Bietplanter MAANDBLAD CBB JAARGANG 51 NR 534 JANUARI 2017 P SEEDING THE FUTURE SINCE Financieel: klassiek vs besmet Financieel klassiek %

Transcriptie

1 De Bietplanter MAANDBLAD CBB JAARGANG 51 NR 534 JANUARI 2017 P LEONELLA KWS * KBIVB SEEDING THE FUTURE SINCE 1856 NR. 1 AALTJESRASSEN 3 JAAR* Zeldzame parel Het is belangrijk uw rendement vandaag veilig te stellen. Profiteer van de genetica die de laatste jaren sterk vooruit gegaan is! LEONELLA biedt u: Financieel record in met aaltjes besmette en onbesmette velden Suikergehalte > 100 Lage grondtarra LEONELLA KWS, LISANNA KWS en GAËLLA KWS zijn rassen die in onbesmette velden een hoger financieel inkomen geven dan sommige klassieke rassen! Financieel: klassiek vs besmet Financieel klassiek % GAËLLA KWS* LISANNA KWS BTS990 LEONELLA KWS PURAMAX* CALLAS PAXY BONSAI BAMBOU* SYMPATICA KWS ACACIA BTS8645N* GAUSS EUCALYPTUS BARIBAL CAZOO LUMIERE LORIQUET Financieel aaltjes % Bron: KBIVB 2014 (15 16)*

2 XAVIERA KWS SEEDING THE FUTURE SINCE 1856 De bevestiging van het jaar! Hoog financieel inkomen in zijn categorie: 103 % Evenwichtig type met een suikergehalte van bijna 100 % Zeer goede weerstand tegen bladziekten Resultaat klassiek rhizomanie rassen Suikergehalte % ANNELAURA KWS 101 TISSERIN* GONDOLA KWS BTS CLAIRAMAX TIMOTHEA KWS BTS520 BTS750 XAVIERA KWS* 97 CANORIX AMAROK CARMA* GEORGETTA KWS 96 ELISABETA KWS* Financieel % Bron: KBIVB 2014 (15 16)*

3 De Bietplanter MAANDBLAD CBB JAARGANG 51 NR 534 JANUARI 2017 P De Europese Commissie wil tegen 2030 het aandeel agrobrandstof verlagen van 7 naar 3,8 procent van de transportbrandstoffen. kort geoogst 16 Volgens Eurostat daalde de totale output van de Europese landbouwsector met 1,8 procent in Dat is vooral te wijten aan de daling van de output van de dierlijke sectoren met 5,5 procent. In België bleef de totale output nagenoeg ongewijzigd (-0,1%). Sterkste stijgers waren Letland (+8,8%) en Litouwen (+5,9%). De grootste dalingen werden genoteerd in Luxemburg (-9,9%), Slovakije (-9,7%), Tsjechië (-8,6%), Duitsland (-7,8%), Roemenië (-7,4%) en Finland (-7,3%). Europese gezinnen geven 12,3 procent van hun uitgaven uit aan voeding en niet-alcoholische drank. De Europeanen besteden gemiddeld bijna een kwart (24,1%) van hun uitgaven aan wonen plus elektriciteit, verwarming en water, zo blijkt uit cijfers van Eurostat. Na huisvesting wordt in Europa gemiddeld het meeste uitgegeven aan transport (13%), gevolgd door voeding en niet-alcoholische drank (12,3%), diverse diensten en goederen waaronder verzekeringen en lichaamsverzorging (11,5%), vrijetijdsbesteding en cultuur (8,5%) en uitgaven in de horeca (8,5%). Zwitserland: bietplanters bezorgd over de daling van de rentabiliteit van de suikerbietproductie. Door de afschaffing van de quota in 2017, zal de concurrentie met de EU-producenten toenemen en de suikerbietprijs dalen. Mogelijk zullen een honderdtal Zwitserse producenten de bietenteelt volgend jaar stopzetten. Zwitserland heeft twee suikerfabrieken. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) mag suiker niet meer dan 10 procent van de dagelijkse energie-inname uitmaken en moet gestreefd worden naar een maximum van 5 procent. Dit komt overeen met 25 g of 6 theelepels suiker per dag. Een blikje frisdrank kan al 10 theelepels suiker bevatten. Over heel de wereld steeg het aantal volwassenen met diabetes van 108 miljoen in 1980 naar 422 miljoen in Ensus, een Britse dochtermaatschappij van CropEnergies, heeft tijdens de voorbije zomer de productie van bio-ethanol opnieuw opgestart, na de stopzetting ervan in februari De aanpassingen, die inmiddels werden doorgevoerd om de betrouwbaarheid en de energie-efficientie van de fabriek te verbeteren, worden getest. Volgens Eurostat steeg het areaal dat besteed wordt aan biologische landbouw in Europa van 9 naar 10 miljoen hectare tussen 2010 en 2015, wat overeenstemt met 6,2 procent van de oppervlakte cultuurgrond in Europa. België blijft met 5,1 procent onder het gemiddelde zelfs met een toename tijdens de afgelopen vijf jaar van 40 procent tot ha in Maandblad van de Confederatie van de Belgische Bietenplanters vzw CBB Anspachlaan 111 Bus Brussel T F lebetteravier@cbb.be COLOFON Verantwoordelijke uitgever Mathieu Vrancken, Voorzitter CBB Directeur van de publicatie Valerie Vercammen Uitgave en publiciteit Bernadette Bické - Martine Moyart Verantwoordelijke voor de suikerbiettechniek KBIVB Tienen Druk Corelio Printing Jaarabonnement 12,00 EU-land 22,00 niet EU-land 27,00 IBAN BE BTW BE Een sprankeltje hoop? 2 ISABELLA KWS SEEDING THE FUTURE SINCE PLANTERS TS WILLEN UNANIEM VERDER ONDERHANDELEN De rhizoctonia referentie: it s all in the seed. n Een zeer comfortabel financieel inkomen voor een rhizoctonia ras n Zeer goede tolerantie tegen rhizoctonia en bladziekten n Zeer weinig schieters

4 2 EDITO Een sprankeltje hoop? Commissie, Parlement en het Europees Comité van de Regio s lijken zich plots allemaal bewust dat er een probleem is met het inkomen van onze landbouwers. De conclusies zijn gelijklopend: om de doelstellingen van het GLB te realiseren, moeten boeren zich kunnen organiseren en collectief onderhandelen en moet de volatiliteit worden aangepakt. En liefst zo snel mogelijk. De doelstellingen van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Het GLB heeft volgens art.39 van het Verdrag betreffende de Werking van de Europese Unie (VWE) vijf doelstellingen: 1. De productiviteit van de landbouw verbeteren door technische vooruitgang en het optimaal inzetten van productiefactoren. 2. De landbouwers een remuneratief inkomen te verzekeren. 3. De markten stabiliseren. 4. De voorziening van voedsel veiligstellen. 