Juridisch Jaarverslag 2008

Transcriptie

1 Juridisch Jaarverslag 2008 Juridische Zaken Gulpen-Wittem, voorjaar 2009

2 Voorwoord Iedereen heeft met de overheid te maken en wil daarbij snel en goed geholpen worden. Daarom werkt de gemeente Gulpen-Wittem aan de verbetering van haar dienstverlening. Van belang is hierbij ook de aanpak van juridische procedures. Voor u ligt het juridisch jaarverslag van In dit juridisch jaarverslag wordt niet alleen ingegaan op bezwaarschriften waarover de commissie bezwaarschriften heeft geadviseerd, maar worden ook de overige juridische procedures beschreven. In dit jaarverslag staan de juridische procedures waarmee de gemeente Gulpen-Wittem in 2008 werd geconfronteerd centraal. Daarbij kan gedacht worden aan bezwaarschriften, beroepen, voorlopige voorzieningen alsmede de afhandeling van klachten en civiele procedures. Uitgezonderd zijn procedures met betrekking tot het vaststellen van een bestemmingsplan, belastingzaken en bezwaren, beroepen gericht tegen functiewaarderingen. In dit jaarverslag zal in het eerste hoofdstuk aandacht besteed worden aan algemene informatie over de behandeling van bezwaarschriften in Daarbij komen ook de gegevens met betrekking tot de afgehandelde- en lopende bezwaarschriften aan de orde. In hoofdstuk 2 komen de beroepen (waaronder rechtstreeks beroep) en de voorlopige voorzieningen aan bod. In het derde hoofdstuk wordt ingegaan op de afhandeling van klachten en in hoofdstuk 4 op de afhandeling van overige (civiele) procedures. Tot slot wordt er ingegaan op actuele ontwikkelingen. Zoals ieder jaar worden de leden van de commissie bezwaarschriften uitgenodigd om aanbevelingen en opmerkingen over de afhandeling van bezwaarschriften in het voorgaande jaar kenbaar te maken. Deze aanbevelingen zijn opgenomen in het verslag van de jaarvergadering (bijlage bij dit jaarverslag). We hopen dat u door het lezen van dit jaarverslag een goed beeld krijgt van de juridische procedures binnen de gemeente Gulpen-Wittem over het jaar Juridische Zaken van de gemeente Gulpen-Wittem 2

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 3 Hoofdstuk 1 Bezwaarschriften Bezwaarschriftencommissie Verordening Procedure Intrekken bezwaar Mediation Bezwaarschriften kamer SOZA Bezwaarschriften kamer P&O Bezwaarschriften kamer ROV Termijn Kostenvergoeding bestuurlijke voorprocedures Conclusies en aanbevelingen Hoofdstuk 2 Beroepen en voorlopige voorzieningen Beroepen Ingestelde beroepen tegen beslissingen op bezwaren Hoger beroep Voorlopige voorzieningen Kosten procedures Mediation Hoofdstuk 3 Klachten Klagen Interne klachtenregeling Aantal klachten Aard van de klachten Afhandelingsduur Maatregelen Externe klachtenregeling Hoofdstuk 4 Overige procedures Claims / verzekeringszaken Overige (civiele) procedures Hoofdstuk 5 Algemene recente ontwikkelingen Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen Invoering 4 e Tranche Awb

4 5.3 Wet samenhangende besluiten Kwaliteitszorg Vermindering administratieve lasten burgers en bedrijven Bijlagen Bijlage 1 Ingekomen en behandelde bezwaarschriften Bijlage 2 Overzicht gerealiseerde behandelingstermijnen Bijlage 3 Verslag jaarvergadering bezwaarschriftencommissie Bijlage 4 Overzicht interne klachten (periode 1 januari januari 2009) Bijlage 5 Overzicht externe klachten (Nationale ombudsman)

5 Hoofdstuk 1 Bezwaarschriften Als een burger of bedrijf door een beslissing van een bestuursorgaan in zijn belangen is getroffen, kan deze burger of dit bedrijf bezwaar maken. Ook als de beslissing niet of niet tijdig wordt genomen bestaat er de mogelijkheid tot het maken van bezwaar. In dit hoofdstuk zal nader worden ingegaan op bezwaarschriften, de bezwaarschriftencommissie en de bezwaarprocedure. Dit hoofdstuk wordt afgesloten met conclusies en aanbevelingen van de leden van de bezwaarschriftencommissie over de afhandeling van bezwaarschriften in het jaar Bezwaarschriftencommissie Bij de bezwaarschriftenprocedure heroverweegt het bestuursorgaan het genomen besluit. Om een zorgvuldige heroverweging te kunnen uitvoeren heeft de gemeente een onafhankelijke bezwaarschriftencommissie ingesteld. Deze commissie heeft tot taak te adviseren over bezwaarschriften tegen besluiten van het college van burgemeester en wethouders, de burgemeester en de gemeenteraad. De commissie bepaalt zelf haar onderlinge taakverdeling en kan daarom een onderverdeling maken in kamers. De commissie heeft drie kamers ingesteld. De huidige samenstelling van de kamers is als volgt: De ROV kamer: De heer mr. A.J.M. van Erp, voorzitter De heer mr. R.P.A.M. Friesen, lid De heer mr. R.M.M. Engelen, lid De heer mr. L.J.M. Bindels, plaatsvervangend lid De SOZA kamer: De heer mr. A.J.M. van Erp, voorzitter De heer J. America, lid De heer W.M.J. Creusen, lid De heer mr. L.J.M. Bindels, plaatsvervangend lid De P&O kamer: De heer mr. R.J.G.M. Jeukens, voorzitter De heer W. Palmers, lid De heer P.M.H.J. Stallenberg, lid Mevrouw mr. M.J.G. Pricken-Hupperichs, secretaris De kamer ROV behandelt bezwaarschriften die betrekking hebben op het beleidsterrein ruimtelijke ordening. Daarnaast behandelt deze kamer onder andere bezwaarschriften in het kader van de verkeerswetgeving. De kamer SOZA behandelt onder andere bezwaarschriften in het kader van de subsidieverordening, WMO, leerlingenvervoer. 5

