Europees Handvest. Richtlijnen. voor de Verkeersveiligheid. inzake verbintenissen Focus op verbintenissen door jongeren. Doprava

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Europees Handvest. Richtlijnen. voor de Verkeersveiligheid. inzake verbintenissen Focus op verbintenissen door jongeren. Doprava"

Transcriptie

1 Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid Richtlijnen inzake verbintenissen Focus op verbintenissen door jongeren Doprava

2 Inhoudsopgave Het hernieuwde Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid p.3 Verbintenis in het kader van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheidh p Voor wie zijn deze richtlijnen bedoeld en waarom? 2.2 Principes van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid 2.3 Een stap verder 2.4 Wat vind ik in deze richtlijnen? Een verbintenis aangaan in het kader van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid p Hoe definieert u uw doelstellingen? 3.2 Hoe bereidt u uw actieplan voor in 10 stappen? 3.3 Concentratie op jongeren 4 De evaluatie uitvoeren p Waarom is evaluatie zo belangrijk 4.2 Hoe definieert u uw indicatorenk? 4.3 Hoe ontwerpt u het evaluatieplan? 5 Uw verbintenis op de website van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid p.17 2

3 1 Het hernieuwde Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid Het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid is een burgerplatform over verkeersveiligheid, gebaseerd op concrete verbintenissen van bedrijven, verenigingen, lokale instanties, onderzoeksinstellingen, universiteiten en scholen. Tot nu toe hebben al meer dan instanties uit alle EU-lidstaten het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid ondertekend. Ze sloten verbintenissen af om de verkeersveiligheid te verbeteren en onder de Europese burgers een echte verkeersveiligheidscultuur te ontwikkelen. De volgende fase van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid komt voort uit de ervaringen en lessen van de eerste twee edities. Het onderliggende principe van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid blijft hetzelfde: eigendom en verantwoordelijkheid voor verkeersveiligheid moeten gedeeld worden met alle belanghebbenden, ongeacht of zij experten zijn of leken. De nieuwe slogan spreekt wat dit betreft voor zich: Together, we are Road Safety! 3

4 2 Verbintenis in het kader van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid 2.1 Voor wie zijn deze richtlijnen bedoeld en waarom? Het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid staat open voor alle soorten organisaties (zoals bedrijven, verenigingen, lokale instanties, onderzoeksinstellingen, universiteiten en scholen) die op hun werkterrein een verschil willen maken voor de verkeersveiligheid. Deze richtlijnen moeten de leden van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid helpen effectieve verkeersveiligheidsverbintenissen uit te werken door hen de vereiste kennis en aanbevelingen te verstrekken over hoe zij hun acties moeten plannen en evalueren. Zij zijn gebaseerd op de kennis die is opgedaan met de meer dan verbintenissen die tussen 2005 en 2013 ontworpen en uitgevoerd werden door de leden van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid. Speciale aandacht zal hierbij uitgaan naar de verbintenissen en de preventieve acties die specifiek met jongeren werken. 2.2 Principes van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid Om deel uit te maken van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid, moet elk lid de algemene principes onderschrijven, met specifieke vermelding van: Hun algemene verkeersveiligheidsverbintenis Hun bereidheid om kennis en praktijken uit te wisselen Hun ethische principes Deze principes, die zijn bijgewerkt voor de derde fase van de campagne, vormen de kern van de verbintenis in het kader van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid. Alle organisaties die deze principes onderschrijven worden lid van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid en worden als zodanig uitgenodigd om hun verbintenis verder uit te werken en hun acties en activiteiten te delen met de rest van de gemeenschap en de samenleving in haar geheel 4

5 2 Verbintenis in het kader van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid De principes van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid We onderschrijven de volgende principes van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid: 1 We erkennen het belang van de ontwikkeling van een positieve cultuur rond verkeersveiligheid in de Europese Unie omdat we tot doel hebben het aantal verkeersslachtoffers te halveren en vorderingen te maken in de richting van onze 'zero visie' voor verkeersveiligheid. 2 We erkennen het belang van onze deelname aan een Europees initiatief dat deelnemers uit alle lidstaten groepeert en alle organisaties* van gelijk welke omvang betrekt, met of zonder voorgaande ervaring in verkeersveiligheid. 3 We geloven dat onze organisatie acties voor verkeersveiligheid in ons vakgebied moet ondernemen of ondersteunen. 4 We kiezen vrijwillig voor de actie die het best aansluit bij onze behoeften, capaciteiten en vaardigheden. 5 We ondersteunen de uitwisseling van informatie en ervaringen tussen de leden van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid om nieuw inzicht in de verkeersveiligheid te verwerven. 6 We geloven in open, eerlijke en accurate communicatie met elkaar. 7 We respecteren de rechten, het geloof en de cultuur van alle leden en individuen en benaderen elkaar respectvol en waardig. 8 We genieten dezelfde rechten als alle andere leden om toegang te krijgen tot informatie en die te verspreiden, deel te nemen aan de activiteiten van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid en de zichtbare identiteit van het Handvest te gebruiken. 9 We begrijpen dat het Handvest aan strikt ethische regels onderworpen is om elk misbruik van de voordelen van het lidmaatschap te vermijden. *Met uitzondering van politieke organisaties 5

6 2 Verbintenis in het kader van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid 2.3 Een stap verder Alle leden van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid hebben de optie om een complexere verbintenis met impactbeoordeling te ontwikkelen en zich kandidaat te stellen voor Goede Praktijken. Elk lid kan op elk moment tijdens de duur van het project besluiten het bereik van zijn of haar verbintenis uit te breiden. Gelieve voor verdere inlichtingen onze Richtlijnen voor kandidaten Goede Praktijken te raadplegen of contact op te nemen met het team van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid. 2.4 Wat vind ik in deze richtlijnen? Deze richtlijnen omvatten volgende informatie: Hoe definieert u uw doelstellingen? Hoe bereidt u een actieplan voor? Waarom is evaluatie zo belangrijk? Hoe ontwerpt u uw evaluatieplan? Hoe vult u uw aanvraag in op de website van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid? Hoe krijgt u verdere informatie over uw verbintenis? 6

7 3 Een verbintenis aangaan in het kader van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid 3.1 Hoe definieert u uw doelstellingen? Uw verbintenis is een concreet resultaat van uw motivatie en interesse voor betere verkeersveiligheidsnormen in uw omgeving. Als eerste stap in het ontwerp van uw verbintenis in het kader van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid bepaalt u welk probleem u wenst aan te pakken. Om dat te bereiken, kunnen de volgende vragen u helpen: Welke verkeersveiligheidsproblemen identificeer ik in mijn omgeving? Hoe wil ik op die problemen reageren? Hoe kan ik dat doen met mijn financiële en organisatorische mogelijkheden? U kunt iets geheel nieuws uitproberen en innoveren Kijk hoe anderen dat deden: Getuigenis van Chaves-Verín 1 Welke belangrijke acties heeft u ondernomen sinds uw ondertekening van het Handvest? Gezien de verkeersvolumes aan de grens (vooral in de weekeinden) en de vele ongevallen hebben we gemeenschappelijke oplossingen nodig voor de slachtoffers en voor de verbetering van de veiligheid in de grensregio s. Wij hebben gevaarlijke wegarchitectuur verwijderd, verkeersborden onderhouden en vervangen, gemeenschappelijke verkeerseducatieve activiteiten voor automobilisten opgezet en gezamenlijke verkeerscontroles door de Portugese en Spaanse politie laten uitvoeren Getuigenis van Multipack 2 Welke belangrijke acties heeft u ondernomen sinds uw ondertekening van het Handvest? Wij hebben 4 miljoen suikersticks geproduceerd en gedistribueerd met het motto 'Let s save lives' en 10 verschillende slogans over verkeersveiligheid, evenals exemplaren van onze eigen producten met hetzelfde motto en de slogan 'Thank you for driving safely'. Ook hebben wij verkeersveiligheidsmateriaal op onze website en Facebookpagina gepubliceerd. We zijn van mening dat het feit dat onze producten dichtbij onze consumenten staan, hen heeft doen nadenken over wat zij kunnen doen om verkeersongevallen te helpen terugdringen. 1 Verín in Spanje en Chaves in Portugal zijn steden die dichtbij de grens tussen beide landen liggen. Samen ondertekenden zij het Handvest in april Multipack Bulgarije produceert verpakkingen voor producten zoals suiker, koffiemelk, instantkoffie, zoetstof, honing, warmedrankenmixen, zout en peper. Het ondertekende het Handvest in februari

