Projectnota integrale gebiedsuitwerking. Sarsven en de Banen. Gebiedscommissie Nederweert

Transcriptie

1 Projectnota integrale gebiedsuitwerking Sarsven en de Banen Gebiedscommissie Nederweert dienst l andelijk gebied voor ontwikkeling en beheer

2 Projectnota integrale herverkaveling Sarsven en de Banen Gebiedscommissie Nederweert Roermond, oktober 2007 Projectnota integrale herverkaveling - Sarsven en de Banen oktober 2007

3 2 Dienst Landelijk Gebied regio Zuid

4 Inhoudsopgave pag.. Inleiding 5.1 Het gebied 5.2 Natuur 5.3 Landbouw 6.4 Water 6.5 Ontwikkelingen in het gebied 6 2. Doelen Realisering Nieuw Limburgs Peil (GGOR) Realisatie Ecologische Hoofdstructuur 2.3 Herstel van vennen 2.4 Soortenbescherming 2.5 Verbetering van de landbouwstructuur Recreatieve routestructuren Motorcrossbaan 2. Taakstelling 4. Instrumentkeuze 4 5. Wat moet er op korte termijn gebeuren 5 6. Stappenplan 6 7. Organisatie 9 8. Financiën 20 Bijlage 1 : Vaststellingsprocedure wettelijk inrichtingsplan 21 Bijlage 2: Vergelijking doorlooptijd wettelijke herverkaveling 21 en vrijwillig kavelruil op planmatige wijze Bijlage 3: Indicatieve begroting Projectnota integrale herverkaveling - Sarsven en de Banen oktober 2007

5 4 Dienst Landelijk Gebied regio Zuid

6 1. Inleiding Gedeputeerde Staten van de provincie Limburg hebben de gebiedscommissies uitgedaagd om te komen met projectvoorstellen voor een integrale gebiedsuitwerking. Sinds de start van de uitvoering van de Reconstructie Noord en Midden Limburg zijn er vooral sectorale projecten uitgevoerd. Om de uitvoering een extra impuls te geven, wordt ingezet op integrale gebiedsuitwerkingen, waarbij alle reconstructiedoelen die een rol spelen in het gebied in één keer, in samenhang, tot uitvoering worden gebracht. De gebiedscommissie Nederweert heeft het project Sarsven en de Banen voorgedragen voor een integrale gebiedsuitwerking. In Sarsven en de Banen spelen al jarenlang allerlei ontwikkelingen die vooral zijn terug te leiden op een grote tegenstelling tussen natuur en landbouw. De zeer waardevolle natuur die hoge eisen stelt aan waterkwantiteit en kwaliteit, tegenover een landbouw die voor een goede bedrijfsvoering moet kunnen draineren en beregenen. In 2004 is er een tijdelijke oplossing gevonden in het tijdelijk verlenen van vergunningen voor beregening en drainage, onder de voorwaarde dat in de komende drie jaren er een oplossing zou komen voor de nadelige effecten van de beregening en drainage op de natuurgebieden. Eind 2007 lopen de tijdelijke vergunningen af. Inmiddels is ingezet op deregulering van het waterbeheer in de landbouw. Dit houdt in dat het vergunningenstelsel zal komen te vervallen. Er moet echter nog steeds op korte termijn een oplossing komen voor de nadelige effecten van beregening en drainage. De gebiedscommissie Nederweert ziet in het project Sarsven en de Banen de uitdaging om met een integrale aanpak de problemen die er spelen binnen het gebied duurzaam op te lossen. Dit betekent een versnelde realisatie van het gewenste grond- en oppervlaktewaterregime en een gerealiseerde EHS, met als resultaat herstel van de bijzondere natuurwaarde en een landbouw die binnen de kaders van wet- en regelgeving duurzaam kan voortbestaan. 1.1 Het gebied Het project Sarsven en de Banen strekt zich uit vanaf de snelweg A2 in het westen tot en met het natuurgebied de Zoom in het oosten, waarbij de natuurgebieden Grote en de Kleine Moost als exclaves worden meegenomen in het project. Naast het Sarsven, de Banen, de Zoom en de Groote en de Kleine Moost, maken Schoorkuilen en de Leveroyse dijk onderdeel uit van de zogenaamde Peelrestanten. Dit is een keten van laag gelegen gebieden die nooit zijn ontgonnen. Het gebied Sarsven en de Banen is circa 1600 hectare groot, waarvan 1100 hectare cultuurgrond is. 1.2 Natuur Het projectgebied Sarsven en de Banen is een gebied met een vrij grote tegenstelling tussen natuur en landbouw. Sarsven, de Banen, Schoorkuilen, de Zoom en de Kleine en Grote Moost zijn Peelrestanten met een hoge natuurwaarde. Vooral de aanwezige figuur 1: het gebied 5 Projectnota integrale herverkaveling - Sarsven en de Banen oktober 2007