5. De prijzen voor landbouwproducten redelijk houden voor de consument. Als we rendabiliteitsstudies van verschillende teelten bestuderen, vormt doelstelling 2 een reëel probleem in de verschillende takken van de landbouw. Welke teelt is nog rendabel? Is het normaal dat een boer zijn producten moet verkopen onder zijn productiekost? En is het aanvaardbaar dat een boer niet wordt vergoed voor zijn arbeid? Met andere woorden: moet een landbouwer gratis werken? Doelstelling 1 is ook in grote mate afhankelijk van doelstelling 2: technische vooruitgang, onderzoek en ontwikkeling hebben immers een prijskaartje! Zonder degelijk inkomen Is het normaal dat een boer zijn producten moet verkopen onder zijn productiekost? En is het aanvaardbaar dat een boer niet wordt vergoed voor zijn arbeid? zal een boer niet kunnen investeren in innoverende productiemiddelen en zal hij zijn productiviteit niet kunnen verbeteren. Taskforce landbouwmarkten Europese Commissie Landbouwcommissaris Hogan richtte deze Taskforce op om de onderhandelingspositie van de landbouwers in de keten te versterken. Hoofdconclusie van de Taskforce is dat de concurrentie-wetgeving boeren niet mag verhinderen om zich te groeperen wanneer dit kadert binnen het bereiken van de doelstellingen van het GLB. De Taskforce, onder leiding van oud-minister van Landbouw Cees Veerman (NL), gaf de Commissie de volgende, concrete, aanbevelingen mee: verbetering van de transparantie op de markt; een wettelijk kader creëren om oneerlijke handelspraktijken aan te pakken; de samenwerking tussen boeren bevorderen om hun positie in de keten te versterken; instrumenten voor risicobeheer toegankelijk maken voor landbouwers; de toegang tot financiële middelen voor boeren vergemakkelijken. Boeren hebben vaak geen of onvoldoende toegang tot transparante marktinformatie. De Taskforce gaf daarom als aanbeveling voor de Commissie mee dat de transparantie moet worden verhoogd en dat boeren over informatie moeten beschikken over productie, stocks, consumptie en prijzen doorheen de keten. Voor onze sector zal dit de vorm aannemen van een prijzenobservatorium voor de prijs van suiker, maar ook voor de bietprijs in de toekomst. Het is een ware vooruitgang dat de Taskforce erkent dat boeren slachtoffer zijn van oneerlijke handelspraktijken. Aan de Commissie wordt aanbevolen om een wettelijk kader te creëren om die oneerlijke praktijken ook te kunnen sanctioneren. Verder meent de Taskforce dat Europese landbouwers die zich verenigen in producentenorganisaties collectief moeten kunnen onderhandelen, zonder daarbij belemmerd te worden door een te strikte interpretatie van de concurrentiewetgeving. De doelstellingen van het GLB moeten primeren boven het concurrentierecht, zo concludeerden de experten van de Taskforce. COMAGRI Europees Parlement De Commissie Landbouw van het Europees Parlement maakte een rapport over concurrentiewetgeving in de landbouw. Het werd aangenomen met 37 stemmen op 42, wat er op wijst dat de Commissie Landbouw een eensgezind standpunt heeft. Er wordt een structurele verzwakking van de positie (lees: de macht) van de boer in de keten vastgesteld. Het landbouwrecht moet primeren op de concurrentiewetgeving, aldus rapporteur Michel Dantin, Frans Europarlementslid voor EPP. De COMAGRI vindt dat collectieve onderhandelingen mogelijk moeten zijn wanneer ze tot doel hebben de doelstellingen van het GLB na te streven. Het rapport Dantin pleit, net zoals de Taskforce, voor Europese wetgeving om komaf te maken met oneerlijke handelspraktijken. Comité van de Regio s Het Comité van de Regio s boog zich over de volatiliteit van de landbouwprijzen en kwam tot de conclusie dat het GLB de landbouwers onvoldoende beschermt tegen de extreme prijsvolatiliteit van landbouwproducten. Om landbouw een toekomst te garanderen in de verschillende Europese regio s moeten boeren een billijk inkomen krijgen. Het Comité wil de positie van de boer in de keten verbeteren door de rol van interprofessionele organisaties te versterken en contracten verplicht te maken. De concurrentiewetgeving moet worden afgestemd op de noden van de landbouwmarkten. Daarnaast adviseert het Comité het gebruik van instrumenten voor risicobeheersing. Het Comité van de Regio s bestaat uit vertegenwoordigers uit de Europese Regio s, steden en gemeenten en het heeft een louter adviserende functie. 2017! Even terugblikken op 2016: een jaar met lage opbrengsten en lage landbouwprijzen. Een jaar om vlug te vergeten. Voor de onderhandelaars van de bietplantersorganisaties stond 2016 synoniem met heel veel (!) vergaderingen om het postquotum voor te bereiden. De onderhandelaars hadden daarbij slechts één doelstelling voor ogen: het behoud van een rendabele bietenteelt. Met ISCAL Sugar werd een akkoord bereikt, met de Tiense (nog) niet. Het landbouwrecht moet primeren op de concurrentiewetgeving staat voor de deur. Een nieuw tijdperk vangt aan voor onze sector, een tijdperk zonder quota en zonder minimumbietprijs. De perspectieven voor suiker op wereldmarkt en in Europa zijn niet schitterend: voor 2017 voorspellen de grote suikeranalysten dat er na twee jaar van tekort opnieuw een overschot aan suiker zal zijn op de wereldmarkt. Voeg daarbij de aangekondigde productiestijging van 15 tot 20 procent van de Europese fabrikanten gekoppeld aan een dalend verbruik van suiker in Europa en u begrijpt dat zelfs de grootste optimist redenen tot bezorgdheid heeft en 2015 hebben echter aangetoond dat zelfs bij lage suikerprijzen de Belgische suikerindustrie goed stand houdt. Dit is hoopvol nieuws op voorwaarde dat de bietplanters ook hun deel van de koek krijgen. De conclusies van de Taskforce, de COMAGRI en het Comité van de Regio s gaan alvast in de goede richting. Hoopvol? n Valerie Vercammen, Secretaris-generaal CBB Namens de voorzitter, de bestuurders van de CBB en het hele team wens ik u fijne eindejaarsfeesten in familieverband en een gelukkig, gezond, succesvol en hoopvol 2017! Jinx, * de nieuwe kampioen in de nematode tolerante suikerbieten Jinx : de ideale versterking van ons gamma suikerbieten SCAM heeft voor u ook nog : - nematode tolerant ras Carma - rhizomanie tolerant ras beiden van NEW 2017 NEW 2016 RHIZOMANIE EN NEMATODE TOLERANT * onder voorbehoud van opname op de Belgische rassenlijst Zaden afdeling Rue Bourie, 16 І 5300 Andenne І semences@scam-sc.be

