IMPACT EN EFFECT VAN HET SAMBURU CHILD SUPPORT PROGRAMMA

Transcriptie

1 IMPACT EN EFFECT VAN HET SAMBURU CHILD SUPPORT PROGRAMMA ANNELIE VAN DEN BOOGAARD SEPTEMBER 2014

2 ACHTERGROND In Kenia is het niet voor ieder kind vanzelfsprekend om naar school te kunnen gaan. Het basisonderwijs en middelbaar onderwijs wordt niet of nauwelijks vergoed door de overheid. Vooral Samburu County is een gebied in het noorden van Kenia waarin weinig geïnvesteerd is. Dit is voornamelijk te zien in de beperkte mate van onderwijs, gezondheidszorg en infrastructuur. De meeste bewoners van Samburu County leven dan ook onder de armoedegrens. Kinderen uit kansarme gezinnen hebben geen mogelijkheid om naar school te gaan en belanden daardoor vaak in dezelfde levenssituatie als dat van hun ouders. Het Samburu Child Support programma zet zich op lokaal niveau in om kinderen uit kansarme gezinnen in Samburu County een beter toekomstperspectief te bieden. Het programma bestaat uit een financiële sponsering van 60-80% van de te betalen middelbare schoolgelden voor de periode van 4 jaar. Daarnaast worden er cheques uitgedeeld die ingeruild kunnen worden voor basisbenodigdheden als boeken, schriften en schrijfgerei. Om in het programma te komen wordt er van elk kind dat hulp zoekt een profielschets gemaakt: wat is de economische draagkracht van het gezin, waar komt het inkomen vandaan en zijn er uitzonderlijke achtergronden/redenen waarom het kind hulp zoekt (bijvoorbeeld een weeskind). Helaas is het vanwege budgetlimieten noodzakelijk om een selectie van de meest noodzakelijke gevallen te maken. De ondersteunde leerlingen worden betrokken in andere kleinschalige projecten, zoals herbebossing om erosie van het landschap tegen te gaan, het installeren van waterpompen en watertanks, het bouwen en repareren van scholen en het sociaal ondersteunen van andere hulpbehoevenden en kansarme gezinnen. Op deze manier worden de jongeren zich meer bewust van hun mogelijkheden en voelen zij zich verantwoordelijk voor zichzelf en hun leefomgeving. Door de aanpak van het programma kan er een basis worden gevormd die uit kan monden in groei in onderwijsniveau, inkomensniveau en uiteindelijk groei van de algehele lokale welvaart van Samburu County. Om het belang en impact van het programma te onderzoeken zijn er enquêtes verstrekt en gesprekken gevoerd met huidige en oud-leerlingen en met de lokale coördinator. De samenvatting van de observaties en de aanpak van het onderzoek volgen na de conclusie. IMPACT VAN HET PROGRAMMA Het programma heeft diverse invloeden op de leerlingen in het programma en de gemeenschap. Als eerste hebben 1852 kinderen in Samburu County de kans gekregen om naar de middelbare school te gaan en een diploma te behalen. Zonder het programma hadden deze kinderen geen mogelijkheid gehad om naar de middelbare school te gaan of deze af te ronden. De leerlingen die door het programma worden ondersteund zijn erg gemotiveerd om goede resultaten te behalen, omdat ze zich bevoorrecht voelen dat ze de kans hebben gekregen om naar school te gaan. De schoolresultaten van de leerlingen die door het programma ondersteund worden liggen hoger dan het gemiddelde in Samburu County. Dit komt doordat gedurende de schoolvakanties bijlessen worden georganiseerd door de lokale organisatie van het Samburu Child Support. Naar eigen zeggen voelen de leerlingen dat ze door de gegeven bijlessen voorliggen op hun klasgenoten. Met de bijlessen worden onderwerpen waarmee veel leerlingen moeite hebben behandeld en wordt er alvast voorbereid op het komende semester. De leerlingen die in het volgende semester hun eindexamens doen krijgen oefentoetsen om goed voorbereid de laatste fase in te gaan. Ook het schoolboekensysteem van het programma heeft ervoor gezorgd dat de studenten hogere cijfers kunnen halen. In Kenia is het niet vanzelfsprekend dat er schoolboeken geleend kunnen worden of aanwezig zijn op de scholen. Daarom heeft het programma een groot aantal schoolboeken gekocht om met behulp van een uitleensysteem de leerlingen te voorzien in de benodigde schoolboeken.

