Resolutions of the Council of Policy of Cape of Good Hope Cape Town Archives Repository, South Africa

Transcriptie

1 Resolutions of the Council of Policy of Cape of Good Hope Cape Town Archives Repository, South Africa Reference code: C. 225, pp Maandag den 11 Augustus 'S voormiddags present de Edele Heer Commissaris, beneevens den Heere Gezachhebber en de Heere de Wet. De Resolutien op den 29:ste Julij Jongstleeden geresumeerd en geapprobeerd geworden zijnde, is vervolgens getreeden ter lecture van een Missive door de Wel Edele Groot Achtb: Heeren Bewindhebberen ter kamer Hoorn sub dato 7 december Jongstleeden aan dit Gouvernement gericht, tot bijgeleide van Wel derzelver op den 8 deezer in Baaifals gearriveerd kamerschip de Eendracht, en is ten aanzien van de vorderingen welke Hun Wel Edele Groot Achtb: daarbij hebben gelieven te doen omme nadere elucidatie te hebben wegens zodanige Goederen als op de Lading van het alhier gesloopt Schip de Catharina Johanna volgens neevens gemelde Missive gevoegd Rapport en beëedigde Verklaring van den Pakhuis meester ter Kamer Hoorn aldaar te min zijn ontfangen, goedgevonden en dienvolgens beslooten Copia van het zelve Rapport en daar neevens gevoegde Verklaring te stellen in handen van den Heere Gezachhebber als Hoofdadministrateur, ten einde den Raade van volleedig bericht en verantwoording hoedanig met de geheele Lading van het gesloopt Retourschip de Catharina Johanna is gehandeld geworden Nevens gemelde geëerde Missive ontfangen zijnde een Lijst der Schulden welke eenige Manschappen bescheiden geweest op het in den voorleeden Jaare alhier gepasseerd uitkomend Schip Cromhout, hebben gemaak geduurende den tijd dat zij zich in s' Lands dienst hebben bevonden, met bevel dezelve Persoonen daarvoor op hunne Reekeningen van loopende Gagie te belasten, zo is verstaan Copia van dezelve Lyst te stellen in handen van het Hoofd en Visitateur der Soldijen Clemens Matthiessen Junior met ordre te zorgen dat deeze belasting 't zy alhier dan wel te Batavia worde geeffectueerd Hier na geresumeerd zijnde het door den Heere Gezachhebber vervaardigde kort Vertoog van de Winsten, beneevens de Inkomsten, mitsgaders van de Lasten welke de E: Compagnie in het kaapse Gouvernement behaald en gedraagen heeft geduurende het Boekjaar ende zulks vergeleeken tegens het voorige Boekjaar van en met de gemaakte bepaling bij de Memorie van menage van 1755, zo als dit een en ander bij 't sluiten der Negotie Boeken onder Ultimo Augustus 1793 bevonden is, zo wierd 't zelve Vertoog bevonden van volgende inhoud Kort Vertoog van de Winsten beneevens de Inkomsten mitsgaders van de Lasten welke de Edele Comp:e in het kaapse Gouvernement behaald en gedraagen heeft, geduurende 't Boekjaar ende zulks vergeleeken tegen 't vorige Boekjaar van en met de gemaakte bepaling bij de Memorie van Menage van 1755 zo als bij het sluiten der Negotie boeken onder Ultimo Augustus 1793 bevonden is. 1 Generaale Aanwijzing en vergelijking der Winsten en Lasten van dit, tegens het Boekjaar De Waere Winsten van dit Boekjaar beloopen :02:08 Zuivere Inkomsten hebben bedragen In A:o hebben 't een en ander gerendeert :08: :11: 1

2 415759:18: dus nu meerder De Lasten belopen in dit Boekjaar :13:08 In A:o P:o beliepen dezelve dus meede meerder :07:08 De meerdere Winsten van de meerdere Lasten afgetrokken zo blijkt dat de laatstgem: de eerste genoemde meerder in dat Jaar zijn te boven gegaan En op zich zelve genoomen, of als men van de gedragene Lasten tot de Winsten tot Zo blykt dat in dit Jaar de Lasten de winsten en voordeelen zijn geexedeerd :13: :11: detraheerd Dan wanneer men steld dat onder voorn: Lasten tot :13:08: begreepen zijnde uitbetaalde Zoldijen aan de Dienaaren en militie &:a geboekt onder het Hoofddeel van Zoldijen aan Land welke bevoorens zo als uit geheel Indien geschied, in Neederland wierden betaald tot Zo zouden bij aldien zulks in dit Boekjaar had plaats blijven houden de Lasten zijn geweest En dus in steede dat zich nu 79990:13: meerder vertoonen wel 39907:16:08: minder als A:o P:o geweest zyn :02:08: :11: 50791:13: :06: 79990:13: :02:08 2 De Generaale Vergelijking der Winsten en Lasten tegens de gemaakte bepaling, met bijgevoegde Reedenen, waaruit de verschillen haeren oorsprong hebben Voor de Winsten en Inkomsten zijn bij memorie van menage ged:t den 9 mei 1755 gesteld : : En dezelve beloopen wel Dus meerder :11: Welke meerdere Winsten en Inkomsten, voornamentlijk voortspruiten uit eene generaale vermeerdering van Recognitie Gelden, 'S Heeren Geregtigheid van verkogte vaste goederen, het meerdere bedragen der Verpagtingen, Inkomende Rechten zo bevoorens door den Fiscaal genooten wierden en der Thiendens &:a alle haaren oorsprong vindende inde meerdere bevolkt en uitgebreidheid der Colonie De Lasten zijn bij gezeide Memorie begroot op : : :11: 2

3 Thans bedragen dezelve wel Dus nu ook meerder :13:08 Deeze vermeerdering van Lasten is zynen oorsprong schuldig aan de Gagien van een meerdere getal Dienaaren welke den aanwasch en uitgebreidheid der Colonie noodzakelijk maken, aan een veel grooter aantal van Militairen, als de bepaalde 400 koppen, welke zelvs nog veel te zwak zijn voor de verdediging van de kaap mitsgaders uit de Gagien van dezelve welke nu hier worden betaald daar bevoorens kwamen ten laste van Nederlandsche kasse, en eindelijk uit de grootere uitgebreidheid der benodigde Fortificatiewerken en Batterijen etc terwijl de ongelden van de depôts van Meuron en Wurtemberg niet eigentlijk kunnen worden gezegd tot de Lasten van dit Etablissement te behooren :13:08 3 Speciaale vergelijking der Lasten, van dit teegens die van 't voorige Boekjaar Boekjaar het presente meer minder Onkosten van Scheepen :15: :04: 67196:11: 't Regiment van Meuron 't Regiment van Wurtemberg Randzoenen ordinair Onkosten ordinair 18785:14: :10: :13: 63978:16: :08:08: 15479:10: :13: 60154:09: Onkosten extra ordinair 2657:15: 3933:07: :12:08 Timmeragie en Reparatie 15836:14: 14283:12:08 Fortificatien 689:08: 6191:17: 5502:09: Onkosten van S' Comp:s Leifeigenen 27685:10: :05:08 't Hospitaal 24862:01: 28783:09: 3921:08: Reekeningen van Condemnatie 5679:12: 7388:15: :03:08 Onkosten van Chaloupen en mindere Vaartuigen Onkosten der permanente Scheepen Zoldijen der Dienaaren op de permanente Scheepen Zoldijen aan Land 12259:14: 10369:11: 15693:01: :03: 15693:01: :03: 8127:06: 29434: : : : 3824:07: :01: :05: 1890:03: 3

