OPTIMALE BEWARING: WELKE FACTOREN ZIJN BELANGRIJK?

Transcriptie

1 WORTELZIEKTEN EN WORTELROT: IDENTIFICEREN EN VERMINDEREN DRUK OPTIMALE BEWARING: WELKE FACTOREN ZIJN BELANGRIJK? 25/01/2017 Françoise Vancutsem KBIVB-IRBAB

2 Waarom wortelrot identificeren? 2 om hun ontwikkeling te beperken VÓÓR de bietenteelt preventieve maatregelen tijdens de rotatie Rassenkeuze!!! Bestrijdingsmiddelen in de teelt zijn vrijwel onbestaand TIJDENS de oogst Houd de besmette bietenhoop op het perceel Minimaliseer de kwetsuren Rooi de aangetaste percelen vroeg in het seizoen NA de oogst Vermijd de bewaring

3 Oorzaak? 3 Primaire ziekten (Ziekteverwekkers ) aantasten de biet tijdens teelt Aphanomyces: Aphanomyces cochlioides Rhizoctonia bruinwortelrot : Rhizoctonia solani (AG 2-2 IIIB) Rhizoctonia violetrot: Rhizoctonia violacea of R. croccorum Stengelaaltje: Ditylenchus dipsaci Erwinia: bacterieziekte Rhizomanie: Virus (BNYVV) overgebracht door een bodemschimmel (Polymyxa betae) Abiotische factor Boorgebrek Tijdens de bewaring van de bieten Secundaire ziekten = Bewaarschimmels = Botrytis, Fusarium, Sclerotinia, Penicillium, Bevroren bieten (abiotische factor) Bodemschimmels

4 Aphanomyces: Bladsymptomen terugkeer na 25 jaar afwezigheid 4 Weinig symptomen op de bladeren soms een tijdelijke verwelking in droge omstandigheden 25/01/2017

5 Aphanomyces: kiemplantstadium 5 Beter bekend in het kiemplantstadium = wortelbrand Bestreden in de meeste gevallen door de fungiciden in de zaadomhulling

6 Aphanomyces: wortelsymptomen 6 Rotte zones met het openbarsten van de epidermis necrose van het weefsel wortelmisvorming Droge oppervlakkige verrotting Schimmel dringt de biet niet binnen 25/01/2017

7 Aphanomyces: 7 Gunstige factoren (voor de ziekte) Zure ph, laag gehalte aan Ca Overvloedige regen Problemen van drainage, structuur, verstikte of verkorste bodem Korte rotatie Bestrijding Bekalking (correctie van de ph) Structuur en drainage verbeteren!!! Tijdens de teelt is er geen bestrijding mogelijk : noch fungicide noch bodembewerking

8 Bekalking 8 Er zijn veel producten op de markt, waaronder schuimaarde Voordelen van schuimaarde: Een efficiënte bekalking een snelle correctie van te zure ph van de bodem een bron van fosfor en magnesium opneembaar door de plant Een stimulatie van de biologische activiteit van de bodem Een verbetering van de structurele stabiliteit van de bodem Positieve rol tegen de wortelziekten

9 Aphanomyces: bewaring 9 Verse Na bewaring GD Geen ontwikkeling van bewaarschimmels 25/01/2017

10 Rhizoctonia bruinwortelrot: bladsymptomen 10 De bladeren verkleuren en verwelken van buiten naar binnen. De groei is vertraagd en uiteindelijk kan de hele plant sterven. Komt voor in haarden. de meest frequente wortelziekte 25/01/2017

11 Rhizoctonia bruinwortelrot: wortelsymptomen 11 De ziekte begint door vlekken of rot ter hoogte van de kop met een uitgesproken bruinzwarte kleur Vlekken zijn zichtbaar vanaf eind juni De infecties penetreren de hele wortel Secundaire infecties versterken de verrotting (sterke geur van boshumus)

12 Rhizoctonia bruinwortelrot: gunstige factoren 12 Gunstige factoren (voor de ziekte) Lichte bodem, zure ph Problemen van bodemstructuur, verdichting (Sterke invloed) Slechte afbraak van ingewerkte teeltresten of groenbedekkers Overvloedige bemesting Korte rotatie met (korrel)maïs, raaigras, bieten Rhizoctonia wordt vaakst gevonden in gemengde bedrijven die maïs en raaigras hebben in hun rotatie en die regelmatig organisch materiaal verspreiden

