Visietraject Energiemix Verkeer Fase 1: scenariobouw
|
|
- Sterre Koning
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Visietraject Energiemix Verkeer
2 2 Scenario s: Waarom ook weer? Plausibele toekomstbeelden, geen voorspellingen Op basis van exogene onzekere ontwikkelingen Intern consistent In dit geval: -60% CO 2 In transport als basis Scenario s zijn katalysator voor denken en discussiëren Voor het visieproces nog geen eindproduct Vandaag gebruiken we ze vooral om: Robuuste onderdelen identificeren no regret beleid Grote onzekerheden identificeren Portfolio strategie, hedging
3 3 Scenario s: Stand van zaken Eerste verkenning belangrijkste onzekerheden ( parameters ) Bespreking in stakeholdersessie 24 september Presentatie mogelijke parameters Discussie, stemrondes Instant-scenarios Feedback diverse deelnemers: Graag verder meedenken Tussenbijeenkomst 17 oktober (20 deelnemers) Andere assen als verrijking van de instant-scenario s Geen compleet andere gevonden
4 Hernieuwbare energie 4 Voorstel scenario s Max Min Alternatieve aandrijflijnen Max Min
5 5 1. Biobrandstoffen en efficientie Algemeen: Veel innovatie in hernieuwbaar, weinig in elektrische voertuigen EU samenwerking: redelijk, gericht op hernieuwbaar Economische groei: referentiescenario Veel hernieuwbaar in alle sectoren: zon, wind, solar fuels, etc. Transportsector: Sterke bijmenging biobrandstoffen in alle subsectoren Personenvervoer: blends in benzine Vans, Vracht, bussen: blends in diesel Scheepvaart: introductie (bio)lng Bescheiden rol elektriciteit
6 6 2. Nieuw en hernieuwbaar Veel innovatie in hernieuwbaar én in elektrische voertuigen EU samenwerking: sterk, op technologie en infra Eonomische groei: boven referentiescenario Veel hernieuwbaar in alle sectoren: zon, wind, solar fuels, etc. Ook rol voor waterstof in economie als geheel (buffering) Transportsector: Grote aandelen elektrische voertuigen Elektriciteit en waterstof vrij gelijkwaardig Waterstof als buffering hernieuwbaar Nog wat biobrandstoffen in scheepvaart
7 7 3. Efficient fossiel Innovaties stagneren, bij hernieuwbaar en bij voertuigen EU samenwerking: beperkt tot emissienormen, geen gecoordineerde aanpak hernieuwbaar en drivetrains Eonomische groei: onder referentiescenario Energiehuishouding: Centrale inzet fossiel met CCS Transportsector: Maximaal inzetten op efficientie, downsizing Beperkt potentieel biobrandstoffen max. ingezet Meer methaan in diverse sectoren Reductie mobiliteitsgroei, modal shift
8 8 4. Fossiele elektriciteit, waterstof Veel innovatie in elektrische voertuigen EU samenwerking: sterk, op technologie en infra Eonomische groei: referentiescenario Energiehuishouding: Centrale inzet fossiel met CCS Transportsector: Grote aandelen elektrische voertuigen, minder waterstof dan in 2 Beperkte rol biobrandstoffen Blijvende rol benzine, diesel Methaan in scheepvaart
9 Hernieuwbare energie 9 Andere parameters Max 1. Biobrandstoffen en efficientie 2. Nieuw en hernieuwbaar Alternatieve aandrijflijnen Min 3. Efficient fossiel Max 4. Fossiele elektr., waterstof Economische groei EU samewerking Innovatie-intensiteit Min Olieprijs CO 2 prijs
10 10 Condities, onzekerheden 1. Biobrandstoffen efficientie Beschikbaarheid duurz. biomassa Doorbraak technologie voor geavanceerde biobrandstoffen Geleidelijke effic.verbetering ICE Vergaande efficientieverbeter. in conventionele voertuigen, inclusief downsizing Sterke afbuiging groeitrend mobiliteit 3. Efficient fossiel 2. Nieuw en hernieuwbaar Beschikbaarheid herniewbare elektriciteit (technologie, markt) Concurrerendheid waterstof voor balancering stroompieken Doorbraken in prestaties en kosten van batterijen Introductie en ingroei brandstofceltechnologie Ontwikkeling/aanpassing netwerken voor waterstof/elektriciteit 4. Fossiele elektriciteit, waterstof
11 11 Fall-back: hydrogen 1. Biobrandstoffen efficientie Beschikbaarheid duurz. biomassa Doorbraak technologie voor geavanceerde biobrandstoffen Geleidelijke eff.verbetering ICE Vergaande efficientieverbeter. in conventionele voertuigen, inclusief downsizing Sterke afbuiging groeitrend mobiliteit 3. Efficient fossiel 2. Nieuw en hernieuwbaar Beschikbaarheid herniewbare elektriciteit (technologie, markt) Concurrerendheid waterstof voor balancering stroompieken Doorbraken in prestaties en kosten van batterijen Introductie en ingroei brandstofceltechnologie Ontwikkeling/aanpassing netwerken voor waterstof/elektriciteit 4. Fossiele elektriciteit, waterstof -60% CO 2 -doel -target
12 12 1. Biobrandstoffen efficientie Beschikbaarheid duurz. biomassa Doorbraak technologie voor geavanceerde biobrandstoffen Geleidelijke eff.verbetering ICE Vergaande efficientieverbeter. in conventionele voertuigen, inclusief downsizing Sterke afbuiging groeitrend mobiliteit 3. Efficient fossiel 2. Nieuw en hernieuwbaar Beschikbaarheid hernieuwbare elektriciteit (technologie, markt) Concurrerendheid waterstof voor balancering stroompieken Doorbraken in prestaties en kosten van batterijen Introductie en ingroei brandstofceltechnologie Ontwikkeling/aanpassing netwerken voor waterstof/elektriciteit 4. Fossiele elektriciteit, waterstof
