Ministerie van Veiligheid en justitie

Transcriptie

1 Georganiseerd overleg sector Politie (GOP) Ingekomen Briefnummer GOP/ Zaaknummer DS Ministerie van Veiligheid en justitie > Retouradres Postbus EH Den Haag de Korpsbeheerders van de regionale politiekorpsen en het KLPD In afschrift aan: de Korpschefs van de regionale politiekorpsen Directoraat-generaal Politie Personeel en materieel Schedeldoekshaven EZ Den Haag Postbus EH Den Haag Contactpersoon Hugo Passchier T Hugo.PasschieriSdgv.minvenj. nl Datum 23 februari 2012 Betreft Richtlijnen beleid PTSS als beroepsziekte Kenmerk Geachte korpsbeheerder. Op zaterdag 21 januari 2012, werd in RTL Nieuws van uur, het bericht uitgezonden, dat de 'Politie getraumatiseerde agenten in de steek laat'. Het bericht in het RTL Nieuws trof mij onaangenaam, omdat we goed moeten zorgen voor onze politiemensen. Daaraan geven we onder andere invulling met het programma 'Versterking Professionele Weerbaarheid'. Een van de pijlers is de zorg voor de politieambtenaar na ingrijpende gebeurtenissen. Het is voor ons allen belangrijk, dat politiemensen zich gesteund voelen door hun korps, zeker als zij PTSS oplopen. Er zijn voorbeelden van korpsen die hier op een goede manier mee omgaan, maar ik zie verscheidenheid in de aanpak van korpsen. Dit is niet goed. Ik wil dat Politie Nederland een eenduidige aanpak heeft voor dit soort kwesties. De kern van dit beleid moet zijn, dat ieder PTSS-geval, waarvan medisch is vastgesteld, dat het om werkgerelateerde PTSS gaat, als beroepsziekte in juridische zin erkend wordt. Mijn overweging daarbij is, dat er signalen zijn dat het juridisch niet erkennen van PTSS als beroepsziekte, het genezingsproces in de weg kan staan. Alle inspanningen moeten erop gericht zijn om het genezingsproces juist zo vlot mogelijk te laten verlopen. Dit is beter voor de agent in kwestie en zorgt er ook voor dat hij sneller weer inzetbaar is voor de dienst. De aanpak van de politieregio Fryslan geldt hierbij als best practice. Ik verzoek u zich daarbij te conformeren aan de registratierichtlijn van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) betreffende PTSS, waarin expliciet staat, dat de politie een risico op beroepsgebonden PTSS loopt. De registratierichtlijn is als bijlage bij dit document gevoegd. Ik verzoek u lopende zaken en oude zaken, voor zover dat mogelijk is, volgens dit beleid af te handelen. Pagina 1 van 2

2 In het Algemeen Overleg dat ik op 21 december 2011 voerde met de Tweede Kamer over de weerbaarheid van de politie heb ik een nader verdiepend onderzoek naar PTSS als beroepsziekte aangekondigd. Dit onderzoek kan aanleiding geven om het beleid nader aan te scherpen. Datum 23 februari 2012 Kenmerlt Ik vertrouw erop, dat u het ter zake vereiste zult verrichten. ssecretaris van Veiligheid en Justitie, F. Teeven Pagina 2 van 2

3 e02 EOOI- Traumatische stress stoornissen (TSS) Nederiands Centrum voor Beroepsziekten

4 @ e EOOI- Traumatische stress stoornissen (TSS) 7'r\,^i poi^tiei institute Nederlands Centrum vpor Beroepsziekten Gororiei lnsïitüut,amc/üva Postbus IIOÖDD Amsterdam tel ncvb{5)ame.nl Registra tie richtlijnen Beroepsziekten 20 T

