Nr Vriezenveen, 15 november Aan de Raad. ONDERWERP Toekomst zwembaden Twenterand.

Transcriptie

1 Nr Vriezenveen, 15 november Aan de Raad. ONDERWERP Toekomst zwembaden Twenterand. BESLISPUNTEN 1. Het onderzoek van Twijnstra Gudde naar de financiële haalbaarheid van een nieuw overdekt zwembad voor kennisgeving aan te nemen. 2. Het college opdracht te geven een programma van eisen op te stellen voor de bouw en een programma van eisen en exploitatieraming voor het beheer en exploitatie van een overdekt zwembad in Vriezenveen Noord, met instandhouding van De Zandstuve. 3. Voor de realisatie van een nieuw overdekt zwembad een aanvullend investeringskrediet van beschikbaar te stellen en daarbij in te stemmen met projectfinanciering voor het project nieuwbouw zwembad, waarbij gekozen wordt voor annuïtaire afschrijving. Dekking vindt plaats binnen het bedrag dat in de meerjarenbegroting is geraamd voor de instandhouding van de zwembaden. INLEIDING Gelet op - de bevindingen van de raadswerkgroep zwembaden Twenterand uit 2013; - de uitgangspunten die de raad op 17 maart 2015 geeft vastgesteld; - de adviezen van Synarchis; - de beraadslagingen over het raadsvoorstel MFSA van 19 april 2016 in het raadsdebat van 25 mei en de raadsvergadering van 31 mei 2016 en - de uitkomsten van de markttoets van Twijnstra Gudde naar de ramingen voor een nieuw overdekt zwembad in Vriezenveen Zuid en Vriezenveen Noord, stelt het college voor - een nieuw overdekt zwembad voor de gemeente Twenterand te realiseren in Vriezenveen Noord; - een programma van eisen voor te bereiden voor de bouw en voor het beheer en de exploitatie; - ontwerp, bouw, onderhoud en exploitatie in één aanbesteding in de markt te zetten en daarbij de markt uit te dagen met het beschikbare budget een toekomstgericht badenconcept te realiseren waarbinnen de bezoekers, verenigingen en doelgroepen optimaal bediend kunnen worden; - voor de realisatie van een nieuw overdekt zwembad een aanvullend investeringskrediet van beschikbaar te stellen en daarbij in te stemmen met projectfinanciering. Op 19 april 2016 heeft het college u een raadsvoorstel aangeboden. In het raadsdebat van 25 mei en de raadsvergadering van 31 mei 2016 is uitvoerig over het voorstel gesproken. De raad heeft het voorstel niet in stemming gebracht, maar het college gevraagd een markttoets te laten doen op de ramingen voor een nieuw overdekt zwembad op de locaties Vriezenveen Zuid (De Stamper) en Vriezenveen Noord, voor een drie- en tweebaden concept en met een aangepast raadsvoorstel te komen. Dat voorstel treft u hierbij aan. Uit de beraadslagingen op 25 en 31 mei 2015 bleek, mede naar aanleiding van de insprekers en het aanbieden van ruim handtekeningen tegen een nieuw zwembad, een ruim draagvlak voor de instandhouding van een overdekt zwembad als basisvoorziening voor de gemeente Twenterand. Ook bleek ruim draagvlak voor een nieuw overdekt zwembad, een vervangende nieuwbouw van het huidige afgeschreven zwembad, waarbij wel de wens naar voren kwam het nieuwe overdekt zwembad meer met het gezicht naar de gemeente Twenterand te plaatsen. Ook benadrukte de raad dat de exploitatiebijdrage voor het nieuwe binnenbad in Vriezenveen en buitenbad De Zandstuve in Vroomshoop maximaal per jaar mag bedragen, met instandhouding van De Zandstuve. Uit de beraadslagingen kwam verder naar voren de verbouw van sporthal De Stamper niet te koppelen aan de bouw van een nieuw overdekt zwembad, maar te koppelen aan de besluitvorming in 2020 over de semipermanente sporthal. Dat onderdeel komt in dit voorstel dan ook niet meer terug.