5 Dividend van 3,4 procent na reserve Op 22 november jongstleden vond in Vichte de Algemene Vergadering plaats van de coöperatieve vennootschap Sopabe. De rekeningen van het boekjaar 2015/16 van Sopabe werden goedgekeurd evenals de wijzigingen aan het huishoudelijk reglement Sopabe ingevolge de afschaffing van de bietenquota en de ondertekening van het interprofessioneel akkoord met Iscal voor de campagne Winst van euro De actief- en passiefrekeningen op 30 juin 2016 evenals de resultatenrekeningen zijn terug te vinden in de twee tabellen. Het boekjaar 2015/16 van Sopabe werd afgesloten met een winst van euro. Deze winst wordt hoofdzakelijk verklaard door de betaling van een dividend van 0,05 euro per aandeel zoals vorig jaar, hetzij een bedrag van euro. Betreffende de winstverdeling van euro, stelde de Raad van Bestuur voor om ongeveer 70 procent aan dividenden toe te wijzen ( ) en om het saldo ( ) toe te voegen aan de reserve. Dividend van 0,034 euro per aandeel S na reserve De houders van aandelen S, die eigenaar zijn van deze aandelen op 31 december 2015, hebben recht op een dividend. Op die datum wordt het aandeelhoudersbestand afgesloten om tot de betaling van het dividend van het afgelopen jaar 2015 over te gaan. Op waren er exact aandelen S met een waarde van 1,00 euro. Gezien het dividend 0,034 euro bedraagt, beloopt het totaal toe te kennen bedrag aan dividenden x 0,034 = ,55 euro. De dividenden werden op 30 november betaald. Gezien Sopabe een erkende coöperatieve vennootschap is, blijft de eerste schijf van 190,00 euro dividenden belastingvrij voor elke individuele aandeelhouder (natuurlijke persoon). Boven het bedrag van 190,00 euro en voor de vennootschappen wordt er 27% roerende voorheffing ingehouden. Vervanging van een bestuurder Gezien Philippe Bedoret met pensioen is gegaan werd een bestuursmandaat vacant bij de Raad van Bestuur van Sopabe. Het is zijn vervanger binnen het Beperkt Comité CBB, David Jonckheere, die zijn mandaat zal voleinden. Tabel 1: Resultatenrekening van Sopabe voor 2015/2016 Ontvangsten Dividenden ISCAL Intresten bankrekeningen + beleggingen Emolumenten (RvB, ) Allerlei 97 Uitgaven Personeel Bureelkosten (huur, tel, ) Expert, notaris, Vergaderingen Financiële kosten 52 Allerlei (taksen, ) Winst van het boekjaar 2015/ Na de vergaderingen gaven Robert Van Gaever en Ronald Demuynck een overzicht van de campagne. Op basis van het rendementsverwachtingen (69 ton/ha aan gemiddeld 17,8 suikergehalte), zou Fontenoy dit jaar slechts 88 procent van zijn quotum volmaken. Met de overdracht van vorig jaar, zou de fabriek 95 procent van zijn quotum volmaken. Wijzigingen huishoudelijk reglement Ingevolge het einde van de quota en het nieuwe interprofessioneel akkoord tussen Iscal en CoCo Henegouwen en CoCo Vlaanderen voor de campagne 2017 was het nodig om het huishoudelijk reglement Sopabe aan te passen, om rekening te houden met: - de afschaffing van de bietenquota: bietenquotum wordt vervangen door basiscontract voor de levering van bieten of geschrapt wanneer nodig; - de noodzaak de voorwaarden van het interprofessioneel akkoord na te leven. Een supplementaire voorwaarde om te worden aanvaard als vennoot van Sopabe werd toegevoegd in artikel 2: de voorwaarden van het interprofessioneel akkoord dat werd afgesloten tussen de suikeronderneming Iscal Sugar en de vzw CoCO Henegouwen Iscal en CoCo Vlaanderen vzw naleven, om een contract van een bepaalde hoeveelheid bieten te verkrijgen dat gelinkt zal zijn aan de participatie. ; - de noodzaak voor de bestuurders Sopabe om bepaalde vertrouwelijkheidsregels in acht te nemen. Vanaf nu zal elke bestuurder een ethisch charter van confidentialiteit moeten naleven. Daarnaast werden nog kleine aanpassingen aangebracht. Vanaf nu: - zal het einde van de mandaten en de benoemingen van de bestuurders en afgevaardigden plaatshebben op 30 juni in plaats van op 31 maart, zoals bij de andere regionale bietenverenigingen en bij CBB; - de leden- en obligatiehouderskringen zullen uitgenodigd worden via elektronische weg (mail, ). Voor de planters die de bietenteelt stopzetten De planters Iscal die de bietenteelt stopzetten, maar hun effecten Sopabe niet hebben overdragen aan een andere planter, kunnen de terugbetaling door Sopabe schriftelijk aanvragen. De ingehouden administratiekosten bedragen 2,5 procent (met een minimum van 10 en een maximum van 150 euro). De terugbetaling zal gebeuren op basis van de boekwaarde van 0,75 euro per aandeel S. Tabel 2 : Balans van SOPABE op 30 juni 2016 Actief = Passief = Vaste activa Eigen vermogen Participatie ISCAL Kapitaal Aandelen Iscal Aandelen A Aandelen B Aandelen S kapitaal uitgiftepremies Reserve Vlottende activia Schulden Beleggingen Te betalen dividenden aandelen S Liquiditeiten Te ontvangen facturen Te recupereren voorheffingen Te ontvangen intresten vervallen bankrekeningen op AMAROK best verkochte ras 2016 uitstekende grondbedekking KBIVB 16: zeer stabiel ras: financiële opbrengst: 100% wortelopbrengst: kg suiker/ha zeer lage grondtarra: 82% zeer goede bewaarbaarheid in de silo uitstekende schietersresistentie BAMBOU topper in de praktijk uitzonderlijke opkomst dankzij Start Up goede resistentie tegen bladziekten zeer hoog suikergehalte in alle omstandigheden suikergehalte 16: 101% (18,6 ) W W W. S E S V A N D E R H A V E. B E PARTICIPATIE ISCAL 3 RHIZOMANIE RHIZOMANIE-NEMATODEN Bron: KBIVB 2016

6 4 ACTUALITEIT Minder suiker, de nieuwe hype Twee berichten vorige maand. Nestlé heeft een productieproces ontdekt om tot 40 procent minder suiker te gebruiken in chocoladerepen en dit zonder smaakverschil. Een andere reus in de voedingsindustrie, PepsiCo heeft laten weten, het aandeel suiker, vet en zout in zijn dranken en snacks aanzienlijk te verminderen om op die manier gezondere producten te kunnen aanbieden. Deze aankondigingen gebeuren kort na de aanbeveling van de Wereldgezondheidsorganisatie om frisdranken te belasten in de strijd tegen obesitas. Nestlé wil 40 procent minder suiker in zijn chocoladerepen Het Zwitserse Nestlé, wereldwijd de nummer één in voeding, meldt op zijn website een nieuw productieproces te hebben ontdekt op basis van traditionele natuurlijke ingrediënten, waardoor het mogelijk is om suiker anders te gaan structureren. De smaak van chocolade zal hierdoor niet veranderen, maar