: Wonen en ruimte : Intergemeentelijk bollencompensatiefonds

Transcriptie

1 Aan de gemeenteraad ~atwijk laaknummer Programma Onderwerp : : Wonen en ruimte : Intergemeentelijk bollencompensatiefonds Katwijk, 7 februari Inleiding In juni 2010 is de Provinciale Verordening Ruimte (PVR) vastgesteld. Hierin opgenomen is de "ruimte voor ruimte" Regeling (rvrr). Kortgezegd biedt deze regeling in het buitengebied - onder voorwaarden - bij sloop van bedrijfsgebouwen en/of kassen de mogelijkheid van één of meerdere compensatiewoning(en). Het oogmerk hierbij is: landschappelijke verbetering. De sloop van 1000 ma bedrijfsbebouwing of 5000 mz kassen biedt het equivalent van één compensatiewoning. Het maximum per locatie is te allen tijde 3 woningen. Gebleken is dat de regeling in een aantal gevallen moeilijk uitvoerbaar was. Met name in situaties waarin op één perceel onvoldoende te saneren bebouwing aanwezig is/was. Bij de re herziening van de PVR is daarom een combinatie van fysieke sloop en een financiële bijdrage mogelijk gemaakt. Daartoe kan een gemeente - afzonderlijk, dan wel een aantal gemeenten tezamen - een fonds instellen. In dat fonds kunnen dan bijdragen gestort worden van eigenaren die te weinig saneren, of bijdragen betaald worden aan eigenaren die te veel slopen. Belangrijk is dat er altijd tenminste 50% fysieke sloop moet plaats vinden (dus tenminste 501 mz bedrijfsbebouwing of 2501 mz kassen). De rvrr is voorts uitgebreid met een regeling inzake de mogelijkheid tot bouw van woningen in bestaande bebouwingslinten. Nieuw daaraan is dat er zo'n geval geen sprake hoeft te zijn van 50% fysieke sloop. Gemeenten zijn vrij hoe de instelling van zo'n fonds plaatsvindt en (eventueel) met welke gemeente(n). Recent is zoals bekend de Greenportontwikkelingsmaatschappij (GOM) opgericht. Het ligt natuurlijk voor de hand dit (kwaliteits)fonds in te richten binnen de GOM organisatie. Daarbinnen functioneert reeds een systeem voor herstructurering, waaronder het opruimen van verrommeling. De financiën van dit nu voorgestelde fonds dienen alleen wel gescheiden te blijven. Dat is uiteraard goedmogelijk, Binnen de Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA) van de Gom is de keus om dit fonds onder te brengen bij de GOM op 31 maart 2011 besproken. De GOM directie heeft in navolging hierop bijgaand voorstel van een regeling uitgewerkt. De betrokken gemeenten dienen deze regeling elk afzonderlijk door hun raad te laten vaststellen. De provincie Zuid-Holland gaat akkoord met de wijze waarop de GOM-gemeenten het fonds op deze wijze wensen in te richten. Het voorstel houdt namelijk rekening met de richtlijnen die provincie voor instelling van een dergelijk fonds heeft vastgesteld. Beoogd resultaat Dat op een praktische wijze invulling wordt gegeven aan noodzaak tot instelling van een compensatiefonds zoals bedoeld in provinciale rvrr Argumenten Op deze manier kan de GOM maximaal gebruik maken van de "ruimte voor ruimte" Regeling voor het opruimen VQn de verrommeling in de Greenport Duin- en bollenstreek. 2

2 ~atwijk Door het instellen van een intergemeentelijk fonds in Greenport-verband is het mogelijk om meer verzoeken in te willigen en daardoor meer verrommeling op te ruimen. Kanttekeningen N.v.!. Middelen Aan de instelling zijn geen specifiek benoembare kosten verbonden. De GOM is een bestaand (en reeds gefinancierd) instituut. Commissie Indien van toepassing worden onder dit kopje de aanpassingen commissie behandeling zijn doorgevoerd. beschreven, die naar aanleiding van de Uitvoering De regeling na vaststelling bekendmaken en ter inzage leggen. Bijlage(n) Intergemeentelijk Compensatiefonds ruimte voor ruimte en lintbebouwing Duin- en Bollenstreek (regeling en toelichting). Burgemeester en wethouders van Katwijk, De secretaris De burgemeester 3

