Jaarverslag 2015 Inhoudsopgave

Transcriptie

1 Jaarverslag 2015

2 Jaarverslag 2015 Inhoudsopgave 1. Ten geleide 2. Samenstelling 3. Doelstelling 4. Profilering 5. Het wettelijk Adviesrecht van de Cliëntenraad 6. Onze werkzaamheden 7. Belangrijke behandelde onderwerpen 7.1. Ontwikkelingen in de zorg 7.2. Medisch anderhalvelijnscentrum 7.3. Wijkzorg 7.4. Medicatieverstrekking 7.5. Veiligheid in de instelling 7.6. Privacy 7.7. Gastvrijheidzorg met Sterren 7.8. Prestaties in de zorg (PREZO) 7.9 Vrijwilligerswerk 7.10 Project In voor beter, leven in vrijheid 7.11 Plan Waardigheid en trots. Liefdevolle zorg voor onze ouderen 7.12 Communicatie 7.13 Hoe is de zorg en ondersteuning in 2016 georganiseerd? 8. Terugblik 2015

3 1. Ten geleide Het jaarverslag 2015 van de Cliëntenraad Valkenhof wordt U hierbij aangeboden. De cliëntenraad is een wettelijk adviesorgaan in een zorginstelling. De cliëntenraad is de bewaker van de kwaliteit van de zorg. De cliëntenraad is door zijn samenstelling het luisterend oor en oog namens de cliënten. De cliëntenraad behandelt een veelvoud aan onderwerpen met betrekking tot de kwaliteit in onze zorginstelling. In dit jaarverslag worden de belangrijkste behandelde onderwerpen nader beschreven. Daaruit moge blijken, dat voor onze raad een belangrijke taak is weggelegd en dat deze voor cliënten en hun vertegenwoordigers duidelijk zichtbaar wordt. 2. Samenstelling De Stichting Valkenhof beheert een aantal fysieke locaties, t.w.: Kempenhof, Taxandria, De Vlasgaard, De Bogen, Leenderhof en de Dag- en wijkcentra. Elke locatie heeft een cliëntencommissie, waarvan een lid, in principe de voorzitter, in de cliëntenraad is vertegenwoordigd. De onafhankelijke voorzitter van de cliëntenraad wordt benoemd door de leden van de raad. De personele samenstelling van de raad was ultimo 2015 als volgt: Mw. Raaphorst, voorzitter Dhr. Böhme, afgevaardigde Cliëntencommissie Wijk en Dagcentra Dhr. Kieboom, afgevaardigde Cliëntencommissie Leenderhof Dhr. Verver, afgevaardigde Cliëntencommissie De Vlasgaard Dhr. van Werde, afgevaardigde Cliëntencommissie De Bogen Dhr. Werson, afgevaardigde Cliëntencommissie Taxandria De cliëntenraad wordt voor de secretariële werkzaamheden ondersteund door Mw. Kusters- Mous. 3. Doelstelling De Cliëntenraad is de behartiger van de gemeenschappelijke belangen van de cliënten. De raad is de waakhond over de zorgkwaliteit in al zijn aspecten. De raad signaleert knelpunten in de zorg en adviseert hierover de directie. De raad signaleert knelpunten in de uitvoering van de vastgestelde zorgprotocollen. De raad voert overleg met de directie over nieuwe ontwikkelingen in de zorg. 4. Profilering De cliëntenraad heeft vastgesteld, dat de bekendheid met onze raad binnen en buiten Valkenhof te wensen overliet. In overleg met de afdeling Communicatie is de profilering in het verslagjaar aanzienlijk verbeterd. Wij komen nu duidelijk in het vizier via de website: en in Nieuwsbrieven voor de cliënten. Geïnteresseerden kunnen ons direct bereiken via het adres cliëntenraad@valkenhof.org. 1

