SCHIP VAN STAAT MET SLAGZIJ

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "SCHIP VAN STAAT MET SLAGZIJ"

Benjamin Mertens
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 SCHIP VAN STAAT MET SLAGZIJ Sterkten en zwakten van maritiem recht en beleid in Belgie Studie uitgevoerd in opdracht van de Koninklijke Belgische Redersvereniging door Prof. dr. Eric Van Hooydonk Deeltijds hoofddocent Universiteit Anhverpen Advocaat Maklu Antwerpen/Apeldoorn

2 INHOUDSTAFEL Voorwoord door Renaat Landuyt, Minister van Mobiliteit en Noordzee 10 Samenvatting 12 Lijst van afkortingen INLEIDING Doelstelling, context en afbakening van deze studie M ethodologie Overzicht DE ZEERECHTCLUSTER, FUNDAMENT VAN DE MARITIEME CLUSTER Zeerechtcluster en maritieme cluster: definities De zeerechtcluster en het zeerecht De zeerechtcluster als onderdeel van de maritieme cluster Functies van de zeerechtcluster Belang Regelgevingsfunctie Bestuursfunctie Handhavingsfunctie Dienstverleningsfunctie Opleidings- en onderzoeksfunctie Het belang van de zeerechtcluster voor de maritieme cluster De interdependentie van de onderdelen van de cluster Belang van de regelgevingsfunctie Internationale verplichtingen tot het maken van maritieme regelgeving Maritieme regelgeving, de reputatie van de vlagstaat en de aantrekkelijkheid van de koopvaardijvloot De faciliterende rol van maritieme regelgeving Belang van de bestuursfunctie Belang van de handhavingsfunctie Belang van de dienstverleningsfunctie Belang van de opleidings- en onderzoeksfunctie 52

3 3. DE PERFORMANTIE VAN DE BELGISCHE ZEERECHT- CLUSTER Historische evolutie van de Belgische zeerechtcluster Wisselende betekenis tot Van 1830 tot 1970: opbouw en valorisering van een internationaal leidende rol Van 1970 tot heden: neergang van de zeerechtcluster Beschrijvend overzicht van de Belgische zeerechtcluster Economisch belang van de maritiem-juridische dienstverlening Organisatie van de regelgevingsfunctie Organisatie van de bestuursfunctie Organisatie van de handhavingsfunctie Organisatie van de dienstverleningsfunctie Organisatie van de opleidings- en onderzoeksfunctie Aanwezigheid van typische clusterelementen Performantie van de regelgevingsfunctie Kwaliteit van de bestaande regelgeving Eerdere fragmentarische verbeteringen in het roam van het koopvaardijbeleid De Belgische maritieme regelgeving is antiek De Belgische maritieme regelgeving is internationaal voorbijgestreefd De Belgische maritieme regelgeving bestaat grotendeels uit dood en irreeel recht De Belgische maritieme regelgeving is lacuneus De Belgische maritieme regelgeving is onoverzichtelijk en ongecoordineerd De Belgische maritieme regelgeving is slordig HI De Belgische maritieme regelgeving isjuridisch aanvechtbaar Besluit Performantie van de regelgever De Belgische maritieme regelgever spreekt niet uit een mondl De Belgische maritieme regelgever is internationaal afwezigl Belang Afwezigheid in de IMO Afwezigheid in het CMI Afwezigheid in de UNCITRAL Afwezigheid in de UNCTAD Afwezigheid in delao Afwezigheid in de Europese instellingen 149