8 3 Een verbintenis aangaan in het kader van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid Zodra u het te verbeteren verkeersveiligheidsprobleem heeft geïdentificeerd, begint u met het uitstippelen van uw SMART-doelen: Specifiek Omschrijf duidelijk de actie die u wilt ondernemen, wie van uw acties zal profiteren en wie u zal helpen bij de implementatie Wat wilt u precies doen? Wat wil ik precies bereiken? Wat is mijn doelgroep? Meetbaar Uw prestaties en resultaten kunnen worden gemeten. Hoe kan ik objectieve kennis vergaren over indicatoren voor de verbetering van de verkeersveiligheid, zoals de daling van het aantal ongevallen, verminderde blootstelling aan risico s of gedragsveranderingen met betrekking tot verkeerssituaties? Kan ik informatie van de deelnemers krijgen over het effect en het bereik van de acties? Hoeveel mensen zullen voordeel hebben bij mijn acties? Haalbaar Wees realistisch en stel doelen die aansluiten bij uw financiële en organisatorische hulpmiddelen en mogelijkheden. Wie in mijn organisatie zal bij de ontwikkeling van de acties betrokken worden? Welke activiteiten zal ik uitvoeren? Over welke hulpmiddelen beschik ik om mijn acties te ontwikkelen? Realistisch Uw doelen moeten duidelijk inspelen op een door u geïdentificeerd verkeersveiligheidsprobleem Zal mijn actie een reële impact hebben op de verbetering van de verkeersveiligheid of is ze slechts folklore Tijdgebonden Leg de tijdlijn van uw acties vast: geen einddatum aangeven is het beste excuus om geen actie te ondernemen! Heeft mijn actie een duidelijke einddatum? 8

9 3 Een verbintenis aangaan in het kader van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid 3.2 Hoe bereidt u uw actieplan voor in 10 stappen? Stap Vragen stellen Noteren 1 Probleem Waarom moet ik iets aan de verkeersveiligheid doen? Welke concrete problemen moet ik aanpakken? 2 Verbintenis Waarover gaat mijn actie? Welke indicatoren zijn van belang voor haar succes? 3 Kennis Wat weet ik over het door mij geïdentificeerde verkeersveiligheidsprobleem? Welk soort deskundige kennis heb ik nodig? 4 Doelgroep Op wie zal mijn actie gericht zijn? Wie zal profiteren van mijn actie? 5 Deskundigen Wie is het meest aangewezen om mijn actie te implementeren? 6 Activiteiten Welke concrete activiteiten zal ik uitvoeren? Relevante statistische gegevens ter illustratie van uw verkeersveiligheidsprobleem Succesindicatoren Aspecten van uw probleem en bron van deskundige kennis Personen die door het probleem geraakt worden Deskundigen die medewerking verlenen Acties die vruchten kunnen afwerpen 7 Methoden en instrumenten 8 Implementatie en teams Welke methoden (bv. onderwijs) en instrumenten (bv. folders) zal ik gebruiken? Hoe plan ik het implementatieproces? Wie uit mijn organisatie zal deelnemen? Instrumenten die ontworpen en gebruikt moeten worden in uw actie Actieplan en teamschema 9 Verwachte resultaten Welke resultaten verwacht ik? Verwachte resultaten 10 Communicatie Hoe communiceer ik over mijn resultaten? Middelen en communicatieplan 9

10 3 Een verbintenis aangaan in het kader van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid 3.3 Concentratie op jongeren Jongeren zullen de komende jaren een hoofdprioriteit worden voor het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid. Verkeersverwondingen zijn de belangrijkste doodsoorzaak bij jongeren onder de 24 jaar. Leeftijdsgroepen met het hoogste percentage sterfgevallen onder voetgangers zijn kinderen onder de 10 jaar (en volwassenen boven de 65 jaar). Bovendien zijn de sterftecijfers onder fietsers het grootst bij kinderen tussen 6 en 14 jaar. Jonge mensen tussen 15 en 24 jaar maken maar 13 % uit van de Europese bevolking, maar zijn toch verantwoordelijk voor 25 % van de verkeersdoden. Waarom lopen jongeren zo n groot risico? Mobiliteitspatronen: jongeren beginnen op die leeftijd auto/motor te rijden Onervarenheid, gebrek aan vaardigheden (bv. met autorijden) en gebrekkige kennis over verkeersveiligheid Experimenteren met alcohol en drugs Gebrek aan toezicht ouders/volwassenen Overmoedigheid Hogere blootstelling aan druk van leeftijdsgenoten en aan experimenten met alcohol en drugs Neiging tot risicogedrag als natuurlijk deel van het ontwikkelingsproces Daarom moedigt het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid de leden specifiek aan om initiatieven uit te werken voor jongeren. Jongerenacties kunnen betrekking hebben op een of meer van de volgende leeftijdsgroepen 0 11 Kinderen en kleuters Jonge tieners Adolescenten Jongvolwassenen 10

11 3 Een verbintenis aangaan in het kader van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid Hier vindt u enkele voorbeelden van acties van de ondertekenaars van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid ten behoeve van jongeren, gerangschikt in drie categorieën: educatie & handhaving, veiligheid van voertuigen & personen, veilige infrastructuur & verzorging na ongevallene: Jonge tieners en adolescenten Educatie & handhaving De middelbare school Maiuri in Pompei (Italië) organiseert een sensibilisatiecampagne voor verkeersveiligheid en ontwikkelt trainingen voor nieuwe bromfietsbestuurders. FEDEMOT (België) organiseert verkeersveiligheidsdagen in scholen om de verkeersveiligheid van gemotoriseerde tweewielers te verbeteren, met verschillende workshops, waaronder EHBO-training. De universiteit van Maastricht voert een onderzoeksproject uit naar het verkeersgedrag bij tieners (fietsen), adolescenten (brommers) en de oudere jeugd (auto s). De Letse vereniging van medische studenten wil lessen voor tieners voorbereiden over verkeersveiligheid, inclusief rijden onder invloed (ook op de fiets) en veilig gedrag voor voetgangers en fietsers. Veiligheid van voertuigen & personen Veilige infrastructuur & verzorging na ongevallen McRf heeft zich ertoe verbonden een campagne te ontwikkelen om het geknoei van Zweedse brommerhandelaars tegen te gaan. Pirelli werkt aan een campagne met een veiligheidsboodschap, inclusief advies over hoe men ook plezier kan beleven aan het op een veilige manier besturen van motorfietsen (goedgekeurde helm, beschermende kledij, integriteit van de motorfiets en naleving van de verkeersvoorschriften op de snelweg). Het Slowaakse Rode Kruis verstrekt EHBO-lessen aan leerlingen en aan iedereen die een rijbewijs aanvraagt. 11

12 3 Een verbintenis aangaan in het kader van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid Jongvolwassenen Educatie & handhaving De brandweer van Midden- en West-Wales runt het Pass Plus Cymru schema voor jonge automobilisten (17-25) die nog maar net hun rijbewijs hebben gehaald. De bedoeling van die regeling is om hun rijvaardigheid te verbeteren, extra ervaring op te doen en mogelijk ook korting te krijgen op hun autoverzekering. De Griekse vereniging van verzekeringsmaatschappijen gaat nachtelijke operaties organiseren om onder automobilisten folders te verspreiden met een sterke boodschap tegen het rijden onder invloed. De Driving Research Group van de Universiteit van Cranfield gaat samenwerken met a²om, s werelds eerste academisch diploma voor rijinstructeurs. De onderzoeksgroep gaat bijstand verlenen aan het ontwerp en de ontwikkeling van technische oplossingen om automobilisten te instrueren over de risico s van autorijden, op basis van de Goals for Driver Education (nationale streefdoelen voor het rijonderwijs) FAGE werkt aan een brede sensibilisatiecampagne over rijden onder invloed. Hiertoe verstrekt ze instrumenten en training onder haar leden, de studentenvereniging, om veilige evenementen te organiseren Het nationaal centrum voor gezondheidszorg (LZG) is een verzameling van ruim vijftig instellingen en verenigingen in Beieren die actief zijn op het gebied van gezondheidszorg en preventie. Hun Disco Fever Project moedigt adolescenten en jongvolwassenen aan zich verantwoord te gedragen op de weg, door een emotionele toespraak die de doelgroep persoonlijk bij het onderwerp betrekt Veiligheid van voertuigen & personen Veilige infrastructuur & verzorging na ongevallen Dekra e.v. biedt veiligheidscontroles aan voor de voertuigen van jonge automobilisten (18 tot 24 jaar). FECASARM, de Catalaanse Federatie van verenigingen van recreatiebedrijven gaat het gebruik van nachtelijke busroutes bevorderen: haar leden bieden iedereen die een buskaartje laat zien niet-alcoholische dranken en kortingen op toegangstickets voor bars of nachtclubs aan. STIVO (Frankrijk) heeft in overleg met de Franse studentenverenigingen studentenpendelbussen gecreëerd om jongeren veilig naar en van studentenfeesten en evenementen te vervoeren. De studentenverenigingen verbinden zich op hun beurt door een Handvest Verantwoord Rijden te ondertekenen. 12