6 In 2007 zijn de commissieleden van de kamer P&O benoemd. Op het gebied van personeelszaken wordt in het kader van een samenwerking met de gemeente Kerkrade, gebruik gemaakt van de kennis en ervaring van de leden van de P&O kamer van de bezwaarschriftencommissie van de gemeente Kerkrade. Ter ondersteuning van de werkzaamheden beschikt de bezwaarschriftencommissie over ambtelijke (plaatsvervangende) secretarissen. De secretaris regelt de voorbereiding van hoorzittingen, stelt het advies op en zorgt voor de verslaglegging en de verdere afhandeling van het bezwaarschrift. Mevrouw mr. S.T.C. Deben-Lahaye is aangewezen als secretaris en behandeld met name bezwaarschriften betreffende SOZA zaken. Mevrouw mr. A.M.A.J. Heijnens-Ackermans is aangewezen als secretaris en behandeld vooral bezwaarschriften met betrekking tot ROV zaken. Voor wat betreft de P&O kamer is mevrouw mr. M.J.G. Pricken-Hupperichs, de secretaris. Mevrouw N.A.L.C. Damoiseaux is aangewezen tot klachtencoördinator en plaatsvervangend secretaris. Sinds 4 mei 2009 maakt mevrouw mr. N. Abbas onderdeel uit van ons team en is eveneens als plaatsvervangend secretaris benoemd. 1.2 Verordening De werkwijze van de bezwaarschriftencommissie is in hoofdlijnen geregeld in de Verordening voor de commissie bezwaarschriften van de gemeente Gulpen-Wittem. De verordening is in 2007 opnieuw (gewijzigd) vastgesteld, hetgeen heeft geleid tot de nu aangepaste verordening (Verordening voor de commissie bezwaarschriften van de gemeente Gulpen-Wittem 2007). 1.3 Procedure Het secretariaat ontvangt de ingediende bezwaarschriften. Als het bezwaarschrift niet compleet blijkt te zijn, krijgt bezwaarmaker de mogelijkheid het bezwaarschrift aan te vullen. Aan bezwaarmaker wordt, nadat het bezwaarschrift compleet is, een ontvangstbevestiging gestuurd waarbij ook een brochure wordt gevoegd. Daarin is de gehele procedure toegelicht. Medio 2009 zal er een onderzoek gestart worden naar de tevredenheid van burgers over de bezwaarschriftenbrochure. Dit onderzoek zal plaatsvinden door telefonisch contact op te nemen met betrokkenen bij een bezwaarschriftprocedure en te vragen naar zijn bevindingen over de brochure. Op die manier kunnen gericht verbeteringen worden aangebracht in de folder, wat uiteindelijk bijdraagt aan verbetering van de dienstverlening. Na ambtelijke voorbereiding waarin de bezwaarschriften nader worden bekeken, houdt de onafhankelijke commissie voor de bezwaarschriften een hoorzitting. Belanghebbenden worden uitgenodigd om hun standpunt toe te lichten. Nadat belanghebbenden zijn gehoord tijdens de zitting, brengt de bezwaarschriftencommissie een advies uit. Ook wordt er een verslag van de zitting opgesteld. In het advies geeft de commissie haar standpunt of het besluit in stand kan blijven of gewijzigd dient te worden. Het advies en verslag wordt vervolgens door het secretariaat aangeboden aan het bevoegde bestuursorgaan. 6

7 Dit bevoegde bestuursorgaan, meestal het college van burgemeester en wethouders, neemt na afweging van het advies een nieuw besluit (beslissing op bezwaar) dat aan bezwaarmaker en eventuele belanghebbende wordt verzonden. Deze beslissing op bezwaar kan het volgende inhouden: Het bezwaarschrift is ontvankelijk: bezwaarmaker heeft het bezwaarschrift op tijd ingediend en aan de andere wettelijke voorwaarden is voldaan. Hierna kan het bewaarschrift inhoudelijk worden beoordeeld. Het bezwaarschrift is niet-ontvankelijk: er is niet aan één of meerdere wettelijke voorwaarden voldaan, zodat het bezwaarschrift niet inhoudelijk beoordeeld wordt. De bezwaarschriften die ontvankelijk zijn, worden inhoudelijk bekeken en betrokken bij de heroverweging van het besluit. De beslissing op bezwaar kan het volgende inhouden: Indien het bezwaarschrift gegrond verklaard wordt, zal een nieuwe beslissing door het bevoegde bestuursorgaan moeten worden genomen. Indien het bezwaarschrift ongegrond verklaard wordt wijzigt het bevoegde bestuursorgaan het besluit meestal niet. Sinds januari 2008 heeft het college de directeur Interne Dienstverlening gemandateerd om bepaalde beslissingen te mogen nemen op bezwaarschriften. Het betreft alleen zaken waarbij het advies van de bezwaarschriftencommissie door de directeur wordt gevolgd en de bezwaarschriftencommissie adviseert om het bezwaar ontvankelijk en ongegrond of nietontvankelijk te verklaren. In deze gevallen wijzigt het primaire besluit niet. Wel moet het college op de hoogte worden gesteld van politiek gevoelige bezwaren. Beslissingen die door het college zelf zijn genomen, vallen buiten de mandaatverlening. Indien het bezwaarschrift gegrond verklaard wordt, zal het bevoegde bestuursorgaan een beslissing op bezwaar nemen. In dat geval zal ook het primaire besluit moeten worden gewijzigd of ingetrokken. Het verleende mandaat brengt een aantal voordelen met zich mee: Het besluitvormingsproces wordt verkort waardoor: o beter binnen de wettelijke termijn een beslissing op bezwaar genomen kan worden. In verband met het medio 2010 in werking treden van de Wet Dwangsom, is het van belang besluiten binnen de wettelijke termijn te nemen. Betere dienstverlening aan de burgers. Indien de bezwaarmaker het niet eens is met de beslissing op bezwaar kan hij (regulier) beroep aantekenen bij de rechtbank. 1.4 Intrekken bezwaar Het is mogelijk dat tijdens de procedure blijkt dat er een oplossing kan worden gevonden, dan wel dat het niet zinvol is verder te gaan met de procedure. In die gevallen kan het bezwaarschrift worden ingetrokken. Tijdens de zitting kan het bezwaarschrift mondeling worden ingetrokken. Buiten de zitting kan dat alleen schriftelijk. Juridische Zaken heeft een digitaal standaardformulier waarvan gebruik kan worden gemaakt. Onder verwijzing naar bijlage 1 blijkt dat met name bezwaarschriften die betrekking hebben op SOZA zaken naar verhouding vaak worden ingetrokken. Dit komt met name omdat bij 7