7 flora is bijzonder. De natuurgebieden genieten dan ook de nodige bescherming vanuit wet- en regelgeving. Het Sarsven en de Banen hebben de status van Natura 2000 gebieden. De Peelrestanten hebben vooral baat bij voedselarm water en een ondiepe grondwaterstand. Naast water spelen er meer problemen in de natuurgebieden. De omvang van de Peelrestanten is klein. Tevens zijn de verbindingszones tussen de Peelrestanten, voor zover aanwezig van matige kwaliteit. De ligging van een motorcrossbaan in de nabijheid van de natuurgebieden wordt momenteel gedoogd. De gemeente Nederweert zoekt hier naar een lange termijn oplossing, maar verplaatsing is erg lastig en een bovenregionale aanpak is gewenst. 1.3 Landbouw Rondom de natuurgebieden ligt een jong heideontginningenlandschap waarvan de meeste oppervlakte landbouwmatig wordt gebruikt. De landbouw in het gebied bestaat uit een mengeling van veel akkerbouwbedrijven, een aantal melkveehouderijen, een klein aantal intensieve veehouderijen en een aantal tuinbouwbedrijven. De grootte van de bedrijven is gemiddeld en ook de leeftijd van de agrariërs wijkt nauwelijks af van het landelijke gemiddelde. Een groot areaal grond is in bezit van agrariërs die buiten het plangebied gevestigd zijn. Wat verder opvalt is dat maar weinig percelen in gebruik zijn bij de eigenaar, er wordt dus veel verpacht. De verkaveling van de percelen is matig. De kavels zijn weliswaar goedgevormd en hebben een redelijke grootte, maar het aandeel huiskavels is beperkt. Het is echter de vraag of dit een probleem vormt gezien het hoge percentage akkerbouw. Een akkerbouwer legt immers meer prioriteit bij de kwaliteit van de grond en de vorm en grootte van het perceel, dan bij de locatie daarvan. 1.4 Water Water is een belangrijk item in Sarsven en de Banen. Dit is ook het item waar de grootste tegenstelling wordt ervaren tussen landbouw en natuur. De landbouw wil een grondwaterstand waarbij men het land op kan om dit te bewerken als dit nodig is. Vooral in het voorjaar vormen natte percelen een belemmering in de bedrijfsvoering. Daarnaast is op te natte percelen de opbrengst van gewassen lager. De natuur is gebaat bij een hogere grondwaterstand en wil het water zoveel mogelijk conserveren. Het waterschap Peel & Maasvallei heeft in 2006 en 2007 het gewenste grond- en oppervlaktewaterregime (GGOR) voor Sarsven en de Banen uitgewerkt. Het GGOR houdt in dat, rekening houdend met de functies in het gebied en de prioriteit die de functies in wet- en regelgeving hebben, is bepaald wat het optimale peil voor het grond en oppervlaktewater is. Gezien de hoge prioriteit die de natuur heeft in en rond de Peelrestanten, is het GGOR in de directe omgeving van natuur, vooral gericht op de eisen die de natuur aan het grondwaterpeil stelt. Echter, een belangrijk criterium bij het opstellen van het GGOR is ook dat het haalbaar en betaalbaar moet zijn. Daarom zijn de negatieve gevolgen voor de landbouw zo klein mogelijk gehouden. Zo is in de landbouwgebieden het beoogde regime vooral afgestemd op de landbouw. Om het GGOR te bereiken moeten tal van maatregelen worden uitgevoerd in het gebied. Uitvoering van deze maatregelen is het belangrijkste thema van deze projectnota. Naast hoeveelheid water speelt ook de kwaliteit van het water een belangrijke rol. Momenteel wordt bij het Sarsven water ingelaten vanuit de Noordervaart. Pas wanneer deze aanvoer wordt afgekoppeld heeft het zin het Sarsven te herstellen. Ook de landbouw rondom de natuurgebieden heeft veelal een negatieve invloed op de waterkwaliteit. Met name daar waar in inzijgingsgebieden een intensieve vorm van landbouw wordt bedreven, heeft dit gevolgen voor het natuurgebied waar het water opkwelt. 1.5 Ontwikkelingen in het gebied Er zijn altijd ontwikkelingen die van invloed zijn op het project. Zo ook bij dit project. In Sarsven en de Banen zijn de volgende ontwikkelingen gaande: Beheersplan Natura 2000 Het Sarsven en de Banen zijn natuurgebieden die zijn aangewezen in de Natura Voor alle Natura 2000 gebieden wordt een beheersplan opgesteld. De provincie Limburg wil medio 2008 starten met het opstellen van het beheersplan voor Sarsven en de Banen. In het beheersplan worden activiteiten (binnen en buiten het gebied) beschreven, die invloed hebben op het natuurgebied. Naast het beheer van het natuurgebied, zijn water en ammoniak de belangrijkste onderwerpen. 6 Dienst Landelijk Gebied regio Zuid

8 De vraag is of de uitvoering van de integrale gebiedsuitwerking op korte termijn, voldoet aan de eisen die straks worden gesteld in het beheersplan. Wat betreft het aspect water is de verwachting dat het GGOR één op één wordt overgenomen in het beheersplan. Hiervoor is voor het GGOR de zogenaamde habitattoets uitgevoerd. De habitattoets is een toets die wordt verricht i.h.k.v. de Natuurbeschermingswet Getoetst wordt of het GGOR voldoet aan de eisen die het natuurgebied stelt aan de waterhuishouding. De uitkomsten van de habitattoets waren positief wat betreft de waterkwantiteit. Wat betreft waterkwaliteit zijn er echter nog wat aandachtspunten. Het waterschap Peel & Maasvallei zal hiernaar nog nader onderzoek verrichten. Voor het onderwerp ammoniak is de verwachting dat het beheersplan voor het Sarsven en de Banen het huidige toetsingskader ammoniak zoveel mogelijk gaat volgen en dat het beheersplan in ieder geval niet strenger wordt dan de huidige weten regelgeving. Vergunningen in het kader van de natuurbeschermingswet Op 31 december 2007 lopen de tijdelijke vergunningen af die zijn verleend voor beregening en drainage in het kader van de Natuurbeschermingswet. Begin 2005 zijn deze vergunningen tijdelijk verleend op voorwaarde dat, gedurende de looptijd van de vergunningen, wordt gezorgd voor compensatie van de nadelige effecten van beregening en drainage op het Sarsven en de Banen. Om te beginnen is hiervoor een Plan van aanpak verdrogingsbestrijding het Sarsven en de Banen opgesteld. De maatregelen uit het plan van aanpak zouden binnen drie jaar moeten worden uitgevoerd. Er is echter besloten te wachten met de uitvoering van de maatregelen tot de uitkomsten van het GGOR duidelijk waren. De maatregelen van het plan van aanpak zijn in het GGOR model doorgerekend en de uitkomsten waren positief (onder voorbehoud van waterkwaliteit). Aanvankelijk was het voornemen de maatregelen zo spoedig mogelijk tot uitvoering te brengen. De gebiedscommissie heeft echter een gewijzigd standpunt ingenomen en wil de GGOR maatregelen integraal uitvoeren, waarbij de maatregelen in de Kleine Moost en de Grote Moost zo mogelijk wel, vooruitlopend op rest, op korte termijn (2008/2009) worden uitgevoerd. Inmiddels heeft een taskforce van provincie en waterschap Peel & Maasvallei de mogelijkheden van deregulering van het waterbeheer in de landbouw onderzocht. Conclusie is dat de maatregelen die worden genomen ter realisatie van het GGOR de bij het grondwater betrokken belangen efficiënter kunnen dienen dan een vergaande regulering van de grondwateronttrekkingen. Wel moet er sprake zijn van een standstill: het aantal en de omvang van de wateronttrekkingen mag niet toenemen. Voor wateronttrekkingen met een capaciteit tot 60 m³ zou betekenen dat er géén vergunningenstelsel meer nodig is voor de natuurbeschermingswet en de grondwaterwet, maar dat kan worden volstaan met een meldingsplicht conform de voorwaarden uit het beheersplan. GS hebben het standpunt van de taskforce overgenomen en een aangepaste verordening ligt momenteel voor bij Provinciale Staten. De verwachting is dat eind 2007 de aangepaste verordening kan worden vastgesteld. Het GGOR Het GGOR Sarsven en de Banen is opgesteld voor de natuurgebieden en de zones daaromheen. Een klein deel van het gebied (voornamelijk landbouwgebied) is hier niet in meegenomen, maar het effect van het GGOR op deze gronden is wel bekend. Het GGOR voor de rest van het plangebied volgt in Deze zal, afhankelijk van de P- zonering van het POL (Provinciaal Omgevingsplan Limburg) meer gericht zijn op de waterwensen van de landbouw. Het GGOR Sarsven en de Banen is vastgesteld door het bestuur van het waterschap. Het is aangeboden aan Gedeputeerde Staten van de provincie Limburg. GS zullen het GGOR echter nu nog niet vaststellen, dat gebeurt eind 2009 met de vaststelling van het stroomgebiedsbeheersplan Maas, in het kader van de Kaderrichtlijn water (KRW). Vooruitlopend op deze vaststelling hebben GS wel voorlopig ingestemd met het GGOR. Wel vragen zij nog aandacht voor de waterkwaliteit. GS zullen vervolgens op basis van een inrichtingsplan, geld beschikbaar stellen voor de uitvoering van het GGOR in Sarsven en de Banen. 7 Projectnota integrale herverkaveling - Sarsven en de Banen oktober 2007

