Sociaal Tolk- en Vertaaldienst Limburg

Transcriptie

1 Info voor kandidaat-tolken/vertalers Sociaal Tolk- en Vertaaldienst Limburg Inhoudstabel 1. Voorstelling Sociaal Tolk- en Vertaaldienst 2. Voorstelling Centrale Ondersteuningscel Sociaal Tolken & Vertalen 3. De deontologie van de sociaal tolk 4. De deontologie van de sociaal vertaler 5. Aansluitingsvoorwaarden 5.1. Algemene voorwaarden 5.2. Onmisbare eigenschappen 5.3. Opleiding sociaal tolk Preselectie Nederlands Infodag Basisopleiding Certificeringsproef Ervaringsbewijs 5.4. Opleiding sociaal vertaler Preselectie Nederlands Basisopleiding Certificeringsproef vertalen 6. Statuut + wat verdien je? 7. Praktisch 8. Contact 9. Contact

2 1. Voorstelling Sociaal Tolk- en Vertaaldienst De Sociaal Tolkendienst werd opgericht in januari De dienst valt onder het Provinciaal Integratiecentrum van de provincie Limburg. De Tolk en Vertaaldienst staat ter beschikking van diensten en voorzieningen die werken met anderstaligen in een psychosociaal en medisch kader. Het kan gaan om ziekenhuizen, scholen, centra voor geestelijke gezondheidszorg, opvangcentra voor asielzoekers, OCMW s, CAW s, Het zijn ook altijd deze organisaties die een tolk of vertaler aanvragen, nooit de cliënten zelf. 2. Voorstelling Centrale Ondersteuningscel Sociaal Tolken en Vertalen De Centrale OndersteuningsCel Sociaal Tolken en Vertalen (COC) is een project van de Vlaamse Overheid en is ondergebracht bij het Kruispunt Migratie-Integratie. De COC is de ondersteuningsdienst van de Vlaamse sociaal tolk en vertaalsector en treedt op als expertisecentrum. Daarnaast staat de COC in voor de organisatie van het kwaliteitstraject voor sociaal tolken (preselectie Nederlands, introductiecursus, basisopleiding, certificeringsproef en ervaringsbewijs). In Limburg worden er veel talen gesproken. Het uitgangspunt is dat hulpverleners in het Nederlands met al hun cliënten kunnen communiceren. Maar Nederlands leren is moeilijk en vergt tijd. Hulpverleners worden dan ook vaak geconfronteerd met cliënten die geen of onvoldoende Nederlands spreken. Dit kan de gesprekken ernstig belemmeren. Een sociaal tolk kan dan uitkomst bieden. Sinds 1 januari 2014 breidt de tolkdienst haar aanbod uit met sociaal vertalen. Gebruikers kunnen nu ook bij ons terecht voor het vertalen van administratieve en informatieve documenten zoals brochures, brieven, folders, flyers en reglementen. Gecertificeerde sociaal vertalers staan in voor kwalitatieve vertalingen. Als (kandidaat) tolk of vertaler kan je bij de COC terecht voor informatie over opleiding en certificering. Contact Centrale Ondersteuningscel Sociaal Tolken en Vertalen Vooruitgangstraat 323 bus Brussel (alleen in de voormiddag) info@sociaaltolkenenvertalen.be

3 3. De deontologie van de sociaal tolk 1. Beroepsgeheim De tolk neemt een strikte geheimhouding in acht. De tolk zal tijdens de opdracht verworven kennis op geen enkele wijze onthullen, noch gebruiken om andere diensten aan te bieden => Je mag niets van de inhoud van het gesprek meedelen aan anderen en de identiteitsgegevens van de cliënt mogen in geen geval met anderen gedeeld worden of misbruikt worden 2. Neutraliteit De tolk is een objectieve en neutrale (= onpartijdige) partner, zowel voor, tijdens als na de opdracht. => je doet geen uitspraken over de gesprekspartners, trekt geen partij en laat je niet overhalen tot het uiten van een persoonlijke mening, ook niet wanneer daar om gevraagd wordt. De tolk maakt onder geen beding gebruik van zijn/haar machtspositie en aanvaardt geen cadeaus of tegenprestaties van de betrokken partijen => Je moet je ervan bewust zijn dat het aanvaarden van geschenken een schijn van partijdigheid of corruptie kan 3. Volledigheid De tolk tolkt zo getrouw en volledig mogelijk wat door de deelnemers aan het gesprek wordt gezegd => dwz zonder toevoegingen, weglatingen of wijzigingen. Indien een letterlijke weergave niet mogelijk blijkt en een omschrijving nodig is voor een goed begrip tussen de gesprekspartners, zal je dit melden aan beide partijen. 4. Transparantie De tolk heeft het recht om een tolkprestatie te onderbreken of te staken ten gevolge van een gewetensconflict, belangenvermenging of onvoldoende vertrouwdheid met de gebruikte terminologie => Breng je gesprekspartners hiervan op de hoogte en neem contact met de Tolkendienst 5. Professionele houding De tolk aanvaardt enkel opdrachten waarvoor hij/zij over de vereiste kwaliteiten beschikt en waarvan hij/zij de goede afhandeling kan garanderen => Indien je vaststelt dat er communicatieproblemen ontstaan door verschillen in het taalgebruik van de anderstalige en jezelf, moet je dit onmiddellijk melden, zonder evenwel verdere uitspraken te doen omtrent de anderstalige Hij bereidt elke opdracht deskundig voor, op basis van eigen opzoekingen of de informatie die aan de tolk werd bezorgd De tolk licht de Tolkendienst in wanneer een van de partijen het hem onmogelijk maakt om de deontologische code te respecteren. De tolk verbindt zich ertoe de gemaakte afspraken te respecteren. Indien het onmogelijk is door onvoorziene