hij zal minder suiker bevatten. Nestlé wil nog geen details kwijt over het nieuwe proces, maar zou er meer informatie over verstrekken in de loop van De groep wil namelijk een patent nemen op het productieproces. Om te voorkomen dat de consument een smaakverandering zou opmerken, zal het verlagen van de hoeveelheid suiker geleidelijk gebeuren. Nestlé gaat de nieuwe suiker gebruiken in zijn producten vanaf 2018, onder meer in zijn afdeling Chocolade en suikerwaren, met de merken Kitkat en Smarties, maar ook met de chocolade Crunch, Galak, Lanvin, Lion,. PepsiCo vermindert aandeel suikers en vetten in zijn frisdranken en snacks PepsiCo zal de hoeveelheid toegevoegde suikers verminderen in twee derde van haar dranken in blik (0,35 liter) tot een maximum van 100 calorieën. Tegelijkertijd zou de groep ook meer calorie-arme dranken op de markt te brengen. De toegevoegde suikers in de producten van PepsiCo worden meer en meer geassocieerd met obesitas en de ziekte die eraan gelinkt is, namelijk diabetes. De groep is ook vastbesloten om het aandeel vetten te verminderen in ten minste drie vierde van zijn snacks tegen 2025, zoals in de chips van Frito-Lays en de snacks Doritos. Bovendien zullen de producten slechts 1,3 mg zout per calorie mogen bevatten. PepsiCo wil aldus een antwoord bieden op de veranderende behoeften van consumenten en maatschappij. PepsiCo is niet de enige agrovoedingsgroep die gezonde voeding belooft. Coca-Cola en Mondelez hebben eerder al aangekondigd dat zij Nestlé wil 40 procent minder suiker in zijn chocoladeproducten zoals KitKat, Smarties,... tegen 2020 producten zullen aanbieden met minder suiker en minder vet. Research: hoe suiker in voeding verminderen? Het terugbrengen van het zout-, suiker- en vetgehalte in industriële voeding heeft het voorwerp uitgemaakt van ettelijke studies. Vanaf 2012 tot 2016 heeft het Europese project Terifiq bestudeerd op welke manier technologische procédé kunnen worden aangepast, om de hoeveelheid zout-, vet- en suiker in voedsel dat veel geconsumeerd wordt, te verminderen. Een van de resultaten hiervan is, dat koekjes en gebak tot 40 procent minder vet en 25 procent minder suiker bevatten, via het gebruik van meervoudige emulsies en de toevoeging van polymeren van plantaardige oorsprong, type inuline. In Nederland denkt het Nederlandse bedrijf Sensus, gespecialiseerd in de verkoop van inuline, dat een reductie van 30 tot 40 procent van de hoeveelheid suiker in chocolade mogelijk is door inuline te combineren met vulstoffen en met intensieve zoetstoffen. Feit is wel dat het verbergen of verbeteren van de nasmaak, als gevolg van de toevoeging van polyol en intensieve zoetstoffen, een uitdaging blijft. Suikertaks Regering laat suikertaks varen De Belgische federale regering heeft beslist af te stappen van het plan om een echte suikertaks in te voeren. Spanje en Portugal zouden daarentegen een taks op frisdranken heffen vanaf Waarom die beslissing? De regering wil de koopkracht van de Belgen niet verminderen. Vorig jaar had ze nochtans beslist een suikertaks in te voeren om de consumptie van suiker te beperken. De suikertaks zou ongeveer 250 miljoen euro opbrengen in vijf jaar en zou de belastingverlaging voor personen en bedrijven mee financieren in het kader van de taxshift. Dit jaar werden de accijnzen op frisdranken al verhoogd, terwijl volgend jaar een taks zou worden ingevoerd op alle producten met toegevoegde suiker, zoals smeerpasta en yoghurt. De regering heeft evenwel beslist daarvan af te zien. Spanje zal een taks op frisdranken invoeren vanaf De regering hoopt dat dit 200 miljoen euro zal opleveren in Ook de Portugese regering overweegt een dergelijke taks te heffen in 2017 en rekent op een opbrengst van 80 miljoen euro. Dat geld zou worden besteed aan de publieke gezondheidszorg. Ook Estland zou een suikertaks op frisdranken overwegen. Momenteel loopt hierover een onderzoek. Estland is een van de Europese landen met het hoogste percentage obesitas. Volgens een enquête gevoerd in 2014, lijdt 52 procent van de bevolkingsgroep tussen 16 en 64 jaar, aan overgewicht of obesitas. n BTS 990 POST QUOTUM VRAAGT RIJKE RASSEN. ZE ZITTEN BIJ BETASEED. Rijk nematodenras aanbevolen door KBIVB Geschikt voor besmette en niet besmette velden Goede algemene bladgezondheid BETASEED. SIMPLY DIFFERENT. Verdeeld door Clovis Matton

7 KONINKLIJK BELGISCH INSTITUUT TOT VERBETERING VAN DE BIET VZW Molenstraat 45, B-3300 Tienen - info@kbivb.be De suikerbiet en haar teelttechniek PVBC - PROGRAMMA VOORLICHTING BIET CICHOREI, IN HET KADER VAN DE PRAKTIJKCENTRA Rubriek opgesteld en medegedeeld onder de verantwoordelijkheid van het KBIVB, J.-P. Vandergeten Directeur KBIVB, met de financiële steun van de Vlaamse overheid. Resultaten van de rassen en keuze voor 2017 André WAUTERS (KBIVB vzw - IRBAB asbl) Het afgelopen jaar 2016 is op verschillende niveaus uitzonderlijk: vochtig en vervolgens droog, ontwikkeling van wortelziekten, sterke druk van bladziekten. Uitzonderlijk in negatieve zin met als gevolg een moeilijk groei en sterk uiteenlopende opbrengsten tussen percelen en streken. Het overvloedige water op het einde van het voorjaar 2016 staat in contrast met het voorjaar 2015 dat gemiddeld eerder droog was! Om een rassenkeuze te maken voor 2017 mag men dus niet stoppen bij één jaar ervaring, zijnde goed of minder goed. Zijn rassenkeuze maken op basis van het jaarresultaat zal het gedrag van het ras in de toekomstige omstandigheden, die we niet controleren, niet kunnen voorspellen. De analyse van de resultaten, rekening houden met het potentieel van de rassen over meerdere seizoenen (de bevestigde rassen over 3 jaar hebben meer gegevens) alsook de stabiliteit van de opbrengst tussen de jaren, zal zorgen voor een rationele keuze. Al deze gegevens zijn weergegeven op de centrale pagina van deze Bietplanter. Deze tabel geeft de opbrengstkenmerken (wortel, suikerrijkheid, grondtarra) per ras alsook de resistenties voor bladziekten, risico op schieters, enz. 2016: zaai en veldopkomst In 2016 werden acht proefvelden uitgezaaid om de rassen te bestuderen. Met het milde en droge