3 Raadsbesluit Zaaknummer Programma Ondetwerp : 2012~26;38 : Wonen en ruimte ; IntergemeenteliJk bollencompensatiefonds De raad van de gemeente Katwijk; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van Kat>vijk van 7 februari 2012.; gelet op artikcl147 Gemeentmw~t; BESLUIT: 1. Deel te nemen aan het intergemeentelijk compensatiefonds ruimte voor nlimte en lintbchomving Duin en Bollenstreek; 2. Hiertoe de regeling "intergemeentelijk compensatiefonds mimte voor ruimte en lintbebouwing Duinen Bollenstreek" vast te stellen; 3. De bevoegdheid om de regeling onder 2 uit te voeren toe te kennen aan: De Greenport Ontwikkelings Maatschappij (GOM BV) gevestigd te Noordwijkerhout. 4. De vastgestelde Regeling, genoemd onder 2, te publiceren en de inwerkingtreding daarvan te bepalen op 1 mei Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Katwijk in zijn openbare vergadering van 29 maart De griffier De voorzitter

4 Intergemeentelijke regeling "Intergemeentelijk Compensatiefonds ruimte voor ruimte en lintbebouwing Duin- en Bollenstreek" Artikel 1 In deze regeling wordt verstaan onder: a. Compensatiefonds: het Intergemeentelijk Compensatiefonds ruimte voor ruimte en lintbebouwing Duin- en Bollenstreek, zoals bedoeld in artikel 2, lid 2 sub a en j van de Verordening Ruimte van de Provincie Zuid-Holland. b. Ruimte voor ruimte regeling: de regeling ruimte voor ruimte zoals opgenomen in artikel 2, lid 2 sub a van de Verordening Ruimte van de Provincie Zuid-Holland, juncto sub j. van de Verordening Ruimte. c. Initiatiefnemer: die eigenaar die in het kader van een Ruimte voor ruimte verzoek een beroep doet op het gebruikmaken van het Compensatiefonds. d. De regeling: de onderhavige Intergemeentelijke Regeling "Intergemeentelijk Compensatiefonds ruimte voor ruimte en lintbebouwing Duin- en Bollenstreek". Artikel 2 De regeling is van toepassing voor het grondgebied dat behoort tot de gemeenten Hillegom, Lisse, Katwijk, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen dat deel uitmaakt van de Intergemeentelijke Structuurvisie Greenport Duin- en Bollenstreek zoals vastgesteld in december Artikel 3 a. De besluitvorming over het toepassen van de ruimte voor ruimte regeling is de verantwoordelijkheid en bevoegdheid van de gemeenten. b. Initiatiefnemers kunnen uitsluitend gebruik maken van het Compensatiefonds indien de betreffende grondgebiedgemeente medewerking verleent aan het toepassen van de ruimte voor ruimte regeling en het totale door het fonds beheerde vermogen niet meer bedraagt dan ( 1.5 miljoen. Artikel 4 a. Het Compensatiefonds wordt ondergebracht bij Greenport Ontwikkelingsmaatschappij B.V. b. Greenport Ontwikkelingsmaatschappij B.V. is namens de gemeenten beheerder en uitvoerder van het Compensatiefonds. c. Indien gemeenten instemmen met een ruimte voor ruimte verzoek op voorwaarde van een door de initiatiefnemer te betalen vergoeding aan het Compensatiefonds, dan zal Greenport Ontwikkelingsmaatschappij B.V. hieraan uitvoering geven, met dien verstande