9 8 Dienst Landelijk Gebied regio Zuid

10 2. Doelen Het primaire doel in dit project is het realiseren van een grond- en oppervlaktewaterpeil waarbij de kwaliteit van de natuur gewaarborgd is en waarbij de landbouw duurzaam kan worden voortgezet. Duurzaam betekent in dit geval dat het juiste grondgebruik op de juiste plek komt te liggen. In dit hoofdstuk zijn de uit te voeren maatregelen op een rij gezet. Tevens zijn de bijbehorende doelen uit het Provinciale meerjarenprogramma beschreven. Deze zijn noodzakelijk voor het aanvragen van subsidies in een later stadium en hiermee wordt duidelijk wat de beschikbare subsidies zijn. 2.1 Realisering Nieuw Limburgs Peil (GGOR) De maatregelen die moeten worden uitgevoerd om het GGOR te realiseren zijn in drie categorieën te verdelen: maatregelen die gebiedsdekkend autonoom worden uitgevoerd; lokale maatregelen; - korte termijn - middellange termijn interne maatregelen (intern wil zeggen in natuurgebieden). Gebiedsdekkende maatregelen Op de eerste plaats betreft het de gebiedsdekkende maatregelen die het waterschap uitvoert in het kader van Stuwende kracht (dit is het verbrede Optimaal Waterbeheer in de Landbouw). De maatregelen zijn gericht op waterconservering in de landbouw door het plaatsen van stuwen in boerensloten alsook het intensiever en hoger stuwen in waterschapswatergangen. Doelen in het PMJP Wn3.1.1 Uitvoeren stuwenplan door plaatsen stuwen De subsidie wordt naar verwachting in september 2007 voor heel Noord en Midden Limburg beschikt. De kosten voor het stuwenplan zijn daarom verder niet in deze projectnota opgenomen. In de looptijd van het project wil het waterschap een stringenter beleid gaan voeren omtrent toepassing van drainage. Hierbij streeft het waterschap naar een geleidelijke overgang van traditionele drainage naar peilgestuurde drainage. Drainage mag alleen worden vervangen door peilgestuurde drainage. Daarbij wordt er vanuit gegaan dat drainage na 10 jaren is afgeschreven en aan vervanging toe is. Dus na 10 jaren is alle drainage aangepast aan peilgestuurde drainage of vervangen. Lokale maatregelen Korte termijn De lokale maatregelen bestaan uit maatregelen zoals het verleggen en verondiepen van watergangen en sloten. Deze zijn deels reeds eerder beschreven in het plan van aanpak antiverdroging Sarsven en de Banen. Uitvoering van dit plan van aanpak is de voorwaarde waaronder agrariërs rond Sarsven en de Banen in 2005 i.h.k.v. de Natuurbeschermingswet een tijdelijke vergunning voor beregening en drainage hebben gekregen. Deze vergunningen lopen op 31 december 2007 af. Inmiddels is echter op deregulering van het waterbeheer in de landbouw ingezet. Dit betekent dat de vergunningplicht, na vaststelling van de nieuwe verordening, komt te vervallen. Voorwaarde hiervoor is wel dat het GGOR uiterlijk in 2015 gerealiseerd moet zijn. Oorspronkelijk zou het waterschap in 2007 starten met de uitvoering van de korte termijn maatregelen. Op verzoek van de gebiedscommissie Nederweert is de uitvoering stilgelegd om het project integraal uit te kunnen voeren. Het kan echter wenselijk zijn om enkele maatregelen zo spoedig mogelijk tot uitvoering te brengen, mits dit een integrale aanpak van de rest niet in de weg staat. De nadere planuitwerking zal duidelijkheid moeten geven op welk moment deze maatregelen kunnen worden uitgevoerd. Het gaat hierbij om de volgende onderdelen: Aanpassen Eerste Moost, deel in natuurgebied en afwatering naar Defensielossing; Aanpassen Achterste Moost. Omleiding Hulslossing / Einderbeek, afkoppeling wateraanvoer Sarsven. Middellange termijn De maatregelen die op de middellange termijn worden uitgevoerd zijn maatregelen waarbij vergaande aanpassingen van watergangen en peilverhogingen worden gerealiseerd en waarbij nogal wat grondverwerving en uitruil aan de orde is. Wijziging afwatering en ondieper Schoorwater; Verleggen Rietbeek, dempen huidig tracés en zijtakken en nieuw tracé via Kwade Gaten; Wijziging afwatering Nederweerter Vlakwater, inclusief waarborging afwatering Koelenlossing; 9 Projectnota integrale herverkaveling - Sarsven en de Banen oktober 2007