4 156241:02: :04: :02:08 Scheeps Zoldijen 14036:04: 12430:04: 1606: : Rekening van Tractementen 19511:02: 19511:02: Onkosten van den Oorlog met de Fransche Natie 28661:16: 28661:16: 't Regiment Luxemburg 100:17:08 De Lasten van het voorige, onder die van het presente Boekjaar als meede 't mindere onder 't meerdere gesteld, en van den anderen gedecorteerd zijnde met Consteert dat die van dit in vergelyking van 't jongst verweekene Jaar meerder zijn :07: :06: :12: :06: 100:17:08 De Reden van het meerdere en mindere, bestaan in de volgende, te weeten. Onkosten van Scheepen minder 67196:11: deeze minderheid spruit voort zo wel door dien de onkosten der Permanente scheepen tot 15693:01:08 welke bevorens op deeze Reekening pleegde te worden geboekt nu op eene aparte Reekening loopen, als voornamentlijk uit de mindere verstrekkingen welke aan de passeerende Scheepen hebben nodig geweest te geschieden 't Regiment van Meuron minder 8127:06: uit een kleinder getal Recruuten van dat Corps, welke hier zijn gepasseert of uit hoofde van Ziekte zijn verbleeven 't Regiment van Wurtemberg minder 29434:08: Insgelijks voortspruitende uit een geringer getal van Recruuten voor het gezegde Corps welke hier gepasseert op overgebleeven zyn, terwijl in het vorige Boekjaar, hier nog een klein gedeelte van 't zelve geduurende 4 Maanden in Guarnisoen geleegen heeft Randzoenen Ordinair minder 5091: door een minder getal van Dienaaren, is deeze Reekening welke in A:o P:o reets met 29023:18:08: verminderd was, bovengem: montant nu nog verder gedaald Onkosten Ordinair minder 3824:07:08 de vermindering van de ommeslag is de reede van deeze verdere daling 4

5 Onkosten Extraordinair meer 1275:12:08 welke meerderheid haar oorsprong heeft weegens gedaane verstrekkingen van kruid, Lood en verdere benodigdheeden, tot t doen eener Expeditie teegens de stroopende Bosjesmans Hottentotten Timmeragie en Repatie minder 1553:01:08 Vermits men in de loop van dat Boekjaar geene Vertimmeringen heeft gedaan, en alleen gerepareerd wat hoogst noodzaaklijk was heeft men deeze Somma minder behoeven uittegeeven Fortificatie meer 5502:09: 't geen is toe te schrijven aan den verdere voltooijng der batterij Chavonnes mitsgaders de meerdere gedaane Reparatie aan 's lands sterktens Onkosten van S' Comp:s Lijfeijgenen minder 3921:08: uit een minder getal dat van dezelve overgebleeven zijn, na dat daar van zijn afgegaan, nog de zodanige als ter ordre van de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal aan dieverse gequalificeerde Dienaren zijn afgestaan 't Hospitaal meer 3921:08: welke attentien er ook thans door de Regenten van dit Ziekenhuis voor de goede ordre en zuinigheid omtrend de verstrekkingen van Medicamenten, voedsel &: gedraagen worden, moetende de ongelden van 't zelve steeds vermeerderen na gelang dat in 't zelve minder Lijders worden aangehouden en bevonden, welke hare maandgelden ten voordeele deezer Reekening verteereen Reekening van Condemnatie meer 1709:03:08 Uit 't geen meerder moet worden bekostigd aan de bannelingen nu ze in steede van ten Robben Eilande alhier zijn geplaatst, om in de keeten aan de gemeene Werken zonder loon te dienen, is deeze verdere meerderheid oorspronkelijk Onkosten van Chaloupen en mindere Vaartuigen minder 1890:03: door dien men niet genoodzaakt is geweest, om gelijk in 't voorige Jaar eenige nieuwe Vaartuigen aan te Timmeren heeft deeze zo verre kunnen worden vermindert Zoldijen der Dienaaren op de Permanente Scheepen 6897:03: Deeze Reekening in zelver voege meede in dit Boekjaar eerst zynde geformeerd is de Reekening van ScheepsZoldijen daarvoor ontheft geworden Onkosten der Permanente Scheepen meer 15693:01:08 5

6 Deeze Reekening eerst in dit Boekjaar, volgens de ordre geformeert geworden zijnde is deeze Reekening van onkosten van Scheepen, daar door gelijk hier boven gezegd verminderd geworden. Zoldijen aan Land meer Deeze aanmerkelijke vermeerdering in de lasten van dit Gouvernement spruit voort uit de afbetalingen van alle de gagien der Dienaaren alhier welke bevorens dezelve in Neederland pleegde te doen ontfangen en waar door dus de Vaderlandsche Cassa ontheeven word :02:08 Scheeps Zoldijen minder 1606: : een der hoofdzaakelykste reedenen deezer minderheid is, dat deeze Reekening thans ontheft is, van de Soldijen der Dienaaren bescheiden op de Permanente Scheepen dewelke afzonderlijk worden geboekt Reekening van Tractementen meer 19511:02: Deeze Rekening is eerst in dit Boekjaar geformeerd, van zodanige Tractementen als door de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal bij diverse besluiten zijn toegelegd, aan de onderscheidene gequalificeerde Dienaaren, voor het gemis van hunne middelen van bestaan door de afschaffing en inkrimping van de administratien, en is die Somma voor zo verre voor een klein gedeelte in dit Boekjaar verscheenen zijn op deeze geboekt Onkosten van den Oorlog met de Fransche Natie meer 28661:16: Meede in dit Boekjaar zeedert het uitbersten van de franse oorlog geformeerd, en waarop zijn gebracht die ongelden welke alleen ter oorzaake van dezelve hebben moeten worden gedaan als daar zijn 't buitengewoon dienstgeld 't welk 's maandelijks zo aan de Infanterie als aan de Artilleristen word uit gerykt, als meede 't douceur der Pennisten, mitsgaders 't geen vereischt word tot alimentatie van 't Pandouren Corps. Regiment Luxemburg minder 100:17:08 Het geheel Regiment vernietigd zijnde is deeze minderheid of eijgentlijk ophouding van eenige Last van 't zelve daar van de oorzaak. In 't Casteel de Goede Hoop den [...] Augustus / was geteekend / J: I: Rhenius na lectuure van welk Vertoog verstaan is in 't zelve genoegen te neemen, zullende 't dus ook bij 't afgaan der Negotie Boeken naar Nederland en Batavia by 'S Raads eerbiedige Missives aan de illustre Vergadering van Zeeventienen en de Hooge Indiasche Regeering worden geinsereerd, terwijl intusschen de Heeren M:r 6