8 WMO zaken na indiening van een bezwaarschrift door de behandelend ambtenaar contact wordt opgenomen met bezwaarmakers. Vaak wordt het bezwaarschrift na een mondelinge toelichting of mogelijke oplossing ingetrokken. Voor het percentage ingetrokken bezwaarschriften wordt verwezen naar de volgende pagina. 1.5 Mediation Mediation is een vorm van bemiddeling in conflicten waarbij een neutrale bemiddelingsdeskundige de onderhandelingen tussen partijen begeleidt om tot een optimaal resultaat voor eenieder te komen. Mediation verschilt van bestaande Awb procedures door de manier waarop geschiloplossing wordt opgepakt. De betrokken partijen staan bij mediation centraal. Mediation kan worden ingezet om in gesprek te komen en om escalatie van conflicten te voorkomen. Door te kiezen voor een gesprek tussen overheid en burger waarbij beide gelijkwaardige gesprekpartners zijn, kan bij burgers het gevoel van niet gehoord worden weggenomen worden. Naast mediation met een daartoe aangewezen mediator bestaat er ook een andere vormen van bemiddeling. Daarbij kan gedacht worden aan het telefonisch opnemen van contact met bezwaarmaker door een medewerker van juridische zaken om te onderzoeken of een minnelijke oplossing tussen partijen eventueel mogelijk is. Nadat in 2007 het team JZ een training mediationvaardigheden voor bezwaarbehandelaars heeft gevolgd, zal in de toekomst meer gebruik gemaakt gaan worden van de hierboven genoemde vorm van mediation. Daarnaast valt het te verwachten dat de gemeente vaker zal participeren in een mediationtraject hangende beroep. De rechtbank vraagt partijen standaard of zij bereid zijn om deel te nemen aan mediation. Hoewel de gemeente vaker heeft aangegeven deel te willen nemen heeft er pas één mediationtraject plaatsgevonden. Dit mediationtraject is succesvol verlopen. Mediation kan niet altijd aangewend worden, dat is afhankelijk van de aard van het conflict. Mediation kan bijvoorbeeld niet toegepast worden bij een conflict over de uitleg van wet- en regelgeving. Mediation is ook niet mogelijk indien de bereidheid van partijen tot deelname ontbreekt of als er geen enkele bewegingsruimte aanwezig is. Bij bezwaarprocedures wordt standaard gekeken of er vlak na het indienen van het bezwaar door een infomeel gesprek, tot een oplossing kan worden gekomen zodat het bezwaar kan worden ingetrokken. Burgers willen soms alleen gehoord worden door de gemeente. Met name zaken die behandeld worden door de SOZA kamer lenen zich goed voor een informele oplossing. Dit blijkt in de praktijk goed te werken aangezien er in 2008 in totaal 23 van de 54 te behandelen bezwaarschriften zijn ingetrokken. Hieronder zal mede aan de hand van de bijlagen worden ingegaan op de in 2008 behandelde bezwaarschriften. Bezwaarschriften waarvan de zitting en/of afhandeling na 31 december 2008 heeft plaatsgevonden zijn niet in dit verslag opgenomen. 8

9 1.6 Bezwaarschriften kamer SOZA Zoals uit bijlage 1 blijkt, waren er op 1 januari 2008 nog 2 lopende zaken. In 2008 zijn er 16 nieuwe bezwaarschriften ingediend. De bezwaarschriften hadden met name betrekking op de subsidieverordening en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. In 2008 zijn er in totaal 12 bezwaarschriften ingetrokken. Een aantal bezwaarschriften onder andere over de subsidieverordening zijn ingetrokken, omdat er hangende bezwaar een nieuw besluit was genomen dat aan het bezwaar tegemoet kwam. De Awb bepaalt dat als tijdens de bezwaarprocedure het besluit wordt ingetrokken en een nieuw besluit wordt genomen het ingediende bezwaarschrift wordt geacht mede te zijn gericht tegen het nieuwe besluit, tenzij dat besluit aan het bezwaar geheel tegemoet komt. Het intrekken van een bezwaarschrift behoort, tenzij het gedurende de hoorzitting plaats vindt, in beginsel schriftelijk te geschieden. In 2008 heeft de kamer SOZA met betrekking tot 4 bezwaarschriften advies uitgebracht. De 4 zaken zijn ontvankelijk verklaard, waarvan er 3 ongegrond waren en 1 bezwaar gegrond. Het gegrond verklaarde bezwaarschrift had betrekking op een besluit van het college van B en W tot vergoeding van openbaar vervoerskosten voor een kind met beperkingen. Bezwaarmakers wensten echter geen vergoeding maar een voorziening, omdat het kind slechts onder begeleiding kon reizen en de ouders geen passende begeleiding konden realiseren. Op bezwaarmakers rustte een zodanig zware last dat het college niet in redelijkheid tot het bestreden besluit heeft kunnen komen. De bezwaarschriftencommissie heeft op grond hiervan geadviseerd het bezwaar gegrond te verklaren en het besluit te herroepen. In alle zaken heeft het college conform het advies van de bezwaarschriftencommissie op het bezwaarschrift besloten. In vergelijking tot andere jaren heeft er een toename plaatsgevonden van het aantal ingediende SOZA bezwaarschriften. In 2008 is er een totale werklast van 18 bezwaarschriften (dit is exclusief de P&O zaken). In 2007 waren er in totaal 16 bezwaarschriften (dit is inclusief P&O zaken). De werkvoorraad begin 2008 is verder teruggedrongen tot 2 bezwaarschriften (3 in 2007 en 12 in 2006) Zoals uit bijlage 1 blijkt zijn er in 2008 in totaal 16 bezwaarschriften ingediend en 12 ingetrokken. In vergelijking tot andere jaren zijn er meer bezwaarschriften ingediend en ook meerdere zaken ingetrokken (zie grafiek) Ingediende bezwaarschrift en Ingetrokken bezwaarschrift en De werkvoorraad bedroeg eind bezwaarschriften. Beide bezwaarschriften zijn begin 2009 ingetrokken. Grafiek 1: Ingediende en ingetrokken bezwaarschriften 9

10 1.7 Bezwaarschriften kamer P&O Omdat de P&O kamer pas medio 2007 is ingesteld heeft er in vorige jaarverslagen nog geen splitsing plaatsgevonden van bezwaarschriften behandeld door de kamer SOZA en de kamer P&O. De kamer P&O is inmiddels meer dan een jaar werkzaam. Hieronder wordt ingegaan op de P&O bezwaarschriften. Zoals uit bijlage 1 blijkt, was er begin zaak die door de kamer P&O behandeld moest worden. In deze zaak heeft de commissie het bezwaarschrift niet-ontvankelijk verklaard. In 2008 zijn er 4 P&O zaken ingediend, waarvan 2 zaken zijn ingetrokken, 1 zaak in 2008 is afgehandeld en de andere zaak begin Bij de 2 ingetrokken zaken is er een nieuw besluit genomen en werd het bezwaarschrift ingetrokken omdat het nieuwe besluit aan het bezwaar tegemoet kwam. Twee zaken zijn afgehandeld waarbij de commissie adviseerde de bezwaren ontvankelijk en ongegrond te verklaren. Het college heeft ingestemd met het advies van de bezwaarschriftencommissie. In één zaak is vervolgens beroep ingesteld bij de rechtbank. Het beroep is in die procedure ongegrond verklaard. 1.8 Bezwaarschriften kamer ROV Op 1 januari 2008 bedroeg de werkvoorraad van de kamer ROV 9 zaken. In 2008 zijn er 22 nieuwe bezwaarschriften ingediend, waarmee de totale werklast in 2008 voor deze kamer 31 af te handelen bezwaarschriften bedroeg. De ingekomen bezwaarschriften hadden met name betrekking op besluiten in het kader van de Wet op de Ruimtelijke Ordening en de Woningwet. In 2008 heeft er een daling plaatsgevonden van het aantal ingediende bezwaarschriften ten opzichte van 2007 (84 bezwaarschriften). Deze afname is te verklaren doordat er in 2007 meerdere bezwaarmakers individueel een bezwaar hebben ingediend tegen één besluit van een bestuursorgaan van de gemeente. Tegen één besluit van de gemeente zijn zelfs meer dan 25 bezwaarschriften apart door burgers ingediend. Meerdere malen heeft het zich in 2007 voorgedaan dat 4 of 5 bezwaarmakers apart tegen één besluit een bezwaar indienden. Dit verklaart het hoge aantal bezwaarschriften in In 2008 hebben burgers, als ze tegen één en hetzelfde besluit bezwaar wilden instellen, gezamenlijk bezwaar gemaakt door het bezwaarschrift door meerdere bezwaarmakers te laten ondertekenen. Geconcludeerd kan worden dat er in 2008 minder bezwaarschriften zijn ingediend dan in 2007, maar gezien bovenstaande oorzaken is de werkdruk er in 2008 niet minder om geweest. In totaal heeft de kamer ROV in bezwaarschriften behandeld. In bijna al deze zaken heeft een (hoor)zitting plaatsgevonden en heeft de commissie advies uitgebracht. In alle zaken heeft het college of de raad besloten conform het advies van de bezwaarschriftencommissie Niet-ontvankelijk Ontvankelijk en gegrond Ontvankelijk en ongegrond Totaal

