BEHOEFTE AAN INFRA VOOR ALTERNATIEVE ENERGIEDRAGERS. Maarten Verbeek

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "BEHOEFTE AAN INFRA VOOR ALTERNATIEVE ENERGIEDRAGERS. Maarten Verbeek"

Transcriptie

1 BEHOEFTE AAN INFRA VOOR ALTERNATIEVE ENERGIEDRAGERS Maarten Verbeek

2 PROJECTDOELSTELLING De doelstelling van dit project is om de behoefte te bepalen (grootte en locatie) naar infrastructuur voor alternatieve energiedragers voor mobiliteit in Nederland in 2020, 2025 en Dit project wordt uitgevoerd ten behoeve van ondersteuning van het nationaal beleidsplan voor de AFID (EU) klimaatakkoord / brandstofvisie (NL) Deze studie zal waar mogelijk in lijn zijn met / aanvullend zijn aan ander werk (bijvoorbeeld NAL): gebruik worden gemaakt van bestaande data waar mogelijk afstemmen met stakeholders / stuurgroep

3 PROJECTAFBAKENING Het project richt zich voornamelijk op snelwegen, waarbij steden worden meegenomen als black box. Energiedragers: Leidend zijn de relevante nieuwe energiedragers die genoemd worden in de AFID: elektriciteit, waterstof, LNG, CNG. Voertuigen: wegtransportsegmenten (vracht- en personenvervoer), aangevuld met binnenvaart en zeevaart. Niches die weinig of geen impact hebben op de (openbare) tankinfrastructuur, worden niet meegenomen. De focus ligt op het Nederlandse wegennet. Nabij internationale grenzen zal rekening worden gehouden met ontwikkelingen over de grens om dubbeltellingen om inzetbeperkingen van voertuigen te voorkomen.

4 Losse vragen PROJECTAANPAK - Verkeersintensiteit per km - Aandeel per aandrijftechniek (klimaatakkoord) - Energiegebruik per km (klimaatakkoord) - Snelweg vs niet-snelweg - Green deals Bepalen energievraag per energiedrager per wegsegment Taak 1 Inventariseren/valideren geschikte locaties voor infrastructuur Bepalen potentiële locaties en aantal vul/laadpunten per locatie - Huidige bestemming locatie (rustplaats, tankstation, etc) - Ruimte - Veiligheidscontouren - Verwachte bezettingsgraad - Tijd om af te vullen - Voertuigactieradius - Aanwezigheid middenspanningsnet / waterstofpijpleiding - Capaciteit op netwerk Bepalen impact op lokale energiesysteem Taak 2 Matchen van analyse met plannen van aantal regio s (RES) Taak 3 - Regionale Energiestrategieën (RES) - Gesprekken met regio s - ontwikkeling van biobrandstoffen (aanbod, soorten, etc.) - behoefte voor tank- en laadinfrastructuur in de scheepvaart - minimum netwerk voor CNG - ontwikkeling nieuwe energiedragers en (laad)technologieën - businesscase en verdienmodellen Taak 4

5 VOORBEELD: AANTAL VUL/LAADPUNTEN PER LOCATIE Refuelling/recharging points Refuelling/recharging points LD: A4 HD: A4 LD: A4 HD: A4 P D E C D C L P D E C D C L ,6 4 0,2 0, ,6 1 LD: A13 HD: A13 P D E C D C L ,6 1,4 0,1 0,1 LD: A13 HD: A13 P D E C D C L ,3 0,1 0,3 LD: A16 HD: A16 P D E C D C L ,3 5 0,2 0,3 LD: A16 HD: A16 P D E C D C L ,4 1, Alternative energy carrier infrastructure 2030

6 PROJECTPLANNING Planning Stap 1 update vorige studie o.b.v. verkeersstromen Stap 2 effecten van vraag naar energiedragers op het energiesysteem Stap 3 matchen van benodigde infrastructuur en regionale plannen Stap 4 specifieke vragen Stap 5 Nazorg feb maart april mei juni juli aug sept Milestones / meetings Kickoff 2-weekelijkse bijeenkomst Presentatie tijdens "herijking brandstofvisie" Conceptrapport Eindrapport?? Alternative energy carrier infrastructure

7 VERKEERINTENSITEITEN OP HET HOOFDWEGENNET MIRT Alternative energy carrier infrastructure

8 VERKEERINTENSITEITEN OP HET HOOFDWEGENNET TEN-T Alternative energy carrier infrastructure

9 kwh/km kwh/km NEV2017 8% 6% 4% 2% 0% Aandeel elektrisch gereden kilometers (LD) NEV2017 klimaatakkoord Voor mobiliteit zal een extra reductie van 7,3 Mton CO 2 moeten worden gerealiseerd in 2030, t.o.v. de NEV Dit wordt grotendeels ingevuld met voertuigen op alternatieve energiedragers Aandeel tanken / laden op HWN (LD) Energiegebruik personenauto [kwh/km] NEV % 40% 30% 20% 10% 0% Benzine Diesel Elektrisch Waterstof Petrol Diesel Electric H2 LPG CNG 50% 40% 3 30% % 2 10% % Aandeel tanken / laden op HWN (HD) Energiegebruik vrachtauto [kwh/km] = NEV2017 = afgeleid obv verhouding tov diesel voor LD Diesel Elektrisch Waterstof LNG Diesel Electric H2

10 AANDEEL ENERGIE DAT WORDT GELADEN / GETANKT OP HET HWN Aandeel tanken / laden op HWN (LD) Aandeel tanken / laden op HWN (HD) 50% 40% 30% 20% 10% 10% 15% 10% 20% 50% 40% 30% 20% 10% 40% 30% 30% 40% 0% Benzine Diesel Elektrisch Waterstof 0% Diesel Elektrisch Waterstof LNG