13 4 De evaluatie uitvoeren 4.1 Waarom is evaluatie zo belangrijk? Hoewel alle verbintenissen en acties kunnen bijdragen tot betere verkeersveiligheidsnormen is het belangrijk dat u beoordeelt of uw actie ontwikkeld wordt volgens het initiële plan en of ze aan de gestelde doelstellingen voldoet. De evaluatie is belangrijk om volgende redenen: Ze kan u uw acties helpen verbeteren en helpen identificeren wat wel en niet werkt, zodat u verbeteringen kunt aanbrengen; Ze kan u de impact van uw acties helpen meten en u helpen bepalen tot op welke hoogte u uw doelen heeft verwezenlijkt; Een exact inzicht in de resultaten van uw acties is nodig om investeringsbeslissingen te nemen en over de toekomst van uw acties te kunnen beslissen; U doet objectieve kennis over de doeltreffendheid van uw acties op die andere leden van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid kan begeleiden en inspireren. Het helpt u toekomstige beslissingen van uw organisatie vorm te geven en het kan zelfs het beleid inzake verkeersveiligheid beïnvloeden; Opname van de evaluatie in uw actieplan hoeft niet veel te kosten; integendeel, uw prestaties en vergissingen negeren kan heel wat duurder uitvallen. 13

14 4 De evaluatie uitvoeren 4.2 Hoe definieert u uw indicatoren? Eerst moet u de indicatoren definiëren waaraan uw actie zal worden gemeten. Dat hoeft niet ingewikkeld te zijn als u uw SMART-doelen goed heeft uitgestippeld en het actieplan heeft uitgewerkt. Hieronder geven wij een lijst met indicatoren die gebruikt kunnen worden om de doeltreffendheid van verkeersveiligheidsacties te meten: Objectieve indicatoren: Daling van het aantal verkeersongevallen en slachtoffers Daling van het aantal verkeersovertredingen, vooral de ernstigste (gebruik van veiligheidsgordels, te hard rijden, risicogedrag t.g.v. alcohol en drugs, enz.) Daling van de kosten van ongevallen qua materiaal en tijd Vermindering van de blootstelling aan risico s: aantal reizen, typen of lengte van reizen, meer gebruik van openbaar vervoer, enz. Indicatoren die de deelname meten: aantal deelnemers en begunstigden van uw acties Verhoogde zichtbaarheid van uw acties in sociale media of andere communicatiemiddelen Subjectieve indicatoren op basis van de inzichten en subjectieve percepties van deelnemers of begunstigden: Verhoogde kennis van verkeersveiligheid, zoals blijkt uit: - Positieve veranderingen in verkeersveiligheidsgedrag - Positieve veranderingen in verkeersveiligheidsgewoonten Indicatoren op basis van de perceptie van externe waarnemers of de beheerders/ uitvoerders van verkeersveiligheidsprogramma s: - Evaluatie van de naleving van de streefdoelen en doelstellingen van uw acties - Evaluatie van de naleving van het initiële actieplan - Evaluatie van de relevantie van de acties - Evaluatie van de communicatie-inspanningen of de aanwezigheid in de sociale media Niet alle indicatoren zijn even pertinent of belangrijk. Het uiteindelijke doel het aantal ongevallen en hun gevolgen te verminderen is wel duidelijk, maar om dat doel te bereiken zijn tijd, middelen en de gezamenlijke inzet van alle sectoren van de samenleving nodig: Together, we are Road Safety! Deskundige tip: Kies indicatoren die binnen uw financiële en organisatorische mogelijkheden liggen. Als u nog een stap verder wilt gaan en een verbintenis wilt aangaan met een complexer evaluatieplan, kunt u onze Richtlijnen voor kandidaten Goede Praktijken of het team van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid raadplegen. 14

15 4 De evaluatie uitvoeren 4.3 Hoe ontwerpt u het evaluatieplan De evaluatie heeft een dubbele functie. Formatieve Evaluatie Hierbij worden projecten of acties gewoonlijk beoordeeld tijdens hun ontwikkelings- of vroege implementatiefasen, om informatie op te leveren over hoe ze het best bijgesteld en verbeterd kunnen worden. Deze evaluatie beantwoordt vragen als: loopt de implementatie van de activiteiten volgens plan? Hoe kan ik mijn activiteiten verbeteren? Formatieve evaluatie draait om producten en concrete implementatieprocessen. Meestal geldt ze voor elke activiteit van uw actieplan. Summatieve Evaluatie Bij summatieve evaluaties worden programma s of projecten beoordeeld aan het einde van de cyclus om een beter inzicht te krijgen in de effecten van de acties. Ze beantwoorden vragen als: heeft mijn actie het gewenste effect, overeenkomstig de door mij geïdentificeerde doelstellingen? Summatieve evaluatie draait om uitkomst en impact. Over het algemeen wordt dit soort evaluaties gepland vóór de implementatie van de activiteiten, maar uitgevoerd aan het einde van het hele implementatieproces. Beide soorten evaluatie kunnen natuurlijk ook worden gecombineerd: een summatieve evaluatie geeft aan of u uw doelstellingen heeft verwezenlijkt, terwijl een formatieve evaluatie u zal informeren over uw prestaties gedurende de implementatie van uw actie en hoe ze kunnen worden verbeterd. 15

16 4 De evaluatie uitvoeren Hier is een voorbeeld van welke informatie u uit een evaluatie kunt halen: Evaluatie van activiteiten (activiteitenblad): Omschrijf uw activiteit: Soort activiteit? (Cursus- of trainingsactiviteit, verbetering, nieuw ontwerp, nieuwe toevoeging, communicatie, verspreiding, campagne, media, wetswijziging... ) Mate van naleving van het initiële plan Mate van tevredenheid van de deelnemers/begunstigden over de actie Mate van tevredenheid van de organisatoren en managers over de actie Indicatoren Aantal deelnemers: Aantal bereikte begunstigden: Hoeveelheid geproduceerd materiaal: Lessen Deskundige tip: Om te bekijken of uw actie behoorlijk effect heeft gehad op de indicatoren, moet u een impactbeoordeling plannen en uitvoeren. Hiertoe verwijzen wij u naar de Richtlijnen voor kandidaten Goede Praktijken [link], die wij speciaal hiervoor hebben uitgewerkt. Weke lessen heb ik geleerd? Wat concludeer ik uit de actie? Hoe kan ik de actie in de toekomst repliceren/opschalen? 16

17 5 Uw verbintenis op de website van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid In het herziene Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid willen wij ons concentreren op het delen van verkeersveiligheidspraktijken met de platformleden en daarbuiten. Onze website werd helemaal vernieuwd voor de 3de editie, teneinde u meer mogelijkheden te bieden om te reageren, informatie uit te wisselen, ervaringen te delen en inspiratie op te doen van anderen. 17

18 5 Uw verbintenis op de website van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid Wat kunt u doen in de sectie Mijn Handvest van de website van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid 1 Informatie uitwisselen over uw ver keersveiligheidsactiviteiten 2 Informatie opslaan over uw eerdere verbintenissen (voor eerdere ondertekenaars) 1 3 Informatie uitwisselen over uw verkeersveiligheidsevenementen, deze publiek maken en deelnemers uitnodigen 4 Anderen inspireren door een getuigenis te delen over een aspect van uw verkeersveiligheidsverbintenis en over het proces van ontwikkeling en implementatie van uw acties 2 5 Toegang krijgen tot uw op maat gemaakte toolkit voor promotiemateriaal en de verbintenisrichtlijnen Hulp krijgen bij de uitwerking van een complexere verbintenis met impactbeoordeling [oproep voor Goede Praktijken] 7 Soortgelijke acties van andere leden van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid bekijken 7 18