weer van het begin van begin maart werden de eerste rassenproeven gezaaid vanaf 22 maart, voor de regenperiode die op 25 maart begon. De overige proefvelden werden gezaaid tussen 11 en 22 april. Zowel in de velden gezaaid in maart als in deze van april was de opkomst goed en homogeen. Er werd nochtans een repetitief rasgedrag vastgesteld tussen de sites. In een vroeg stadium onderscheiden de rassen Lumière, Lisanna, Eucalyptus en BTS8645N zich door een snelle jeugdontwikkeling, de rassen Gaëlla en Elisabeta daarentegen hebben een langzamere jeugdontwikkeling. planten/ha Veldopkomst in 2016 TimotheaKws GondolaKws AnnelauraKws GeorgettaKws BTS520 BTS110 Canorix BTS750 Clairamax Amarok Carma ElisabetaKws XavieraKws Tisserin Rocambole Libellule Iguane IsabellaKws BTS605 BTS180 Curtis Tolemax HendrikaKws LisannaKws SympaticaKws BTS990 Baribal LeonellaKws Cazoo Bonsai Eucalyptus Gauss GaëllaKws Bambou BTS8645N Weinig grond De rooiomstandigheden waren gemakkelijk en de bieten waren proper gerooid. De grondtarra lag onder 1 ton/ha in het begin van de campagne en rond 3 t/ha later. De raseigenschap kon slechts in één proefveld met precisie bepaald worden. Nematoden Ondanks de algemene lage temperatuur van het voorjaar konden de eerste nematodencysten reeds begin juni waargenomen in besmette percelen, ook in deze met een lage besmetting. De invloed van de nematoden in de diepere lagen kon dit jaar weer bevestigd worden met een duidelijk effect op de opbrengst. De rassen hebben hun opbrengstcijfers bevestigd, zowel voor het productiepotentieel als de goede tolerantie. De nematodentolerante rassen werden in 2016 op 46% uitgezaaid. De opbrengsten Het rooien van de proeven begon op 23 september in goede omstandigheden en eindigde op 2 november. De suikerrijkheid bleef boven 18 S behalve in de sites aangetast door cercospora. Soms lag het wortelgewicht boven 100 ton netto per hectare. De suikeropbrengst varieerde tussen 16 ton voor de eerste rooi en oversteeg 20 ton suiker in de meest productieve percelen. Rhizoctonia bruinwortelrot De proeven aangelegd om de resistentie voor Rhizoctonia bruinwortelrot te bepalen hebben de goede resistentie van het ras BTS180 bevestigd. Daarentegen hebben de rassen BTS605 en Hendrika een lagere maar aanvaardbare resistentie getoond. Onder de nieuwigheden, het ras Tolemax. Het driedubbelresistente ras rhizomanie-nematoden-rhizoctonia (Hendrika) werd voor het tweede jaar getest en bevestigt zijn resultaten. Rhizomanie Enkele percelen in de streek van Binche zijn besmet met een variante van het rhizomanievirus. Het ras SympaticaKws (met een additionele resistentie rz2) werd in 2015 getest en heeft haar goede resistentie tegen dit virustype getoond. Het is het enige aanbevolen ras voor deze situatie. Hele biet Om de overgang van productie naar receptie van hele bieten voor te bereiden, heeft het Beheercomité van het KBIVB beslist om de ontvangst van hele biet te starten vanaf de rooi Dit geldt zowel voor de proeven voor aanbeveling als voor de proeven voor inschrijving. De financiële berekening 2016 houdt eveneens rekening met een nieuw barema van suikerrijkheid, maar handhaaft steeds een beboeting voor grondtarra en vergoeding voor pulp. Het KBIVB dankt de landbouwers die de studie van de rassen in 2016 mogelijk maakten. De rassen werden bestudeerd in Kortijs, Hermée, Diets-Heur, Boneffe, Meux, Huldenberg, Nieuwenhove, Braffe, Bossuit, Kortemark, Kleine Spouwen, Lubbeek en Halle. Veldopkomst van de rassen in 2016 Minder schieters Het aantal schieters bleef relatief laag. Voor de vroeg gezaaide rassen hebben we op het einde van de zomer een verhoging van het aantal schieters vastgesteld, maar in geen enkele mate zoals bij de vroege zaai in De rassen met meer dan 150 schieters per hectare zijn Gauss en Baribal. Bladziekten: opgepast voor cercospora! 2016 zal zeker in ons geheugen blijven als het jaar met de sterke cercospora aantasting, net zoals in Ondanks de fungicidebehandeling(en) heeft cercospora zich snel verspreid vanaf het einde van de zomer tot midden oktober door de zeer milde temperaturen bevorderend voor haar ontwikkeling. Hierdoor konden de rassen goed gekarakteriseerd worden ten opzichte van deze ziekte, maar konden we vooral de zwakte van veel van onze rassen ten opzichte van deze plaag observeren. In de meeste velden was een tweede fungicidebehandeling gerechtvaardigd tijdens de tweede decade van augustus, maar desondanks kende cercospora nog een sterke uitbreiding. Daarentegen was er een nagenoeg afwezigheid van roest, witziekte en (zeer weinig) ramularia. De gevoeligheid voor cercospora kon in meerdere sites, al dan niet behandeld, bepaald worden. Onder de rassen met een beter «cercospora» profiel kunnen wij de rassen BTS605, en LisannaKws noemen. Om zijn rassen goed te kiezen in 2017 Een goede rassenkeuze voor de uitzaai 2017 rust op een goede kennis van de karakteristieken van zijn percelen. De eerste vraag betreft de aanwezigheid van ziekten/plagen die in het verleden op het perceel ontdekt zijn en waarvoor variëteitenkeuze een belangrijke oplossing biedt: bij aanwezigheid van nematoden is een nematodentolerant ras aanbevolen, ook al ligt de besmetting laag (150 eieren+larven gemiddeld); in een perceel met een gekend probleem van Rhizoctonia solani of in percelen met een intensieve vruchtopvolging met (korrel)maïs / raaigras kiest men voor het uitzaaien van een rhizoctoniaresistent ras. Opbrengst en resistentie zijn dikwijls omgekeerd gelinkt, men moet hier oplettend zijn voor het gewenst resistentieniveau. Naast de gewenste resistenties zal men ook aandacht besteden aan de bladgezondheid van de rassen. Hoe later de oogst van de bieten gepland is, hoe belangrijker de factor resistentie voor cercospora zal meespelen om het maximaal potentieel van het perceel te garanderen. Men kiest ook niet voor één enkel ras of één kweekbedrijf: diversiteit is belangrijk om eventuele risico s van zaad, schieters, ziekten te spreiden. Omdat alle jaren niet dezelfde zijn zal men ook voorkeur geven aan meerjarige resultaten. En eerst voor rassen die hun resultaten bevestigd hebben!