11 km km kwh kwh AANNAMES ELEKTRISCH Accucapaciteit elektrisch (Personenauto) Accucapaciteit elektrisch (Vrachtauto) Actieradius elektrisch (Personenauto) Actieradius elektrisch (Vrachtauto)

12 THANK YOU FOR YOUR ATTENTION Take a look: TNO.NL/TNO-INSIGHTS

AFID workshop. Nienke Smeets, Gerben Passier, 21 maart 2019

AFID workshop. Nienke Smeets, Gerben Passier, 21 maart 2019 AFID workshop Nienke Smeets, nienke.smeets@minienw.nl Gerben Passier, gerben.passier@rws.nl 21 maart 2019 EU Richtlijn Infrastructuur Alternatieve Brandstoffen Richtlijn uit 2014. Verplicht lidstaten tot

Nadere informatie

DUURZAME MOBILITEIT IN TERMEN VAN CO2

DUURZAME MOBILITEIT IN TERMEN VAN CO2 DUURZAME MOBILITEIT IN TERMEN VAN CO2 2013 2014 2015 2017 / 2018 10-pagers functionaliteiten: - beleidsverkenning INEK: integraal nationaal energie en klimaat plan - bestuurlijk stuk (TK) - alle lidstaten

Nadere informatie

De rol van elektrisch rijden en de laadpaal in de energietransitie. ELaadNL/ RAI Vereniging 19 april 2017, Willem Alting Siberg, Wout Benning

De rol van elektrisch rijden en de laadpaal in de energietransitie. ELaadNL/ RAI Vereniging 19 april 2017, Willem Alting Siberg, Wout Benning De rol van elektrisch rijden en de laadpaal in de energietransitie ELaadNL/ RAI Vereniging 19 april 2017, Willem Alting Siberg, Wout Benning Willem & Wout Mobiliteitstransitie & energietransitie Wat doet

Nadere informatie

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz RAI PTM - bijeenkomst Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz 1 Stedin Netbeheer is verantwoordelijk voor het transport van gas en elektriciteit in West Nederland Onze missie: duurzame energie voor iedereen

Nadere informatie

Hoe kan innovatie helpen?

Hoe kan innovatie helpen? Themabijeenkomst 16 december: Luchtvervuiling, en hoe houden wij Nederland mobiel? Verkeer Toenemende en invloed luchtvervuiling: van milieu-eisen op de sector hoe kan 2 Inhoud Waar komen verkeersemissies

Nadere informatie

Duurzaam vervoer, gewoon doen! Els de Wit Ministerie I&M

Duurzaam vervoer, gewoon doen! Els de Wit Ministerie I&M Duurzaam vervoer, gewoon doen! Els de Wit Ministerie I&M Bekend? Wie van aanwezigen heeft gehoord van de duurzame brandstoffenmix? Opzet presentatie Terugblik: energieakkoord, visie & actieprogramma brandstoffenmix

Nadere informatie

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018 KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018 DE OPDRACHT. Meer dan 100 partijen verlagen CO 2 -uitstoot van Nederland met 49% ten opzichte van 1990 via het klimaatakkoord. Maatschappelijke organisaties,

Nadere informatie

BRANDSTOFFEN WEGVERKEER

BRANDSTOFFEN WEGVERKEER BRANDSTOFFEN WEGVERKEER Update toekomstverkenning Paul Hofmeijer, 25 juni 2013 Partner MMG Advies Voor strategie, organisatieadvies en duurzame mobiliteit AGENDA 1. Actualiteiten uit media & drivers 2.

Nadere informatie

Duurzame mobiliteit in de stad Klimaatavond Eindhoven Klimaatavond Eindhoven

Duurzame mobiliteit in de stad Klimaatavond Eindhoven Klimaatavond Eindhoven Duurzame mobiliteit in de stad TNO Sustainable Transport & Logistics 2 Inhoud De uitdaging Veel om uit te kiezen: het palet aan mogelijke oplossingen Niet of-of maar en-en: bijdragen van heel veel oplossingen

Nadere informatie

Elektrisch rijden in de praktijk

Elektrisch rijden in de praktijk We gaan elektrisch vooruit! Een impuls voor elektrisch vervoer in Rotterdam Elektrisch rijden in de praktijk Klimaatprobleem? Google earth januari 2009 Rotterdam Climate Initiative Als stad met wereldhaven

Nadere informatie

Elektrisch Rijden. Transitie Wagenpark en Bestelbussen werksessie 1. Flip Oude Weernink, Mark Gorter 13 april 2018

Elektrisch Rijden. Transitie Wagenpark en Bestelbussen werksessie 1. Flip Oude Weernink, Mark Gorter 13 april 2018 Elektrisch Rijden Transitie Wagenpark en Bestelbussen werksessie 1 Flip Oude Weernink, Mark Gorter 13 april 2018 Introductie Middag 1 elektrisch rijden en jouw wagenpark Introductie en kennisvragen opstellen

Nadere informatie

Mobiliteitstafel klimaatakkoord

Mobiliteitstafel klimaatakkoord Mobiliteitstafel klimaatakkoord AGENDA Informatie proces klimaatakkoord (2min) Inhoud mobiliteitstafel klimaatakkoord (10 min) Discussie (45 min) PROCES - KLIMAATAKKORD 23.02.18 28.09.18 Oct.18 21.12.18

Nadere informatie

Derk Alssema. Stuurgroep RES Zeeland

Derk Alssema. Stuurgroep RES Zeeland Derk Alssema Stuurgroep RES Zeeland https://youtu.be/e-f9fyk54pc Ed Nijpels Voorzitter Borginscommissie Energieakkoord Ronald Hemel Nationaal Programma Regionale Energiestrategieën Nationaal Programma