19 Deze richtlijnen werden ontwikkeld door P.A.U. Education, in overleg met het door Dr. Jaime Sanmartín gecoördineerde team van experten van het Europees Handvest voor de Verkeersveiligheid, in het kader van het contract van de Europese Commissie, Directoraat-Generaal Mobiliteit en Vervoer. 19

20 Sluit u aan bij het Europees Handvest voor de verkeersveiligheid en maak een verschil Sluit u aan bij duizenden Europese organisaties, verenigingen en bedrijven en red levens! Tel: (34)

Inleiding LEGO MINDSTORMS Education EV3-programmeerapp

Inleiding LEGO MINDSTORMS Education EV3-programmeerapp Inleiding LEGO MINDSTORMS Education EV3-programmeerapp LEGO Education presenteert met trots de tablet-editie van de LEGO MINDSTORMS Education EV3-software een leuke, gestructureerde manier om uw LEGO MINDSTORMS

Nadere informatie

Analyse verkeersongevallen

Analyse verkeersongevallen Analyse verkeersongevallen Voorwoord De verkeerspolitie stemt haar verkeersveiligheidsbeleid al jaren af op basis van objectieve gegevens. Zij heeft hiervoor de beschikking over een jaarlijks groeiende

Nadere informatie

OVEREENKOMST TUSSEN. SECURITAS AB (publ) UNION NETWORK INTERNATIONAL DE ZWEEDSE UNIE VOOR TRANSPORTWERKERS (SWEDISH TRANSPORT WORKERS UNION) OVER

OVEREENKOMST TUSSEN. SECURITAS AB (publ) UNION NETWORK INTERNATIONAL DE ZWEEDSE UNIE VOOR TRANSPORTWERKERS (SWEDISH TRANSPORT WORKERS UNION) OVER Gelieve er nota van te nemen dat dit een vertaling is van een origineel document in het Engels. OVEREENKOMST TUSSEN SECURITAS AB (publ) EN UNION NETWORK INTERNATIONAL EN DE ZWEEDSE UNIE VOOR TRANSPORTWERKERS

Nadere informatie

Fietsklimaattest. Benchmarken. www.trendy-travel.eu. supported by

Fietsklimaattest. Benchmarken. www.trendy-travel.eu. supported by Benchmarken Fietsklimaattest supported by www.trendy-travel.eu De verantwoordelijkheid voor de inhoud van deze publicatie ligt volledig bij de auteurs. Het vertegenwoordigt niet noodzakelijk de mening

Nadere informatie

Via nieuwe normmens naar inclusiviteit Van nul verkeersslachtoffers een punt maken voor alle verkeersdeelnemers

Via nieuwe normmens naar inclusiviteit Van nul verkeersslachtoffers een punt maken voor alle verkeersdeelnemers Via nieuwe normmens naar inclusiviteit Van nul verkeersslachtoffers een punt maken voor alle verkeersdeelnemers Ragnhild Davidse Den Haag donderdag 1 maart 2018 De Nieuwe Normmens Er is te lang ontworpen

Nadere informatie

ACTIEPLAN 2011 -- 2020

ACTIEPLAN 2011 -- 2020 Verkeersveiligheid GEWE STELIJK ACTIEPLAN 2011 -- 2020 SGVV BHG Strategische en operationele goedgekeurd door de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op 3 maart 2011 1Verminderen van de verkeerssnelheid

Nadere informatie

Introductie 1. Waarvoor hebben de studenten een mentor nodig? 2. Wie kan mentor worden? Iemand die:

Introductie 1. Waarvoor hebben de studenten een mentor nodig? 2. Wie kan mentor worden? Iemand die: Mentor informatie Introductie Het Mentoringprogramma is voor studenten die een begeleidingsvraag hebben. Deze begeleidingsvraag kan zeer divers van aard zijn en heeft te maken met schoolse-, persoonlijke

Nadere informatie

Jongereneducatie 2.0. Maria Kuiken & Gerard Kern. Kennisdag ROV Oost-Nederland 10 december 2015

Jongereneducatie 2.0. Maria Kuiken & Gerard Kern. Kennisdag ROV Oost-Nederland 10 december 2015 Jongereneducatie 2.0 Maria Kuiken & Gerard Kern Kennisdag ROV Oost-Nederland 10 december 2015 De vraag Centrale vraag Is wat we doen nog steeds effectief voor de verschillende doelgroepen? Kansen en mogelijkheden?

Nadere informatie

Het GROW-model. Deze onderdelen worden hieronder toegelicht. Per onderdeel worden er voorbeeldvragen aangegeven.

Het GROW-model. Deze onderdelen worden hieronder toegelicht. Per onderdeel worden er voorbeeldvragen aangegeven. Het GROW-model Een ontwikkelingsgesprek is het meest effectief als je de vragen in een bepaalde structuur stelt. Het GROW-model biedt deze structuur. (Whitmore, 1995) Het GROW model bestaat uit de volgende

Nadere informatie

Voorgesteld wordt het uitvoeringsprogramma verkeerseducatieprojecten 2013 vast te stellen.

Voorgesteld wordt het uitvoeringsprogramma verkeerseducatieprojecten 2013 vast te stellen. Collegevoorstel Sector : SOB Opsteller : F. de Ligt-Huijser Telefoon : (033) 469 44 71 User-id : HUI3 Onderw erp Uitvoeringsprogramma verkeerseducatieprojecten 2013 Voorstel: Voorgesteld wordt het uitvoeringsprogramma

Nadere informatie

Verkeersveiligheid: aantal verkeersdoden in de EU nog nooit zo laag - Europa maakt nu ook werk van een strategie voor gewonden in het verkeer

Verkeersveiligheid: aantal verkeersdoden in de EU nog nooit zo laag - Europa maakt nu ook werk van een strategie voor gewonden in het verkeer EUROPESE COMMISSIE PERSBERICHT Brussel, 19 maart 2013 Verkeersveiligheid: aantal verkeersdoden in de EU nog nooit zo laag - Europa maakt nu ook werk van een strategie voor gewonden in het verkeer Het aantal

Nadere informatie

Food- en Farmaceutische Industrie. Nieuw in het SMART-SAFETY programma. Speciale Versie. Werkkleding in WIT

Food- en Farmaceutische Industrie. Nieuw in het SMART-SAFETY programma. Speciale Versie. Werkkleding in WIT Beïnvloeden van veiligheidsgedrag en -cultuur Nieuw in het SMART-SAFETY programma Speciale Versie Food- en Farmaceutische Industrie Werkkleding in WIT SMART-SAFETY Drie PIJLERS Directie Hiërarchische lijn

Nadere informatie

GOF. Belgische gedragscode voor veiliger gsm-gebruik door jonge tieners en kinderen

GOF. Belgische gedragscode voor veiliger gsm-gebruik door jonge tieners en kinderen Belgische gedragscode voor veiliger gsm-gebruik door jonge tieners en kinderen Voorwoord In februari 2007 ontwikkelden de Europese mobiele providers en content providers een gezamenlijke structuur voor

Nadere informatie

VERKEERSVEILIGHEIDSBELEID VAN AD HOC NAAR PLANMATIG HANDHAVEN

VERKEERSVEILIGHEIDSBELEID VAN AD HOC NAAR PLANMATIG HANDHAVEN VERKEERSVEILIGHEIDSBELEID VAN AD HOC NAAR PLANMATIG HANDHAVEN INHOUD Waarom planmatig handhaven Binnen welke context Elk bestuursniveau doet zijn zeg SGVV 2007 en 2011 niet dwingend referentiekader ZVP

Nadere informatie

Draaiboek voor het uitwerken van activiteiten 1

Draaiboek voor het uitwerken van activiteiten 1 Draaiboek voor het uitwerken van activiteiten 1 Je hebt als groep ouders een idee van wat je rond cultuur, ouderbetrokkenheid en taalstimulering zou willen doen op de school van je kind(eren)? Dit doe