8 6 7 Resultaten van alle rassen 2 jaar 3 jaar 1 jaar 3 jaar 2 jaar 2 jaar 3 jaar 2 jr getuige Schieters/ha * Veldopkomst (planten/ha) Suikerrijkheid % Wortelgewicht kg/ha Financieel 2016 (3) Financieel 2015 (3) Financieel 2014 (3) index resistentie rhizoctonia (2) Risiko schieters / ha * Tolerantie Witziekte (1) Tolerantie roest (1) Tolerantie cercospora (1) Bodembedekking (1) Wortelgewicht kg/ha Geleverde grond kg/ha Suikerrijkheid % Witsuiker kg/ha Financieel (14) index resistentie rhizoctonia (2) Getuige = % % Getuige = Rhizomanie Rhizomanie Rhizomanie TimotheaKws TimotheaKws Amarok Amarok GondolaKws GondolaKws Clairamax Clairamax AnnelauraKws AnnelauraKws GeorgettaKws GeorgettaKws BTS BTS520 BTS BTS750 BTS BTS110 Canorix Canorix Rhizomanie Rhizomanie Rhizomanie Carma Carma XavieraKws XavieraKws ElisabetaKws ElisabetaKws Tisserin Tisserin Rhizomanie 2016 Rhizomanie Rocambole Rocambole Libellule Libellule Nematoden Nematoden Nematoden SympaticaKws G SympaticaKws G SympaticaKws LeonellaKws LeonellaKws LeonellaKws Eucalyptus G Eucalyptus G Eucalyptus Gauss G Gauss G Gauss Cazoo Cazoo Cazoo BTS990 G BTS G BTS990 Baribal Baribal Baribal Wortelgewicht kg/ha Suikerrijkheid Financieel 2016 (3) Financieel 2015 (3) Financieel 2014 (3) Geleverde grond kg/ha Bonsai Bonsai Bonsai G G LisannaKws G LisannaKws G LisannaKws Nematoden Nematoden Nematoden GaëllaKws GaëllaKws GaëllaKws Bambou Bambou Bambou BTS8645N BTS8645N BTS8645N Nematoden + Nematoden + Nematoden + rhizoctonia rhizoctonia rhizoctonia HendrikaKws HendrikaKws HendrikaKws Rhizoctonia Rhizoctonia Iguane Iguane BTS BTS605 IsabellaKws IsabellaKws BTS BTS180 Curtis Curtis Rhizoctonia Rhizoctonia Tolemax Tolemax kbv jaar 2 jaar 2 jaar 3 jaar 2 jr Wortelgewicht kg/ha Klassieke situatie (relatief ten opzichte van getuige G) Nematoden situatie (relatief ten opzichte van getuige G) 3 jaar 2 jaar 1jaar Suikerrijkheid % Witsuiker kg/ha Financieel (14) getuige 3 jaar 2 jaar 2 jaar Deze tabel geeft de karakteristieken en opbrengsten van alle rassen in klassieke situatie (links, onder de blauwe hoofding). Onder klassieke situatie wordt verstaan velden zonder specifieke problemen van rhizoctonia of van het bietecystenematode (lichte besmettingen zijn mogelijk). In dit linkse gedeelte van de tabel zijn de resultaten van ALLE rassen uitgedrukt t.ov. van de getuige G. Rechts (onder de groene hoofding) worden de resultaten van de rassen in nematodenbesmette situatie weergegeven, waar proeven werden aangelegd in velden met een gekende besmetting door het bietecystenematode ( >300 eieren+larven/100g grond). De resultaten van de nematodentolerante rassen worden uitgedrukt t.ov. van de dezelfde getuige G. (1) : schieters/ha : alle zaaidata meegenomen (2) : procent gezonde en leverbare bieten in proeven besmet met Rhizoctonia solani (3) : de resultaten in het vet zijn bekomen op representatieve commerciële zaadloten (4) : een hoog cijfer geeft een gunstige kwotering aan voor tolerantie of bodembedekking Gebruik van kleuren : groen = interessante karakteristiek; rood = negatieve karakteristiek.