Nadere informatie

Klimaatakkoord & Elektrisch Rijden

Klimaatakkoord & Elektrisch Rijden Klimaatakkoord & Elektrisch Rijden Deel 1: Het Klimaatakkoord Klimaatakkoord Parijs: "We are the first generation to feel the effect of climate change and the last generation who can do something about

Nadere informatie

Cruciaal voor behalen doelen Brandstofvisie

Cruciaal voor behalen doelen Brandstofvisie Waterstof Elektrisch Cruciaal voor behalen doelen Brandstofvisie Chris van Dijk RAI Vereniging H2NL, Den Haag, EU CO 2 -emissies: personenauto s en lichte bestelwagens Bron: ACEA 2016 2 Europees CO 2 bronbeleid

Nadere informatie

Visietraject Energiemix Verkeer Fase 1: scenariobouw

Visietraject Energiemix Verkeer Fase 1: scenariobouw Visietraject Energiemix Verkeer 2 Scenario s: Waarom ook weer? Plausibele toekomstbeelden, geen voorspellingen Op basis van exogene onzekere ontwikkelingen Intern consistent In dit geval: -60% CO 2 In

Nadere informatie

Elektrisch Rijden in Nederland: het beleid

Elektrisch Rijden in Nederland: het beleid Elektrisch Rijden in Nederland: het beleid Julia Williams 27 Januari 2015 2 Elektrisch Rijden: Een brede innovatie (transportmiddelen, energie, smart grids, gedrag etc.) die vooral plaatsvindt in de markt.

Nadere informatie

Kansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen

Kansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen 1 Kansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen, 11 februari 2014 2 Inhoud 1. Brandstofopties 2. Kansen en onzekerheden 3. Milieuaspecten 4. Conclusies & aanbevelingen 3 Alternatieve

Nadere informatie

Transport in 2050 binnen strenge CO2 grenzen

Transport in 2050 binnen strenge CO2 grenzen Transport in 2050 binnen strenge CO2 grenzen KIVI, 13-10-2016 EnergyNL2050 Bert van Wee TUDelft 1 Transport algemene kemerken Sterk afhankelijk van fossiele brandstoffen / brandstoffen met hoge dichtheid

Nadere informatie

Emissie Inventaris 2012

Emissie Inventaris 2012 Emissie Inventaris 2012 Kantoor Groene stroom (wind/water) 2 kwh 0,000 kg CO2/kWh 0 0 0 Groene stroom (zon/stortgas) 2 kwh 0,000 kg CO2/kWh 0 0 0 Groene stroom (overig) 2 kwh 0,000 kg CO2/kWh 0 0 0 Normale

Nadere informatie

Review emissiefactoren 2015

Review emissiefactoren 2015 Review emissiefactoren 2015 Samenvatting In deze notitie wordt vastgelegd welke emissiefactoren Climate Neutral Group hanteert voor de voetafdruk bepalingen in 2015 en voor de nacalculatie over dat jaar.

Nadere informatie

Wanneer haalt de auto de trein in qua duurzaamheid? Rail-Tech 19 maart 2013 Diederik Verheul, Movares

Wanneer haalt de auto de trein in qua duurzaamheid? Rail-Tech 19 maart 2013 Diederik Verheul, Movares Wanneer haalt de auto de trein in qua duurzaamheid? Rail-Tech 19 maart 2013 Diederik Verheul, Movares Hoe duurzaam is het spoor nu? 70% 60% 50% 40% Opsplitsing CO 2 -voetafdruk studie Railforum 2011 Energie

Nadere informatie

Alternatieve brandstoffen en tunnelveiligheid

Alternatieve brandstoffen en tunnelveiligheid Alternatieve brandstoffen en tunnelveiligheid Brandstoffenmix visie Clean Power for transport package / Alternative Fuels Infrastructure directive Hoe ver zijn wij? Nationale kaders SER Energieakkoord

Nadere informatie

Wanneer haalt de auto de trein in qua duurzaamheid? Rail-Tech 19 maart 2013 Diederik Verheul, Movares

Wanneer haalt de auto de trein in qua duurzaamheid? Rail-Tech 19 maart 2013 Diederik Verheul, Movares Wanneer haalt de auto de trein in qua duurzaamheid? Rail-Tech 19 maart 2013 Diederik Verheul, Movares Hoe duurzaam is het spoor nu? 70% 60% 50% 40% Opsplitsing CO 2 -voetafdruk studie Railforum 2011 Energie

Nadere informatie

Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft

Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft Waterstof, het nieuwe gas Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, Transport en Grondstoffen Economische, technische

Nadere informatie

Platform Toekomstbestendige Mobiliteit. PTM-H2 Rijden-op-Waterstof Extra bijeenkomst ihkv PTM-dag 17 juni Een initiatief van

Platform Toekomstbestendige Mobiliteit. PTM-H2 Rijden-op-Waterstof Extra bijeenkomst ihkv PTM-dag 17 juni Een initiatief van Platform Toekomstbestendige Mobiliteit PTM-H2 Rijden-op-Waterstof Extra bijeenkomst ihkv PTM-dag 17 juni 2016 Een initiatief van Agenda 12.00-13.00 (incl. lunch) RAI Vereniging Amsterdam 1. Opening, rondvraag

Nadere informatie

Seminar Schone Voertuigtechnieken

Seminar Schone Voertuigtechnieken Seminar Schone Voertuigtechnieken Milieu 2012 Hans Bosma, HAN Automotive Lejo Buning, HAN Automotive Peter Kerris, NVRD o Achtergrond Agenda o Overzicht: emissies en andere omgevingsfactoren o Afwegingskader