11 Vijf zaken zijn niet-ontvankelijk verklaard, 14 zaken zijn ontvankelijk waarvan er 2 gegrond verklaard zijn en er 12 ongegrond verklaard zijn. Ten opzichte van 2007 is het aantal nietontvankelijk verklaarde zaken laag. Dit kan er op duiden dat burgers door verstrekte informatie beter op de hoogte zijn van de formele eis voor het indienen van een bezwaarschrift. Evenals in 2007 is het aantal zaken dat gegrond verklaard is gering. Het merendeel van de bezwaarschriften blijkt ongegrond. De trend die ingezet is in 2007 is voortgezet. 25 Ook zijn in bezwaarschriften ingetrokken. Redenen om het bezwaarschrift in te trekken zijn o.a. het succesvol doorlopen van een mediation traject, een bereikt compromis, een nieuw besluit dat aan het bezwaar tegemoet komt of het verhuizen van bezwaarmaker. Het hoge aantal intrekkingen in 2007 en 2006 is te verklaren door het hoge aantal individueel ingediende bezwaarschriften tegen één besluit van de gemeente. De grafiek geeft schematisch de ingetrokken zaken van ROV- en de SOZA kamer weer Ingetrokken ROV Ingetrokken SOZA en P&O Grafiek 2: Intrekkingen ROV en SOZA (incl. P&O Tot slot kan worden opgemerkt dat de werkvoorraad begin 2008 is gedaald tot 9 bezwaarschriften ten opzichte van 14 bezwaarschriften begin 2007 en 24 bezwaarschriften begin Ook is de werkvoorraad eind 2008 verder afgenomen tot 3 bezwaarschriften, dit is een daling van 11 bezwaarschriften ten opzichte van de werkvoorraad eind Met betrekking tot de 3 openstaande zaken eind 2008 kan vermeld worden dat 1 zaak begin 2009 is ingetrokken en bij de andere 2 zaken begin 2009 een hoorzitting heeft plaatsgevonden. 1.9 Termijn Het is van belang dat bestuursorganen tijdig op bezwaarschriften beslissen. In een aantal rapporten heeft de Nationale ombudsman onderstreept dat bezwaarmakers niet langer dan nodig in onzekerheid over hun rechtspositie moeten verkeren en dat gemeenten zich aan de gestelde termijnen dienen te houden. In artikel 7:10 Awb is door de wetgever bepaald dat een bestuursorgaan die een bezwaarschriftencommissie heeft ingesteld, binnen 10 na ontvangst van het bezwaarschrift een beslissing moet hebben genomen. De termijn van 10 kan vervolgens met 4 worden verdaagd. De wettelijke termijn van 14 is geen fatale termijn, maar een termijn van orde. Verdere verlenging van de termijn is alleen mogelijk indien de bezwaarmaker daarmee instemt en andere belanghebbenden daardoor niet in hun belangen worden geschaad. Indien bezwaarmaker verzuimt om aan de wettelijke voorwaarden die aan een bezwaarschrift zijn gesteld te voldoen, zoals het aanvullen van de gronden na een pro forma bezwaarschrift, wordt de termijn opgeschort totdat het verzuim is hersteld of de gestelde termijn voor herstel is verstreken. 11

12 In bijlage 2 is per kamer aangegeven hoeveel zaken binnen welke termijn zijn afgehandeld. Hierbij is getracht zoveel mogelijk rekening te houden met opschorting en verdaging van termijnen. In 2008 zijn de termijnen een aantal malen opgeschort in geval er een pro forma bezwaarschrift is ingediend of doordat partijen overwegen een mediation traject te starten. Één Soza bezwaarschrift is officieel niet binnen de wettelijke termijn afgehandeld. Het bezwaar is binnen 10 en 6 dagen afgehandeld, maar helaas is vergeten een verdagingsbericht te sturen waardoor de termijn met 6 dagen is verstreken. Wat betreft de overige zaken blijkt uit bijlage 2 dat binnen alle kamers de zaken afgehandeld zijn binnen de wettelijke termijn. Ten opzichte van voorgaande jaren is er sprake van een verbetering aangezien dit jaar, met uitzondering van bovenstaande Soza bezwaarschrift, er geen enkele beslissing op een bezwaarschrift is genomen buiten de wettelijke termijn. In 2007 werden nog 5 van de 57, dat is in percentage 8,5%, van de afgehandelde bezwaarschriften niet binnen de wettelijke termijn afgehandeld. In 2006 bedroeg dit 40% en in 2005 was 91% niet binnen de wettelijke termijn afgehandeld. Ook dient vermeld te worden dat het gros van de bezwaarschriften binnen een termijn van 10 is afgehandeld. Het door het team juridische zaken gestelde doel om binnen de wettelijke termijn alle bezwaarschriften af te handelen is in 2008 zo goed als bereikt Kostenvergoeding bestuurlijke voorprocedures De Wet kosten bestuurlijke voorprocedures, die op 12 maart 2002 in werking is getreden, regelt de vergoeding van de kosten die een belanghebbende maakt bij de behandeling van een door hem ingediend bezwaarschrift. Om in aanmerking te komen voor een vergoeding moet het besluit herroepen zijn wegens een aan het bestuursorgaan te wijten onrechtmatigheid. Daarbij komt nog dat de te vergoeden kosten redelijkerwijs gemaakt moeten zijn. Voor de kostenvergoeding is het aangepaste besluit proceskosten bestuursrecht van toepassing, wat inhoudt dat kosten tegen forfaitaire tarieven worden vergoed. De beslissing over het verzoek tot kostenvergoeding maakt deel uit van de beslissing op het bezwaarschrift. In 2008 heeft er in één geval een vergoeding van de proceskosten plaatsgevonden 1.11 Conclusies en aanbevelingen In een plenaire vergadering zijn de algemene conclusies en aanbevelingen van de bezwaarschriftencommissie ten aanzien van 2008 besproken. Kortheidshalve wordt verwezen naar het verslag van deze vergadering dat in bijlage 3 is opgenomen. 12