13 Rhizoctonia bruinwortelrot: bestrijding 13 Bestrijding Kies een tolerant ras (dubbel tolerant rhizomanie - rhizoctonia bruinwortelrot) Verkies een goeie oppervlakkige bodembewerking gericht op de inwerking van residu s Vermijd bodemverdichting Vermijd de voorvruchten korrelmaïs en raaigras Zaai gele mosterd of bladrammenas Beperk de stikstofgift (organisch en mineraal)

14 Rhizoctonia bruinwortelrot: slechte bewaring 14 Verse 480 GD 300 GD bietenhoop 25/01/2017

15 Rhizoctonia violetrot: bladsymptomen 15 De bladsymptomen zijn weinig zichtbaar Lichte depressie van het bladstelsel met vergelingen (sterk aangetaste zones) 25/01/2017

16 Rhizoctonia violetrot: wortelsymptomen 16 Laat verschijnen van de ziekte Paarsachtige vervilting rond de bietenkoppen, ter hoogte van het contact met de grond Schimmel dringt binnen via de punt van de wortel In geval van sterke aantasting zijn er bruinrode zones zichtbaar

17 Rhizoctonia violetrot - bewaring 17 Verse 300 GD 600 GD De verrotting blijft oppervlakkig. Op lange termijn is er een ontwikkeling van secundaire schimmels. 25/01/2017

18 Rhizoctonia violetrot: 18 Gunstige factor (voor de ziekte) Bodems rijk aan calcium, neutrale of hoge ph Regelmatige organische bemesting met een hoog C/N verhouding Hoge grondvochtigheid Veel waardplanten: bieten, wortel, cichorei, asperge, klavers, luzerne, koolzaad, bonen, aardappel, (tarwe) Onkruiden: herderstasje, kruiskruid, melkdistel, kamille, duizenblad, melganzevoet, melde, zwaluwtong, perzikkruid, vogelmuur, brandnetel.grassen Bestrijding Er bestaat geen tolerant ras Een vroege oogst beperkt de ontwikkeling van de schimmel

19 Boorgebrek: 19 Oorzaak: Te laag boorgehalte in de bodem Blokkage in de bodem 25/01/2017

20 Boorgebrek : Symptomen 20 De hartbladeren blijven klein en kunnen afsterven Necrotische bruine vlekken op de bladstelen. De oudere bladeren vergelen (oranje-geel) en worden zeer breekbaar Bladeren nemen een horizontale stand en sterven af Wortelkop met scheuren en droog rot 25/01/2017

21 Boorgebrek: 21 Gunstige factoren (voor de ziekte) De beschikbaarheid van boor is afhankelijk van de ph van de bodem: phkcl tussen 6,0 en 6,5 voor zandleemgronden phkcl tussen 6,7 en 7,1 voor leemgronden Droogte Blokkage na een (over)bekalking voor de teelt van bieten Bestrijding Een preventieve toediening van boor : 500 g Boor/ha

22 Stengelaaltje : Ditylenchus dipsaci 22 Oorzaak: Het (vrijlevend) nematode migreert in het water van de grond naar het bladgestel en dringt de kop binnen Bladsymptomen: vervorming en zwelling van de stengel bladvervorming Wortelsymptomen: Verschijnen van kurkachtige holten, soms diep in de bietenkop! Verwarring met Rhizoctonia! 25/01/2017

23 Stengelaaltje 23 Gunstige factoren (voor het nematode) Vroege zaai Zeer vochtige gronden Lage temperaturen in mei en juni met een trage ontwikkeling van de biet Rotatie met haver, ajuin, bonen, tuinbonen,. Bestrijding Verleng de rotatie Vermijd Haver en gele mosterd als tussenteelt

24 Impact op de opbrengst & kwaliteit 24 De impact van wortelziekten is altijd afhankelijk van het aantastingniveau in het perceel Aphanomyces Rhizoctonia bruinwortelrot Rhizoctonia violetrot Boorgebrek Stengelaaltje Opbrengst (wortels) Afhankelijk van wortelbreuk & misvorming +++ Sterke invloed Kwaliteit + gelimiteerd + Beperkte invloed zolang de ziekte oppervlakkig blijft ++ Afhankelijk van het aantastingsniveau +++ Sterke invloed door snelle verrotting

25 Bewaarschimmelziekten 25 voornamelijk Botrytis cinerea maar ook Fusarium, Sclerotinia, Penicillium,

26 Conclusies - wortelziekten 26 Bestrijding : altijd preventief (ph, structuur, waardplanten, tolerant ras ) Daarom is het noodzakelijk de ziekte te identificeren voordat de nieuwe bietenteelt wordt ingezaaid Na bewaring is het zeer moeilijk de primaire ziekte op te sporen Daarom moet de ziekte geïdentificeerd worden voordat de bieten in de hoop komen!