3 Een andere invloed van het programma is dat er een verminderde kans is dat (jonge) meisjes worden uitgehuwelijkt. De medewerkers van het Samburu Child Support zetten zich hard in om uithuwelijking van (jonge) meisjes tegen te gaan. Als ter oren komt dat een meisje uitgehuwelijkt kan worden doen de medewerkers er alles aan om dat te voorkomen. Zo wordt er gekeken of het mogelijk is om het meisje in het programma op te nemen zodat de ouders niet meer genoodzaakt zijn om hun dochter uit te huwelijken. Het programma heeft ervoor gezorgd dat veel meisjes naar school konden gaan zodat ze uiteindelijk voor zichzelf kunnen zorgen en niet afhankelijk zijn van de beslissingen van de ouders. Het bieden van onderwijs mogelijkheden en daarmee het tegengaan van uithuwelijking is en blijft een heel belangrijk streven voor het Samburu Child Support programma. RESULTATEN ENQUÊTES Een algemeen beeld van het belang van het programma, wat voor toekomstverwachtingen de leerlingen hebben en wat het Samburu Child Support programma naast sponsoring doet is beschreven aan de hand van de resultaten van de enquêtes. BELANG VAN PROGRAMMA De antwoorden van de leerlingen komen allemaal overeen: als het programma er niet was geweest zouden de leerlingen niet de mogelijkheid hebben om naar school te gaan en om een diploma te behalen. Alle leerlingen die ondersteund worden door het programma komen uit kansarme gezinnen waarin geen geld voor scholing beschikbaar is. Als het programma niet bestond zou ik de middelbare school niet af kunnen maken, omdat mijn ouders het gewoonweg niet kunnen betalen Nu ik door het programma geholpen wordt ben ik zo dankbaar dat het programma bestaat! (Jongen, 18 jaar, klas 3) Volgens sommige leerlingen heeft het programma duidelijke en vaste regels, waardoor ze punctueel en behendig worden in het maken van een tijdsplanning. Naast het ondersteunen van schoolgelden worden in de vakanties bijlessen georganiseerd. Hierdoor kunnen leerlingen die moeite hebben met bepaalde vakken hun kennis of kennisachterstand bijspijkeren. Ook de leerlingen die naar het laatste jaar gaan vinden dat ze enorm veel baat met de bijlessen hebben, zij worden alvast klaargestoomd voor de aankomende eindexamens. Met de bijlessen leer ik meer door de interactie met leraren en studenten van andere scholen. De bijlessen helpen mij bij moeilijke onderwerpen en de komende examens. (Meisje, 18 jaar, klas 4) TOEKOMSTPERSPECTIEF De meeste leerlingen willen na het behalen van het middelbare schooldiploma proberen door te studeren aan de universiteit of hogeschool. Voor een toelating op een universiteit of hogeschool zijn goede eindcijfers nodig, daarom zijn veel van de leerlingen gemotiveerd in het behalen van goede eindresultaten. Daarnaast geeft een schooldiploma de leerlingen meer kansen op de arbeidsmarkt. Als ze eenmaal een baan hebben kunnen ze niet alleen zichzelf voorzien, maar ook voor de familie zorgen. De leerlingen voelen zich dankbaar dat ze in het programma zitten, omdat ze scholing anders niet voor mogelijk zagen. Veel van de leerlingen willen daarom iets doen voor de gemeenschap door bijvoorbeeld een leraar te worden om zo anderen kinderen te kunnen helpen.