7 Jacobus Johannes Le Sueur en William Ferdinand van Reede van Oudtshoorn zijn gecommitteerd geworden, omme de Negotie Boeken van 't Boekjaar met alle naauwkeurigheid te examineeren en te confronteeren zodanig als de gestatueerde ordres zulks koomen te vorderen. De Heere de Wet aan wien in zijn Ed: qualiteit als Boekhouder van 'S Lands Generaale Inkomsten bij besluit van den 8 Julij JongstLeeden is gedemandeerd geworden den Raade te berichten op zeekere Requeste door de Weduwe Willem Burgerd Barendsz, op den 11 November 1791 gepresenteerd en de daar op gevolgde Consideratien van den geweezen Landdrost der Colonie Graaffe Reinet Morits Herman Otto Woeke over deeze Stukken ingedient hebbende het volgend Vertoog Aan den Wel Edele Groot achtb: Heer Abraham Josias Sluijsken Raad Ordinair van Nederlandsch Indië mitsgaders Commissaris van Kaap de Goede Hoop met den Ressorte van dien &:a &:a &:a beneevens den Ed: Achtb: Heer Gezachhebber en de Wel Edele Heeren Raaden van Politie Wel Edele Groot Achtb: Heer! en Edele Achtbaare Heeren! Den Ondergeteekende heeft de eer, ter voldoeninge aan het bij deezen Raade op den 8:e der even afgeweekene Maand Julij genoomen besluit, waar bij het door de Weduwe Willem Burgerd Barendsz, op den 11 November 1791 gepresenteerd Request, en het door de Landdrost Woeke daar op gegeeven berigt, in zijn handen is gesteld, ten fine als by dat besluit is omschreeven, te berigten, dat hij met alle mogelijke attentie zo wel de onderscheïdene verzoeken van gemelde Weduwe Burgers, met betrekking tot de drie Leenings plaatzen de Langeclooff geleegen agter de Sneeuwberg de Aanteel fontijn geleegen in de Cambdebo aan de Sneeuwberg, en de Leugenaarsfontijn geleegen over de Zondags Rivier op de Voet van de Cambdebosberg. als het geene door den Landdrost Woeke ten dien belange is opgegeeven en voorgedragen nagegaan en onderzogt hebbende, bevonden heeft. 1 Dat eerstgem: plaats de Lange Cloof geleegen agter de Sneeuwberg, niet word gevonden ooit op de naam van ged:te Willem Burgerd, nog op die van iemand anders bekend te zijn geweest, voor het Jaar 1789 wanneer dezelve op den 21 December voor het eerst als een nieuwe plaats met bijvoeging van zeeker fontijn genaamt de Spitze kop in leening is uitgegeeven aan Barend Johannes Vorster op wiens naam dezelve plaats nog voortloopt; dog blijkt daar en teegen dat een plaats gen:t de Lange Cloof geleegen op de Sneeuwberg aan de kant van Barend Vorster den 5 Augustus 1773, in Leening uitgegeeven zynde aan Schalk Jacobus Burgers, deeze plaats door hem Burgers op den 8 September 1780 weder is verlaten, wanneer hij daar op ten agteren is gebleeven Drie Jaaren en Een Maand Recognitie welke ook nog onbetaald ten zijnen lasten voortloopt: Ondertusschen doet het genoteerde bij die verlaating, dat dezelve plaats op den 7:e Maart 1788 voor B: J: Vorster is aangeteekend en het vervolgens op den 21 December 1789 in leening neemen van de plaats de Lange Clooff hier booven gemeld door hem Vorster, zeer waarschijnelijk voorkomen dat alleen bij het Boeken een gering abuijs of verschil in de Bekendstelling van de geleegenheid der plaats is ontstaan en dat de plaats die Vorster thans in Leening bezit, de eigenste is welke voorheen aan Schalk Jacobus Burgers op dien voet heeft toebehoord; dan door welke informatien de Suppl:te bij haar Request heeft kunnen opgeeven, dat voorm: plaats de Lange Clooff nog op de naam van deezen haaren overleeden Man zoude voortloopen, heeft den Ondergeteekende ongeagt alle naspeuringen niet kunnen ontwaaren, en waar van de ontdekking zo veel te aandoenlijker is geworden, door dien 't Extract uit de ordonnantie Boeken, waar op de Suppl:te zig beroept en het welk neevens haar Request onder Litt:a A zoude zijn gevoegd geweest, den ondergeteekende niet bij dat Request inhandigd geworden, nog ook ter Politicque Secretarije te vinden is Maar dewijl ged:te Landdrost meede heeft bevonden dat den overleedene Willem Burgers deeze plaats nooit in Leening heeft gehad, komt het den ondergeteekende voor allezints aanneemelijk zijn, het geen bij zijn berigt word opgegeeven, dat namentlijk niet Willem Burgers maar wel zijn Broeder Schalk Jacobus Burgers hier bovengenoemd de plaats in Leening gehad hebbende deeze Twee met nog een derde Broeder hun Vee 7