11 Het betreft het verondiepen van de Vissensteert; Diverse maatregelen rondom de Zoom; Het aanpassen van de Eerste Moost buiten het huidige natuurgebied. Als gevolg van de aanpassingen aan de watergangen zullen enkele percelen niet meer geschikt zijn voor de akkerbouw. Daarnaast zijn er enkele percelen die dermate vernat worden dat deze niet meer passen binnen een normale agrarische bedrijfsvoering. Voor deze percelen is dus een functiewijziging nodig. De uitvoering zal hiervoor integraal moeten worden opgepakt. Het areaal landbouwgrond, buiten de EHS, dat niet meer geschikt is voor de akkerbouw als gevolg van het instellen van het GGOR bedraagt 185 ha. Het areaal landbouwgrond dat niet meer past binnen een normale agrarische bedrijfsvoering en dus waarschijnlijk uit agrarisch gebruik wordt genomen bedraagt 36,5 ha (op 9,5 ha van de percelen op de kaart is reeds natuur ontwikkeld vanwege een compensatieverplichting). Dit onderdeel is het meest lastige onderdeel om uit te voeren. De functiewijziging is een resultaatsverplichting. Er moeten dus voldoende middelen en instrumenten beschikbaar zijn om dit te kunnen realiseren. In de volgende fase, bij het opstellen van het concept inrichtingsplan, moet met de beschikbare instrumenten en de situatie ter plekke in ogenschouw, mogelijke oplossingen op perceelsniveau worden uitgewerkt. In het PMJP zijn de volgende subsidies beschikbaar: Wn Verdrogingsbestrijding natuurgebieden (GGOR). Hieronder vallen de volgende maatregelen: - Aankoop EHS en reallocatie van grond tbv. EHS Onderzocht moet worden of reallocatie van de EHS een gewenst middel is om functiewijziging van de landbouwpercelen te realiseren. Voor Noord en Midden Limburg komt momenteel 114 hectare EHS voor reallocatie in aanmerking (peildatum ). - Aankoop en inrichting buiten EHS Hiervoor is géén subsidie beschikbaar. Het betreft aankoop van gronden ter compensatie van natuur of bos dat elders verloren is gegaan. Om te voorkomen dat her en der natuur of bos wordt gecompenseerd heeft de provincie Limburg de POG (Provinciaal Ontwikkelplan Groen) aangewezen als locatie voor natuur- of boscompensatie. In dit geval zou compensatie ook buiten de POG moeten kunnen geschieden om hiermee functiewijziging van landbouw naar natuur tbv. Het GGOR te realiseren. - Omzetten bouwland naar blijvend grasland, kapitaalverlies De subsidie bedraagt 100% van de subsidiabele kosten. Het kapitaalverlies wordt bepaald op basis van taxatie. - Omzetten bouwland naar grasland d.m.v. planmatige herverkaveling. De subsidie bedraagt 100 % van de subsidiabele kosten tot een maximum van 1240,- per hectare. - Drainage Gt IV / V en 1/3 Gt VI De subsidie bedraagt maximaal 60 % van de subsidiabele kosten tot maximaal 1157,- per hectare. Hierbij wordt rekening gehouden met de afschrijving op het systeem. De afschrijvingsperiode is bepaald op 15 jaar (bron Subsidieverordening inrichting landelijk gebied Limburg). In het GGOR onderzoek is uitgegaan van peilgestuurde drainage in het gehele gebied. Het waterschap wil de overgang van traditionele drainage naar peilgestuurde drainage bewerkstelligen door bij vervanging van huidige drainage, peilgestuurde drainage verplicht te stellen. Het waterschap trekt hiervoor een periode uit van 10 jaar uit, waarin de meeste traditionele drainage 10 Dienst Landelijk Gebied regio Zuid

12 is afgeschreven en aan vervanging toe en waardoor dit zonder extra kosten kan worden gerealiseerd. Wanneer echter de GGOR maatregelen versneld worden uitgevoerd kunnen er mogelijk knelpunten ontstaan. Om deze knelpunten op te vangen is er subsidie beschikbaar. Interne maatregelen Tot slot zullen de terreinbeherende instanties de hydrologische maatregelen binnen de natuurgebieden moeten treffen zoals die in het GGOR zijn omschreven. Specifiek gaat het hierbij over compartimentering van de Zoom. Voor maatregelen die moeten worden uitgevoerd bij het Sarsven en Schoorkuilen is de subsidie reeds beschikbaar gesteld via de OBN regeling (zie 2.3 herstel van vennen). De subsidie is beschikbaar tot en met Doelen in het PMJP Wn2.1.1 inrichtingsmaatregelen en interne maatregelen EHS tbv. GGOR in bestaande natuur De beschikbare subsidie is 100 % van de subsidiabele kosten tot een maximum van ,- per project. Na uitvoeren van het totale maatregelenpakket in het gehele plangebied zal het GGOR worden gerealiseerd. Waterkwaliteit in relatie tot het GGOR Het instellen van het GGOR zal een positief effect hebben op de waterkwantiteit in de natuurgebieden. Uit de habitattoets blijkt echter ook dat er eventueel een aantal ongewenste neveneffecten kunnen optreden wat betreft de waterkwaliteit. De knelpunten zijn enerzijds een verhoging van de oppervlakkige toestroom van nutriëntenrijk (voedselrijk) water (lokale kwel) vanaf omliggende landbouwpercelen, anderzijds een verminderende kweldruk waardoor minder gebufferd grondwater zal toestromen. Het is momenteel nog niet bekend welke maatregelen, gericht op verbetering van de (grond) waterkwaliteit, getroffen moeten worden. Het waterschap Peel & Maasvallei zal op basis van een te verrichten stroombaanonderzoek naar verwachting meer inzicht krijgen in de effectiviteit van de verschillende mogelijkheden. De verwachting is dat de toestroom van voedselrijk water kan worden ondervangen door de bemestingsdruk op deze percelen te verminderen. Dit zou kunnen worden gerealiseerd door het afsluiten van beheersovereenkomsten. Wat betreft de verminderde kweldruk zal bij het opstellen van het inrichtingsplan moeten worden vastgesteld waar het optimum ligt tussen de hoogte van het waterpeil en de hoeveelheid kwelwater die toestroomt. Mogelijk zal ook een lokale vermindering van de grondwateronttrekkingen een bijdrage kunnen leveren. Doelen PMJP N1.4.1 afsluiten nieuwe beheersovereenkomsten in SAN-gebieden in de EHS N2.2.1 Bevorderen agrarisch natuurbeheer buiten de EHS (POG-gebieden) Subsidie is beschikbaar via de subsidieregeling agrarisch natuurbeheer Limburg. Wk Toepassen beleidskader op fosfaatgevoelige gronden. 2.2 Realisatie Ecologische Hoofdstructuur Binnen het projectgebied Sarsven en de Banen moet nog 68 ha nieuwe natuur worden gerealiseerd. Het realiseren van de EHS is tevens één van de uitgangspunten die is gehanteerd bij het vaststellen van het GGOR. Het is daarom raadzaam te kiezen voor versnelde verwerving van de EHS. Doelen PMJP N1.1.1 Te verwerven ha tbv. de realisatie van de EHS De kosten van aankoop van EHS percelen worden volledig vergoed. 2.3 Herstel van vennen In het reconstructieplan Noord en Midden Limburg zijn voor het projectgebied 2 vennen opgenomen als te herstellen vennen. Het betreft het Sarsven en Schoorkuilen. Het Sarsven staat in open verbinding met de Noordervaart. Hierdoor is er nauwelijks meer sprake van een natuurlijk fluctuerende waterstand, hetgeen typerend is voor een ven. Ook zorgt de open verbinding voor de aanvoer van te voedselrijk water. Afsluiting van de verbinding met de Noordervaart is wenselijk, waarna de bodem van het Sarsven kan worden opgeschoond. In het gebied Schoorkuilen lag vroeger een ven. Om dit ven te herstellen moet het opnieuw worden uitgegraven. Hiervoor is een deel van de werkzaamheden reeds uitgevoerd. Doelen PMJP Wn2.2.1 Herstellen geëutrofieerde vennen in de EHS Wn2.2.1 Bodemsanering bij te herstellen vennen Subsidie is reeds beschikbaar gesteld via de OBN regeling (Overlevingsplan Bos en Natuur). De voorwaarde hierbij is dat de maatregelen voor eind 2008 moeten zijn uitgevoerd. 2.4 Soortenbescherming De Peelrestanten herbergen tal van prioritaire soorten waaronder de Heikikker, het Gentiaanblauwtje, het Heideblauwtje, het Spiegeldikkopje, het Bont Dikkopje en de Kleine IJsvogelvlinder. Maatregelen om deze soorten te beschermen bestaan uit het ontwikkelen van nieuwe leefgebieden, het verbeteren van bestaande leefgebieden, het aanleggen van verbindingszones en het aanleggen van stapstenen. 11 Projectnota integrale herverkaveling - Sarsven en de Banen oktober 2007