4 Besluit De Belgische maritieme regelgever is traag De Belgische maritieme regelgever is krachteloos De Belgische maritieme regelgever is onzichtbaar De Belgische maritieme regelgever is slecht uitgerust De Belgische maritieme regelgever wordt onvoldoende geadviseerd De Belgische maritieme regelgever is ongeinteresseerd De Belgische maritieme regelgever richt zich eenzijdig op regulering Besluiten Performantie van de bestuursfunctie Performantie van de handhavingsfunctie Performantie van de dienstverleningsfunctie Vermindering van het contentieux en onaantrekkelijkheid van de rechtsgang Dominante rol van Londen Ontbreken van een maritiem arbitragecentrum Eenzijdige orientatie van de maritieme advocatenkantoren Geringe wisselwerking met andere onderdelen van de zeerechtcluster De stabiele positie van de maritieme verzekeringsbranche Besluiten Performantie van de opleidings- en onderzoeksfunctie SAMENVATTENDE SWOT-ANALYSE Inleiding Sterkten Sterke traditie van de zeerechtcluster Resterend internationaal en Europees aanzien Economisch belang van de Belgische, inz. Antwerpse scheepvaartsector Economisch belang van de Vlaamse, inz. Antwerpse havensector Economisch belang van de Belgische, inz. Antwerpse zee- en transportverzekeringssector Sterke maritieme en maritiem-juridische knowhow Relatief lage kostprijs Zwakten Gebrekkige uitrusting van de overheid Gebrekkige kwaliteit van de regelgeving 206

5 Relatief geringe efficientie van de rechtsgang en ontbreken van een arbitragecentrum Eenzijdige orientering van de maritieme rechtspraktijk Dominante rol van Londen, maritiem Engels en Engels maritiem recht Gebreken van onderwijs en onderzoek in het zeerecht Afwezigheid van een scheepsfinancierings- en scheepsbouwsector Afwezigheid van internationale maritieme instellingen Relatieve onbekendheid van Antwerpen Gebrekkige verkeersverbindingen van Antwerpen Gebrek aan organisatie van de maritieme cluster en de zeerechtcluster Kansen Voortbouwen op de herinvlaggingspolitiek Valorisering van de positie in de IMO-Raad Nieuwe beleidsaandacht voor maritieme zaken Voortbouwen op de hervorming van de FOD Mobiliteit Voortbouwen op het Vlaamse regelgevingsbeleid Beleidsaandacht voor de staatshervorming Toenemende kritiek op Londen Voortbouwen op de maritieme troeven van Antwerpen Valoriseren van de aanwezigheid van het CMI Benutten van de nabijheid van Brussel, Londen, Parijs en Rotterdam Inspelen op nieuwe regelgevende ontwikkelingen Bedreigingen Wegzakken van politieke belangstelling en afname van overheidsmiddelen Eenzijdige orientering op de reguleringsfunctie Hoge verwachtingen in de IMO-Raad Onaantrekkelijke tewerkstelling in overheidsdienst Relatieve inertie in de dienstverleningsfunctie Bestendiging van de zwakten van Antwerpen als beleids- en zakencentrum STRATEGIE VOOR DE VERSTERKING VAN MARITIEM RECHT EN BELEID IN BELGIE Inleiding Ratificatie en implementering van internationale instrumenten 221

6 5.3. Heroverweging van de bevoegdheidsverdeling in de federale staatsordening Substantiele verhoging van de overheidsmiddelen voor maritiem beleid Betere profilering op internationaal en Europees niveau Oprichting van een maritieme clusterorganisatie Uitbouw van Antwerpen als maritieme hoofdstad Verzelfstandiging van het vlagstaatbeheer Voorbereiding van een Maritieme Kaderwet Opstelling van een nieuw Belgisch Maritiem Wetboek Invoering van een snellere rechtsprocedure voor maritieme geschillenbeslechting Oprichting van een Task Force Zeerechtcluster Voeren van een internationaal promotiebeleid Ondersteunende economische studies Samenvattend actieplan 241

Vergelijkbare documenten

DUAAL LEREN IN VLAANDEREN: KANSEN EN GEVAREN

DUAAL LEREN IN VLAANDEREN: KANSEN EN GEVAREN Dieter Verhaest KU Leuven, Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, Campus Brussel Co-auteurs: Stijn Baert (UGent) Katleen De Rick (KU Leuven) Kristof De