meeste plantensoorten in de AWD zijn niet meer in bloei te vinden door zware overbegrazing door damherten. In de voorzomer intensief gezocht naar een hele reeks gewone duinplanten als Reseda, Teunisbloem, Kraailook, Zeepkruid en vele andere. Tientallen oude bekenden zijn niet meer gevonden. Leuk was de vondst van twee Maanvarentjes.

7 Plantenstudiegroep verslag 2014 (2) Groenendaal: De studiegroep onderzocht de flora van het wandelbos Groenendaal (Heemstede). Voor plantenherkenning was er was er vier keer een excursie, met acht belangstellenden. In totaal maakten we 24 botanische wandelingen en noteerden 351 verschillende soorten. Zeer bijzonder was de waarneming van Zacht vetkruid en ook Pilzegge is een typische soort van oude duinen op de strandwal. Naast wilde planten zijn ook sierbomen, struiken en stinzenplanten geïnventariseerd. Deze vertellen de groene cultuurhistorie van buitenplaats tot wandelbos. De rapportage is ter beschikking gesteld aan de gemeente Heemstede ter ondersteuning van het Beheersplan Wandelbos Groenendaal Pilzegge Zacht Vetkruid

8 Plantenstudiegroep verslag 2014 (3) Kennemerstrand: Inventarisatie: Op het Kennemerstrand is de flora opnieuw geïnventariseerd. In het bijzonder de delen die in van struikopslag geschoond zijn. In totaal zijn 109 soorten aangetroffen, waarvan 19 typische soorten voor duingrasland en duinvallei. De vestiging van duin- en valleisoorten gaat dus snel. Plantendemografie : Met vijf leden telden en karteerden we weer het aantal planten van de Groenknolorchis, volgens de beproefde schelpenmethode. De populatie was gegroeid tot 730 exemplaren, de verspreiding uitgebreid van het uiterste zuidwesten van de vallei tot aan de noordrand. Tijdens die telling ontdekten we ook de eerste planten van Herminium (= Honingorchis). Op speciale zoektochten daarna kwam het totaal op 21 bloeiende planten en 13 rozetten. In juli en augustus maakten we 17 vegetatieopnamen van permanente kwadraten; 104 verschillende soorten. Enkele telspots werden uitgezet om de levensloop van bijzondere orchideeën te volgen. Jos Lammers volgde de ontwikkeling van de orchideeën in de hele regio. Bokkenorchis en Bijenorchis deden het goed.

9 Werkgroep houtzwammen 2014 (1) De werkgroep: De werkgroep bestaat uit 12 leden. Van half januari half november, met een zomerstop van half maart tot half september, zijn 15 verschillende terreinen op dinsdagmorgen bezocht in de AWD. Sinds eind 2012 gestart met kleinere groep op vrijdagen; 10 verschillende terreinen bezocht in Onderzoek op de Tonnenblink is uitgevoerd, maar moet nog worden uitgewerkt. De houtzwammen: enkele leuke waarnemingen: Elzekatmummiekelkje, Elzepropmummiekelkje, Groene wasporia, Violet troskorstje, Breedgerande poria, Zwavelschorszwam. Steeds meer Asco s en zgn korstjes op naam gebracht (vooral door Jan Bisschoff Tulleken). Aantal soorten Seizoen duurde langer door zachte weer (warme najaar).

10 Werkgroep houtzwammen 2014 (2) Voor 2015 : continueren inventarisatie van de verschillende terreinen. Leuke waarnemingen: Elzepropmummiekelkje Breedgerande poria Groenige wasporia Zwavelschorszwam Violet troskorstje

11 Werkgroep zwammen Koningshof 2014: interessant jaar De werkgroep: Vaste kern van 6 leden en enkele keren aangevuld met 8 medetellers. Vanaf 09/08/ 14 t/m 07/01/15: 13 inventarisaties in de Koningshof. Door de werkgroep zijn 374 soorten op naam gebracht (288: 2013, 240 in 2012). Een totaal overzicht is beschikbaar. De naamgeving is conform de Standaardlijst van Nederlandse paddenstoelen Aantal soorten sinds 2011: 457. Alle soorten zijn aan de hand van veldkenmerken op naam gebracht. Er is in enkele gevallen gebruik gemaakt van een microscoop. De werkgroep wil in 2015 weer op Koningshof inventariseren. In 2014 zijn 51 Rode lijstsoorten waargenomen (in 2011: : 19, 2013: 31) Tot. # soorten Rode lijst Tot. #