13 Hoofdstuk 2 Beroepen en voorlopige voorzieningen In dit hoofdstuk is algemene informatie opgenomen over de beroepsprocedures en overige voorkomende juridische procedures gedurende Beroepen Op grond van artikel 7:1 Awb moet er eerst bezwaar worden gemaakt alvorens beroep bij de rechtbank kan worden ingesteld. Nadat het bevoegde bestuursorgaan van de gemeente het besluit heeft heroverwogen, kan er beroep worden ingesteld bij de rechtbank. De wet heeft als uitgangspunt dat in bestuursrechtelijke zaken beroep openstaat bij de rechtbank en hoger beroep bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State of de Centrale Raad van Beroep. Op deze hoofdregel van rechtspraak in 2 instanties zijn in een groot aantal wetten uitzonderingen gemaakt. In bepaalde situaties kan door belanghebbenden rechtstreeks beroep bij de rechtbank worden ingesteld. Dit is het geval bij bepaalde gevallen van de Wet milieubeheer en bij toepassing van afdeling 3.4 van de Awb. Ook kan het voorkomen dat op grond van de wet rechtstreeks bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State beroep moet worden ingesteld. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een aantal ruimtelijke ordening zaken en een groot aantal milieu zaken. In een beroepprocedure toetst de bestuursrechter de rechtmatigheid van het bestreden besluit (beslissing op bezwaar). De rechtmatigheidstoetsing vindt ex tunc plaats, dat wil zeggen naar de stand van het recht, het beleid en de feiten ten tijde van het nemen van het bestreden besluit op bezwaar. Met nadien opgetreden wijzigingen in het recht, het beleid of feiten en omstandigheden wordt in beginsel geen rekening gehouden. Begin 2008 waren er nog enkele beroepszaken in behandeling bij de rechter. Daarnaast zijn er in 2008 een aantal nieuwe beroepschriften ingediend. Aangezien beroepsprocedures doorgaans enige tijd in beslag nemen komt het regelmatig voor dat deze in het ene jaar opgestart worden en pas het volgende jaar afgerond worden. Onder punt worden de op 1 januari 2008 nog niet afgehandelde beroepen genoemd. Tevens worden de nieuwe beroepszaken van 2008 kort besproken. Voor zover het betreft beroep tegen een beslissing op bezwaar is met name van belang of de rechtbank, op gelijke wijze, tot hetzelfde oordeel als de bezwaarschriftencommissie kwam Ingestelde beroepen tegen beslissingen op bezwaren Begin 2008 waren er nog 3 lopende zaken uit In alle 3 de zaken heeft de rechtbank uitspraak gedaan in juli Beroepschriften waren gericht tegen het verlenen van een bouwvergunning en zijn door de rechtbank ongegrond verklaard. De andere beroepszaak Grafiek 3: Ingediende en lopende beroepschriften is door de rechtbank gegrond verklaard. In de loop van 2008 zijn 14 beroepen ingesteld. In vergelijking met voorgaande jaren is het aantal ingediende beroepschriften toegenomen. Het aantal lopende beroepen aan het begin van het jaar is juist afgenomen. Zie Grafiek 3. Van de 14 beroepschriften is er in één zaak succesvol een mediationtraject doorlopen. Voor Aantal ingediende beroepschriften Aantal lopende beroepen begin van het jaar 13

14 een verdere toelichting van mediation wordt verwezen naar par Twee beroepschriften zijn ingetrokken en in één zaak treedt de gemeente op als derde partij. In de overige zaken heeft de rechtbank een uitspraak gedaan. In 2008 zijn vier beroepschriften ongegrond verklaard. Beroepen waren gericht tegen verleende bouwvergunningen en tegen de niet-ontvankelijk verklaring van het bezwaarschrift. Ook was er beroep ingesteld inzake een P & O zaak. Voorts zijn drie zaken begin 2009 ook ongegrond verklaard door de rechtbank. Het betrof drie beroepschriften over een planschadeverzoek. Van de beroepschriften die zijn ingediend in 2008 heeft de Rechtbank geen enkel verzoek gegrond verklaard. Hieruit kan worden geconcludeerd dat de bezwaarschriftencommissie juridisch goed werk levert en niet door de rechtbank hoeft te worden gecorrigeerd. Drie beroepschriften zijn nog in behandeling medio Hoger beroep Tegen de uitspraken van de rechtbank Maastricht is in 2008 twee keer hoger beroep ingediend bij de Raad van State. Begin 2008 waren nog twee hoger beroepschriften in behandeling bij de Raad van State. In drie van de totaal vier zaken heeft de Raad van State medio 2008 een uitspraak gedaan en in de vierde zaak eind april De beroepschriften zijn alle vier ongegrond verklaard. Tegen de besluiten van de gemeente, genomen conform het advies van de bezwaarschriftencommissie, kan dus geen rechtsmiddel meer worden aangewend. 2.2 Voorlopige voorzieningen Aangezien de bezwaar- en beroepsprocedure de werking van een besluit niet opschort bestaat voor belanghebbenden de mogelijkheid om, gedurende deze procedures, de voorzitter van de rechtbank om een voorlopige voorziening te verzoeken. De rechtbank geeft in een dergelijk geval, indien er een spoedeisend belang is, op korte termijn een voorlopig oordeel over het bestreden besluit. Het aantal verzoeken om voorlopige voorzieningen in 2008 was net als in 2007 tamelijk laag. In 2008 is slechts èèn verzoek tot voorlopige voorziening bij de voorzitter van de rechtbank ingediend. Het verzoek is door de voorzieningenrechter afgewezen. 2.3 Kosten procedures Indien de gemeente in beroep in het ongelijk wordt gesteld dan wordt de gemeente ook in de kosten veroordeeld. Van de in 2008 behandelde beroepen en verzoeken om voorlopige voorzieningen is de gemeente één maal veroordeeld in de kosten (voor een bedrag ad 281,-). 2.4 Mediation In het voorgaande is kort aangegeven wat onder mediation wordt verstaan. In het onderstaande wordt ingegaan op het mediationtraject hangende de beroepsprocedure. Zoals hiervoor opgenomen heeft de gemeente in 2008 één keer met succes deelgenomen aan een mediationtraject bij de rechtbank. In 2008 heeft de gemeente 7 verzoeken van de rechtbank ontvangen om deel te nemen aan mediation. In 2 verzoeken heeft de gemeente aangegeven deel te willen nemen aan het mediationtraject. Één van deze zaken heeft geleid tot een mediationtraject, zoals zojuist beschreven. Sommige procedures, zoals bijvoorbeeld planschadeverzoeken, lenen zich namelijk niet voor deelname aan mediation. 14

