Wet- en regelgeving. mr. drs. J.E. Janssen en mr. M.E. Brinkman * Europa

Transcriptie

1 mr. drs. J.E. Janssen en mr. M.E. Brinkman * In deze rubriek wordt ingegaan op belangrijke wijzigingen in wet- en regelgeving in Europa en Nederland alsmede op ontwikkelingen die naar verwachting op korte termijn tot dergelijke wijzigingen zullen leiden. Europa Verordening betreffende de integriteit en transparantie van de energiemarkt (PbEU 2011, L 326/1) Op 12 december 2011 is Verordening (EU) nr. 1227/2011 van het Europees Parlement en de Raad betreffende de integriteit en transparantie van de groothandelsmarkt voor energie gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie (PbEU 2011, L 326/1). Deze verordening is op 29 december 2011 in werking getreden. Voor een beschrijving van de inhoud van het voorstel voor deze verordening wordt verwezen naar NTE 2010, nr. 5/6. Connecting Europe-pakket Op 19 oktober 2011 heeft de Commissie het Connecting Europe-pakket gepresenteerd. Dit pakket bevat naast maatregelen op het gebied van vervoer, telecommunicatie en ICT tevens voorstellen die er toe strekken investeringen in de trans-europese energie-infrastructuur te faciliteren. Op het gebied van energie-infrastructuur zijn met name twee onderdelen van het Connecting Europe-pakket relevant. Ten eerste het voorstel voor een Verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van de Connecting Europe Facility (COM(2011) 665 def.) (zie ook Kamerstukken II 2011/12, , nr. 1276). Door deze concept-verordening wordt de Connecting Europe Facility (hierna: CEF) in het leven geroepen. De CEF is een gemeenschappelijk financieringsinstrument voor trans-europese netwerken. Door middel van de CEF reserveert de Commissie EUR 50 miljard, waarvan EUR 9,1 miljard voor trans-europese energienetwerken. Het is de bedoeling dat deze verordening op 1 januari 2014 in werking zal treden. Ten tweede is relevant het voorstel voor een Verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende richtsnoeren voor de trans-europese energie-infrastructuur en houdende intrekking van Beschikking nr. 1364/2006/EG (COM(2011) 658 def.) (zie ook Kamerstukken II 2011/12, , nr. 1262). Met deze concept-verordening wordt beoogd de volledige integratie van de interne energiemarkt te bewerkstellingen, onder meer door ervoor te zorgen dat geen enkele lidstaat is afgesloten van het Europese energienetwerk. Concreet bevat de concept-verordening: (i) een voorstel voor een methodiek voor het identificeren van projecten van gemeenschappelijk belang op het gebied van energie-infrastructuur; (ii) voorstellen voor het stroomlijnen en versnellen van de vergunningverleningstrajecten voor projecten van gemeenschappelijk belang; (iii) voorstellen voor het verbeteren van het investeringsklimaat voor grensoverschrijdende energie-infrastructuur; en (iv) voorstellen om projecten van gemeenschappelijk belang in aanmerking te laten komen voor Europese financiering. Een project kwalificeert als een project van gemeenschappelijk belang als het project (a) bijdraagt aan de verwezenlijking van de interne energiemarkt, (b) vanuit economisch, sociaal en milieu oogpunt haalbaar is en (c) er ten minste twee lidstaten bij het project zijn betrokken. Projecten die in het bijzonder bijdragen aan leverings- en energievoorzieningszekerheid, marktintegratie, mededinging, systeemflexibiliteit en duurzaamheid komen bovendien in aanmerking voor versnelde vergunningverleningstrajecten en Europese financiering. De Commissie beoogt deze verordening op 1 januari 2013 in werking te laten treden. Richtlijn inzake energie-efficiëntie Nadat de Vaste Commissie voor Europese Zaken de Tweede Kamer op 23 juni 2011 had geïnformeerd over het voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende energie-efficiëntie en houdende intrekking van de Richtlijnen 2004/8/EG en 2006/32/EG (COM(2011) 370 def.) en de Vaste Commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie hierover advies had uitgebracht (zie NTE 2011, nr. 3), hebben de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (hierna: de Minister) en de Vaste Commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie een aantal afspraken gemaakt over het onderhandelingsproces met andere lidstaten met betrekking tot de concept-richtlijn (Kamerstukken II 2011/12, , nr. 4). Ook heeft de Minister bij brief van 11 oktober 2011 vragen van leden van de Vaste Commissie voor Economische Zaken over de concept-richtlijn beantwoord (Kamerstukken I 2011/12, , nr. A). Voor een inhoudelijke bespreking van de concept-richtlijn wordt verwezen naar NTE 2011, nr. 3. Elektriciteit: Framework Guidelines on Electricity System Operation Nadat het Agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators (hierna: het Agentschap) ingevolge art. 10 van Verordening (EG) nr. 713/2009 tot oprichting van een Agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators (hierna: Verordening (EG) nr. 713/2009) (PbEU 2009, L 211/1) op 15 juli 2011 een concept-kaderrichtsnoer met betrekking tot de systeemoperabiliteit voor elektriciteit ter consultatie had gepubliceerd (zie NTE 2011, nr. 4), heeft het Agentschap op 2 december 2011 de definitieve versie van dit kaderrichtsnoer gepubliceerd (kenmerk FG-2011-E-003). Het kaderrichtsnoer heeft onder meer betrekking op voorschriften inzake zekerheid en betrouwbaarheid van het netwerk, gegevensuitwisseling en geschillenbeslechting, interoperabiliteit en operationele procedures in noodgevallen. Op basis van dit kaderrichtsnoer ontwikkelt het Europees netwerk van transmissiesysteembeheerders voor elektriciteit (hierna: het ENTSB-E) een Europese code met betrekking * Jan Erik Janssen en Martha Brinkman zijn advocaat bij Stek te Amsterdam. De auteurs danken Wilko Wolbers, eveneens advocaat bij Stek, voor zijn bijdrage aan de totstandkoming van deze rubriek. Nr. 5/6 december 2011 Tijdschrift voor Energierecht 281