Nadere informatie

Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment

Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment Contents P. 2 Introductie P. 2 VINCI s commitments P. 4 Leveranciers commitments P. 6 Implementatie 1 15 april 2012 Introductie Deze Code «Global Performance

Nadere informatie

Psychologische en medische hulp voor een veilige mobiliteit (PASS)

Psychologische en medische hulp voor een veilige mobiliteit (PASS) Psychologische en medische hulp voor een veilige mobiliteit (PASS) Een interdisciplinair model 1. Veronderstellingen 2. Het niveau van het verkeersinzicht verbeteren en vastleggen 3. Preventief ingrijpen

Nadere informatie

Wie dit niet kan lezen, is niet gek! Laaggeletterdheid bij SITA

Wie dit niet kan lezen, is niet gek! Laaggeletterdheid bij SITA Wie dit niet kan lezen, is niet gek! Laaggeletterdheid bij SITA Het ervaringsverhaal Start met vragen aan u, kort SITA algemeen Laaggeletterdheid bij SITA Afronding met vragen aan u 2 Vraag 1 Heeft u medewerkers

Nadere informatie

Communicatieplan FICE NL

Communicatieplan FICE NL Communicatieplan FICE NL In dit communicatieplan wordt voor verschillende doelgroepen de doelen, middelen en communicatiemomenten besproken. In de communicatie zijn de volgende doelgroepen te onderscheiden:

Nadere informatie

Brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 27565 Alcoholbeleid Nr. 133 Herdruk 1 Brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 6 mei 2015 Vanuit de Drank-

Nadere informatie

VERKEERSVEILIGHEIDSBELEID VAN AD HOC NAAR PLANMATIG HANDHAVEN. Edwin Vandereet, Commissaris PZ Leuven

VERKEERSVEILIGHEIDSBELEID VAN AD HOC NAAR PLANMATIG HANDHAVEN. Edwin Vandereet, Commissaris PZ Leuven VERKEERSVEILIGHEIDSBELEID VAN AD HOC NAAR PLANMATIG HANDHAVEN Edwin Vandereet, Commissaris PZ Leuven Inhoud Waarom planmatig handhaven Binnen welke context Elk bestuursniveau doet zijn zeg SGVV 2007 en

Nadere informatie

MODEL VAN JAARLIJKS COMMUNICATIEPLAN VOOR 2019 EN VOOR

MODEL VAN JAARLIJKS COMMUNICATIEPLAN VOOR 2019 EN VOOR BIJLAGE VIII (a) bij de Partnerschapskaderovereenkomst MODEL VAN JAARLIJKS COMMUNICATIEPLAN VOOR 2019 EN VOOR 2020 1 Deze template dient ter informatie. Een webgebaseerd verslagleggingsinstrument wordt

Nadere informatie

De beleidscontext van opdrachtformulering: MAATSCHAPPELIJKE EFFECTEN, BELEIDSDOELEN EN RESULTATEN

De beleidscontext van opdrachtformulering: MAATSCHAPPELIJKE EFFECTEN, BELEIDSDOELEN EN RESULTATEN De beleidscontext van opdrachtformulering: MAATSCHAPPELIJKE EFFECTEN, BELEIDSDOELEN EN RESULTATEN MAATSCHAPPELIJK EFFECT Een maatschappelijk effect is een geformuleerde globale ambitie welke de overheid

Nadere informatie

Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder

Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder Communicatieplan, 22 Augustus 2014 1 Voorwoord Duurzaamheid is geen trend, het is de toekomst. Het is niet meer weg te denken

Nadere informatie

15% 12% 11% 5% 4% 0% 20% 40%

15% 12% 11% 5% 4% 0% 20% 40% 1 2 Via een regionaal dagblad Via tv-spotjes Via een huis-aan-huisblad Via radiospotjes Weet ik niet meer Anders Via reclame op bus Via de actiedag van 2013 Via sociale media (Facebook, Twitter) Via mijn

Nadere informatie

Welkom. Dit is een onderzoek over online identiteiten en onderwijs.

Welkom. Dit is een onderzoek over online identiteiten en onderwijs. Welkom Dit is een onderzoek over online identiteiten en onderwijs. In dit onderzoek wordt een online identiteit gezien als de complete set van karakteristieken die een persoon definiëren en die online

Nadere informatie

Draaiboek voor een gastles

Draaiboek voor een gastles Draaiboek voor een gastles Dit draaiboek geeft jou als voorlichter van UNICEF Nederland een handvat om gastlessen te geven op scholen. Kinderen, klassen, groepen en scholen - elke gastles is anders. Een

Nadere informatie

De VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft)

De VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft) De VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft) Inleiding Veel mensen ervaren moeilijkheden om werk te vinden te behouden, of van baan / functie te veranderen. Beperkingen, bijvoorbeeld

Nadere informatie

Openbare internetconsultatie van 2 juni 2016 tot en met 3 juli 2016

Openbare internetconsultatie van 2 juni 2016 tot en met 3 juli 2016 Reactie van het ministerie van Infrastructuur en Milieu op de internetconsultatie Wijzigingen van de WvW1994 in verband met de invoering van 2toDrive (begeleid rijden) Openbare internetconsultatie van

Nadere informatie

04 Support staff training

04 Support staff training Het introduceren van referentiekaders voor kwaliteitsborging op het gebied van beroepsonderwijs en training (VET) is de afgelopen jaren tot een prioriteit uitgegroeid. Tijdens de vroege stadia van de ontwikkeling

Nadere informatie

Leeftijdbewust personeelsbeleid Ingrediënten voor een plan van aanpak

Leeftijdbewust personeelsbeleid Ingrediënten voor een plan van aanpak Leeftijdbewust personeelsbeleid Ingrediënten voor een plan van aanpak Inhoud Inleiding 3 Stap 1 De noodzaak vaststellen 4 Stap 2 De business case 5 Stap 3 Probleemverdieping 6 Stap 4 Actieplan 8 Stap 5

Nadere informatie

Competentieontwikkeling werkt!? De impact op inzetbaarheid en loopbaantevredenheid van medewerkers

Competentieontwikkeling werkt!? De impact op inzetbaarheid en loopbaantevredenheid van medewerkers Competentieontwikkeling werkt!? De impact op inzetbaarheid en loopbaantevredenheid van medewerkers Introductie Wat we (denken te) weten over competentieontwikkeling Middel tot het versterken van inzetbaarheid

Nadere informatie

TOOLKIT SOCIAL MEDIA SPORTWEKEN

TOOLKIT SOCIAL MEDIA SPORTWEKEN TOOLKIT SOCIAL MEDIA SPORTWEKEN Introductie Iedereen is tegenwoordig sociaal en dat maakt Social Media een krachtig middel om het proefsporten op jouw sportclub te promoten. Jij weet als geen ander hoe

Nadere informatie

3 CAMPAGNES. Wat is voor jou de juiste keuze?

3 CAMPAGNES. Wat is voor jou de juiste keuze? 3 CAMPAGNES Wat is voor jou de juiste keuze? Onderzoek naar het programma van campagnes met andere verhalen en tegengeluiden wijst uit dat veel campagnes niet zodanig zijn ontwikkeld dat ze een specifieke

Nadere informatie

Evaluatie van de PMTO Boosterdag

Evaluatie van de PMTO Boosterdag Evaluatie van de PMTO Boosterdag Door: Gonnie Albrecht Ger Kerkstra Emilie van Leeuwen Ellen Lubberts Marna Ouwehand Ella Tacq Jolle Tjaden Willemijn van Vlerken 16-11-2011 Naam Training: Fout! Verwijzingsbron

Nadere informatie

GROEPERING VAN ERKENDE ONDERNEMINGEN VOOR AUTOKEURING EN RIJBEWIJS V.Z.W. Theoretisch en praktisch examen en coherentie van opleiding en examinering

GROEPERING VAN ERKENDE ONDERNEMINGEN VOOR AUTOKEURING EN RIJBEWIJS V.Z.W. Theoretisch en praktisch examen en coherentie van opleiding en examinering GROEPERING VAN ERKENDE ONDERNEMINGEN VOOR AUTOKEURING EN RIJBEWIJS V.Z.W Theoretisch en praktisch examen en coherentie van opleiding en examinering Rijexamens: theorie en praktijk Klassiek Focus op theoretische