15 Hoofdstuk 3 Klachten Iedereen heeft er recht op dat bestuursorganen op een correcte manier met hem of haar omgaan. Als geen correcte behandeling heeft plaatsgevonden kan bij het betrokken bestuursorgaan een klacht worden ingediend. In dit hoofdstuk wordt de interne klachtrechtprocedure kort beschreven en wordt mede aan de hand van de bijlagen ingegaan op de in 2008 ingediende klachten. 3.1 Klagen Voor de burger geeft het klachtrecht de mogelijkheid een onheuse bejegening door de gemeente kenbaar te maken. Zo gezien is het een aanvullende vorm van bescherming tegen de overheid. De gemeente kan op basis van de ontvangen klachten fouten herstellen en aandachtspunten binnen de organisatie oppakken. Als op een bepaald punt regelmatig kritiek wordt geuit door burgers is dit voor de gemeente meestal aanleiding om het interne proces te verbeteren Niet iedere uiting van onvrede van een burger, bedrijf of instantie is een klacht in de zin van de klachtenregeling. Het moet om een gedraging gaan van iemand die bij de gemeente werkzaam is. Met een gedraging wordt bedoeld een doen, nalaten of handelen. Verder moet er een onderscheid gemaakt worden tussen de interne klachtenregeling en de externe klachtenregeling. Bij de interne klachtenregeling zal de klacht eerst binnen de gemeente worden behandeld. Is de klager met de afdoening van de klacht tevreden, dan is daarmee de zaak afgedaan. Is dat niet het geval, dan kan de klager vervolgens gebruik maken van de externe klachtenregeling en wordt de klacht aan een externe en onafhankelijke instantie voorgelegd. De gemeente Gulpen-Wittem heeft als externe instantie de Nationale ombudsman aangewezen. 3.2 Interne klachtenregeling Hoofdstuk 9 van de Awb bevat een regeling voor de wijze waarop het bestuursorgaan deze klacht moet behandelen en afhandelen: het zogenaamde interne klachtrecht. Op grond van artikel 9:2 Awb heeft het bestuursorgaan de wettelijke plicht zorg te dragen voor een behoorlijke behandeling van mondelinge en schriftelijke klachten. De minimumeisen van hoofdstuk 9 van de Awb bieden al voldoende voorziening voor behoorlijke klachtbehandeling. Bestuursorganen houden echter de vrijheid om extra voorschriften in eigen regelingen op te nemen, in het bijzonder als deze extra waarborgen voor de burgers bevatten. Op 17 januari 2002 heeft de raad van de gemeente Gulpen-Wittem de Algemene instructie intern klachtrecht van de gemeente Gulpen-Wittem vastgesteld. Onder andere door de reorganisatie van de ambtelijke organisatie en omdat in de praktijk bleek dat het wenselijk was de instructie aan te passen, is er een nieuwe instructie/regeling opgesteld. De nieuwe regeling genaamd Klachtenregeling gemeente Gulpen-Wittem 2008 is op 5 juni 2008 inwerking getreden. De regeling bevat een aantal wijzigingen en/of aanvullingen: Verschillen met de oude regeling zijn onder andere dat er in de nieuwe (huidige) regeling een begripsbepaling is opgenomen. 15

16 Ook zijn er in de nieuwe regeling meer waarborgen ten aanzien van de procedure vastgelegd. Een voorbeeld hiervan is dat de burger na het doen van een mondelinge klacht niet meer verplicht is deze ook schriftelijk kenbaar te maken. Daarnaast was de oude regeling op sommige onderdelen onduidelijk doordat er te weinig regels waren vastgesteld en op andere onderdelen juist weer te veel. In de oude regeling waren de klachtbehandelaars niet meer actueel. Tevens is bepaald dat er niet tegen een individueel gemeenteraadslid een klacht kan worden ingediend, maar slechts tegen de gemeenteraad als geheel. Een gemeenteraadslid is immers niet werkzaam onder verantwoordelijkheid van de gemeenteraad. Er is ook een regeling getroffen t.a.v. het indienen van een klacht tegen de raadsgriffier, de griffiemedewerksters, de gemeente-controller en commissies, zoals bijvoorbeeld de bezwaarschriftencommissie. Tot slot is de informele behandeling opgenomen in de regeling. Dit om op een snelle en informele wijze de klacht te kunnen afhandelen. Daarnaast worden aan de diverse klachtenbehandelaars (adjunct-directeur) de benodigde bevoegdheden gemandateerd om namens de bestuursorganen de ingediende klachten te behandelen. Belangrijkste reden voor de mandatering is een snelle en spoedige afhandeling van de klacht te bewerkstelligen, zodat aan de genoemde termijnen van de Awb kan worden voldaan. Bij het maken van deze regeling zijn een positieve benadering van een klacht en klantgerichtheid belangrijke uitgangspunten geweest. Een klacht wordt gezien als een instrument om als organisatie iets van te leren. Degene die in algemene zin toeziet op een correcte afdoening van een klacht is de klachtencoördinator. Mevrouw N.A.L.C. Damoiseaux is als klachtencoördinator aangewezen. Mevrouw mr. S.T.C. Deben-Lahaye, mevrouw mr. A.M.A.J. Heijnens-Ackermans en mevrouw mr. N. Abbas zijn aangewezen als plaatsvervangend klachtencoördinator. Bij de gemeente Gulpen-Wittem wordt meestal eerst geprobeerd de klacht op te lossen via een informele procedure. Na het sturen van een ontvangstbevestiging neemt de klachtbehandelaar telefonisch contact op met de klager om te proberen opheldering of genoegdoening te verschaffen. In de praktijk is gebleken dat de klager vaak tevreden is indien hij tijdens een telefonisch gesprek zijn klacht kan toelichten. Formele behandeling wordt slechts in enkele gevallen door de klager gewenst. Deze informele procedure is ook opgenomen in de nieuwe klachtenregeling. De Nationale ombudsman, dhr. dr. A.F.M. Brenninkmeijer, heeft in zijn jaarverslag over 2008 vermeld dat hij positief staat tegenover de keuze van decentrale overheden om klachten informeel te behandelen en een informele procedure vooropstaat. De gemeente Gulpen-Wittem hanteert deze procedure al een aantal jaren waardoor klantvriendelijkheid en efficiënte tijdsbesteding bij klachtbehandeling voorop staan. Op verzoek van de klager wordt een klacht direct formeel behandeld. Veel klachten worden op die manier naar tevredenheid van de klager afgehandeld. Leent een ingediende klacht zich niet voor een informele afhandeling of is de klager daarmee niet tevreden gesteld, dan zal de procedure van afdeling 9.2 van de Awb moeten worden gevolgd. Samengevat wordt in deze afdeling bepaald dat de ontvangst van het klaagschrift schriftelijk moet worden bevestigd, dat de klacht tijdig moet worden afgehandeld, dat de klager dient te worden gehoord en dat deze een gemotiveerd antwoord moet ontvangen. Na verzending van de ontvangstbevestiging zal binnen de gemeente Gulpen-Wittem de klacht worden behandeld door de directeur of adjunct-directeur van de medewerker tegen 16