Nadere informatie

ELEKTRISCHE VOERTUIGEN VOOR TAXISECTOR. Gent, 26 juni 2018

ELEKTRISCHE VOERTUIGEN VOOR TAXISECTOR. Gent, 26 juni 2018 ELEKTRISCHE VOERTUIGEN VOOR TAXISECTOR Gent, 26 juni 2018 Structuur Achtergrond: Taxi s elektrische voertuigen Een rendabele business case? Voorwaarden Voorbeeld Markttrends tot 2020 Ondersteuning overheid

Nadere informatie

BOVAG-BREDE BRANDSTOFVISIE

BOVAG-BREDE BRANDSTOFVISIE BOVAG-BREDE BRANDSTOFVISIE WAAROM EEN EIGEN VISIE? Aandacht voor bestrijden klimaatverandering intensiveert ( We hebben geen alternatief voor aanpakken ) Gaat ook over kwaliteit leefomgeving Verduurzamen

Nadere informatie

Milon. Carbon Footprint 2013 0-meting

Milon. Carbon Footprint 2013 0-meting Milon Carbon Footprint 2013 0-meting Versie 2; 16 maart 2015 Inleiding Milon onderneemt maatschappelijk verantwoord. Dat is een doel, maar zit eveneens opgesloten in het DNA van het bedrijf. MVO is ook

Nadere informatie

Externe en infrakosten van lucht- en zeevaart. Huib van Essen, 21 november 2014

Externe en infrakosten van lucht- en zeevaart. Huib van Essen, 21 november 2014 Externe en infrakosten van lucht- en zeevaart Huib van Essen, 21 november 2014 Doel en scope van de studie Update van de studie De prijs van een reis uit 2004 Overzicht van: Externe kosten van verkeer

Nadere informatie

Hernieuwbare brandstoffen in transport. en de bredere betekenis van bioraffinage

Hernieuwbare brandstoffen in transport. en de bredere betekenis van bioraffinage Hernieuwbare brandstoffen in transport en de bredere betekenis van bioraffinage Nederland als internationaal tankstation 962 PJ 1124 PJ Onderdeel van Klimaatakkoord 1990 wegvervoer 2018 scheepvaart scheepvaart

Nadere informatie

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft Klimaatneutrale gemeenten Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige expertise

Nadere informatie

Elektrische distributie in NL 'N Update & pilot resultaten

Elektrische distributie in NL 'N Update & pilot resultaten Elektrische distributie in NL 'N Update & pilot resultaten Laundry Experience Event 17 March 2017 Content 1. Elektrificatie in NL 2. Visie overheid en de G4 3. Uitkomsten pilots 1. Geschikte marktsegmenten

Nadere informatie

MILON. Carbon Footprint 2014 Verantwoording over 2014

MILON. Carbon Footprint 2014 Verantwoording over 2014 MILON Carbon Footprint 2014 Verantwoording over 2014 Versie 1; 26 juni 2015 Inleiding MILON onderneemt maatschappelijk verantwoord. Dat is een doel, maar zit eveneens opgesloten in het DNA van het bedrijf.

Nadere informatie

Stedelijke laadinfrastructuur voor logistiek

Stedelijke laadinfrastructuur voor logistiek Dat is een grote opgave. Kijk alleen al naar de stadslogistiek: de huidige CO2-emissie is 3,6 Mton. De ambitie is 1 Mton reductie in 2030 Stedelijke laadinfrastructuur voor logistiek SPES Bijeenkomst 5

Nadere informatie

De noodzaak van waterstof. InnoTeP 2017 Jochem Huygen.

De noodzaak van waterstof. InnoTeP 2017 Jochem Huygen. De noodzaak van waterstof InnoTeP 2017 Jochem Huygen. Story line Korte introductie HyMove Uitdagingen energietransitie Wat wordt de elektriciteitsvraag? Hoe kan het net het aan? Rol van waterstof HyMove

Nadere informatie

Emissievrije mobiliteit

Emissievrije mobiliteit Emissievrije mobiliteit Geen tijd voor dagdromen Huib van Essen 7 juli 2018 Emissies: What s the problem? Luchtvervuiling Vooral fijnstof en NO x Gezondheid hier en nu Locatie uitstoot cruciaal Aandeel

Nadere informatie

EFRO project. Factsheets rondvaart. Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek

EFRO project. Factsheets rondvaart. Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek EFRO project Factsheets rondvaart Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek 2 Inhoud Inleiding Technische opties voor een schonere vloot Emissie in de praktijk Overzicht Conclusies

Nadere informatie

Transitie naar elektrisch vervoer

Transitie naar elektrisch vervoer Transitie naar elektrisch vervoer Chantal de Graaf 10 oktober 2018 Ecomobiel Over EVConsult Unieke expertise op het gebied van duurzaam vervoer Missie: het versnellen van de transitie naar 100% zero emissie

Nadere informatie

De impact van elektrisch vervoer op het elektriciteitsnet. Femke Hulsbergen

De impact van elektrisch vervoer op het elektriciteitsnet. Femke Hulsbergen De impact van elektrisch vervoer op het elektriciteitsnet Femke Hulsbergen 7 januari 2011 Inhoud TNO Oplaadmogelijkheden elektrisch vervoer Belasting op het netwerk De kosten om overbelasting te voorkomen

Nadere informatie

Ondersteuning projecten duurzaam vervoer en DKTI-Transport. Erik van de Burgwal 5 september 2017

Ondersteuning projecten duurzaam vervoer en DKTI-Transport. Erik van de Burgwal 5 september 2017 Ondersteuning projecten duurzaam vervoer en DKTI-Transport Erik van de Burgwal 5 september 2017 Ontwikkelfases en instrumenten subsidies leningen garanties en borgstellingen 1. subsidies 2. leningen 3.