5 dat Greenport Ontwikkelingsmaatschappij B.V. als fondsbeheerder gehouden is het maximum toegestane bedrag dat in het fonds aanwezig is, te waarborgen. d. Greenport Ontwikkelingsmaatschappij B.V. is bevoegd namens het fonds geen medewerking te verlenen aan aanvragen van initiatiefnemers indien het totale bedrag dat in het fonds wordt beheerd meer bedraagt respectievelijk zou gaan bedragen dan 1.5 miljoen; onverlet latend de bereidheid van een gemeente om de ruimte voor ruimte regeling te willen toepassen. e. Indien in het kader van het toepassen van de ruimte voor ruimte regeling een bepaalde hoeveelheid extra slooprechten door initiatiefnemer aan het Compensatiefonds wordt aangeboden om tegen vergoeding te worden overgenomen, is Greenport Ontwikkelingsmaatschappij B.V. als beheerder en uitvoerder van het fonds bevoegd tot het nemen van een zelfstandig besluit; zulks vanzelfsprekend gebaseerd op de financiële ruimte binnen het Compensatiefonds alsmede op basis van een verantwoordingsplicht naar de gemeenten. f. Greenport Ontwikkelingsmaatschappij B.V. is zelfstandig bevoegd tot het nemen van uitvoeringsbesluiten over de besteding van gelden uit het Compensatiefonds, een en ander binnen de kaders van onderhavige regeling en in het bijzonder onder toepassing van artikel Sen artikel 6 en vanzelfsprekend volgens de verantwoordingsplicht van de GOM naar de gemeenten. g. Ten behoeve van het fonds wordt door Greenport Ontwikkelingsmaatschappij B.V. binnen haar bedrijfsvoering een afzonderlijke financiële administratie ingericht in combinatie met een balans voor verstrekte ruimte voor ruimte rechten versus aangegane sloo pve rp Iichti nge n. ArtikelS a. De bestaande bollengrondcompensatieregeling voor de Duin- en Bollenstreek kent een verplichting om binnen uiterlijk drie jaar in ieder geval 80% van de onttrokken bollengrond te hebben gecompenseerd. Ditzelfde principe is ook van toepassing op het Compensatiefonds (binnen uiterlijk drie jaar na het incasseren van gelden door het Compensatiefonds uit de "verkoop" van een ontbrekend ruimte voor ruimte recht, dient elders 80% van het equivalent via het Compensatiefonds te zijn gesloopt). Artikel 6 a. In de structuurvisie ISG zijn prioritaire gebieden benoemd voor het openmaken van het bollenlandschap, het opruimen van verrommeling en het herstructureren van le klas bollengrond. De verplichtingen die voortkomen uit het Compensatiefonds zullen in lijn hiermee door Greenport Ontwikkelingsmaatschappij B.V. worden uitgevoerd.

6 Artikel7 a. Als normbedrag voor de bijdrage die een eigenaar in het kwaliteitsfonds stort t.b.v. het "bijkopen" van een ontbrekend ruimte voor ruimte recht of een recht op bouwen in de lintbebouwing, wordt 75, exclusief BTW aangehouden (prijspeil2011; bedrag per m2 bij te kopen sloopmeters voor glas) met een maximum van , - (excl BTW). b. Voor sloopmeters voor stenen opstallen geldt een normbedrag van 75,-- maal vijf (excl. BTW) met eveneens een rnaximum van ,-- (excl. BTW). c. Als marge geldt een bandbreedte van plus 10,-- exclusief BTW (prijspeil 2011). d. Als normbedrag voor het inkopen door het Compensatiefonds van extra aangeboden sloopmeters alsmede voor het door het Compensatiefonds betalen van een vergoeding voor het slopen van opstallen, wordt de bestaande vergoedingenmethodiek van Greenport Ontwikkelingsmaatschappij B.V. toegepast. e. De normbedragen kunnen jaarlijks worden aangepast. De bevoegdheid hiertoe ligt bij de Colleges van Burgemeester en Wethouders van de in de regeling samenwerkende gemeenten op basis van gezamenlijke -unanieme besluitvorming. ArtikelS a. Deze regeling treedt in werking op 1 mei b. De regeling is gekoppeld aan de Ruimte voor ruimte regeling en heeft derhalve een looptijd die samenvalt met de looptijd van de Ruimte voor ruimte regeling. c, Gemeenten kunnen bij raadsbesluit gezamenlijk besluiten de regeling te beëindigen respectievelijk te wijzigen. Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Katwijk in zijn openbare vergadering van 29 maart De griffier De voorzitter