13 13 1. Biobrandstoffen efficientie Beschikbaarheid duurz. biomassa Doorbraak technologie voor geavanceerde biobrandstoffen Geleidelijke eff.verbetering ICE Vergaande efficientieverbeter. in conventionele voertuigen, inclusief downsizing Sterke afbuiging groeitrend mobiliteit 3. Efficient fossiel 2. Nieuw en hernieuwbaar Beschikbaarheid hernieuwbare elektriciteit (technologie, markt) Concurrerendheid waterstof voor balancering stroompieken Doorbraken in prestaties en kosten van batterijen Introductie en ingroei brandstofceltechnologie Ontwikkeling/aanpassing netwerken voor waterstof/elektriciteit 4. Fossiele elektriciteit, waterstof
14 14 1. Biobrandstoffen efficientie Beschikbaarheid duurz. biomassa Doorbraak technologie voor geavanceerde biobrandstoffen Geleidelijke eff.verbetering ICE Vergaande efficientieverbeter. in conventionele voertuigen, inclusief downsizing Sterke afbuiging groeitrend mobiliteit 3. Efficient fossiel 2. Nieuw en hernieuwbaar Beschikbaarheid herniewbare elektriciteit (technologie, markt) Concurrerendheid waterstof voor balancering stroompieken Doorbraken in prestaties en kosten van batterijen Introductie en ingroei brandstofceltechnologie Ontwikkeling/aanpassing netwerken voor waterstof/elektriciteit 4. Fossiele elektriciteit, waterstof -60% CO 2 -doel
15 15 Scenariobouw: Aannames en eerste resultaten
16 16 Stand van zaken scenariodoorrekening Waarvoor zijn nu de eerste resultaten beschikbaar? Energiemix en CO2 Luchtvervuilende emissies Kosten: TCO en belastingopbrengsten Eerste uitwerking kwalitatieve analyse Resultaten uitgewerkt voor 2050 Wat volgt later? Iteratieslag Verdere uitwerking andere GHG en PM emissie, maatschappelijke kosten en kwalitatieve indicatoren Robuustheid voor halen 60% doel 2020 en 2030
17 CO2 emissions TTW (kton) 17 CO 2 emissies TTW CO2 non-road TTW (kton 2050) CO2 road - TTW (kton 2050) 60% reduction 70% reduction Reference Biofuels and efficiency New and allrenewable Efficient fossil fuels Fossil electricity and hydrogen
18 18 Aannames per scenario Afgeleid uit storyline Consistente set, rekening houdend met doorlooptijd R&D, marktintroductie en opschaling en vlootvernieuwing Belangrijkste input data (per vervoerswijze): Volumegroei Energie-efficiëntie Energiemix: aandeel vkm per energiedrager Kosten voertuigen en energiedragers Scenario s moeten voldoende verschillend zijn!
19 19 Aannames voor energiemix per vervoerswijze (inputdata) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% Electricity Hydrogen Methane LPG Diesel Gasoline 20% 10% 0% R 1:Bio 2:New 3:Eff 4:El/Hy R 1:Bio 2:New 3:Eff 4:El/Hy R 1:Bio 2:New 3:Eff 4:El/Hy Passenger cars Vans Trucks
20 20 Aannames voor bijmenging biobrandstoffen (inputdata) gecheckt op max. beschikbaarheid 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Road fuels Inland shipping fuel Rail diesel
21 21 Aannames voor energie-efficiëntie (inputdata) 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% Reference scenario, New and allrenewable and Fossil electric/hydrogen Biuofuels and efficiency Efficient fossil energy 0% -10% -20%
22 22 Aannames voor volumegroei (inputdata) 180% 160% 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% -20% -40% Reference scenario, Biofuels and efficiency, New and allrenewable, Fossil electric/hydrogen Efficient fossil energy
23 PJ 23 Totale energiemix per scenario Total hydrogen (PJ) Total electricty(pj) total biofuels (PJ) total fossil fuels (PJ) Reference Biofuels and efficiency New and allrenewable Efficient fossil fuels Fossil electricity and hydrogen
24 CO2 emissions WTW (kton) 24 CO 2 emissies WTW Total WTT (kton 2050) Total TTW (kton 2050) 60% reduction 70% reduction Reference Biofuels and efficiency New and allrenewable Efficient fossil fuels Fossil electricity and hydrogen
25 25 WTW luchtvervuilende emissies (NOx) Nonroad NOX WTT (kton) Road NOX WTT (kton) Nonroad NOX TTW (kton) Road NOX TTW (kton)
26 26 Totale kosten en belastingopbrengsten (mln per jaar) Road Fuel taxes (based on PJs) Road Fuel costs (based on PJs) Road Vehicle taxes (based on kms) Road Vehicle costs (based on kms) Reference Biofuels and efficiency New and allrenewable Efficient fossil fuels Fossil electricity and hydrogen
27 27 TCO per kilometer in per vkm 0,35 0,30 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05 0,00 total taxes road in /vkm TCO fuel costs road (excl. tax) in /vkm TCO vehicle costs road (excl. tax) in /vkm
28 Beschikbaarheid duurzame energie Min 28 Groene groeikansen? Biofuels & efficiency duurzame biomassa-conversie power-to-gas or liquids technologie off-shore wind componenten voor efficiënte voertuigen LNG / biogas voor binnenvaart Max New and all renewable infrastructuur & diensten voor EVs/H 2 incl. smart grids aggregator-diensten + ondersteunende technologie elektrische/h 2 aandrijving voor HD / niches (technologie voor) H 2 productie off-shore wind Min Efficient fossil componenten voor efficiënte voertuigen technologie voor CNG / LNG supply en voertuigen technologieën / diensten mobiliteitsmanagement nieuwe mobiliteits- / voertuigconcepten Doorbraak alternatieve voertuigtechnologie Max Fossil electric and hydrogen infrastructuur & diensten voor EVs/H 2 incl. smart grids aggregator-diensten + ondersteunende technologie elektrische/h 2 aandrijving voor HD / niches (technologie voor) H 2 productie LNG voor binnenvaart CCS technologie