27 27 Stel uw vragen voor dit onderwerp nu via SMS Uitsluitend vragen over teelttechniek!!!!!

28 Factoren die de bewaring beïnvloeden 28 Biet metabolisme => suikerverlies + waterverlies => deze verliezen zijn normaal & onvermijdelijk Ontwikkeling bewaarschimmels => suikerverlies + verlies aan gewicht (rotte delen) Verlies aan suikergewicht & ontwikkeling bewaarschimmels zijn afhankelijk van: Temperatuur & duur Rooikwaliteit Ontkopping Bescherming tegen vorst

29 Dagelijkse suikerverliezen (%) Source IRS Drempel voor goede bewaring 29 Bewaringsdrempel uitgedrukt in «graaddagen» GD = som van de dagelijkse gemiddelde temperaturen tijdens de bewaring Helingsfase Ontwikkeling bewaarschimmels!!! niet te vroeg oogsten maar vóór de vorst, de regen, Tussen 250 en 300 GD, nemen de suikerverliezen exponentieel toe = bewaringsdrempel Graaddagen

30 Ontkopping & bewaring 30 2 proeven 2012 o Luttre : 4 rassen o Huppaye : 1 ras Bieten worden bewaard in afgesloten bakken in de loods tot 600 GD 4 ontkoppingsniveaus: Bieten met bladstelen Normale ontkopping Micro-ontkopping Kale bieten

31 Hergroei van bladeren na bewaring 31 Bladstelen Kaal micro ontkopt

32 Ontkopping & verrotting 32 Er is meer verrotting op ontkopte bieten dan op micro-ontkopte bieten

33 Ontkopping & verliezen aan suikergewicht 33 Suikerverliezen zijn iets hoger voor ontkopte bieten

34 Reinigingsagressiviteit & bewaring 34 Simulatie rooikwaliteit 2 rassen: 1454 & 1313 Zachte rooi / Agressieve rooi CO 2 productie in functie van de reinigingsintensiteit IRBAB Graaddagen Graaddagen Agressieve rooi puntbreuk Te Veel veelkwetsuren

35 Puntbreuk & bewaring Bieten met puntbreuk < 4-6 cm (3 vingers) : OK

36 Minimum groenresten, minimum grondtarra 36 Overmatige grondtarra en de aanwezigheid van groenresten: beperken de verluchting van de hoop voorkomen het opdrogen van de grond bevorderen de opwarming van de hoop De snelheid van de ontwikkeling van schimmels verhoogt in dergelijke gevallen

37 Het afstellen van de rooi machine 37 Compromis tussen de verliezen, de grondtarra een de ontwikkeling van bewaarziekten (kwetsuren) Doel Droge omstandigheden Natte omstandigheden In het begin van de campagne Maximale opbrengst geen bieten verliezen of beschadigen maximum aan grond verwijderen (met verlies van kleine bieten) Vanaf eind oktober Evalueer het risico op bewaarziekten in functie van de leveringsdata Beperk kwetsuren zo weinig bieten breken of beschadigen maximum aan grond verwijderen weinig puntbreuk en kwetsuren

38 Bescherming met Toptex tegen regen en lichte vorst 38 Voordelen van Toptex: minder regenwater in de hoop hebben vocht uit de bietenhoop verwijderen de hoop tegen nachtvorst beschermen

39 Bescherming tegen vorst 39 In geval van intense vorst, is het raadzaam om een extra bescherming aan te brengen => Jupette of plastiek zeil Het voordeel van Jupette (het halve plastiek zeil) is dat dit zeil niet verwijderd moet worden bij stijgende temperaturen (dooi).

40 Factoren die de bewaring van de bieten beïnvloeden Vorst Indien afwezigheid van bescherming Temperaturen tijdens bewaring Gezondheidstoestand van de bieten Temperaturen bij de rooi Verwondingen bij de rooi Perceel, bodem Grondtarra Ontkopping Regenval tijdens bewaring Ras Belangrijkheid Bron: synthese van de proeven van Tereos tussen

41 Conclusies - bewaring 41 Bewaring en suikerverliezen Hoe hoger de temperatuur, hoe groter de suikerverliezen: normaal = gr suiker/ton/dag = ± 5% in 60 dagen op 10 C Micro-ontkopping veroorzaakt niet meer suikerverlies dan ontkopping Bewaring en verrotting Ontwikkeling van bewaarschimmels: vanaf 300 GD zelfs bij 5 C!!!Puntbreuken, kwetsuren, Vorst

42 Meer informatie. 42 Technische gids: Bewaring van bieten op lange termijn & bescherming van de bietenhopen tegen vorst