2 tot de systeemoperabiliteit. Die Europese codes worden vervolgens ex art. 6, zesde lid en verder, Verordening (EG) nr. 714/2009 betreffende de voorwaarden voor toegang tot het net voor grensoverschrijdende handel in elektriciteit (hierna: Verordening (EG) 714/2009) door het ENTSB-E teruggezonden naar en beoordeeld door het Agentschap en daaropvolgend voorgelegd aan de Commissie. Het kaderrichtsnoer is gepubliceerd op Elektriciteit: Draft Network Code Requirements for Grid Connection Applicable to all Generators Nadat het Agentschap op 20 juli 2011 het kaderrichtsnoer had vastgesteld met betrekking tot aansluitingsvoorwaarden op het elektriciteitsnetwerk (kenmerk FG-2011-E-001) (zie NTE 2011, nr. 4), heeft het ENTSB-E op 27 oktober 2011 met toepassing van art. 6, zesde lid, en art. 8 van Verordening (EG) nr. 714/2009 een conceptversie van de Europese netcode voor aansluitingsvoorwaarden op het elektriciteitsnetwerk gepubliceerd op haar website (www. entsoe.eu). Daarmee wil het ENTSB-E de discussie over de netcode reeds op gang brengen alvorens een publieke consultatie over de netcode te starten. Naar verwachting zal het ENSTB-E eind januari 2012 een versie van de netcode voor aansluitingsvoorwaarden op het elektriciteitsnetwerk ter consultatie publiceren. Gas: Framework Guidelines on Gas Balancing in Transmission Systems Nadat het Agentschap in maart 2011 het ontwerp daarvoor ter consultatie had voorgelegd (zie NTE 2011, nr. 1), heeft het Agentschap op 18 oktober 2011 met toepassing van art. 6, tweede lid, Verordening (EG) nr. 715/2009 betreffende de voorwaarden voor de toegang tot aardgastransmissienetten (hierna: Verordening (EG) nr. 715/2009) (PbEU 2009, L 211) een kaderrichtsnoer vastgesteld met betrekking tot het balanceringsregime voor gastransmissiesystemen in de Europese Unie en grensoverschrijdende balanceringen (kenmerk FGB-2011-G-002). Het is opvallend dat in het kaderrichtsnoer een systeem van dagbalancering als uitgangspunt geldt, met de mogelijkheid om within day op te treden. Dit systeem wijkt af van het balanceringsregime op uurbasis dat sinds 1 april 2011 in Nederland in werking is op grond van de Wet tot wijziging van de Gaswet en de Elektriciteitswet 1998, tot versterking van de werking van de gasmarkt, verbetering van de voorzieningszekerheid en houdende regels met betrekking tot de voorrang voor duurzame elektriciteit, alsmede enkele andere wijzigingen van deze wetten (Stb. 2010, 810) en het daarop gebaseerde codewijzigingsbesluit van 15 maart 2011 (Stcrt. 2011, nr. 4667) van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (hierna: de Raad) (zie hierover NTE 2011, nr. 1). Op basis van het kaderrichtsnoer ontwikkelt het Europees netwerk van transmissiesysteembeheerders voor gas (het ENTSB-G) een Europese netcode met betrekking tot het balanceringsregime voor gastransmissiesystemen in de Europese Unie en grensoverschrijdende balanceringen. Het kaderrichtsnoer is gepubliceerd op Nederland Wetgeving Stimulering duurzame energieproductie (Kamerstukken II 2011/12, ) De Minister heeft op 3 november 2011 de Regeling vaststelling correcties voorschotverlening duurzame energieproductie 2012 vastgesteld en op 11 november 2011 in de Staatscourant gepubliceerd (Stcrt. 2011, nr ). Met deze regeling wordt invulling gegeven aan art. 14, zesde lid, art. 22, zesde lid, en art. 31, vijfde lid, van het Besluit stimulering duurzame energieproductie (Stb. 2007, 410) (hierna: het Besluit SDE). In de regeling staan voor de verschillende categorieën productie-installaties voor hernieuwbare elektriciteit en hernieuwbaar gas de correctiebedragen ten behoeve van de bevoorschotting voor het jaar 2012 voor producenten aan wie subsidie is toegekend op grond van de Regeling aanwijzing categorieën duurzame energieproductie 2008 (Stcrt. 2008, nr. 44), de Regeling aanwijzing categorieën duurzame energieproductie 2009 (Stcrt. 2009, nr. 60), de Regeling windenergie op zee 2009 (Stcrt. 2009, nr ), de Regeling aanwijzing categorieën duurzame energieproductie 2010 (Stcrt. 2010, nr. 962) en de Regeling aanwijzing categorieën duurzame energieproductie 2011 (Stcrt. 2011, nr. 9424) (zie over deze regelingen NTE 2009, nr. 2, NTE 2009, nr. 6 en NTE 2011, nr. 3). Deze jaarlijks vast te stellen correctiebedragen zijn van belang voor de berekening van de jaarlijkse subsidietarieven voor de verschillende categorieën productie-installaties die als voorschot worden uitbetaald. De Regeling vaststelling correcties voorschotverlening duurzame energieproductie 2012 is op 1 januari 2012 in werking getreden. Op 18 november 2011 heeft de Minister het Besluit houdende wijziging van het Besluit stimulering duurzame energieproductie in het Staatsblad gepubliceerd (Stb. 2011, 548). Het ontwerp voor dit wijzigingsbesluit is (achteraf) op 1 december 2011 in de Staatscourant geplaatst (Stcrt. 2011, nr ). Met het besluit wordt het Besluit SDE gewijzigd. De aanleiding hiervoor is (i) het feit dat het kabinet de SDE heeft omgevormd naar de zogenoemde SDE+ (zie hierover de rubriek Actualiteiten en signaleringen in NTE 2011, nr. 1 en NTE 2011, nr. 2) en (ii) de toezegging van de Tweede Kamer om hernieuwbare warmte toe te voegen aan de subsidiabele activiteitenin de SDE+ en om het eigen verbruik van zelfopgewekte energie te stimuleren. Daarnaast wordt het Besluit SDE op een aantal punten gewijzigd om de uitvoering ervan eenvoudiger te maken. De artikelen van dit besluit treden op een bij Koninklijk Besluit te bepalen tijdstip in werking, dat voor verschillende artikelen of onderdelen daarvan verschillend kan worden vastgesteld. Op 29 november 2011 heeft de Minister de Beleidsregels cumulatietoets steun in het kader van het Besluit stimulering duurzame energieproductie vastgesteld en op 8 december 2011 in de Staatscourant gepubliceerd (Stcrt. 2011, nr ). Met deze beleidsregels wordt beoogd te voorkomen dat een producent van duurzame energie meer steun ontvangt dan is toegestaan op basis van het Europese milieusteunkader. Om te berekenen of het noodzakelijk is de voordelen uit andere steunmaatregelen in mindering te brengen op de subsidie die wordt verleend op grond van het Besluit SDE, voert de Minister een berekening uit die cumulatie- 282 Tijdschrift voor Energierecht Nr. 5/6 december 2011