Nadere informatie

Appendix A Checklist voor visible learning inside *

Appendix A Checklist voor visible learning inside * Appendix A Checklist voor visible learning inside * * Op www.bazalt.nl/lerenzichtbaarmaken kunt u dit formulier downloaden en vervolgens printen. Het is belangrijk dat de medewerkers van de school deze

Nadere informatie

De verkeersveiligheid in 2008

De verkeersveiligheid in 2008 Kabinet van de Staatssecretaris PERSCONFERENTIE VAN 25 FEBRUARI 2009 De verkeersveiligheid in 2008 Resultaten van de Verkeersveiligheidsbarometer Etienne SCHOUPPE Staatssecretaris voor Mobiliteit Voorzitter

Nadere informatie

Wij leggen rekenschap af over:

Wij leggen rekenschap af over: VRAGEN Het afleggen van rekenschap. ANTWOORDEN TOELICHTING / VOORBEELDEN VRAAG 1. Onze organisatie legt rekenschap af over onze effecten op de maatschappij, de economie en het milieu. Welke activiteiten

Nadere informatie

Stappenplan voor een rookvrij schoolterrein

Stappenplan voor een rookvrij schoolterrein Stappenplan voor een rookvrij schoolterrein Inleiding Sinds 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens voor de verkoop van tabak verhoogd van 16 naar 18 jaar. Uit onderzoek blijkt dat het zien roken van anderen,

Nadere informatie

Het Functioneringsgesprek

Het Functioneringsgesprek Het Functioneringsgesprek Augustus 2010 Het Functioneringsgesprek Inleiding Een functioneringsgesprek heeft tot doel de kwaliteit van het werk te verhogen en daarnaast zorgt het voor een verhoging van

Nadere informatie

5 praktische tips voor waardevolle evaluaties

5 praktische tips voor waardevolle evaluaties 5 praktische tips voor waardevolle evaluaties Maak de waarde van jouw training zichtbaar en meetbaar! Ingrid Bijl Training & Development Consultant Inhoud Waarom evalueren?... 3 Tip 1 Evalueer alleen wat

Nadere informatie

Pijler 3: Alternatieve leermaatregelen (Driver Improvement) (Fiche 20)

Pijler 3: Alternatieve leermaatregelen (Driver Improvement) (Fiche 20) Pagina 92 van 126 Pijler 3: Alternatieve leermaatregelen (Driver Improvement) (Fiche 20) Geldboetes leiden niet altijd tot gedragsverandering. We maken bij de handhaving ook gebruik van alternatieve gerechtelijke

Nadere informatie

Auteur. Onderwerp. Datum

Auteur. Onderwerp. Datum Auteur Stefan Nerinckx Onderwerp Het toepasselijk recht op verbintenissen voortvloeiend uit (internationale) arbeidsovereenkomsten: een nieuwe Europese verordening in de maak? Datum april 2005 Copyright

Nadere informatie

Het Wie, Wat en Hoe vanwelzorg in 2012

Het Wie, Wat en Hoe vanwelzorg in 2012 Het Wie, Wat en Hoe vanwelzorg in 2012 En hoe de puzzelstukjes Of hoe de puzzelstukjes precies in elkaar precies passen in elkaar passen Onze Visie Wie we willen zijn in 2012 1 1 Als marktleider in het

Nadere informatie

Competentiemanagement bij de federale overheid

Competentiemanagement bij de federale overheid Competentiemanagement bij de federale overheid Competentieprofielen Basis Ondersteunend/Epert B December 2009 ONDERSTEUNEND/EXPERT B 1/ BASISPROFIEL Tabel informatie begrijpen taken Taken uitvoeren Ondersteunend/Epert

Nadere informatie

Kinderen Anders Naar School KANS. Handleiding

Kinderen Anders Naar School KANS. Handleiding Kinderen Anders Naar School KANS Handleiding Colofon Dit is een uitgave van Veilig Verkeer Nederland Inhoud: Christel de Heus Tekst: Marian Schouten Fotografie: Archief Veilig Verkeer Nederland Coverfoto:

Nadere informatie

Manual: handleiding opstarten Skills Lab

Manual: handleiding opstarten Skills Lab Manual: handleiding opstarten Skills Lab Dit is een handleiding voor professionals die zelf een Skills Lab willen starten. Skills Lab wil de werkmogelijkheden voor mensen met ASS vergroten door hen te

Nadere informatie

NOG TIJD ZAT voor een enquête

NOG TIJD ZAT voor een enquête 13/11/2014 NOG TIJD ZATvoor een enquête Waarom? Wie? Voorstelling resultaten enquêtes en geplande acties NOG TIJD ZAT voor een enquête Enquête jongeren - algemeen 1668 jongeren 62% van 12 tot 15 jaar 29%

Nadere informatie

U weet nu wat u moet doen bij een Seveso-ongeval!

U weet nu wat u moet doen bij een Seveso-ongeval! U weet nu wat u moet doen bij een Seveso-ongeval! Opvolging van de Seveso Informatiecampagne 2012 8 november 7 december 2012 FOD Binnenlandse Zaken AD Crisiscentrum Op 8 november 2012 startte de AD Crisiscentrum

Nadere informatie

Verspreiden en borgen: werkwijze om andere locaties binnen de organisatie veilig te maken

Verspreiden en borgen: werkwijze om andere locaties binnen de organisatie veilig te maken Verspreiden en borgen: werkwijze om andere locaties binnen de organisatie veilig te maken Dat men zich bewust is van een probleem en een mogelijke oplossing (een verbetertraject) leidt niet automatisch

Nadere informatie

PIJLER 5 : Engagement en netwerkvorming (Fiche 24)

PIJLER 5 : Engagement en netwerkvorming (Fiche 24) Pagina 112 van 126 PIJLER 5 : Engagement en netwerkvorming (Fiche 24) We voeden in Vlaanderen een verkeersveiligheidscultuur, waarin verkeersveiligheid beschouwd wordt als een gedeelde verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Tips voor Ouders van niet-drinkende pubers

Tips voor Ouders van niet-drinkende pubers Tips voor Ouders van niet-drinkende pubers 1. Bepaal uw standpunt. Eenduidigheid over de regels bij beide ouders is cruciaal. Tips: Kies als ouders samen regels voor het gezin. Bepaal als ouders vooraf

Nadere informatie

handleiding Veiligheidsplanner voorwoord inleiding De stappen van de Lokale stap 01 profiel stap 02 wat is het probleem? stap 03 wat doen wij al?

handleiding Veiligheidsplanner voorwoord inleiding De stappen van de Lokale stap 01 profiel stap 02 wat is het probleem? stap 03 wat doen wij al? handleiding lokale veiligheidsplanner 1 veiligheid door samenwerking handleiding handleiding lokale veiligheidsplanner 2 Welkom bij de internettoepassing Lokale. Het Centrum voor Criminaliteitspreventie

Nadere informatie

Stappenplan Social Return on Investment. Onderdeel van de Toolkit maatschappelijke business case ehealth

Stappenplan Social Return on Investment. Onderdeel van de Toolkit maatschappelijke business case ehealth Stappenplan Social Return on Investment Onderdeel van de Toolkit maatschappelijke business case ehealth 1 1. Inleiding Het succesvol implementeren van ehealth is complex en vraagt investeringen van verschillende

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 mei 2000 (23.05) (OR. pt) 8439/00 LIMITE TRANS 71 ENT 66

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 mei 2000 (23.05) (OR. pt) 8439/00 LIMITE TRANS 71 ENT 66 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 5 mei 2000 (23.05) (OR. pt) 8439/00 LIMITE TRANS 7 ENT 66 NOTA van: aan: Betreft: het voorzitterschap de delegaties Ontwerp-resolutie van de Raad betreffende de vergroting

Nadere informatie

Met het Eurotarief worden internationale mobiele gesprekken minder duur in de Europese Unie: gebruiksaanwijzing voor roaming

Met het Eurotarief worden internationale mobiele gesprekken minder duur in de Europese Unie: gebruiksaanwijzing voor roaming MEMO/07/251 Brussel, 25 juni 2007 Met het Eurotarief worden internationale mobiele gesprekken minder duur in de Europese Unie: gebruiksaanwijzing voor roaming De verordening van de Europese Unie (EU) inzake

