Eindrapport. Samenvatting. Programmabureau Burgernet

Transcriptie

1 Eindrapport programma Burgernet Samenvatting Opgesteld door: Programmabureau Burgernet 12 december 2011

2 Inhoudsopgave 1 SAMENVATTING RESULTATEN 3 2 ACHTERGROND Missie Burgernet Doelstellingen uitrol Burgernet 4 3 LANDELIJKE UITROL Fasering uitrol Resultaten Operationele resultaten 6 4 ACTIVITEITEN DOORONTWIKKELING Alertering en dagdeelnemerfunctie Onderzoek Twitter Nieuwe Burgernet film Beleidsontwikkeling 7 Pagina 2 van 8

3 1 Samenvatting resultaten Voor het programma landelijke uitrol Burgernet is in het Programma Initiatie Document(PID) van 26 oktober 2009 de volgende doelstelling geformuleerd: Burgernet in 2010 en 2011 in voeren in minimaal 50 gemeenten in samenwerking met de politiekorpsen en de Burgernet applicatie beschikbaar stellen in alle politiemeldkamers. De doelstelling is glansrijk behaald. Hieronder wordt puntsgewijs aangegeven wat de resultaten zijn van het programma Burgernet. In december 2010 werd de 50 e gemeente (gemeente Echt-Susteren) aangesloten. Hiermee werd een jaar voor de afronding van het programma reeds voldaan aan een van de in het PID geformuleerde doelen. Op 14 oktober 2011 was de Burgernet applicatie beschikbaar in alle politiemeldkamers. Alle politieregio s hebben in samenwerking met gemeenten besloten Burgernet in te voeren. Op 1 november was Burgernet in 218 gemeenten operationeel. Op basis van de activiteiten die de laatste maanden van 2011 nog gaan plaatsvinden, is de verwachting dat het programma Burgernet wordt afgesloten met de deelname van 280 gemeenten en circa deelnemers. Er worden op dit moment maandelijks meer dan 400 acties uitgevoerd. Hiervan bestaat ongeveer de helft uit niet-tijdkritische inzetten. Pagina 3 van 8

4 2 Achtergrond 2.1 Missie Burgernet Voor de landelijke invoering van Burgernet is de volgende missie geformuleerd: Burgernet heeft tot doel invulling te geven aan de wens van de overheid en burgers om gezamenlijk herkenbaar bij te dragen aan de veiligheid in de woonomgeving. Dit wordt bereikt door burgers vanuit de woon- en werkomgeving op directe wijze te betrekken bij het vinden van personen of voertuigen waar de politie naar aanleiding van een urgente melding naar zoekt. Burgernet geeft invulling aan het concept burgerparticipatie door deelnemende burgers in te schakelen bij: opsporen, betrekken, informeren en alarmeren. De focus van het programma lag gedurende de uitrol voornamelijk op het betrekken van burgers bij tijdkritische acties: vermissingen en heterdaad incidenten. Daarnaast is de doelstelling aangevuld met informeren en alarmeren. Bij alarmeren kan onder meer worden gedacht aan het inschakelen van Burgernet deelnemers bij het informeren van buurtbewoners in het geval van vrijgekomen schadelijke stoffen. Bij informeren kan gedacht worden aan het melden van preventieve acties bijvoorbeeld bij veel inbraken in een wijk. 2.2 Doelstellingen uitrol Burgernet Voor het programma landelijke uitrol Burgernet is in het Programma Initiatie Document(PID) van 26 oktober 2009 de volgende doelstelling geformuleerd: Burgernet in 2010 en 2011 in voeren in minimaal 50 gemeenten in samenwerking met de politiekorpsen en de Burgernet applicatie beschikbaar stellen in alle politiemeldkamers. Dit doel te bereiken door: 1. Het opzetten en ondersteunen van een landelijke organisatie en sturing op het programma op strategisch, tactisch, operationeel niveau; 2. Het ondersteunen van korpsen en gemeenten bij de landelijke invoering op de volgende onderdelen: communicatie, onderhoud&beheer, processen, professionalisering, integratie SMS-Alert en onderzoek; 3. Het bewaken van de voortgang door middel van monitoren, benchmarken en intervisies; 4. Het borgen van de kwaliteit en uniformiteit van de invoering door begeleiden en verzorgen van collegiale toetsing van de invoering; 5. Het overdragen van het concept en de Burgernet applicatie aan de staande organisaties. Pagina 4 van 8