13 Doelen PMJP N uitvoeren jaarplannen tbv. Het realiseren en veiligstellen van leefgebieden voor de belangrijkste soorten. Maatregelen ten behoeve van de bescherming van soorten moeten, wat betreft financiering en uitvoering, zoveel mogelijk worden meegenomen met andere inrichtingsmaatregelen. Indien sprake is van een aanvullende maatregel, kan aanspraak worden gemaakt op subsidie ten behoeve van het soortenbeleid. 2.5 Verbetering van de landbouwstructuur L1.2.1 planmatige herverkaveling gericht op structuurverbetering landbouw Subsidie is beschikbaar om de kosten te dekken van proces, kavelaanvaarding, notaris en kadaster. 2.6 Recreatieve routestructuren De gemeente Nederweert wil verdere invulling geven aan recreatie en toerisme in de gemeente. Hiervoor heeft zij een kansennotitie recreatie & toerisme opgesteld, dat verder is uitgewerkt in een stappenplan. In het stappenplan wordt gesproken over versterken van zogenaamde belevingsplekken zoals bijvoorbeeld een natuurgebied, een speeltuin, een terras. In het plan Sarsven en de Banen kan hieraan invulling worden gegeven door het verbeteren van het recreatief medegebruik van natuurgebieden. Verder aandachtspunt is de infrastructuur tussen de belevingsplekken. Een uitwerking hiervan is het verbeteren van het fietsknooppuntensysteem en het verbeteren en uitbreiden van de wandelroutes in het gebied. Doelen PMJP LC2.2.2 Recreatief medegebruik en routestructuren bij initiatieven water, natuur en landschap in de POG Subsidie is beschikbaar voor het realiseren van voorzieningen voor de toegankelijkheid van water, natuur- en landschapsinitiatieven zoals routestructuren, informatievoorzieningen en rust- en picknickgelegenheden. Subsidie kan echter alleen worden aangevraagd voor projecten binnen de POG (zie kaart). 2.7 Motorcrossbaan De ligging van de motorcrossbaan nabij de natuurgebieden wordt momenteel gedoogd onder strikte voorwaarden uit de milieuvergunning. De gemeente wil deze gedoogsituatie nog een aantal jaren handhaven, terwijl zij op zoek gaat naar een definitieve oplossing. Ter compensatie wil men een ecologische verbindingszone aanleggen nabij de crossbaan. Doelen PMJP N2.1.1 aankopen en inrichten gronden tbv ecologische verbindingszones 12 Dienst Landelijk Gebied regio Zuid

14 3. Taakstelling De oppervlakte functie- en eigendomswijziging in dit gebied bedraagt: Realisatie EHS 68 ha Aanpassingen watergangen t.b.v. realisatie GGOR 10 ha Functiewijziging t.b.v. realisatie GGOR 37 ha Realisatie verbindingszone t.b.v. soortenbescherming p.m. Crossbaan 8 ha Landmeterhectares* 20 ha Totaal 143 ha * Bij landmeterhectares is er geen sprake van functiewijziging. Landmeterhectares worden gekocht om te dienen als smeermiddel in een herverkaveling. De hectares worden tijdens een herverkaveling toebedeeld, of na een herverkaveling verkocht. De hectares zijn daarom niet opgenomen in de begroting. 13 Projectnota integrale herverkaveling - Sarsven en de banen Banen oktober 2007

15 4. Instrumentkeuze Een integrale gebiedsuitwerking kan op verschillende manieren in uitvoering worden gebracht; via een vrijwillige kavelruil, een planmatige kavelruil of een wettelijke herverkaveling, gebaseerd op een wettelijk inrichtingsplan. Op grond van de volgende overwegingen is gekozen voor een wettelijke aanpak: Het realiseren van het GGOR is, met het oog op Natura 2000, een resultaatverplichting. Het GGOR kan niet worden ingesteld, als niet alle maatregelen zijn uitgevoerd. Er moet dus sprake zijn van een volledig doelbereik; De maatregelen binnen dit project zijn plaatsgebonden, er is geen mogelijkheid uit te wijken naar een andere locatie; Het GGOR dient voor 2015 te worden ingesteld; Op basis van deze overwegingen is gekozen voor een wettelijke aanpak volgens de Wet Inrichting Landelijk Gebied (WILG). Een wettelijk inrichtingsplan met herverkaveling biedt de mogelijkheid om bij voorrang percelen toe te delen aan een bepaalde functie. Dit kan middels de instrumenten toewijzing met toepassing korting of onteigening. In beide gevallen is het mogelijk percelen die noodzakelijk zijn voor het realiseren van het GGOR (dit zijn percelen die te nat worden voor landbouwmatig gebruik) en eventueel andere voorzieningen van algemeen belang (bv. wegen, waterlopen en nieuwe natuur in de EHS), bij voorrang toe te delen aan een daarvoor bestemde beheerorganisatie. Procedures en richtlijnen moeten garant staan voor een grote zorgvuldigheid, waarbij ieders rechten gewaarborgd zijn. Allereerst wordt er een wettelijk inrichtingsplan opgesteld (duur circa 6 maanden). Op dit plan kan men een zienswijze geven en is beroep mogelijk. De vaststellingsprocedure van het wettelijke inrichtingsplan duurt circa 4 maanden (excl. beroep). Vervolgens start de wettelijke herverkaveling hierbij is op twee momenten de mogelijkheid om een zienswijze te geven en is beroep mogelijk, bij ruilplan en bij de financiële afhandeling. Het traject van een wettelijke herverkaveling tot en met het uitvoeren van het ruilplan en de inrichtingsmaatregelen duurt circa 3 jaar. Daarna vindt de financiële afhandeling plaats. 14 Dienst Landelijk Gebied regio Zuid