7 Toelichting Intergemeentelijk Compensatiefonds ruimte voor ruimte en lintbebouwing Duin- en Bollenstreek 23 januari 2012 l' herziening verordening ruimte februari 2011 In juli 2010 is de provinciale Verordening ruimte vastgesteld. De daarin opgenomen regeling ruimte voor ruimte bleek in een aantal gevallen moeilijk uitvoerbaar, met name in situaties waarin er op één perceel onvoldoende te saneren bebouwing aanwezig is. In dergelijke gevallen moet op meerdere percelen gesloopt worden. Voor individuele burgers is het lastig om hierover afspraken te maken met eigenaren van andere percelen. Bij de le herziening van de Verordening ruimte in februari 2011 is daarom een combinatie van fysieke sanering en een financiële bijdrage mogelijk gemaakt. Daartoe kunnen gemeenten afzonderlijk of gezamenlijk een fonds instellen waarin bijdragen worden gestort door eigenaren die te weinig saneren en waaruit een tegemoetkoming kan worden verleend aan eigenaren die te veel slopen. Hieraan worden wel voorwaarden gesteld. De oude regeling biedt de mogelijkheid om voor de sloop van iedere m' gebouwen of iedere rn'kassen één compensatiewoning terug te bouwen. Als er onvoldoende te saneren bebouwing op een perceel aanwezig is wordt het mogelijk om sloop te combineren met een bijdrage aan een compensatiefonds. Daaraan is de voorwaarde verbonden dat ten minste 50 % fysieke sanering moet plaatsvinden (dus minimaal m2 kas of minimaal 501 m2 gebouwen). Verder is de ruimte voor ruimte regeling uitgebreid met een regeling inzake woningen in linten. Dat was een samenstel van de regelingen daarvoor uit de verschillende streekplannen, maar is nu een regeling geworden die voor de hele provincie vergelijkbare mogelijkheden biedt voor toevoeging van bebouwing in bebouwingslinten. Binnen een bebouwingslint hoeft volgens de nieuwe regeling geen sprake meer te zijn van fysieke sanering van minimaal 50 % zoals dat voor ruimte voor ruimte is opgenomen, dat mag ook een lager percentage zijn. Voor beide nieuwe onderdelen van de ruimte voor ruimte regeling geldt als eis dat een financiële compensatie aan een fonds moet plaatsvinden ter grootte van het bij te kopen ruimte voor ruimte woningbouwrecht. Gemeenten maken zelf uit hoe en met welke gemeente(n) de samenwerking en de instelling van een fonds zal plaatsvinden.als er al fondsen zijn die ten doel staan van kwaliteitsverbetering, zoals in de Duin- en Bollenstreek ten behoeve van de Greenport Duin- en Bollenstreek, kan daarbij worden aangesloten. De financiën dienen wel gescheiden te blijven. Richtlijnen provincie instellen kwaliteitsfonds RvR De provincie heeft een aantal nadere richtlijnen vastgesteld voor het compensatiefonds. Deze richtlijnen zijn opgenomen in de Regeling financiële compensatie ruimte voor ruimte en lintbebouwing 2011 als bedoeld in artikel 2, lid 2 sub a en j van de Verordening Ruimte. Het compensatiefonds is vormvrij. Gemeenten kunnen zelf kiezen voor een publiekrechtelijke of een privaatrechtelijke vorm.

8 .. Bij instelling van het fonds dient een normbedrag te worden vastgesteld dat de bijdrage bepaalt die in het fonds moet worden gestort ter compensatie van het onvoldoende aantal vierkante meters. Hierbij kan/dient een marge te worden aangegeven die kan worden aangehouden om de uitvoering van de regeling te vergemakkelijken (zodat een reële bijdrage mogelijk wordt). Voorts dient in het fonds te worden vastgelegd hoe sloop en bouwen zich tot elkaar verhouden. Bedoeling is dat wordt aangegeven hoe het evenwicht wordt bewaard en bewaakt tussen sloop en bouw, zodat niet ofwel grote spaarpotten ontstaan, ofwel het fonds voortdurend leeg is. Er dienen duidelijke regels te worden vastgesteld voor de besluitvorming over het aanwenden van middelen uit het fonds alsmede voor het fondsbeheer en de maximum fondsstand. De provincie hanteert voor dit laatste een richtgetal van {: 1,5 miljoen (volgens de toelichting bij de Regeling). Indien gemeenten een keuze maken voor een hoger bedrag zal dat in de door hen op te stellen regeling voldoende moeten worden gemotiveerd. Handhaving van het maximum is mogelijk door niet mee te werken aan bestemmingswijzigingen voor Ruimte voor ruimte die extra gelden voor het fonds zouden opleveren (boven de 1.5 miljoen) voordat er ook weer gelden uit het fonds zijn uitgekeerd. Gedeputeerde staten van Zuid-Holland moeten met de wijze van instelling van het fonds instemmen. Voorstel kwaliteitsfonds in te richten binnen de GOM-organisatie In de AvA van Greenport Ontwikkelingsmaatschappij van 31 maart 2011 is besproken dat de directie van de GOM een voorstel zal uitwerken voor het kwaliteitsfonds in de Duin- en Bollenstreek. Dit voorstel zal door de gemeenten moeten worden overgenomen en door hen gezamenlijk bij Gedeputeerde Staten moeten worden ingediend voor instemming. Het ligt voor de hand het kwaliteitsfonds in te richten binnen de GOM organisatie. De gemeenten in de Duin- en Bollenstreek hebben met de GOM reeds een organisatie en financieel systeem ingericht om herstructureringsprojecten uit te voeren, waaronder het opruimen van verrommeling. Greenport Ontwikkelingsmaatschappij kent inmiddels al een regeling (goedkeuring besluit RvC 11 maart 2011) voor het produceren van l' klas bollengrond c.q. het opruimen van verrommeling (los van de ruimte voor ruimte regeling) op basis van het volgende principe: a. Door onafhankelijk taxateur laten vaststellen van waardeverschil tussen huidige waarde (bebouwde) grond en waarde l' klas bollengrond na vervaardiging daarvan (d.m.v. opruimen verrommeling); waardebepaling op basis van huidige waardes in het vrij economisch verkeer; b. Door extern adviseur vaststellen van werkelijke transformatiekosten (sloopkosten en kosten productie l' klas bollengrond); c. Optellen waardeverschil plus transformatiekosten; d. Bepalen beschikbare vergoeding door GOM gegeven de uitkomst van C., de inpassingsmogelijkheden binnen het meerjarenprogramma van de GOM en het belang van de