2 Bij dit voorstel zijn de volgende bijlagen gevoegd: 1. Onderzoek haalbaarheid zwembad gemeente Twenterand, Twijnstra Gudde, 10 oktober 2016; 2. Locatieonderzoek MFSA Twenterand, Synarchis, 24 maart Rapport beheersvormen zwembaden en binnensportaccommodaties plus Addendum, Synarchis, 10 december 2015 en 25 januari Quick scan exploitatie verbeterende maatregelen, Synarchis, 10 december De bijlagen 2-4 maakten ook al deel uit van het raadsvoorstel van 19 april BEOOGD EFFECT Realisatie nieuw overdekt zwembad voor de gemeente Twenterand en instandhouding van buitenbad De Zandstuve in Vroomshoop. Dit draagt bij aan de doelenboom Sport: Inwoners zijn lichamelijk, geestelijk en sociaal gezond, aan de doelenboom Bouwen, wonen en R.O.: In Twenterand is het prettig wonen en werken en aan de doelenboom Cultuur: De leefbaarheid en de individuele ontwikkeling is toegenomen. ARGUMENTEN 1.1 Twijnstra Gudde concludeert dat de financiële ramingen in het raadsvoorstel, gebaseerd op de adviezen van Synarchis, grotendeels realistisch zijn.. In de raadsvergadering van 31 mei 2016 heeft de raad in meerderheid besloten het college een markttoets te laten doen op de financiële ramingen voor een overdekt zwembad (twee- of driebaden) op de locaties Vriezenveen Zuid en Vriezenveen Noord. Het bureau Twijnstra Gudde (verder af te korten als TG) heeft de financiële ramingen in het raadsvoorstel van 19 april 2016, gebaseerd op de adviezen van Synarchis, getoetst in het rapport: Onderzoek financiële haalbaarheid zwembad gemeente Twenterand d.d. 10 oktober TG concludeert dat de financiële ramingen grotendeels realistisch zijn. TG plaatst een kanttekening bij de geraamde opbrengsten uit de aanpassing van de tarievenstructuur en ziet de extra opbrengsten bij de Zandstuve als tijdelijk. TG heeft verder berekend dat de exploitatielasten van een tweebadenconcept ongeveer per jaar lager uitvallen dan van een driebaden configuratie en stelt dat qua wateroppervlak een tweebaden configuratie volstaat om de verwachte bezoekersaantallen te kunnen bedienen. Een driebaden configuratie bestaat uit een wedstrijdbad, doelgroepenbad en peuterbad. Een tweebaden configuratie uit een wedstrijdbad en een peuterbad. In het rapport van TG is een beschrijving opgenomen van beide configuraties met bijbehorende voor- en nadelen. Samengevat toont het rapport van TG aan dat alleen een tweebaden concept op Zuid of Noord financieel haalbaar is. Een driebadenconfiguratie op Zuid of Noord valt volgens de berekening van TG buiten het maximaal beschikbare budget. Onder de paragraaf Financiën wordt dit nader uitgewerkt en toegelicht. 2.1 Vriezenveen Noord voorkeurlocatie voor uitwerking programma van eisen. Synarchis heeft onderzoek gedaan naar de meest geschikte locatie voor de realisatie van een nieuw binnenbad. In het raadsvoorstel van 19 april 2016 is uitvoerig op de onderzoeken van Synarchis ingegaan. Onderzocht zijn De Plump in Westerhaar-Vriezenveensewijk, De Zandstuve in Vroomshoop, Vriezenveen Noord en De Stamper (Vriezenveen Zuid). Synarchis heeft de locaties getoetst aan de criteria maatschappelijk rendement (aantal bezoekers), financieel rendement (exploitatietekort) en multifunctionaliteit (meerdere functies onder één dak). Synarchis adviseert Vriezenveen Zuid als de meest optimale locatie voor een nieuw overdekt zwembad vanwege de laagste kosten een laag risicoprofiel en het feit dat sporthal en zwembad onder één dak blijven. Op Vriezenveen Noord na trekt Vriezenveen Zuid de meeste bezoekers. In het raadsvoorstel van 19 april 2016 heeft het college dit advies overgenomen. Als het criterium de meeste bezoekers voor 75% of meer meeweegt, slaat volgens Synarchis de locatievoorkeur door naar Vriezenveen Noord. De bezoekersaantallen vormen de kern van de locatiekeuze. Synarchis heeft die per locatie berekend op basis van een gefundeerde methodiek. Vriezenveen