Highlightvitrines FL Objecttexten. HVFL 1 In vorm gieten

Transcriptie

1 Highlightvitrines FL Objecttexten. HVFL 1 In vorm gieten Met een gietvorm van terracotta of steen konden duizenden identieke beeldjes van goden worden gemaakt. Zij werden volgens de zogeheten cire perdue of verloren-wasmethode gemaakt. Elk beeldje werd na het gieten verder afgewerkt door er verschillende details in te ciseleren of met andere materialen in te leggen of door het vergulden. 1 Beeldje van de godin Neith, brons. Derde Tussen Periode ( v. Chr.) of later. 2 Beeldje van een kat, brons. Derde Tussen Periode ( v. Chr.)

2 Highlightvitrines FL Objecttexten. HVFL 2 Eerste Egyptische aankoop Tijdens een reis naar Egypte van Frits Lugt in het begin van de vorige eeuw kocht hij zijn eerste Egyptische oudheden. Een beeldje van een baviaan, een symbool van Thot de god van de maan, de magie, de kalender, de schrijfkunst en de wijsheid. En een aansprekend beeld van Horus, de valkgod en de hemelgod die zijn vleugels over de aarde uitspreidde. Horus is de beschermer van de koningschap. 1 Thot, faience, Nieuwe Rijk ( v. Chr.) 2 Horus, brons, Late periode ( v. Chr.)

3 Highlightvitrines FL Objecttexten. HVFL 3 Een ideale wereld De oude Egyptenaren hadden de overtuiging dat de schepping volmaakt en eeuwig is. Afbeeldingen zijn middelen om het volmaakte leven steeds weer te herscheppen en voor de eeuwigheid vast te leggen. Dat maakte dat de mens zijn omgeving en de gebeurtenissen in zijn leven in ideale vorm voorstelde. Zo beeldde men de mens in zijn meest gunstige levensfase, de jeugd, in een zittende of staande rusthouding uit. 1 Beeldhouwermodel of oefenstuk van een Hathorkapiteel, kalksteen. Late Periode ( v. Chr.) 2 Beeldhouwermodel of oefenstuk van twee koningskoppen, kalksteen. Late Periode ( v. Chr.) 3 Fragment van een stèle met vijf vrouwen, een man en een jongen, kalksteen. Nieuwe Rijk ( v. Chr.)

4 Highlightvitrines FL Objecttexten. HVFL 4 Vals goed Het beeld van een echtpaar vertoont verschillende parallellen met private grafbeelden uit het einde van het Oude Rijk. Een combinatie van factoren geeft toch reden om te twijfelen aan de authenticiteit. Allereerst is de houding van de man uitzonderlijk. Bij zo goed als alle private grafbeelden uit het Oude Rijk staat de man niet met de beide benen naast elkaar, maar is zijn linkerbeen naar voren geplaatst. Daarnaast valt op dat het beeld volledig tekstloos is. Bij de meeste grafbeelden worden de naam en de functie van de eigenaar op de achterwand of op het plateau vermeld, en veelal ook de naam van zijn vrouw. 1 Beeld van een echtpaar. Kalksteen, recent.

5 Highlightvitrines FL Objecttexten. HVFL 5 Egyptische geschenken Frits Lugt maakte op 25 jarige leeftijd een reis door Egypte. In een brief uit 1910 aan zijn ouders gaat Lugt in op een bezoek dat hij aflegt aan Jan Herman Insinger ( ) in diens huis in Luxor. Vele jaren later zou Lugt nog enkele shabti s van een kleinzoon van Insinger, Jan Herman Odo Insinger ( ), ten geschenke krijgen. Deze shabti s vervulden de rol van plaatsvervanger van de dode, wanneer deze in het hiernamaals werd opgeroepen om verplichte werkzaamheden uit te voeren. Een van de toverteksten, de zogeheten shabti-spreuk, moest de beeldjes tot actie brengen. 1 Shabti van Nespaherentahat, faience. Derde Tussen Periode ( v. Chr.) 2 Shabti van Horemakhbit, faience. Derde Tussen Periode ( v. Chr.) 3 Drie snoeren met twee shabti s, faience. Derde Tussen Periode ( v. Chr.)

6 Highlightvitrines FL Objecttexten. HVFL 6 Vervoermiddelen Op de zwartfigurige amfoor zijn jonge ruiters te paard afgebeeld. In één van de panelen heeft de vaasschilder wat kleiverf gemorst. Deze is per ongeluk meegebakken. Een meesterstuk is de wijnkan met het vierspan. Een zwaarbewapende krijger stuurt zijn paarden door de bocht. De kleine wijnkan laat een bekende scène uit de Griekse mythologie zien: Odysseus ontsnapt uit de grot van Polyphemos, hangend onder een reusachtige ram. Op de scheplepel is een Skyth uit Zuid-Rusland afgebeeld: deze barbaren hadden de functie van politie-agenten in het oude Athene. 1 Buikamfoor met ruiters. Athene, ca. 525 v.chr. 2 Wijnkan (oinochoë) met vierspan. Athene, ca. 530 v.chr. 3 Wijnkan (oinochoë) met Odysseus en Polyphemos. Athene, ca. 490 v.chr. 4 Scheplepel (kyathos) met hanen, ogen en een Skythische boogschutter. Athene, ca. 520 v.chr.