16 5. Wat moet er op korte termijn gebeuren Na vaststelling van de projectnota zal een wettelijk inrichtingsplan worden opgesteld. Bij het opstellen van het inrichtingsplan moeten de volgende aandachtspunten verder worden uitgewerkt. Stroomlijnen communicatietraject Voor het verdere traject van het project Sarsven en de Banen moet een communicatieplan worden opgesteld waarin kort, maar duidelijk staat hoe de communicatie met de streek zal plaatsvinden. Centraal in de communicatie moet staan: waarom het project wordt uitgevoerd en op welke wijze het project uitgevoerd gaat worden. Concretisering maatregelenpakket GGOR Om de GGOR maatregelen te kunnen uitvoeren moeten er op de volgende punten nog een concretisering plaatsvinden: Voor de percelen die worden beperkt in de gebruiksmogelijkheden en de percelen die van functie moeten wijzigen moet worden gezocht naar oplossingen, uitgewerkt tot op perceelsniveau. Hierbij moet het volgende worden onderzocht: Zijn er technische oplossingen mogelijk, zoals ophogen van het perceel of aanpassing van watergangen; Welke beschikbare middelen zijn wenselijk; Kunnen er subsidies worden gestapeld; Is er reallocatie van de EHS nodig en mogelijk; Is er een andere eindgebruiker die geen problemen heeft met beperkingen van de grond. Het resultaat is een concreet maatregelenpakket toegespitst op individuele situaties, waarmee de betreffende grondeigenaren kunnen worden benaderd. Als gevolg van het instellen van het GGOR worden een aantal percelen in gebruiksmogelijkheden beperkt. Onderscheid wordt gemaakt tussen percelen natuur of permanent gras en percelen gras. Onderzocht moet worden of er nog een nuancering in deze verdeling kan worden gemaakt. Waterkwaliteit is nog een aandachtspunt in het GGOR onderzoek. Het waterschap start met een stroombaanonderzoek dat begin 2008 wordt afgerond. De uitkomst van dit onderzoek kan consequenties hebben voor de oppervlakte grond die in gebruiksmogelijkheden wordt beperkt. In het concept inrichtingsplan dient op perceelsniveau duidelijk te zijn welke percelen als gevolg van het GGOR in gebruiksmogelijkheden worden beperkt. Het project Sarsven en de Banen wordt integraal uitgevoerd. Er zijn mogelijk enkele maatregelen die op korte termijn voorafgaand aan het integrale project in uitvoering kunnen worden genomen. De nadere planuitwerking zal duidelijkheid moeten geven op welk moment deze maatregelen kunnen worden uitgevoerd.: Aanpassen Eerste Moost, deel in natuurgebied en afwatering naar Defensielossing; Aanpassen Achterste Moost. Omleiding Hulslossing / Einderbeek, afkoppeling wateraanvoer Sarsven. Afstemming tussen waterschap en gemeente Nederweert over afwatering nieuwe woonwijk Nederweert-Eind. De gemeente Nederweert heeft plannen voor het realiseren van een nieuwe woonwijk in Nederweert Eind. De geplande afwatering van de woonwijk komt in conflict met de GGOR maatregelen die het Waterschap wil gaan uitvoeren. Afstemming tussen waterschap en gemeente is gewenst. Percelen Schoorkuilen Vanuit de natuurgeleding is er de wens een landbouwgebied tussen Schoorkuilen en Wellenstein aan te kopen en in te richten als natuur. Het perceel wordt als gevolg van het GGOR te nat voor akkerbouw, maar is nog wel geschikt als (landbouwkundig) gras. Provincie en natuurgeleding zijn het eens over het nut en de noodzaak van aankoop van deze percelen. Tijdens de planuitwerking moet blijken of aankoop van het perceel haalbaar is. Soortenbeleid Er moet een nadere uitwerking plaatsvinden van het soortenbeleid (actieplan bedreigde soorten). De uitwerking moet zoveel mogelijk plaatsvinden in combinatie met de uitwerking van andere planonderdelen uit het inrichtingsplan. Aandachtspunt is de realisatie van een ecologische verbindingszone nabij de motorcrossbaan. 15 Projectnota integrale herverkaveling - Sarsven en de Banen oktober 2007

17 6. Stappenplan Schematische weergave uitvoering project Sarsven en de Banen. Water Natuur Landbouw Recreatie Milieu Korte termijn Trekker: waterschap Lokale maatregelen GGOR korte termijn: aanpassing van enkele watergangen Sectoraal Trekker: waterschap Gebiedsdekkende maatregelen GGOR: stuwende kracht (verbrede OWL) Lokale maatregelen Integraal Trekker: DLG GGOR middellange termijn: - Aanpassing van diverse watergangen - Als gevolg hiervan worden enkele landbouwpercelen beperkt in gebruiksmogelijkheden of worden ongeschikt voor land- Realisatie EHS Aankoop en uitruil van percelen Ecologische verbindingszone tbv. Soortenbescherming Verbetering landbouwstructuur Versterken routestructuren voor fietsers en wandelaars Aanleg EVZ ter compensatie gedoogsituatie motorcrossterrein Functiewijziging percelen tbv. Verbetering waterkwaliteit bouwmatig gebruik. Interne maatregelen trekker: Limb. Lands. Interne maatregelen GGOR: Waterconserverende maatregelen binnen natuurgebieden zoals compartimentering Venherstel o.a. baggeren Interne maatregelen EHS tbv. soortenbescherming 16 Dienst Landelijk Gebied regio Zuid