4 5. Het wettelijk Adviesrecht van de Cliëntenraad De cliëntenraad heeft adviesrecht met betrekking tot besluiten die van belang zijn voor cliënten. Om dit adviesrecht te borgen zijn de zorgorganisaties wettelijk verplicht om bij deze besluiten advies te vragen. Dat advies moet op een zodanig tijdstip worden gevraagd dat het meegenomen en meegewogen kan worden in de besluitvorming. Het ene besluit is voor cliënten van groter belang dan het andere. Daarom heeft de cliëntenraad voor een aantal onderwerpen een verzwaard adviesrecht. Een verzwaard adviesrecht houdt in dat de organisatie geen besluit mag nemen indien de cliëntenraad het met dat voorgenomen besluit niet eens is. Als er onderling niet tot overeenstemming wordt gekomen, kan zowel de cliëntenraad als de zorgorganisatie zich wenden tot de Commissie van Vertrouwenslieden (LOC), die bevoegd is knopen door te hakken. Onderwerpen waarvoor adviesrecht, respectievelijk verzwaard adviesrecht gevraagd moet worden zijn onder andere belangrijke wijzigingen in de organisatie, verbouwingen, voeding, veiligheid, voorzieningen, hygiëne, geestelijke verzorging en klachtenbehandeling. Daarnaast is de cliëntenraad ook bevoegd om ongevraagd te adviseren over aangelegenheden die voor cliënten van belang zijn, maar niet noodzakelijk onder het adviesrecht vallen. De cliëntenraad van Valkenhof heeft in de verslagperiode waar nodig gebruikt gemaakt van haar wettelijk adviesrecht. Wij kunnen concluderen, dat de cliëntenraad een onmisbare schakel is in de relatie tussen cliënten en directie. 6. Onze werkzaamheden In het verslagjaar hebben wij 22 maal vergaderd, waarvan 8 vergaderingen in overleg met de directie. Behalve de hierna beschreven onderwerpen zijn er vele aandachtspunten ter sprake gebracht in het belang van de zorgkwaliteit van onze cliënten. Daarnaast zijn onze leden in vaste en/of tijdelijke commissies vertegenwoordigd om daarin een kwalitatieve inbreng te leveren. 7. Belangrijke behandelde onderwerpen 7.1 Ontwikkelingen in de zorg De ontwikkelingen in de zorg zijn steevast een agendapunt in het overleg met de Directie. De Directie informeert de Raad over de actuele wijzigingen in de wet- en regelgeving in de zorg. De cliëntenraad gaat na of deze wijzigingen invloed hebben op de zorg- en levenskwaliteit van onze cliënten. 2

5 7.2 Medisch anderhalvelijnscentrum Wat is anderhalvelijnszorg? Anderhalvelijnszorg combineert kenmerken van eerstelijnszorg en tweedelijnszorg. De kern is dat er een zorg- en taakverschuiving plaatsvindt van met name de ziekenhuiszorg naar de basiszorg en dat verwijzingen naar een opname in de tweede lijn worden uitgesteld of voorkomen. Directie en Clientenraad hebben hier veelvuldig over gesproken. Ook over het feit dat binnen het zorglandschap veel veranderingen plaatsvinden en hebben gevonden. Het Anderhalvelijnscentrum is een innovatief experiment dat oplossingen biedt voor de toenemende zorgvraag van ouderen. Het Anderhalvelijnscentrum wil een speler zijn tussen de eerste- en tweedelijns zorg. Tot dusver was het gebruikelijk dat de zorgvrager na consultatie van zijn of haar huisarts (eerste lijnszorg) voor verdere behandeling verwezen werd naar ziekenhuizen (tweede lijnszorg). De vraag rees of opname in een aantal gevallen wel noodzakelijk was. Het is een voorbeeld van hoe je de zorg anders kunt organiseren, met als uitkomst betere kwaliteit van zorg tegen lagere kosten. Ouderen kunnen er terecht voor diagnose en behandeling. Daarnaast ondersteunt het Anderhalvelijnscentrum huisartsen bij diagnostiek en behandeling van hun oudere patiënten. Opname in het ziekenhuis of verpleeghuis kan daarmee uitgesteld worden of is zelfs helemaal niet nodig. De integrale aanpak gaat over alle domeinen en stelsels heen. De zorg wordt echt om de vraag van de klant georganiseerd. Of het nu gaat om zorg uit de eerste lijn of de tweede lijn, care of cure (zorg of behandeling). Alle noodzakelijke zorg en disciplines komen samen. Reeds een tweetal jaren geleden heeft de Directie een plan gemaakt met betrekking tot de totstandkoming van een zelfstandig centrum voor de anderhalvelijnszorg binnen Valkenhof en heeft dit plan ook aan de Clientenraad voorgelegd. Na een positief advies probeert zij alle relevante partijen aan dit mooie initiatief te binden. De levenskwaliteit van de cliënten in onze instelling zou met zo n centrum zeer gediend zijn. Medicaties van onze cliënten met verwijzing naar specialisten in regionale ziekenhuizen vergen vervoersstromen van en naar deze ziekenhuizen, wat aanzienlijke kosten en ongemak voor onze cliënten met zich meebrengt. Het plan omvat om buiten de eigen expertise op bepaalde gebieden samen te werken met de huisartsen en waar noodzakelijk specialisten te verbinden aan het centrum. Veel en tijdrovend overleg heeft plaats gevonden en vindt nog steeds plaats. De cliëntenraad is een warm pleitbezorger van dit initiatief en houdt de ontwikkelingen nauwgezet in het oog. 7.3 Wijkzorg De Cliëntenraad maakt zich zorgen over de afbouw van verzorgingshuiscapaciteit. Zij ondersteunt de beweging die gericht is op een toenemende vraag naar zorg voor de cliënt aan huis. De overheid stelt alles in het werk om ouderen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te laten wonen. Aanpassingen aan de woning maken het mogelijk, dat de oudere op zijn eigen 3