12 Werkgroep zwammen Koningshof 2014: interessant jaar Duivelsbroodrussula Gesteelde stuifbal Foto s: Alfons Vaessen Vuurzwammetje Slanke aardtong Sneeuwzwammetje

13 Werkgroep wasplaten 2014 (1) De werkgroep: 12e jaar van dit onderzoek in de AWD gedaan door een goed voorbereide groep, met 25 enthousiaste personen. Doel van het onderzoek, dat door Waternet wordt gefaciliteerd en door Leo Jalink (ook deelnemer) wetenschappelijk wordt begeleid, is om inzicht te krijgen in het optimale beheer van de zgn. wasplaten graslanden. Na allerlei veranderingen in beheer is voor een deel van de proefvlakken een andere doelstelling gekozen, t.w. inzicht in het voorkomen van de grasland-paddenstoelsoorten en de verbreiding ervan.

14 Werkgroep wasplaten 2014 (2) De wasplaten: In totaal 60 proefvlakken geïnventariseerd, deels kwalitatief (zonder te tellen, met de voorkomen-doelstelling), en voor de rest heel exact, dus kwantitatief. In juli/augustus vrij veel, maar daarna gedurende bijna twee maanden zonder neerslag erg weinig paddenstoelen geteld. Eerst laat in oktober tot en met november en nog later werden toch uiteindelijk nog redelijk wat paddenstoelen gevonden. Te vermelden bijzonderheden waren er pas eind november en in december, met enige zeldzame Koraalzwammen, Aardtongen en een nog niet opgeloste Knotszwamsoort. Microscopisch was deze Oranje Knotszwam door de deskundigen niet thuis te brengen en een foto ontbrak. Ook konden er geen exemplaren meer terug worden gevonden. 2015: Het onderzoek door de wasplatenwerkgroep wordt komend jaar voortgezet, met dank aan Waternet.

15 Paddenwerkgroep 2014 (1): daling na 2 topjaren Ontwikkeling levende amfibieën in aantallen Brouwerskolkweg Gewone pad Bruine kikker Groene kikker Kl.watersalamander Totaal Paddentrek kwam vroeg op gang. De eerste gewone padden werden reeds op 18/02 gesignaleerd. De meeste levende dieren geteld bij temperatuur van 7 graden. Topemmers 17A (139 ex.), nr. 123 (125 ex.) Flinke afname aantal amfibieën. Brouwerskolk: 2 Soorten; gewone pad en bruine kikker. Totaal voor Brouwerskolkweg, Korte Zijlweg en Bloemendaalseweg 1465 levende dieren (Brouwerskolk 1303). Het aantal verkeersslachtoffers bedroeg 76 (4,9% van het totaal).

16 Paddenwerkgroep 2014 (2): actiefoto s van betrokkenen Opmerkingen: De tellingen van levende amfibieën lagen fors lager dan de vorige 2 jaren. Hadden zij last van de zachte winter? Mogelijk dat de hoge temperaturen ze kwetsbaarder maken voor infecties van bacteriën, andere parasieten of voor uitdrogen.

17 Dagvlinderwerkgroep: verslag 2014 De werkgroep: De werkgroep heeft in het 23 e seizoen sinds 1992 op 32 routes zeer regelmatig vlinders geteld. Daarbij waren 47 personen betrokken: 40 vrijwilligers en 7 min of meer beroeps: mensen in dienst van de beheerders. De routes lagen in verschillende delen van de duinen ZKL: Extern 4 (Spoorlijn IJmuiden, Langeveld, Overplaats) Nationaal Park ZK: 13 AWD 15 In 2014 zijn twee initiatieven gestart: De opzet van een on-line vlinderatlas voor ZKL. Dit moet een samenwerking worden tussen de Werkgroep, de Vlinderstichting en de Wageningen Universiteit. De Vlinderwerkgroep wil alle routes fotograferen en op GPS vastleggen. In 2014 zijn 5 routes ingemeten in Nog geen telresultaten bekend. Noot: Keizersmantel weer enkele malen waargenomen

18 Libellenwerkgroep Zuid-Kennemerland 2014 (1): Ontwikkeling soorten/aantallen # soorten # exemplaren # aantal soorten de laatste jaren constant (v.a. 2008; 30 soorten. In 2014 ; 30, 2013: 33). # aantal individuen gestegen; 21% meer dan 2013 Juffers: 13 soorten, waarnemingen, watersnuffel weer het meest geteld. 22% meer waarnemingen. De Lestessoorten: flink herstel t.o.v. 2013, 54% meer waarnemingen. Helaas geen Weidebeekjuffers & Tangpantserjuffer