4 Een mogelijkheid dat ik door het programma heb gekregen is dat ik de gemeenschap en andere kinderen kan helpen in het bereiken van hun dromen. (Meisje, 17 jaar, klas 3) NAAST HET ONDERWIJS Naast het onderwijs worden studenten ook gestimuleerd om klasgenoten te helpen, hoe het milieu te behouden of te verbeteren en om met eigen initiatieven te komen. Een ander punt dat vaak naar voren komt uit de antwoorden is dat de leerlingen het fijn vinden dat ze socialer worden doordat ze in het programma zitten. Zo worden er tijdens de vakanties sportcompetities gehouden en komen ze door de bijlessen met leerlingen van diverse scholen in contact. Gegeven voorbeelden van kleinschalige projectjes die de leerlingen zelf hebben voorgesteld zijn het opruimen van plastic afval en het helpen van ouderen en gehandicapten. Georganiseerde milieuprojecten zoals het planten van zaden en bomen wordt goed door de leerlingen ontvangen. Ze vinden dat de omgeving er mooier van wordt en begrijpen het belang van het tegengaan van erosie. Het planten van bomen is een manier om je dankbaarheid te uiten naar wat het programma voor je doet. (Jongen, 19 jaar, klas 4) De jongens van groep 3 in de rij voor het controleren van de schoolresultaten

5 IN GESPREK MET.. SAMBURU CHILD SUPPORT COÖRDINATOR Op dit moment worden er 300 leerlingen door het programma ondersteund. Kinderen die ondersteuning vragen hebben vaak (een deel van) het eerste schooljaar gedaan, maar zijn door een verslechterde financiële situatie gedwongen om met school te stoppen. Daardoor beginnen de meeste ondersteunde leerlingen in groep 2 en worden ze tot en met groep 4 (het laatste jaar) gesponsord. Natuurlijk bestaan er ook gevallen die niet eens het eerste jaar kunnen betalen, deze kinderen worden vanaf groep 1 al geholpen. Doordat kinderen een kans krijgen om met behulp van het programma naar school te gaan kan het analfabetisme in Samburu county worden aangepakt. We zijn er helaas nog lang niet, pas een klein percentage van alle hulpbehoevende kinderen in Samburu county zijn geholpen door het programma. Een ander invloed van het programma is dat niet alleen de leerlingen zelf een betere toekomst tegemoet gaan, ook de families van de leerlingen gaan er op vooruit. Doordat je met een middelbaar schooldiploma betere kansen hebt op de arbeidsmarkt kunnen de leerlingen in de toekomst zichzelf en hun familie onderhouden. Een schooljaar in Kenia loopt van begin januari tot en met eind december. Elk jaar worden er in de maand december nieuwe aanvragen geselecteerd, maar het gehele jaar komen kinderen om hulp vragen. In de maanden juli en augustus van dit jaar zijn er 700 kinderen om hulp komen vragen, helaas konden er vanwege budgetlimieten geen nieuwe selecties plaatsvinden. Enkele belangrijke citaten gegeven door de coördinator zijn uitgelicht in de volgende tekst box. Tekst box: uitgelichte citaten gegeven door de coördinator van het Samburu Child Support programma In totaal hebben we al 1852 kinderen kunnen helpen bij het behalen van een middelbaar schooldiploma. Door het aanbieden van schoolboeken en bijlessen halen de leerlingen in het programma hogere cijfers dan gemiddeld. Jonge meisjes kunnen hier al uitgehuwelijkt worden in ruil voor 4 7 koeien. Door het aanbieden van financiële ondersteuning voor onderwijs kan uithuwelijking worden tegengegaan. Een streven van Samburu Child Support is om in de toekomst ieder jaar 600 kinderen te kunnen helpen. INDIVIDUELE GESPREKKEN MET HUIDIGE LEERLINGEN Een meisje van 16 jaar die ondersteuning komt vragen staat met tranen in haar ogen mij te woord. Ze heeft de ondersteuning nodig omdat haar ouders de school niet langer kunnen betalen. Als het niet mogelijk is om door het programma ondersteund te worden zal ze gedwongen zijn om te trouwen, maar dat is niet wat ze wil. Als het haar lukt om financiële ondersteuning te krijgen zal ze haar uiterste best doen om goede cijfers te halen, zodat ze uiteindelijk naar de universiteit kan om een dokter te worden. Maar als de universiteit niet mogelijk is

6 ziet ze door middel van middelbaar onderwijs toch meer kansen om een betaalde baan te krijgen, waardoor ze niet alleen voor zichzelf kan verzorgen maar ook voor haar ouders. Ze hoopt dat ze zichzelf uit de benarde toekomst kan halen die haar anders tegemoet komt, trouwen met een man die ze niet wil.. Een jongen van 16 zit al in zijn laatste jaar. Het is een gepassioneerde jongen die het belang van onderwijs ziet. Kennis maakt je sterker en geeft je veel meer kansen, een les die voor anderen ook belangrijk moet zijn. Het programma laat me inzien dat onderwijs, alleen onderwijs, een betere toekomst kan geven. Hij probeert daarom andere kinderen in de gemeenschap het belang van onderwijs bij te brengen, zodat ook zij willen gaan studeren. Daarom is het voor hem belangrijk dat de sponsoring door blijft gaan om kinderen in de gemeenschap een kans te geven om te studeren. Zelf doet de jongen zijn uiterste best voor goede eindresultaten, omdat hij naar de universiteit wil om journalist te worden. Een meisje van 17 verteld dat ze alleen nog maar een moeder heeft, haar vader is een paar jaar geleden overleden. Daarom zit ze in het programma omdat haar moeder bij lange na niet genoeg geld verdiend om haar schoolgeld te betalen. Ze voelt zich bevoorrecht dat ze door het programma toch een kans heeft gekregen om naar school te gaan. Als het programma er niet was zou haar lot waarschijnlijk niet in haar eigen handen liggen. De kans zou groot zijn dat ze uitgehuwelijkt zou worden. Nu voelt ze zich gelukkig dat ze een kans heeft gekregen om haar eigen toekomst in te delen en studeert ze hard om goede cijfers te halen zodat ze de verpleging in kan gaan. GROEPSGESPREK MET GROEP 2 Een groepje van 7 studenten uit groep 2 verteld over het leven in Samburu County en over het belang van het programma. Ze zijn het allemaal met elkaar eens: zonder het programma zouden ze gewoon niet naar de middelbare school kunnen. Het programma ondersteund ons in het betalen van het schoolgeld, we hebben namelijk allemaal een armlastige achtergrond. Gedurende de schoolvakanties zijn er bijlessen georganiseerd waarmee de leerlingen worden klaargestoomd voor het komende semester. Ze vinden dat de bijlesleraren beter zijn in het uitleggen van de stof dan de meeste leraren van de middelbare scholen. Daardoor voelen ze dat ze voor op hun klasgenoten liggen en kunnen ze hun klasgenoten bij hun problemen te helpen. Naast scholing willen ze ook graag iets doen in de gemeenschap, zo proberen ze de ouderen en gehandicapten mensen te helpen met bijvoorbeeld het opruimen van hun huis of het inzamelen van geld. Op het laatst willen de leerlingen nog wat meegeven: ze willen de organisatie en de sponsors ontzettend bedanken voor de inzet en het sponsorgeld. Ze hopen dat er meer mensen in Nederland willen doneren, omdat het zo belangrijk is om naar school te kunnen. Er is helaas nog steeds een hele grote groep kinderen die niet dezelfde kans hebben gekregen... GROEPSGESPREK MET GROEP 3 Vijf studenten uit groep 3 geven hun ervaringen over het programma. Na het voorstellen begint een jongen meteen te praten. Het programma is ontzettend belangrijk voor ze, want zonder het sponsorgeld zou het niet mogelijk zijn om naar school te gaan. Een andere jongen verteld dat er veel armoede in deze omgeving heerst en maar weinig kinderen hebben de mogelijkheid om zonder het sponsorgeld naar school te gaan. De leerlingen voelen zich erg dankbaar dat ze naar school kunnen en doen er dan ook alles aan om hoge cijfers te halen, zodat ze door kunnen studeren na de middelbare school. Bij de vraag hoe hun leven eruit zou zien zonder het programma worden er schrikbarende antwoorden gegeven.. Zo verteld een meisje: als het programma niet bestond zou ik geconfronteerd worden met dezelfde uitdaging als zoveel andere meisjes in Samburu County, namelijk een man trouwen die ik helemaal niet wil.. De meisjes vertellen dat ouders vaak genoodzaakt zijn om hun dochters uit te huwelijken, omdat er gewoonweg geen geld is en dit vaak een betere toekomst kan geven. Alleen de leeftijd waarop het al kan gebeuren is

7 weerzinwekkend de meisjes vertellen dat het niet ongewoon is dat meisjes van 9 jaar uitgehuwelijkt worden. Voor de jongens is het vrijwel onmogelijk om zonder scholing een baan te vinden. Op deze leeftijd zouden ze dan ook makkelijk in het criminele leven terecht kunnen komen. Een groepje leerlingen uit groep 3, gekleed in hun allermooiste kleren GROEPSGESPREK MET GROEP 4 Een meisje uit groep 4 verteld: Samburu County is erg arm, veel kinderen kunnen niet naar school omdat de ouders het niet kunnen betalen. Door naar school te gaan en een diploma te halen hebben deze leerlingen meer kans op de arbeidsmarkt, omdat de meeste werkgevers tenminste een middelbare schooldiploma vragen. Als het programma er niet was konden ook deze leerlingen niet naar school, dan waren ze genoodzaakt om huishoudelijke klussen te doen en als mogelijk het geld voor scholing ergens anders te zoeken. Hoe weten ze alleen niet... De groep van 6 leerlingen verteld dat de meeste ouders van de leerlingen in het programma wat vee houden. De kinderen moeten op het vee passen omdat ze toch niet naar school kunnen. Het grootste probleem van dit leven is dat het zo onzeker is, door droogte kan het vee uithongeren of ziek worden, maar het wordt ook heel vaak gestolen. Daardoor kan de verkoop niet door gaan en komt er geen geld binnen. De leerlingen vinden het uiterst belangrijk dat het programma blijft bestaan, zodat er meer kinderen naar school kunnen waardoor ook Samburu County een welvarender toekomst tegemoet kan gaan. AFGESTUDEERDE LEERLINGEN De afgestudeerde leerlingen vertellen dat ze door de ondersteuning van het programma meer kansen hebben gekregen bij het krijgen van een baan. Daarnaast zijn veel van de oud-leerlingen door gaan studeren aan de universiteit of hogeschool doordat ze hoge cijfers hebben gehaald en daardoor een beurs hebben gekregen. Degene die niet zijn gaan door studeren hebben een baan gevonden in bijvoorbeeld de toeristische sector of zijn werkzaam bij veiligheidsdiensten. Daarnaast zijn veel van de oud-leerlingen leraar of bijlesleraar geworden,

8 omdat ze iets terug willen doen voor de gemeenschap. Het doet ze deugd om huidige leerlingen te helpen met hun problemen en om voorlichting te geven over hun toekomstmogelijkheden. METHODIEK Om een algemeen beeld te krijgen over het belang van het programma en om wat voor leerlingen het gaat zijn er enquêtes uitgedeeld in de klassen 3 en 4. De enquête bestond uit vijf open vragen, in totaal zijn er 67 enquêtes gehouden. De gegevens zijn verzameld tijdens de bijlessen in de vakantieperiode in de maand augustus Algemene gegevens als aantal bevraagde studenten, gemiddelde leeftijd en percentages van de jaren dat de leerlingen in het programma zitten zijn te zien in de volgende tabellen. Groep 4 Jongens Groep 4 Meisjes Totaal 7 Gem. leeftijd 18 1 jaar in programma 14,3% 2 jaar in programma 14,3% 3 jaar in programma 50% 4 jaar in programma 43% Totaal 14 Gem. leeftijd 17,6 1 jaar in programma 13,3% 2 jaar in programma 13,3% 3 jaar in programma 40% 4 jaar in programma 33,3% Groep 3 Jongens Groep 3 Meisjes Totaal 31 Gem. Leeftijd 17 1 jaar in programma 26% 2 jaar in programma 45% 3 jaar in programma 29% Totaal 15 Gem. Leeftijd 16,5 1 jaar in programma 27% 2 jaar in programma 54% 3 jaar in programma 20% Voor meer diepgang en verduidelijking zijn naast de enquêtes, individuele en groepsgesprekken met huidige en oud-leerlingen gehouden. In totaal zijn er drie groepsgesprekken gehouden met klas 2,3 en 4. Daarnaast zijn er drie individuele gesprekken met huidige leerlingen en twee individuele gesprekken met oud-leerlingen gevoerd. Om de impact van het programma te onderzoeken zijn er diverse gesprekken met de lokale coördinator gevoerd.