3 Wet- en regelgeving toets wordt genoemd. De beleidsregels geven aan hoe deze cumulatietoets wordt uitgevoerd en hoe de resultaten worden verwerkt. De beleidsregels zijn op 9 december 2011 in werking getreden. Voor een verdere inhoudelijke behandeling van de ontwikkeling onder dit kamerstuknummer wordt verwezen naar de rubriek Actualiteiten en Signaleringen in dit tijdschrift. Regels voor de opslag duurzame energie (Wet opslag duurzame energie) (Kamerstukken II 2011/12, ) De Minister heeft dit wetsvoorstel op 12 december 2011 naar de Tweede Kamer gezonden. Dit wetsvoorstel voorziet in de invoering van een nieuwe belastingheffing die wordt geheven over het verbruik van elektriciteit en aardgas. Deze opslag duurzame energie komt bovenop de reeds bestaande energiebelasting op grond van de Wet belastingen op milieugrondslag (hierna: Wbm) en strekt tot financiering van de SDE+ subsidie voor de productie van duurzame energie (zie hiervoor). Bij de vormgeving van de opslag duurzame energie is nauw aangesloten bij de energiebelasting op grond van de Wbm. De opslag duurzame energie zal worden geheven en geïnd door de Belastingdienst. In het wetsvoorstel zijn tevens de tarieven voor de opslag duurzame energie voor de jaren 2013, 2014 en 2015 opgenomen. Wet tot wijziging van de Crisis- en herstelwet en enkele andere wetten (verbeteringen en aanvullingen) (Stb. 2011, 675) Nadat het gewijzigd voorstel van wet voor bovengenoemde wet op 14 juni 2011 naar de Eerste Kamer was gezonden (nr. A) (zie NTE 2011, nr. 3), heeft de Vaste Commissie voor Infrastructuur, Milieu en Ruimtelijke Ordening van de Eerste Kamer in haar voorlopig verslag een aantal vragen gesteld over dat wetsvoorstel (nr. B). Op 28 november 2011 heeft de Minister van Infrastructuur en Milieu deze vragen beantwoord in de memorie van antwoord (nr. C). Daarin heeft de Minister van Infrastructuur en Milieu onder meer aangegeven dat op korte termijn een wetsvoorstel bij de Tweede Kamer zal worden ingediend teneinde de Crisis- en herstelwet een permanent karakter te geven. De memorie van antwoord heeft aanleiding gegeven voor nieuwe vragen van de vaste commissie die zijn opgenomen in een verslag van 7 december 2011 (nr. D). Deze vragen zijn op 9 december 2011 beantwoord in de nota naar aanleiding van het verslag (nr. E). Vervolgens is het wetsvoorstel op 20 december 2011 door de Eerste Kamer als hamerstuk afgedaan. Bovengenoemde wet is op 22 december 2011 in het Staatsblad gepubliceerd (Stb. 2011, 675) en op 31 december 2011 in werking getreden. Voor een beschrijving van de inhoud van het voorstel voor deze wet wordt verwezen naar NTE 2011, nr. 1. Wijziging van de Elektriciteitswet 1998 en van de Gaswet (implementatie van richtlijnen en verordeningen op het gebied van elektriciteit en gas) (Kamerstukken II 2011/12, ) Dit wetsvoorstel strekt tot implementatie in de Elektriciteitswet 1998 (hierna: de E-wet) en de Gaswet van het zogenoemde derde energiepakket. Nadat de Minister het wetsvoorstel op 17 juni 2011 naar de Tweede Kamer had gezonden (zie NTE 2011, nr. 3), heeft de Minister op 22 november 2011 de vragen van de Vaste Commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie met betrekking tot dit wetsvoorstel uit het verslag (nr. 6) beantwoord in de nota naar aanleiding van het verslag (nr. 7). Naar aanleiding van deze vragen heeft de Minister eveneens op 22 november 2011 een nota van wijziging van dit wetsvoorstel aan de Tweede Kamer gezonden (nr. 8). Uit de toelichting bij deze nota van wijziging blijkt dat onder meer een aantal wijzigingen in het wetsvoorstel wordt doorgevoerd dat verband houdt met netten voor recreatieve doeleinden. In een brief van 14 juni 2011 (nr. 5) had de Minister de mogelijkheid om het wetsvoorstel in dit opzicht aan te passen opengehouden. In het oorspronkelijke wetsvoorstel was een aparte categorie netten voor recreatieve doeleinden gecreëerd. Met de nota van wijziging wordt dit onderscheid losgelaten en zal het reguliere wettelijke kader uit de E-wet en Gaswet, inclusief de wijzigingen daarin op grond van het derde energiepakket, ook gelden voor recreatieve netten. Daarbij wordt in de nota van wijziging ook het probleem geadresseerd dat voor de meeste bestaande recreatieve netten geen netbeheerder is aangewezen. Het is gebleken dat één van de belemmeringen voor de aanwijzing van een netbeheerder voor dit soort netten de tegenprestatie is die voldaan moet worden bij de overdracht van het betreffende net. De nota van wijziging bevat aanpassingen die het mogelijk maken bij algemene maatregel van bestuur nadere regels te stellen over de vaststelling van deze tegenprestatie. Verder voorziet de nota van wijziging in de aanpassing van het overgangsrecht dat op grond van de Wet onafhankelijk netbeheer (Stb. 2006, 614) in de E-wet en de Gaswet is opgenomen ten behoeve van zogenoemde cross border lease contracten. Ook voorziet de nota van wijziging in een aantal technische verbeteringen en bepalingen met betrekking tot de samenloop van bovengenoemd wetsvoorstel en de Wet tot wijziging van de Gaswet (uitvoering van een verordening op het gebied van leveringszekerheid gas) (Stb. 2011, 580) (zie hierna). Voor een beschrijving van de inhoud van dit wetsvoorstel wordt verwezen naar NTE 2011, nr. 