9 betreffende casus in het licht van de ruimtelijke kwaliteitsdoelstellingen en de economische doelstellingen van de herstructurering van de Duin- en Bollenstreek. Deze regeling gaat uit van het vergoeden van reële sloopkosten van opstallen op de kavel van de eigenaar. Het beoogde kwaliteitsfonds van de provincie voorziet enerzijds in ditzelfde (het verstrekken van een vergoeding voor extra sloopmeters die niet voor ruimte voor ruimte in aanmerking komen), anderzijds echter ook in het genereren van gelden om elders opstallen te slopen. Eigenaren betalen dan een vergoeding aan het fonds in ruil voor het ontbrekende ruimte voor ruimte recht. Het fonds moet dan elders zorgen voor sloop van opstallen. Separate financiële administratie Het voorstel van de provincie gaat in beginsel uit van een "stand alone situatie"; inkomsten en uitgaven in het fonds zullen elkaar in evenwicht moeten houden. Indien het fonds binnen de GOM wordt ingericht, zal echter rekening moeten worden gehouden met de GOM context. De GOM is immers in staat ook andere inkomsten te verwerven (via Greenportwoningen en bollencompensatiecontracten) en in te zetten ten behoeve van het opruimen van verrommeling. In dat licht bezien zou het fonds een extra instrument (en inkomstenbron) vormen. Een belangrijke aanvulling omdat hierdoor meer mogelijkheden ontstaan voor specifiek maatwerk ten behoeve van het opruimen van verrommeling. Gezien de door de provincie vastgestelde verordening zal het kwaliteitsfonds binnen de GOM organisatie separaat moeten worden ingericht (dat wil zeggen met een eigen financiële administratie en een eigen balans voor verstrekte ruimte voor ruimte rechten versus sloopverplichtingen.) Te hanteren normbedragen Voorgesteld wordt de volgende normbedragen te hanteren: a. Als normbedrag voor de bijdrage die een eigenaar in het kwaliteitsfonds stort t.b.v. het "bijkopen" van een ontbrekend ruimte voor ruimte recht of een recht op bouwen in de lintbebouwing, wordt 75,-- exclusief BTW per m2 bij te kopen sloopmeters voor glas aangehouden (prijspeil 2011; voor het bijkopen van sloopmeters voor stenen opstallen wordt een bedrag van vijf maal 75 aangehouden) met een maximum van ,-- (ex. BTW). b. Als marge wordt een bandbreedte van plus 10,-- exclusief BTW aangehouden (prijspeil 2011). c. Voor een uit te betalen vergoeding uit het fonds ten behoeve van sloop wordt de bestaande GOM systematiek gehanteerd. Het normbedrag van 75 met een maximum van is gerelateerd aan reële sloopkosten respectievelijk aan het bedrag dat voor aankoop van een Greenportwoning bouwtitel moet worden betaald. Tegenover m2 te slopen kas staat namelijk een halve woning. Het moet voor een eigenaar die een halve woning bij wil kopen via de ruimte voor ruimte regeling niet duurder zijn dan indien hij/zij een Greenportwoning zou aanschaffen.