Normatieve professionalisering. Balanceren tussen instrumentele en normatieve professionaliteit

Transcriptie

1 Normatieve professionalisering Balanceren tussen instrumentele en normatieve professionaliteit Prof.dr. Cok Bakker - Hoogleraar Levensbeschouwelijke vorming (UU) - Lector Normatieve professionalisering (HU) Congres De staat van de pedagogiek VBSP Woudschoten - Zeist Zeist, 5 okt c.bakker@uu.nl

2 Wanneer is onderwijs goed onderwijs? Wanneer is een pedagogische praktijk goed?

3 Wanneer is onderwijs goed onderwijs? Wanneer is een pedagogische praktijk goed? En wie mag dat bepalen? En wie bepaalt dat de facto?

4 Wanneer is onderwijs goed onderwijs? Wanneer is een pedagogische praktijk goed? En wie mag dat bepalen? En wie bepaalt dat de facto? >> De pedagoog is een professional.

5 Wanneer is onderwijs goed onderwijs? Wanneer is een pedagogische praktijk goed? En wie mag dat bepalen? En wie bepaalt dat de facto? >> De pedagoog is een professional >> Onderscheid instrumentele en normatieve professionaliteit

6 De professional : (docent, politieagent, verpleegkundige, ) (Weggeman, 2008) Kennis/vaardigheden zijn voorwaarde voor beroepsbeoefening

7 De professional : (docent, politieagent, verpleegkundige, ) (Weggeman, 2008) Kennis/vaardigheden zijn voorwaarde voor beroepsbeoefening Kennis is product van beroepsbeoefening (er ontstaat nieuwe kennis; toegepaste kennis)

8 De professional : (docent, politieagent, verpleegkundige, ) (Weggeman, 2008) Kennis/vaardigheden zijn voorwaarde voor beroepsbeoefening Kennis is product van beroepsbeoefening (er ontstaat nieuwe kennis; toegepaste kennis) Relatief vrije ruimte voor relatief autonoom handelen

9 De professional : (docent, politieagent, verpleegkundige, ) (Weggeman, 2008) Kennis/vaardigheden zijn voorwaarde voor beroepsbeoefening Kennis is product van beroepsbeoefening (er ontstaat nieuwe kennis; toegepaste kennis) Relatief vrije ruimte voor relatief autonoom handelen Gekwalificeerde / afgebakende beroepsgroep

10 De professional : (docent, politieagent, verpleegkundige, ) Kennis/vaardigheden zijn voorwaarde voor beroepsbeoefening Kennis is product van beroepsbeoefening (er ontstaat nieuwe kennis; toegepaste kennis) Relatief vrije ruimte voor relatief autonoom handelen Gekwalificeerde / afgebakende beroepsgroep Onderscheid: - Instrumentele professionalisering - Normatieve professionalisering ( vervolg)

11 Instrumentele professionaliteit Het Systeem:

12 Instrumentele professionaliteit Het Systeem: Instrumentaliteit modus I: De leraar als instrument van het systeem

13 = normativiteit, subjectiviteit Instrumentele professionaliteit Het Systeem: Instrumentaliteit modus I: De leraar als instrument van het systeem

14 Instrumentele professionaliteit Een instrumentarium: Instrumentaliteit modus II: De leraar, beschikkend over een instrumentarium

15 = normativiteit, subjectiviteit Instrumentele professionaliteit Een instrumentarium: Instrumentaliteit modus II: De leraar, beschikkend over een instrumentarium

16 Instrumentele professionaliteit Het Systeem: Een instrumentarium: Instrumentaliteit modus I: De leraar als instrument van het systeem Instrumentaliteit modus II: De leraar, beschikkend over een instrumentarium

17 = normativiteit, subjectiviteit Instrumentele professionaliteit Het Systeem: Een instrumentarium: Instrumentaliteit modus I: De leraar als instrument van het systeem Instrumentaliteit modus II: De leraar, beschikkend over een instrumentarium & Normatieve professionaliteit