3. Wijziging van de Gaswet (uitvoering van een verordening op het gebied van leveringszekerheid gas) (Stb. 2011, 580) Nadat de Minister het wetsvoorstel voor deze wet op 14 juni 2011 naar de Tweede Kamer had gezonden (zie NTE 2011, nr. 3), heeft de Vaste Commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie daar in het verslag van 9 september 2011 vragen over gesteld (nr. 5). De Minister heeft deze vragen op 12 oktober 2011 beantwoord in de nota naar aanleiding van het verslag (nr. 6). Vervolgens is het wetsvoorstel op 10 november 2011 zonder stemming of beraadslaging aangenomen door de Tweede Kamer. Daarna heeft de Minister het wetsvoorstel naar de Eerste Kamer gestuurd en heeft de Vaste Commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van de Eerste Kamer op 22 november 2011 het eindverslag met betrekking tot het wetsvoorstel uitgebracht (nr. A). De Eerste Kamer heeft het wetsvoorstel op 29 november 2011 als hamerstuk afgedaan. Daarna is de Wet tot wijziging van de Gaswet (uitvoering van een verordening op het gebied van leveringszekerheid gas) op 1 december 2011 in het Staatsblad gepubliceerd (Stb. 2011, 580) en op 10 december 2011 in werking getreden. Voor een beschrijving van de inhoud van het voorstel voor deze wet wordt verwezen naar NTE 2011, nr. 3. Nr. 5/6 december 2011 Tijdschrift voor Energierecht 283

4 Wijziging van de Gaswet en Elektriciteitswet 1998, tot versterking van de werking van de gasmarkt, verbetering van de voorzieningszekerheid en houdende regels met betrekking tot de voorrang voor duurzame elektriciteit, alsmede enkele andere wijzigingen van deze wetten (Stb. 2010, 810) Nadat de Minister het ontwerp daarvoor ter consultatie had voorgelegd (zie NTE 2011, nr.2), heeft de Minister op 27 oktober 2011 het Besluit veiligheid lage druk gastransportnet in het Staatsblad gepubliceerd (Stb. 2011, 509). Dit besluit op grond van art. 8a Gaswet stelt veiligheidseisen ten aanzien van het transport van gas bij lage druk. Op grond van een separaat Koninklijk Besluit (Stb. 2011, 510), eveneens van 27 oktober 2011, zijn zowel het Besluit veiligheid lage druk gastransportnet als art. 8a Gaswet waarop het besluit is gestoeld op 1 januari 2012 in werking getreden. Wetgevingsagenda STROOM Zoals aangekondigd in het Energierapport 2011, heeft de Minister de Tweede Kamer bij brief van 10 november 2011 (Kamerstukken II 2011/12, , nr. 47) geïnformeerd over de wetgevingsagenda STROOM. STROOM staat voor de stroomlijning, optimalisering en modernisering van de E-wet en de Gaswet. Deze wetgevingsagenda bestaat uit vier componenten. Ten eerste zal de Minister een wetsvoorstel indienen voor een algehele herziening (stroomlijning en optimalisering) van de E-wet en de Gaswet teneinde te komen tot duidelijke, meer eenduidige, efficiënte en eenvoudige wetgeving. Daarbij zal specifiek worden gekeken naar de totstandkoming van de tariefstructuren en voorwaarden voor het netbeheer, vereenvoudiging van het tariefreguleringssysteem voor de netten, de eisen die worden gesteld aan leveranciers en de verhouding tussen sectorspecifieke regels in relatie tot generieke regelgeving. Zo heeft de Minister bijvoorbeeld aangegeven dat wordt onderzocht of het mogelijk is om de verjarings- en vervaltermijnen in de E- wet en de Gaswet te stroomlijnen met de termijnen uit het Burgerlijk Wetboek (Kamerstukken I 2011/12, en , nr. T). Dit wetsvoorstel vormt het hoofdbestanddeel van de wetgevingsagenda en zal naar verwachting eind 2012 worden ingediend. Ten tweede zal medio 2012 een wetsvoorstel worden ingediend met het oog op de minderheidsprivatisering van TenneT en Gasunie. Ten derde wordt door de Minister in kaart gebracht of er in aanvulling op de SDE+ wet- en regelgeving nodig is om het meestoken van biomassa in kolencentrales te verplichten. De Minister zal de Tweede Kamer hier naar verwachting in het voorjaar van 2012 nader over berichten. Ten vierde zal de Minister medio 2012 een wetsvoorstel indienen waarin verschillende onderwerpen uit het Energierapport 2011, zoals de samenstelling van gas, aan bod zullen komen. Wet tot wijziging van de Wet milieubeheer, de Wet op de economische delicten en de Elektriciteitswet 1998 ter implementatie van richtlijn nr. 2009/28/EG, richtlijn nr. 2009/30/EG en richtlijn nr. 2009/33/EG (implementatie van de EGrichtlijn energie uit hernieuwbare bronnen, de EG-richtlijn brandstofkwaliteit en de EG-richtlijn schone en energiezuinige wegvoertuigen) (Stb. 2011, 163) De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu heeft bij brief van 8 november 2011 (Kamerstukken II 2011/12, , nr. 152) een ontwerpbesluit tot wijziging van het Besluit hernieuwbare energie vervoer en van het Besluit brandstoffen luchtverontreiniging voor een periode van vier weken voorgehangen bij de Tweede Kamer. Het ontwerpbesluit is eveneens op 8 november 2011 gepubliceerd in de Staatscourant (Stcrt. 2011, nr ). Het ontwerpbesluit strekt onder meer tot wijziging van het Besluit hernieuwbare energie vervoer (Stb. 2011, 197) (zie NTE 2011, nr. 2) teneinde een lastenverlichting voor kleine leveranciers en tussenhandelaren te bewerkstelligen en te voorkomen dat producenten van biogas een dubbel voordeel genieten doordat zij op grond van het Besluit SDE subsidie ontvangen. Ten tijde van schrijven was het de bedoeling dat voornoemd wijzigingsbesluit op 1 januari 2012 in werking zou treden. Wet tot wijziging van de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet ter verbetering van de werking van de elektriciteits- en gasmarkt (Stb. 2011, 130), Wijziging van de Wet houdende wijziging van de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet ter verbetering van de werking van de elektriciteitsen gasmarkt (Stb. 2011, 131), Wet implementatie EG-richtlijnen energie-efficiëntie (Stb. 2011, 114) en Wet tot wijziging van de Wet implementatie EG-richtlijnen energie-efficiëntie (Stb. 2011, 115) Bij Koninklijk Besluit van 23 september 2011 (Stb. 2011, 426) heeft de Minister de inwerkingtreding teruggedraaid van art. 26ad, achtste lid, E-wet en art. 13, achtste lid, Gaswet. Deze artikelen zouden op grond van het Koninklijk Besluit van 8 augustus 2011 (Stb. 2011, 384) per 1 januari 2012 in werking treden (zie NTE 2011, nr. 4). Het betreft artikelen waarin is geregeld dat bij ministeriële regeling de hoogte van de vergoeding wordt vastgesteld die een netbeheerder moet betalen aan een derde indien deze derde aan de afnemer een op afstand uitleesbare meter ter beschikking heeft gesteld. De Minister heeft de inwerkintreding van deze artikelen teruggedraaid omdat de plaatsing van een slimme meter door derden risico s voor de netbeheerder met zich meebrengt op het gebied van veiligheid van de meetinfrastructuur, waardoor de netbeheerder zou kunnen worden opgezadeld met extra kosten. Daarnaast blijkt het lastig om vast te stellen welke kosten de netbeheerder maakt indien hij een door een derde geplaatste meter in zijn systemen moet inpassen. Ook is lastig in te schatten om hoeveel door derden geplaatste meters het zal gaan, terwijl de hoogte van de overnamevergoeding daar nauw mee samenhangt. Ondanks de hiervoor omschreven wijzigingen blijft het op grond van art. 26ad, zevende lid, E-wet en art. 13d, zevende lid, Gaswet, welke artikelen wél per 1 januari 2012 in werking zijn getreden, mogelijk voor derden om slimme meters te plaatsen bij afnemers. In de praktijk betekent dit dat partijen in 284 Tijdschrift voor Energierecht Nr. 5/6 december 2011

5 Wet- en regelgeving de betreffende gevallen onderling een passende overnamevergoeding overeen zullen moeten komen. Op 26 oktober 2011 heeft de Minister de Regeling vergoeding prioriteitsplaatsing op afstand uitleesbare meters vastgesteld. Deze regeling is op 31 oktober 2011 in de Staatscourant gepubliceerd (Stcrt. 2011, nr ) en is op 1 januari 2012 in werking getreden. Voor een inhoudelijke bespreking van deze regeling wordt verwezen naar NTE 2011, nr. 4. Op 27 oktober 2011 heeft de Minister het Besluit op afstand uitleesbare meetinrichtingen in het Staatsblad gepubliceerd (Stb. 2011, 511). De Minister had het ontwerp voor dit besluit op 29 maart 2011 bij de Tweede Kamer voorgehangen (Kamerstukken II 2010/2011, , nr. 11) en op 4 april 2011 gepubliceerd in de Staatscourant (Stcrt. 2011, nr. 6087) (zie NTE 2011, nr. 1). Het besluit bevat de eisen die worden gesteld aan meetinrichtingen als bedoeld in art. 95la E-wet en art. 42a Gaswet. Het besluit geldt uitsluitend voor op afstand uitleesbare meetinrichtingen voor elektriciteit en voor gas die in de gevallen zoals beschreven in de E-wet en Gaswet aan kleinverbruikers ter beschikking moeten worden gesteld door de netbeheerder. Daarnaast wijzigt het besluit het Besluit kostenoverzicht energie (Stb. 2011, 116) (zie NTE 2011, nr. 1). Met deze wijziging is beoogd om bepaalde eisen uit het Besluit kostenoverzicht energie alleen te verplicht te stellen wanneer dat mogelijk en nuttig is. Ook wordt de juridische grondslag van het Besluit kostenoverzicht energie verruimd. Het Besluit op afstand uitleesbare meetinrichtingen treedt gefaseerd in werking. Een deel van de artikelen uit het besluit is op 1 januari 2012 in werking getreden. Het gaat om de bepalingen die het kader bieden dat recht doet aan de beoogde doelen van het besluit (een betere marktwerking en energiebesparing) en die waarborgen bevatten met betrekking tot keuzevrijheid, privacy en beveiliging. Vervolgens zullen de artikelen die een aantal specifieke eisen aan de meetinrichting stellen in werking treden op een nader bij Koninklijk Besluit te bepalen tijdstip, dat voor de verschillende artikelen of onderdelen daarvan verschillend kan worden vastgesteld. Voor een nadere beschrijving van de inhoud van het ontwerp voor het Besluit op afstand uitleesbare meetinrichtingen wordt verwezen naar NTE 2011, nr. 1. Wijziging van de Elektriciteitswet 1998 in verband met de uitbetaling van een tegemoetkoming over 2009 en 2010 voor invoering van het capaciteitsafhankelijk transporttarief (Stb. 2009, 541) Op grond van deze wet waren per 15 maart 2010 bepalingen in de E-wet opgenomen die voorzagen in een tijdelijke tegemoetkoming over 2009 en 2010 voor bepaalde typen afnemers in verband met de gevolgen van de invoering van het capaciteitsafhankelijk transporttarief (zie NTE 2009, nr. 6 en NTE 2010, nr. 1). Inmiddels is deze tegemoetkoming uitgekeerd. Bij Koninklijk Besluit van 11 november 2011 (Stb. 2011, 535) is daarom vastgesteld dat de betreffende bepalingen in de E-wet per 1 januari 2012 zijn vervallen. Dit brengt met zich mee dat ook de op deze bepalingen gestoelde Uitvoeringsregeling tegemoetkoming capaciteitstarief (Stcrt. 2010, nr. 4193) (zie NTE 2010, nr. 1) is vervallen. Wijziging van de Elektriciteitswet 1998 ter invoering van etikettering van elektriciteit (Kamerstukken II 2011/12, ) Dit initiatiefwetsvoorstel heeft betrekking op de plicht voor leveranciers om informatie te verschaffen aan afnemers over het soort installatie, de brandstof en de milieukwaliteit waarmee de door hen geleverde elektriciteit is opgewekt. Bij brief van 3 november 2011 (nr. 7) heeft de fractiesecretaris van GroenLinks de Tweede Kamer laten weten dat dit wetsvoorstel, dat oorspronkelijk door een kamerlid van Groen- Links was ingediend, niet langer zal worden ondersteund en bijgevolg wordt ingetrokken omdat vergelijkbare bepalingen inmiddels al in de E-wet zijn opgenomen. Wijziging van de Warmtewet in verband met enkele aanpassingen (Kamerstukken II 2011/12, ) Zoals de Minister bij brief van 5 juli 2011 (nr. 5) had aangekondigd (zie NTE 2011, nr. 3), is dit wetsvoorstel op 6 juli 2011 naar de Tweede Kamer gezonden. Het wetsvoorstel beoogt de complexiteit van de Warmtewet te verminderen en de uitvoerbaarheid te verbeteren met instandhouding van de oorspronkelijke uitgangspunten (zie daarover NTE 2008, nr. 6). Op grond van dit wetsvoorstel wordt de Warmtewet als volgt gewijzigd. Ten eerste wordt de reikwijdte van de Warmtewet beperkt. De Warmtewet zal alleen nog gelden voor verbruikers die een aansluiting hebben met een capaciteitsgrens van 100 kw. Deze grens sluit aan bij de verbruiksgrens van huishoudens. Ten tweede wordt het tariefstelsel op grond van de Warmtewet aangepast in dier voege, dat er niet langer zal worden gewerkt met twee typen prijzen, maar alleen nog met de maximumprijs die gebaseerd is op het niet meer dan anders -principe. Ten derde wordt een structureel toezicht op het rendement van warmteleveranciers geïntroduceerd om overwinsten bij deze leveranciers te voorkomen. Ten vierde wordt de noodprocedure aangepast die geldt bij het faillissement van een warmteleverancier of producent. Ten vijfde worden de eisen met betrekking tot warmtemeters die thans nog zijn opgenomen in de Wet implementatie EG-richtlijnen energie-efficiëntie (Stb. 2011, 114) verplaatst naar de Warmtewet. De eisen met betrekking tot koudemeters zullen in de Wet implementatie EG-richtlijnen energieefficiëntie blijven staan, maar worden op grond van bovengenoemd wetsvoorstel wel aangevuld.ten slotte bevat het wetsvoorstel een groot aantal wetstechnische wijzigingen. Op 29 november 2011 heeft de Minister de vragen van de Vaste Commissie voor Economische Zaken uit het verslag (nr. 6) beantwoord in de nota naar aanleiding van het verslag (nr. 7). Een aantal van deze vragen heeft aanleiding gegeven tot aanpassing van het wetsvoorstel. Deze aanpassingen zijn opgenomen in de nota van wijziging van 29 november 2011 (nr. 8). Wetsvoorstel aanpassing van een aantal wetten op het terrein van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie naar aanleiding van de departementale herindeling en het herstel van enkele wetstechnische gebreken en leemten (Kamerstukken I 2011/12, ) Nadat de Minister dit wetsvoorstel naar de Tweede Kamer had gezonden (zie NTE 2011, nr. 4), heeft de Minister de vragen van de Vaste Commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie over dit wetsvoorstel uit het verslag Nr. 5/6 december 2011 Tijdschrift voor Energierecht 285

6 (nr. 4) op 17 november 2011 beantwoord in de nota naar aanleiding van het verslag (nr. 5). Eveneens op 17 november 2011 heeft de Minister een nota van wijziging (nr. 6) naar de Tweede Kamer gestuurd. Deze nota van wijziging voorziet in een aantal correcties op het wetsvoorstel. Vervolgens is op 1 december 2011 dit wetsvoorstel zonder stemming door de Tweede Kamer aangenomen en is het gewijzigd voorstel van wet (nr. A) naar de Eerste Kamer gezonden. Op 13 december 2011 is het eindverslag voor dit wetsvoorstel vastgesteld (nr. B). Vervolgens heeft de Eerste Kamer dit wetsvoorstel op 20 december 2011 als hamerstuk afgedaan. Wet tot wijziging van de Mededingingswet ter invoering van regels inzake ondernemingen die deel uitmaken van een publiekrechtelijke rechtspersoon of die hiermee zijn verbonden (aanpassing Mededingingswet ter invoering van gedragsregels voor de overheid) (Stb. 2011, 162) Nadat deze wet op 24 maart 2011 in het Staatsblad was geplaatst (Stb. 2011, 162) (zie NTE 2011, nr. 2), is de Minister op 26 oktober 2011 een openbare consultatie gestart over het op deze wet gebaseerde ontwerp voor het Besluit markt en overheid (zie Dit ontwerpbesluit bevat nadere regels inzake de toepassing van de art. 25i en 25j die op grond van bovengenoemde wet in de Mededingingswet zijn opgenomen. Deze artikelen zien respectievelijk op (1) de verplichting voor bestuursorganen om, indien zij economische activiteiten verrichten, hiervoor ten minste de integrale kosten door te berekenen aan de afnemers, en (2) het verbod aan bestuursorganen om hun overheidsbedrijven te bevoordelen. Het begrip overheidsbedrijf uit art. 25g Mededingingswet wordt in het ontwerpbesluit nader afgebakend. De consultatie voor het ontwerpbesluit is op 2 december 2011 gesloten. Vervolgens heeft de Minister het ontwerpbesluit, inclusief de daarin verwerkte reacties uit de consultatie, per brief van 19 december 2011 (Kamerstukken I 2011/12, , nr. I) voorgehangen bij de Eerste Kamer. Het Besluit markt en overheid zal tegelijkertijd met bovengenoemde wet op een bij Koninklijk Besluit nader te bepalen datum in werking treden. De Minister streeft ernaar om deze inwerkingtreding op 1 juli 2012 te laten plaatsvinden. Voor een beschrijving van de inhoud van bovengenoemde wet wordt verwezen naar NTE 2008, nr. 1. Regelgeving Elektriciteit: Besluit differentiatie tarieven transport elektriciteit Nadat de Minister bij brief van 23 mei 2011 (Kamerstukken II 2010/11, , nr. 89) vragen van de Vaste Commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie over het ontwerp voor dit besluit had beantwoord (zie NTE 2011, nr. 2), is op 28 september 2011 het Besluit differentiatie tarieven transport elektriciteit in het Staatsblad gepubliceerd (Stb. 2011, 439). Het besluit is op 1 november 2011 in werking getreden. Voor een inhoudelijke beschrijving van dit besluit wordt verwezen naar NTE 2011, nr. 1. Elektriciteit: inwerkingtreding van art A TarievenCode Elektriciteit De Raad heeft op 2 november 2011 beslist op de bezwaren die zijn ingediend door onder meer TenneT TSO B.V (hierna: TenneT) tegen het besluit van 13 september 2010 tot vaststelling van de doelmatigheidskorting en de rekenvolumina voor TenneT alsmede het besluit van 9 december 2010 tot vaststelling van het systeemdienstentarief voor TenneT (besluit met kenmerk _1/16; _2/21; _3/20; _4/24; _2/23; _1/25; en _4/17). Van deze beslissing op bezwaar is op 18 november 2011 mededeling gedaan in de Staatscourant (Stcrt. 2011, nr ). Naar aanleiding van de bezwaren van TenneT heeft de Raad bepaald dat art A TarievenCode Elektriciteit weer in werking treedt. Art A Tarieven- Sode Elektriciteit regelt de tariefdragers voor het transport-afhankelijke verbruikers transporttarief voor verbruikers met een bedrijfstijd van maximaal 600 uur. Het artikel moest buiten toepassing worden gelaten als gevolg van de uitspraak van het College van Beroep voor het bedrijfsleven van 27 april 2011 (LJN BQ3069), waarin het College vaststelde dat de E-wet geen grond kent voor het tarief voor afnemers met maximaal 600 uur bedrijfstijd (zie hierover de rubriek Jurisprudentie in NTE 2011, nr. 2). Met de inwerkingtreding van het Besluit differentiatie tarieven transport elektriciteit (Stb. 2011, 439) (zie hierboven) op 1 november 2011 is een wettelijke grondslag geschapen voor het 600-uurstarief en is de grond voor vernietiging van art A TarievenCode Elektriciteit weggenomen. In zijn besluit op bezwaar bewerkstelligt de Raad de herleving van art A TarievenCode Elektriciteit. De beslissing op bezwaar is gepubliceerd op Elektriciteit: terinzagelegging codewijzigingsvoorstel inzake verbetering wijzigingen op goedgekeurde energieprogramma s ten behoeve van het ex post verwerken van energietransacties (wijziging Systeemcode Elektriciteit) De Raad heeft op 11 november 2011 mededeling gedaan in de Staatscourant van de terinzagelegging van een voorstel van de gezamenlijke netbeheerders tot wijziging van de Systeemcode Elektriciteit in verband met het wijzigen van goedgekeurde energieprogramma s ten behoeve van het ex post verwerken van energietransacties (Stcrt. 2011, nr ). Het wijzigingsvoorstel beoogt de sluitingstijd voor het indienen van wijzigingen op een goedgekeurd energieprogramma te verruimen teneinde de operationele risico s bij intra-dagelijkse handel te verminderen. Partijen konden hun schriftelijke zienswijzen op het wijzigingsvoorstel tot 2 december 2011 indienen. Het wijzigingsvoorstel is gepubliceerd op Elektriciteit: terinzagelegging codewijzigingsvoorstel inzake de optimalisatie van de allocatie en reconciliatie bij elektriciteit (wijziging Meetcode Elektriciteit, Systeemcode Elektriciteit en de Begrippenlijst Elektriciteit) De Raad heeft op 16 december 2011 mededeling gedaan in de Staatscourant van de terinzagelegging van een voorstel van de gezamenlijke netbeheerders tot wijziging van de Meetcode Elektriciteit, de Systeemcode Elektriciteit en de Begrippenlijst Elektriciteit (Stcrt. 2011, nr ). Dit wijzigingsvoorstel beoogt de uitwisseling van meetgegevens tussen de meetverantwoordelijke, de regionale netbeheerder, de landelijk netbeheerder, de programmaverantwoordelijke en de leverancier te verbeteren. Het wijzigingsvoorstel ligt tot en met 13 januari 2012 voor een ieder ter inzage ten kantore van de NMa en zal tevens worden gepubliceerd op Gedurende deze periode kunnen 286 Tijdschrift voor Energierecht Nr. 5/6 december 2011

7 Wet- en regelgeving zienswijzen met betrekking tot het wijzigingsvoorstel naar voren worden gebracht. Elektriciteit: terinzagelegging codewijzigingsvoorstel inzake het gecontracteerd transportvermogen en de aansluitcapaciteit (wijziging Meetcode Elektriciteit, TarievenCode Elektriciteit en de Begrippenlijst Elektriciteit) De Raad heeft op 16 december 2011 mededeling gedaan in de Staatscourant van de terinzagelegging van een voorstel van de gezamenlijke netbeheerders tot wijziging van de Meetcode Elektriciteit, de TarievenCode Elektriciteit en de Begrippenlijst Elektriciteit (Stcrt. 2011, nr ). Met dit wijzigingsvoorstel wordt in de betreffende codes voor de aanduiding van de grootte van de aansluiting consequent de aansluitcapaciteit c.q. de bijbehorende doorlaatwaarde gebruikt en voor de aanduiding van de omvang van het transport over de aansluiting wordt het gecontracteerd transportvermogen gebruikt. Het wijzigingsvoorstel ligt tot en met 13 januari 2012 voor een ieder ter inzage ten kantore van de NMa en zal tevens worden gepubliceerd op Gedurende deze periode kunnen zienswijzen met betrekking tot het wijzigingsvoorstel naar voren worden gebracht. Elektriciteit: codewijziging met betrekking tot de overgangsregeling voor meting op de nieuwe koppelpunten (wijziging Netcode Elektriciteit en Meetcode Elektriciteit) De Raad heeft op 13 december 2011 een besluit genomen tot wijziging van de Netcode Elektriciteit en de Meetcode Elektriciteit (besluit met kenmerk /8). Van dit wijzigingsbesluit is op 16 december 2011 mededeling gedaan in de Staatscourant (Stcrt. 2011, nr ). Door dit wijzigingsbesluit is in voornoemde codes een overgangsregeling opgenomen ten behoeve van de comptabele meting op de overdrachtspunten van de aansluitingen tussen het landelijk hoogspanningsnet en de regionale netten. Op grond van de Wet onafhankelijk netbeheer (Stb. 2006, 614) is op deze punten (ookwel koppelpunten ) een nieuwe beheersgrens ontstaan. Het wijzigingsbesluit is gepubliceerd op www. energiekamer.nl en is op 18 december 2011 in werking getreden. Gas: aankondiging codewijzigingsvoorstel inzake administratieve temperatuurscorrectie en allocatie netverliezen gas (wijziging Meetvoorwaarden Gas-RNB) Bij brief van 14 september 2011 (Kamerstukken II 2010/11, , nr. 39) heeft de Minister de Tweede Kamer geïnformeerd dat de Raad op korte termijn op eigen initiatief zal overgaan tot het opstellen van een voorstel tot wijziging van de Meetvoorwaarden Gas-RNB teneinde daarin (i) een administratieve temperatuurcorrectie voor gas op te nemen om zo het optreden van zogenoemde meetwinsten bij leveranciers in te perken, en (ii) een prikkel te introduceren voor de beperking van zogenoemde administratieve lekverliezen. De Raad had de gezamenlijke netbeheerder reeds bij brief van 3 november 