18 Het stappenplan Activiteiten t/m opstellen inrichtingsplan trekker wanneer Samenstellen projectgroep en aanwijzen projectleider Projectleider is verantwoordelijk voor de coördinatie van het gehele project en niet alleen het integrale deel. De projectgroep moet ook in deze lijn worden samengesteld (dus incl. uitvoerder van de korte termijn maatregelen GGOR, uitvoerder gebiedsdekkende maatregelen en de terreinbeheerders). Met name de gecoördineerde communicatie met de streek is van belang Uitwerking communicatiestrategie DLG DLG oktober 2007 november 2007 Detailuitwerking maatregelen tot besteksgereed plan voor de volgende korte termijn (no regret) maatregelen: WPM november 2007 april 2008 Achterste Moost, verkoop van de watergang binnen het natuurgebied Kleine Moost (binnen EHS) aan de terreinbeheerder Staatsbosbeheer, waarna de Achterste Moost kan worden verondiept/gedempt. Op de overgang van natuurgebied naar landbouwgebied wordt een dam geplaatst. Eerste Moost; dempen van de Eerste Moost binnen natuurgebied de Grote Moost (EHS). Voor de afwatering van de Eerste Moost door landbouwgebied wordt de Eerste Moost verbonden met de Defensielossing en deze wordt tevens verbreed. Omleiding Hulslossing / Einderbeek, afkoppeling wateraanvoer Sarsven en venherstel Activiteiten betreffen: GGOR maatregelen uitwerken tot besteksgereed plan; Communicatie met betrokken agrariërs; Grondaankoop voor aanleg en verbreding Defensielossing; Aanvraag subsidie; Aanvraag vergunningen; Goedkeuring door Algemeen Bestuur WPM. Opstellen bestek en aanbesteding korte termijn maatregelen: Achterste Moost, Eerste Moost en Sarsven Aanbesteding is afhankelijk van de kosten van het bestek Uitvoering bestek korte termijn maatregelen: Achterste Moost, Eerste Moost en Sarsven Gebiedsdekkende maatregelen GGOR: Watercafé s Voorlichting stuwende kracht (verbrede OWL) WPM april mei 2008 WPM najaar 2008 WPM juli 2007 Uitvoering stuwende kracht Eén op één gesprekken over plaatsing stuwen Voorlichting over het gebruik van de stuwen Plaatsing van de stuwen WPM sept 2007 maart 2008 vervolg z.o.z. 17 Projectnota integrale herverkaveling - Sarsven en de Banen oktober 2007

19 Opstellen concept-inrichtingsplan Sarsven en de Banen: Concretisering GGOR maatregelen - Uitwerken maatregelenpakket op perceelsniveau; - Verfijning in de onderverdeling van percelen met beperkingen - Verwerken conclusies uit stroombaanonderzoek Bepalen aankoopstrategie. Grond is nodig voor: - aanpassing watergangen, - percelen die i.v.m. GGOR uit landbouwkundig gebruik worden genomen, - EHS, - witte grond t.b.v. wettelijke herverkaveling Uitwerken onderdelen inrichtingsplan - Bepalen definitieve begrenzing inrichtingsplan - Bepalen begrenzing herverkavelingsblok - Uitwerken actieplan bedreigde soorten (soortenbeleid) - Uitwerken fiets en wandelroutestructuren - Bepalen locatie nieuw te begrenzen EHS i.v.m. GGOR - Beschrijving van de maatregelen - Bepalen welke maatregelen worden gerealiseerd via toewijzing/ korting - Beschrijving van effecten Opstellen kaarten - Kaart met begrenzing plangebied en begrenzing herverkavelingsblok - Kaart met inrichtingsmaatregelen - Kaart met te handhaven, te verbeteren of nieuw aan te leggen wegen en waterlopen - Kaart met te verwerven percelen via toedeling - Kaart met te verwerven percelen via toewijzing/korting Opstellen begroting DLG/WPM/provincie BBL/DLG DLG DLG DLG november maart 2008 november - december 2007 november maart 2008 januari - maart 2008 april 2008 Concept inrichtingsplan naar KIP mei 2008 Inrichtingsplan naar gebiedscommissie mei 2008 Concept Inrichtingsplan naar GS juni 2008 Vaststellingstraject inrichtingsplan (zie bijlage 1) december 2008 Parallel aan opstellen inrichtingsplan (eindfase): Overleg met eigenaren van de belangrijkste knelpunten Opstellen Lijst Rechthebbenden Registreren pacht Advies ruilklassen Advies uitgangspunten verkaveling DLG Interne maatregelen natuurgebieden concretiseren naar besteksgereed uitvoeringsplan De interne maatregelen GGOR: compartimentering en verondiepen of dempen van watergangen (nader overleg met waterschap over taakverdeling is gewenst); Maatregelen t.b.v. verbetering van het leefgebied van beschermde soorten. Terreinbeherende instanties Wettelijke herverkaveling DLG dec Financiële afhandeling DLG 2012 Instellen GGOR WPM Dienst Landelijk Gebied regio Zuid

20 7. Organisatie Bij een wettelijke herverkaveling zijn GS eindverantwoordelijk. GS kunnen alleen een rechtspersoon opdracht geven voor het uitvoeren van een wettelijke herverkaveling. GS worden geadviseerd de huidige begeleidingsgroep Sarsven en de Banen te handhaven als begeleidingsgroep voor het opstellen van een wettelijk inrichtingsplan en Dienst Landelijk Gebied de opdracht te geven dit plan op te stellen in nauwe samenwerking met de begeleidingsgroep. De gebiedscommissie fungeert hierbij als adviescommissie voor GS met betrekking tot het wettelijke inrichtingsplan met herverkaveling. Opdrachtgever Gedeputeerde staten Dienst landelijk gebied Vaststellen inrichtingsplan Gebiedscommissie Nederweert Begeleidingsgroep Sarsven en de Banen Advies inrichtingsplan Opstellen inrichtingsplan 19 Projectnota integrale herverkaveling - Sarsven en de Banen oktober 2007

21 8. Financiën Voor de inrichtingsmaatregelen van dit project is een indicatieve begroting (zie bijlage 3) opgesteld. De begroting geeft slechts een indicatie van de kosten, omdat er nog een aantal posten in de inrichtingsplanfase verder moeten worden uitgewerkt. In het inrichtingsplan wordt een concrete begroting opgenomen waarover consensus is met de financierende partijen. De indicatie van de kosten (afgerond) van de inrichtingsmaatregelen is als volgt: Centrale overheden ,- Waterschap ,- Gemeente ,- PPS ,- TOTAAL ,- De kosten voor het opstellen van het inrichtingsplan (diverse onderzoeken, communicatie e.d.) worden geraamd op ,-. Gezien de verdeling van de kosten over het gehele project, wordt de volgende verdeling van de kosten voor het opstellen van het inrichtingsplan gehanteerd: Centrale overheden 87 % ,- Waterschap 8 % 4.000,- Gemeente 3 % 2.000,- TOTAAL 100 % ,- 20 Dienst Landelijk Gebied regio Zuid