18 Instrumentele professionaliteit Het Systeem: Een instrumentarium: Instrumentaliteit modus I: De leraar als instrument van het systeem Instrumentaliteit modus II: De leraar, beschikkend over een instrumentarium & Normatieve professionaliteit

19 Voorlopige conclusies en verkenningen: 1. Subjectief oordeel leraar/pedagoog dominante rol 2. Instrumentele professionalisering nu niet minder belangrijk, 3. Maar: normatieve professionalisering als verrijkend perspectief

20 Voorlopige conclusies en verkenningen: 1. Subjectief oordeel leraar/pedagoog dominante rol 2. Instrumentele professionalisering nu niet minder belangrijk, 3. Maar: normatieve professionalisering als verrijkend perspectief 4. Vigerende onderwijs- en opleidingsfilosofie: ( IP!! ).. ( IP > NP )..

21 Het opleiden van de normatieve professional. Aandachtspunten:

22 Het opleiden van de normatieve professional. Aandachtspunten: Noodzakelijke tijd en ruimte voor trage vragen (lastig direct meetbaar effect)

23 Het opleiden van de normatieve professional. Aandachtspunten: Noodzakelijke tijd en ruimte voor trage vragen (lastig direct meetbaar effect) De taal van het filosofisch en levensbeschouwelijk gesprek

24 Het opleiden van de normatieve professional. Aandachtspunten: Noodzakelijke tijd en ruimte voor trage vragen (lastig direct meetbaar effect) De taal van het filosofisch en levensbeschouwelijk gesprek Persoonsvorming in de lerarenopleiding en pedagogiekopleidingen ( subjectification )

25 Het opleiden van de normatieve professional. Aandachtspunten: Noodzakelijke tijd en ruimte voor trage vragen (lastig direct meetbaar effect) De taal van het filosofisch en levensbeschouwelijk gesprek Persoonsvorming in de lerarenopleiding ( subjectification ) Leren omgaan met contingentie, open einden, grilligheid en onzekerheid en meerduidigheid

26 derzoek.hu.nl/~/media /KENNISCENTRA/Docu ments/fe/openbare%2 0les%20Het%20Goede %20Leren.pdf

27 Universiteit Utrecht (UU) Fac. Geesteswetenschappen & Hogeschool Utrecht (HU) Fac. Educatie derzoek.hu.nl/~/media /KENNISCENTRA/Docu ments/fe/openbare%2 0les%20Het%20Goede %20Leren.pdf

28 Wat is goed onderwijs c.q. wat is goed pedagogisch handelen? Wat vinden wíj goed onderwijs? (inter-subjectief kader) (normatieve) professionals

29 Wat is goed onderwijs? Wat vinden wíj goed onderwijs? (normatieve) professionals Dat is een identiteitsvraagstuk: Hoe willen zij zijn? Wat vinden wij goed? Waarom? Waarop gebaseerd? Hoe gaan we om met verschil?

30 Spanning tussen Systeem en de Complexiteit van de leefwereld

31 Spanning tussen Systeem en de Complexiteit van de leefwereld Missie: meer recht doen aan deze complexiteit 6 bewegingen

32 Spanning tussen Systeem en de Complexiteit van de leefwereld Missie: meer recht doen aan deze complexiteit 6 bewegingen Systeem Complexiteit dringt zich op

33 Spanning tussen Systeem en de Complexiteit van de leefwereld Missie: meer recht doen aan deze complexiteit 6 bewegingen Systeem Complexiteit dringt zich op dolor complexitatis (vrij naar Kunneman 2014)

34 Spanning tussen Systeem en de Complexiteit van de leefwereld Missie: meer recht doen aan deze complexiteit 6 bewegingen Systeem Complexiteit dringt zich op dolor complexitatis amor complexitatis (vrij naar Kunneman 2014)