8 gezamentlijk op die plaats hebben doen weijden dog dat zij na de plaats drie maanden in gebruik te hebben gehad weer van daar zijn vertrokken waar na Willem Burgers volgens het getuigenis door ged:te Landdrost ingenoomen afzonderlijk, nog eenige maanden agter de Sneeuwberg met zijn Vee verbleeven is, zonder nogthans te kunnen bepalen of zulks op die eigenste dan wel op een ander plaats is geweest; niet te min daar bij voegende, dat de geene welke eenige Jaaren na die tijd zig in dat veld weeder ter woon hebben nedergezet, verklaart hebben dat de plaats voorheen door Willem Burgers met zijn Vee beweid, zeedert al dien tijd en toen nog zonder gebruik geleegen had; ten blijke dat de plaats geen bestaan opleeveren kon; welke laatste men ook nader gecorroboreert vind, wanneer dezelve plaats op den 21 December 1789, gelijk booven is gewaagd aan Barend Jacobus Vorster in leening uitgegeeven is geworden; dewijl als toen, tot een beter bestaan, daar bij is gevoegd zeeker fontijn gen:t de SpitzeKop Uit het gezegde blijkt dierhalven zeer overbodig te zijn het verzoek van de Suppl:te dat de plaats op de naam van haar Man mogt worden geroijeert, maar ook meede dat de drie Jaaren en Een Maand Recognitie welke op de naam van Schalk Jacobus Burgers bij het verlaaten der gem: plaats ten agteren zijn gebleeven het zij die agterstal strekt ten Lasten van hem Burgers zelve dan wel van bovengemelde Willem Burgers alzo geen van hun beiden in dien tijd gebruik van die plaats hebben kunnen maaken, met redelijkheid behoord te worden opgeheeven en afgeschreeven 2 de Plaats de Aanteelfontijn geleegen in de Cambdebo aan de Sneeuwberg, is op den 21 october 1772 in Leening uitgegeeven aan Abraham Erasmus Jac:z dog deezen Erasmus volgens het genoteerde onder de ordonnantie op den 19 September 1777 van den toenmaligen Heere Gouverneur verkreegen hebbende, dat vermits hij door de Stropende Bosjesmans Hottentotten van deeze plaats was verdreeven, en hij dus geen gebruik daar van maaken konde, de betaaling van Recognitie voor dezelve plaats zoude ophouden tot tyd en wijlen hij die plaatz weeder met gerustheid op ordonnantie konde neemen, met bijvoeging nogthans dat den agterstal van 3 Jaaren en 11 Maanden welke toen daar op te kwaad stond, door hem van tijd tot tijd zoude moeten worden betaald, heeft denzelven Erasmus ook in de Jaaren 1782 en 1783 drie Jaaren van dien agterstal betaald, zo dat daar van alleen nog Elf Maanden ten zijnen lasten overgebleeven is en nog te kwaad staat: maar den ondergeteekende heeft uit hoofde van voorm: aanteekening nog niet kunnen overgaan om hem, bij het formeeren der nieuwe Boeken, nader voor eenige verloopene Recognitie te debiteeren, om dat niet bekend was zeedert wanneer dezelve weder cours genoomen had, en daar omtrend zo wel als ten opzigte van veele andere Perzoonen en plaatzen, bijzonder onder het District van Graaffe Reinet, eerst de informatien van de respective Landdrosten moeten worden afgewagt en te gemoed gezien. Uit het Berigt van den Landdrost Woeke blykt overigens wel dat voorm: Erasmus heeft gesustineerd dat nadien de gem: Plaats invoegen voorsz: nog op zijn naam bekend stond, hij alleen daar toe geregtigd was en dat hij langs dien weg op eene zeer onregtmatige wijze heeft getragt de Suppl:te daar van te ontzetten, dog behalven de ongegrondheid deezer sustenu, welke dien Landdrost uit den door hem Erasmus zedert gedane verkoop der opstal van derzelve plaats afleid, zo brengd de hiervooren gewaagde aanteekening eene verpligting op hem Erasmus meede om de plaats weder op ordonnantie te neemen, en dus aan de Comp:e de Gerechtigheid daar van te betaalen, zo dra van dezelve gerustelijk konde worden gebruik gemaakt, waarin hij niet alleen nalatig is gebleeven, toen het opregten der Magistratuure te Graaffe Reinet die gerustheid meede bragt, maar heeft hij inteegendeel zelve gedoogd dat de Suppl:te op de koop van den opstal zeedert dien tijd bezit van die plaats genoomen heeft. Den ondergeteekende vermeend dierhalven, zo om de gezegde reedenen als om de verdere rampspoedige ontmoetingen welke de Suppl:te volgens het berigt van den Landdrost Woeke in haare bezittingen op die plaats heeft ondergaan, dat UwelEd: Groot Achtb: en E: Achtb: des gelievende uit consideratie van dien, genoegen zoude kunnen neemen in haar gedaane offerte om zeedert het Jaar 1786 de recognitie van de gemelde Plaats de Aanteelfontijn te betalen en dus de plaats ook op haar naam te doen overgaan, onder betaling teevens der Elf maanden agterstal die de voorige bezitter daarop nog te kwaad staat als een bezwaar welke op den opstal is gehegt gebleeven omtrend welke laatste / onder correctie / aan haar egter haar actie tot 8

9 restitutie op dien voorigen bezitter zoude dienen te worden gereserveerd gelaaten. 3 De Plaats de LeugenaarsFontijn geleegen over de ZondagsRivier op de voet van de Cambdebosberg boven de Landdrost drift is de 11 April 1776 in Leening genoomen door Francois de Wet, de zeer apparent door de Stroopende Bosjesmans Hottentotten, welke dies tijds in die Contrijen op het heevigst hebben gemoed, van daar verdreeven zynde, vervolgens op den 15 April 1780 de plaats heeft verlaaten, met een ten zijnen lasten daar op opengebleeven en nog voortloopende agterweezen van 3 Jaaren en 10 Maanden Recognitie welke plaats der Suppl:te man daar op in dato 16 November zig heeft onderstaan weder in Leening te neemen dog met dat ongelukkig gevolg, dat gelijk uit 't Berigt van den Landdrost Woeke blykt, die daaromtrend / alzo deeze plaats niet weijd van de Drostdije Graaffe Rynet geleegen is / van zeer nabij konde geinformeerd zijn, denzelven der Suppl:te man eerst in october 1786 bij de komst van hem Landdrost aldaar deeze plaats meer of min, naar maate der rustelooze omstandigheeden met de gemelde roovende Wilden in gebruik heeft beginnen te neemen; En zoude uit dien hoofde ook der Suppl:te verzoek omtrend deeze plaats, tendeerende dat den agterstal daar op niet vroeger als zeedert de October 1786 mag worden gereekend aanvang te hebben genoomen des onderget:s inzien zeer billijk eene gunstige consideratie bij UwelEd: Groot Achtb: en E: Achtb: meriteeren waar bij den onderget:e de vrijheid neemt in overweeging te geeven, of niet daar dezelve facheuze omstandigheeden, haare relatie meede hebben, tot voorm: voorige bezitter Francois de Wet met even gelijke billijkheid ook deeze zoude behooren te worden ontheeven van den agterstal welke, gelijk gezegd, nog ten zynen lasten op dezelve plaats onvereffend voort loopt en den ondergeteekende gequalificeert, zo wel den laatstgem: agterstal als het geene aan de Weduwe Burgers op deeze plaats meer als zeedert October 1786 in debet is gebragt, bij de Boeken afteschrijven. Hier meede verhoopt den ondergeteekende aan de zeer geeerde Intentie Uwer Wel Edele Groot Achtb: en E: Achtb:s te moogen hebben voldaan en laat deeze dienen voor nedrig berigt In 't Casteel de Goede Hoop den 5 Augustus / was geteekend / O: G: de Wet zo is na deliberatie over het zelve Vertoog goedgevonden en dienvolgens beslooten zich daarmeede volkoomen te conformeeren, zullende dienvolgens welgemelde Heere de Wet worden geauthoriseerd, zo als zijn Ed: geauthoriseerd word bij deeze, omme de drie Jaaren en Een Maand achterstallige Recognitie penningen op de plaats de Lange kloof geleegen achter de Sneeuwberg heetende opteheffen en afteschrijven; mitsgaders om de plaats de Aanteelfontijn op naam van de Suppl:te te doen overgaan, onder voorwaarden dat door haar volgens haar eigen aanbod daar van zal worden betaald de gewoone Recognitie zeedert den Jaare 1786 tot heeden en de Elf Maanden achterstallen door de voorige Bezitter van die plaats te kwaad gebleeven, onder reserve aan haar de gemelde Elf Maanden Recognitie van den Burger Abraham Erasmus JacobusZ: wederom afte eisschen; en laatstelijk omme uit hoofde van de allezints plausible reedenen door zijn Ed: daartoe zo met relatië van de SuppIiante als ten aanzien van den Burger Francois de Wet, bij zijn Ed: Vertoog in consideratie gegeeven, de achterstallige Recognitie penningen op de Plaats de Leugenaarsfontijn ten lasten zo van de Suppl:te als gedachte Erasmus hechtende, by de Boeken afteschrijven, tot de maand October 1786 als van welke tijdstip de gewoone Recognitie door de Suppl:te zal moeten worden voldaan, dewijl haare overleedene Man van toen af gebruik van dezelve Plaats heeft kunnen maaken; en zal van dit besluit Extract worden afgeeven aan de Suppliante ten einde te strekken tot haar naricht en informatie. Door Landdrost en Heemraden van Stellenbosch en Drakenstein aan deeze Regeering gericht zijnde een ampel Verslag weegens het door hen op den 4 deezer gedaan onderzoek over het onvermogen van zodanige Landbouwers onder hunne Districten als meerder dan Twee Jaaren achterstallige Recognitie penningen op hunne in Leening bezittende Plaatzen ten achteren staan zo wierd het zelve Verslag bevonden van volgende inhoud 9