Nadere informatie

Embargo tot de datum waarop deze toespraak wordt gehouden / toetsen aan deze datum

Embargo tot de datum waarop deze toespraak wordt gehouden / toetsen aan deze datum Bouwen aan de democratische veiligheid in Europa Ontwerptoespraak van de secretaris-generaal Brussel, woensdag 12 november 2014 Embargo tot de datum waarop deze toespraak wordt gehouden / toetsen aan deze

Nadere informatie

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS 2011 Klanttevredenheid Vereenzaming Ouderen Soest VOS Stichting Welzijn Ouderen Soest Molenstraat 8c 3764 TG Soest 035 60 23 681 info@swos.nl www.swos.nl KvK 41189365 Klanttevredenheidsonderzoek Vereenzaming

Nadere informatie

Naam: Klas: Ik woon in:

Naam: Klas: Ik woon in: Naam: Klas: Ik woon in: 1 Waarom School-Thuis-Route? Beste leerlingen, Het fietsen of lopen van je huis naar de basisschool was vaak makkelijk en over een niet al te grote afstand. Daar komt nu verandering

Nadere informatie

Focus Group Seminar Versterk je persoonlijke balans en effectiviteit Zaterdag 23 Januari 2016

Focus Group Seminar Versterk je persoonlijke balans en effectiviteit Zaterdag 23 Januari 2016 Focus Group Seminar Versterk je persoonlijke balans en effectiviteit Zaterdag 23 Januari 2016 olv Annemieke Meurs en Saskia van Wijngaarden Focus Group Seminar Focus Group is een workshop gefocust op creatieve

Nadere informatie

Beschrijving in hoofdlijnen van de proeve van bekwaamheid Chauffeur

Beschrijving in hoofdlijnen van de proeve van bekwaamheid Chauffeur Beschrijving in hoofdlijnen van de proeve van bekwaamheid Chauffeur Versie 0.1 Beschrijving in hoofdlijnen van de proeve van bekwaamheid Chauffeur In dit document wordt een beschrijving op hoofdlijnen

Nadere informatie

Preview. De vragenlijst kan uitsluitend online worden ingevuld.

Preview. De vragenlijst kan uitsluitend online worden ingevuld. Preview. De vragenlijst kan uitsluitend online worden ingevuld. Vragenlijst "Een tussentijdse herziening van Europa 2020 - het standpunt van de EU-regio's en -steden" Achtergrond De tussentijdse herziening

Nadere informatie

Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling

Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling PAPI PAPI Coachingsrapport Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling Alle rechten voorbehouden Cubiks Intellectual Property Limited 2008. De inhoud van dit document is relevant op de afnamedatum en bevat

Nadere informatie

Doodsoorzaak: VERKEER

Doodsoorzaak: VERKEER Doodsoorzaak: VERKEER V erkeersongevallen zijn wereldwijd de belangrijkste niet aan ziekte gebonden doodsoorzaak. De VN legden zich daarom met de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen een stevige ambitie

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel mensen met een licht

Nadere informatie

Kernindicatoren voor assessment binnen de context van inclusief onderwijs

Kernindicatoren voor assessment binnen de context van inclusief onderwijs Kernindicatoren voor assessment binnen de context van inclusief onderwijs Proloog Assessment binnen de context van inclusief onderwijs is een aanpak van assessment binnen het reguliere onderwijs waarbij

Nadere informatie

Slachtofferrechten in Europe

Slachtofferrechten in Europe Frida Wheldon - EU Richtlijn tot vaststelling van minimumnormen voor de rechten, de ondersteuning en de bescherming van slachtoffers van strafbare feiten Slachtofferrechten in Europe 28 EU Lidstaten Verschillende

Nadere informatie

Wat levert het de school en de kinderen op om hieraan mee te doen?

Wat levert het de school en de kinderen op om hieraan mee te doen? Veelgestelde vragen We kunnen ons voorstellen dat je na het lezen van alle informatie nog steeds vragen hebt. Daarom hebben we hier een en ander voor je op een rijtje gezet. Staat jouw vraag er niet bij?

Nadere informatie

Vragen en antwoorden

Vragen en antwoorden Vragen en antwoorden 1) Wat is de reikwijdte van de Ethics Open Talk-site van L ORÉAL? Afhankelijk van de vervulling van de voorwaarden zoals vermeld bij vraag 2 hieronder kun je op de Ethics Open Talk-site

Nadere informatie

1. WAAROM DIT HANDBOEK? 2

1. WAAROM DIT HANDBOEK? 2 2 1.1. WAAROM DIT HANDBOEK? Internationale mobiliteit wordt steeds meer een absolute noodzaak op een arbeidsmarkt waar een sterke vraag heerst naar meer flexibiliteit en aanpassingsvermogen. Een van de

Nadere informatie

Sportweetje. Het Katwijkse. sportieve toekomst! naar een. Nieuws, trends en tips voor een gezond en sportief verenigingsleven

Sportweetje. Het Katwijkse. sportieve toekomst! naar een. Nieuws, trends en tips voor een gezond en sportief verenigingsleven Het Katwijkse Sportweetje Nieuws, trends en tips voor een gezond en sportief verenigingsleven digitale nieuwsbrief voor het verenigingsleven editie 2015.1 klik en lees het artikel van uw interesse volg

Nadere informatie

Europa voor de Burger Programma EU subsidie lijn EACEA (EC) 7-jarig programma ( ) Jaarlijkse oproep

Europa voor de Burger Programma EU subsidie lijn EACEA (EC) 7-jarig programma ( ) Jaarlijkse oproep Europa voor de Burger Programma 2007-2013 EU subsidie lijn EACEA (EC) 7-jarig programma (2007-2013) Jaarlijkse oproep 1 Europa voor de Burger: Doelstellingen (1) Het burgerschap van de Europese Unie ontwikkelen

Nadere informatie

Transparantie Public Affairs is een vak dat volgens de beroepsvereniging in alle openheid bedreven wordt.

Transparantie Public Affairs is een vak dat volgens de beroepsvereniging in alle openheid bedreven wordt. HANDVEST 1. Inleiding Wat kunnen en mogen politici, ambtenaren en journalisten verwachten van leden van de Beroepsvereniging voor Public Affairs (BVPA) die het vak van Public Affairs uitoefenen? En waarop

Nadere informatie

o Gericht op verleden o Focus op oordelen o Eenrichtingsverkeer o Passieve bijdrage van de medewerker o Gericht op formele consequenties

o Gericht op verleden o Focus op oordelen o Eenrichtingsverkeer o Passieve bijdrage van de medewerker o Gericht op formele consequenties Het zorgen voor een goede basis. Elk bedrijf wil een goed resultaat halen. Dat lukt beter als u regelmatig met uw medewerkers bespreekt hoe het gaat, hoe dingen beter zouden kunnen en wat daarvoor nodig

Nadere informatie

Handleiding bij het opstellen van een Persoonlijk ontwikkelingsplan (POP)

Handleiding bij het opstellen van een Persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) Handleiding bij het opstellen van een Persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) In de voorbereiding op het Pop gesprek stelt de medewerker een persoonlijk ontwikkelingsplan op. Hierbij maakt de medewerker gebruik

Nadere informatie

14391/15 van/gys/hh 1 DGB 3B

14391/15 van/gys/hh 1 DGB 3B Raad van de Europese Unie Brussel, 26 november 2015 (OR. en) 14391/15 SAN 389 NOTA van: aan: Betreft: het secretariaat-generaal van de Raad het Comité van permanente vertegenwoordigers/de Raad Raad Werkgelegenheid,

Nadere informatie

SWOV-Factsheet. Verkeersdoden in Nederland

SWOV-Factsheet. Verkeersdoden in Nederland SWOV-Factsheet Verkeersdoden in Nederland Deze factsheet schetst hoe het aantal verkeersdoden in Nederland zich sinds heeft ontwikkeld. Het aantal verkeersdoden in Nederland vertoont, na een stijging in

Nadere informatie

Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel

Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft

Nadere informatie

MINISTERIE VAN VERKEER EN INFRASTRUCTUUR

MINISTERIE VAN VERKEER EN INFRASTRUCTUUR Publicatie : 2002-07-17 MINISTERIE VAN VERKEER EN INFRASTRUCTUUR 26 JUNI 2002. - Koninklijk besluit houdende oprichting van een Federale Commissie voor de Verkeersveiligheid en een Interministerieel Comité