6 locatie kan blijven wonen en daar de nodige zorg kan verkrijgen maar biedt de WMO daar voldoende tegemoetkoming voor. De van overheidswege opgelegde korting van 20% heeft aanleiding gegeven voor zorg en debat binnen de Cliëntenraad. Valkenhof is erin geslaagd in samenspraak met de cliëntenraad - de belangrijkste knelpunten op te lossen. De Cliëntenraad is tevreden over de door Valkenhof verleende kwaliteit van zorg ondanks de korting en is tevreden over het feit dat de door Valkenhof verleende kwalitatieve extramurale zorg zich heeft vertaalt in een groeiende aantal cliënten. 7.4 Medicatieverstrekking Een juiste en zorgvuldige medicatieverstrekking is zeer bepalend voor de levenskwaliteit van onze cliënten. Voor de medicatieverstrekking geldt een vastgesteld protocol. De uitvoering verloopt niet in alle gevallen vlekkeloos. Wij hebben daarover de directie geïnformeerd en deze heeft de locatiemanagers daarop aangesproken. Wij zijn en blijven als cliëntenraad daar zeer alert op. 7.5 Veiligheid in de instelling De veiligheid van onze cliënten dient goed gewaarborgd te zijn. In onze raad hebben wij een lid, die zeer deskundig is op dit gebied. Nooduitgangen waren een enkele maal geblokkeerd. Deze nooduitgangen dienen te allen tijde bereikbaar te zijn, zeker als een calamiteit zich voordoet. Regelmatige controles ook door de Cliëntenraad - op de veiligheid vinden dan ook plaats. 7.6 Privacy De privacy van onze cliënten is een groot goed. Maar niet alle informatie, die cliënten ontvangen kan door hen altijd goed beoordeeld worden en dan worden contactpersonen niet in alle gevallen tijdig geïnformeerd. Na overleg tussen de Cliëntenraad en het CliëntServiceBureau (CSB) zijn tot andere afspraken gekomen. Het CSB vraagt nu bij elke nieuwe aanmelding van een cliënt het adres van de contactpersoon. De toestemming wordt verleend als de nieuwe cliënt dit middels zijn of haar handtekening heeft bekrachtigd. Dit betekent dat contactpersonen door Valkenhof snel en adequaat kunnen worden geïnformeerd. 7.7 Gastvrijheidzorg met Sterren Gaat het om gastvrijheid, ook bij dit onderwerp is de Cliëntenraad actief betrokken geweest. Cliëntenraadsleden hebben geparticipeerd in de werkgroep. Gastvrijheidzorg met Sterren is een waarderingssysteem om de gastvrijheidzorg in zorginstellingen te meten. Het doel is om management, medewerkers en cliënten inzicht te geven in het gastvrijheidbeleid en in de praktische uitvoering daarvan om de kwaliteit van leven en het welzijn van cliënten en patiënten te verbeteren. 4