Nadere informatie

Onderweg naar schone stille en zuinige mobiliteit

Onderweg naar schone stille en zuinige mobiliteit Onderweg naar schone stille en zuinige mobiliteit Duurzame brandstofmix transport visie en actieagenda Els de Wit Ministerie IenM 141216 Waarom? 2 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 16 december 2016

Nadere informatie

Energietransitie en transportveiligheid

Energietransitie en transportveiligheid Energietransitie en transportveiligheid Nils Rosmuller Lector Transportveiligheid (IFV) Kennistafel transport gevaarlijke stoffen 4 februari 2019 Rode draad Energietransitie en de veiligheidsregio: grote

Nadere informatie

KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact & Figures. Tania Van Mierlo Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid

KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact & Figures. Tania Van Mierlo Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact & Figures Tania Van Mierlo Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid EU doelstellingen t.o.v. 1990 t.o.v. 2005 Focus vandaag Broeikasgasuitstoot

Nadere informatie

CO 2 -reductiebeleid. Doelstellingen over Datum: 20 april 2017 Versie: 3.3 Auteur: GTP Vrijgegeven:

CO 2 -reductiebeleid. Doelstellingen over Datum: 20 april 2017 Versie: 3.3 Auteur: GTP Vrijgegeven: CO 2 -reductiebeleid Doelstellingen over 2017 Datum: 20 april 2017 Versie: 3.3 Auteur: GTP Vrijgegeven: 2/6 In document 15 CO2 reductiebeleid zijn de doelstellingen gedefinieerd. Dit document geeft beknopt

Nadere informatie

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland Jan Schouten Quality Safety Environmental care A company driven by strong core values CO 2 -neutrale productie Eerste 100 % CO 2 -neutrale truckfabriek in Gent Windenergie, zonne-energie, biobrandstoffen

Nadere informatie

EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16

EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16 EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 Korte uitleg over de bijeenkomsten KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16 EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 (1) Organisatie: KIVI

Nadere informatie

e) Nr. impact assessment Commissie en Opinie Raad voor Regelgevingstoetsing. Niet van toepassing.

e) Nr. impact assessment Commissie en Opinie Raad voor Regelgevingstoetsing. Niet van toepassing. Fiche 3: Mededeling actieplan infrastructuur alternatieve brandstoffen 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, De Raad, het Europees Economisch en

Nadere informatie

Benut het MIRT voor Duurzame mobiliteit

Benut het MIRT voor Duurzame mobiliteit Benut het MIRT voor Duurzame mobiliteit Klaartje Arntzen 24-1-2019 leerplatform MIRT duurzaamheid Vanzelfsprekend? 2 energie en mobiliteit Ontwikkelingen Toekomstige mobiliteit is anders Waardoor? Autonome

Nadere informatie

Presenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014. Energie in Beweging

Presenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014. Energie in Beweging Presenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014 Energie in Beweging Wat is Well to Wheel Met Well to Wheel wordt het totale rendement van brandstoffen voor wegtransport uitgedrukt Well to Wheel maakt duidelijk

Nadere informatie

De auto van de toekomst is voor vandaag

De auto van de toekomst is voor vandaag De auto van de toekomst is voor vandaag Woensdag 7 mei 2014 Belgian Platform on Alternative Transport Fuels #8 Agenda 1. Inleiding 2. Belgische cijfers over de markt en het park 3. Andere Europese landen

Nadere informatie

Duurzaamheids- en milieueffecten van spoorvervoer. Huib van Essen

Duurzaamheids- en milieueffecten van spoorvervoer. Huib van Essen Duurzaamheids- en milieueffecten van spoorvervoer Huib van Essen CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige expertise

Nadere informatie

130 PARTIJEN HEBBEN SAMEN VISIE DUURZAME BRANDSTOFFEN- MIX OPGESTELD

130 PARTIJEN HEBBEN SAMEN VISIE DUURZAME BRANDSTOFFEN- MIX OPGESTELD 8 ACHTERGROND 35 MEGATON DE VOORSPELDE CO 2-UITSTOOT VAN HET WEGVERKEER IN 2050 130 PARTIJEN HEBBEN SAMEN VISIE DUURZAME BRANDSTOFFEN- MIX OPGESTELD 2035 STREEFJAAR WAARIN ALLE NIEUWE AUTO S CO 2-EMISSIE

Nadere informatie

KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact& Figures

KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact& Figures KLIMAATRONDETAFEL Mobiliteit, Logistiek en Voertuigen Fact& Figures Tania Van Mierlo Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid EU doelstellingen t.o.v. 1990 t.o.v. 2005 Focus vandaag 1 Vlaamse

Nadere informatie

All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2

All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2 All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2 2050 alles duurzaam Ing. Marco J. Bijkerk Manager innovative technologies New Business Development Remeha 24-1-2017 remeha.nl ALL GAS Nul op de meter PV Groen Gas

Nadere informatie

Knelpunt 1: Elektrisch rijden wordt fiscaal zwaarder belast dan rijden op fossiele brandstoffen

Knelpunt 1: Elektrisch rijden wordt fiscaal zwaarder belast dan rijden op fossiele brandstoffen Inbreng Nuon voor de Ronde Tafel Elektrisch Rijden 9 juni 2016, Kamercommissie voor Economische Zaken Contact: alied.wessels.boer@nuon.com of joris.hupperets@nuon.com Samenvatting Randvoorwaarde voor elektrisch