Nadere informatie

Personen met een handicap hebben gelijke rechten

Personen met een handicap hebben gelijke rechten Personen met een handicap hebben gelijke rechten De Europese strategie voor personen met een handicap 2010-2020 Europese Commissie Gelijke rechten, gelijke kansen Europese toegevoegde waarde Circa 80 miljoen

Nadere informatie

De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën:

De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: > Categorieën De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: 1 > Poten, vleugels, vinnen 2 > Leren en werken 3 > Aarde, water,

Nadere informatie

Kansen voor kwaliteit en leefbaarheid in de openbare ruimte

Kansen voor kwaliteit en leefbaarheid in de openbare ruimte Kansen voor kwaliteit en leefbaarheid in de openbare ruimte Dielde Romte 1. Ontwikkelingen in verkeersbeleid Jarenlang is in het verkeerskundig denken voorrang gegeven aan de doorstroming van het gemotoriseerd

Nadere informatie

Geachte korpschef en leden van politiezone Het Houtsche. Ik ben verheugd vandaag in de politiezone Het Houtsche aanwezig te mogen

Geachte korpschef en leden van politiezone Het Houtsche. Ik ben verheugd vandaag in de politiezone Het Houtsche aanwezig te mogen Verkeersveilige Week Bijwonen controle - PZ Het Houtsche Maandag 20 februari 2017 Geachte burgemeesters Geachte korpschef en leden van politiezone Het Houtsche Beste aanwezigen van de pers Ik ben verheugd

Nadere informatie

«SUBSIDIES VAN DE NATIONALE LOTERIJ»

«SUBSIDIES VAN DE NATIONALE LOTERIJ» «SUBSIDIES VAN DE NATIONALE LOTERIJ» CHARTER ERKENNING EN ZICHTBAARHEID De Nationale Loterij De Nationale Loterij is de enige loterijoperator in België. De geschiedenis van de loterijen is gebaseerd op

Nadere informatie

Gezond werk is werk zonder stress! De aanpak van stress en psychosociale risico s op het werk

Gezond werk is werk zonder stress! De aanpak van stress en psychosociale risico s op het werk Gezond werk is werk zonder stress! De aanpak van stress en psychosociale risico s op het werk Veilig en gezond aan t werk, dat raakt iedereen. Goed voor jou en voor de zaak.. Inleiding tot de campagne

Nadere informatie

7-stappen plan voor een duurzaam Work Life Balance beleid

7-stappen plan voor een duurzaam Work Life Balance beleid Work-Life-Balance programma s moeten deel uitmaken van het algemeen HR-beleid. Wetgeving inzake veiligheid en gezondheid en kan een basis bieden bij het opstellen van een programma. Om te kunnen voldoen

Nadere informatie

KRACHTEN BUNDELING SMART MOBILITY O K TO B E R

KRACHTEN BUNDELING SMART MOBILITY O K TO B E R KRACHTEN BUNDELING SMART MOBILITY O K TO B E R 2 0 1 8 Wij Rijk, provincies, G5, metropoolen vervoerregio s kiezen ervoor om onze krachten te bundelen om met Smart Mobility maximale impact te hebben. Om

Nadere informatie

*V Gemeente rs. Jur Botter, MPA

*V Gemeente rs. Jur Botter, MPA *V Gemeente rs. Jur Botter, MPA y Haarlem Wethouder Jeugd en Onderwijs, Vastgoed, Nieuwe Democratie, Bedrijfsvoering en Dienstverlening De Wijkraden van de gemeente Haarlem De Stichting Stadsgesprekken

Nadere informatie

HET EUROPEES INSTITUUT VOOR GENDERGELIJKHEID HET BUREAU VAN DE EUROPESE UNIE VOOR DE GRONDRECHTEN. Samenwerkingsovereenkomst

HET EUROPEES INSTITUUT VOOR GENDERGELIJKHEID HET BUREAU VAN DE EUROPESE UNIE VOOR DE GRONDRECHTEN. Samenwerkingsovereenkomst HET EUROPEES INSTITUUT VOOR GENDERGELIJKHEID EN HET BUREAU VAN DE EUROPESE UNIE VOOR DE GRONDRECHTEN Samenwerkingsovereenkomst Preambule Het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten (FRA) en het

Nadere informatie

"Culturele Hoofdstad van Europa" voor het tijdvak 2005 tot 2019 ***I

Culturele Hoofdstad van Europa voor het tijdvak 2005 tot 2019 ***I P5_TA(2004)0361 "Culturele Hoofdstad van Europa" voor het tijdvak 2005 tot 2019 ***I Wetgevingsresolutie van het Europees Parlement over het voorstel voor een besluit van het Europees Parlement en de Raad

Nadere informatie

VERKEERSEDUCATIE IN DE PROVINCIE GRONINGEN

VERKEERSEDUCATIE IN DE PROVINCIE GRONINGEN VERKEERSEDUCATIE IN DE PROVINCIE GRONINGEN Activiteiten voor het middelbaar beroepsonderwijs, schooljaar 2018-2019 Kosteloos verkeerseducatie op uw school VERKEERSEDUCATIE IN HET MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS

Nadere informatie

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van

GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van EUROPESE COMMISSIE Brussel, 29.8.2017 C(2017) 5825 final GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE van 29.8.2017 tot wijziging van Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/2195 van de Commissie tot

Nadere informatie

Raadsinformatiebrief

Raadsinformatiebrief Raadsinformatiebrief Van: J. Ragetlie Aan: de leden van de Gemeenteraad Onderwerp: Uitvoeringsprogramma Alcohol- en Drugsbeleid 2012 Steller: S. van Schijndel Datum: 18 januari 2012 Nr.: RIB-JR-1202 Geachte

Nadere informatie

Fileprobleem. Leerjaar 1, schooljaar De opdrachtgever

Fileprobleem. Leerjaar 1, schooljaar De opdrachtgever Fileprobleem Verkeersknooppunt Verkeerscentrale Leerjaar 1, schooljaar 2017-2018 1. De opdrachtgever Dagelijks maken miljoenen reizigers gebruik van het Nederlandse wegennet. Het wordt steeds drukker en

Nadere informatie

versie: 2005 Strategieën ontwikkelen om de prestaties van de organisatie te verbeteren Plannen De Investors In People standaard

versie: 2005 Strategieën ontwikkelen om de prestaties van de organisatie te verbeteren Plannen De Investors In People standaard versie: 2005 De Investors In People standaard Strategieën ontwikkelen om de prestaties van de organisatie te verbeteren Plannen Een Investor in People ontwikkelt effectieve strategieën om de prestaties

Nadere informatie

Netwerkbijeenkomst 31-10 Workshop promotie van het gebied

Netwerkbijeenkomst 31-10 Workshop promotie van het gebied Netwerkbijeenkomst 31-10 Workshop promotie van het gebied Centrale vraag De regionale organisaties hebben vaak een belangrijke rol in de promotie van het gebied. De subsidies voor promotie zijn er niet

Nadere informatie

KLANTEN WERVEN IN 5 STAPPEN

KLANTEN WERVEN IN 5 STAPPEN KLANTEN WERVEN IN 5 STAPPEN In dit E-book help ik jou als zelfstandig ondernemer in vijf stappen meer klanten te werven. Niet door vage tips te geven, maar door je in vijf stappen naar een plan te leiden.

Nadere informatie

Een voorbeeld van een schoolprogramma gericht op preventie van overgewicht in Nederland: het DOiT programma

Een voorbeeld van een schoolprogramma gericht op preventie van overgewicht in Nederland: het DOiT programma 7 Samenvatting 8 Dit proefschrift beschrijft de voorbereiding op de landelijke implementatie van het Dutch Obesity Intervention in Teenagers (DOiT) programma. Daarnaast wordt de evaluatie beschreven die

Nadere informatie

Zakelijke coaching vragenlijst Document. Voor bedrijf: Door: Datum:

Zakelijke coaching vragenlijst Document. Voor bedrijf: Door: Datum: Zakelijke coaching vragenlijst Document Voor bedrijf: Door: Datum: Inhoud Instructies Bedrijfs onderzoek 1. De verwachtingen in het bedrijf 2. Uitdagingen en mogelijkheden met inzicht op verwachting 3.

Nadere informatie