Noord trekt de meeste bezoekers. TG waardeert de bezoekersaantallen die Synarchis heeft berekend als realistisch. Op basis van de bevindingen van de raadswerkgroep uit 2013, de raadsuitgangspunten van 17 maart 2015, de onderzoeken van Synarchis, het raadsdebat van 25 mei 2016 en de raadsvergadering van 31 mei 2016 en de markttoets van TG maakt het college de volgende afwegingen: - Uit het raadsdebat en de raadsvergadering concludeert het college dat het criterium maatschappelijk rendement, dus de meeste bezoekers, het zwaarst moet wegen voor het bepalen van de beste plek voor een overdekt zwembad als gemeentelijke basisvoorziening. - Het criterium financieel rendement weegt onverminderd zwaar nu de raad de exploitatiebijdrage voor de zwembaden andermaal stelde op maximaal per jaar. - Uit de beraadslagingen bleek dat van de drie criteria het minst belang wordt gehecht aan de multifunctionaliteit (sporthal en zwembad onder één dak). Het college ziet dit als een nuancering van het uitgangspunt van de raad het zwembad onderdeel te laten zijn van een multifunctionele sportaccommodatie. Dat criterium heeft bij het college sterk meegewogen in zijn eerdere voorkeur.

3 - In de raadsvergadering van 31 mei 2016 is de locatie Vriezenveen Noord nadrukkelijk aangehouden als potentiële locatie voor een nieuw overdekt zwembad. Een deel van de raad voelde ook voor locatie De Zandstuve in Vroomshoop voor een nieuw binnenbad, vanwege de combinatie binnen/buitenbad. De raad heeft echter weloverwogen de markttoets beperkt tot Vriezenveen Zuid en Noord. - Het college mistte in de beraadslagingen voldoende draagvlak voor de locatie Vriezenveen Zuid omdat deze kennelijk onvoldoende tegemoet aan de behoefte het overdekt zwembad meer met het gezicht naar Twenterand te plaatsen. Het feit dat in Vriezenveen Zuid sporthal en zwembad onder één dak blijven en mede daardoor lagere kosten hebben, weegt daar onvoldoende tegenop. - Vriezenveen Noord bestaat echter uit meerdere sublocaties. Synarchis adviseert vanwege de laagste bijkomende kosten de Rotonde boven de locaties Prinsenweg West en Prinsenweg Oost. Het college geeft nu echter de voorkeur aan Prinsenweg Oost omdat een zwembad op die locatie aansluit op een gebied met verschillende voorzieningen zoals de brede school, sporthal de Weemelanden, gezondheidscentrum, fysiotherapie zodat op een andere manier toch inhoud gegeven kan worden aan het begrip multifunctionele accommodatie. Het college verwacht dat het nieuwe overdekte zwembad in aan de Prinsenweg Oost uiteindelijk op het grootste maatschappelijke draagvlak kan rekenen. - Het college vindt het van groot belang dat de doelgroepen optimaal in het nieuwe zwembad bediend kunnen worden. Het college wil zich dan ook niet neerleggen bij een tweebaden concept, maar gaat de uitdaging aan met het beschikbare budget een maximaal zwembad te realiseren. Door bijvoorbeeld de provincie Overijssel mee te laten investeren in een energieneutraal zwembad, of door andere additionele middelen te vinden, valt te besparen op de lasten, waardoor meer investeringsruimte ontstaat. - Bij deze denklijn past goed een DBMO aanbesteding (Design, Build, Maintain and Operate): ontwerp, bouw, onderhoud en exploitatie in één aanbesteding, waarbij de markt (consortium van architect, aannemer en exploitant) uitgedaagd zal worden om met het beschikbare budget een zwembad te realiseren die maximaal aansluit op de behoefte onder de gebruikers. In deze aanpak zou bijvoorbeeld ook het zogenoemde 25/21 concept kunnen meedingen. - Een solitair zwembad op Noord biedt tenslotte nog de ruimte de exploitatie voor de zwembaden en voor de overige binnensportaccommodaties te splitsen. Het college wil de exploitatie voor het zwembad privatiseren richting een commerciële exploitant, maar de exploitatie van de binnensport mee te nemen bij de evaluatie van de semipermanente hal. 3.1 Een investeringskrediet is nodig voor de nieuwbouw. TG heeft een investeringskostenraming gemaakt voor een tweebaden configuratie van maximaal Daarnaast houdt het college rekening met een bedrag van voor locatie gebonden kosten (zie onder kanttekeningen). In 2013 is reeds in de meerjarenbegroting een investeringsbedrag van afgerond opgenomen. Het college vraagt aanvullend hierop een krediet van beschikbaar te stellen en in te stemmen met projectfinanciering, waarbij gekozen wordt voor annuïtaire afschrijving. Met het toepassen van projectfinanciering wordt afgeweken van de bestaande lijn (zoals opgenomen in de financiële verordening). Zowel de annuïtaire afschrijvingsmethode als de lage actuele rente zijn voorwaarden voor de financiële haalbaarheid van een nieuw overdekt zwembad. De lage rente biedt ruimte voor een hoger investeringskrediet. De dekking van de structurele kapitaallasten zit in het bedrag van dat in de meerjarenbegroting is opgenomen voor de instandhouding van de zwembaden. KANTTEKENINGEN 1.1. Het rapport van Twijnstra Gudde blijft een raming. Twijnstra Gudde geeft in zijn rapport aan dat de markt pas bij de aanbesteding de financiële ramingen hard maakt. Tot dat moment blijven het ramingen met dien verstande dat TG de ramingen van het college, gebaseerd op de rapporten van Synarchis, heeft getoetst op basis van marktgerichte kengetallen en per onderdeel beoordeeld of die ramingen realistisch zijn. 2.1 Locatie Vriezenveen Noord kent een hoger risicoprofiel dan Vriezenveen Zuid. Het risicoprofiel bij de realisatie van een zwembad overdekt in Vriezenveen Noord is als volgt: - De locatie is geen gemeentelijk eigendom en moet nog worden verworven. In de investeringskosten is een bedrag van opgenomen voor de verwerving van de benodigde grond tegen een grondprijs voor maatschappelijke voorzieningen. - Vriezenveen Noord is een zoeklocatie in de Structuurvisie, maar heeft nu nog formeel de bestemming agrarisch kernrandgebied. Dat betekent dat de ontwikkeling van een nieuw overdekt zwembad langer gaat duren omdat een volledige bestemmingsplanprocedure moet worden doorlopen. Een bestemmingsplanprocedure bevat risico s in tijd en geld zoals zienswijzen, bezwaar en beroep en planschades. Het doorlopen van een bestemmingsplanprocedure leidt ook tot extra plankosten zoals het laten uitvoeren van benodigde onderzoeken, doorbelasting van uren etc. - De provincie Overijssel staat kritisch tegenover een planontwikkeling aan de noordzijde van Vriezenveen, gelet op de zogenoemde Ladder duurzame stedelijke ontwikkeling.

4 De provincie acht het belangrijk dat een planontwikkeling aansluit op bestaande bebouwing en functies. Ook in dat verband is Prinsenweg Oost de meest logische plek voor een nieuw overdekt zwembad. - Voor een ontwikkeling op Noord dienen zich nog een aantal andere locatie gebonden kosten aan zoals het verkeersveilig maken van de omgeving, ontsluiting van het zwembadterrein op de omgeving, de aansluiting op het hoofdriool en het treffen van een retentievoorziening. Die kosten zijn nog niet goed te ramen en zijn mede afhankelijk van de situering van het nieuwe zwembad. Het college houdt voor dit moment rekening met een extra eenmalig bedrag van hetgeen leidt tot een structurele last van ongeveer per jaar. - Het huidige zwembad De Stamper blijft open tot het nieuwe overdekte bad is gerealiseerd. Dat betekent dat in de tussentijd onderhoudsmaatregelen moeten worden getroffen die noodzakelijk zijn voor een veilige openstelling van de Stamper. Daarnaast kan deze openstelling tot gevolg hebben dat, tijdens de bouwfase van het nieuwe zwembad, het plafond van de exploitatiebijdrage tijdelijk onder druk kan komen te staan. 3.1 Investeringskosten kunnen hoger uitvallen. Het resultaat van een DBMO aanbesteding kan zijn dat de investeringskosten van het DBMO consortium hoger uitvallen dan nu geraamd. Het kan zijn dat het consortium in zijn bieding meer investeert in de bouw het zwembad wat terugverdiend wordt in de exploitatie. Bijvoorbeeld meer investeren in energiebesparing ten gunste van lagere energielasten, meer investeren in kwaliteit ten gunste van lagere onderhoudslasten. Het college gaat nu uit van de traditionele raming van TG voor een tweebaden concept op Noord. UITVOERING 1. Het college bereidt een programma van eisen voor de bouw en voor beheer en exploitatie voor; 2. Het college bereidt een DBMO aanbesteding voor waarbij de bouw, onderhoud en beheer en exploitatie in één aanbesteding in markt wordt gezet; 3. Het college zet de RO procedure in gang. FINANCIËN In deze paragraaf volgen de structurele jaarlasten voor een nieuw overdekt zwembad en de instandhouding van De Zandstuve in Vroomshoop. In onderstaande tabel zijn alle varianten van de zwembaden, conform de markttoets van TG, weergegeven. In afwijking van de kanttekening van TG houdt het college hier wel rekening met de verwachte opbrengst uit de maatregel aanpassing tarievenstructuur. TG rekent bij de kapitaallasten met het rentepercentage van 1,55% uit het raadsvoorstel van 19 april Op dit moment (peildatum 15 november 2016) is de rente voor een 40 jarige annuïteit met een rentevast periode van 20 jaar 1.4%. Dat betekent lagere rentelasten. De rente fluctueert en kan op het moment van afsluiten hoger of nog lager uitvallen dan nu geraamd. Zuid 2 baden Zuid 3 baden Noord 2 baden Noord 3 baden Kapitaallasten (tegen 1,55%) Lagere rentelasten bij 1,4% Inzet budget groot onderhoud Locatie gebonden kosten Noord Saldo kapitaallasten Exploitatielasten (*) Opbrengsten Exploitatieresultaat overdekt bad Exploitatieresultaat Zandstuve Aanpassen tarievenstructuur Exploitatieresultaat zwembaden (*): Bij de exploitatielasten is rekening gehouden met financiële voordeel als gevolg van privatisering. Synarchis heeft dat voordeel berekend op bij privatisering van het zwembad en bij privatisering van sporthal De Stamper. TG beoordeelt deze bedragen als realistisch. Bij de realisatie van een overdekt zwembad op Zuid waarbij zwembad en sporthal onder één dak blijven, is het totale voordeel van toegerekend aan het zwembad. Bij de exploitatielasten van een solitair zwembad op Noord is alleen rekening gehouden met het privatiseringsvoordeel van Bij privatisering treden, zoals reeds bekend, ontvlechtingskosten op. Hierop wordt geanticipeerd om deze kosten zo laag mogelijk te houden. De onvermijdbare ontvlechtingskosten worden in de reguliere planningen control documenten meegenomen.

5 Uit de tabel blijkt verder dat een tweebaden concept op Zuid de laagste lasten heeft, maar zoals al aangegeven, is voor Vriezenveen Zuid onvoldoende draagvlak. Een tweebaden concept in Vriezenveen Noord sluit nagenoeg aan op het beschikbare budget. De overige varianten vallen buiten het maximale budget. Er dient een krediet beschikbaar te worden gesteld voor de nieuwbouw van het binnenbad en voor de dekking van de locatie gebonden kosten op Noord, onder toepassing van projectfinanciering. Dekking vindt plaats binnen de meerjarenbegroting voor de zwembaden. COMMUNICATIE Bij de voorbereiding van dit voorstel zijn betrokken de Klankbordgroep en het Sportplatform. Deze geledingen blijven ook betrokken bij het opstellen van de programma s van eisen en bij de verdere stappen in het proces van realisatie. Daarnaast worden andere relevante groeperingen en de inwoners van de gemeente bij de uitwerking betrokken. Het voorstel om de markt uit te dagen om met het beschikbare budget een zo maximaal mogelijk zwembad te realiseren betekent dat het programma van eisen veel meer kwalitatief van aard, meer de vraag en behoefte vastlegt dan de vierkante meters wateroppervlak en de omvang van de perrons. Burgemeester en wethouders van Twenterand. ir. C.L. Visser, burgemeester H.J. ten Brinke, secretaris