29 29 Externe veiligheid Energy carriers with potential safety issues Scenario 1 Biofuels & efficiency Biofuel (L) Biofuel (G) pressurized Biomethane (G) liquefied Relevant external safety issue to be expected (+ indicates issue) * Scenario 2 All-renewable Hydrogen Electric + - Scenario 3 Efficient fossil Scenario 4 Fossil electric & hydrogen NG / LNG o * Hydrogen Electric * Nu een issue, verwacht wordt dat dit in 2015 opgelost is ++ -
30 30 Vragen / discussieonderwerpen Feedback op inputdata (per energiedrager) en identificatie onzekerheden: Volumegroei Energie-efficiëntie Energiemix Andere aannames Wat zijn robuuste elementen in de vier scenario s? Suggesties/aandachtspunten voor de verdere uitwerking (incl. groene groei en energievoorzieningszekerheid)
31 31 Dank voor uw aandacht
Modelbeschrijving REST-NL. Model voor het maken van energiescenario s voor verkeer in Nederland
Modelbeschrijving REST-NL Model voor het maken van energiescenario s voor verkeer in Nederland Notitie Delft, februari 2014 Opgesteld door: Maarten t Hoen en Huib van Essen 1 Inleiding 1.1 Achtergrond
Nadere informatieKansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen
1 Kansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen, 11 februari 2014 2 Inhoud 1. Brandstofopties 2. Kansen en onzekerheden 3. Milieuaspecten 4. Conclusies & aanbevelingen 3 Alternatieve
Nadere informatieFase 1: scenariobouw
2 Scenariobouw: rol in het visietraject en tussenstappen 3 Hoe past scenariobouw in visietraject? Scenario s zijn plausibele toekomstbeelden van mogelijke toepassing van alternatieve energiedragers in
Nadere informatieEnergie voorziening op weg naar duurzaamheid: biomassa? Chris Westra.
Energie voorziening op weg naar duurzaamheid: biomassa? Chris Westra www.ecn.nl energiegebruik Alarmerende stijging energiegebruik klimaatproblemen duurzame energievoorziening noodzakelijk Ambitieus &
Nadere informatieBEHOEFTE AAN INFRA VOOR ALTERNATIEVE ENERGIEDRAGERS. Maarten Verbeek
BEHOEFTE AAN INFRA VOOR ALTERNATIEVE ENERGIEDRAGERS Maarten Verbeek PROJECTDOELSTELLING De doelstelling van dit project is om de behoefte te bepalen (grootte en locatie) naar infrastructuur voor alternatieve
Nadere informatieHoe kan innovatie helpen?
Themabijeenkomst 16 december: Luchtvervuiling, en hoe houden wij Nederland mobiel? Verkeer Toenemende en invloed luchtvervuiling: van milieu-eisen op de sector hoe kan 2 Inhoud Waar komen verkeersemissies
Nadere informatieDuurzaam vervoer, gewoon doen! Els de Wit Ministerie I&M
Duurzaam vervoer, gewoon doen! Els de Wit Ministerie I&M Bekend? Wie van aanwezigen heeft gehoord van de duurzame brandstoffenmix? Opzet presentatie Terugblik: energieakkoord, visie & actieprogramma brandstoffenmix
Nadere informatieBRANDSTOFFEN WEGVERKEER
BRANDSTOFFEN WEGVERKEER Update toekomstverkenning Paul Hofmeijer, 25 juni 2013 Partner MMG Advies Voor strategie, organisatieadvies en duurzame mobiliteit AGENDA 1. Actualiteiten uit media & drivers 2.
Nadere informatieKLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact & Figures. Tania Van Mierlo Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid
KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact & Figures Tania Van Mierlo Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid EU doelstellingen t.o.v. 1990 t.o.v. 2005 Focus vandaag Broeikasgasuitstoot
Nadere informatieVerslag: 2 e Stakeholderbijeenkomst brandstoffen
Verslag: 2 e Stakeholderbijeenkomst brandstoffen dd. donderdag 14 november 2013 van 13.00 18.00 uur te Mardurodam Deel I 1. Opening bijeenkomst en welkomstwoord door Els de Wit Deel II 2. Presentatie door
Nadere informatieKLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact& Figures
KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact& Figures Tania Van Mierlo Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid EU doelstellingen t.o.v. 1990 t.o.v. 2005 Focus vandaag 1 Vlaamse
Nadere informatieVerzamelde kennisnotities t.b.v. de visie duurzame brandstoffenmix
Verzamelde kennisnotities t.b.v. de visie duurzame brandstoffenmix Datum 27 juni 2014 Auteur(s) G. Koornneef e.a. (TNO) H. van Essen e.a. (CE Delft) M. Londo e.a. (ECN) Aantal pagina's 184 (incl. bijlagen)
Nadere informatieJan Schouten. Volvo Truck Nederland
Jan Schouten Quality Safety Environmental care A company driven by strong core values CO 2 -neutrale productie Eerste 100 % CO 2 -neutrale truckfabriek in Gent Windenergie, zonne-energie, biobrandstoffen
Nadere informatiePresenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014. Energie in Beweging
Presenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014 Energie in Beweging Wat is Well to Wheel Met Well to Wheel wordt het totale rendement van brandstoffen voor wegtransport uitgedrukt Well to Wheel maakt duidelijk
Nadere informatieNaar een duurzame energie huishouding: belofte of mogelijkheid?