10 Aan den Wel Edele Groot Achtb: Heere Abraham Josias Sluijsken Raad ordinair van Neerlands India mitsgaders Commissaris over 't Gouvernement van Kaap de Goede Hoop en den Ressorte van dien & & &. Wel Edele Groot Achtbaare Heer! Ter Eerbiedige opvolging der zeer gerespecteerde ordre van Uwel Edele Groot Achtb: door de Eerstgeteekende Landdrost alhier in Vergaderinge op Maandag den 7 April deezes Jaars gehouden geproduceerd zijnde een Lijst van alle zodanige Persoonen als met de betaling der Recognitie penningen op hunne Leeningsplaatzen meer dan Twee Jaaren ten agteren zijn, en waar van zommige de beuijzen van hun onvermogen aan den Eerstgeteekende Landdrost overgeleevert andere daar teegen zig slegts beroepen hebben op 't bewust zijn van de ondergeteekendens van hun slegten staat en toestand, hebben wij ondergeteekendens behoorlijk onderzogt welke dezelve zig buiten staat bevinden de agterstallige Recognitie Penningen hunner van de E: Comp:e in Leening bezittende Plaatzen te kunnen opbrengen en zijn wij tot heeden in staat alleenlijk van de volgende met zeekerheid te kunnen opgeeven 't geen van derzelver overmoogen bekend is, als De Wed:we wijlen den Burger Eduard Mosterd, welke op de plaats de Riet Fontijn 37 Jaaren ten agteren is en op een door wijlen haaren man verlaatene plaats de Vondeling gen:t 12 Jaaren en 8 Maanden te quaad gebleeven is dus reeds bij leeftijd van haaren Man, de eerste gem: Plaats uit hoofde hunner behoeftigen staat en den laatste om de rooverijen der Bosjesmans Hottentotten hebbende moeten verlaaten, en haare toevlugt bij haare Kinderen, en haaren Man bij zijn Broeder hebbende moetend neemen om hun onderhout te vinden, zij thans niets hoegenaamd bezit. Jacob Cloete Gerritz: die op de plaatz de Gunst fontein geleegen in 't Roggenveld 30 Jaaren ten agteren is, is volgens Twee Verklaaringen, door de Bosjesmans Hottentotten geheel van zijn Vhee beroofd zynde, de voorsz: agterstallen niet in staat op te brengen, zou egter in 't vervolg Jaarlijks dezelve behooren te voldoen en bij verkoop van den opstal 't daarvan proflueerende aan de E: Comp:e dienen te koomen. Gerrit Maritz op zijn van de E: Comp:e in leening bezittende plaats de Portugaals Rivier geleegen aan de groote Rivier op 't middelste Roggeveld ruim Elf Jaaren in de betaaling der Recognitie Penningen ten agteren zynde zijn wij uit herhaalde Rapporten verzeekert door de roovende Bosjesmans Hottentotten al zijn Vhee te zijn ontnoomen zo dat hy nu omtrend Twee Jaaren zelvs naauwlijks hunne handen ontkomen zijnde zeedert die plaats geheel heeft verlaaten en zig daar door geheel buiten staat gesteld bevind 't geringste te kunnen op brengen, terwijl iemand geneegen zynde den opstal te willen koopen almeede gelijk voorm: Cloete het daar van koomende aan de E Comp:e zou behooren te worden voldaan. Johannes Urbanus Smal op de bij hem in Leening bezittende plaats de Zilvermijns Bosch geleegen aan de kleine Riviers Valleij omtrend Vier Jaren Johan Albertus Geldenhuyzen op de plaats de Waageschaal geleegen aan de kleine Zoetendaals Valleij ruim 16 Jaaren, en Coenraad Johannes Groenewald Christoffel Zoon op de plaats de Paires Valleij geleegen aan de Goedvertrouwens Rivier derthien Jaaren in de betaling der Jaarlyksche Recognitie Penningen ten agteren zijnde, zijn behalven de reedenen bij de desweegens door hun geproduceerde Verklaaringen ter needergesteld, by ons zeer wel bekend dat door hun decresceerend getal kinderen buiten staat zig bevinden dezelve Recognitie Penningen te kunnen opbrengen, daar zelfs de laatstgemelde zig buiten staat bevind om de ten hoogsten benoodigde Kleedingstukken voor zijn oudsten zoon te kunnen koopen, tot 't præsteeren van zijn Burger dienst 10

11 Johannes Jordaan is nietteegenstaande zijne gedaane declaratie in den Jaare 1780 om zyn Woonplaats de Boontjes Rivier geleegen in 't Land van Waveren te verlaten door groote armoede genoodzaakt geweest met zijne kinderen, op dezelve plaats te blyven woonen, en word thans op de zelve plaats met zijne kinderen in zijnen hoogen ouderdom door andere gegoede Ingezeetenen onderhouden De Wed:we Andries van Dijk op de Plaats de Bot Rivier 26 Jaaren en 4 Maanden ten agteren zynde in de betaaling der verschuldigde agterstallige Recognitie Penningen, is zo door de continueele sterfte van haar Vhee als door haar veele kinderen van 't nodige te voorzien bevoorens en nu zeedert drie Jaren herwaards door bij gekoomene geleedene schade door de overstroming van de Bot Rivier veroorzaakt, geheel buiten staat dezelve agterstallen te kunnen voldoen, egter zou dezelve vermits nog slegts Twee kinderen bij haar heeft in 't vervolg haare Recognitie Penningen Jaarlijx dienen op te brengen en vermits die plaats tamelijk bebouwt is, zou bij verkoop van de opstal 't daar uit proflueerende aan de E: Comp:e behooren te worden voldaan Jochim Ernst Ludeke op de Plaats de Fiuteroe geleegen aan de Witte water over de oliphants Rivier omtrend Elff Jaaren ten agteren zijnde bezit naauwlijks zo veel als tot Lijff en leevens onderhoud van hem en agt onmondige kinderen noodzaaklijk vereischt word Samuel de Beer op de plaats de Klippedrift aan de overzijde der Berg Rivier geleegen, ruim Neegen Jaaren ten agteren zijnde is door continueele teegenspoeden bijzonders door verlies van byna alle zyne Slaaven en daar teegen acresseerend Huisgezin volstrekt niet in staat dezelve achterstallige Recognitie penningen te kunnen op brengen De ondergeteekendens naar gemoede in hun beste kennisse in de voorsz gedaane opgaave hebbende gedraagen verhoopen daar meede aan de zeer gerespecteerde ordre en Intentie van Uwel Edele Groot Achtbaare te moogen hebben voldaan en zullen niet manqueeren, om zoo draa van andere welke in dien staat als de indeeze opgegeevene verseeren, geinformeert worden, almeede aan UwelEdele Groot Achtb: diepschuldige kennisse te geeven Terwijl de ondergeteekendens voor 't overige de vrijheid neemen met de diepste Eerbied zig te onderschrijven als /onderstond/ WelEdele Groot Achtb: Heer /lager/ Uwer Wel Ed: Groot Achtb: zeer ootmoedige Dienaaren, /geteekend/ H: L: Bletterman, P: G: Wium, S: W: v: d: Merwe, J: Eksteen, P: Roux, A: c: v: d: Bijl, J: de Villiers, S: J: Cats, A: d: Villiers J Z:n /in margine/ Stellenbosch, den 4 Augustus over welk Vertoog met alle mogelijke aandacht gedelibereerd en daar bij overwoogen zijnde, de meer en meer toeneemende noodzaaklijkheid dat de Boeken van 'S Lands Inkomsten van alle hoopelooze schulden worden gezuiverd ten einde de Maatschappij niet langer te vleijen met vorderingen en uitstaande Schulden van welke nimmer iets te bekomen is, en eens te kunnen verseekeren welk bedraagen van uitstaande Recognitie Gelden met reden verwagten mag, zo is goedgevonden en dienvolgens beslooten de Heere de Wet als Boekhouder van 'S Lands Generaale Inkomsten te authoriseeren, zo als zijn Ed: geauthoriseerd word bij deeze, omme de verschuldigde achterstallige Recognitie penningen van de Weduwe wijlen den Burger Eduard Mosterd, uit hoofde van haar onvolstrekt onvermogen waar door zij zelfs genoodzaakt is geworden haare weleer bezeeten hebbende plaatsen te verlaaten, zonder dat immer ofte ooit te wachten is dat zij in staat zal kunnen geraaken dezelve achterstallen te voldoen bij de Boeken finaal afteshrijven en daar door haar debit te liquideeren; dan ten aanzien der overige Persoonen bij gedacht Vertoog van Landdrost en Heemraaden van Stellenbosch en Drakenstein vermeld is, uit aanmerking dat zij allen nog in 't bezit zijn en blijven willen van de plaatzen waarop zodanige achterstallige Recognitien zijn hechtende als zij thans onvermoogend zijn te kunnen voldoen 11

