Roosen. daal. Gemeente. Aan de leden van de gemeenteraad. Geachte raadsleden,

Transcriptie

1 rl) (D (D Gemeente Roosen daal Aan de leden van de gemeenteraad contactpersoon : H. Verbraak doorkiesnummer : ondenverp : Experíment Basisinkomen Roosendaal ons kenmerk bijlage 25 september 2015 Memo experiment Basisinkomen Geachte raadsleden, Naar aanleíding van de vragen van de Roosendaalse Lijst betreffende het experiment Basisinkomen stuur ik u bijgaande memo. Met vriendelijke groet, Gemeente Roosendaal Stadserf l, postbus KA Roosendaal felefoon (0165) ïelefax (0165)

2 Memo Aan De gemeenteraad van Roosendaal Van Hans Verbraak Datum Onderwerp Experiment Basisinkomen fnleiding Steeds meer gemeenten overwegen een onderzoek te starten rond het basisinkomen. In totaal hebben nu meer dan 30 gemeenten contact met elkaar over deze plannen. De gemeenten Utrecht, Tilburg, Groningen en Wageningen zijn hun plannen momenteel concreter aan het uitwerken. De experimenten die per gemeente uitgevoerd worden zijn:. Utrecht: Experiment'Weten wat werkt' - een onderzoek naar vereenvoudiging van regels in de uitkering; o Tilburg: Vertrouwensexperiment; Groningen: Verschillende arrangementen waarbinnen de regelgeving anders wordt toegepast en op onderdelen uitgeschakeld;. Wageníngen: Vertrouwensexperiment. Naar aanleiding van vragen van de Roosendaalse Lijst is er een aantal maal overleg geweest met de verantwoordelijke wethouder van de gemeente Tilburg. Het doel van dit overleg was om inzicht te krijgen in het'vertrouwensexperiment Basisinkomen' van de gemeente Tilburg en om te horen wat ervoor nodig is om dit experiment uit te kunnen voeren. Tilburgse aanpak Met het Vertrouwensexperiment Basisinkomen wil de gemeente Tilburg in samenwerking met de Tilburgse universiteit en andere betrokken partners onderzoeken of de doelstellingen van bevordering van (arbeids)participatie beter bereikt kunnen worden via het geven van vertrouwen en verantwoordelijkheid aan uitkeringsgerechtigden. In tegenstelling tot de huidige manier van werken namelijk: het koppelen van eigen verantwoordelijkheid aan een systeem van eisen en verplichtingen. Bij de decentralisaties rondom jeugd, welzijn en zorg staat meer vertrouwen in de burger die zélf regie neemt centraal. De wetgeving rondom werk en inkomen gaat uit van controle en strakkere regels in de Participatiewet. Voor mensen in een uitkeringssituatie leidt dit niet altijd tot het nemen van initiatieven om te werken of een andere vorm van (arbeids)participatie. Om te onderzoeken of de werkwijze vanuit de overheid niet juist een tegendraads effect heeft op uitstroom uit de bijstand, en om te bezien wat werken vanuit vertrouwen en zelfregie oplevert, wil Tilburg een initiatief op te starten. Het experiment bestaat uit drie aanzienlijke veranderingen in de aanpak van (langdurige) uitkeringssituaties. Voor alle mensen die meer dan één jaar in de uítkering zitten, geldt het volgende experimentele regime voor de duur van vijf jaar:. De verplichtingen vervallen die momenteel gelden in de uitkering (sollicitatieplicht, etc.) Uitkeríngsgerechtigden mogen onbeperkt bijverdienen zonder dat ze gekort worden op de uitkering