Naar een duurzame energie huishouding: belofte of mogelijkheid? Luuk Beurskens, ECN Beleidsstudies KIVI NIRIA, Noordscharwoude, 23 september 2008 www.ecn.nl Inleiding ECN/NRG ontwikkelen hoogwaardige kennis
Nadere informatieEnergietransitie bij Mobiliteit
Energietransitie bij Mobiliteit Aanpak openbaar vervoer in Zuid-Holland Jan Ploeger Presentatie voor Inspiratiedag KPVV 15 oktober 2015 In Zuid-Holland is pas 2,2 % van het energieverbruik duurzaam. Nationale
Nadere informatieImpact analyse: ambitie elektrisch transport
Impact analyse: ambitie elektrisch transport ad-hoc verzoek EL&I 29 maart 211, ECN-L--11-27, C. Hanschke www.ecn.nl Scope en aanpak impact analyse 1.8.6.4.2 Groeiambitie Elektrische auto's [mln] 215 22
Nadere informatieUitgangspunten Doelen Klimaatakkoord Parijs Houd ruimte in beschikbare carbon budget voor BV
Uitgangspunten 1 Doelen Klimaatakkoord Parijs Houd ruimte in beschikbare carbon budget voor BV Nederland 1 (versnel waar mogelijk) Organiseer zo optionaliteit / ruimte om tegenvallers op te vangen 2 Impact
Nadere informatieDuurzaam transport voor nu en de toekomst
Duurzaam transport voor nu en de toekomst CO2 reductie met heavy duty voertuigen Hans Binnendijk Product manager Scania Benelux 2 6/29/2016 Info class internal Department / Name / Subject Vier drijfveren
Nadere informatieSoorten brandstoffen en aandrijvingen. Alternatieve Brandstoffen. Alternatieve Brandstoffen. Enkele voorbeelden. Alternatieve aandrijvingen
Soorten brandstoffen en aandrijvingen WATT Roadshow wagens, alternatieve transportmiddelen en technologie De voor- en nadelen van WATT-voertuigen Prof. Joeri Van Mierlo Conventionele brandstoffen Benzine,
Nadere informatieBioMCN: Advanced Sustainable Biofuels BIObased Industry april 2015 Jeroen Koot -CEO
BioMCN: Advanced Sustainable Biofuels BIObased Industry 2015 9 april 2015 Jeroen Koot -CEO Content Bio-methanol belangrijke grondstof voor o.a. transport en chemie BioMCN ontwikkelt duurzame en bio-based
Nadere informatieHernieuwbare brandstoffen in transport. en de bredere betekenis van bioraffinage
Hernieuwbare brandstoffen in transport en de bredere betekenis van bioraffinage Nederland als internationaal tankstation 962 PJ 1124 PJ Onderdeel van Klimaatakkoord 1990 wegvervoer 2018 scheepvaart scheepvaart
Nadere informatieSeminar Schone Voertuigtechnieken
Seminar Schone Voertuigtechnieken Milieu 2012 Hans Bosma, HAN Automotive Lejo Buning, HAN Automotive Peter Kerris, NVRD o Achtergrond Agenda o Overzicht: emissies en andere omgevingsfactoren o Afwegingskader
Nadere informatieSchoner en zuiniger CO 2 ambitie verkeer & vervoer
Schoner en zuiniger CO 2 ambitie verkeer & vervoer Martine Uyterlinde, ECN Beleidsstudies, 14 mei 2007 www.ecn.nl Coalitieakkoord Onze ambitie is dat Nederland de komende kabinetsperiode grote stappen
Nadere informatieMogelijkheden voor CO 2. -reductie in verkeer. Haags Milieucentrum, 28 juni 2011 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft
Mogelijkheden voor CO 2 -reductie in verkeer Haags Milieucentrum, 28 juni 2011 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft Enkele belangrijke trends Mobiliteitsgroei, hangt samen met: Toename autobezit Enorme
Nadere informatieMilieuvriendelijke voertuigtechnologieën
Milieuvriendelijke voertuigtechnologieën Studiedag elektrische wagens en laadpalen 31 mei 2012 Overview Mobimix.be? Duurzaam vlootbeheer? Technologie Milieuprestaties Financieel Conclusies + vragen Overview
Nadere informatieDe toekomst van elektrisch vervoer
, TNO 23-4-2013 De toekomst van elektrisch vervoer Elektrisch vervoer in de stad TNO Sustainable Transport & Logistics 2 Inhoud Lange-termijn perspectief klimaat energie het transitieproces Huidige situatie
Nadere informatieIs (bio)diesel de brandstof van morgen? Ir. Ruud Verbeek - TNO
Is (bio)diesel de brandstof van morgen? Ir. Ruud Verbeek - TNO 1 Welke criteria gelden voor de brandstof van morgen? Duurzaam weinig effect op klimaat, lage CO 2 emissie Schoon laag niveau luchtverontreinigende
Nadere informatieDUURZAME MOBILITEIT IN TERMEN VAN CO2
DUURZAME MOBILITEIT IN TERMEN VAN CO2 2013 2014 2015 2017 / 2018 10-pagers functionaliteiten: - beleidsverkenning INEK: integraal nationaal energie en klimaat plan - bestuurlijk stuk (TK) - alle lidstaten