5 - ~ j ^ ï-tn -"'S»"^ ï^ "ï^ '!'""& ëtö ^" V^ ^^ "^^ ^ it* tt?..i.,tf 1^ J. a %^!&' **f ' '.i.s 3 EOOI- Traumatische stress stoornissen (TSS) Toelichting op het document (niet in Europese Lijst van Beroepsziekten) (CAS: ASS en PTSS: P620) Naast de meer chronische 'post traumatische stress stoornis' (PTSS) wordt tevens een acute vorm onderscheiden: 'de acute stress stoornis' (ASS). Hoewel de termen PTSS en ASS van recente datum zijn, worden klachten als gevolg van traumatische ervaringen al veel langer beschreven in de literatuur met termen als traumatic neurosis, (concentratie)-kampsyndroom etc. Essentieel voor een diagnose PTSS of ASS is dat de persoon een gebeurtenis heeft meegemaakt die als traumatisch kan worden omschreven. Belangrijk hierin is dat een trauma iets anders is dan een ernstige nare gebeurtenis. In de afgelopen decennia is het begrip trauma in toenemende mate gebruikt voor nare, belastende gebeurtenissen. Het gevaar dat hierdoor dreigt is een uitholling van het begrip trauma. Een van de gevolgen hiervan kan zijn een medicalisering van personen die gebeurtenissen hebben meegemaakt die weliswaar tragisch zijn, maar die niet als trauma kunnen worden aangemerkt. Cadier en Gersons omschrijven een trauma als 'een gebeurtenis die buiten het patroon van de gebruikelijke menselijke ervaringen ligt en die duidelijk leed zou veroorzaken bij vrijwel iedereen. Bijvoorbeeld een ernstige bedreiging van iemands leven of fysieke integriteit; ernstige bedreiging of letsel toegebracht aan iemands kinderen, echtgenoot of andere nauwe verwanten of vrienden, plotselinge vernietiging van iemands huis of woonomgeving; of het zien van iemand, die recentelijk of juist op dat moment ernstig gewond of gedood is door een ongeluk of lijfelijk geweld.' Voor de registratie van beroepsgebonden traumatische stress stoornis wordt voor deze richtlijn uitgegaan van de onderstaande definitie van een traumatische gebeurtenis of ervaring. 'Onder een traumatische ervaring wordt verstaan een gebeurtenis die een dreigende dood of ernstige verwonding met zich meebrengt, of die een bedreiging vormt voor de lichamelijke integriteit van de persoon (bv. verkrachting). De gebeurtenis kan direct zijn (de gebeurtenis is een bedreiging van de eigen persoon of van een directe naaste ) of indirect (getuige zijn van een ernstig ongeval).' Van belang is te onderkennen dat niet iedereen die een traumatische ervaring meemaakt ook daadwerkelijk een PTSS of ASS ontwikkelt. Omschrijving van de afwij'king Angstreacties causaal gerelateerd aan een beroepsgebonden traumatische ervaring. Belangrijkste risicogroepen Risico op beroepsgebonden TSS lopen met name politie, brandweer, ambulancepersoneel, militairen. Daarnaast kan een TSS voorkomen in beroepen waar een bedreigende situatie kan voorkomen zoals bij bank- en winkelpersoneel (overvallen), medewerkers in de sociale dienstverlening (sociale dienst, Jongerenwerk), en controlerende functies (treinconducteurs, tram- en buschauffeurs). Een laatste categorie betreft beroepen in de transportsector waar ongevallen een belangrijke oorzaak van traumatische stress stoornissen vormen (bus- en vrachtwagenchauffeurs en treinmachinisten). Registratierichtlijnen Beroepsziekten

6 Diagnostische overvtfegingen PTSS wordt gecategoriseerd onder de angststoornissen. Dit betekent dat angst een van de belangrijkste symptomen is. We zien dit terug onder andere in lichamelijke reacties zoals hartkloppingen, zweten etc. Op psychisch niveau kunnen patiënten concentratiestoornissen, mentale vermoeidheid, indringende traumagerelateerde gedachten en beelden (intrusies), een gedeprimeerde stemming en depressieve gedachten rapporteren. Op gedragsmatig niveau kunnen klachten als slaapproblemen, toegenomen schrikreacties en overmatige waakzaamheid optreden. Van belang voor de diagnose PTSS is dat de symptomen langer dan vier weken bestaan en causaal gerelateerd zijn aan één of meer traumatische ervaringen. De causale koppeling blijkt onder meer uit het herbeleven van de traumatische gebeurtenissen door onaangename herinneringen, dromen, of psychologische, fysiologische en/of vermijdingsreacties bij blootstelling aan stimuli die de gebeurtenis kunnen representeren. Predisponerende factoren Traumatische ervaringen uit het verleden, andere actuele stressoren, in of buiten het werk, en persoonlijkheid kunnen een versterkende werking hebben op de lichamelijke, psychische en gedragsmatige reacties en de mate van arbeidsongeschiktheid na een traumatische ervaring. Registratierichtlijn o. Klinisch beeld Anamnese: psychologische en/of fysiologische en/of gedragsmatige angstreacties causaal gerelateerd aan een beroepsgebonden traumatische ervaring; herbeleving van de traumatische ervaring en vermijding van prikkels die gerelateerd zijn aan het trauma; toegenomen schrikreacties en overmatige waakzaamheid. Depressieve symptomen, zoals gedeprimeerde stemming en slaapstoornissen kunnen tegelijkertijd voorkomen. b. Blootstelling Confrontatie met een traumatische ervaring in het werk. Minimale blootstellingintensiteit: Onder een traumatische ervaring wordt verstaan een gebeurtenis die een feitelijke of dreigende dood of verwonding met zich meebrengt of die een bedreiging vormt voor de lichamelijke integriteit van de persoon (bv. verkrachting). De gebeurtenis kan direct zijn (de gebeurtenis is een bedreiging van de eigen persoon ofeen directe naaste) of kan indirect zijn (getuige zijn van een ernstig ongeval). Indien de klachten binnen vier weken na het trauma optreden én langer duren dan twee dagen én binnen vier weken na de gebeurtenis weer verdwenen zijn, is er sprake van ASS. Indien de klachten beginnen na, of voortduren tot meer dan, vier weken na de gebeurtenis, is er sprake van een PTSS. Minimale blootstellingduur: niet te kwantificeren, een eenmalige kortdurende gebeurtenis kan resulteren in een traumatische stress stoornis. Maximale latentietijd: In geval van ASS maximaal vier weken. In geval van een PTSS beginnen de symptomen doorgaans binnen drie maanden na de traumatische gebeurtenis, maarde symptomen kunnen ook maanden of zelfs Jaren uitblijven. Registratierichtlijnen Beroepsziekten