Nadere informatie

WAT U WILT WETEN OVER ELEKTRISCH RIJDEN

WAT U WILT WETEN OVER ELEKTRISCH RIJDEN ALD FAQ WAT U WILT WETEN OVER ELEKTRISCH RIJDEN INHOUD 1. Is elektrisch rijden iets voor mij? 3 2. Welke soorten elektrische auto s zijn er? 3 3. Welke auto is voor mij geschikt? 4 4. Hoe ver kan ik rijden

Nadere informatie

Duurzame stedelijke distributie kent vele aspecten

Duurzame stedelijke distributie kent vele aspecten Duurzame stedelijke distributie kent vele aspecten Visie aan de hand van ontwikkelingen en beproevingen met menukaart oplossingen Klimaat, Luchtkwaliteit en Geluid Hardenberg, 27 maart 2019 Peter Leegstraten,

Nadere informatie

Review CO 2 -reductiebeleid

Review CO 2 -reductiebeleid Review CO 2 -reductiebeleid Doelstellingen over 2013 Datum: 4 maart 2013 Versie: 2.1 Auteur: GTP Vrijgegeven: In document 15 CO2 reductiebeleid zijn de doelstellingen gedefinieerd. Dit document geeft beknopt

Nadere informatie

3. Hoeveel tankstations in Vlaanderen beschikken thans over een vergunning voor CNG-levering? Graag een overzicht per provincie.

3. Hoeveel tankstations in Vlaanderen beschikken thans over een vergunning voor CNG-levering? Graag een overzicht per provincie. SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 282 van MARTINE TAELMAN datum: 20 april 2015 aan ANNEMIE TURTELBOOM VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BEGROTING, FINANCIËN EN ENERGIE Alternatieve

Nadere informatie

Soorten brandstoffen en aandrijvingen. Alternatieve Brandstoffen. Alternatieve Brandstoffen. Enkele voorbeelden. Alternatieve aandrijvingen

Soorten brandstoffen en aandrijvingen. Alternatieve Brandstoffen. Alternatieve Brandstoffen. Enkele voorbeelden. Alternatieve aandrijvingen Soorten brandstoffen en aandrijvingen WATT Roadshow wagens, alternatieve transportmiddelen en technologie De voor- en nadelen van WATT-voertuigen Prof. Joeri Van Mierlo Conventionele brandstoffen Benzine,

Nadere informatie

Waterstof als transportbrandstof

Waterstof als transportbrandstof Waterstof als transportbrandstof Valkuilen en aanbevelingen Hans van Wermeskerken Rotterdam, 9 oktober 2013 NWBA/Ecomobiel Discipline naam [1] Ballast Nedam Oorsprong Ballast (1877) en Nedam (1899) Fusie

Nadere informatie

Cijfers Elektrisch Vervoer

Cijfers Elektrisch Vervoer Cijfers Elektrisch Vervoer (t/m 31 december 2016) Dit overzicht geeft een indruk van de ontwikkeling van elektrisch vervoer in Nederland. Het wordt maandelijks samengesteld door de Rijksdienst voor Ondernemend

Nadere informatie

Impact analyse: ambitie elektrisch transport

Impact analyse: ambitie elektrisch transport Impact analyse: ambitie elektrisch transport ad-hoc verzoek EL&I 29 maart 211, ECN-L--11-27, C. Hanschke www.ecn.nl Scope en aanpak impact analyse 1.8.6.4.2 Groeiambitie Elektrische auto's [mln] 215 22

Nadere informatie

Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas

Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas Aardgas als transitiebrandstof of transitie van een brandstof? Marcel Weeda, ECN AkzoNobel Center, Amsterdam VEMW seminar, 22 april 2016 www.ecn.nl

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 2446 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Nadere informatie

Schoner en zuiniger CO 2 ambitie verkeer & vervoer

Schoner en zuiniger CO 2 ambitie verkeer & vervoer Schoner en zuiniger CO 2 ambitie verkeer & vervoer Martine Uyterlinde, ECN Beleidsstudies, 14 mei 2007 www.ecn.nl Coalitieakkoord Onze ambitie is dat Nederland de komende kabinetsperiode grote stappen

Nadere informatie

Duurzame stedelijke distributie kent vele aspecten

Duurzame stedelijke distributie kent vele aspecten Duurzame stedelijke distributie kent vele aspecten Visie aan de hand van ontwikkelingen en beproevingen met menukaart oplossingen Klimaat, Luchtkwaliteit en Geluid Hardenberg, 27 maart 2019 Peter Leegstraten,

Nadere informatie

De Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien?

De Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien? De Kromme Rijnstreek Off Grid in 00. Hoe kan dat eruit zien? De gemeenten Houten, Wijk bij Duurstede en Bunnik op weg naar energieneutraal in 00 Exact bepalen hoe het energiesysteem van de toekomst er uit

Nadere informatie

INFORMATIEBIJEENKOMST ENERGIE VOOR VERVOER

INFORMATIEBIJEENKOMST ENERGIE VOOR VERVOER Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat 12 DECEMBER 2017 INFORMATIEBIJEENKOMST ENERGIE VOOR VERVOER Programma 10.00 Welkom 10.10 Inleiding wijzigingen energie voor vervoer 10.30 Uitvoeringsconsequenties:

Nadere informatie

SCHONE BINNENVAART EN AUTONOOM VAREN

SCHONE BINNENVAART EN AUTONOOM VAREN SCHONE BINNENVAART EN AUTONOOM VAREN Ruud Verbeek Geert Jongeling, Rotterdam 30 november 2017 INHOUD Schone binnenvaart / klimaat Autonoom varen EMISSIES WAT IS SCHOON? Luchtkwaliteit en gezondheid Belangrijkste

Nadere informatie

BIJLAGE A1. Versie 24 maart 2016 (v1.0)