Nadere informatieKIVI NIRIA jaarcongres 2013 1
2 KIVI NIRIA Jaarcongres 2013 Sustainable Mobility voor duurzame Toenemende invloed innovatie van milieu-eisen op de sector Inhoud Euro-normen CO 2 -normen waarom werken ze? katalysator voor innovatie
Nadere informatieDuurzame mobiliteit: visie op 2050. Symposium Duurzame Mobiliteit, 27 januari 2011 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft
Duurzame mobiliteit: visie op 2050 Symposium Duurzame Mobiliteit, 27 januari 2011 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft Voorspellen is lastig 2 zeker de toekomst 3 Vele uitdagingen mobiliteitsbeleid
Nadere informatieFleetclub van 100. Welkom
Fleetclub van 100 Welkom Fleetclub van 100 Welkom Michel Dudok Manager Fleetsales & Leasing Doel van deze workshop Na afloop van de workshop bent u op de hoogte van De achtergronden, techniek en actuele
Nadere informatieStrategische visie Biomassa drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid
Strategische visie Biomassa 2030 drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid Waarom deze visie? De uitdaging 2 Naar een circulaire en biobased economie 3 Visie Biomassa 2030 Kernvraag:
Nadere informatieWaterstof. Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie
Waterstof Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie Jörg Gigler & Marcel Weeda TKI Nieuw Gas Waterstofbijeenkomst
Nadere informatieOnderweg naar schone stille en zuinige mobiliteit
Onderweg naar schone stille en zuinige mobiliteit Duurzame brandstofmix transport visie en actieagenda Els de Wit Ministerie IenM 141216 Waarom? 2 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 december 2016
Nadere informatieIntroductie. ir. Frank Rieck
Schone mobiliteit vanuit marktperspectief Sprekers: Frank Rieck, Hogeschool Rotterdam John Akkerhuis, Gemeentewerken Rotterdam Otto Friebel, Van Gansewinkel Ad van Merrienboer, VDL Bus&Coaches Time keeper:
Nadere informatieActiviteiten van leveranciers van biobrandstoffen, ontwikkelingen en toekomstverwachtingen
Activiteiten van leveranciers van biobrandstoffen, ontwikkelingen en toekomstverwachtingen Eric van den Heuvel 18 maart 2015 Presentatie tijdens het Truck van de Toekomst evenement - Hardenberg Inpakken
Nadere informatieWat vraagt de energietransitie in Nederland?
Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Jan Ros Doel/ambitie klimaatbeleid: Vermindering broeikasgasemissies in 2050 met 80 tot 95% ten opzichte van 1990 Tussendoelen voor broeikasgasemissies Geen
Nadere informatieAny color so long as it is green
Any color so long as it is green Duurzame mobiliteit op lokaal niveau Richard Smokers Attero Minisymposium, Duurzame mobiliteit, Wijster, 2 Any color so long as it is green Inhoud Uitdagingen Wat valt
Nadere informatieShell NL & Shell New Energies
Shell NL & Shell New Energies An outlook towards a clean and renewable energy system Dr.-Ing. Peter Breithaupt September 2017 1 Contents New Energies Themes New Fuels Renewable Power Connected Customer
Nadere informatieVMx studiedag mobiliteit. Een toekomst voor elektrische mobiliteit in Vlaanderen
VMx studiedag mobiliteit Een toekomst voor elektrische mobiliteit in Vlaanderen 05/09/2013, Leuven Carlo Mol Vlaamse Proeftuin Elektrische Voertuigen Agenda» Elektrische Mobiliteit : Wat? Waarom? Wie?
Nadere informatieHydrogen the way to. in the Harbour? F.G. Rieck MSc Professor Future Mobilty Chairman Dutch-Incert & Yves du Bois BSc
Hydrogen the way to Electric Presentatie Mobility titel in the Harbour? F.G. Rieck MSc Professor Future Mobilty Chairman Dutch-Incert & Yves du Bois BSc Rotterdam, 00 januari 2007 RDM Campus (Breeding
Nadere informatieDolf Gielen. Brussel, 12 December 2008
Energy Technology Perspectives 2008 Dolf Gielen Brussel, 12 December 2008 OECD/IEA - 2008 Afbakening Deze studie beschrijft de rol van technologie Transitiepaden worden geschetst voor de belangrijkste
Nadere informatieKomt CCS op tijd of haalt duurzame energie in? Pieter Boot Vijfde nationaal CCS Symposium 25 juni 2010
Komt CCS op tijd of haalt duurzame energie in? Pieter Boot Vijfde nationaal CCS Symposium 25 juni 2010 Cutting Energy Related CO 2 Emissions Baseline Emissions 62 Gt BLUE Map Emissions 14 Gt 2030 Key aspects
Nadere informatieDe noodzaak van waterstof. InnoTeP 2017 Jochem Huygen.
De noodzaak van waterstof InnoTeP 2017 Jochem Huygen. Story line Korte introductie HyMove Uitdagingen energietransitie Wat wordt de elektriciteitsvraag? Hoe kan het net het aan? Rol van waterstof HyMove
Nadere informatieGas op Maat. Postbus 250, 3190 AG Hoogvliet Rotterdam Telefoon +31(0)
Gas op Maat De maatschappij is op weg naar een CO 2 -neutraal energiesysteem. De gassector wil graag bijdragen aan het behalen van deze doelstelling. In de transitieperiode is de rol van aardgas maatwerk:
Nadere informatieEnergy2050NL Klimaatneutraal energiesysteem. Frans Rooijers - directeur CE Delft
Energy2050NL Klimaatneutraal energiesysteem Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en
Nadere informatiePerspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas
Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas Aardgas als transitiebrandstof of transitie van een brandstof? Marcel Weeda, ECN AkzoNobel Center, Amsterdam VEMW seminar, 22 april 2016 www.ecn.nl
Nadere informatieReactie op conceptrapport H2 dialoog. Marcel Weeda, Frank de Bruijn 16 maart, Integratie Workshop H2 Dialoog, Oisterwijk
Reactie op conceptrapport H2 dialoog Marcel Weeda, Frank de Bruijn 16 maart, Integratie Workshop H2 Dialoog, Oisterwijk Woord vooraf De reactie en bevindingen zijn op hoofdlijnen en vooral conceptueel
Nadere informatieInvloed overheidsbeleid op de afzet van brandstoffen. Arno Schroten
Invloed overheidsbeleid op de afzet van brandstoffen Arno Schroten CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige expertise
Nadere informatieDuurzame energie De Wereld, Nederland en Nieuwegein
Duurzame energie De Wereld, Nederland en Nieuwegein Gert Jan Kramer Politiek Café Energietransitie, Nieuwegein, 5 juni 2019 Inhoud / onderwerpen Het Klimaat; Energie en Klimaat Het Politieke Klimaat rond
Nadere informatieWaterstof. Waterstof en Utrecht. Waterstof in Utrecht?
Copernicus Institute of Sustainable Development Waterstof. Waterstof en Utrecht. Waterstof in Utrecht? Gert Jan Kramer Energie U, ANNE, 20 juni 2019 Copernicus Institute of Sustainable Development From
Nadere informatieElektrisch rijden in de praktijk
We gaan elektrisch vooruit! Een impuls voor elektrisch vervoer in Rotterdam Elektrisch rijden in de praktijk Klimaatprobleem? Google earth januari 2009 Rotterdam Climate Initiative Als stad met wereldhaven
Nadere informatieDuurzame mobiliteit in de stad Klimaatavond Eindhoven Klimaatavond Eindhoven
Duurzame mobiliteit in de stad TNO Sustainable Transport & Logistics 2 Inhoud De uitdaging Veel om uit te kiezen: het palet aan mogelijke oplossingen Niet of-of maar en-en: bijdragen van heel veel oplossingen
Nadere informatieDe (kleine) waterweg. Prof. Dr. Cathy Macharis
De (kleine) waterweg Prof. Dr. Cathy Macharis Inhoud Context De kleine waterweg Uitdagingen 2 MOBI team MOBIlity, Logistics and Automotive Technology Research Centre 3 4 Context : de hele keten Origin
Nadere informatieInschatting CO2-winst vervanging diesel door groengas in diverse transportmodaliteiten. auteur: Anouk van Grinsven (CE Delft) versie: 22 januari 2018
Inschatting CO2-winst vervanging diesel door groengas in diverse transportmodaliteiten. auteur: Anouk van Grinsven (CE Delft) versie: 22 januari 2018 PITPOINT INHOUD 1. REKENSHEETS 3 2. STREAM TABELLEN
Nadere informatiePartner in duurzaamheid Presentatie 29 februari 2012 Waterstof Net 1
v Wij helpen u op weg! Partner in duurzaamheid Presentatie 29 februari 2012 Waterstof Net 1 Hans van Wermeskerken Ballast Nedam Ballast opgericht in 1877, Nedam in 1899 Fusie Ballast Nedam 1969 4000 medewerkers
Nadere informatieWaterstofmobiliteit: status en uitdagingen
Waterstofmobiliteit: status en uitdagingen Marcel Weeda, ECN Mini-symposium zero-emissie openbaar vervoer in Noord-Holland Provinciehuis NH, Haarlem 16 september 2015 www.ecn.nl Inhoud Zero-emissie openbaar
Nadere informatieKwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017
Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017 Achtergrond Verkennende studie uitgevoerd door STC-NESTRA en EICB in opdracht voor het
Nadere informatieAny colour so long as it is green
Any colour so long as it is green Dilemma's en oplossingen voor duurzame mobiliteit Richard Smokers Waarom duurzame mobiliteit? Da s toch simpel.. Lokale motieven Luchtkwaliteit Geluidhinder Bereikbaarheid
Nadere informatieLow carbon opties voor duurzame mobiliteit Nieuwe ontwikkelingen in motortechniek en biobrandstoffen
Low carbon opties voor duurzame mobiliteit Nieuwe ontwikkelingen in motortechniek en biobrandstoffen RVO/PDB Kennissessie Den Haag 17 januari 2018 Context: energieverbruik in Nederland en aandeel hernieuwbaar
Nadere informatieEnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16
EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 Korte uitleg over de bijeenkomsten KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16 EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 (1) Organisatie: KIVI
Nadere informatieEnergy2050NL Klimaatneutraal energiesysteem. Frans Rooijers - directeur CE Delft
Energy2050NL Klimaatneutraal energiesysteem Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en
Nadere informatieWELKOM BIJ PORT OF ROTTERDAM! Remco Neumann en Ankie Janssen 19 April 2018
WELKOM BIJ PORT OF ROTTERDAM! Remco Neumann en Ankie Janssen 19 April 2018 Inleiding Wat doet het Havenbedrijf Rotterdam? Hoe bouwen wij aan een duurzame haven? Wat doen wij aan waterstof? 2 Wat doet het
Nadere informatie130 PARTIJEN HEBBEN SAMEN VISIE DUURZAME BRANDSTOFFEN- MIX OPGESTELD
8 ACHTERGROND 35 MEGATON DE VOORSPELDE CO 2-UITSTOOT VAN HET WEGVERKEER IN 2050 130 PARTIJEN HEBBEN SAMEN VISIE DUURZAME BRANDSTOFFEN- MIX OPGESTELD 2035 STREEFJAAR WAARIN ALLE NIEUWE AUTO S CO 2-EMISSIE
Nadere informatieAlternatieve brandstoffen en tunnelveiligheid
Alternatieve brandstoffen en tunnelveiligheid Brandstoffenmix visie Clean Power for transport package / Alternative Fuels Infrastructure directive Hoe ver zijn wij? Nationale kaders SER Energieakkoord
Nadere informatieTransportbrandstoffen uit biomassa
Transportbrandstoffen uit biomassa Bio-energiedag Oost Nederland 01 november 2012 Erik Büthker business development manager Ballast Nedam Concessies [1] Inhoud Rol Ballast Nedam Waarom aardgas/ biomethaan
Nadere informatieHet Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten
Het Energiebeleid van komende jaren dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Opbouw Ambities en hoofdlijnen Ontwikkelingen in het energieveld Keuzes van het kabinet Ambitie Regeerakkoord: 1. Minder
Nadere informatieVDL Groep. Kracht door samenwerking. Heavy duty waterstoftoepassingen. Menno Kleingeld
VDL Groep Kracht door samenwerking Heavy duty waterstoftoepassingen Menno Kleingeld VDL Groep No-nonsens Nederlands familiebedrijf Met name gericht op de maakindustrie Wim van der Leegte: Boegbeeld Nederlandse
Nadere informatieAgenda. De uitdaging. Euro normen ENVIRONMENTAL VEHICLE STRATEGY. De uitdaging. Dubbele strategie. Hybride techniek & potentieel
Agenda De uitdaging Dubbele strategie Hybride techniek & potentieel Methaan-diesel techniek & potentieel ENVIRONMENTAL VEHICLE STRATEGY p2 De uitdaging Euro normen Wettelijk kader Opwarming van de aarde
Nadere informatieLogistieke toepassingen van waterstof binnen Colruyt Group
Logistieke toepassingen van waterstof binnen Colruyt Group Ludo Sweron 29 februari 2012 slide 1 Visie duurzaam ondernemen Colruyt Group Samen duurzaam meerwaarde creëren door waardengedreven vakmanschap
Nadere informatieTechnisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015
Technisch-economische scenario s voor Nederland Ton van Dril 20 mei 2015 Overzicht Energieplaatje in historisch perspectief Hoeveel en hoe gebruiken we energie? Wat gebeurt er met verbruik en uitstoot
Nadere informatieAmsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz
RAI PTM - bijeenkomst Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz 1 Stedin Netbeheer is verantwoordelijk voor het transport van gas en elektriciteit in West Nederland Onze missie: duurzame energie voor iedereen
Nadere informatieDE ROL VAN GAS EN GASINFRASTRUCTUUR IN EEN DUURZAME LEEFOMGEVING. Samen naar een duurzame, betrouwbare en competitieve energiemix
DE ROL VAN GAS EN GASINFRASTRUCTUUR IN EEN DUURZAME LEEFOMGEVING Samen naar een duurzame, betrouwbare en competitieve energiemix DE BELGISCHE ENERGIE- UITDAGING 2 De doelstellingen van het interfederale
Nadere informatieWaterstof als transportbrandstof
Waterstof als transportbrandstof Valkuilen en aanbevelingen Hans van Wermeskerken Rotterdam, 9 oktober 2013 NWBA/Ecomobiel Discipline naam [1] Ballast Nedam Oorsprong Ballast (1877) en Nedam (1899) Fusie
Nadere informatieKlimaatakkoord & Elektrisch Rijden
Klimaatakkoord & Elektrisch Rijden Deel 1: Het Klimaatakkoord Klimaatakkoord Parijs: "We are the first generation to feel the effect of climate change and the last generation who can do something about
Nadere informatieCaro De Brouwer 27/11/2013
Caro De Brouwer 27/11/2013 Caro De Brouwer 2e Master Irw Energie, KUL Erasmus Imperial College London Thesis: Solvent storage for postcombustion CCS in coal fired plants Voorzitter YERA Young Energy Reviewers
Nadere informatieDe rol van duurzame biobrandstoffen in terugdringen van CO 2 -uitstoot in de transportsector
De rol van duurzame biobrandstoffen in terugdringen van CO 2 -uitstoot in de transportsector Finale versie Datum: 4 juni 2018 Opgesteld door: John Grin, Loes Knotter, Eric van den Heuvel Platform Duurzame
Nadere informatieDuurzaamheids- en milieueffecten van spoorvervoer. Huib van Essen
Duurzaamheids- en milieueffecten van spoorvervoer Huib van Essen CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige expertise
Nadere informatieInformatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide
Informatiebijeenkomst schone scheepvaart SHIP, 1 november Henri van der Weide Vluchtige organische stoffen (VOS), geur van lading en geluid bij overslag Kooldioxide (CO2),Stikstofoxiden (NO X), Zwaveloxiden
Nadere informatieMilieuvriendelijke voertuigtechnologieën