12 en dat dus de opstallen dier plaatzen voor het bedraagen der gemelde achterstallen als verhijpothecqueerd moeten worden geacht en gehouden, goedgevonden en verstaan welgemelde Heere de Wet te authoriseeren omme het geene alle deeze Persoonen onder Ultimo deezer loopende Maand Augustus aan achterstallige Recognitie te kwaad zullen staan bij de Boeken aftesluiten omme bij 't formeeren der nieuwe Boeken binnens lyns als wanhoopende pretensien te worden ingenomen, en als zodanige te blyven voortloopen tot tijd en wijlen de opstallen van hunne respective Plaatzen zullen worden veralieneerd ofte verkogt omme als dan uit 't provenue deezer Verkoopingen het zij geheel dan wel ten deele te vinden het geen de Compagnie voor op dezelve plaatzen heetende achterstallige Recognitie penningen wettig competeerd; zullende Landdrost en Heemraden van Stellenbosch en Drakenstein bij Extract kennisse worden gegeeven van dit besluit, met last en bevel daarvan informatie te doen draagen, aan de daar bij betrokkene Burgers Jacob Cloete Gerritz, Gerrit Maritz, Johannes Urbanus Smal, Johannes Albertus Gildenhuizen Coenraad Johannes Groenewald Christoffelz, Johannes Jordaan, Jochem Ernst Ludeke Samuel de Beer, en de Weduwe Andries van Dijk, onder serieuse adhortatie, recommandatie en bevel, omme voortaan Jaarlijks de recognitie der Plaatzen door hen respectivelijk bezeeten wordende, prompt en zonder eenige de allerminste nalatigheid te voldoen, zo uit hoofde van hunne duure pligt en gehoudenisse als uit hoofde van de verschuldigde dankbaarheid voor de faciliteiten hen bij dit besluit uit bijzondere consideratie beweezen Uit een Certificaat door Landdrost en Heemraaden van Stellenbosch en Drakenstein voormeld, beneevens vier daar aan geannexeerde Verklaringen gebleeken zynde de allezints beklagenswaardige armoedige toestand van Hermona Booyzen, Weduwe wijlen den Burger Anthonij Rinke, en dus het volstrekt onvermogen waar in zij zich bevind om van haare in Leening bezeeten wordende Plaats genaamt de Poespasvallei, geleegen aan de Poesinelsrivier, de bijna Tien Jaaren achterstallige recognitie penningen te kunnen voldoen, zo is verstaan den Heere de Wet in zijn Ed: voormelde qualiteit alverder te authoriseeren zo als zijn Ed: geauthoriseerd word bij deeze, om het debit van gedachte Weduwe Rinke almeede onder Ultimo deezer bij de Boeken aftesluiten omme inzelvervoege als zo even omtrend onderscheidene onvermoogende Persoonen is gezegd, binnens lijns te laaten voortloopen. Door Landdrost en Heemraaden van Stellenbosch en Drakenstein, nog ingedient geworden zynde het volgend Bericht. Aan den Wel Edele Groot Achtb: Heer Abraham Josias Sluijsken Raad ordinair van Neerlands India mitsgaders Commissaris over het Gouvernement kaap de Goede Hoop en den ressorte van dien &, &, &, beneevens WelEdele Achtb: Heere Gezachhebber en de Wel Edele Heeren Raaden van Politie Wel Edele Groot Achtb: Heer en E: Achtb: Heeren! Den Burger Gideon Jacobus Joubert, als Eigenaar en houder van de byde Pontons aan de Bergrivier ingevolge Uwer WelEdele Groot Achtb: en E Achtb: zeer geeerde Extract Resolutie van den 10 Februarij J: L: op heeden aan ons ingedient hebbende eene Specificque naam Lijst van zodanige Persoonen als welkers plaatzen over de groote berg en Vier en Twintig Revieren tot aan de oliphants Rivier geleegen zijn, en welke zo wel als de namalige Bezitters dier plaatzen de betaling aan de onderste Ponton aan de Honing berg geleegen zoude dienen te presteeren, zich teffens verontschuldigende de namen der voorsz: Plaatzen niet eerder ten Comptoire van S' lands Generaale Inkomsten te hebben kunnen erlangen; zo neemen wij de vrijheid UwelEdele Groot Achtb: en E: Achtb: de door voorsz: Joubert aan ons ingediende Lijst neevens deeze in Copia authenticq aan te bieden; en vermits voorm: Joubert quam te betuigen zich in de onmogelijkheid te bevinden om eene zodanige Lyst van die geenen welke aan de bovenste Ponton aan de Paarl geleegen verpligt blijven het Ponton geld te betalen te kunnen erlangen, hij ook vermeende dat bij het Transport van de Ponton aan de Honingberg speciaal bepaald wordende dat de Bezitters der opbovengemelde Naam Lijst bekend gestelde plaatzen, alleenlijk aan dezelve Ponton zullen betaalen, dezelve Pontonhouder dus geene prætensie op de overige Betaalders der aan de Paarl geleegene Ponton zoude kunnen maken, des wij Uwel Edele Groot Achtb: en E: Achtb: in alle eerbied verzoeken voorm: Joubert gracieuselijk te willen permitteeren als nu 12