5 3 Landelijke uitrol 3.1 Fasering uitrol Fase 0 (november 2009 tot maart 2010) was de geplande voorbereiding op de landelijke uitrol. In deze fase zijn de meest noodzakelijke changes op het systeem gerealiseerd. Deze changes zijn gerealiseerd naar aanleiding van eisen en wensen die zijn ontstaan gedurende de pilotperiode en hadden als doel het gebruik van het Burgernet systeem verder te perfectioneren. Fase 1, 2 en 3 (1 maart 2010 tot 1 september 2011) was de feitelijke implementatiefase. Het was opzet de invoering evenwichtig te verdelen over de 3 fasen (per fase zeven korpsen en minimaal twee gemeenten per korps). De fase is afgerond als in alle zeven korpsen en de betrokken gemeenten Burgernet operationeel is. Dit wil zeggen: het systeem in meldkamer geïnstalleerd en de initiële werving van de deelnemers in de startgemeenten afgerond. De laatste fase (1 september 2011 t/m 31 december 2011) was de programmatechnische afronding van het programma, alsmede de overdracht naar de staande organisatie. Deze fase zou eind 2011 zijn afgerond. 3.2 Resultaten In de Raad van Korpschefs en het Korpsbeheerdersberaad is besloten dat de korpsen niet verplicht werden deel te nemen aan Burgernet. Desondanks hebben alle korpsen besloten Burgernet in te voeren. Helaas heeft de soms late besluitvorming zijn weerslag gehad op de voortgang van de uitrol. Als gevolg hiervan is de fasering en de tijdlijn aanpast. Uiteindelijk was in september 2010 met alle korpsen een afspraak gemaakt over de start van de invoering van Burgernet (inclusief integratie van SMS-Alert). In eenentwintig korpsen is ook daadwerkelijk een start gemaakt met de uitrol van Burgernet. De resterende vier korpsen zullen nog in december 2011 aansluiten. De overdracht naar de staande organisatie is, ook mede ingegeven door de reorganisatie van de Nederlandse Politie, deels doorgeschoven naar Op dit moment zijn veertien korpsen operationeel: Friesland, Gelderland-Midden, Haaglanden, Hollands Midden, Utrecht, Groningen, Limburg-Noord, Twente, Noord- en Oost-Gelderland, IJsselland, Kennemerland, Noord-Holland-Noord, Zuid-Holland-Zuid, Rotterdam-Rijnmond. In de regio s Limburg-Zuid, Flevoland, Gooi en Vechtstreek, Zeeland, Drenthe, Zaanstreek- Waterland en het resterende deel van Utrecht met uitzondering van Vianen is de werving inmiddels gestart. Half november start Amsterdam-Amstelland en in december starten Gelderland-Zuid en de drie Brabantse regio s. Bijzonder moment was het aansluiten van de 50 e gemeente in december 2010 (gemeente Echt-Susteren). Hiermee werd een jaar voor de afsluiting van het programma reeds voldaan aan een van de in het PID geformuleerde doelen. Het aantal Burgernet deelnemers is op 1 november , verdeeld over 218 gemeenten. Op basis van de activiteiten die de laatste maanden van dit jaar nog gaan plaatsvinden is de verwachting dat 2011 wordt afgesloten met de deelname van 280 gemeenten en circa deelnemers. Pagina 5 van 8

6 3.3 Operationele resultaten Tijdens de pilotperiode (november 2008 mei 2009) werden er landelijk gemiddeld 80 Burgernet acties per maand gestart. Het aantal acties nam daarna af tot 40 (zomer 2010). Vanaf september 2010 nam het aantal acties weer geleidelijk toe. Er ging een aantal korpsen van start en in juli 2010 is een release uitgevoerd die de performance van het systeem aanzienlijk verbeterde. Februari 2011 was een trendbreuk: vanaf dat moment nam het aantal acties fors toe (van 80 naar 120). Met de ingebruikname van de alerteringsfunctie steeg het aantal acties enorm. Op dit moment worden er maandelijks meer dan 400 acties uitgevoerd. Hiervan bestaat ongeveer de helft uit niet-tijdkritische inzetten. Er worden landelijk dagelijks Burgernet acties uitgevoerd met gemiddeld 750 deelnemers. Uit het veldonderzoek in Scherpenzeel blijkt dat hiervan ongeveer 20% in de mogelijkheid is te reageren (naar buiten kijken of de straat op gaan). Ongeveer 70% van deze groep onderneemt ook daadwerkelijk actie. Het aantal succesvolle Burgernet acties, aanhouding of opsporing dankzij informatie van burgernet deelnemer(s), blijft stabiel met meer dan 10%. In de helft van de gevallen kan een positieve terugkoppeling worden gegeven aan de deelnemers (vermiste terecht, verdachte aangehouden). In Friesland is geëxperimenteerd met de inzet van AED-bedienaars via Burgernet. Dit heeft geleid tot een succesvolle reanimatie. Pagina 6 van 8