22 Voorbereiding concept-ontwerp inrichtingsplan door Gebiedscommissie, waaronder verplicht overleg provincie/waterschap/gemeenten (circa half jaar) Bijlagen Gebiedscommissie biedt concept-ontwerp inrichtingsplan aan GS 29 weken GS stellen inrichtingsplan in ontwerp vast start voorlichting en inspraak 31 weken Einde voorlichting en inspraak 37 weken weken Verwerking en beantwoording inspraak; aanpassing ontwerpplan GS stellen inrichtingsplan vast weken GS maken inrichtingsplan bekend weken Bijlage 1: vaststellingsprocedure wettelijk inrichtingsplan Start uitvoering (zie bijlage 2) en eventuele beroepen bij de Raad van State (circa 1 jaar extra) Week Wettelijk spoor Vrijwillig spoor op planmatige wijze Week 0 Bekendmaking inrichtingsplan Inrichtingsplan gereed Voorbereiding wenszitting: - opstellen lijst rechthebbenden - pachtregistratie - waardebepaling percelen - bepaling uitgangspunten herverkaveling - vaststellen uitgangspunten door GS Voorbereiding opstellen ruilplan: - opstellen lijst rechthebbenden - pachtregistratie - waardebepaling percelen - bepaling uitgangspunten herverkaveling Keuze grond of geld/schattingen wenszittingen opstellen ruilplan Opstellen en vaststellen ruilplan Opstellen vaststellen lijst geldelijke regelingen Bijlage 2: Vergelijking doorlooptijd wettelijke herverkaveling en vrijwillig kavelruil op planmatige wijze 21 Projectnota integrale herverkaveling - Sarsven en de Banen oktober 2007

23 Indicatieve begroting projectnota Sarsven en de Banen Bronnen kosten per eenheid eenheid aantal Doel PMJP INRICHTING EN VERWERVING Lokale maatregelen GGOR Wn Uitvoeren maatregelen aanpassing watergangen korte en middellange termijn¹ 1 st (totaal) ,00 2 Wn2.1.2 Aankoop EHS en reallocatie grond tbv EHS 37 ha ,00 1 Wn2.1.2 Omzetten bouwland naar grasland, kapitaalverlies (betreft eenmalige vergoeding waardevermindering) 185 ha 6.000,00 1 Wn2.1.2 Omzetten bouwland naar grasland via planmatige herverkaveling 185 ha 1.240,00 1 Wn2.1.2 Vervanging drainage Gt IV / V en 1/3 Gt VI³ 300 ha 1.800,00 1 N2.2.1 Bevorderen agrarisch natuurbeheer buiten de EHS (POG gebieden) 100 ha 1.050,00 1 Interne maatregelen GGOR Wn Inrichtingsmaatregelen en interne maatregelen EHS t.b.v. GGOR in bestaande natuur 1 st ,00 2 Natuur N1.1.1 Te verwerven ha tbv. de realisatie van de EHS 65 ha ,00 1 N1.5.1 Inrichten verworven EHS gronden² 101,5 ha 9.600,00 1 N3.1.1 Uitvoeren van de jaarplannen tbv het realiseren en veiligstellen van leefgebieden voor de belangrijkste bedreigde soorten³ 0,2 st ,00 1 L1.2.1 Landbouw Planmatige herverkaveling gericht op structuurverbetering landbouw (kavelruil en wettelijke herverkaveling) 700 ha 1.240,00 1 N2.1.1 Milieu Motorcrossterrein: aankoop en inrichting grond tbv. Ecologische verbindingszone 8 ha ,00 1 Lc2.2.2 Recreatie/toerisme Recreatief medegebruik en routestructuren bij initiatieven water, natuur en landschap in de POG³ 10 km 7.000,00 1 Landschap p.m. p.m. p.m. p.m. TOTAAL Bronnen : 1 PMJP 2 Begroting eindrapportage pilot GGOR nieuw Limburgs Peil Opmerkingen: ¹ Onder voorbehoud i.v.m. aanpassen subsidie verordening m.b.t. maatregelen verdrogingsbestrijding (is nog niet afgestemd) ² inclusief inrichting ha s EHS t.b.v. realisatie GGOR. ³ Aantal op basis van inschatting 22 Dienst Landelijk Gebied regio Zuid

24 PPS Waterschap Gemeente Centrale overheden Totale kosten % % % % ,00 75% ,00 0% 0,00 25% ,00 0% 0, ,00 100% ,00 0% 0,00 0% 0,00 0% 0, ,00 100% ,00 0% 0,00 0% 0,00 0% 0, ,00 100% ,00 0% 0,00 0% 0,00 0% 0, ,00 60% ,00 0% 0,00 0% 0,00 40% , ,00 100% ,00 0% 0,00 0% 0,00 0% 0, ,00 100% ,00 0% 0,00 0% 0,00 0% 0, ,00 100% ,00 0% 0,00 0% 0,00 0% 0, ,00 100% ,00 0% 0,00 0% 0,00 0% 0, ,00 100% ,00 0% 0,00 0% 0,00 0% 0, ,00 90% ,00 0% 0,00 0% 0,00 10% , ,00 10% ,00 70% ,00 0% 0,00 20% , ,00 65% ,00 35% ,00 0% 0,00 0% 0,00 0,00 0% 0,00 0% 0,00 0% 0,00 0% 0, , , , , ,00 Bijlage 3: indicatieve begroting 23 Projectnota integrale herverkaveling - Sarsven en de Banen oktober 2007

25 Colofon Projectnota integrale herverkaveling Sarsven en de Banen Een uitgave van: Dienst Landelijk Gebied (DLG), Regio Zuid, vestiging Roermond Oktober 2007 Redactieadres Dienst Landelijk Gebied Postbus KE Roermond Telefoon: Telefax: Vormgeving Levi Hallmann (DLG Regio Zuid, vestiging Roermond) Drukwerk ARS Grafische Producties & Communicaties, Roermond 24 Dienst Landelijk Gebied regio Zuid

26 DLG realiseert groene plannen voor 16 miljoen nederlanders! DLG realiseert groene plannen voor 16 miljoen nederlanders! DLG realiseert groene plannen voor 16 miljoen nederlanders! DLG realiseert groene plannen voor 16 miljoen nederlanders! DLG realiseert groene plannen voor 16 miljoen nederlanders! DLG realiseert groene plannen voor 16 miljoen nederlanders! Dienst Landelijk Gebied Godsweerdersingel 10 Postbus 1237,6040 KE Roermond telefoon (0475) telefax (0475)