4 omstandigheden, brengt hij/zij de Tolkendienst zo vlug mogelijk op de hoogte. 4. De deontologie van een sociaal vertaler 1. Beroepsgeheim De vertaler gaat steeds discreet om met alle informatie die hij tijdens het uitvoeren of in het kader van een vertaalopdracht verwerft. Hij heeft in het geval van persoonsgebonden documenten de plicht om persoonsgegevens op een eerlijke en rechtmatige manier te gebruiken, enkel en alleen ten behoeven van zijn vertaling. Hij gaat voorzichtig om met de gegevens en bewaart ze niet langer dan strikt noodzakelijk om de vertaling te kunnen maken. 2. Neutraliteit De vertaler uit geen persoonlijke gevoelens, interpretaties of voorkeuren in zijn vertaling. Hij omschrijft gevoelige termen op een neutrale manier. Hij maakt geen gebruik van zijn positie en vraagt of aanvaardt geen giften van de partijen. Hij staakt de opdracht zodra zijn neutraliteit niet kan worden gegarandeerd. Hij neemt geen rechtstreekse contact op met de aanvrager van de vertaling. Alles verloopt via de Sociaal Vertaaldienst tenzij anders afgesproken. 3. Volledigheid De vertaler heeft de plicht om alles volledig en getrouw mogelijk te vertalen, zonder toevoegingen, weglatingen of wijzigingen. Vertaalt onwaarheden of fouten, net zoals ze in de brontekst staan. Vraagt de Vertaaldienst om verduidelijking wanneer iets onduidelijk of onleesbaar is. 4. Transparantie De vertaler meldt moeilijkheden met specifieke terminologie aan de Sociaal Vertaaldienst. 5. Professionele houding De vertaler waakt voortdurend over de kwaliteit van zijn werk en houdt zich aan de gemaakte afspraken. Hij gaat zorgvuldig en deskundig om met elke opdracht, op basis van eigen opzoekingen of de informatie die aan hem werd bezorgd. Hij aanvaardt enkel opdrachten waarvan hij de kwaliteit kan garanderen. Hij respecteert de deadlines en de werkafspraken.

5 5. Aansluitingsvoorwaarden 5.3. Opleiding sociaal tolken 5.1. Algemene voorwaarden Preselectie Nederlands je bent minimum 18 jaar je spreekt vloeiend Nederlands en daarnaast nog vloeiend één of meerdere talen je kan een bewijs van goed gedrag en zeden voorleggen je bent bereid de nodige testen af te leggen en opleiding te volgen je bent minstens enkele dagen per week overdag beschikbaar je kan je verplaatsen voor opdrachten in heel de provincie je bent overdag vlot bereikbaar zodat de dienst je kan contacteren voor afspraken 5.2. Onmisbare eigenschappen Je bent stipt: je komt je afspraken na en komt op tijd. Indien belet, verwittig je altijd de Tolk en Vertaaldienst Je bent georganiseerd: je houdt strikt je agenda bij en plant de opdrachten op een haalbare manier in Je houdt van afwisseling: enerzijds van afwisseling tussen drukke en minder drukke periodes, anderzijds van afwisseling in de aard van de opdrachten Een zeer goede kennis van het Nederlands is een must. Niet alleen om correct te kunnen tolken, maar ook om op een goede manier de opleidingen tot sociaal tolk te kunnen volgen. Daarom moet je dan ook de preselectie Nederlands afleggen. De preselectietest duurt ongeveer 80 minuten. Wat wordt er getoetst? spreken: Ze vragen je mening over een stelling. Dat telt mee voor 25 punten van je totale resultaat; luisteren: je krijgt een luisterfragment te horen. Je beantwoordt enkele vragen en je licht je antwoorden mondeling toe. Dat telt mee voor 15 punten van je totale resultaat lezen: je leest twee teksten en beantwoordt de bijhorende vragen. Dat telt mee voor 13 punten van je totale resultaat. Je moet minstens 42/53 halen om te slagen. Als je geslaagd bent, kan je doorstromen naar de introductiecursus haal je minder dan 42/53 => je moet een half jaar wachten alvorens je opnieuw een test mag afleggen