9 8 Prestaties van de nematodentolerante rassen in nematoden situatie De keuze voor een nematodentolerante ras is een noodzaak in elk perceel besmet met het bietecystenematode Heterodera schachtii. Zodra de besmetting groter is dan 150 eieren+larven per 100 g grond kunnen de verliezen tot meerdere procenten oplopen. Dit verlies kan door het gebruik van nematodentolerante rassen sterk verminderd worden. Het effect van nematodentolerante rassen is des te groter naarmate de aantasting toeneemt, ook is deze aantasting in diepere grondlagen te vinden (onder 30 cm). Meerdere nematodentolerante rassen hebben eveneens een opbrengstpotentieel dat in klassieke situatie op het niveau ligt van de beste rhizomanierassen. Detectie van de aanwezigheid van nematoden gebeurt door een bodemanalyse, maar nog beter via observaties gedaan tijdens de laatste bietenteelt. Er zijn enkele symptomen die de landbouwer indicaties geven over de aanwezigheid van nematoden : verbleking van het gewas met magnesiumgebrek, delen met verwelking, (witte) cysten op de wortelharen, lage wortelopbrengst. 104 Geimddelde resultaten nematoden situatie 102 Baribal Gauss BTS990 Suikerrijkheid % rhizomanie Cazoo BTS8645N Bambou SympaticaKws Bonsai Eucalyptus LisannaKws LeonellaKws GaëllaKws 96 HendrikaKws Financieel potentieel Prestaties van de nematodentolerante rassen in nematoden situatie. 100 = gemiddelde van de getuige (Lisanna, Sympatica, BTS990, Eucalyptus, Gauss, ). De nieuwe rassen op 2 jaar staan cursief. De lijnen staan op 100-kbv stabiliteitsindex Suikeropbrengst SympaticaKws GaëllaKws Eucalyptus Bambou Cazoo BTS8645N BTS990 Gauss Bonsai Baribal LisannaKws LeonellaKws stabiliteitsindex Suikerrijkheid Cazoo Bambou Gauss LisannaKws Eucalyptus LeonellaKws BTS8645N Bonsai Baribal GaëllaKws BTS990 SympaticaKws 106 Gedrag van de nematodentolerante variëteiten klassieke situatie nematoden situatie (Uitleg over stabiliteitsindex: zie pagina rechts) Financieel potentieel klassiek situatie Bonsai Bambou SympaticaKws Eucalyptus BTS8645N Gauss Baribal Cazoo GaëllaKws LeonellaKws BTS990 LisannaKws Financieel potentieel nematoden situatie Gedrag van de nematodentolerante rassen in nematoden situatie (horizontale as) en in klassieke situatie (verticale as). De rassen die zich tegen de bissectrice bevinden gedragen zich op dezelfde manier in alle omstandigheden. Magnesiumgebrek: een goede indicator voor de aanwezigheid van nematoden!

10 9 Potentieel van alle rassen in klassieke situatie Alle rassen werden onder klassieke situaties getest zonder specifieke problemen (zie vorige bladzijden) om het opbrengstpotentieel en de eigenschappen te vergelijken. In deze situatie zal de keuze voor een ras niet zozeer naar het type ras gaan «rhizomanie», «nematodentolerant» of «rhizoctoniaresistent» maar naar specifieke eigenschappen die de opbrengst maken. Naast de opbrengst zullen de ziektentolerantie, veldopkomst, schietersgevoeligheid belangrijke keuzemogelijkheden bieden voor een of een ander ras. Meerjarige resultaten van de klassieke proeven geven steeds een beter beeld van het algemeen gedrag van het ras onder de verschillende jaarinvloeden: klimaat, ziektedruk, en andere. Zoals we het reeds schreven is het opbrengstpotentieel van de nematodentolerante rassen sterk toegenomen tussen 2011 en Gemiddelde resultaten klassieke situatie Suikerrijkheid % 103 Baribal 102 BTS IsabellaKws 98 Iguane (85) Cazoo Tolemax 97 Canorix Curtis (87) 96 BTS180 (88) Gauss AnnelauraKws GondolaKws BTS990 Tisserin BTS110 Bambou LisannaKws LeonellaKws BTS8645N XavieraKws SympaticaKws BTS750 Bonsai TimotheaKws GaëllaKws BTS520 Clairamax Eucalyptus Carma GeorgettaKws Amarok ElisabetaKws HendrikaKws Financieel potentieel Potentieel in van de rhizomanierassen (blauw), nematodentolerante rassen (groen) en rhizoctoniaresistente rassen (bruin) in klassieke situatie. 100 = gemiddelde van de getuige (Lisanna, Sympatica, BTS990, Eucalyptus, Gauss, ). De nieuwe rassen op 2 jaar staan cursief. De lijnen staan op 100-kbv. Stabiliteit van de rassen Onder stabiliteit van de variëteiten wordt verstaan de variatie in opbrengst/suikerrijkheid bekomen door de variëteit tussen de verschillende proefjaren. De (on)stabiliteit heeft soms een oorzaak bij een genetische verandering van de variëteit (genetische stabiliteit), meestal bij een interactie tussen de variëteit en het milieu (klimaat, opkomst, ziektendruk, is landbouwkundige stabiliteit). Genetische veranderingen kunnen niet, maar de landbouwkundige stabiliteit is belangrijk Stabiliteitsindex Suikerrijkheid Curtis XavieraKws GondolaKws Iguane TimotheaKws Canorix GeorgettaKws ElisabetaKws Gauss Bambou Cazoo IsabellaKws AnnelauraKws Bonsai HendrikaKws BTS750 BTS180 LeonellaKws Clairamax Eucalyptus Amarok LisannaKws Baribal Tolemax Carma BTS520 Tisserin BTS605 BTS8645N BTS110 BTS990 GaëllaKws SympaticaKws Sabiliteitsindex Suikeropbrengst SympaticaKws XavieraKws GaëllaKws AnnelauraKws HendrikaKws BTS750 Eucalyptus Cazoo IsabellaKws Tisserin Carma Bambou BTS520 GeorgettaKws BTS8645N Tolemax ElisabetaKws Canorix GondolaKws Bonsai BTS990 BTS180 Iguane BTS110 Amarok Curtis Gauss TimotheaKws Clairamax LisannaKws Baribal BTS605 LeonellaKws De grootte van de staven op de grafieken hierboven geeft de stabiliteit weer: hoe langer de staven, hoe groter de onstabiliteit tussen de jaren, dus hoe meer het ras beïnvloed wordt door de omstandigheden van het jaar. Staven naar beneden tonen een minder goede opbrengst/rijkheid (relatief) van het ras ten opzichte van het meerjarig gemiddelde. De meest stabiele rassen staan links in de grafieken.