7 4 Activiteiten doorontwikkeling 4.1 Alertering en dagdeelnemerfunctie Afgelopen jaar zijn de alerteringfunctie en de dagdeelnemerfunctie toegevoegd. Alerteren is het informeren van deelnemers door middel van een SMS bericht of zonder afsluitbericht. Met name de regio Haaglanden maakt veelvuldig gebruik van de alerteringfunctie. Er is ook gebruik gemaakt van de dagdeelnemerfunctie. Burgers kunnen zich ten tijde van een evenement inschrijven en zo gedurende het evenement informatie krijgen. Deze toepassing van Burgernet is gebruikt tijdens Koninginnedag, World Statues Arnhem, de Military in Boekelo en op het strand in Scheveningen. 4.2 Onderzoek Twitter In opdracht van het programma Burgernet heeft de Universiteit van Utrecht een onderzoek uitgevoerd naar de waarde van het nieuwe medium Twitter voor Burgernet. In hoeverre kan het gebruik van Twitter een bijdrage leveren aan Burgernet bij het versterken van de opsporing, het vergroten van waardering voor de politie en aan het verbreden van de doelgroep? Uit het onderzoek blijkt dat twitteren vooral voordelen kent en weinig nadelen, dat het van belang is een werkwijze te zoeken die past bij het regiokorps en dat twitteren vooral een toegevoegde waarde heeft bij snel veranderende situaties. Het verdient volgens de onderzoekers dan ook zeker aanbeveling om het gebruik van Twitter in relatie met Burgernet te enthousiasmeren. 4.3 Nieuwe Burgernet film In samenwerking met de operationele Burgernet regio s is een nieuwe film ontwikkeld. De film is een aanvulling op de eerste Burgernetfilm. Is de eerste film vooral instructief, de nieuwe film laat zien dat Burgernet echt werkt, vanuit het perspectief van burgers, politiemedewerkers en gemeenten. 4.4 Beleidsontwikkeling Ten behoeve van de beleidsontwikkeling zijn er de afgelopen jaren een aantal thema s nader onderzocht. Regio overschrijdende acties: in dit kader is er een protocol ontwikkeld voor acties die over de grenzen van de regio worden uitgezet; AED alert via Burgernet; de regio Friesland heeft een pilot gedaan waarin de alertering van AED vrijwilligers gebeurt via het systeem Burgernet; Leeftijdsonderzoek; de regio Groningen heeft een onderzoek van een studente van de HU begeleid met als doel beleid ten aanzien van de leeftijdsgrens van deelnemers van Burgernet te bepalen; Bereik deelnemers; de regio Hollands Midden heeft een test gedaan in de gemeente Scherpenzeel naar het bereik van deelnemers tijdens een actie; Op verzoek van de South Australia Police is onderzocht in hoeverre het concept Burgernet kan worden toegepast in een heel andere setting; Integratie van Mail Alert en Burgernet. Op verzoek van de regio Midden- en West- Brabant is onderzocht of het mogelijk is beide systemen via één portaal aan te bieden; Pagina 7 van 8

8 Op verzoek van het KLPD heeft er een pilot plaatsgevonden waarin Burgernet is ingezet als profinet voor alle professionele diensten op de Flevolijn; Met diverse partijen zijn oriënterende gesprekken gevoerd over mogelijke samenwerking of inzet binnen Burgernet (Trigion, Connexxion/ HartVeilig wonen, Compronet, NL Alert, RijnmondVeilig en Amber Alert). Op basis van bovenstaande activiteiten, de monitor resultaten en de input vanuit de praktijk worden adviezen ten aanzien van de inzet en doorontwikkeling van Burgernet geformuleerd. Deze adviezen geven mede richting aan de activiteiten in Pagina 8 van 8