BIJLAGE A1. Versie 24 maart 2016 (v1.0) BIJLAGE A1 CO 2 EMISSIE-BEREKENING 2015 Versie 24 maart 2016 (v1.0) Managementsysteem Fugro GeoServices B.V. Blz. 1 van 7 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Emissie berekening 3 3. Toelichting per werkblad

Nadere informatie

Resultaten onderzoek Verduurzaming Wagenpark gemeente

Resultaten onderzoek Verduurzaming Wagenpark gemeente Resultaten onderzoek Verduurzaming Wagenpark gemeente 1. Achtergrond Uit de klimaatvoetafdruk zoals dat voor het jaar 2013 is opgesteld, bleek dat de klimaatvoetafdruk van de gemeente Utrechtse Heuvelrug

Nadere informatie

RVO.nl Erik van de Burgwal Johan van Zwet

RVO.nl Erik van de Burgwal Johan van Zwet RVO.nl Erik van de Burgwal Johan van Zwet Subsidielandschap Horizon 2020 TKI-toeslag INTERREG Eurostars MIT NWO-STW DKTI-Transport Innovatiekrediet VFF CEF Transport SDE+ Groen projecten SEED capital Groeifaciliteit

Nadere informatie

Duurzame mobiliteit en Eco- Challenge Roel Swierenga, 30 juni 2016

Duurzame mobiliteit en Eco- Challenge Roel Swierenga, 30 juni 2016 Duurzame mobiliteit en Eco- Challenge Roel Swierenga, 30 juni 2016 De Hansa Green Tour 2016 is ook dit jaar weer verreden als Eco- Challenge. Dat houdt in dat de deelnemer die deze tour, om duurzame technologie

Nadere informatie

Presentatie nieuwe concepten

Presentatie nieuwe concepten Zero-emission voertuigen vragen andere aanpak, Gertjan Koornneef, Robin Vermeulen, Sam van Goethem, Robert Koffrie 2 Uitbreiding steekproefprogramma ZE bussen. Sluiten prestaties van nieuwe productaanbod

Nadere informatie

VOLTA Kruispunt voor elektrotechniek

VOLTA Kruispunt voor elektrotechniek VOLTA Kruispunt voor elektrotechniek Smart Hub Vlaams-Brabant 8 maart 2018 Laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen Paul Jacobs 1 Over Volta Kenniscentrum en opleidingscentrum voor de elektrotechnische

Nadere informatie

Introductie. ir. Frank Rieck

Introductie. ir. Frank Rieck Schone mobiliteit vanuit marktperspectief Sprekers: Frank Rieck, Hogeschool Rotterdam John Akkerhuis, Gemeentewerken Rotterdam Otto Friebel, Van Gansewinkel Ad van Merrienboer, VDL Bus&Coaches Time keeper:

Nadere informatie

Vos Logistics : maak de markt vrij voor LNG-transport in NL

Vos Logistics : maak de markt vrij voor LNG-transport in NL : maak de markt vrij voor LNG-transport in NL Groningen, 1 november 2012 Energy Delta Institute Haiko Meijer Director Purchasing Group feiten en cijfers Opgericht in 1944 Omzet 250 miljoen euro 30 locaties

Nadere informatie

Partner in duurzaamheid Presentatie 29 februari 2012 Waterstof Net 1

Partner in duurzaamheid Presentatie 29 februari 2012 Waterstof Net 1 v Wij helpen u op weg! Partner in duurzaamheid Presentatie 29 februari 2012 Waterstof Net 1 Hans van Wermeskerken Ballast Nedam Ballast opgericht in 1877, Nedam in 1899 Fusie Ballast Nedam 1969 4000 medewerkers

Nadere informatie

CO2 Emissie 2010 t/m 2018 Fugro NL Land B.V.

CO2 Emissie 2010 t/m 2018 Fugro NL Land B.V. 1. INLEIDING Deze rapportage geeft inzicht in de voortgang van de doelstellingen en initiatieven met betrekking tot verbetering van de milieuprestaties en die met betrekking tot de CO2 reductie over de

Nadere informatie

Quick Scan voor (potentiële) Lean & Green Awardwinnaars. Beschrijving & case

Quick Scan voor (potentiële) Lean & Green Awardwinnaars. Beschrijving & case voor (potentiële) Lean & Green Awardwinnaars Beschrijving & case Inhoud Inhoud beschrijving Kern van de tool Aanpak Mensen & middelen Resultaat Toepassing Aanvullende informatie 2 De kern De Quick scan

Nadere informatie

De maatregelen bestaan in hoofdlijnen uit: Betrekken medewerkers bij reduceren energieverbruik en reduceren CO2-uitstoot

De maatregelen bestaan in hoofdlijnen uit: Betrekken medewerkers bij reduceren energieverbruik en reduceren CO2-uitstoot Beleidsverklaring Co2 Deze beleidsverklaring met betrekking tot de CO2 uitstoot is onderdeel van het door M, van der Spek Hoveniersbedrijf B.V. gevoerde milieubeleid. M. van der Spek Hoveniersbedrijf B.V.