17 wie de klacht is ingediend. Dit om een zo eerlijk mogelijke klachtafhandeling te garanderen. Vervolgens krijgen de klager en degene tegen wie de klacht gericht is de gelegenheid om gehoord te worden tijdens een hoorzitting. Na deze hoorzitting en na het afsluiten van het onderzoek wordt beoordeeld of de klacht ontvankelijk, gegrond, ongegrond of onbeslist is. De klager wordt schriftelijk en gemotiveerd in kennis gesteld van de bevindingen van het onderzoek naar de klacht en van de conclusies die eventueel aan de bevindingen worden verbonden. Deze zogenaamde afdoeningsbrief dient eveneens een oordeel, gegrond, ongegrond dan wel niet- ontvankelijk verklaring van de klacht, te bevatten. Tot slot dient de klager op de mogelijkheid gewezen te worden dat als hij het niet eens is met de afhandeling van de klacht hij dit kenbaar kan maken bij de externe klachtrechtvoorziening van de gemeente Gulpen-Wittem, de Nationale ombudsman. De termijn tussen de schriftelijke binnenkomst van de klacht en het versturen van de brief met de uitkomst mag maximaal zes bedragen. Deze termijn kan worden verdaagd. In sommige gevallen wordt de behandeling op verzoek van de klager aangehouden (opgeschort). Opgemerkt dient te worden dat in elk stadium van de klachtprocedure de procedure kan worden stopgezet als er een oplossing wordt gevonden waarmee de klager genoegen neemt (artikel 9:5 Awb). Dit maakt een snelle en informele afhandeling van klachten mogelijk. Na in het voorgaande kort de werkwijze te hebben besproken, zal hieronder mede aan de hand van de bijlage 4 en 5 worden ingegaan op de in 2008 ingediende klachten Aantal klachten Er zijn in klachten binnengekomen. In 2007 zijn er 12 klachten binnengekomen en in 2006 in totaal 11 klachten. In vergelijking tot andere jaren is het aantal klachten in 2008 licht gestegen (zie grafiek 3). De totale hoeveelheid klachten is echter niet veel te noemen. Ongetwijfeld speelt daarbij mee dat gemeenten dicht bij de burger staan en de laatste jaren veel aandacht besteden aan dienstverlening en kwaliteitszorg Aantal Klachte n Ook de Nationale ombudsman, dhr. dr. A.F.M. Brenninkmeijer, concludeert in zijn jaarverslag van dat het totaal aantal ontvangen klachten over de overheid is gestegen ten opzichte van vorige jaren. Grafiek 3: Aantal klachten In 2007 werden er landelijk in totaal 1431 klachten ontvangen en in 2008 zijn er landelijk 1570 klachten ontvangen over gemeenten. Ondanks deze stijging concludeert de Ombudsman dat het aantal ontvangen klachten over gemeenten meevalt. Zeker als dit gerelateerd wordt aan het groot aantal contacten dat er is met burgers en bedrijven. 17

18 schriftelijk of digitaal. Hieronder volgt een overzicht van de verschillende wijzen van indiening bezien over de afgelopen 3 jaren. Hieruit blijkt dat de meeste burgers ervoor kiezen hun klacht per post dan wel per in te dienen. Wijze van indiening: Brief Telefonisch Aantal ingediende klachten in: Aard van de klachten Zoals uit bijlage 4 blijkt heeft ook in 2008 de afdeling Publieksdiensten de meeste klachten gekregen. Dit kan worden verklaard doordat deze medewerkers de meeste publiekscontacten hebben en daardoor ook de meeste klachten. Hierna volgt de afdeling Beleid en Projecten die ook regelmatig met burgers in aanmerking komen. Bij de afdeling Interne Dienstverlening is geen klacht ingediend. De klachten van burgers gaan in het algemeen over het niet tijdig beantwoorden van brieven. Een burger wil een tijdige en adequate, schriftelijke reactie. Daarnaast bestaat duidelijk de behoefte dat de burger ook tussentijdse wordt geïnformeerd over de stand van zaken. Dit voorkomt dat er achteraf discussie ontstaat waarover een burger wel of niet is geïnformeerd. Brieven scheppen immers duidelijkheid en zijn een houvast voor de klager Afhandelingsduur In het algemeen wordt in de gemeente Gulpen-Wittem zeer snel gereageerd op klachten. Bij de klachtbehandeling staat het herstel van het vertrouwen van de burger in de gemeente Gulpen-Wittem centraal met tegelijk minder accent op gelijk hebben of krijgen. De telefoonbenadering die reeds in 2006 ten aanzien van ingediende klachten is toegepast draagt hier ook aan bij. In 2008 zijn 2 klachten afgehandeld aan de hand van de informele procedure. Dit houdt in dat er telefonisch contact met de klager wordt gezocht, wat vaak voldoende is om de klacht naar tevredenheid af te handelen. Hierdoor zijn deze klachten ruimschoots binnen de wettelijke termijn afgehandeld. 6 Klachten zijn aan de hand van de formele klachtenprocedure conform de Awb en de interne klachtenregeling afgehandeld. Hiervan zijn 3 klachten niet-ontvankelijk verklaard, de andere 3 klachten zijn gedeeltelijk ongegrond en gedeeltelijk gegrond verklaard. 18

19 Ook zijn er in 2008 nog 8 klachten ingediend waarbij de Interne Klachtenregeling Gemeente Gulpen-Wittem niet van toepassing is. De klachten zijn vaak niet in behandeling genomen of doorgestuurd naar de vakafdeling omdat klager bijvoorbeeld inhoudelijk antwoord wenste op zijn vragen. Ook met betrekking tot deze klachten is de afhandelingstermijn berekend. In onderstaand schema is de afhandelingstermijn van de klachten weergegeven. Wettelijke termijn Buiten wettelijke termijn binnen 6 binnen 10 Langer dan Uit de tabel kan worden geconcludeerd dat in 2008 alle klachten binnen de wettelijke termijn zijn afgehandeld. Dit is een verbetering ten opzichte van voorgaande jaren. Ook zijn de meeste klachten binnen 6 afgehandeld en slechts 3 klachten binnen Maatregelen Omdat een klacht gezien wordt als een gratis advies gebeurt er bij de gemeente Gulpen- Wittem natuurlijk ook iets met dat advies. Om herhaling in de toekomst te voorkomen wordt de klacht altijd door de klachtbehandelaar met de beklaagde besproken. Daarnaast zijn er binnen de gemeente Gulpen-Wittem naar aanleiding van de in 2008 ingediende klachten een aantal maatregelen genomen die tot verbetering moeten leiden van de situatie waarover is geklaagd. Zo zijn de medewerkers, n.a.v. een klacht, attent gemaakt op het terugbellen van burgers indien dit is toegezegd. Daarnaast zullen sommige werkinstructies nogmaals worden bekeken en worden bezien op welke manier bepaalde verzoeken van burgers moeten worden aangepakt. Hierdoor willen wij voorkomen dat er in de toekomst niet tijdig of niet adequaat wordt gereageerd door de gemeente. Ook wordt momenteel bekeken in hoeverre het verzenden van een kleine attentie aan de indiener van een klacht kan bijdragen aan het herstel van het vertrouwen in de gemeente. De medewerkers van JZ besteden daarnaast extra aandacht aan het tijdig beantwoorden van mondelinge en schriftelijke vragen van burgers. Doormiddel van s en telefoontjes worden collega s erop geattendeerd dat bepaalde werkzaamheden binnen een bepaalde termijn moeten worden afgehandeld. Ook wordt het belang van een tijdige reactie besproken met leidinggevende. Nog meer aandacht hiervoor kan namelijk een daling van gegronde klachten betekenen voor de komende jaren. 3.3 Externe klachtenregeling Het externe klachtrecht kan pas ingezet worden na het doorlopen van de interne klachtrechtprocedure. De gemeenteraad heeft bij besluit van 17 januari 2002 besloten om de externe klachtprocedure bij de Nationale ombudsman toe te passen. Deze procedure is conform de Klachtenregeling Gemeente Gulpen-Wittem 2008 nog steeds van toepassing. 19