6 Je krijgt een vrijstelling voor deze test wanneer je een diploma secundair onderwijs behaalde in een Nederlandstalige school (diploma 6de jaar voor ASO-TSO-KSO-richting; diploma 7de jaar voor BSOrichting). Je moet een kopie van je diploma bezorgen aan de Centrale Ondersteuningscel Sociaal Tolken en Vertalen, Vooruitgangstraat 323/1, 1030 Brussel. Voor andere regelingen betreffende vrijstellingen, neem je best contact op met de COC. Deelname aan de infodag is gratis. De COC organiseert elk jaar 30 infodagen: vijf per provincie. Op kan je zien waar en wanneer er infodagen plaatsvinden. Je kan je ook inschrijven via deze site Basisopleiding Deelname aan de preselectie Nederlands is gratis. De basisopleiding bestaat uit twee modules. Op kan je zien waar en wanneer er preselecties plaatsvinden. Je kan je ook inschrijven via deze site Infodag Module 1 ( 49 lesuren ) TEST module 2 ( 81 lesuren ) Je mag de test alleen afleggen als je ten minste 80% van de lessen van module 1 hebt gevolgd. Tijdens de infodag ontdek je wat het beroep sociaal tolk inhoudt: - Je komt er te weten welke vaardigheden en competenties er van een sociaal tolk verwacht worden. - Je maakt kennis met een Tolkendienst en een sociaal tolk. - Je hebt de mogelijkheid om vragen te stellen. Daarna kan je beslissen of sociaal tolk echt een beroep voor jou is. Wie mag deelnemen aan de infodag? - Kandidaten die geslaagd zijn voor of vrijgesteld zijn van de preselectietest Nederlands (stap 1). Als je slaagt voor de test, kan je doorstromen naar module 2. Als je niet slaagt, kan je herkansen. Voor je herkansing volg je opnieuw module 1 of die onderdelen waarvoor je zwak scoorde Gedetailleerde info over de basisopleiding vind je op Deelname aan de basisopleiding kost 50,00.

7 Certificeringsproef De certificeringsproef bestaat uit 5 onderdelen: Als je gecertificeerd bent, kom je als je dat wenst terecht in het Vlaams register van sociaal tolken. Zo kunnen alle tolkendiensten indien zij dit wensen - een beroep op jou doen. Je kan pas aansluiten bij de Sociaal Tolkendienst als je gecertificeerd bent. De certificeringsproef gaat na of je over de vier kerncompetenties beschikt: 1. Ijsbreker (5 min) Bij aanvang van de proef vindt er een kort gesprek plaats. Er zal gevraagd worden om je kort voor te stellen en toe te lichten waarom je graag sociaal tolk wil worden. Op dit gesprek word je niet beoordeeld. 2. Kennistest Nederlands (10 min) Tijdens de kennistest Nederlands wordt er nagegaan of jouw Nederlands voldoet aan het Europese B2-niveau voor het begrijpen en spreken van deze taal. gesproken boodschappen verwerken gesproken boodschappen reproduceren handelen volgens de deontologie met deontologische conflicten kunnen omgaan Je zal een geluidsfragment krijgen in het Nederlands. Over dit fragment krijg je 6 vragen. Daarna moet je uitgebreid een prent beschrijven, in het Nederlands natuurlijk. 3. Kennistest Vreemde taal (10 min) Tijdens de kennistest vreemde taal wordt er nagegaan of jouw vreemde taal voldoet aan het Europese B2-niveau voor het begrijpen en spreken van deze taal. Je zal een geluidsfragment krijgen in de vreemde taal. Over dit fragment krijg je 6 vragen.