Nadere informatie

Systeemintegratie - Infrastructuur Verkenning 2050 TenneT& Gasunie

Systeemintegratie - Infrastructuur Verkenning 2050 TenneT& Gasunie Soest, 5 juli 2019 Systeemintegratie - Infrastructuur Verkenning 2050 TenneT& Gasunie René Schutte - Program Manager Hydrogen Soest, 5 juli 2019 #2 Energiesysteem in 2050: Elektronen & Moleculen Een slimme

Nadere informatie

Cijfers Elektrisch Vervoer

Cijfers Elektrisch Vervoer Cijfers Elektrisch Vervoer (t/m 31 mei 2013) Dit overzicht geeft een indruk van de ontwikkeling van elektrisch vervoer in Nederland. Het wordt maandelijks samengesteld door Agentschap NL, in opdracht van

Nadere informatie

CO 2 Jaarplan Rapportage voortgang Doelstellingen Tussentijdse rapportage 2018

CO 2 Jaarplan Rapportage voortgang Doelstellingen Tussentijdse rapportage 2018 CO 2 Jaarplan Rapportage voortgang Doelstellingen 2016 2020 Tussentijdse rapportage 2018 Versie 15-5-2019 Cees de Wijs Directeur Dynniq Mobility & Energie Datum Kees Lokhorst Manager QHSE Dynniq Mobility

Nadere informatie

Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017

Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017 Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017 Achtergrond Verkennende studie uitgevoerd door STC-NESTRA en EICB in opdracht voor het

Nadere informatie

Uitgangspunten Doelen Klimaatakkoord Parijs Houd ruimte in beschikbare carbon budget voor BV

Uitgangspunten Doelen Klimaatakkoord Parijs Houd ruimte in beschikbare carbon budget voor BV Uitgangspunten 1 Doelen Klimaatakkoord Parijs Houd ruimte in beschikbare carbon budget voor BV Nederland 1 (versnel waar mogelijk) Organiseer zo optionaliteit / ruimte om tegenvallers op te vangen 2 Impact

Nadere informatie

TCO als kern van de transitie naar zero emissie busvervoer

TCO als kern van de transitie naar zero emissie busvervoer Informatiebijeenkomst Adviseurs Openbaar Vervoer Rotterdam, 13 maart 2011 TCO als kern van de transitie naar zero emissie busvervoer Stefan Hulman, Secretaris Bestuur Pieter Tanja, Technical Program Director

Nadere informatie

GROENE KOOLWATERSTOFFEN. Marcel Weeda, Remko Detz, Jeffrey Sipma

GROENE KOOLWATERSTOFFEN. Marcel Weeda, Remko Detz, Jeffrey Sipma GROENE KOOLWATERSTOFFEN Marcel Weeda, Remko Detz, Jeffrey Sipma AANLEIDING: Grote belangstelling voor waterstof in de aanloop naar, en binnen het Klimaatakkoord Scenario s, projecties en schattingen voor

Nadere informatie

Hoe gaan we Slim en Schoon door de Stad? Stimuleren en faciliteren vanuit de overheid

Hoe gaan we Slim en Schoon door de Stad? Stimuleren en faciliteren vanuit de overheid Hoe gaan we Slim en Schoon door de Stad? Stimuleren en faciliteren vanuit de overheid Carin Biegnolé C O N V E R S I O N P L AT F O R M S V O O R K O P L O P E R S U Hogeschool Utrecht Hogeschool van Amsterdam

Nadere informatie

Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water. 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015. ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder

Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water. 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015. ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015 ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder Titel: CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015 Auteurs: R. Hurkmans

Nadere informatie

KIVI NIRIA jaarcongres 2013 1

KIVI NIRIA jaarcongres 2013 1 2 KIVI NIRIA Jaarcongres 2013 Sustainable Mobility voor duurzame Toenemende invloed innovatie van milieu-eisen op de sector Inhoud Euro-normen CO 2 -normen waarom werken ze? katalysator voor innovatie

Nadere informatie

Beleidskader (versie 1.0) DKTI-Transport Demonstratieregeling Klimaat Technologie en Innovatie in Transport

Beleidskader (versie 1.0) DKTI-Transport Demonstratieregeling Klimaat Technologie en Innovatie in Transport Beleidskader (versie 1.0) DKTI-Transport Demonstratieregeling Klimaat Technologie en Innovatie in Transport Maatschappelijke opgave: versnellen van de transitie naar low en zero emissie transport De sector

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 31 066 Belastingdienst Nr. 91 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 13 juli 2010

Nadere informatie

Advies (BRUGEL-ADVIES )

Advies (BRUGEL-ADVIES ) REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST Advies (BRUGEL-ADVIES-20181219-276) Betreffende het voorontwerp van besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende

Nadere informatie

TEN-T/CEF transport. Informatiebijeenkomst DKTI-transport. Vervoer over water, spoor, weg en door de lucht voor een sterk EUROPA

TEN-T/CEF transport. Informatiebijeenkomst DKTI-transport. Vervoer over water, spoor, weg en door de lucht voor een sterk EUROPA Vervoer over water, spoor, weg en door de lucht voor een sterk EUROPA TEN-T/CEF transport Informatiebijeenkomst DKTI-transport Financiering van duurzame mobiliteit projecten Wim Vergeer, 5 september 2017

Nadere informatie

CO 2 Prestatieladder. Footprint 2018 (1h) De Enk Groen & Golf B.V. Definitief. Jurgen Fuselier. Opgesteld door De Enk Groen & Golf B.V.

CO 2 Prestatieladder. Footprint 2018 (1h) De Enk Groen & Golf B.V. Definitief. Jurgen Fuselier. Opgesteld door De Enk Groen & Golf B.V. CO 2 Prestatieladder Footprint 2018 (1h) De Enk Groen & Golf B.V. Definitief Opgesteld door De Enk Groen & Golf B.V. Auteur Jurgen Fuselier Projectnummer KAM Documentnaam CO 2 Footprint 2018 (1h) Versie

Nadere informatie

Regionale Energiestrategie. Rol van gemeenten en gemeenteraden Ruth Noorduyn

Regionale Energiestrategie. Rol van gemeenten en gemeenteraden Ruth Noorduyn Regionale Energiestrategie Rol van gemeenten en gemeenteraden Ruth Noorduyn Waarom staan we hier? Klimaatverandering beperken Via betrokkenheid bij landelijke aanpak Uw rol als regio-raadsleden daarin

Nadere informatie