3 a Werkgevers kunnen mensen uit de doelgroep in dienst nemen voor een onbepaald aantal uren per week voor een lager loon dan het minimumloon, mits het gaat om additionele arbeid of werk met een leerelement. Doel van het experiment is inzage te krijgen in welke aanpak het beste werkt. Welke regels en prikkels werken het beste in het kader van re-integratie en participatie. Om daar antwoord op de krijgen zullen in het Tilburgse experiment twee groepen volgens verschillende stelsels van regels en keuzevrijheid behandeld worden en met elkaar worden vergeleken. De groepen: Een groep waarbij de re-integratieplicht én rechtmatigheidscontrole wordt losgelaten. Bij deze groep worden inkomsten niet gekort. o Een controlegroep waarbij het huidige regime geldt. De focus van dit experiment ligt op wederkerigheid door het weghalen van drempels en zodoende uitkeringsgerechtigden de ruimte te geven om iets actiefs te doen. Uitgangspunt hierin is de welwilligheid van mensen. Niet-willers zijn er nu ook en hier stoppen we ook veel energie in. Overigens blijkt uit soortgelijke experimentenl niets van het vooroordeel dat mensen inactief of werkschuw worden van een basisinkomen. Verder is het de veronderstelling dat door dít initiatief het principe, van zwart werk met wit werk vervangen, gerealiseerd kan worden. Instrumenten als werkspot, dienstenscheques etc. kunnen als vehicel gaan dienen. Het is de bedoeling om per l januari 2076 te starten. Om dit te kunnen realiseren wil de gemeente Tilburg een beroep op de experimenteerruimte die de Participatiewet in artikel 83 biedt. Dit artikel biedt 3 jaar experimenteerruimte en de mogelijkheid om goed te meten wat de effecten zijn t.o.v. een controlegroep. Het artikel staat toe dat wordt geëxperimenteerd met re-integratieverplichtingen en inkomstenvrijlating. Echter, om de experimenten uit te kunnen voeren, is het belangríjk dat ook enkele andere verplichtingen worden opgenomen in de experimenteerruimte van artikel 83 Participatiewet, te weten :. Verlaging van de uitkeringsnormen en/of uitbetaling van de uitkering (hoofdstuk 3, paragraaf 1 van de Participatiewet) o De (gevolgen van de) inlichtingenplicht (artikel!7 en 1Ba van de Participatiewet) Daarnaast is het voor de gemeente Tilburg belangrijk dat geëxperimenteerd kan worden met een lager of vervallen wettelijk minimumloon, om te onderzoeken of dat de drempel voor werkgevers verlaagt om iemand in dienst te nemen. Roosendaalse besluit Pilot Basisinkomen We zijn geinteresseerd in het principe van het experiment Basisinkomen van de gemeente Tilburg en de drie andere gemeenten. Ook wij delen de overtuiging dat particlpatie ten goede kan komen door mensen meer vrijheid te geven. Mensen kunnen zo gestimuleerd worden om naar werk of andere activiteiten te zoeken die extra gelden opbrengen. Uit de praktijk weten we dat prikkels werken, maar we weten ook dat die alleen werken binnen de juiste context. Verder is het ons bekend dat de juridische bezwaren eerst goed onderzocht moeten worden voordat wij met een soortgelijke initiatief kunnen komen. Voor een goede inpassing van dit initiatief zijn wij verder van mening dat breed draagvlak essentieel is. Bevordering van (arbeids)participatie gaat ons allen aan, daarom is het belangrijk dat alle betrokken partijen meedenken. Die inbreng zien wij in de vorm van een denktank waarvan het resultaat de basis dient te zijn voor de vormgeving van een soortgelijke initiatief dat op draagvlak kan rekenen én degelijk is. I alle experimenten met'gratis geld'

4 Om deze reden willen wij het experiment van Tilburg nauw blijven volgen en de resultaten na het 1't" aar eerst afwachten voordat wij besluiten wat wij gaan doen rondom dit onderwerp. We hebben met de gemeente Tilburg afgesproken om twee keer per jaar met elkaar hierover overleg hebben. Naar aanleiding van de verkregen informatie zullen wij met alle partners (waaronder het werkplein HvWB) een afweging maken. Gekoerst wordt op besluitvorming eind 2016.

5