19 Libellenwerkgroep Zuid-Kennemerland 2014 (2): Echte libellen: 17 soorten, 19% meer waarnemingen (exem.). Viervlek het meest waargenomen. Smaragdlibel voor het eerst waargenomen (21 ex. in noordelijke Kennemerduinen). Mogelijk sprake van voortplanting. Viervlek Watersnuffel Smaragdlibel

20 Werkgroep Vrienden van het Kennemerstrand 2014 (1) Op 22 maart is met circa 25 vrijwilligers een opruimdag gehouden. In het duingebied is het zwerfafval opgeruimd. Voor het beheer van het droge duin (maaibeheer en verwijderen van duindoorn) zijn diverse natuurwerkdagen georganiseerd. Hierbij is gebruik gemaakt van de inzet van vrijwilligers en apparatuur van Landschap Noord- Holland. Ook is de hulp ingeroepen van de SEB (= Stichting Ecologisch Beheer); op acht werkdagen in de tweede helft van 2014 zijn diverse duintjes gemaaid en zijn Duindoorns en Wilgen verwijderd. In het najaar van 2014 zijn de vochtige duinvalleien gemaaid door Ekogron. In het kwetsbare zuidelijk deel van het gebied is het maaisel opgeruimd door vrijwilligers. Dit is gebeurd tijdens de natuurwerkdag op 1 november. In samenwerking met PBN zijn diverse excursies georganiseerd (16 stuks) voor bezoekers van het Kennemerstrand. Voor de communicatie is de website van de Vrienden van het Kennemerstrand verder ontwikkeld.

21 Werkgroep Vrienden van het Kennemerstrand 2014 (2) Met de provincie Noord-Holland, Natuurmonumenten, Stichting Duinbehoud en Kennemerstrand BV zijn gesprekken gevoerd om het natuurbeheer op de lange termijn onder te brengen bij Natuurmonumenten. In 2014 werd een bijzondere vondst gedaan op het Kennemerstrand. Er werden diverse bloeiende exemplaren gevonden van de Honingorchis (Herminium monorchis). Voor de Vrienden van het Kennemerstrand was dit weer een hele opsteker voor hun inspanningen voor een goed natuurbeheer. Honingorchis Moeraswespenorchis Groenknolorchis

22 Periode: o Onderzoek Wandelbos Groenendaal (paddenstoelen) Tussen half augustus en eind november het terrein 16 maal bezocht, zowel individueel als met een vaste onderzoeksgroep en een maal met een afdelingsexcursie. De soorten zijn deels in het veld op naam gebracht, deels meegenomen voor microscopisch onderzoek. Gevarieerd en rijk bestand: o In totaal zijn in soorten gevonden, waaronder 26 soorten die op de Rode Lijst Paddenstoelen 2008 staan en 17 soorten die volgens de Verspreidingsatlas Paddenstoelen uiterst zeldzaam tot vrij zeldzaam zijn. Bijzondere soorten: o De meeste paddenstoelen zijn soorten van loofbossen, bijna driekwart van de soorten. De overige zijn voornamelijk soorten van stadsparken en naaldbossen. Opvallend veel soorten zijn gebonden aan (dood) hout (59%). De twee meest in het oog springende paddenstoelen zijn het uiterst zeldzame Kleverige lindebekertje en de vrij zeldzame Pruikzwam. Inventarisatie in blokken: o Voor de inventarisatie is het gebied verdeeld in vier vakken die de vier km-hokken vertegenwoordigen waarin Groenendaal volgens de topografische kaart ligt. De bermen van de Vrijheidsdreef en het aangrenzende weiland zijn niet onderzocht. Voor een vergelijking met de inventarisatie van 1996 is gebruikgemaakt van het rapport van Jan-Willem van Velzen. Toen werden 251 soorten waargenomen.

23 Onderzoek Wandelbos Groenendaal (paddenstoelen) Kleverig lindebekkertje Stobbezwammetje Pruikzwam Sparrenveer & Plooirokje Foto s: Alfons Vaessen Gevlekte franjehoed

24 Keizersmantel KNNV afdeling Haarlem e.o.: secretarieel jaarverslag 2014: bijzondere waarnemingen Honingorchis Smaragdlibel Groenknolorchis Zwavelkorstzwam Groenige wasporia

25 secretarieel jaarverslag 2014: bijzondere waarnemingen Kleverig lindebekertje Pilzegge Bladkoning Larve Iepenzigzagwesp Krooneenden

26 De complete verslagen vindt u op: