Frezen makkelijker gemaakt met. ShopMill. SINUMERIK Operate. SinuTrain Frezen makkelijker gemaakt met ShopMill. Inleiding 1

Transcriptie

1 Frezen makkelijker gemaakt met ShopMill SINUMERIK Operate SinuTrain Frezen makkelijker gemaakt met ShopMill Trainingsdocumentatie Inleiding 1 De voordelen van het werken met ShopMill 2 Om alles soepel te laten lopen 3 Basis voor beginners 4 Goed voorbereid 5 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6 Voorbeeld 2: Spuitmal 7 Voorbeeld 3: Vormplaat 8 Voorbeeld 4: Hendel 9 Voorbeeld 5: Flens 10 En nu wordt geproduceerd 11 Hoe goed beheerst u ShopMill? 12 12/2009 6FC5095-0AB50-1JP0

2 Wettelijke informatie Wettelijke informatie Waarschuwingsconcept Dit handboek omvat aanwijzingen die u voor uw persoonlijke veiligheid alsmede ter voorkoming van materiële schade in acht dient te nemen. De aanwijzingen voor uw persoonlijke veiligheid zijn aangegeven door middel van een waarschuwingsdriehoek. Bij aanwijzingen voor materiële schade staat geen waarschuwingsdriehoek. De waarschuwingsteksten worden naar gelang hun gevarenniveau in afnemende volgorde weergegeven. GEVAAR betekent dat het negeren van de betreffende veiligheidsmaatregelen dodelijk of zwaar lichamelijk letsel tot gevolg zal hebben. WAARSCHUWING betekent dat het negeren van de betreffende veiligheidsmaatregelen dodelijk of zwaar lichamelijk letsel tot gevolg kan hebben. VOORZICHTIG met een waarschuwingsdriehoek betekent dat het negeren van de betreffende veiligheidsmaatregelen licht lichamelijk letsel tot gevolg kan hebben. VOORZICHTIG zonder een waarschuwingsdriehoek betekent dat het negeren van de betreffende veiligheidsmaatregelen materiële schade tot gevolg kan hebben. LET OP betekent dat het niet inachtnemen van de betreffende aanwijzing een ongewenst resultaat of een ongewenste toestand kan opleveren. Wanneer er meerdere gevarenniveaus aanwezig zijn, wordt telkens de waarschuwing voor het hoogste gevarenniveau aangegeven. Wanneer bij een waarschuwingstekst met waarschuwingsdriehoek geattendeerd wordt op lichamelijk letsel, dan is het mogelijk dat aan dezelfde waarschuwingstekst ook een waarschuwing voor materiële schade is toegevoegd. Gekwalificeerd personeel Het product/systeem dat bij deze documentatie behoort, mag uitsluitend worden gebruikt door voor de betreffende taak gekwalificeerd personeel, met inachtneming van de documentatie voor deze specifieke taak en met name van de daarin gegeven veiligheidsinstructies en waarschuwingen. Gekwalificeerd personeel is op basis van zijn opleiding en ervaring in staat om bij de omgang met deze producten/systemen de risico s te herkennen en mogelijke gevaren te voorkomen. Reglementair gebruik van Siemens-producten Het volgende dient in acht te worden genomen: Waarmerk WAARSCHUWING Siemens-producten mogen enkel worden gebruikt voor de gebruiksdoeleinden die in de catalogus en in de bijhorende technische documentatie worden beschreven. Als producten en componenten van derden worden gebruikt, moeten deze door Siemens aanbevolen of goedgekeurd zijn. Een onberispelijke en veilige werking van de producten veronderstelt een vakkundig transport, alsook een vakkundige opslag, opstelling, montage, installatie, inbedrijfstelling, bediening en een vakkundig onderhoud. De toegelaten omgevingsvoorwaarden moeten worden nageleefd. De aanwijzingen in de bijhorende documentatie moeten in acht worden genomen. Alle benamingen die zijn voorzien van het symbool, zijn geregistreerde merken van de Siemens AG. De overige benamingen in dit document kunnen merken zijn waarvan het gebruik door derden voor eigen doeleinden de rechten van de eigenaar kan schenden. Ontheffing van aansprakelijkheid De inhoud van dit drukwerk hebben wij gecontroleerd op overeenstemming met de omschreven hard- en software. Desondanks zijn afwijkingen niet uitgesloten, waardoor wij niet garant staan voor de complete overeenstemming. De gegevens in dit drukwerk worden regelmatig gecontroleerd en noodzakelijke correcties zijn opgenomen in de volgende oplagen. Siemens AG Industry Sector Postfach NÜRNBERG DUITSLAND Bestelnummer document: 6FC5095-0AB50-1JP0 P 12/2009 Copyright Siemens AG Technische wijzigingen voorbehouden.

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding De voordelen van het werken met ShopMill U bespaart inwerktijd U bespaart programmeertijd U bespaart productietijd Om alles soepel te laten lopen Bediening van ShopMill De inhoud van het basismenu Machine Parameter Programma Programma-manager Diagnose Basis voor beginners Geometrische basis Gereedschapsassen en bewerkingsvlakken Punten in de arbeidsruimte Absolute en incrementele maataanduidingen Rechtlijnige bewegingen Cirkelvormige bewegingen Technologische basisprincipes Moderne frees- en boorgereedschappen De gebruikte gereedschappen Snijsnelheid en toerentallen Aanvoer per tand en aanvoersnelheden Goed voorbereid Gereedschapsbeheer Gereedschapslijst Gereedschapslijtagelijst Magazijnlijst Gebruikte gereedschappen Gereedschappen in het magazijn Gereedschappen opmeten Instellen van het werkstuknulpunt Voorbeeld 1: Langsgeleiding Overzicht Programmabeheer en programma aanmaken Gereedschap oproepen en freesradiuscorrectie instellen...61 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 3

4 Inhoudsopgave 6.4 Rijweg invoeren Boringen en positieherhalingen aanmaken Voorbeeld 2: Spuitmal Overzicht Rechte lijnen en cirkelbanen met polaire coördinaten Rechthoekkamer Cirkelkamers volgens positiepatroon Voorbeeld 3: Vormplaat Overzicht Baanfrezen van open contouren Brootsen, restmateriaal en nabewerken van contourkamers Bewerking op meerdere vlakken Rekening houden met obstakels Voorbeeld 4: Hendel Overzicht Vlakfrezen Aanmaken van het kader voor het hendeleiland Hendel produceren Aanmaken van het kader voor het cirkeleiland Cirkeleiland met maat 30 maken Cirkeleiland met maat 10 maken Cirkeleiland met maat 10 kopiëren Cirkeleiland met behulp van de editor aanmaken Diepboren Spiraal frezen Uitdraaien Schroefdraadfrezen Contouren polair programmeren Voorbeeld 5: Flens Overzicht Subprogramma aanmaken Spiegelen van bewerkingsstappen Boringen Kamers roteren Contouren afschuinen Langsgroef en cirkelgroef Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

5 Inhoudsopgave 11 En nu wordt geproduceerd Hoe goed beheerst u ShopMill? Inleiding Oefenopdracht 1: Oefenopdracht 2: Oefenopdracht 3: Oefenopdracht 4: Index Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 5

6 Inhoudsopgave 6 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

7 Inleiding 1 Sneller van tekening naar werkstuk - maar hoe? Tot nu toe gingen NC-bewerkingen meestal samen met gecompliceerde, abstract gecodeerde NC-programma s. Werkzaamheden die alleen door specialisten konden worden uitgevoerd. Maar geschoolde machinebedieners zijn vakmensen en door hun ervaring op het gebied van conventionele verspaning altijd in staat om ook de moeilijkste taken uit te voeren - hoewel het daarbij niet mogelijk was om ook nog rendabel te werken. Er was dus behoefte aan een mogelijkheid voor deze vakmensen om hun kennis met behulp van CNCgereedschapsmachines efficiënt te kunnen toepassen. Daarom slaat SIEMENS met ShopMill een weg in waarbij zij niets meer hoeven te coderen. De oplossing is om een arbeidsplan op te stellen in plaats van te programmeren Door het opstellen van een arbeidsplan met heldere, op het opleidingsniveau afgestemde stappenreeksen kan de ShopMill-gebruiker zich bij het verspanen weer op zijn eigenlijke vaardigheden en knowhow concentreren. Dankzij de geïntegreerde, krachtige aanmaakfunctie voor rijwegen zijn met ShopMill zelfs de meest complexe contouren en werkstukken geen probleem. Daarom geldt: Gemakkelijker en sneller van tekening naar werkstuk - met ShopMill! Hoewel het werken met ShopMill zeer eenvoudig te leren is, maakt deze ShopMilltrainingsdocumentatie een nog snellere overstap naar deze nieuwe wereld mogelijk. Maar voordat de eigenlijke omgang met ShopMill wordt behandeld, worden in de eerste hoofdstukken enkele belangrijke basisprincipes beschreven: Als eerste worden de voordelen van het werken met ShopMill genoemd. Daarna worden de basisprincipes van de bediening beschreven. Voor beginners worden daarna de geometrische en technologische principes van het productieproces uitgelegd. Een volgend hoofdstuk bevat een korte inleiding in het gereedschapsbeheer. Na deze theoretische hoofdstukken wordt het werken met ShopMill in de praktijk behandeld: Met behulp van vijf voorbeelden wordt geïllustreerd welke bewerkingsmogelijkheden ShopMill biedt, waarbij elk voorbeeld moeilijker is dan het vorige. Aan het begin wordt steeds aangegeven op welke toetsen u moet drukken, later is de bedoeling dat zelfstandig wordt gewerkt. Daarna wordt uitgelegd hoe u met ShopMill in de automatische modus kunt verspanen. Desgewenst kunt u aan het einde testen hoe goed u met ShopMill kunt werken. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 7

8 Inleiding Let op: omdat de omstandigheden in elk bedrijf verschillend zijn, zijn de hier gebruikte technologische gegevens slechts voorbeelden. Zoals ShopMill in samenwerking met vakmensen is ontstaan, is deze trainingsdocumentatie ook door mensen uit de praktijk samengesteld. Wij wensen u dus veel plezier en succes bij het werken met ShopMill. 8 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

9 De voordelen van het werken met ShopMill 2 In dit hoofdstuk worden de speciale voordelen van het werken met ShopMill aangegeven. 2.1 U bespaart inwerktijd... Omdat er in ShopMill geen vreemde woorden voorkomen die u eerst moet leren. Alles dat moet worden ingevoerd, wordt in begrijpelijke taal gevraagd. Omdat ShopMill optimale ondersteuning biedt door middel van helpschermen in kleur. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 9

10 De voordelen van het werken met ShopMill 2.1 U bespaart inwerktijd... Omdat in het grafische arbeidsplan van ShopMill ook DIN/ISO-opdrachten kunnen worden geïntegreerd. U kunt in DIN/ISO en met DIN-cycli programmeren. Omdat u bij het opstellen van het werkplan op elk gewenst moment kunt schakelen tussen een bepaalde bewerkingsstap en de werkstukgrafiek. Beeld 2-1 Bewerkingsstap in het arbeidsplan 10 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

11 De voordelen van het werken met ShopMill 2.2 U bespaart programmeertijd... Beeld 2-2 Grafische weergave 2.2 U bespaart programmeertijd... Omdat ShopMill al bij het invoeren van de technologische waarden optimale ondersteuning biedt: U hoeft alleen de tabellenboekwaarden Aanvoer/tand en Snijsnelheid in te voeren - het toerental en de aanvoersnelheid worden door ShopMill automatisch berekend. Omdat u bij ShopMill in één bewerkingsstap een complete bewerking kunt beschrijven en de benodigde positioneringsbewegingen (hier van het gereedschapswisselpunt naar het werkstuk en weer terug) automatisch worden aangemaakt. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 11

12 De voordelen van het werken met ShopMill 2.2 U bespaart programmeertijd... Omdat in het grafische arbeidsplan van ShopMill alle bewerkingsstappen beknopt en overzichtelijk worden weergegeven. Hierdoor heeft u een compleet overzicht en beschikt u dus over betere wijzigingsmogelijkheden, ook bij omvangrijke productieprocedures. Omdat bijvoorbeeld bij het boren meerdere bewerkingsoperaties aan meerdere positiepatronen kunnen worden gekoppeld en niet steeds opnieuw opgeroepen moeten worden. 12 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

13 De voordelen van het werken met ShopMill 2.2 U bespaart programmeertijd... Omdat de geïntegreerde contourrekenmachine alle gangbare maatvoeringen (Cartesiaans, polair) kan verwerken en desondanks zeer eenvoudig en overzichtelijk in het gebruik is, dankzij invoer en grafische ondersteuning in gewone taal. Beeld 2-3 Technische tekening Beeld 2-4 Invoerscherm Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 13

14 De voordelen van het werken met ShopMill 2.2 U bespaart programmeertijd... Omdat op elk gewenst moment tussen de grafische weergave en het parameterscherm met helpschermen geschakeld kan worden. Beeld 2-5 Parameterscherm met helpscherm Omdat het opstellen van een arbeidsplan en de productie elkaar niet uitsluiten. U kunt met ShopMill tegelijk met de productie een nieuw arbeidsplan opstellen. 14 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

15 De voordelen van het werken met ShopMill 2.3 U bespaart productietijd U bespaart productietijd... Omdat u bij het kiezen van een frees voor het brootsen van contourkamers niet hoeft te letten op de radiussen van de kamers: Achtergebleven restmateriaal 1 wordt gedetecteerd en automatisch door een kleinere frees gebrootst. Omdat er bij het positioneren van het gereedschap geen overbodige aanloopbewegingen tussen terugtrek- en bewerkingsvlak plaatsvinden. Dit wordt mogelijk gemaakt door de instellingen Terugtrekken op RP of Terugtrekking geoptimaliseerd. De instelling Terugtrekking geoptimaliseerd moet in de programmakop worden gemaakt. Daarbij moet rekening gehouden worden met obstakels, zoals bijvoorbeeld spanelementen. Terugtrekken op terugtrekvlak (RP) Terugtrekken op bewerkingsvlakken = tijdwinst bij de productie Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 15

16 De voordelen van het werken met ShopMill 2.3 U bespaart productietijd... Omdat de bewerkingsvolgorde vanwege de compacte structuur van het arbeidsplan met minimale moeite optimaal verbeterd kan worden (hier bijvoorbeeld door het besparen van een gereedschapswissel). Beeld 2-6 Oorspronkelijke bewerkingsvolgorde Beeld 2-7 Geoptimaliseerde bewerkingsvolgorde door Knippen en Plakken van de bewerkingsstap. Omdat bij ShopMill de hoogste aanvoersnelheden met optimale herhalingsnauwkeurigheid op basis van volledig digitale techniek (SINAMICSaandrijvingen,..., SINUMERIK-besturingen) kunnen worden bereikt. 16 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

17 Om alles soepel te laten lopen 3 In dit hoofdstuk wordt u aan de hand van voorbeelden bekend gemaakt met de basisprincipes van de bediening van ShopMill. 3.1 Bediening van ShopMill Krachtige software is één ding, maar de bediening ervan moet ook gemakkelijk zijn. Of u nu met SINUMERIK 840D sl of het hier afgebeelde SINUMERIK 828D werkt, het overzichtelijke machinebedieningspaneel helpt u erbij. Het bedieningspaneel bestaat uit drie gedeeltes: een plat bedieningspaneel 1, een CNC-toetsenbord 2 en een machinebesturingspaneel 3. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 17

18 Om alles soepel te laten lopen 3.1 Bediening van ShopMill Hier onder vindt u een lijst van de belangrijkste toetsen op het CNC-toetsenbord voor de navigatie in ShopMill: Toets Functie <HELP> Roept de contextafhankelijke online help op voor het geselecteerde venster. <SELECT> Selecteert een aangeboden waarde. Cursortoetsen Met de vier cursortoetsen kan de cursor worden verplaatst. Met de hier getoonde <Cursor rechts> wordt in de wijzigingsmodus een directory of programma (bijvoorbeeld Cyclus) in de editor geopend. <PAGE UP> In een menuafbeelding omhoog bladeren. <PAGE DOWN> In een menuafbeelding omlaag bladeren. <END> Plaatst de cursor in het laatste invoerveld in een menuafbeelding of in een tabel. <DEL> Wijzigingsmodus: Wist het eerste teken naar rechts. Navigatiemodus: Wist alle tekens. <BACKSPACE> Wijzigingsmodus: Wist links van de cursor een gemarkeerd teken. Navigatiemodus: Wist links van de cursor alle gemarkeerde tekens. <INSERT> Als u op deze toets drukt, komt u in de wijzigingsmodus. Door nog een keer drukken wordt de wijzigingsmodus afgesloten en komt u terug in de navigatiemodus. <INPUT> Invoer van een waarde in het invoerveld afsluiten. Een directory of programma openen. 18 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

19 Om alles soepel te laten lopen 3.2 De inhoud van het basismenu De eigenlijke selectie van functies in ShopMill gebeurt door middel van de toetsen rondom het scherm. Deze zijn voor een groot gedeelte steeds direct gekoppeld aan menuopties. Omdat de inhoud van de menu s afhankelijk van de situatie verandert, worden deze toetsen softkeys genoemd. Alle hoofdfuncties kunnen worden opgeroepen via de horizontale softkeys. Alle subfuncties van ShopMill zijn toegankelijk via de verticale softkeys. Met deze toets kan altijd het basismenu worden opgeroepen, onafhankelijk van het bedieningsbereik waarin u zich op dat moment bevindt. Basismenu 3.2 De inhoud van het basismenu Machine Machine - Manueel Druk op de softkey "Machine". Druk op de toets "JOG". Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 19

20 Om alles soepel te laten lopen 3.2 De inhoud van het basismenu Hier wordt de machine ingericht en het gereedschap handmatig verplaatst. Ook kunt u gereedschappen meten en werkstuknulpunten instellen. Beeld 3-1 Oproepen van een gereedschap en invoeren van technologische waarden Beeld 3-2 Invoeren van een doelpositie 20 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

21 Om alles soepel te laten lopen 3.2 De inhoud van het basismenu Machine - Auto Druk op de softkey "Machine". Druk op de toets "AUTO". Tijdens de productie wordt de actuele werkstap weergegeven. Hierbij kan met een druk op de toets (Meetekenen) worden overgeschakeld naar een meelopende simulatie. Tijdens de uitvoering van een arbeidsplan kunnen stappen worden toegevoegd of er kan een nieuw arbeidsplan worden gestart. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 21

22 Om alles soepel te laten lopen 3.2 De inhoud van het basismenu Parameter Parameterlijsten Hier kunnen gegevens voor het gereedschapsbeheer en voor programma s worden gewijzigd. Gereedschapslijsten Zonder gereedschap kan er niet worden verspaand. De gereedschappen kunnen in een gereedschapslijst worden beheerd. Beeld 3-3 Gereedschapslijst 22 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

23 Om alles soepel te laten lopen 3.2 De inhoud van het basismenu Magazijn Gereedschappen kunnen in een magazijn worden samengesteld. Beeld 3-4 Magazijn Nulpunttabel De nulpunten worden in een overzichtelijke nulpunttabel opgeslagen. Beeld 3-5 Nulpunttabel Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 23

24 Om alles soepel te laten lopen 3.2 De inhoud van het basismenu Programma Programma s wijzigen Hier kunt u programma s wijzigen. Als u in de Programma-manager een ShopMill-programma heeft aangemaakt, kunt u nu het arbeidsplan met de bijbehorende complete bewerkingsvolgorde voor een werkstuk opstellen. Het uitgangspunt voor een optimale volgorde is de kennis en ervaring van de machinebediener. De te bewerken contour wordt grafisch ingevoerd. Geometrie en technologie vormen bij het programmeren een eenheid. 24 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

25 Om alles soepel te laten lopen 3.2 De inhoud van het basismenu Een voorbeeld van de verwevenheid tussen geometrie en technologie: Deze koppeling van geometrie en technologie wordt in de grafische weergave van de bewerkingsstappen door het groeperen van de betreffende symbolen met behulp van een vierkante haak zeer overzichtelijk getoond. Deze groepering betekent dat geometrie en technologie tot één bewerkingsstap worden gekoppeld. Programma s simuleren Voor de productie van het werkstuk aan de machine kunt u de uitvoering van een programma grafisch op het beeldscherm weergeven. Druk op de softkeys "Simulatie" en "Start". Druk op de softkey "Stop" wanneer u de simulatie wilt stoppen. Met de softkey "Reset" kunt u de simulatie annuleren. Voor de simulaties zijn de volgende aanzichten beschikbaar: Beeld 3-6 Bovenaanzicht Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 25

26 Om alles soepel te laten lopen 3.2 De inhoud van het basismenu Beeld 3-7 3D-aanzicht Beeld 3-8 Zijaanzicht 26 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

27 Om alles soepel te laten lopen 3.2 De inhoud van het basismenu Programma-manager Programma s beheren Via de Programma-manager kunt u altijd nieuwe programma s creëren. U kunt bestaande programma s openen en vervolgens uitvoeren, aanpassen, kopiëren of een nieuwe naam geven. Programma s die niet meer nodig zijn, kunnen worden gewist. Actieve programma s zijn te herkennen aan een groen symbool. U kunt met een USB-stick gegevens uitwisselen. Zo kunt u bijvoorbeeld programma s die extern werden gegenereerd, in het NC kopiëren en laten uitvoeren. Nieuw werkstuk genereren In een werkstuk kunt u uw programma s en andere bestanden, zoals gereedschapsgegevens, nulpunten, magazijntoewijzing, beheren. Nieuw programma aanmaken Als u een nieuw programma aanmaakt, kunt u het invoerformaat bepalen via de volgende softkeys: ShopMill-programma G-code-programma Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 27

28 Om alles soepel te laten lopen 3.2 De inhoud van het basismenu Diagnose Alarmen en meldingen Hier kunt u alarmlijsten, meldingen en alarmprotocollen bekijken. Beeld 3-9 Alarmprotocol 28 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

29 Basis voor beginners 4 In dit hoofdstuk wordt de algemene basis van de geometrie en de technologie voor het frezen uitgelegd. Hierbij hoeft nog niets in ShopMill te worden ingevoerd. 4.1 Geometrische basis Gereedschapsassen en bewerkingsvlakken Op universele freesmachines kan het gereedschap parallel aan elke van de drie hoofdassen worden ingebouwd. Deze haaks op elkaar staande assen zijn volgens DIN / ISO 841 uitgelijnd op de hoofdgeleidingsbanen van de machine. Door de inbouwpositie van het gereedschap ontstaat het specifieke arbeidsvlak. Daarbij is Z meestal de gereedschapsas. Beeld 4-1 Verticale spil Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 29

30 Basis voor beginners 4.1 Geometrische basis De wisseling van de inbouwpositie van een gereedschap wordt op moderne machines met de universele zwenkkop zonder ombouwacties in enkele seconden uitgevoerd. Beeld 4-2 Horizontale spil Als het op de vorige pagina getoonde coördinatensysteem wordt gedraaid, worden de assen en hun richting in het arbeidsvlak gewijzigd (DIN 66217). Via de softkeys "Divers" en "Instellingen" gaat u naar een parameterscherm waar u de arbeidsvlakken in de programmakop kunt instellen. Druk op de softkey "Divers". Druk op de softkey "Instellingen". Beeld 4-3 Parameterscherm arbeidsvlakken 30 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

31 Basis voor beginners 4.1 Geometrische basis Punten in de arbeidsruimte Om mogelijk te maken dat een CNC-besturing (zoals de SINUMERIK 828D met ShopMill) zich via het meetsysteem in de bestaande arbeidsruimte kan oriënteren, bevinden zich hier enkele belangrijke referentiepunten. Machinenulpunt M Het machinenulpunt M wordt door de fabrikant ingesteld en kan niet worden gewijzigd. Het ligt aan de oorsprong van het machinecoördinatensysteem. Werkstuknulpunt W Het werkstuknulpunt W, dat ook programmanulpunt wordt genoemd, is de oorsprong van het werkstukcoördinatensysteem. Het kan vrij worden gekozen en bevindt zich het best op de plaats van waar op de tekening de meeste maten uitgaan. Referentiepunt R Het referentiepunt R wordt benaderd om het meetsysteem op nul te zetten omdat het machinenulpunt meestal niet benaderbaar is. De besturing vindt op die manier haar telbegin in het wegmeetsysteem. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 31

32 Basis voor beginners 4.1 Geometrische basis Absolute en incrementele maataanduidingen Absolute invoer De ingevoerde waarden hebben betrekking op het werkstuknulpunt. Bij absolute invoer moeten altijd de absolute coördinaten van het eindpunt worden ingevoerd (het startpunt blijft buiten beschouwing). Incrementele invoer De ingevoerde waarden hebben betrekking op het startpunt. Bij incrementele invoer moet altijd het verschil tussen het startpunt en het eindpunt worden ingevoerd, waarbij rekening moet worden gehouden met de richting. 32 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

33 Basis voor beginners 4.1 Geometrische basis Met de SELECT-toets kan altijd worden geschakeld tussen absolute en incrementele invoer. Enkele voorbeelden van de combinatie absoluut/incrementeel: Rechtlijnige bewegingen Voor de eenduidige bepaling van een eindpunt zijn twee gegevens nodig. Deze kunnen er als volgt uitzien: Cartesiaans Invoeren van de coördinaten X en Y. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 33

34 Basis voor beginners 4.1 Geometrische basis Polair Invoeren van de lengte en een hoek. Hoek 38,13 = hoek t.o.v. het vorige element ofwel Hoek 53,13 = starthoek t.o.v. de positieve X-as Cartesiaans en polair Cartesiaanse en polaire invoer kan worden gecombineerd, bijvoorbeeld: Invoeren van het eindpunt in Y en van de lengte Invoeren van het eindpunt in X en van een hoek (of 38,13 of 53,13 ) 34 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

35 Basis voor beginners 4.1 Geometrische basis Cirkelvormige bewegingen Bij cirkelbogen wordt het eindpunt aangegeven door X en Y, het middelpunt van de cirkel wordt met I en J ingevoerd. In ShopMill kunnen deze vier waarden, en wel elke waarde apart, absoluut of incrementeel zijn. Terwijl X en Y als absolute waarden worden ingevoerd, wordt het middelpunt met I en J bij de meeste besturingen als incrementele waarden ingevoerd. Hierbij moet niet alleen de afstand van het beginpunt A tot het middelpunt M worden bepaald (vaak in combinatie met wiskundige berekeningen), maar ook de richting en dus het voorteken. Bij ShopMill echter zijn vanwege de mogelijkheid een absoluut middelpunt in te voeren geen berekeningen nodig: ook de meest complexe contour kan met de contourrekenmachine moeiteloos grafisch worden bepaald. Invoeren van het middelpunt (absoluut) Waarden (hier radiussen) die resulteren uit al ingevoerde gegevens worden door ShopMill automatisch berekend. Na Input: Na Input: Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 35

36 Basis voor beginners 4.2 Technologische basisprincipes Weergave van alle parameters Bij ShopMill kunnen ook alle mogelijke geometriewaarden worden weergegeven: Nog een voordeel van een absolute waarde voor het middelpunt: Bij het omdraaien van de freesrichting hoeft u de waarden voor I en J niet opnieuw te berekenen. 4.2 Technologische basisprincipes De basisvoorwaarden voor een optimale productie zijn een goede kennis van de gereedschappen, vooral van de snijmaterialen van de gereedschappen, de toepassingsmogelijkheden van de gereedschappen en van de optimale snijgegevens per gereedschap. De gereedschappen op zich maken slechts ca. 2-5% van de totale productiekosten van een werkstuk uit, beïnvloeden door hun capaciteit echter 50% van de productiekosten van een onderdeel Moderne frees- en boorgereedschappen Door de ontwikkeling van nieuwe snijmaterialen is de verspaningscapaciteit in de afgelopen jaren continu verbeterd. Vooral de in de jaren 60 ontwikkelde coatingtechnologie heeft het mogelijk gemaakt om een evenwichtige verhouding tussen taaiheid en slijtvastheid te bereiken. Deze snijmaterialen hebben ook nog andere voordelen: Langere standtijden en een betere oppervlaktekwaliteit. Vooral keramische coatings, zoals bijvoorbeeld een Al2O3-coating, zijn vanwege hun warmtebestendigheid zeer geschikt voor hoge snijsnelheden. 36 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

37 Basis voor beginners 4.2 Technologische basisprincipes Op de afbeeldingen, die ons door de gereedschapsfabrikant SECO ter beschikking werden gesteld, is als eerste een hoekfreessysteem met wisselplaten met een verschillende coating te zien. Op de tweede afbeelding is een nieuw soort coating te zien, door SECO "DURATOMIC " genoemd, waarbij op een substraat van hardmetaal (HM) ① en een TiCNgrondlaag ② verticaal uitgelijnde Al2O3-kristallen ③ worden aangebracht. Door deze speciale coating wordt een verdere verhoging van zowel de slijtvastheid als de taaiheid bereikt. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 37

38 Basis voor beginners 4.2 Technologische basisprincipes De gebruikte gereedschappen Vlakfrees Met de vlakfrees worden grote volumes verwijderd. Mantelkopfrees Met de mantelkopfrees worden haakse contoursecties met 90 -schouders geproduceerd. Spiraal-schachtfrees De spiraal-schachtfrees is een veelsnijder waarmee door de spiraalvormige plaatsing van de messen een bijzonder "rustige" bewerking wordt bereikt. 38 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

39 Basis voor beginners 4.2 Technologische basisprincipes Spiebaanfrees De spiebaanfrees (ook spiegleuffrees genoemd) snijdt via het midden en kan daarom volledig induiken. Deze frees is meestal voorzien van twee of drie messen. NC-centreerboor NC-centreerboren zijn bedoeld voor het centreren en het maken van een afschuining t.b.v. de volgende boring. Als u de buitendiameter van de afschuining 1 aangeeft, berekent ShopMill automatisch de diepte. Spiraalboor Bij ShopMill heeft u de keuze tussen verschillende manieren van boren (spaanbreken, diepboren,...). De boorpunt 1/3D wordt bij ShopMill automatisch verrekend. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 39

40 Basis voor beginners 4.2 Technologische basisprincipes Volboor Volboren zijn voorzien van wisselplaten en alleen beschikbaar voor boringen met een grotere diameter. Het boren moet altijd zonder onderbreking gebeuren Snijsnelheid en toerentallen Welk toerental voor een gereedschap optimaal is, is afhankelijk van het snijmateriaal van het gereedschap, het werkstukmateriaal en de werkstukdiameter. In de praktijk wordt het toerental ook op basis van jarenlange ervaring zonder enige berekening direct ingevoerd. Het heeft echter de voorkeur om het toerental te berekenen op basis van de snijsnelheid, die in een tabel wordt opgezocht. Voorbeeld - bepalen van de snijsnelheid Met behulp van de catalogi van de fabrikant of een tabellenboek wordt eerst de optimale snijsnelheid bepaald. Materiaal van het gereedschap: Materiaal van het werkstuk: hardmetaal C45 Gevonden waarde: vc = m/min Gekozen wordt de gemiddelde waarde: vc = 115 m/min Op basis van deze snijsnelheid en de bekende werkstukdiameter wordt het toerental n berekend. 40 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

41 Basis voor beginners 4.2 Technologische basisprincipes Als voorbeeld wordt hier het toerental voor twee gereedschappen berekend: In de NC-codering wordt het toerental aangegeven met de letter S (Engels: Speed). Er moet dus het volgende worden ingevoerd: Opmerking ShopMill berekent het toerental van de spil automatisch op basis van de snijsnelheid en de werkstukdiameter. Dit is bijvoorbeeld handig ter vergelijking Aanvoer per tand en aanvoersnelheden In het vorige hoofdstuk heeft u geleerd hoe de snijsnelheid wordt bepaald en het toerental wordt berekend. Zodat het gereedschap kan verspanen, moet aan deze snijsnelheid resp. dit toerental een voedingsnelheid voor het gereedschap worden toegewezen. De basiswaarde voor de berekening van de aanvoersnelheid is de instelwaarde Aanvoer per tand. Net als de snijsnelheid wordt de waarde voor de aanvoer per tand met behulp van het tabellenboek of van de documentatie van de fabrikant of op basis van ervaring bepaald. Voorbeeld - bepalen van de aanvoer per tand Snijmateriaal van het gereedschap: Materiaal van het werkstuk: hardmetaal C45 Gevonden waarde: Gekozen wordt de gemiddelde waarde: fz = 0,1-0,2 mm fz = 0,15 mm Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 41

42 Basis voor beginners 4.2 Technologische basisprincipes Op basis van de aanvoer per tand, het aantal tanden en het bekende toerental wordt de aanvoersnelheid vf berekend. Als voorbeeld wordt hier de aanvoersnelheid voor twee gereedschappen met een verschillend aantal tanden berekend: In de NC-codering wordt de aanvoersnelheid aangegeven met F (Engels: Feed). Er moet dus het volgende worden ingevoerd: Opmerking ShopMill berekent de aanvoersnelheid automatisch op basis van de aanvoer per tand en het aantal tanden. Dit is bijvoorbeeld handig ter vergelijking. 42 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

43 Goed voorbereid 5 In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe u de gereedschappen voor de in de volgende hoofdstukken beschreven voorbeelden kunt aanmaken. Daarnaast wordt de verrekening van de gereedschapslengtes en het instellen van het werkstuknulpunt aan de hand van voorbeelden uitgelegd. 5.1 Gereedschapsbeheer ShopMill biedt drie lijsten voor het gereedschapsbeheer aan: gereedschapslijst gereedschapslijtagelijst magazijnlijst Gereedschapslijst In ShopMill zijn een aantal gereedschapstypes beschikbaar (Favorieten, Frees, Boor en Speciale gereedschappen). Per gereedschapstype gelden verschillende geometrische parameters (bijvoorbeeld de hoekmaat bij boren). Beeld 5-1 Voorbeeld van de favorietenlijst Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 43

44 Goed voorbereid 5.1 Gereedschapsbeheer In de gereedschapslijst worden alle parameters en functies weergegeven die nodig zijn voor het aanmaken en instellen van gereedschappen. Beeld 5-2 Voorbeeld van een gereedschapslijst Betekenis van de belangrijkste parameters: Plaats Type Gereedschapsnaam ST D Lengte Diameter Tophoek/spoed N Plaatsnummer Gereedschapstype De identificatie van het gereedschap gebeurt via de naam en het zustergereedschapsnummer. De naam kunt u als tekst of als nummer invoeren. Zustergereedschapsnummer (voor reservegereedschapsstrategie) Snijkantnummer Gereedschapslengte Gereedschapsdiameter Tophoek/draadspoed Aantal tanden Spildraairichting Koelmiddel 1 en 2 (bijvoorbeeld interne en externe koeling) 44 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

45 Goed voorbereid 5.1 Gereedschapsbeheer Gereedschapslijtagelijst Hier worden de slijtagegegevens voor de verschillende gereedschappen aangegeven. Beeld 5-3 Gereedschapslijtagelijst De belangrijkste parameters voor gereedschapslijtage: Δ lengte Δ radius TC Gebruikstijd, of aantal, of slijtage * *parameters afhankelijk van selectie in TC Doelwaarde Waarschuwingsgrens G Slijtage t.o.v. lengte Slijtage t.o.v. de radius Selectie van de gereedschapbewaking op basis van gebruikstijd (T) op basis van het aantal (C) op basis van slijtage (W) Gebruikstijd van het gereedschap Aantal werkstukken Slijtage van het gereedschap Doelwaarde voor de gebruikstijd, het aantal of de slijtage Weergave van de gebruikstijd, het aantal of de slijtage waarbij een waarschuwing wordt gestuurd. Het gereedschap is geblokkeerd wanneer het aankruisvakje is geactiveerd. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 45

46 Goed voorbereid 5.2 Gebruikte gereedschappen Magazijnlijst De magazijnlijst bevat alle gereedschappen die aan een of meer gereedschapsmagazijn(en) zijn toegewezen. Op deze lijst wordt de toestand van elk gereedschap weergegeven. Bovendien kunnen individuele magazijnplaatsen voor bepaalde gereedschappen worden gereserveerd of geblokkeerd. Beeld 5-4 Magazijnlijst Betekenis van de belangrijkste parameters: G Blokkeren van de magazijnplaats Ü Hiermee wordt aangegeven dat het gereedschap te groot is. Het gereedschap bezet de grootte van twee have plaatsen links, twee halve plaatsen rechts, een halve plaats bovenaan en een halve plaats onderaan in een magazijn. P Vaste plaatscodering Het gereedschap is vast toegewezen aan deze magazijnplaats. 5.2 Gebruikte gereedschappen In dit hoofdstuk worden de gereedschappen, die voor de latere bewerking van de voorbeelden worden benodigd, op de gereedschapslijst gezet. Selecteer in het basismenu het gedeelte "Parameter". Druk op de softkey "Gereedschapslijst". 46 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

47 Goed voorbereid 5.2 Gebruikte gereedschappen Druk op de softkey "Nieuw gereedschap". Ga naar de gereedschapslijst en zoek een vrije plaats om een nieuw gereedschap aan te maken. Selecteer het gewenste type gereedschap en voer de gegevens in. Opmerking De frezen met de diameters 6, 10, 20 en 32 (Cutter6, 10, 20 en 32) moeten kunnen induiken, omdat deze in de volgende voorbeelden ook voor het frezen van kamers worden gebruikt. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 47

48 Goed voorbereid 5.3 Gereedschappen in het magazijn 5.3 Gereedschappen in het magazijn Onderstaand wordt uitgelegd hoe de gereedschappen in het magazijn worden geplaatst. Selecteer in de gereedschapslijst een gereedschap zonder plaatsnummer en druk op de toets "Beladen". Er wordt u dan de eerste vrije magazijnplaats aangeboden die u kunt wijzigen of direct overnemen. Zo kan het magazijn er voor de volgende oefenopdrachten uitzien: 5.4 Gereedschappen opmeten Hierna wordt beschreven hoe de gereedschappen worden opgemeten. Plaats met behulp van de softkey "T,S,M" een gereedschap in de spil. Ga dan naar het menu "Gereedschap meten". Met de functie Lengte Manueel wordt het gereedschap in Z-richting opgemeten. 48 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

49 Goed voorbereid 5.4 Gereedschappen opmeten Met de functie Diameter Manueel wordt de diameter van het gereedschap gemeten. Met de functie Lengte Auto wordt het gereedschap met behulp van een gereedschapsmeettaster in Z-richting opgemeten. Met de functie Diameter Auto wordt de diameter van het gereedschap met behulp van een gereedschapsmeettaster gemeten. Met de functie Meettaster afstemmen wordt de positie van de meettaster op de machinetafel ten opzichte van het machinenulpunt bepaald. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 49

50 Goed voorbereid 5.5 Instellen van het werkstuknulpunt Met de functie Richtpunt afstemmen wordt het richtpunt als referentiepunt voor de handmatige meting van de gereedschapslengte bepaald. 5.5 Instellen van het werkstuknulpunt Voor het instellen van het werkstuknulpunt moet in het basismenu naar de modus Machine Manueel worden geschakeld. In het submenu van de optie Nulp. werkst staan meerdere mogelijkheden voor het instellen van het werkstuknulpunt ter beschikking. 50 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

51 Goed voorbereid 5.5 Instellen van het werkstuknulpunt Als voorbeeld wordt hier het nulpunt van een werkstukkant met een kantentaster bepaald. 1) Kant selecteren Vastleggen van de aftastrichting links (+) of (-). Met de parameter X0 kan een verschuiving van het werkstuknulpunt worden aangegeven, als deze niet op de kant van het werkstuk moet liggen. 2) Werkstukkant aftasten 3) Bij het bepalen van het werkstuknulpunt wordt rekening gehouden met de diameter (5 mm) van de kantentaster. Deze verrekeningsprocedure moet nu voor Y met de kantentaster en voor Z (meestal met de frees) worden herhaald. Omdat de te bewerken werkstukken niet altijd de vorm van een blok hebben of recht kunnen worden ingespannen, zijn nog andere verrekeningsmogelijkheden beschikbaar: Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 51

52 Goed voorbereid 5.5 Instellen van het werkstuknulpunt Voorbeeld 1: Willekeurige hoek In geval van een dergelijke werkstukpositie kan de werkstukpositie/-hoek door het benaderen van vier punten worden bepaald. Er zijn elektronische en mechanische 3D-meettasters. De signalen van elektronische meettasters kunnen door de besturing direct worden verwerkt. 52 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

53 Goed voorbereid 5.5 Instellen van het werkstuknulpunt Voorbeeld 2: Verrekening van een boring Voorbeeld 3: Verrekening van een cirkelvormige tap Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 53

54 Goed voorbereid 5.5 Instellen van het werkstuknulpunt Bij het plaatsen van een elektronische 3D-meettaster uit het gereedschapsmagazijn in de spil treden spantoleranties op. Bij meer metingen zou dit tot foute resultaten leiden. Om dit tegen te gaan, kan de 3D-meettaster door middel van de cyclus Taster afstemmen met een willekeurig referentievlak of een willekeurige referentieboring worden gekalibreerd. Beeld 5-5 Afstemmen taster lengte Beeld 5-6 Afstemmen taster radius 54 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

55 Voorbeeld 1: Langsgeleiding Overzicht Leerdoelen In dit hoofdstuk worden de eerste stappen voor het maken van een werkstuk uitgebreid uitgelegd. U leert om... programma s te beheren en aan te maken, gereedschappen op te roepen en een freesradiuscorrectie uit te voeren, rijwegen in te voeren, boringen te maken en positieherhalingen te handhaven. Taak Beeld 6-1 Werkplaatstekening - voorbeeld 1. Beeld 6-2 Werkstuk - voorbeeld 1. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 55

56 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6.2 Programmabeheer en programma aanmaken Opmerking ShopMill slaat steeds de laatste instelling op die u met de Toggle-toets heeft geselecteerd. Let daarom bij sommige invoervelden en bij alle schakelvelden goed op dat alle eenheden, teksten en symbolen precies zoals in de getoonde dialoogvensters van de voorbeelden zijn ingesteld. De schakelmogelijkheid wordt altijd in de helptekst aangegeven (zie volgende afbeelding). 6.2 Programmabeheer en programma aanmaken Bedieningsstappen Na het opstarten van de besturing bevindt u zicht in het basisscherm. Beeld 6-3 Basisscherm 56 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

57 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6.2 Programmabeheer en programma aanmaken Open het basismenu via MENU SELECT. Vanuit het basismenu kunt u de verschillende gedeeltes van ShopMill oproepen. Beeld 6-4 Basismenu Druk op de softkey Programma-manager. De Programma-manager wordt weergegeven. In de Programma-manager kunt u arbeidsplannen en contouren beheren (bijvoorbeeld Nieuw, Openen, Kopiëren...). Beeld 6-5 Programma-manager In de Programma-manager wordt een lijst van beschikbare ShopMill-directory s weergegeven. Selecteer met behulp van de cursortoets de directory 'Werkstukken'. Open de directory Werkstukken. Geef een naam op 'EXAMPLE1' voor het werkstuk. Beeld 6-6 Werkstuk aanmaken Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 57

58 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6.2 Programmabeheer en programma aanmaken Bevestig uw invoer Daarna wordt de volgende dialoog getoond. Beeld 6-7 Stappenreeksprogramma aanmaken Met de softkeys ShopMill en programguide G-code kunt u het invoerformaat kiezen. Via de softkey ShopMill wordt het type programma ingesteld. Voer de naam van het arbeidsplan in, in dit geval 'Longitudinal_guide'. Neem de invoer over Na de overname wordt het volgende invoerscherm voor het aangeven van de werkstukgegevens geopend. Beeld 6-8 Programmakop - helpscherm In programmakop worden de werkstukgegevens en de algemene gegevens van het programma ingevoerd. 58 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

59 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6.2 Programmabeheer en programma aanmaken Voer de volgende waarden in: Veld Waarde Selectie via Toggle-toets Aanwijzingen Meeteenheid mm X Nulpuntverschuiving G54 X Basismateriaal Blok X X0-75 Omdat het nulpunt van Y0-50 het werkstuk in het midden op het werkstukoppervlak ligt, hebben de coördinaten van de linkerwerkstukhoek een negatieve waarde. X1 150 inc X (voor selectie inc/abs) Y1 100 inc X (voor selectie inc/abs) ZA 0 ZI -20 abs X (voor selectie inc/abs) Terugtrekvlak 100 Veiligheidsafstand 1 Bewerkingsdraairichting Gelijkloop ( X Terugtrekking positiepatroon Geoptimaliseer d X Zie onder Terugtrekking positiepatroon Neem de ingevoerde waarden over. Na het overnemen van de waarden wordt de programmakop weergegeven. Beeld 6-9 Programmakop voorbeeld 1 - bewerkingsstappeneditor Het programma is nu aangemaakt als basis voor verdere bewerkingsstappen. Het heeft een naam (in de blauwe balk), een programmakop (pictogram "P") en een programma-einde (pictogram "END"). In het programma worden de bewerkingsstappen en contouren onder elkaar neergezet. De latere uitvoering vindt dan van boven naar beneden plaats. Als u wijzigingen wilt maken of de waarden wilt controleren, kunt u de programmakop weer oproepen. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 59

60 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6.2 Programmabeheer en programma aanmaken Terugtrekking positiepatroon Het positiepatroon kan op geoptimaliseerd (d.w.z. rijwegen met optimale tijdsduur) of op terugtrekvlak worden ingesteld. Geoptimaliseerde terugtrekking Op terugtrekvlak (gebruikelijk) Het gereedschap rijdt afhankelijk van de contour met een veiligheidsafstand over het werkstuk. Het gereedschap gaat terug naar het terugtrekvlak en stelt zich dan in op de nieuwe positie. Softkeys Met deze softkey schakelt u naar de online-grafiek van het werkstuk (zie volgende afbeelding). Beeld 6-10 Programmakop - Grafische weergave Met deze softkey gaat u terug naar het helpscherm. 60 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

61 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6.3 Gereedschap oproepen en freesradiuscorrectie instellen 6.3 Gereedschap oproepen en freesradiuscorrectie instellen Bedieningsstappen Het benodigde gereedschap wordt met behulp van de volgende stappen opgeroepen: Met deze toets breidt u het horizontale softkeymenu uit. Selecteer de softkey Rechte cirkel. Selecteer de softkey Gereedschap. Open de gereedschapslijst. Beeld 6-11 Gereedschapslijst Selecteer met behulp van de cursortoets het gereedschap CUTTER60. Neem het gereedschap over in het programma. Voer na overname van het gereedschap een snijsnelheid van 80 m/min in (u kunt desgewenst de eenheid met de Toggle-toets aanpassen). Beeld 6-12 Gereedschap - snijsnelheid Neem de ingevoerde waarde over. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 61

62 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6.4 Rijweg invoeren 6.4 Rijweg invoeren Bedieningsstappen Voer nu de rijwegen in: Selecteer de softkey Rechte. Selecteer de softkey IJlgang. Voer in het invoerscherm de volgende waarden in: Veld Waarde Selectie via Toggle-toets Aanwijzingen X 110 abs X Y 0 abs X Radiuscorrectie uit X Zie onder Radiuscorrectie Beeld 6-13 Rijweg invoeren - Radiuscorrectie Neem de ingevoerde waarden over. Selecteer de softkey Rechte. Selecteer de softkey IJlgang. Voer in het invoerscherm de volgende waarden in: Veld Waarde Selectie via Toggle-toets Aanwijzingen Z -10 abs X Radiuscorrectie leeg veld X Zie onder Radiuscorrectie 62 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

63 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6.4 Rijweg invoeren Beeld 6-14 Rijweg invoeren - gereedschap in Z gepositioneerd Neem de ingevoerde waarden over. Selecteer de softkey Rechte. Voer in het invoerscherm de volgende waarden in: Veld Waarde Selectie via Toggle-toets Aanwijzingen X -110 abs X F 400 mm/min X Radiuscorrectie leeg veld X Zie onder Radiuscorrectie Beeld 6-15 Rijweg invoeren - eerste bewerkingsweg Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 63

64 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6.4 Rijweg invoeren Neem de ingevoerde waarden over. Na het overnemen ziet de bewerkingsstappenlijst er als volgt uit: Beeld 6-16 Rijweg invoeren - bewerkingsstappenlijst Selecteer de softkey Gereedschap en voer de volgende bewerkingsstappen zelfstandig uit. Wissel naar het volgende gereedschap CUTTER16. Voer na de overname van het gereedschap een snijsnelheid van100 m/min in. Maak de rijweg aan volgens de volgende lijst met bewerkingsstappen. Beeld 6-17 Rijweg invoeren - bewerkingsstappenlijst Beeld 6-18 Rijweg invoeren - compleet Start de simulatie. Beeld 6-19 Simulatie rijweg Druk nog een keer op de softkey Simulatie of op een willekeurige horizontale softkey om de simulatie af te sluiten. 64 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

65 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6.4 Rijweg invoeren Radiuscorrectie Selectie Resultaat De radiuscorrectie is uitgeschakeld. De frees rijdt met het middelpunt langs de aangemaakte contour. De vorige correctie-instelling wordt behouden. De correctie vindt links van de contour in freesrichting plaats. De correctie vindt rechts van de contour in freesrichting plaats. Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 65

66 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6.5 Boringen en positieherhalingen aanmaken 6.5 Boringen en positieherhalingen aanmaken Bedieningsstappen Voer nu de waarden voor de boringen en de positieherhalingen in. Hierbij moet u de 12 boringen centreren, doorboren en de schroefdraden maken. Beeld 6-20 Boorposities Selecteer de softkey Boren. Selecteer de softkey Centreren. Open de gereedschapslijst. Selecteer met behulp van de cursortoets het gereedschap CENTERDRILL12. Neem het gereedschap over in het programma. Voer na overname van het gereedschap de volgende waarden in: Veld Waarde Selectie via Toggle-toets Aanwijzingen F 150 mm/min X S 500 omw/min X Diameter/punt Diameter X De centrering kan aan de diameter of aan de diepte (punt) worden gerelateerd. Omdat de boringen een afschuining van 0,5 mm Fase hebben, kunt u hier een diameter van 11 mm opgeven. 66 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

67 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6.5 Boringen en positieherhalingen aanmaken Beeld 6-21 Centreren Neem de ingevoerde waarden over. In de volgende stappen worden de boorposities ingevoerd en aan de snijgegevens gekoppeld. Selecteer de softkey Posities. Beeld 6-22 Posities - enkele boringen Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 67

68 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6.5 Boringen en positieherhalingen aanmaken Voer voor de twee enkele boringen de volgende waarden in: Veld Waarde Selectie via Toggle-toets Aanwijzingen Z0-10 De startdiepte ligt op -10 mm. X0-50 Y0 0 X1 50 abs X Y1 0 abs X Opmerking Als u de softkey Grafische weergave deselecteert, worden gedetailleerde helpschermen getoond (zie volgende tabel). Posities Positiepatroon Positiecirkel Helpschermen - posities Neem de ingevoerde waarden over. Selecteer de softkey Posities. 68 Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0

69 Voorbeeld 1: Langsgeleiding 6.5 Boringen en positieherhalingen aanmaken Selecteer de softkey Positiecirkel. Beeld 6-23 Positiecirkel Voer de volgende waarden in: Veld Waarde Selectie via Toggle-toets Aanwijzingen Patroon Volledige cirkel X Z0-10 X0 0 Y0 0 α1 0 R 20 N 6 Positioneren Rechte X In het veld Positioneren legt u vast hoe de boringen buiten het boorpatroon moeten worden benaderd. Als de boringen bijvoorbeeld in een cirkelsleuf liggen, mag de positionering Rechte niet worden gebruikt, omdat anders een contourafwijking ontstaat. op rechte, op cirkel Trainingsdocumentatie, 12/2009, 6FC5095-0AB50-1JP0 69