13 Transport van de onderste Ponton volgens de voorsz: door hem ingediende Naamlijst te moogen worden gedaan Waarmeede de vrijheid neemen ons met diepschuldig respect te onderschrijven als / onderstond / WelEdele Groot Achtb: Heer en E: Achtb: Heeren. / lager / Uwer wel Edele Groot Achtb: en E: achtb zeer onderdanige en gehoorzaame Dienaaren / was geteekent:/ H: L: Bletterman, P:G: Wium, J: Eksteen, Pieter Roux, A:C: v:d: Bijl, Jacob de Villers J:P:Z: S:J: Catz, A de Villiers J:n Z: / in margine / In Heemraads Vergadering aan Stellenbosch den 7 July is, na lecture van gedacht Bericht door den Heere de Wet als Boekhouder van 'S Lands Generaale Inkomsten aanvankelijk gedeclareerd dat de alegatie door den Burger Giedeon Jacobus Joubert aan Landdrost en Heemraaden gedaan als of hij ten Comptoire van 'S Lands Generale Inkomsten was opgehouden geworden ten eenemaale bezijde de waarheid kwam te zijn, nadien men ten gemelde Comptoire niet dan met veel moeite en arbeid welke gereedelijk was verricht, uit de verwarde opgaave door hem Joubert gedaan zo van de naamen der Persoonen als de benamingen der plaatzen, die hij vermeende onder de Ponton aan de Honingberg te kunnen en te moeten worden geclasseerd, hadt kunnen formeeren een exacte Lijst welke aan den kooper van gem: Ponton tot behoorlik naricht en informatie zou kunnen strekken, en vervolgens bij den Raade beslooten als nu ingevolge het verzoek van Landdrost en Heemraden voormeld aan den gedachte Giedeon Jacobus Joubert als Eigenaar van de beide Pontons aan de Bergrivier te permitteeren zo als hem gepermitteerd word bij deeze de bovenste dier beide Pontons geleegen aan de Honingberg te moogen verkoopen, en daaronder ter betaling van de gewoone Pontongelden te classeeren zodanige Plaatzen, als bij de Lijst door Landdrost en Heemraaden nevens hun vertoog gevoegd zijn opgegeeven geworden, omme vervolgens van dezelve Transport en opdracht te doen in behoorlijke forma en na costume locaal, van welk besluit bij Extract deezer kennisse zal worden gegeeven aan Landdrost en Heemraaden van Stellenbosch en Drakenstein met last en bevel omme wanneer de Ponton aan de Honingberg door dies teegenwoordige Bezitters zal weezen verkogt en getransporteerd, als dan bij affixie van Billetten publiecq te maken van welke plaatzen het Pontongeld aan den Pontonhouder aan den Honingberg voortaan zal moeten worden betaald. Na dit een en ander in overweeging genoomen zynde, dat de prijzen van het Niervet en Staartvet wederom binnen billijke bepaalingen zyn gekoomen, en dus zou kunnen worden ontheft het verbod van uitvoer zo op deeze Articuls als op gemaakte kaarszen bij Publicatie deezer Regeering op den 7 februarij deezes Jaars gestatueerd, zo is na deliberatie bij den Raade beslooten, omme het voorschreeven verbod en de daar op gestelde Pnaliteiten intetrekken en te vernietigen, zo als dezelve vernietigd en ingetrokken worden bij deeze, en zal dienvolgens bij Publicatie en afixie van Billetten aan alle ende een iegelijk der Ingezeetenen deezer Colonie, vrijheid worden gegeeven tot 't verkoopen van Niervet en Straartvet en gemaakte Kaarszen, aan wie het zijn mooge, tot zoo lange deeze Regeering nodig oordeelen zal deeze permissie wederom intetrekken en onder bepaaling dat hoe zeer de inkoop van gezegde articuls van Niervet, Staartvet en gemaakte Kaarszen aan een ieder zonder onderscheid is opengelaaten, nochtans van het een noch andere nietteegenstaande de deugdelijkheid van den aankoop en verkoop volkoomen mogt kunnen worden geprobeert en aangetoont, niets zal moogen afgescheept of afgelaaden worden, dan na de geene welke den afscheep zullen willen doen, daartoe permissie van den Edele Heer Commissaris ofte Hoofdgebieder in der tijd zullen hebben verzocht en erlangd By deeze geleegendheid in overweeging genoomen zynde dat in 't teegenswoordig saisoen volgens de ordres van de Hoog Edele Heeren Commissarissen Generaal het voor S' Compagnies Scheepen benodigd Vleesch zou moeten worden gezouten doch dat de nog aan handen zijnde voorraad van ruim Twintig duizend ponden zeer waarschijnlijk sufficient zal zijn om de verstrekkingen van dat Articul tot 't volgend Wintersaisoen gaande te houden, zo is dus ook bij den Raade beslooten van dit Jaar voor Reekening van de Compagnie geen 13

14 aankoop van gezoute Vleesch te doen. Vervolgens wierd door den Edelen Heer Commissaris den Raade gecommuniceerd dat den Capitijn Ingenieur Louis Michel Thiebault boven de 2603 Halfaams Steen kalk die hem door expresse Gecommitteerdens op den 2 Februarij 1792 waren overgegeeven, tot voortzetting van S' Compagnies Metzelwerken genoodzaakt was geworden van onderscheidene particulieren nog hadt moeten worden ingekogt 539 halfaams Steenkalk, welk zoort bij de gedaane aanbesteeding van kalk ten behoeve van de Compagnie niet is begreepen geworden en dat zo deeze 539 halfaams kalk als de onder zijne administratie gestelde 2603 Halfaams behoorlijk waaren verantwoord geworden; en is derhalven ten deeze aspecte verstaan de door hem ingekogte 539 halfaams Steenkalk aan hem uit S' Compagnies Cassa te laaten voldoen teegens de daarvoor betaalde prijs van 24 Stuivers het Halfaam De Adsistenten Beekman en Jacoby welke zich bij besluit deezer Tafel van den 21 April anno passoto gecommitteerd hebben gevonden tot 't beschrijven en nummeren van een gedeelte der Cartonne Munten tot welkers vervaardiging als toen is beslooten, verzoek gedaan hebbende daarvan te moogen worden ontslaagen, de eerste uit hoofde van de meenigvuldige bezigheeden ten Negotie Comptoir en de tweede uit aanmerking van zijne hooge Jaaren en zwak gezicht, zo is goedgevonden aan deeze verzoeken te defereeren en dienvolgens opgemelde Beekman en Jacobij van 't nummeren en beschrijven der Cartonne Munten te ontslaan, zo als dezelve daar van ontslaagen worden bij deeze, en is wijders beslooten in hunne plaatzen tot 't nummeren en beschryven der Cantonne Muntstukken van Rd:s 5 en Rd:s 4 te committeeren den Adsistent Ernst Jaques Hecrat en tot die van Rd:s 3 en Rd:s 2 den Adsistent Pierre de Roubaix, zo als dezelve daar toe respective gecommitteerd worden bij deezen Hier op wierd door den Edelen Heer Commissaris den Raade bedeeld, dat den Bode deezer Vergadering Jan de Clercq, aan zijn Ed: hadt vertoond de Laade van een SchrijfComptoir waarin hij eenige door hem aan cartonne en papiere Munten ontfangene Vendupenningen hadt geslooten, doch bij opening van dezelve Laade bevonden dat daarvan een gedeelte door Muizen zodanig was geknaagd en vernield dan niet alleen niet meerder in roulance kon worden gebracht maar ook niet dan met veele moeite zou kunnen worden geapprecieerd welke waarde de vernielde Stukken kwamen te hebben, en dat zijn Ed: dus ook de gemelde Laade door de Gecommitteerdens tot 't verbranden der vuile en gemutileerde Muntstukken hadt laten verzegulen, zodanig als zijn Ed: dezelve ter Tafel van den Raade hadt doen stellen; waarop de Zeguls van gedachte Laade afgenoomen geworden en daar in bevonden zynde een deel geheel doorknaagde en vernielde Cartonne en Papiere Muntstukken, zo is bij overweeging dat zulks buiten schuld of toedoen van den Bode Jan de Clercq is geschied en dat hij dus voor de geleedene schade behoord te worden gededomageerd goedgevonden en dienvolgens beslooten de Gecommitteerdens tot 't nazien en verbranden van de oude vervuilde en afgesleeten Muntstukken te gelasten, zo als dezelve gelast worden bij deeze omme alle de zich in meermelde Laade bevindende vernielde en doorknaagde Muntstukken met alle mogelijke naawkeurigheid te examineeren en voor zo veel mogelijk te apprecieeren de waarde die dezelve hebben gehadt, omme over hunne bevinding in deeze den Raade ten spoedigste te dienen van derzelver bericht. De Burgerraad Hendrik Andreas Truter bij Requeste verzoek gedaan hebbende om namens den Vryzwart Cartousch van Goedje, deszelfs Slavinne genaamd Candasa van Boegies uit slaafsche dienstbaarheid te moogen ontslaan en te stellen in vrijdom, en zo meede door den Burger Coenraad Appel permissie verzocht zijnde tot t emancipeeren van zijne Slavinne genaamt Juliana van de Kaap, zo is verstaan deeze verzoeken te accordeeren gelijk dezelve geaccordeerd worden by deeze onder conditie dat voor ieder der gemelde Lijfeigenen aan de Diaconie der hervormde Gemeeente deezer plaatze zal worden betaald de vastgestelde Somma van Rd:s 50: en bovensdien gesteld de vereischte Borgtocht dat de genoemde Slavinnen binnen den tijd van Twintig Jaaren niet tot lasten van gedachte Diaconie zullen vervallen. Door den oud Vice President van het eerwaarde Colegie van Weesmeesteren Daniel de Waal bij requeste verzocht zijnde om zijn Buitenplaatsje geleegen aan den krombooms rivier en door Johan Neft om zijn Huis 14