20 De Nationale ombudsman is voor de bestuursorganen van de gemeente Gulpen-Wittem bevoegd verzoekschriften als bedoeld in artikel 9:18 eerste lid Awb (het externe klachtrecht) te behandelen. Onderaan het antwoord aan klager wordt door de klachtencoördinator gewezen op de mogelijkheid een klacht kenbaar te maken bij de Nationale ombudsman. Tevens wordt een brochure van de ombudsman toegevoegd. In 2008 zijn 7 klachten bij de Nationale ombudsman binnengekomen (bijlage 5). Twee van deze klachten zijn door de Nationale ombudsman ter behandeling naar de klachtencoördinator van de gemeente Gulpen-Wittem doorgezonden, omdat de klager niet eerst de klacht bij de gemeente had ingediend. De Nationale ombudsman is bij 3 ingediende klachten tot de conclusie gekomen dat het niet nodig was om een onderzoek in te stellen. De procedure is daarmee afgehandeld. 2 verzoeken zijn nog in behandeling op 31 december Omdat de Nationale ombudsman elk jaar opnieuw met regelmaat klachten ontvangt die verband houden met handhaving wordt in 2009 een landelijk/ gemeentebreed onderzoek in gesteld naar de behoorlijkheid van overheidshandelen in situaties waarbij handhaving aan de orde is. In november 2008 heeft de Nationale ombudsman ook een klacht over handhaving ontvangen van een burger uit onze gemeente. Ook deze klacht maakt deel uit van de inventarisatie over de insteek en reikwijdte van dat onderzoek door de Nationale ombudsman. De adjunct-directeur van de afdeling publieksdiensten, waaronder handhaving valt, is gevraagd om met dit onderzoek nu al rekening te houden en eventueel al acties te ondernemen waar nodig. 20

21 Hoofdstuk 4 Overige procedures In dit hoofdstuk worden kort de overige (civiele) procedures beschreven waarmee de gemeente Gulpen-Wittem in 2008 werd geconfronteerd. 4.1 Claims / verzekeringszaken De gemeente werd gedurende keer aansprakelijk gesteld (in 2007: 13). De aansprakelijkstellingen kunnen onderverdeeld worden in: 7 omstandighedenmeldingen. Dit zijn op dit moment nog geen concrete claims. Men verwacht (mogelijke) schade in de toekomst. Van deze 7 meldingen werd er één ingetrokken door claimant. 8 claims vanwege schade aan auto of ander voertuig door o.a. losliggende putdeksels, gevallen takken, substantie op, of toestand van, de weg. Hiervan zijn 3 claims toegekend, 4 dossiers werden gesloten omdat claimanten niet meer hebben gereageerd, 1 claim is nog in behandeling. 5 claims door voetgangers die vielen over diverse obstakels, alle claims werden afgewezen. 2 claims n.a.v. werkzaamheden groen, beide opgelost door de vakafdeling. 2 claims vanwege wateroverlast, beide afgewezen. 2 claims zijn doorverwezen omdat ze niet bestemd waren voor de gemeente. 6 claims vielen in de categorie Overige, hiervan werd 1 claim afgewezen, 1 claim werd door vakafdeling afgehandeld, 2 claims zijn nog in behandeling bij verzekeringsmaatschappij, 1 claim werd ingetrokken, 1 claim is in behandeling bij vakafdeling. Deze claims werden doorgaans ter beoordeling voorgelegd aan de verzekeringsmaatschappij. De meeste ingediende claims zijn binnen drie à vier maanden afgehandeld. Het voornemen bestaat om een invulformulier verzoek tot schadevergoeding op de website van de gemeente te plaatsen. Dit draagt bij aan de verbetering van de dienstverlening. Tot slot kan ten aanzien van verzekeringszaken nog worden opgemerkt dat de gemeente in 2008, als eigenaar van de basisschoolgebouwen, 15 maal werd geconfronteerd met schades. De schade had verschillende oorzaken, zoals brand, inbraak, diefstal, vandalisme, waterschade en bliksem (zie onderstaand schema). Met betrekking tot de overige opstallen die in eigendom zijn van de gemeente zijn 4 schades geweest. In totaal zijn er dus 19 meldingen op de brand-/opstalpolis. Soort Oorzaak schade opstal Brand Inbraak Diefstal Vandalisme Water- Bliksem Totaal Schadepost Schade Scholen ,51 Overige ,03 opstallen Totaal ,54 21

22 4.2 Overige (civiele) procedures In 2007 was de gemeente Gulpen-Wittem gedagvaard in een civiele procedure die in 2008 verder doorloopt. Het betrof het instellen van hoger beroep tegen een vonnis van de rechtbank. Onderwerp van geschil is de vermeende niet-nakoming van een mediationovereenkomst c.q. een onrechtmatige daad in dat verband. In verband met de verplichte procesvertegenwoordiging is deze procedure in behandeling bij de huisadvocaat. Op 5 oktober 2009 wordt de zaak behandeld bij het Gerechtshof in Den Bosch. In 2008 heeft de gemeente Gulpen-Wittem in één kwestie een civiele procedure aanhangig gemaakt. Onderwerp van geschil is een inbreuk op het eigendomsrecht van de gemeente. In verband met de verplichte procesvertegenwoordiging is ook deze procedure in behandeling bij de huisadvocaat. Comparitie van partijen heeft plaatsgevonden op 11 september Daarna is de zaak naar de parkeerrol verwezen om onderling de mogelijkheden tot een minnelijke regeling te kunnen bespreken. Eind oktober 2008 heeft er een overleg tussen partijen plaatsgevonden. Partijen zijn tijdens dit overleg niet tot overeenstemming gekomen en er is vonnis gevraagd. Op het moment dat dit jaarverslag wordt gemaakt wordt elk moment het vonnis van de rechtbank verwacht. Verder is er in 2008 een beroepsprocedure tegen het Aanwijzingsbesluit met betrekking tot de Luchthaven Maastricht Aachen Airport afgehandeld. In die procedure had de gemeente samen met de gemeente Valkenburg aan de Geul en de gemeente Margraten beroep ingesteld. Begin 2008 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak uitspraak gedaan in die procedure. De ministers van Verkeer en Waterstaat en Vrom moeten, met in acht name van de uitspraak, een nieuwe beslissing nemen op de bezwaarschriften. 22