8 Daarna moet je uitgebreid een prent beschrijven, in de vreemde taal natuurlijk. 4. Rollenspel 1 (15 min) De context, de gesprekspartners en het gespreksonderwerp van het eerste rollenspel worden je een week voor de proef doorg d. In het rollenspel zijn een aantal woordenschatproblemen en deontologische conflicten opgenomen. Ook zal je een langer stuk van ongeveer 2 minuten moeten tolken van het Nederlands naar de vreemde taal. 5. Rollenspel 2 (15min) De context, de gesprekspartners en het gespreksonderwerp van het eerste rollenspel worden je meegedeeld vlak voor de pauze die er voorzien is tussen rollenspel 1 en rollenspel 2. In het rollenspel zijn een aantal woordenschatproblemen en deontologische conflicten opgenomen. Ook zal je een langer stuk van ongeveer 2 minuten moeten tolken van de vreemde taal naar het Nederlands Ervaringsbewijs Heb je al veel ervaring als tolk? Zoveel dat een opleiding misschien niet meer nodig is? Dan kan je de proef rechtsreeks afleggen via het ervaringsbewijs. De Centrale Ondersteuningscel (COC) werd in 2008 erkend als testcentrum sociaal tolken. In het kader van het ervaringsbewijs kunnen kandidaat-tolken op basis van eerder verworven competenties het certificaat sociaal tolk behalen, zonder dat ze eerst een opleiding moeten volgen. Dit ervaringsbewijs Sociaal Tolk is erkend door de Vlaamse overheid. De test wordt voorafgegaan door een begeleidingsmoment, waarbij je een advies krijgt of een rechtstreekse certificeringsproef voor jou aangewezen is. Meer informatie Voor meer informatie kan je terecht bij de COC via het adres: ervaringsbewijs@kruispuntmi.be

9 5.4. Opleiding sociaal vertalen Certificeringsproef vertalen Preselectietest Nederlands De proef gaat na of je de volgende vier kerncompetenties hebt: De preselectietest Nederlands gaat je taalvaardigheid Nederlands na. Alleen wie slaagt voor de preselectietest Nederlands, mag zich inschrijven voor een vertaalopleiding. (zie preselectietest sociaal tolken) geschreven boodschappen verwerken geschreven boodschappen reproduceren handelen volgens de deontologie werken met relevante software en internet Basisopleiding Je kan de proef ook afleggen zonder eerst de opleiding te volgen. Je leert alle vaardigheden die een sociaal vertaler nodig heeft tijdens de basisopleiding. De theorie- en praktijkmodule bereiden je vertaaltechnisch voor op de certificeringsproef. De opleiding bestaat uit vier modules. Ze is telkens ingedeeld in lessen van 3 uur. Module 1: Theorie van het sociaal vertalen Module 2: Praktijk van het sociaal vertalen Module 3: Deontologie van het sociaal vertalen Module 4: Computervaardigheden

10 6. Statuut + wat verdien je? Sociaal vertaler Sociaal tolk We werken met tolken op freelance of vrijwillige basis, dus niet met tolken in dienstverband! Met iedere tolk sluiten we op voorhand een overeenkomst af. Als vrijwillige tolk krijg je een onkostenvergoeding 32,71 per opdracht. Je mag dan ook slechts 1 opdracht per dag doen en maximum 40 opdrachten per jaar. Doe je er meer, dan moet je er belastingen op betalen. Let wel: het maximumaantal geldt voor het totaal aantal opdrachten dat je als vrijwilliger doet, dus ook opdrachten buiten de Tolkendienst. Als zelfstandige gecertificeerde tolk krijg je 42,50 per uur + km vergoeding. Uiteraard kan je als zelfstandige meer opdrachten per dag/jaar aannemen. Je kan aansluiten als zelfstandige in hoofd of bijberoep. Meer info over het zelfstandig statuut krijg je bij UNIZO of het ondernemersloket. We werken vrijwel uitsluitend met tolken die binnen de provincie Limburg of kort aan de provinciegrenzen wonen. Dit om hoge verplaatsingskosten- en tijden te vermijden. Sociaal vertalers kunnen enkel op freelance basis werken. Vertaalopdrachten worden aangerekend aan 1,21 per regel, inclusief BTW. De prijs wordt berekend op basis van de aangeleverde tekst. Er is een minimumforfait van 14, Praktisch Sociaal tolk We vragen aan onze gebruikers om ten minste twee werkdagen op voorhand een tolkaanvraag te doen. Vaak doen ze dit langer op voorhand, in crisissituaties kan het echter ook heel kort voor het gesprek aangevraagd worden. Wij verwerken de aanvraag en sturen dan een voorstel tot opdracht naar de meest geschikte tolk via mail. Het is dus belangrijk dat je dagelijks je mails checkt. Sociaal vertaler Sociaal vertalers krijgen hun opdrachten per mail aangeboden. In de opdrachtmail wordt vermeld naar welke taal de tekst moet vertaald worden en staat er een uiterste leveringsdatum voor de vertaling.

11 8. Contact Sociaal Tolk- en Vertaaldienst Universiteitslaan 3 (H-blok) 3500 Hasselt tolkendienst@limburg.be Ine Hennissen, coördinator: Hatice Hosaf, kwaliteitsmedewerker: Sevim Murat, matcher: Bron voor deze brochure: