Southampton Six de gebeten hond

Transcriptie

1 nr. 3 - april 2010 Eisma Voedingsmiddelenindustrie Mars Nederland gaat voor groen Southampton Six de gebeten hond Danone maakt werk van Hygienic Design

2 Hoofd Research & Development Stevige manager met ambitie en perspectief Vlaardingen Damco Bakkerijgrondstoffen B.V. is een Nederlands familiebedrijf dat zich al 75 jaar richt op de productie van hoogwaardige banketgrondstoffen voor de bakkerijbranche, waaronder amandel- en banketspijs, marsepein en roompoeder. In alle productgroepen biedt Damco een uitgebreid assortiment aan dat in vrijwel elke behoefte van elke klant kan voorzien. Veel van deze producten worden zowel onder merk als onder Private Label verkocht. Damco heeft een ambitieuze en heldere toekomstvisie en werkt aan een gericht verbeter- en optimaliseringsproces. Ter versteviging van de R&D afdeling zoeken wij een gemotiveerde en daadkrachtige Hoofd Research & Development die verantwoordelijk is voor het managen van de R&D afdeling (totaal 4 mensen) met als doel het optimaliseren en ontwikkelen van bestaande en nieuwe producten en processen. Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telefoon of Technical Services Specialist Die kiest voor technologie, chocoladeapplicaties en (internationale) klanten Deventer Cargill is, met ruim medewerkers in 68 landen, wereldwijd hoofdrolspeler in de voedselketen en houdt zich onder andere bezig met de handel in, op- en overslag, transport en industriële verwerking van voornamelijk agrarische grondstoffen. Cargill Cocoa and Chocolate heeft een omvangrijke infrastructuur en organisatie in cacaobonen producerende landen. In 6 Europese fabrieken wordt een breed pakket aan industriële chocoladeproducten geproduceerd, variërend van witte, melk en pure chocolade tot chocodrops, coatings en vullingen. Deze producten worden in belangrijke mate vermarkt in de (internationale) zoetwaren-, zuivel-, bakkerij- en ijsindustrie. Voor technologische marktondersteuning vanuit de nieuwe state-of-the-art productielocatie in Deventer zijn wij vanwege uitbreiding van het team op zoek naar een ervaren Technical Services Specialist. Consultant: Jakob Jan Verbraak, telefoon of Bakery Application Specialist Pragmatic baking technologist with strong analytical skills Made (Netherlands) AB Mauri is a global group of yeast and bakery ingredient companies with an impressive footprint. With more than 5,000 employees world wide, they are one of the largest producers and distributors of yeast and bakery ingredients. The Baking Technology Group (BTG) is the innovation and development engine room of AB Mauri s substantial bakery ingredients business. With teams focused on research and design, application and development, BTG is delivering genuine added value and fulfilling their customer requirements. To be based at our Baking Technology Centre in The Netherlands we are searching for an enthusiastic Bakery Application Specialist, with strong analytical skills, who is responsible for screening, testing and evaluating new bakery materials for application into existing and new bakery products. Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telephone +31(0) or +31(0) Associate Technical Director New high impact position at ambitious world leader Rotterdam/Velddriel With approximately 80 plants in 30 countries, Provimi is a world leader in animal nutrition and related know-how. With about 8,000 employees among which are 450 scientists serving their clients in all markets, Provimi is a world leader in animal nutrition solutions. Provimi delivers innovative, practical and result oriented animal feeds and feeding programmes to modern producers. In 2009, Provimi started Feed Solutions, a company-wide initiative to create a global technology and marketing structure for Provimi, to assist customers to cope with the pressures they face in their business. To further strengthen the team for Swine Nutrition we are searching for a highly-motivated Associate Technical Director Swine, who will be responsible, in close cooperation with the Technical Director Swine and the Research Director Swine, for the definition and implementation of the Provimi swine nutrition portfolio. Consultant: Jakob Jan Verbraak, telephone +31(0) or +31(0) Quality Improvement & Audit Manager Dynamic role between co-packers and local multi-disciplinary teams Elst H.J. Heinz Company is one of the largest food companies worldwide. In The Netherlands Heinz has a prime position in the food market with A-labels like Honig, De Ruijter, Venz, Karvan Cévitam, Roosvicée, Lessini, Brinta, Amoy, Wyko, HP, Lea & Perrins and Heinz of course. In Continental Europe, Heinz s production locations are located in The Netherlands, Poland, Belgium, Germany France and Spain. In total Heinz has approximately 60 Co-Packers that produce about 600 products for the Continental European market. The Continental Europe QA team is based in Elst. We are currently searching for an enthusiastic Quality Improvement & Audit Manager Co-Packing who is responsible for ensuring that Co-Packers produce to the same high standards as Heinz factories. This is an interesting next step in the career for candidates with experience in Quality Assurance. Consultant: Annoek Kogelman, telephone +31(0) or +31(0) Voor meer informatie zie onze website: of mail uw reactie naar: info@dupp.nl Gen. Foulkesweg 66, 6703 BW Wageningen i e info@dupp.nl t

3 nr. 3 - apri l E isma Voedi ngsmiddeleni ndus tri e Mars Nederland gaat voor groen Southampton Six de gebeten hond Danone maakt werk van Hygienic Design Bij de voorpagina: Inhoud nr.3 april 2010 Op de verpakking van producten met azo-kleurstoffen moet vanaf de zomer een waarschuwing komen te staan. Met name in de UK liggen deze Southampton Six onder vuur. Mixed 4Kort nieuws uit de sector Verrijken babyvoeding colostrum 25Weerstandverhogend Kleurstoffen 8Southampton Six in de beklaagdenbank UniTube-verpakking 26 Geen knoeiboel Interview directeur Foodwatch moeten integer worden 12 Bedrijven Green order 14Duurzame logistiek bij Mars Nice to Meat 18Hamburgers voor Hilton NVVL 20Netwerkborrel Themadag granen industrie onder druk 21Verwerkende Zoutreductie 27Sojasaus Kikkoman Markt 29Productnieuws Energiebesparing Atlas Copco 30Compressorenproducent Tand des tijds is alleen Rang als er Rang op staat 32Rang Service 34Cartoon, agenda en colofon Hygienic Design 22Processing bij Danone Eisma Voedingsmiddelenindustrie april

4 04-07_Mixed :25 Pagina 4 Kort nieuws Heetste chilipeper De in Groot-Brittannië geteelde Infinity chilipeper is de heetste peper ter wereld. Hij verslaat daarmee de vorige recordhouder, de Bhut Jolokia. Dat blijkt uit onderzoek van de Warwick University. Mixed FrieslandCampina stopt Boycot Jamie-lunch Veel kinderen van een school die deelneemt aan het Amerikaanse tv-programma Jamie Oliver s Food Revolution boycotten de verse en gezonde alternatieven van de Britse tv-kok. Ontslagen Tropicana-Looza Tropicana-Looza in het het Vlaams-Limburgse Hoepertingen schrapt 35 van de 123 banen. De fruitsappenproducent stopt verder met de productie van glazen 1 literflessen Tropicana vanwege de dalende vraag in Frankrijk. Junkfood verslavend Junkfood is even verslavend als drugs. Ratten die uitsluitend voeding als cake en worsten gevoerd kregen, gingen liever dood dan dat ze overstapten op gezonde voeding. Dat blijkt uit een studie van het Scripps Research Institute in Florida. Onderzoek spieren ouderen Wageningen Universiteit start met een onderzoek naar de effecten van voeding en beweging op de spieren van ouderen. De ProMuscle-studie onderzoekt hoe leeftijdsgerelateerd verlies van spiermassa en kracht met behulp van voeding en beweging kan worden tegengegaan. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de afdeling Humane Voeding. met Optimel Control AMERSFOORT - FrieslandCampina is gestopt met Optimel werd niet naar buiten gebracht. De sanering van het product Control. De eetlustremmende Wel werden mensen die ernaar zuiveldrank had volgens het vroegen over het besluit geïnformeerd, zegt Van Dongen. concern te weinig doorstroom. Optimel Control wordt al sinds Het betekent een vertrek met vorig jaar oktober niet meer verkocht, bevestigt FrieslandCam- in 2006 in Nederland groots op stille trom van een product dat pina-woordvoerder Rob van de markt werd gezet. Het verzadigende drankje was volgens Dongen desgevraagd aan evmi.nl. Volgens hem is vorig Campina aanvankelijk zo n jaar na het besluit sprake geweest van een geleidelijke uit- de vraag konden worden vol- groot succes dat niet meer aan stroom om de voorraad op te daan. Critici beweerden toen maken. dat dit een marketingtruc was. Behalve in Nederland is het ook Aan de andere kant stond Optimel Control bij de introductie in Duitsland, waar het Optiwell Control heet, van de markt gehaald. Of het product in Rusland felden aan de werking van het direct al ter discussie. Critici twij- ook niet meer verkrijgbaar is, verzadigende ingrediënt. De kon de woordvoerder niet bevestigen. De website Campina- het eetlustremmende ingre- zuiveldrank maakte gebruik van control.ru blijkt echter niet meer diënt Fabuless van DSM. Fabuless bestaat uit palmolie in in de lucht. een coating van galactolipiden uit haverolie. Doordat het pas in het tweede deel van de dunne darm vrijkomt, worden hongersignalen onderdrukt. Er zijn veel onderzoeken gedaan naar de verzadigende werking van Olibra, de werkzame stof van Fabuless. De uitkomsten zijn echter niet eensluidend. De zuivelrange Optimel blijft overigens wel bestaan, want de producten onder dat merk lopen volgens het bedrijf goed. Ook in Duitsland blijft Optiwell op de markt. Onderzoek voorkennis De overname van de Britse brouwer Scottish & Newcastle door Heineken en Carlsberg is één van de transacties die wordt bekeken in de voorkenniszaak in de Londense City. Hierbij zijn zeven bankiers en handelaren gearresteerd. Flavonolen en beroerte Flavonolen in thee, groenten en fruit, chocolade en rode wijn kunnen het risico op het krijgen van een beroerte met 20 procent verminderen. Die conclusie trekt Peter Hollman van de afdeling Humane Voeding en het Rikilt, beide onderdeel van de Wageningen Universiteit. Dat thee goed was voor hart en bloedvaten was al langer bekend. Nepkeurmerk scoort bij consument DEN HAAG Consumenten hebben een groot vertrouwen in keurmerken. Zelfs een door de Consumentenbond gemaakt nep-keurmerk geniet vertrouwen. Daar kwam de bond achter na eigen onderzoek, zo staat in de Consumentengids. De bond had een logo verzonnen ( Gemaakt zonder kinderhanden, als garantie tegen kinderarbeid ) en aan een panel van 2864 personen laten zien. 68 Procent herkende het logo als keurmerk. 29 Procent was zelfs bereid meer voor een product met dit logo te betalen. Slechts 17 procent had door dat het een nietbestaand logo was. Die score was bijna even groot als dat van het Beter Leven-keurmerk van de Dierenbescherming. Daarvan dacht 21 procent dat het een nep-logo was. De bond concludeert dat mensen goedgelovig zijn en al snel vertrouwen hebben in een gelikt logo. 4 Eisma Voedingsmiddelenindustrie april 2010

5 04-07_Mixed :25 Pagina 5 Column Johma legt focus op huismerksalades LOSSER - Johma gaat voortaan vooral huismerksalades produceren. Het eigen merk Johma komt wat meer op de achtergrond. Dat zegt algemeen directeur Erik Bras van de saladeproducent in de Levensmiddelenkrant. Volgens Bras, die afkomstig is van Unilever, is de fabriek in Losser alleen rendabel voor grote volumes en dus ongeschikt voor niches. Johma maakt een moeilijke periode door. Bras wijt dit deels aan veranderende eigendomsverhoudingen. Zo kwam het bedrijf onder meer terecht bij Uniq waar het volgens hem moest opdraaien voor kosten die elders gemaakt werden. Ook is het merk Johma verpieterd doordat er amper reclamebudgetten waren. Hierdoor werd de saladeproducent naar eigen zeggen gepasseerd door andere fabrikanten die beter, innovatiever en goedkoper konden produceren. Per 1 juli raakt Johma de helft van het productievolume kwijt omdat het contract voor private label producten voor het Duitse Nadler stopt. Dit voormalige zusterbedrijf gaat deze producten namelijk weer Nieuwe uitstraling EVMI Speculoospasta inzet octrooistrijd zelf produceren. Bras denkt dat het agressief betreden van de Nederlandse markt van huismerken de enige manier is om weer op te krabbelen. Hij verwacht het pleit te beslechten met betaalbare, lekkerdere en betere producten dan de concurrentie en vernieuwende concepten. Het bedrijf moet in zijn ogen huismerken als corebusiness gaan zien. "Wij zijn dus niet een merkfabrikant met wat private labelcontractjes, maar een saladeproducent die daarnaast nog een merk in de aanbieding heeft." LEEUWARDEN - Eisma Voedingsmiddelenindustrie, is sinds 1 januari de nieuwe naam van voorheen Elsevier Voedingsmiddelenindustrie. De overgang naar de nieuwe uitgever, Eisma Businessmedia, bracht de naamsverandering met zich mee. Met de naamsverandering is ook de lay-out van het blad veranderd. Daarbij past ook een nieuw beeldmerk. De afkorting EVMI is leidend, in lijn met de url Deze uitgave is de eerste kennismaking met het beeldmerk van Eisma Voedingsmiddelenindustrie. nr. 3 - apri l 2010 E isma Voedi ngsmiddeleni ndus tri e GENT - In België is een juridisch gevecht losgebroken rond speculoospasta. Concurrenten van Lotus Bakeries, die de speculoospasta met succes op de markt heeft gezet, zijn naar de rechtbank gestapt om de geldigheid van het octrooi aan te vechten. Dat bericht de Belgische krant De Tijd. Lotus Bakeries heeft het octrooi van de pasta niet zelf aangevraagd maar kocht het in mei 2009 van twee deelnemers die in 2007 meededen aan het Belgische tv-programma De Bedenkers, de Belgische versie van Het Beste Idee van Nederland. Speculoospasta is een ongekende hit in België. Inmiddels zijn diverse concurrenten met eigen versies van de pasta gekomen, maar Lotus heeft ze steeds gemaand te stoppen met de productie. De Belgische fabrikant stelt met het patent alleenrecht te hebben op de productie van speculoospasta in België. De concurrentie is nu naar de rechtbank van koophandel in Gent gegaan om het octrooi nietig te verklaren. Volgens hen zou het product niet in aanmerking komen voor octrooi. Lotus stelt alle vertrouwen in een goede afloop te hebben. Het concern heeft nooit willen zeggen hoeveel het verdient aan de pasta. Analisten schatten de omzet op zo n 10 miljoen euro per jaar. Noten kraken Verpakkingen zijn het sluitstuk van een product. Het omhulsel is het visitekaartje van het product. Die verpakking moet consumenten niet alleen verleiden tot aanschaf, maar is ook de plek voor informatieoverdracht. Daarnaast is de verpakking bedoeld het product te beschermen tot de te gebruiken tot -datum is bereikt. Steeds vaker verbaas ik me over de hoeveelheid verpakkingsmateriaal om een product. Neem bijvoorbeeld thee. De blaadjes zitten in een zakje, dat op zijn beurt is verpakt in een papiertje. Samen met nog 19 van die papieren zakjes zitten ze in een doosje dat vervolgens is omhuld door een stuk plastic. Die geplastificeerde doosjes zitten, voor ze in het schap komen, gezamenlijk in een grote doos. Is zo'n hoeveelheid verpakking echt nodig voor producten met hoge omloopsnelheid? De gemiddelde Nederlander heeft thee echt geen twee jaar in de kast staan. In een horecagelegenheid worstelde ik onlangs met een theezakje in een geplastificeerd omhulsel. Na verschillende pogingen en vergeefse hulp van mijn buurman, heb ik mijn tanden in de verpakking gezet om het zakje te bevrijden. Welke ingenieur heeft dit bedacht? Is de gebruiker nog wel in beeld bij dergelijke verpakkingsinnovaties? Moeten alle mantelzorgers binnenkort op cursus omdat ze bij alle ouderen een deel van hun tijd besteden aan het openen van potjes, zakjes en pakjes van levensmiddelen? Of zijn er op de academie voor industrieel ontwerp inmiddels knappe koppen bezig om hulpmiddelen te ontwikkelen voor het openen van onmogelijke verpakkingen? Vorige maand is de jury voor de Gouden Noot, de prijs voor de innovatieve verpakkingen en verpakkingsproducten, bekendgemaakt. In totaal 21 experts buigen zich over de innovaties. In principe zijn zij allemaal ervaringsdeskundigen. Het is te hopen dat ze die dagelijkse praktijk betrekken in hun oordeel. Wie verpakt om te laten zien hoe goed de machine kan verpakken, verdient geen Gouden Noot. In een tijd waar we ons voortdurend bewust moeten zijn van het milieu, moeten alle ogen juist gericht zijn op maximale functionaliteit met minimale verpakkingsmiddelen. Wat dat betreft heeft de voedingsmiddelenindustrie nog veel harde noten te kraken. Jacqueline Wijbenga, hoofdredacteur Eisma Voedingsmiddelenindustrie april

6 04-07_Mixed :25 Pagina 6 Column Fabrikanten zijn al jaren bezig om het aantal additieven in de producten te verminderen. E-nummers zijn door de EU goedgekeurde hulpstoffen, maar veel consumenten hebben liever dat ze er niet in zitten. En eerlijk is eerlijk, misschien zitten er ook wel stoffen tussen die wat minder onschadelijk zijn dan aanvankelijk werd gedacht. EU-voedselagentschap EFSA houdt op het moment alle E-nummers tegen het licht om te kijken of de aanvaarbare dagelijkse inname (ADI) moet worden gewijzigd. Van sommige E-nummers heeft EFSA de ADI een tijdje geleden al aangepast. Het gaat om enkele van de zes azo-kleurstoffen. Nadat het Europees Parlement daarop heeft aangedrongen moeten de azo-kleurstoffen, ook wel bekend als de Southampton Six, vanaf de zomer op het etiket de waarschuwing bevatten dat Kleurige kinderparacetamol die kleurstoffen de activiteit of oplettendheid van kinderen nadelig kunnen beïnvloeden. Ik heb onlangs thuis wat kastdeurtjes opengetrokken op zoek naar producten waar deze kleurstoffen inzitten. Juist omdat fabrikanten zich al jaren met met clean labelling bezighouden, verbaasde het mij dat ik in ieder kastje wel wat van de Southampton Six aantrof. In de koelkast (piccalilly en curry), in het keukenkastje (decoratiemateriaal voor taart) en in het medicijnkastje. In Strepsils (tegen beginnende keelpijn) bleek namelijk E104 (Chinolinegeel) te zitten. Wat mij echter nog het allermeeste verbaasde, was de vrolijk oranje gekleurde paracetamol voor kinderen van drie maanden tot vier jaar. Het is curieus dat daar Zonnegeel FCF (E110) in zit. Een kleurstof in een geneesmiddel voor kinderen waar, volgens onderzoekers van de universiteit van Southampton, kinderen juist hyperactief van worden Een geneesmiddel hoeft er toch niet als een snoepje uit te zien? Het lijkt mij een goed voorbeeld van onnodig gebruik van een additief. Weg ermee dus. De fabrikant van de DA kinderparacetamol mag meteen ook nog wat anders van het etiket halen. Want van menstruatiepijn hebben kinderen tot vier jaar echt geen last Mixed Colzaco en Verstegen samen in koolzaadolie EIBERGEN - Coöperatieve koolzaadvereniging Colzaco en Verstegen Spices & Sauces gaan samenwerken bij de verkoop van koolzaadolie en daarvan afgeleide producten op de Nederlandse markt. De eerste producten komen op de markt onder de merknaam Brassica, dat wordt vermarkt als pure en eerlijke spijsolie. Colzaco won begin dit jaar met Brassica de Horecava Innovation Award in de categorie Food & Beverage. Het assortiment omvat drie smaakvarianten in een glazen fles (500 Werknemer eet gezonder AMSTERDAM - Ruim de helft van werkend Nederland is de afgelopen twee jaar bewuster gaan kiezen voor gezonde alternatieven op het werk. Dat blijkt uit onderzoek van Eurest, onderdeel van Compass Group Nederland. Het onderzoek is gehouden onder meer dan 1100 werknemers die werkzaam zijn in bedrijfspanden met meer dan 100 werknemers. Naast gezonde producten zijn ook biologische en maatschappelijk verantwoorde producten populairder geworden, stelt Brigitte Campfens, marketingmanager van Eurest. We spelen hierop in door het aanbieden van een volledig biologisch assortiment, als de klant dit wenst. Producten als brood, melk, beleg, verse salades en fruit kunnen wij honderd procent biologisch aanbieden. DEN HAAG Sara Lee gaat in Frankrijk capsules verkopen voor het Nespresso-apparaat van Nestlé. Eerder waren er al navulbare cups waar consumenten zelf koffie in kunnen doen op de markt. De cups worden verkocht ml.): Brassica Classic, Brassica Culinair en Brassica Rotisserie. Binnenkort wordt het assortiment verder uitgebreid met culinaire koolzaadproducten voor de professionele markt. Het merk Brassica blijft eigendom van Colzaco. Verstegen Sara Lee verkoopt cups voor Nespresso onder de naam l Or. Ze zijn voorlopig alleen in Frankrijk verkrijgbaar, zegt een woordvoerder van Sara Lee in de Volkskrant. Het is wel de bedoeling de cups ook in andere landen op de markt te brengen. Sara Lee stelt met de faciliteert en ondersteunt bij de verkoop en distributie. De Brassica koolzaadolie wordt vervaardigd uit in Nederland geteelde koolzaad. Colzaco stelt dat het niet is geraffineerd en één van de zuiverste oliesoorten is. Het heeft een goudgele kleur en een nootachtige smaak. Door de milde persing wordt een olie verkregen met volgens het bedrijf een optimale verhouding tussen Omega-3 en Omega-6. Daarmee is het volgens Colzaco een goed alternatief voor olijfolie. cups geen patenten van Nestlé te schenden. Sara Lee is het moederbedrijf van Douwe Egberts, dat samen met Philips de Senseo ontwikkelde. DE kreeg ook te maken met navolgers die pads voor de Senseo gingen verkopen. Norbert van der Werff, redacteur 6 Eisma Voedingsmiddelenindustrie april 2010

7 04-07_Mixed :25 Pagina 7 Column Slimmer bevoorraden tegen verspilling WAGENINGEN - Slimmere bevoorrading van winkels en informatie aan klanten dat producten na de tht-datum nog best te consumeren zijn. Die maatregelen moeten ervoor zorgen dat niet langer 30 tot 40 procent van de voeding ergens in de keten wordt weggegooid.deze aanbevelingen doet onderzoeker Yuka Waarts van het LEI. Zij onderzoekt in opdracht van het ministerie van LNV de mogelijkheden om de verspilling van voedingsmiddelen in de keten (vanaf de producent tot aan de consument) in 2015 met 20 procent te verminderen. Op dit moment gooien Nederlanders jaarlijks zo n 3,6 miljard euro aan voedsel weg. Dat is ruim een derde van alle food die voor mensen bestemd was. Verspillen is voor Waarts overigens meer dan alleen weggooien. Ook het niet optimaal gebruiken van grondstoffen valt hieronder. Een van de redenen van voedselverspilling is dat mensen te veel inkopen. Vervolgens gooien ze, volgens Waarts, veel weg omdat ze de houdbaarheidsdatum te serieus nemen. Die tht-datum geeft aan dat het product tot dat moment kwalitatief goed is. Maar het is na die datum vaak nog best goed te consumeren. Aan de andere kant plaatsen retailers vaak te grote bestellingen, omdat ze denken dat consumenten een vol schap waarderen, of uit onervarenheid. Volgens Waarts zijn er veel redenen voor voedselverspilling en is er dus ook niet één oplossing. Wel geeft ze aan dat het probleem aandacht nodig heeft. Minder verspilling leidt namelijk tot lager energieverbruik en mondiale voedselzekerheid. EVMI verhuist naar nieuw pand DOETINCHEM Eisma Voedingsmiddelenindustrie is verhuisd naar een nieuw pand. De eerste drie maanden na de overname door de Eisma Media Groep waren de medewerkers nog gevestigd in het pand van Reed Business in Doetinchem. EVMI is gevestigd aan de Informaticaweg 3c in Doetinchem. Het postadres is postbus 361, 7000 AJ Doetinchem. Hoofdredacteur Jacqueline Wijbenga ( , j.wijbenga@eisma.nl) werkt vanuit de vestiging in Leeuwarden, (eind)redacteur Tom van der Meer ( , t.vandermeer@eisma.nl) en redacteur Norbert van der Werff ( , n.vanderwerff@eisma.nl) vanuit Doetinchem. Accountmanager Miguel van Kol is bereikbaar op Vlak na de verhuizing werd bekend dat de Eisma Media Groep nog een groot pakket vakbladen wil overnemen van Reed Business. Het gaat in totaal om zestien titels, waaronder Vismagazine en diverse uitgeefactiviteiten in onder meer de sectoren bouw, automotive en de paardensector. Met de voorgenomen aankoop gaan 52 medewerkers mee over. De activiteiten worden na overname vanuit de Eisma vestiging Doetinchem voortgezet. Daarnaast zullen er nieuwe medewerkers bij de vestiging in Leeuwarden worden aangetrokken. Eisma Media Groep algemeen directeur Egbert van Hes: Deze acquisitie is een zeer belangrijke versterking van de portfolio van onze vakinformatie uitgeverijen. De titels zijn sterke merken, gemaakt door bekwame medewerkers voor belangrijke doelgroepen! Bij realisatie van de voorgenomen overname wordt Eisma Media Groep een grote speler op de Nederlandse markt van vakinformatie en wordt er werkgelegenheid geboden aan circa 130 medewerkers en vele honderden freelancers. Een paar weken geleden verscheen een somber rapport van het Innovatieplatform. U weet wel: de club die de Nederlandse voedingsindustrie wel even op de kaart zou zetten. Bouw op talent! heet het ding. Volgens het rapport verslechtert de concurrentiepositie van het Nederlandse bedrijfsleven en verwordt de vaderlandse economie tot een klompendanseconomie. De overheidsgelden die de afgelopen jaren de innovatie moesten stimuleren hebben dus geen effect gehad, zou je zeggen. Wel dat klopt niet. Het is veel erger. Het innovatiecircus, inclusief het Innovatieplatform, heeft niet alleen gefaald, maar heeft de haperingen in de Nederlandse economie ook mede veroorzaakt. Charade Kenmerkend voor het Innovatieplatform is bijvoorbeeld dat de notulen van sommige vergaderingen al zijn uitgetikt voordat de betrokkenen samenkomen. Als de vergaderingen zijn besloten gaat een koffertje open en verschijnen de notulen ter ondertekening op tafel, verzekeren betrouwbare bronnen. Die werkwijze geeft aan wat het Innovatieplatform eigenlijk is. Een geldverslindende charade. En als het daarbij bleef, wel, dan bleef de schade beperkt tot enkele overdreven riante salarisstroken. Maar organisaties als het Innovatieplatform doen meer dan geld opmaken. Ze hebben invloed. Ze sturen. We laten ze voor ons beslissen dat er miljoenen moeten naar genomics en nanotechnologie, zonder dat we eens kritisch kijken waarop die wijsheid is gebaseerd. Als we dat wel zouden doen, dan zouden we weten dat de innovatieparasieten elkaar nakakelen en BV Nederland het moeras insturen. Als we de moeite namen om zelf na te denken, dan zouden we ons realiseren dat de voedingssector het vuur aan de schenen gelegd krijgt door fabrikanten uit landen als Brazilië. Zonder die technologische hoogtestandjes waarvoor onze innovatiegoeroes ons willen laten dokken. En zonder Innovatieplatform. Ambtenaren stellen voor, 400 miljoen te bezuinigen op het innovatiecircus. Onderzoeksinstituten en zelfbenoemde experts schreeuwen moord en brand. Laten we hopen dat de politiek er niet naar luistert. Voor onze economie zijn die bezuinigingen een zegen. Willem Koert, freelance journalist Eisma Voedingsmiddelenindustrie april

8 Trends en ontwikkelingen Southampton Six in de beklaagdenbank Tekst en foto s: Norbert van der Werff Een greep uit het keukenkastjes levert flink wat producten met azo-kleurstoffen op. In custard zit Chinolinegeel (E104) en Zonnegeel FCF (E110). Na de Guildford Four en de Birmingham Six zijn er in de Britse voedingsmiddelensector sinds enkele jaren ook enkele verdachte kleurstoffen: de Southampton Six. Ze zouden hyperactiviteit bij kinderen veroorzaken. Producenten halen de zes kleurstoffen uit hun producten. Gaat de rest van de EU volgen? In elk geval wordt deze zomer een waarschuwing op de verpakking verplicht. Waarschuwing op azo-kleurstoffen De Southampton Six danken hun naam aan de University of Southampton waar in 2007 onderzoek naar de zes synthetische kleurstoffen werd verricht. Het gaat om Tartrazine (E102), Chinolinegeel (E104), Zonnegeel FCF (E110), Azorubine (E122), Ponceau 4R (E124) en Allurarood AC (E129), die samen de groep azo-kleurstoffen vormen. Ze worden gebruikt in frisdrank, bakkerijproducten, desserts, sauzen, kruidenmixen en zoetwaren. Naast de zes kleurstoffen plaatsten de onderzoekers onder leiding van Donna McCann ook het conserveermiddel natriumbenzoaat (E211) in het beklaagdenbankje. De onderzoekers namen in opdracht van de Food Standards Agency (FSA) - het Britse voedselagentschap dat de functies van Voedingscentrum en VWA combineert - een combinatie van twee mixen van kleurstoffen onder de loep, beide met natriumbenzoaat. Het onderzoek werd gedaan bij 153 kinderen van drie jaar en 144 kinderen van acht en negen jaar oud. Zij kregen vóór het onderzoek een dieet zónder de kleurstoffen waarnaar onderzoek werd verricht. Vervolgens kregen ze gedurende zes weken iedere dag een drankje met één van de beide onderzochte mixen óf een vruchtensap. Alle drankjes hadden volgens de onderzoekers dezelfde smaak en zagen er hetzelfde uit. Om het gedrag van de kinderen te observeren werden leraren, ouders en onafhankelijke observeerders ingeschakeld. Bovendien werden in de klas opnamen gemaakt. De oudere kinderen werden ook nog met de computer getest. De onderzoekers concludeerden dat beide mixen leidden tot hyperactiviteit bij zowel driejarige kinderen als bij kinderen van acht en negen jaar oud. Het drukke gedrag trad meer op bij de mix met Zonnegeel, Chinolinegeel, Azorubine en Allurarood (mix A) dan bij de mix met Zonnegeel en Azorubine, Tartrazine en Ponceau (mix B). De resultaten van het onderzoek, dat werd gepubliceerd in The Lancet, zijn vervolgens geëvalueerd door het onafhankelijke Committee on Toxicity (COT). Dat stelde dat niet 8 Eisma Voedingsmiddelenindustrie april 2010

9 onomstotelijk vast is komen te staan dat de onderzochte kleurstoffen hyperactiviteit bij kinderen veroorzaken, maar dat het onderzoek wel wijst op een verband. Individuele smaakstoffen EU-voedselagentschap EFSA was al bezig met onderzoek naar alle additieven toen McCann het onderzoek publiceerde. Naar aanleiding van de Britse bevindingen verzocht de Europese Commissie EFSA als eerste te kijken naar de bewuste kleurstoffen. De resultaten van die studie, door het Panel on Food Additives, Flavourings, Processing Aids and Food Contact Materials (AFC-panel), werden gepubliceerd in maart EFSA kon niet zoveel met het Britse onderzoek: de uitkomsten waren niet consistent voor leeftijd, geslacht, de specifieke mix en het soort observeerder (ouder, leraar of onafhankelijke observeerder). Bovendien was niet duidelijk of de gesignaleerde effecten eigenlijk wel van invloed waren op het functioneren of de prestaties op school. Met andere woorden: of de kinderen er nadelen van ondervonden. Voornaamste probleem was echter dat de data niets zeggen over de individuele smaakstoffen. Het AFC-panel liet verschillende rekenmethodes los op de data van McCann en concludeerde dat er limited evidence is dat de twee verschillende mixen van synthetische kleurstoffen op sommige kinderen een klein en statistisch significant effect hebben op de activiteiten en aandacht. De effecten waren zoals vermeld echter niet zichtbaar voor alle kinderen in de verschillende leeftijdsgroepen, en ook niet consistent voor de twee mixen. De bevindingen zijn dus wellicht relevant voor specifieke individuen die gevoelig zijn voor voedingsadditieven in het algemeen en kleurstoffen in voeding in het bijzonder, aldus de opinie. Het is echter niet mogelijk de mate waarin die gevoeligheid voorkomt in de algemene populatie te testen en betrouwbare data voor de gevoeligheid van individuele additieven zijn niet beschikbaar. Al met al concludeerde het Panel dat de aanvaarbare dagelijkse inname (ADI) van de kleurstoffen of natriumbenzoaat niet hoeft te worden gewijzigd. Waarschuwing Met die EFSA-opinie kwam er echter geen einde aan het verhaal. Het Europees Parlement wilde namelijk dat er een waarschuwing komt op verpakkingen van producten met één of meer van de zes azo-kleurstoffen. Er gingen ook stemmen op om de zes kleurstoffen helemaal te verbieden, maar dat voorstel haalde het niet. Die verplichte waarschuwing wordt vanaf 20 juli van dit jaar in de EU van kracht. Op de verpakking moet de naam of het E-nummer van de kleurstof komen te staan met de waarschuwing: kan de activiteit of oplettendheid van kinderen nadelig beïnvloeden. Alleen voor gebruik van deze kleurstoffen voor gezondheids- of andere markeringen op vleesproducten en het stempelen of versieren van eierschalen wordt een uitzondering gemaakt. Vrijwillige ban Ook de Food Standards Agency ondernam actie na de EFSA-opinie. De FSA adviseerde ouders van hyperactieve kinderen of kinderen met ADHD om hun kinderen producten met één of meer van de zes kleurstoffen niet meer te laten consumeren. Bovendien stelde de FSA in november 2008 een vrijwillige ban in van de Southampton Six-kleurstoffen. Voedingsmiddelenbedrijven spannen zich sindsdien in om de kleurstoffen uit hun producten te halen. Fabrikanten die geen gebruik maken van de kleurstoffen kunnen zich op een lijst op de website van de FSA laten zetten. Daardoor wordt het voor fabrikanten extra interessant om de additieven te weren en zich op die manier te onderscheiden. Of om zich aan te melden omdat de bewuste kleurstoffen voor de vrijwillige ban toch al niet in de producten zaten, puur als marketinginstrument dus. De FSA paste de publiciteitstruc overigens ook al toe met lijsten van bedrijven die aangaven de doelstellingen om zout uit producten te halen te hebben gerealiseerd. Er staan op de FSA-website lijsten voor cateraars en restaurantketens, voedingsmiddelenproducenten en retailers. Op de lijst van restaurants staan slechts vier namen, waaronder Burger King en McDonald s. De retail-lijst telt momenteel negen namen, waaronder marktleider Tesco en Sainsbury s. Het gaat dan om het private label en in het geval van Whole Foods Market om alle producten. Veruit de langste lijst is echter de fabrikantenlijst. Daar staan maar liefst 59 producenten op, waaronder buitenlandse bedrijven als Danone en Heinz. De publiciteit kan overigens ook weer averechts werken. De website Action on Additives van The Food Commission, een Britse nonprofit organisatie voor gezonde en veilige voeding, verweet Cadbury en Mars een jaar geleden namelijk weliswaar te hebben toegezegd de azo-kleurstoffen uit producten te halen, maar dat niet te hebben gedaan. Cynisch PR-opportunisme, noemt coördinator Anna Glayzer dat op de site. Dat is hoogst onverantwoordelijk gedrag van grote multnationale zoetwarenfabrikanten, zeker als veel andere grote bedrijven wél aan herformulering hebben gedaan. Toch wijzigen ADI Ook voor EFSA zelf was na de opinie van het AFC-panel de kous nog niet af. Het Panel voor Food additives and nutrient sources added to food (ANS-Panel) bestudeerde namelijk eveneens de Southampton Six, in het kader van het onderzoek naar alle additieven. Piccalilly dankt de gele kleur onder meer aan Tartrazine (E102). Ook in strepsils zit één van de Southampton Six, namelijk E104. Eisma Voedingsmiddelenindustrie april

10 Aan de paashagel van AH is E104 toegevoegd. Curry met Ponceau 4R (E124). Dit Panel adviseerde voor drie daarvan, Chinolinegeel, Zonnegeel FCF en Ponceau 4R, wél een lagere aanvaardbare dagelijkse inname. Dat had echter in geen van de drie gevallen te maken met hyperactiviteiteit. Daarover zei John Larsen, de voorzitter van het ANS-Panel, dat de beschikbare data, waaronder die uit de Southampton studie, géén oorzakelijk verband tussen de individuele kleurstoffen en gedragsveranderingen aantonen. Van Tartrazine stelde het Panel vast dat het irritatie van de huid kan veroorzaken bij mensen die daar gevoelig voor zijn, maar de aanbevolen maximale inname hoefde niet te worden aangepast. Hoe zit het met de aanpassingen van die andere drie? Bij studies wordt uitgegaan van het No Observed Adverse Effect Level (NOAEL). Dat is de grootste hoeveelheid van de stof die de meest gevoelige proefdieren zonder schadelijke gevolgen op de lange termijn kunnen binnenkrijgen. Bij Ponceau 4R lag de laagste gemeten NOAEL op 70 milligram per kilo lichaamsgewicht per dag. Die NOAEL kwam uit een studie naar een nieraandoening bij muizen. Voor mensen wordt dan nog een onzekerheidsfactor van honderd gehanteerd. Het Panel adviseert daarom de ADI te verlagen van maximaal 4 milligram per kilo lichaamsgewicht per dag naar 0,7 milligram per kilo lichaamsgewicht per dag. Kinderen die behoren tot de groep die het meeste inneemt (97,5de percentiel), krijgen echter meer binnen dan dat aanbevolen Commissie de opinies over de lagere ADI s bespreken met de EU-lidstaten om te komen tot maximum.voor Chinolinegeel werd de ADI verlaagd van maximaal 10 naar 0,5 milligram een reductie van de kleurstoffen, zodat de per kilo per dag. Het Panel berekende dat de consumptie beneden de nieuwe norm blijft. maximale inname voor sommige volwassenen en kinderen veel hoger ligt. Bij Zonne- van het niveau waarin de kleurstoffen zijn toe- Dat kan betekenen dat er een reductie komt geel werd vanwege onvolledige gegevens gestaan. Misschien dat dat wel helemaal niet een extra onzekerheidsfactor van 2,5 gehanteerd en een ADI van 1,0 vastgesteld voor Want wie wil er nu een product op de markt hoeft en het probleem zich vanzelf oplost. een periode van twee jaar. In die periode hebben met een waarschuwing dat de gebruikte kleurstof(fen) de activiteiten van kinde- wordt extra onderzoek gedaan. ren negatief beïnvloedt? Fabrikanten zullen ze Lost vanzelf op wel uit de producten halen ook al is helemaal Midden november van het afgelopen jaar niet aangetoond dat de afzonderlijke kleurstoffen een negatieve invloed hebben. schreef EFSA te verwachten dat de Europese Zelfs kinderparacetamol bevat een kleurstof (E110), die in verband wordt gebracht met hyperactiviteit. Eisma Voedingsmiddelenindustrie april

11 Durft u uw silo ook zo enthousiast te openen? Tja, het is een gewetensvraag. Maar geen onbelangrijke. Want hoe mooi en smaakvol uw producten uiteindelijk ook op tafel worden geserveerd, de kwaliteit staat of valt met de gang die ze daarvoor hebben gemaakt. Bijvoorbeeld in en uit de silo. Net als in de keuken gelden ook in silo s strenge reinigingsvoorschriften. En net als in de keuken heeft u fijn proevers nodig om deze te kunnen uitvoeren. Bij Spekschoor Industriële Reiniging treft u alle ingrediënten aan voor een grondige en professionele reiniging van uw silo s en andere productiefaciliteiten. Voilá: vakkundige mensen, gecertificeerd materiaal, snelle en accurate afhandeling van zaken, een uitstekende service en als slagroom op de pudding een uniek silo certificeringsysteem. Waarmee u te allen tijde verzekerd bent van top - kwaliteit. Want schoon is één; spik en span is Spekschoor. Neem nu zelf de proef op de som. Bel ons voor een vrijblijvende kennis making of offerte (0413) Of open onze website op Dat durft tenslotte iedereen.

12 Trends en ontwikkelingen EFSA verwijst antioxidanten naar prullenmand Tekst: Norbert van der Werff Foto s: Harrij Onstein, Norbert van der Werff EFSA heeft eind februari het tweede deel van de opinies over generieke gezondheidsclaims (artikel 13.1) gepubliceerd. Kreeg bij de eerste partij tweederde van de aanvragen een negatieve beoordeling, nu werden vrijwel alle claims afgekeurd, waaronder claims over antioxidanten, verzadiging en opnieuw probiotica. Wederom was het slikken voor bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie. Na het grote aandeel afwijzingen in de eerste batch, werd er al over gespeculeerd dat in de volgende partijen nog meer claims de toets der kritiek van het panel voor dietetic products, nutrition & allergies (NDA-panel) niet zouden kunnen doorstaan. De resultaten waren ontluisterend. Slechts een stuk of negen van de 416 ingediende gezondheidsclaims werden door EFSA voldoende bewezen geacht, zo blijkt uit inventarisatie van de 31 EFSA-opinies. Redenen afwijzing Volgens EFSA zijn claims vooral afgekeurd omdat de werkzame stof niet voldoende gekarakteriseerd is; het voordeel voor de gezondheid niet bewezen is; of onvoldoende studies bij mensen zijn gedaan om de claim te ondersteunen. Uit de opinies blijkt dat het NDA-panel het geclaimde effect soms niet als een gezondheidsvoordeel beschouwt en dat er een enkele medische claim bij zat. Dat laatste gold voor de claim dat Lactobacillus rhamnosus bijdraagt aan een gezond darmklimaat tijdens de behandeling met antibiotica. Van de activiteit van antioxidanten, het Weinig gezondheidsclaims goedgekeurd 12 Eisma Voedingsmiddelenindustrie maart 2010

13 12-13_Claims :11 Pagina 13 antioxidant-gehalte en antioxidant-eigenschappen is niet bewezen dat het om een gezondheidsvoordeel gaat. Ook de beschermende werking van antioxidanten tegen voortijdige veroudering noemt het panel geen claim volgens de verordening, waarmee vermoedelijk bedoeld wordt dat het om een cosmetische of wellicht een medische claim gaat. EU-lidstaten en het bedrijfsleven hadden maar liefst 169 verschillende aanvragen over antioxidanten ingediend. Die belanden allemaal in de prullenbak. Naast genoemde claims hadden de antioxidant-aanvragen ook betrekking op bescherming van het DNA, eiwitten en vetten tegen schade door oxidatie. Het panel oordeelde dat voor die claims onvoldoende bewijs is omdat er geen humane studies zijn aangeleverd. De in vitro studies en studies bij dieren leveren niet voldoende bewijs voor de werking in mensen, stelt EFSA. Bij de afgewezen claims zaten naast antioxidanten enkele andere grote groepen: voedingsstoffen voor het behoud van gezonde gewrichten (42 aanvragen) en stoffen voor het behoud van normale bloedsuikerniveaus (32 aanvragen). Probiotica EFSA heeft de generieke gezondheidsclaims van twee soorten probiotica en van gefermenteerde wei afgewezen. Het panel stelt dat gefermenteerde wei onvoldoende gekarakteriseerd is. Er is geen informatie aangedragen voor de grondstoffen en voor de bestanddelen en micro-organismen die bij de fermentatie een rol spelen. Om die reden concludeert het panel dat een oorzakelijk verband tussen de consumptie van gefermenteerde wei en een goede gezondheid niet is aangetoond. EFSA oordeelde dat niet bewezen is dat de probiotica Lactobacillus plantarum BFE 1685 en Lactobacillus rhamnosus LB21 NCIMB het aantal potentieel pathogene micro-organismen in de darmen vermindert en dus de darmgezondheid verbetert. Bij de groep generieke gezondheidsclaims die in oktober werden afgewezen, zaten ook diverse probiotica-claims. Die werden om uiteenlopende redenen afgewezen: omdat het gezondheidsvoordeel niet goed omschreven was ( immuunsysteem of versterking van het immuunsysteem ); omdat de claim niet bewezen werd (het verlagen van het aantal potentieel ziekteverwekkende bacteriën in de darmen); of omdat bewijs voor het effect van één stam niet kan worden geëxtrapoleerd naar andere stammen. Verzadiging Drie gezondheidsclaims over verzadiging hebben de toets der kritiek van EFSA niet kunnen doorstaan. Van noch xanthaangom noch guargom of gedeeltelijk gehydrolyseerd guargom is de verzadigende werking bewezen. In het geval van guargom was er geen sprake van gecontroleerde studies. Bij de beide andere aanvragen kon EFSA op basis van de aangeleverde data geen oorzakelijk verband vaststellen tussen de stof en verzadiging. Reacties De reacties op het grote aantal afwijzingen lopen zeer uiteen. Jenneke van Elderen van Branchevereniging Natuur & gezondheids- Producten Nederland (NPN) zegt in een eerste reactie teleurgesteld te zijn dat nagenoeg alle claims negatief zijn beoordeeld. NPN-bestuurslid Peter van Doorn vult aan dat een groot deel niet is afgekeurd vanwege de wetenschappelijke onderbouwing, maar vanwege procedurele zaken. De afwijzingen leiden echter tot een negatief beeld in de media. In Engeland stond na de publicatie van de eerste batch al in de kranten dat alle probiotica oplichting zijn Ook stelt Van Doorn dat EFSA onderzoeken bij patiënten veel te gemakkelijk aan de kant heeft geschoven. Onderzoeken over vitamines en mineralen die geleid hebben tot text book knowledge, zijn óók gedaan bij patiënten. Het EU-voedselagentschap is volgens hem bovendien niet erg genegen informatie uit handboeken over planten en kruiden te aanvaarden. EFSA is niet erg happig op traditionele kennis over botanicals, ook al zijn daar veel text books over. Snoeien in leugens De Consumentenbond is zeer tevreden met de afwijzingen. Europa snoeit in leugens op levensmiddelen en voedingssupplementen, luidt de kop van een persbericht op de site van de bond. De kritiek van fabrikanten van levensmiddelen en voedingssupplementen over de afwijzingen noemt de Consumentenbond krokodillentranen. Het kaf wordt nu eindelijk van het koren gescheiden. Het is goed dat een onafhankelijke instantie het bewijsmateriaal beoordeelt, zegt Bart Combée, directeur van de Consumentenbond. Dat het kaf van het koren wordt gescheiden, is ook de visie van branchevereniging FNLI. Directeur Philip den Ouden zegt dat de afwijzingen niet bevredigend zijn, maar dat de teleurstelling over de afwijzingen genu- anceerd moet worden. Door de opinies van EFSA ontstaat steeds meer duidelijkheid over de eisen waaraan claims moeten voldoen. Ten tijde van het indienen van de aanvraag was dat namelijk niet het geval. Over ruim honderd claims heeft het NDApanel van EFSA helemaal geen uitspraak gedaan, omdat de karakterisering van de werkzame stof niet goed was. Eigenlijk heeft EFSA geen ja en geen nee gezegd. De Europese Commissie kan er dus ook geen oordeel over vellen. Den Ouden verwacht dat er mogelijkheden zijn voor een dialoog met EFSA dan wel de Europese Commissie over het opnieuw indienen van die claims. Het zou vreemd zijn als daar geen ruimte voor zou bestaan. Ook Van Doorn van de NPN denkt dat de karakteriseringsproblemen, ontstaan doordat ten tijde van de aanvragen de eisen niet duidelijk waren, gerepareerd gaan worden. FNLI-directeur Den Ouden stelt bovendien dat pas als alle batches generieke gezondheidsclaims gepubliceerd zijn, de balans opgemaakt kan worden. Wellicht blijkt dan dat de afwijzingen betrekking hebben op kleine niches, terwijl de belangrijke claims wel goedgekeurd zijn. Het zou wel eens mee kunnen vallen. De gezondheidsclaim op sap van Healthy People, enkele jaren geleden. Tegenwoordig staat front-of-pack alleen nog Rijk aan antioxidanten. Alle opinies over gezondheidsclaims zijn terug te vinden op de site van EFSA: Goedgekeurde claims Goedgekeurd werden gezondheidsclaims aangaande maaltijdvervangers voor weight control en behoud van het gewicht na gewichtsverlies. Ook het reducerende effect van guargom op de bloedcholesterolconcentratie werd goedgekeurd, evenal melatonine voor het verlichten van jetlag-klachten. Bovendien werden claims over de relatie tussen kalium en een normale spier- en neurologische functie en behoud van een normale bloeddruk goedgekeurd. Ook drie claims over vitamine D zijn volgens EFSA bewezen: de bijdrage van vitamine D aan een normale werking van het immuunsysteem en een gezonde respons op inflammatie; en behoud van een normale spierfunctie. De claim dat vitamine D bijdraagt aan een normale cardiovasculaire functie is echter niet bewezen. Eisma Voedingsmiddelenindustrie maart

14 Marketing en sales Groen bestellen Mars Nederland wint innovatieprijs met plan voor duurzame logistiek Door het beschikbare materieel effectiever te benutten, worden minder lege kilometers gereden. Tekst: Jacqueline Wijbenga Duurzaamheid als instrument voor logistieke verbeteringen. Dat is het idee achter het Green order-initiatief van Mars Nederland. Inge de Laat werkte het idee samen met haar collega s in Veghel uit en oogstte tot in Washington lof. Het concept wordt uitgerold in de hele organisatie, maar ook externe bedrijven doen hun voordeel met het concept voor duurzame logistiek. Inge de Laat studeerde bedrijfscommunicatie in Nijmegen. Haar eerste baan na haar afstuderen was een logistieke functie bij een klein bedrijf. Daarna volgde een baan bij een exportbedrijf. Ik deed er de orderverwerking, exportdocumenten, douanecontacten enzovoort." De veelzijdigheid van logistiek sprak De Laat aan. Vandaar dat ze in oktober 2008 de overstap maakte naar Mars Nederland. Daar is ze volgens haar visitekaartje 'Customer logistics coordinator'. "Ik heb hier een spilfunctie, waarbij ik de schakel ben tussen klant, logistiek, 14 Eisma Voedingsmiddelenindustrie april 2010

15 planning en sales", vertelt De Laat enthousiast. Haar functie behelst niet alleen de operationele taken van orderverwerking. "Dat is het mooie aan een functie binnen een groot bedrijf als Mars. Je krijgt de ruimte en vrijheid om ook verbeterprojecten op te pakken, dus meer tactisch en strategisch bezig te zijn." Tijdig en betrouwbaar Het operationele deel van haar werk betreft hoofdzakelijk de orderverwerking en alles wat ervoor nodig is om in de behoefte van de klant te voorzien. Belangrijke richtlijnen daarbij zijn tijdig en betrouwbaar leveren, legt De Laat uit. Deze beide kenmerken worden getoetst en zijn onderwerp van gesprek in de klantencontacten die De Laat heeft. "In overleg proberen we zo goed mogelijk de wensen van de klant in kaart te brengen en de procedures op elkaar af te stemmen om het proces in de juiste banen te leiden." Een belangrijke rol is daarbij weggelegd voor de logistieke partners. In Nederland is dat Kuehne + Nagel voor het houdbare assortiment zoetwaren en diervoeding. Norbert Dantressanle verzorgt de ijsdistributie. "Als custumer service-team zijn we verantwoordelijk voor het logistieke proces richting onze klanten. Daarbij zijn we proactief ingesteld; we zoeken samenwerking met de klant om het logistieke proces te optimaliseren." Voor die optimalisatie is een totale strategie uitgewerkt waarin naast de logistieke partners ook de klant nauw wordt betrokken. Binnen de strategie is iedere medewerker van het team verantwoordelijk voor een eigen project. Ook De Laat werd gevraagd een project te leiden. "Al in de eerste week zaten we te brainstormen hoe we duurzaamheid inhoud konden geven in het logistieke proces. Voor dat project ben ik verantwoordelijk geworden." CO 2 Parameters als tijdig leveren en betrouwbaarheid zijn relatief eenvoudig te monitoren in een logistiek proces. Het meten van duurzaamheid is complexer. "Binnen de Mars-organisatie wordt al gewerkt aan het berekenen van verschillende duurzaamheidsparameters, waaronder ook CO 2. Het lag voor de hand dat wij in die lijn verder Kuehne + Nagel is de logistieke partner van Mars Nederland voor zoetwaren en diervoeding. zouden gaan", licht De Laat toe. Met een die de klant zelf kan beïnvloeden en waar concrete parameter is het mogelijk een hij door slimme samenwerking binnen de maat voor duurzaamheid aan te geven en bevoorradingsketen winst kan boeken. die ook te monitoren in de tijd. "Als je per vrachtbrief de hoeveelheid CO 2 -uitstoot vermeldt en die volgt in de tijd, draag je bij De CO 2 -uitstoot op de vrachtbrief vermel- Meten en weten aan de bewustwording van alle partners in den alleen is niet genoeg. "Dan is het niet de keten." De toevoeging van de CO 2 -uitstoot als criterium maakt dat wordt gespro- is dat er een verandering in het logistieke meer dan een getal. Waar het op aankomt, ken van 'Green order', een bestelling die rekening houdt met de impact ervan op de bij ons, maar ook bij onze logistieke part- proces moet komen. Het moet niet alleen CO 2 -uitstoot van de vervoersbeweging. ners en onze klanten tot een andere manier Deze beperkt zich tot de uitstoot als gevolg van denken en doen leiden." Daartoe van het transport van de Mars-opslaglocatie wordt de samenwerking in de keten gezocht. De Laat en haar collega's van Custo- naar de klant of het distributiecentrum van de klant. "Dat zijn transportbewegingen mer service gaan in gesprek met de klant op Innovatieprogramma Duurzame Logistiek Duurzame Logistiek is een innovatieprogramma van het ministerie van Verkeer en Waterstaat in samenwerking met EVO, TLN, KNV, VNO-NCW, Stichting Natuur en Milieu en de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Volkshuisvestiging, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer en Economische Zaken. Het programma is ondergebracht bij Connekt, een publiek-privaat samenwerkingsverband bestaande uit 125 overheden, bedrijven en kennisinstellingen.het programma Duurzame Logistiek ondersteunt 250 koplopende bedrijven op het gebied van duurzame goederenlogistiek om in 2012 de winstgevendheid van bedrijven te verhogen en gelijktijdig de CO 2 -uitstoot met ten minste 20 procent te verlagen. Informatie: >> Eisma Voedingsmiddelenindustrie maart

16 zoek naar de beste oplossing voor hun specifieke situatie. "Dat kunnen volle vrachten zijn, maar dat hoeft niet. Vaak is het voor afnemers slimmer een levering te bundelen met de levering van andere leveranciers vanuit hetzelfde logistieke netwerk. Voor kleinere afnemers kunnen volle pallets, of volle lagen al een verschil maken. Daarnaast draagt ook de logistieke partner bij door een zo effectief mogelijke ritplanning." De CO 2 -uitstoot op de vrachtbrief is volgens De Laat een goede prestatie-indicator voor het vergroten van duurzaamheid in de logistieke keten. Servicegraad Het resultaat van een optimale samenwerking in de keten leidt tot meer service in de vorm van hagere responsiviteit en flexibiliteit. "Om aan een hoge servicegraad te voldoen, dacht men vroeger altijd dat er meer vrachtwagens op de weg moesten komen. Maar als je het beschikbare materieel effectiever benut, dus minder lege kilometers rijdt, verbetert de totale logistiek, verhoogt de ketenefficiëntie en reduceert de CO 2 -uitstoot." Het ultieme resultaat wordt bereikt als ketenpartners zich onder één dak vestigen, bijvoorbeeld in een gezamenlijk distributiecentrum voor producenten en retailketens. "In dat geval gaan de goederen zonder fysieke verplaatsing over van de ene eigenaar naar de andere, maar dat is vooralsnog in veel gevallen nu nog een brug te ver." Sinds de introductie vorig jaar april is Mars met veel klanten over het onderwerp duurzaamheid in gesprek geraakt. Je merkt dat de bewustwording is vergroot. Onze afnemers zien dat ze zelf kunnen bijdragen aan Voor kleinere afnemers kunnen volle pallets, of volle lagen al een verschil maken. Inge de Laat: Door Green Order is het logistieke proces in de keten en de relatie met klanten zichtbaar geworden. het vergroten van de duurzaamheid van nog wel trotser op het feit dat het concept hun bedrijfsvoering door slimmer te bestellen en ontvangen. Op die manier kunnen ze niet beperkt blijft tot het eigen concern. op een praktische manier inspelen op ontwikkelingen in de maatschappij. Die be- De kennis is ook vrij beschikbaar voor an- Validatie wustwording maakt dat het concept hoe dere bedrijven via het innovatieprogramma langer, hoe meer breed wordt ingebed in Duurzame logistiek van Connekt, licht De de logistieke operatie en in de onderlinge Laat toe. Voor dat doel is Green Order door relaties in de keten." Cap Gemini gevalideerd. Daarmee heeft het de potentie om uit te groeien tot een internationale standaard voor duurzame logis- Waardering Niet alleen in de eigen organisatie en bij de tiek. klanten oogst De Laat lof met het initiatief De verschillende Mars-locaties wereldwijd Green Order. Ook binnen de internationale hebben het Green Order-concept tot hun gelederen van Mars spreekt het concept beschikking gekregen en zijn nu bezig met aan. Zo zeer dat het idee is beloond met de de implementatie ervan in de eigen logistieke ketens ter plaatse. "België en de Scan- 'Make the difference award 2009'. Deze prijs wordt toegekend aan het beste idee dinavische landen zijn er al op overgestapt. dat in de afgelopen twee jaar door Marsmedewerkers is bedacht en succesvol is tralië en Brazilië oriënteren zich op Green Oostenrijk volgt binnenkort, maar ook Aus- geïmplementeerd. De competitie wordt uitgeschreven over alle disciplines en locaties dels al overgenomen door levensmiddelen- Order." Buiten Mars is het initiatief inmid- binnen het internationale concern. Na het fabrikant Heinz. winnen van de nationale en Noordwest-Europese competitie bleek Green Order ook in Succes de bestuurskamer van Mars in Washington De Laat is ervan overtuigd dat de nieuwe logistiek, waarvan Green Order onderdeel uit- het meest aansprekende idee van de in totaal 6800 die waren ingestuurd. "Een geweldige erkenning voor het concept", er- succes. "Door Green Order is het logistieke maakt, een basis biedt voor commercieel kent De Laat. "Wie had gedacht dat ons proces in de keten en de relatie met klanten idee binnen een jaar al zo'n ontvangst zou zichtbaar geworden. In de keten worden krijgen?" En hoewel blij met de erkenning we er allemaal beter van, maar de maatschappij van haar werkgever, De Laat is misschien ook. Eisma Voedingsmiddelenindustrie april

17 Krekelkoekjes? Knappe koppen Mengprocessen vragen een mengkop op maat. De functionaliteit van de kop bepaalt namelijk uw productietijd en de kwaliteit van uw eindproduct. Op basis van onze uitgebreide knowhow adviseren we u daarom altijd deskundig welke mengkop het optimale resultaat oplevert. Meer weten? Bel +31 (0) info@gronfa.com of kijk op Hoe maken we onze voedselketen duurzaam en gezond? Hoe houden we de biodiversiteit in stand? En wat kunnen startups daar aan bijdragen? Businessplancompetitie New Venture en het Ministerie van LNV loven 4 x ,- uit voor de beste en meest innovatieve businessplannen op het gebied van biodiversiteit en voeding. Ook eigenwijze ideeën zijn welkom. De deadline is maandag 17 mei. Meer weten? Kijk op De ideale mix van kwaliteit en service. Gronfa Procestechniek, Brinkhorst 14 in Zutphen GRONFA PROCESTECHNIEK Synergie in roestvaststaal De Heleon Group staat voor synergie in hoog waardige procescomponenten voor de Voedingsmiddelen- en Farmaceutischeindustrie. Naast een uitgebreid programma buizen en fittingen is de Heleon Group vertegenwoordiger voor Nederland en België van Negele GmbH. Negele biedt een complete lijn instrumentatie voor specifieke toepassingen in de Voedingsmiddelen- en Farmaceutische-industrie. Nauwkeurige instrumenten te voorzien van diverse schone aansluitdelen voor meting van o.a. druk, niveau, temperatuur, geleidbaarheid en troebelheid. Graag denken we met u mee en ontwikkelen samen met u de meest effectieve oplossingen. Ontdek de kracht van de Heleon Group. Heleon Group Holstaal BV Vierlinghstraat LC Werkendam Nederland Tel: (+31) Roestvaststalen buizen en fittingen - sanitaire koppelingen - afsluiters - slangen - filters en andere armaturen voor de voedingsmiddelen en farmaceutische industrie

18 Trends en ontwikkelingen Eén smaak Hilton-hamburger in heel Europa Tekst: Tom van der Meer Foto s: Nice to Meat, Tom van der Meer Gasten van de Hilton-hotels krijgen vanaf nu overal in Europa dezelfde hamburgers. De Nederlandse horecaslager en importeur Nice to Meat heeft een tender gewonnen om de vernieuwde Hilton Classic US burger te mogen leveren aan alle Europese Hilton hotels in Europa. Veel voedingsmiddelenbedrijven kiezen ervoor om hun producten aan te passen aan de lokale smaak van de bevolking. Dat is een wezenlijk andere aanpak dan waar de hotelketen voor kiest. Gasten verwachten overal ter wereld de Hilton-hamburger zoals ze die gewend zijn. Dat betekent dus geen smaakvariaties, stelt Hilton s area chef Robert Giudici. Om dit te garanderen, beperkt Hilton zich in dit segment tot drie producten. Het gaat om de Classic US Burger, de Classic Club Sandwich en de Caesar Salad, die in alle Hilton-hotels volgens dezelfde standaard bereid en gepresenteerd worden. Voorheen werden de orders altijd per land gedaan. Het Europese hoofdkantoor van Hilton in Londen vond het tijd worden om de vertrouwde hamburger in Europa nieuw leven in te blazen. Het moest de best burger of the world worden. Daarom werd enkele grote leveranciers gevraagd om deel te nemen aan een tender voor een nieuwe Hilton-burger voor de Europese hotels. Proefsessies Er werden verschillende proefsessies voor Hilton-chefs gehouden in onder meer Parijs, Keulen en Praag. Volgens de organisatie wist Nice to Meat deze zware competitie overtuigend te winnen. Het bedrijf heeft nu het exclusieve recht om deze hamburger te mogen leveren aan alle ruim 120 Hilton hotels in 24 landen van Europa. Mikel Pouw (Nice to Meat) levert eerste Hilton burger 18 Eisma Voedingsmiddelenindustrie april 2010

19 De verwerking van het Black Angus vlees in het Amerikaanse Creekstone. De vernieuwde hamburger werd vorige maand feestelijk gepresenteerd in het Hilton hotel in Amsterdam. Hilton Amsterdam kreeg de primeur omdat daar begin jaren zestig, als eerste vestiging in Europa, de oerversie van de Hilton Classic burger op het menu stond. Voorheen werden de orders altijd per land gedaan. Nice to Meat had, toen de orders nog per land gingen, al contacten met Hilton Nederland en in Hilton Praag. Dit kwam omdat het bedrijf daar vestigingen heeft. Nice to Meat heeft overigens al zo n jaar of tien een zakelijke relatie met Hilton. Geproduceerd in VS Het vlees voor de Hilton-hamburger is afkomstig van de Amerikaanse Black Angus, vertelt Nice to Meat directeur Mikel Pouw. Dit vlees is mooi doorregen door de hoeveelheid vet tussen het magere spierweefsel. We produceren dit vlees bij het Amerikaanse Creekstone Farms. De runderen worden volgens het Creekstone USDA goedgekeurde programma grootgebracht, waarbij alle gegevens over fokmethode, voeding, medicijnen, paspoort, vervoer en verplaatsingen zijn vastgelegd. Het hele productieproces van rund tot hamburger is vastgelegd in het Creekstone HACCP burgerprogramma. De Kansas Corn Commission en de United States Meat Export Federation scharen zich achter het initiatief. De Black Angus runderen krijgen vóór de slacht een speciale voeding van maïs. Dit speciale dieet maakt dat het vlees altijd en overal van dezelfde kwaliteit is, zegt Jere White van de Kansas Corn Commission. Het vee ziet er ook vrijwel hetzelfde uit. Dat zie je terug in eenvormige maat van de karkassen. Volgens Hilton is het Amerikaanse rundvlees, mede door het eindvoeren met maïs in plaats van gras, van een topkwaliteit, met een zachte smaak, maar moet Europa dat nog ontdekken. Voedselveiligheid Het gaat Hilton overigens niet alleen om de consistentie, kwaliteit en smaak maar ook om het voedselveiligheidsaspect. Het slachten en de verwerking tot hamburgers gebeurt bij Creekstone onder één dak. Het vlees verlaat het pand dus niet. Verder komt het vlees van één blok (uit de hals) en dus niet van diverse vleessnippers, waarvan de herkomst niet meer goed is te achterhalen. Zo is het vlees absoluut veilig, aldus Pouw. Verder worden bij Creekstone alleen maar runderen van het Black Angus ras geslacht. Ook wordt volgens hem elke burger er gecontroleerd op E-coli. Vleziger smaak Waarom Nice to Meat de tender gewonnen heeft? Volgens Pouw is het geheim van de smid de speciale manier van menging van het vlees, waarbij onder meer extra koude wordt toegevoegd met stikstof. De hamburgers bevatten geen E-nummers. We voegen ook geen kruiden toe. De meeste hamburgers zijn een soort gehaktballen, maar wij geven de Hilton-burger een grovere structuur waardoor een vleziger smaak ontstaat. De hamburger is in de eigen proefkeuken van de horecaslager in Amsterdam ontwikkeld. De eerste tests werden uitgevoerd met een eenvoudige gehaktmolen. Voor het vormen van de burger wordt een speciale, grote maat van 224 gram gebruikt. Dit is uitsluitend voor Hilton, maar is eigendom van ons, om de kwaliteit te kunnen garanderen. Voor deze maat moest nieuwe stansapparatuur worden geproduceerd. Het contract voor Nice to Meat zal op jaarbasis gaan om enkele honderdduizenden hamburgers. De eerste container met burgers was al gebracht. Later die week volgde een tweede container.. Steven Henderson (Hilton), Mikel Pouw (Nice to Meat), Jere White (Kansas Corn Commission) en John Brook (USMEF) (van links naar rechts) ondertekenen het contract in Hilton Amsterdam. Het vlees voor de hamburger wordt gemaakt van vlees uit één stuk. Eisma Voedingsmiddelenindustrie april

20 NETWORK FOR FOOD EXPERTS NVVL-Netwerkborrel 3 juni in Wageningen Network for Food Experts De NVVL is ruim vijfenvijftig jaar geleden opgezet voor kennisvermeerdering en informatie-uitwisseling binnen de voedings(middelen)industrie. De vereniging organiseert symposia en workshops voor foodexperts en geeft een eigen jaarboek uit. Door middel van jaarprijzen probeert de vereniging studenten te stimuleren die voedingsgerelateerde onderwerpen bestuderen. De vereniging telt zeshonderd lede, van de vakinhoudelijke professionals zoals levensmiddelentechnologen, voedingskundigen, diëtisten tot andere experts in food. Op donderdag 3 juni 2010 organiseert de NVVL een netwerkborrel bij Vakschool Wageningen, onderdeel van RijnIJssel. Naast alle inhoudelijke activiteiten die elk jaar georganiseerd worden, is het natuurlijk ook leuk om elkaar te ontmoeten tijdens een meer informele gelegenheid. Deze borrel is bedoeld voor álle NVVL-leden. Vanwege de demonstraties is het aantal deelnemers beperkt, dus meld je op tijd aan! Locatie: Om toch een beetje in de voedingssfeer te blijven zullen er demonstraties worden verzorgd door de Vakschool op het gebied van: Moleculaire gastronomie Patisserie IJsbereiding Aanvang: De ontvangst met welkomstdrankje is om 16.00u en na afloop van de demonstratie sessies (parallel) staat er om 18:30 in de Brasserie van Hotel de Nieuwe Wereld een warm en koud buffet inclusief dranken klaar. Kosten: Niet leden 36,- NVVL leden 27,- NVVL leden met introducé 18,-. Introducé (indien hij/zij direct betalend lid wordt van NVVL) GRATIS Aanmelden: Stuur een naar info@nvvl.nl met als subject RijnIJssel. Geef ook aan welke demonstatie je voorkeur heeft. Uiterste datum van aanmelden: vrijdag 7 mei Congres Eet voor je leven! Op donderdag 10 juni 2010 vindt het congres Eet voor je leven! plaats. Dit congres is een gezamenlijk initiatief van de NVVL (Network for Food Experts), NAV (Nederlandse Academie van Voedingswetenschappen), NVD (Nederlandse Diëtisten Vereniging) en de FNLI. Voor de organisatie van dit congres zijn de krachten gebundeld onder de naam VoedingNederland. Voor het volledige programma en de aanmelding verwijzen wij naar de website: Tot ziens op 10 juni! NVVL donateursborrel Sinds lange tijd organiseert de NVVL jaarlijks een donateursdiner om de banden met haar donateurs te bevestigen en verder te versterken. Dit voorjaar is er gekozen voor een donateursborrel waarbij naast de donateurs ook de werkgroepleden waren uitgenodigd. Hiermee wil de NVVL het netwerkkarakter van de bijeenkomst vergroten en waardering tonen voor de werkgroepleden die achter de schermen zoveel doen voor de vereniging. De donateursborrel vond plaats in Berkel-Enschot in de pittoreske abdij de Koningshoeven, de thuishaven van bierbrouwerij La Trappe. Er was een gevarieerd programma dat bestond uit een ontvangst met vishapje en bierkaasprikker, een korte filmpresentatie over de abdij, kloosterleven en de brouwerij, een excursie door de brouwerij en een gezamenlijk avondeten. Natuurlijk ontbrak het proeven van de 6 trappistenbieren niet in het programma. De bijeenkomst vond plaats in zeer goede sfeer en door het afwisselende programma was er volop gelegenheid om met verschillende aanwezigen kennis te maken en bestaande relaties te versterken. Natuurlijk is er ook veel kennis en ervaring uitgewisseld en zijn visies met elkaar gedeeld. Uiteraard hebben velen er voor gezorgd om een aandenken aan deze borrel mee naar huis te nemen, hoewel de kans groot is dat deze inmiddels is geconsumeerd. Via deze weg wil de NVVL nogmaals haar donateurs en haar werkgroepleden hartelijk bedanken voor hun bijdrage aan de vereniging. Zonder hen zijn de activiteiten van de NVVL gewoonweg onmogelijk. Hans Wildeboer Voorzitter NVVL 20 Eisma Voedingsmiddelenindustrie april 2010