15 en Erf in deeze Tafelvallei bij wijze van Verlootinge van den hand te moogen zetten, zo is na deliberatie goedgevonden en dienvolgens beslooten deeze verzoeken aan de Supplianten respective toetestaan gelijk hen dezelve toegestaan worden by deeze zullende zij dienvolgens de voorzeide vaste Goederen bij verlooting moogen veralieneeren en aan eenen anderen doen overgaan, onder expresse voorwaarden nochtans dat van 't geheele provenue derzelve voor dat daarvan Transport en opdracht geschiede in S' Compagnies Cassa zal moeten worden voldaan S' Heeren Geregtigheid den 25:ste Penning en voorts de recognitie welke de Compagnie zoude geworden wanneer de gemelde vaste goederen bij openbaare opveiling waaren verkocht geworden. Vervolgens wierd door den Edelen Heer Commissaris den Raade gecommuniceerd dat zijn Ed: met bijzonder ongenoegen hadt moeten ondervinden, hoe zommige menschen die den een of ander Dienaar der E: Compagnie begeeren te ligten en daartoe bij zijn Ed: verzoek koomen te doen, zig meenigwerf om deeze permissie te erlangen, bedienen van onderhandsche Verklaringen of certificaaten door Chirurgijns daar toe verzocht zo dubbelzinnig als onvoldoende verleend, ter betoging dat de in leening verzocht wordende Persoonen onbekwaam zijn de Compagnie te kunnen dienen, en zo meede dat zoortgelijke onvoldoende en dubbelzinnige Verklaringen insgelijks meenigmaalen door Burgers welke van de gewoone Wachten, Diensten en Exercitien willen bevrijd aan de respective Colegien van Burgerkrijgsraaden worden ingedient; en is tot weering van de ongereeguldheeden welke uit de voortgang deezer handelingen zou kunnen ontstaan na aandachtige deliberatie goedgevonden en dienvolgens beslooten te statueeren en te ordonneeren, zo als geordonneerd en gestatueerd word bij deeze, dat door geene der Chirurgijns ten deeze Gouvernemente 't zy Dienaaren der Compagnie of Burgers, zo ter deezer Hoofdplaatze als in de Buitendistricten zullen moogen worden verleend Verklaringen of Certificaaten over gemeene Dienaaren der Compagnie van zulke gebreeken als waar door tot haare dienst onbekwaam zouden zijn en dus geligt kunnen worden of over gebreeken aan Burgers waardoor zouden kunnen pretendeeren van Wachten, Tochten en Exercitien bevrijd te worden, zullen moogen worden verleend of door valabel aangenoomen worden, dan de zulke waarbij de ongemakken of gebreeken omstandig zullen weezen omschreeven en onder presentatie om de gegeevene dispositien ten allen tijde met solemneele Eede te zullen staaven Voorts is geleezen het onderstaand Request door den Adsistent ter Weeskamer Coenraad Maurits Bartels aan deezen Raade gericht. Aan den Wel Edele Groot Achtb: Heer Abraham Josias Sluysken Raad ordinair van Neerlandsch India, mitsgaders Commissaris over het Gouvernement van kabo de Goede Hoop en den Ressorte van dien & & & beneevens den Wel Edelen Achtb: Heere Gezachhebber en den verderen Ed: Achtb: Raade van politie Wel Edele Groot Achtb: Heer en E: E: Achtbare Heeren! Geeft met verschuldigden Eerbied te kennen Hendrik Coenraad Mauritz Bartels hoe hy Suppl:t n de Maand November 1788 met het Schip Voorberg als Soldaat alhier aangeland zynde, daar op als pennist ter Weeskamer is geplaatst, en vervolgens in dato 26 october 1791 tot adsistent à 20: per Maand bevordert geworden Dat de Suppl:t zijn dienst ten allen tijde zoo hy vertrouwd, tot genoegen zijner Superieuren hebbende gepræsteerd, op dien grond thans de vrijheid neemt zig te wenden tot Uwel Edele Groot Achtb: en E: Achtb: met zeer eerbiedig verzoek dat, nadien eenige familie aangeleegendheeden zijne teegenwoordigheid in Nederland vorderen het van UwelEdele Groot Achtb: en E: Achtb gunstig welbehagen zijn moge, den Suppl:t de nodige permissie te verleenen om zo het zijn kan, met behoud van qualiteit en gage bij voorkomende Scheepsgeleegentheid naar Nederland te vertrekken, smeekende den Suppliant teevens Uwel Edele Groot Achtb: en E: Achtb: om Hoogstdezelver favorable aanschrijving aan de Illustre Vergadering van 17:en op dat den Suppl:t zijne voorsz: familien aangeleegentheeden gearrangeerd hebbende dan in zijn teegenswoordige 15