7 Elke locatie van een zorginstelling in Nederland kan meedoen en maximaal vijf sterren verwerven. Met gastvrijheid kan veel gewonnen worden in een zorgcentrum. Gastvrijheid dient in de haarvaten te zitten van de organisatie, want gastvrijheid is essentieel voor het gevoel van welbevinden. Valkenhof neemt deel aan Gastvrijheidzorg met Sterren Gastvrijheid betekent voor ons een warme, ontspannen sfeer creëren, veel keuzemogelijkheden bieden en aandacht hebben voor de wensen van onze cliënten. Goed luisteren, daar draait het om. Kortom Zorg met n zachte g. Onze locatie Leenderhof is onderscheiden met 4 sterren, De Vlasgaard met 3 sterren en De Bogen eveneens met 3 sterren. 7.8 Prestaties in de zorg (PREZO) PREZO als kwaliteitskeurmerk wordt door de Cliëntenraad als zeer waardevol gezien. PREZO is als enig kwaliteitssysteem ontwikkeld vanuit de normen voor Verantwoorde zorg. Zorginstellingen kunnen een Zilveren of Gouden Keurmerk krijgen afhankelijk van de audit (toetsing) die zij ondergaan. De cliëntenraad is betrokken geweest bij de keuze voor het keurmerk, de implementatieplannen en uiteindelijk de audit. Elke 2 jaar wordt een audit in zijn geheel herhaald. Onze bemoeienis heeft er toe geleid dat Stichting Valkenhof het PREZO Gouden Keurmerk in de zorg heeft behaald. Het PREZO keurmerk is ook voor de cliëntenraad een belangrijke indicatie voor de inhoudelijke prestaties van de geleverde zorg. De elke twee jaar terugkerende audits worden door de Cliëntenraad nauwgezet gevolgd. 7.9 Vrijwilligerswerk Onze Raad is ervan overtuigd, dat zonder vrijwilligerswerk een instelling niet kan functioneren. Het beleid rondom vrijwilligers staat dan ook regelmatig op onze agenda. Valkenhof verkeert in de gelukkige omstandigheid dat zeer veel vrijwilligers in onze organisatie de levenskwaliteit van onze cliënten verhoogt. De directie en wij erkennen, dat wij onze vrijwilligers dienen te koesteren. Valkenhof heeft de beschikking over ruim 450 vrijwilligers. Het actuele beleid met betrekking tot deze vrijwilligers heeft geleid tot het uitbrengen van een Beleidsnota Vrijwilligers, waarin onder meer de volgende uitgangspunten zijn vastgelegd: Het vrijwilligerswerk is onontbeerlijk en een bewuste keuze van onze organisatie. Bij het verrichten van vrijwilligerswerk staan de kwaliteit en de continuïteit van de dienstverlening voorop, evenals de veiligheid voor zowel de cliënten als ook de vrijwilligers zelf. Het vrijwilligerswerk sluit aan bij de mogelijkheden, interesses, achtergrond en ervaring van de vrijwilliger Project In voor beter, leven in vrijheid Valkenhof is in samenwerking met de Cliëntenraad - met dit project gestart. Het project is gericht op het terugdringen en de bewustwording van vrijheidsbeperkende maatregelen. De 5

8 focus van de projectgroep is gelegd op eten en drinken en het beperken van psychofarmaca (geneesmiddelen die invloed hebben op het psychisch functioneren). De ingevoerde wijzigingen met betrekking tot de maaltijdenverstrekking worden door onze cliënten positief ervaren. De Cliëntenraad is actief betrokken bij de projecten en participeert ook in het programma Plan Waardigheid en trots. Liefdevolle zorg voor onze ouderen Valkenhof is in samenwerking met de Cliëntenraad - in dit project gestapt. Staatssecretaris Van Rijn heeft een breed plan opgesteld in samenspraak met het veld om de kwaliteit van de verpleeghuiszorg te verbeteren. In het plan zijn veel concrete actiepunten opgenomen voor de periode met als doel een goede/hogere kwaliteit van verpleeghuiszorg in Valkenhof heeft hiervoor twee plannen ontwikkeld: Plan 1: Versterken van de deskundigheid personeel Plan 2: Zinvolle daginvulling Valkenhof versterkt de deskundigheid van het personeel door implementatie van de Beleidsnota Opleidingen. Bij het onderdeel Zinvolle daginvulling is de cliëntenraad inhoudelijk betrokken geweest. Zinvolle dagbesteding is een onderdeel van het programma Zorg met een zachte g waarin Valkenhof de ontwikkeling door gaat maken van zorg naar welzijn. Belangrijkste wijziging die in samenspraak met de Cliëntenraad is vorm gegeven, is de implementatie van zorgcoördinatoren welzijn, naast zorgcoördinatoren in de klassieke vorm. Daarnaast is het omzetten van Zinvolle dagbesteding versterkt door het mantelzorg- en vrijwilligerswerk te actualiseren, waarbinnen uitvoering wordt gegeven aan de beleidsnota Bewegingsstimulering. Valkenhof heeft daarvoor een bewegingsagoog aangetrokken. De Cliëntenraad is actief betrokken bij zowel presentatie van het plan Waardigheid en Trots naar buiten als bij de opzet, implementatie en evaluatie intern. In het afgelopen jaar heeft de Cliëntenraad samen met de projectleiders van Valkenhof actief de plannen gepresenteerd w.o. bij Vilans en het Ministerie van VWS Communicatie Een goede en transparante communicatie met alle doelgroepen is onmisbaar om iedere belanghebbende van de juiste informatie te voorzien. Om dit te realiseren is in overleg met onze raad door de communicatieadviseur van Valkenhof een communicatieplan opgesteld. Dit plan beschrijft de communicatieaanpak voor de onderscheidene doelgroepen,t.w.: 1. Nieuwe cliënten 2. Bestaande cliënten 3. Directie en management 4. Cliëntservicebureau (CSB) 6