7 Highlightvitrines FL Objecttexten. HVFL 7 Dadels en vogeltjes Vormgeblazen dadelflesjes zijn gevuld met dadelolie. Zij zijn populaire geschenken bij het begin van het nieuwe jaar. In de vogelflesjes wordt poeder bewaard voor cosmetica: wit poeder (gips of krijt) als foundation, en rood poeder (henna of meekrap) als oogschaduw of lipstick. De Romeinse dames moeten het staartje van de vogel breken om de inhoud te kunnen gebruiken. 1 Dadelflesjes van vormgeblazen glas. Syrië, n.chr. 2 Vogelflesjes. Noord-Italië, n.chr. 3 Amfoortje van donkerblauw glas. Syrië/Palestina, n.chr. 4 Amfoortje met witte handvatten. Syrië/Palestina, n.chr. 5 Flesje met ingesmolten witte glasdraden. Oostelijk Middellandse Zeegebied, n.chr. 6 Flesje met ingesmolten geel-witte glasdraden. Syrië, n.chr.

8 Highlightvitrines FL Objecttexten. HVFL 8 Kern van de zaak In de collectie Lugt bevinden zich drie glazen flesjes van het zogenaamde kernglas. De techniek van het kernglas stamt uit het oude Egypte. Op een organische kern van klei, stro en mest worden gekleurde glasdraden gelegd. Deze worden gemodelleerd in de vorm van een flesje. Met een kammetje trekt de artiest patronen in het hete glas. Na afkoeling wordt de kern uit het flesje gehaald. Dit oudste glas imiteert dure steensoorten. 1 Krateriskos ( kleine krater ) van kernglas. Egypte, v.chr. 2 Amphoriskos ( kleine amfoor ) van kernglas. Rhodos (?), ca. 500 v.chr. 3 Alabastron van kernglas. Syrië, v.chr. 4 Spitsamfoor van groen glas. Syrië, n.chr. 5 Mercuriusfles van lichtgroen glas. Gallië of Rijnland, n.chr. 6 Flesje met irisatie. Syrië/Palestina, n.chr.

9 Highlightvitrines FL Objecttexten. HVFL 9 Venus of Muze Dit marmeren kopje uit de Romeinse keizertijd is gebeeldhouwd in de stijl van het late hellenisme. Waarschijnlijk stelt het Venus voor, de godin van de liefde, of een van de negen muzen. Het haar is in het midden gescheiden en valt in losse strengen naar achteren. In het haar loopt een dubbel diadeem, dat samenkomt op het achterhoofd. De licht geopende mond geeft het portret een sensuele uitdrukking. 1 Marmeren kopje. Romeins, n. Chr.

10 Highlightvitrines FL Objecttexten. HVFL 10 Vals goed, goed vals Beeldjes van terracotta worden in de 19de eeuw in grote aantallen opgegraven. Zij zijn geliefde objecten voor verzamelaars. Dit betekent dat er ook een markt ontstaat voor vervalsingen. In bijna iedere verzameling komen dergelijke imitaties voor. Soms is alleen door analyse van de klei te bepalen of het een origineel of een nagemaakt exemplaar betreft. Stilistische eigenschappen kunnen ook de doorslag geven. 1 Leda en de zwaan, waarschijnlijk Frankrijk, 19de eeuw 2 Zittende vrouw met spiegel, waarschijnlijk Frankrijk, 19de eeuw 3 Fruitverkoper (karikatuur), waarschijnlijk Frankrijk, 19de eeuw 4 Ephedrismos-groep (karikatuur), waarschijnlijk Frankrijk, 19de eeuw

11 Highlightvitrines FL Objecttexten. HVFL 11 Slachtoffer Op de voorzijde van deze zwartfigurige vaas zijn de voorbereidingen van een offer afgebeeld. Een dode ram ligt op een tafel. De poten van het dier worden vastgehouden door twee mannen. De man links hanteert een groot mes. Het bloed van het dier wordt onder de tafel opgevangen in een bassin. Delen van het dier worden na de slacht ritueel verbrand op het altaar. Deelnemers aan het offer en de priesters krijgen stukken van het vlees mee naar huis. Op de keerzijde van de vaas is een vrolijker afbeelding: twee feestgangers bewegen zich op de muziek van een grote lier. Offer, banket en feest zijn vaste elementen bij de Griekse rituelen. 1 Zwartfigurige amfoor (type pelikè) met offer en muziekscène. Athene, ca. 500 v.chr.