11 10 Rhizoctonia bruinwortelrot Alvorens de keuze te maken voor een ras resistent voor rhizoctonia bruinwortelrot zal men eerst de risicofactoren aanwezig op het perceel moeten bestuderen: Een (frequente) rotatie met maïs, vooral korrelmaïs. De inwerking van onverteerde materie is een verzwarende factor; Gebrek aan bodemstructuur, door rooiingen uitgevoerd in vochtige omstandigheden, zelfs tijdens de laatste 5 jaar; Aanwezigheid van rhizoctonia bruinwortelrot geïdentificeerd op het perceel. Suikerrijkheid % Gemiddelde resultaten klassieke situatie BTS IsabellaKws 98 Iguane Tolemax Curtis 95 BTS180 HendrikaKws Financieel potentieel Het gebruik van een resistent ras sluit de aanwezigheid van rotte bieten niet uit maar verzwakt ze sterk. Opbrengst en resistentie zijn dikwijls omgekeerd gelinkt, men moet hier oplettend zijn naar het gewenst resistentieniveau. «De resistente rassen bieden geen oplossing indien zij niet gepaard gaan met passende landbouwkundige maatregelen: rotatie, respect voor de structuur, optimale ph en beredeneerde bemesting». 29% 5% 66% Resistentieniveau Rhizoctonia solani 2% 3% 2% 3% 95% 95% 6% 3% 91% Resistentie van de rhizoctoniaresistente rassen ( ). Naast de opbrengst, moet de keuze gericht zijn op de resistentie voor wortelrot in functie van het perceel. 1% 0% 99% gezond aangetast rot 3% 3% 1% 2% 96% 96% 5% 2% 93% Tolerantie bladziekten: niet enkel voor het oog! gevoeligheid bladziekten : hoe langer de balk, hoe gevoeliger het ras voor de ziekte De afgelopen drie jaar hebben gediend als les: rekening houden met de gevoeligheid voor bladschimmelziekten is vanzelfsprekend. De «bladgezondheid» was zowel in 2014 als in 2016 uitgesproken belangrijk en in combinatie met fungicidebehandeling(en). Een resistent ras gecombineerd met een fungicide kadert in IPM om het best bladgezondheid te garanderen, maar ook om het risico voor resistentie voor fungiciden te verlagen. Hoe later de oogst van de bieten, hoe belangrijker de factor bladgezondheid via het ras zal spelen om het maximaal potentieel van het perceel te garanderen. Van alle bladziekten is cercospora zeker de meest schadelijke. Kiezen voor een meer resistent ras, voornamelijk voor cercospora, is des te belangrijker als: de rotatie in bieten kort is het gezaaide perceel langs een perceel ligt dat besmet is met cercospora in 2016 de rooi laat is De grafiek rechts toont de verschillen in «bladgezondheid» van de rassen. Deze verschillen worden ziekte per ziekte waargenomen, de meest interessante rassen combineren een lagere gevoeligheid voor alle ziekten. rhizoctonia nematoden rhizomanie XavieraKws GondolaKws Carma AnnelauraKws BTS110 Tisserin Clairamax GeorgettaKws Amarok BTS520 TimotheaKws BTS750 ElisabetaKws Canorix LisannaKws BTS990 BTS8645N SympaticaKws LeonellaKws Bambou Baribal Bonsai Eucalyptus Gauss Cazoo GaëllaKws BTS605 IsabellaKws Curtis Iguane BTS180 Tolemax HendrikaKws classering volgens type & gevoeligheid cercospora cercospora ramularia witziekte roest Aphanomyces resistentie index Aphanomyces BTS750 BTS180 SympaticaKws TimotheaKws Iguane LeonellaKws Amarok BTS605 Eucalyptus GondolaKws IsabellaKws Gauss Clairamax Curtis Cazoo AnnelauraKws Tolemax BTS990 GeorgettaKws HendrikaKws Baribal BTS520 BTS110 Canorix Bonsai Carma XavieraKws LisannaKws ElisabetaKws Tisserin Rocambole Libellule GaëllaKws Bambou BTS8645N Het uitzonderlijk verschijnen van Aphanomyces (droogrot) in 2016 is het gevolg van de zware regenval tijdens de maand juni en bevorderd door een gebrekkige structuur. We kennen deze ziekte beter in het kiemplantenstadium, waardoor wortelbrand veroorzaakt wordt, dat een fungicidebescherming via het zaad vereist. De laatste verschijning van Aphanomyce van dezelfde omvang dateert van 1991, dus 25 jaar geleden. Deze schimmel, die goed gedijt in natte omstandigheden, gronden arm aan calcium (lagere ph) heeft zich gemakkelijk kunnen ontwikkelen in de omstandigheden die we aan het eind van het voorjaar kenden. Deze schimmel dringt de biet binnen via de wortelharen, en concentreert zich eerst in de wortellijst waar zwarte sponsachtige scheuren ontstaan. Hoewel de ziekte zeer oppervlakkig blijft, kan het leiden tot vervorming van de wortel door insnoering. Het lijkt de bewaring van de biet niet negatief te beïnvloeden. Geen enkele specifieke selectie voor Aphanomyces werd in België geïntroduceerd, maar wij konden een grote variabiliteit in de gevoeligheid tussen de rassen gecommercialiseerd door de verschillende zaadbedrijven waarnemen.

12 11 Belangrijke aspecten voor de toekomst! De financiële opbrengst van een ras is belangrijk. Maar er zijn nóg aspecten die u kunnen helpen om geld te besparen! Enkel de SESVanderHave rassen bieden u die mogelijkheden. 1. START UP-ZAADBEHANDELING Dankzij Start Up: snellere kieming homogene veldopkomst meer uniforme bieten = makkelijker rooibaar MAKKELIJK ROOIBAAR Homogeniteit: makkelijk rooien met ingesnoerde kop BEWAARBAARHEID Ingesnoerde kop: verhoogt de opbrengst (minder verlies op het veld) beste bewaarbaarheid in de hoop (minder suikerverlies) snijd niet té veel van de kop af type SESVanderHave ander type 2. BODEMBEDEKKING uw SESVANDERHAVE-rassen CRIQUET - BAMBOU - BONSAI - EUCALYPTUS Een gespreide bladstand zorgt voor een goede bodembedekking: ideaal voor droge gronden, zandgronden, witte grond,... Dat kan als gevolg hebben dat er minder onkruidbestrijding nodig is. Dit kan je al snel een besparing opleveren van +/- 60 à 80 euro/ha! 3. SCHIETERSTOLERANTIE uw SESVANDERHAVE-rassen LIBELLULE - AMAROK - ACACIA Een ras met goede schieterstolerantie is een bijkomende troef. 4. INGESNOERDE KOP TÉ VEEL GEKOPT verlies van suiker verlies van kilo s bron voor de ontwikkeling van schimmels in de hoop AANWEZIGHEID VAN (KLEINE) STENGELS bladeren schieten terug uit en verbruiken meer suiker risico op boetes bij de receptie aan het fabriek TESTIMONIAL Philippe Peigneux (Vieux-Waleffes) Ik ben naast teler ook loonwerker. Voor de campagne 2017 moeten we volledige bieten aanleveren. Dus heb ik me deze campagne al voorbereid op micro-topping, met andere woorden: klein gekopte bieten. Dankzij de homogene opkomst en de ingesnoerde koppen van de SESVanderHave-variëteiten wordt het micro-toppen enorm vergemakkelijkt. Zo vermijden we het te veel of te weinig ontkoppen van de bieten. En ze bewaren ook nog eens het best in de hoop! 5. GRONDTARRA uw SESVANDERHAVE-rassen AMAROK - EUCALYPTUS - ACACIA - IGUANE Hoe lager de grondtarra, hoe beter de bewaarbaarheid en hoe minder tarra naar de fabriek financieel voordeel SLAAP OOK NA 2017 OP BEIDE OREN! KIES VOOR ZEKERHEID EN STABILITEIT MET SESVANDERHAVE-RASSEN! W W W. S E S V A N D E R H A V E. B E