Milieuvriendelijke voertuigtechnologieën Is uw bestuur er klaar voor? Praktijkdag Nieuwe Mobiliteit - Brugge - 11 september 2012 Overview Mobimix.be? Moeten we er wel klaar voor zijn? Zijn de technologieën
Nadere informatieInleiding toekomstige mobiliteit
Inleiding toekomstige mobiliteit Roeland Hogt Inleiding over feiten, trends en over hoe vorm te geven aan de verandering Opgesteld in 2015 4-1-2018 1 De vraag Waarom deze presentatie De ambitie In het
Nadere informatieBeleidskader (versie 1.0) DKTI-Transport Demonstratieregeling Klimaat Technologie en Innovatie in Transport
Beleidskader (versie 1.0) DKTI-Transport Demonstratieregeling Klimaat Technologie en Innovatie in Transport Maatschappelijke opgave: versnellen van de transitie naar low en zero emissie transport De sector
Nadere informatieWaterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft
Waterstof, het nieuwe gas Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, Transport en Grondstoffen Economische, technische
Nadere informatieBiobrandstoffen een belangrijke bijdrage op
16 Biobrandstoffen een belangrijke bijdrage op korte termijn Meer dan 4 miljoen GM E85 FlexFuel Voertuigen in circulatie Biofbrandstoffen kunnen CO2 uitstoot op source to wheels basis gevoelig reduceren
Nadere informatieEnergievoorziening Rotterdam 2025
Energievoorziening Rotterdam 2025 Trends Issues Uitdagingen 9/14/2011 www.bollwerk.nl 1 Trends (1) Wereld energiemarkt: onzeker Toenemende druk op steeds schaarsere fossiele bronnen Energieprijzen onvoorspelbaar,
Nadere informatieDiscussie over voor- en nadelen van windenergie
Argumenten in het maatschappelijke debat en de politieke besluitvorming rondom wind op zee Mogelijkheden en beperkingen van MKBA s 04/11/2014, KIVI, Den Haag Discussie over voor- en nadelen van windenergie
Nadere informatiePresentatie TCO. SER Workshop. 28 mei Den Haag
Presentatie TCO SER Workshop 28 mei Den Haag Korte introductie 2 Marc van der Steen Project Manager Brabant, Stichting Zero Emissie Busvervoer Elisabeth van Opstall TCO Binnenvaart Principe TCO 3 Total
Nadere informatieMonitoring innovatieve bussen in de dienstregeling in Nederlandse steden (2008-2014)
Monitoring innovatieve bussen in de dienstregeling in Nederlandse steden (2008-2014) CE Delft Independent research and consultancy since 1978 Transport, energy and resources Know-how on economics, technology
Nadere informatieWaterstofmobiliteit: status en uitdagingen
Waterstofmobiliteit: status en uitdagingen Marcel Weeda, ECN Mini-symposium zero-emissie openbaar vervoer in Noord-Holland Provinciehuis NH, Haarlem 16 september 2015 www.ecn.nl Inhoud Zero-emissie openbaar
Nadere informatieMinder emissies, betere bereikbaarheid. Afscheid Frans v.d. Steen, 26 juni 2014 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft
Minder emissies, betere bereikbaarheid Afscheid Frans v.d. Steen, 26 juni 2014 Huib van Essen, manager Verkeer, CE Delft CE Delft Onafhankelijk, not-for-profit consultancy, opgericht in 1978 Ca. 40 medewerkers
Nadere informatieDuurzame Warmte uit Biomassa
Duurzame Warmte uit Biomassa Ir. Kees W. Kwant Chair IEA Bioenergy Contents 1. Bioenergy Heat in the sustainable Global Energy Mix 2. Stimulering van duurzame warmte 1. ISDE 2. EIA 3. SDE 3. Subsidie budgetten
Nadere informatieTCO als kern van de transitie naar zero emissie busvervoer
Informatiebijeenkomst Adviseurs Openbaar Vervoer Rotterdam, 13 maart 2011 TCO als kern van de transitie naar zero emissie busvervoer Stefan Hulman, Secretaris Bestuur Pieter Tanja, Technical Program Director
Nadere informatieKLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018
KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018 DE OPDRACHT. Meer dan 100 partijen verlagen CO 2 -uitstoot van Nederland met 49% ten opzichte van 1990 via het klimaatakkoord. Maatschappelijke organisaties,
Nadere informatieMinder en duurzamer vliegen?
Minder en duurzamer vliegen? Over klimaat en luchtvaart Paul Peeters (Breda University of applied sciences) Noordwijk, 15-11-2018 Vliegen is prachtig, maar er is ook dit 95% van de gletschers verdwijnt
Nadere informatieWERK MAKEN VAN GROENE GROEI. Bineke Posthumus, Thijmen van Bree, Richard Smokers
WERK MAKEN VAN GROENE GROEI Bineke Posthumus, Thijmen van Bree, Richard Smokers Groene Groei Een voorbeeld De SER-doelen bereiken en tegelijk groene groei stimuleren, dat is een uitdaging van formaat,
Nadere informatieAgenda. 14:40 15:10 Pauze
Agenda 13:00 13:10 Opening dagvoorzitter Harold Pauwels - NEN 13:10 13:20 Introductie HyLAW door Robert Smaak Min IenW - Afdelingshoofd voertuigen en brandstoffen) 13:20 13:40 Wat is HyLAW door Françoise
Nadere informatieDe rol van biomassa in de energietransitie.
De rol van biomassa in de energietransitie. Bert de Vries Plaatsvervangend directeur-generaal Energie, Telecom en Mededinging, Ministerie van Economische Zaken Inhoud 1. Energieakkoord 2. Energietransitie
Nadere informatieHoe snel verandert de energiemarkt?
Hoe snel verandert de energiemarkt? Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige
Nadere informatie