9 1. Nieuwe cliënten Een bezoek aan de nieuwe cliënten is een taak van de cliëntencommissies. Deze groep ontvangt een informatiemap, waarin een formulier is opgenomen om wel/geen toestemming te verlenen voor het gebruik van contactgegevens door de cliëntenraad en de cliëntencommissies. 2. Bestaande cliënten Aan deze groep wordt eveneens de informatiemap met formulier voor toestemming van het gebruik van contactgegevens verstrekt. In de nieuwsbrieven wordt een vaste rubriek opgenomen over wat er in de cliëntenraad aan de orde is met betrekking tot de zorg van cliënten. De verslagen van de cliëntenraad worden eveneens verstrekt aan de secretarissen van de cliëntencommissies en gepubliceerd op de publicatieborden. 3. Directie en management De directie is de contactpersoon voor de cliëntenraad. Eenmaal per zes weken is er overleg met de bestuurder van Valkenhof. De Directie legt alle beleidsvoornemens aan de Cliëntenraad voor en de verslagen van de cliëntenraad worden verstrekt aan de Directie. 4. Cliëntservicebureau (CSB) De cliëntencommissies kunnen slechts dan optimaal functioneren en als belangenbehartigers voor cliënten optreden als zij op de hoogte zijn van de meest actuele informatie de cliënt aangaande. Er zijn afspraken vastgelegd om de informatie (aanwezige cliënten) zo snel als mogelijk ter beschikking te stellen aan de cliëntencommissies. Het Cliëntservicebureau beschikt over de meest actuele informatie van de cliënten in onze zorginstelling. Mutaties met betrekking tot nieuwe en afgevoerde cliënten vinden frequent plaats Hoe is de zorg en ondersteuning in 2016 georganiseerd? De cliëntenraad heeft in het afgelopen jaar haar zorg uitgesproken over de wijze waarop de WMO vorm heeft gekregen en dit geluid ook actief laten horen. De cliëntenraad stelt zich op het standpunt dat Gemeenten ervoor moeten zorgen dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen en andere mensen kunnen blijven ontmoeten. Daarbij kijkt de gemeente wat ouderen of mensen met een beperking zelf nog kunnen en wat familie, vrienden of buren kunnen doen. Maar de gemeente moet daarbij waar nodig ondersteuning thuis bieden. De cliëntenraad heeft zich actief uitgesproken over het behoud van o.a. de dagopvang. Gaat het om wijkverpleging. Deze zorg wordt geboden via de zorgverzekering bij mensen (medische) zorg thuis, zoals verpleging en persoonlijke verzorging. 7

10 Mensen die de hele dag zorg of toezicht nodig hebben, hebben recht op verblijf in een zorginstelling. Het gaat dan om zware zorg voor kwetsbare ouderen, gehandicapten en mensen met een psychische aandoening. Thuis (blijven) wonen met zorg kan ook, maar de cliëntenraad is van mening dat dit alleen kan als levering van de zorg thuis verantwoord is. 8. Samenvatting terugblik 2015 De cliëntenraad kijkt positief terug op het afgelopen jaar. Er is veel gedaan in een prettige sfeer, zowel onderling als in samenwerking met de bestuurder. Dhr. Werson heeft, namens alle leden van de raad, de voorzitter bedankt voor de wijze waarop zij de vergaderingen heeft geleid en de leden heeft begeleid bij hun werkzaamheden. Was getekend, Mw. Raaphorst, mede namens alle leden van de Cliëntenraad. 8