2010 verzocht om een daartoe strekkend codewijzigingsvoorstel in te dienen (zie onder zaaknummer ). De gezamenlijke netbeheerders hebben zich evenwel op het standpunt gesteld dat voor een dergelijk codewijzigingsvoorstel onvoldoende draagvlak bestaat en dat wijzigingen van voornoemde strekking eerst in de zomer van 2014 in werking zouden moeten treden, nadat op een aantal punten nader onderzoek is verricht. Omdat de Raad deze standpunten niet onderschrijft heeft hij bij brief van 26 augustus 2011 (met kenmerk /12. B1090) te kennen gegeven dat hij met inachtneming van art. 12c, tweede lid, Gaswet zelf de betreffende codewijzigingsvoorstellen zal opstellen. De Minister ondersteunt deze opstelling van de Raad. Gas: concept-wijziging Regeling tariefstructuren en voorwaarden gas in het kader van gassamenstelling en consultatie met betrekking tot gassamenstelling in de toekomst en eisen aan gastoestellen Nadat de Minister over het concept in mei 2011 een openbare consultatie had gehouden (zie NTE 2011, nr. 2), heeft de Minister op 20 september 2011 de ontwerpregeling tot wijziging van de Regeling tariefstructuren en voorwaarden gas in het kader van de gassamenstelling naar de Eerste en Tweede Kamer gezonden (Kamerstukken II 2011/12, , nr. D/110). Met deze ontwerpregeling worden in de Regeling tariefstructuren en voorwaarden gas eisen gesteld aan de samenstelling van gas dat via het regionale gastransportnet voor laag-calorisch gas aan afnemers geleverd wordt. Vervolgens heeft de Minister op 4 november 2011 vragen beantwoord van de Vaste Commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie met betrekking tot de ontwerpregeling (Kamerstukken II 2011/12, , nr. 111). In aanvulling op voornoemde wijzigingsregeling, die kwaliteitseisen stelt aan de huidige gassamenstelling, is de Minister op 14 oktober 2011 een openbare consultatie gestart over de specificaties die de gassamenstelling in de toekomst moet hebben, alsmede over de eisen die gelet op deze toekomstige specificaties aan gastoestellen kunnen worden gesteld (zie Het is de bedoeling dat de eisen voor gastoestellen op korte termijn zullen ingaan, zodat gebruikers van gas zich bij de aanschaf van een nieuw gastoestel alvast kunnen voorbereiden op de nieuwe samenstelling van gas in de toekomst. De consultatie is op 1 december 2011 gesloten. Gas: Besluit houdende de aanwijzing van toezichthouders Gaswet en daarop gebaseerde regelgeving Op 5 december 2011 heeft de Minister een besluit genomen houdende de aanwijzing van de toezichthouders op de Gaswet en de daarop gebaseerde regelgeving. Dit besluit is op 13 december 2011 in de Staatscourant gepubliceerd (Stcrt. 2011, 22335). Het besluit bevat twee wijzigingen ten opzichte van het Besluit tot aanwijzing van ambtenaren van de Nederlandse mededingingsautoriteit alsmede van Staatstoezicht op de Mijnen als toezichthouders op artikel van de Gaswet en daarop gebaseerde regelgeving van 24 april 2009 (Stcrt. 2009, 78). Ten eerste zijn de ambtenaren van de NMa niet langer belast met het toezicht op de art. 72 en 73 van de Gaswet omdat deze artikelen zijn vervallen. Ten tweede worden voor het toezicht op het bij of krachtens 8a van de Gaswet bepaalde, de ambtenaren van Staatstoezicht op de Mijnen (hierna: SodM) aangewezen. Deze toedeling heeft te maken met de wens om het toezicht op de veiligheid los te koppelen van het verdere toezicht op de energiemarkt, waarbij het veiligheidstoezicht wordt toebedeeld aan de ambtenaren van SodM. Bovengenoemd besluit is op 1 januari 2012 in werking getreden. Daarmee is het Besluit tot Nr. 5/6 december 2011 Tijdschrift voor Energierecht 287

8 aanwijzing van ambtenaren van de Nederlandse mededingingsautoriteit alsmede van Staatstoezicht op de Mijnen als toezichthouders op artikel van de Gaswet en daarop gebaseerde regelgeving van 24 april 2009 komen te vervallen. Elektriciteit en Gas: vaststelling meettarieven elektriciteit en gas Bij besluiten van 8 november 2011 (besluiten met kenmerken /8 en /7) heeft de Raad met toepassing van Regeling meettarieven van 16 november 2010 (Stcrt. 2010, nr ) (zie NTE 2010, nr. 5/6) de meettarieven voor elektriciteit en gas voor het jaar 2012 vastgesteld. Hiervan is op 11 november 2011 mededeling gedaan in de Staatscourant (Stcrt. 2011, nr ). De meettarieven zijn gepubliceerd op Elektriciteit en Gas: Werkwijze geschilbeslechting Energie Op 15 november 2011 heeft de Raad de Werkwijze geschilbeslechting Energie vastgesteld en op 23 november 2011 in de Staatscourant gepubliceerd (Stcrt. 2011, nr ). In deze werkwijze zijn de nieuwe procedureregels vastgelegd voor de geschilbeslechtingsprocedure bij de Raad op grond van art. 51 E-wet en art. 19 Gaswet. Eerder waren deze procedureregels vastgelegd in de Beleidsregel Procedure geschillen Energie (Stcrt. 2004, nr. 167, p. 18) (zie NTE 2004, nr. 5). Omdat de Raad inmiddels ruime ervaring heeft opgedaan met de geschilbeslechtingsprocedure is gebleken dat deze beleidsregel aan herziening toe was. Onder meer bevat de werkwijze ten opzichte van de beleidsregel de volgende wijzigingen: (i) het aanvraagformulier is aangepast zodat het hanteerbaar is voor zowel consumenten als professionele gebruikers; (ii) bij vertegenwoordiging hoeft geen machtiging te worden overlegd waaruit de vertegenwoordiging blijkt; (iii) de termijnen zijn aangepast; en (iv) procedures zijn waar mogelijk versneld en ingekort. Tegelijk met de nieuwe werkwijze heeft de Raad bij besluit van 15 november 2011 ook een nieuw aanvraagformulier vastgesteld (Stcrt. 2011, nr ). Zowel de nieuwe werkwijze als het nieuwe aanvraagformulier zijn op 24 november 2011 in werking getreden en gepubliceerd op Tegelijkertijd zijn de oude beleidsregel en het daarbij behorende oude formulier ingetrokken. 288 Tijdschrift voor Energierecht Nr. 5/6 december 2011